gioidinhhue
10-06-2010, 03:00 AM
"Các ngÆ°Æ¡i thÆ°á»ng tá»± giữ gìn lá»i nói, đừng nói lá»i vô nghÄ©a, nên nói hợp thá»i hợp pháp, những lá»i nói ngoà i việc lợi Ãch cho ngÆ°á»i, dù là nói chÆ¡i cÅ©ng không nên nói. "
Thuở xÆ°a tại Kinh đô Ba La Nại có má»™t ngÆ°á»i hai chân bại xuá»™i, nhÆ°ng anh ta có tà i búng sạn tháºt giá»i. Do đó, những trẻ em trong thà nh thÆ°á»ng đẩy xe chở anh ta ra ngoà i cá»a thà nh, để anh dÆ°á»›i gốc cây biểu anh lấy sạn búng lá cây thà nh hình thú nà y thú ná» chÆ¡i, rồi cho anh tiá»n.
Má»™t hôm, đức Vua ngá»± chÆ¡i vÆ°á»n thượng uyển Ä‘i ngang qua chá»— ấy, những đứa trẻ kinh sợ bá» chạy chỉ còn anh què ở lại. Ðức Vua trông thấy bừa bãi dÆ°á»›i đất những lá cây lủng lá»— có hình thú rất ngá»™ nghÄ©nh má»›i phán há»i quan hầu cáºn. Quan ấy biết rõ, má»›i tâu qua má»i lẽ.
Ðức Vua đòi anh què đến hầu rồi phán:
- Nà y gã kia! Trẫm có má»™t vị quân sÆ°, có táºt ham nói, khi trẫm muốn nói Ä‘iá»u chi, thì quân sÆ° cÆ°á»›p lá»i nói hết, Trẫm không nói gì được. NgÆ°Æ¡i có phÆ°Æ¡ng kế chi là m cho ông không nói nhiá»u được không?
- Tâu Hoà ng thượng! Nếu có và i cân phân dê, hạ thần có phương kế là m được.
Ðức vua truyá»n Ä‘em anh què vá» triá»u, để anh ngồi má»™t bên ngai, sau má»™t tấm mà n có khoét má»™t lá»— và để gần anh má»™t cân phân dê khô. Ðoạn, Ngà i há»™i triá»u thần bà n luáºn việc nÆ°á»›c.
Vị quân sÆ° quen táºt cÆ°á»›p cả lá»i nói của má»i ngÆ°á»i. Khi ông há miệng thì bị anh què dò theo lá»— rèm búng má»™t viên phân dê khô và o miệng. NhÆ°ng vì ham nói quá, ông nuốt riết viên phân dê để nói nữa.
Ðến chừng Ðức vua trông thấy anh què đã búng hết cân phân, Ngà i má»›i bảo Quân sÆ°:
- Nà y Quân sÆ°! Vì táºt ham nói, nên khanh nuốt hết má»™t cân phân dê khô mà vẫn chÆ°a biết mình. Dạ dà y của khanh không thể tiêu hóa được cân phân ấy, váºy khanh vá» nên uống thuốc xổ Ä‘i! Quân sÆ° cả thẹn ra vá». Từ ấy không còn nói nhiá»u nữa.
Ðức vua má»›i phán:
- Nhá» ngÆ°á»i bại nà y, mà lá»— tai của Trẫm đỡ bá»±c bá»™i.
Sau đó Vua ban cho anh què thâu thuế má»™t là ng rá»™ng lá»›n và i ngà n dân số để sinh sống…
Sau má»™t thá»i gian, có má»™t ngÆ°á»i đến há»c nghá» vá»›i anh bại nói trên. Sau khi há»c rà nh nghá», ngÆ°á»i ấy muốn thá» tà i mình, má»›i suy nghÄ©, nếu mình búng sạn mà nhằm búng thá» và o bò, heo, dê, ngá»—ng cùng gà vịt của ngÆ°á»i thì sợ bị há» Ä‘á»n, và sợ mình bị phạt.
Má»™t hôm gặp Ðức Pháºt Ðá»™c Giác, anh chà ng bèn nghÄ©: “Nếu ta thá» tà i vá»›i ngÆ°á»i khác, sẽ bị cha mẹ vợ con anh em há» kiện thÆ°a, còn ngÆ°á»i nà y cô Ä‘á»™c, là kẻ vô thừa nháºn dầu ta thá» mà có chết cÅ©ng không sao!”.
NghÄ© thế, anh má»›i búng má»™t viên sạn và o lá»— tai Ðức Pháºt Ðá»™c Giác, viên sạn Ä‘i xuyên qua lá»— tai bên nà y thấu qua lá»— tai bên kia, theo nhÆ° ngÆ°á»i thÆ°á»ng phải chết tại chá»—, nhÆ°ng Ðức Pháºt Ðá»™c Giác dùng thuyá»n định vỠđến tÆ° thất má»›i nháºp diệt.
Anh ta tìm đến tÆ° thất của Ngà i để xem thá» kết quả, thấy tÃnh đồ báºn lo há»a táng và than khóc, anh má»›i khoe:
- Mấy ngÆ°á»i biết không? Ngà i mà chết đấy là do tà i búng sạn của tôi!
Tưởng khoe nhÆ° váºy ngÆ°á»i ta khen mình, nà o ngá» tÃnh đồ tức mình lôi anh ta ra đánh chết. Vì tá»™i giết chết Ðức Pháºt, anh ta bị xa và o địa ngục A Tì…
Thông Kha
Thuở xÆ°a tại Kinh đô Ba La Nại có má»™t ngÆ°á»i hai chân bại xuá»™i, nhÆ°ng anh ta có tà i búng sạn tháºt giá»i. Do đó, những trẻ em trong thà nh thÆ°á»ng đẩy xe chở anh ta ra ngoà i cá»a thà nh, để anh dÆ°á»›i gốc cây biểu anh lấy sạn búng lá cây thà nh hình thú nà y thú ná» chÆ¡i, rồi cho anh tiá»n.
Má»™t hôm, đức Vua ngá»± chÆ¡i vÆ°á»n thượng uyển Ä‘i ngang qua chá»— ấy, những đứa trẻ kinh sợ bá» chạy chỉ còn anh què ở lại. Ðức Vua trông thấy bừa bãi dÆ°á»›i đất những lá cây lủng lá»— có hình thú rất ngá»™ nghÄ©nh má»›i phán há»i quan hầu cáºn. Quan ấy biết rõ, má»›i tâu qua má»i lẽ.
Ðức Vua đòi anh què đến hầu rồi phán:
- Nà y gã kia! Trẫm có má»™t vị quân sÆ°, có táºt ham nói, khi trẫm muốn nói Ä‘iá»u chi, thì quân sÆ° cÆ°á»›p lá»i nói hết, Trẫm không nói gì được. NgÆ°Æ¡i có phÆ°Æ¡ng kế chi là m cho ông không nói nhiá»u được không?
- Tâu Hoà ng thượng! Nếu có và i cân phân dê, hạ thần có phương kế là m được.
Ðức vua truyá»n Ä‘em anh què vá» triá»u, để anh ngồi má»™t bên ngai, sau má»™t tấm mà n có khoét má»™t lá»— và để gần anh má»™t cân phân dê khô. Ðoạn, Ngà i há»™i triá»u thần bà n luáºn việc nÆ°á»›c.
Vị quân sÆ° quen táºt cÆ°á»›p cả lá»i nói của má»i ngÆ°á»i. Khi ông há miệng thì bị anh què dò theo lá»— rèm búng má»™t viên phân dê khô và o miệng. NhÆ°ng vì ham nói quá, ông nuốt riết viên phân dê để nói nữa.
Ðến chừng Ðức vua trông thấy anh què đã búng hết cân phân, Ngà i má»›i bảo Quân sÆ°:
- Nà y Quân sÆ°! Vì táºt ham nói, nên khanh nuốt hết má»™t cân phân dê khô mà vẫn chÆ°a biết mình. Dạ dà y của khanh không thể tiêu hóa được cân phân ấy, váºy khanh vá» nên uống thuốc xổ Ä‘i! Quân sÆ° cả thẹn ra vá». Từ ấy không còn nói nhiá»u nữa.
Ðức vua má»›i phán:
- Nhá» ngÆ°á»i bại nà y, mà lá»— tai của Trẫm đỡ bá»±c bá»™i.
Sau đó Vua ban cho anh què thâu thuế má»™t là ng rá»™ng lá»›n và i ngà n dân số để sinh sống…
Sau má»™t thá»i gian, có má»™t ngÆ°á»i đến há»c nghá» vá»›i anh bại nói trên. Sau khi há»c rà nh nghá», ngÆ°á»i ấy muốn thá» tà i mình, má»›i suy nghÄ©, nếu mình búng sạn mà nhằm búng thá» và o bò, heo, dê, ngá»—ng cùng gà vịt của ngÆ°á»i thì sợ bị há» Ä‘á»n, và sợ mình bị phạt.
Má»™t hôm gặp Ðức Pháºt Ðá»™c Giác, anh chà ng bèn nghÄ©: “Nếu ta thá» tà i vá»›i ngÆ°á»i khác, sẽ bị cha mẹ vợ con anh em há» kiện thÆ°a, còn ngÆ°á»i nà y cô Ä‘á»™c, là kẻ vô thừa nháºn dầu ta thá» mà có chết cÅ©ng không sao!”.
NghÄ© thế, anh má»›i búng má»™t viên sạn và o lá»— tai Ðức Pháºt Ðá»™c Giác, viên sạn Ä‘i xuyên qua lá»— tai bên nà y thấu qua lá»— tai bên kia, theo nhÆ° ngÆ°á»i thÆ°á»ng phải chết tại chá»—, nhÆ°ng Ðức Pháºt Ðá»™c Giác dùng thuyá»n định vỠđến tÆ° thất má»›i nháºp diệt.
Anh ta tìm đến tÆ° thất của Ngà i để xem thá» kết quả, thấy tÃnh đồ báºn lo há»a táng và than khóc, anh má»›i khoe:
- Mấy ngÆ°á»i biết không? Ngà i mà chết đấy là do tà i búng sạn của tôi!
Tưởng khoe nhÆ° váºy ngÆ°á»i ta khen mình, nà o ngá» tÃnh đồ tức mình lôi anh ta ra đánh chết. Vì tá»™i giết chết Ðức Pháºt, anh ta bị xa và o địa ngục A Tì…
Thông Kha