Ân oán cùng vinh nhục, Không hơn đám bụi trần

[hienchanh]

:cool:


Kim Dung v� Vạn sự giai Kh�ng


�Vạn sự giai kh�ng� l� một trong những quan điểm lớn lao của đạo Phật.

Hiểu một c�ch ch�n phương, �Vạn sự giai kh�ng� l� mọi thứ tr�n đời đều l� tạm bợ, hư ảo kh�ng c� thật. �Vạn sự giai kh�ng� thể hiện nh�n sinh quan, vũ trụ quan căn bản nhất của tư tưởng đạo Phật: anh kh�ng c�, t�i cũng kh�ng c�; nhan sắc cũng kh�ng, t�nh y�u cũng kh�ng; cả thế giới n�y l� một chữ KH�NG to tướng. Kinh B�t nh� ba la mật ch�p: �Sắc tức thị kh�ng, kh�ng tức thị sắc� (Sắc ch�nh l� kh�ng, kh�ng ch�nh l� sắc).

Kim Dung c� lẽ l� một đệ tử thuần th�nh của nh� Phật, thấm nhuần tư tưởng Phật gi�o s�u sắc. Tư tưởng ấy hiện ra trong c�c t�c phẩm v� hiệp tiểu thuyết của �ng một c�ch c� hệ thống, trở th�nh nguồn tư tưởng phương Đ�ng chủ đạo, bao tr�m khắp t�c phẩm.

Trong những bộ tiểu thuyết của m�nh, Kim Dung thường nhắc đến sự t�ch Đức Bồ Đề Đạt Ma từ Thi�n Tr�c qua Trung Quốc, diện b�ch trong 9 năm, h�nh th�nh hệ tư tưởng Thiền t�ng Trung Hoa. Từ đ� mới c� ch�a Thiền t�ng Thiếu L�m ra đời, mới c� c�c kinh văn Phạn ngữ du nhập Trung Quốc được dịch ra Trung Văn v� mới c� c�c thứ v� c�ng danh tiếng mang d�ng dấp Thiền t�ng: Ni�m hoa chỉ, B�t Nh� chưởng, Thiếu L�m trường quyền, Dịch c�n kinh, Thi�n thủ Như Lai chưởng, Kim Cương chỉ, Đạt Ma kiếm ph�p� Một số vũ kh� cổ điển m� c�c nh� sư Thiếu L�m sử dụng cũa mang d�ng dấp Thiền t�ng: thiền trượng, phương tiện sản�

Trong c�ch đặt t�n nh�n vật cho c�c nh� sư Thiếu L�m, Kim Dung cũng cố gắng thể hiện chữ Kh�ng trong �Vạn sự giai kh�ng�: V� Tướng, V� Sắc, Huyền Khổ, Huyền Nạn, Huyền Từ, Huyền Thống, Độ �ch, Độ Nạn, Độ Kiếp, Hư Tr�c, Kh�ng Kiến, Kh�ng Văn, Kh�ng Tr�, Kh�ng T�n� C�c nh� sư Thiếu L�m xuất hiện trrong t�c phẩm Kim Dung rất gọn nhẹ, b�n m�nh kh�ng mang theo một thứ vật dụng, quần �o g�. Thỉnh thoảng c� người cầm theo c�y gậy, đoản c�n, sợi d�y (khuy�n) để l�m vũ kh�.

Trong Thi�n Long b�t bộ, Kiều Phong đau x�t t�m nguồn gốc của m�nh l� người H�n hay người Khất Đan. Hơn đ�u hết, ở Trung Hoa ng�y xưa, mặc cảm d�n tộc v� sắc tộc rất lớn: người H�n mới l� người; c�c d�n tộc v� sắc tộc kh�c chỉ l� Tứ di (bốn rợ). Kiều Phong l� bậc anh h�ng đạt đạo những vẫn kh�ng tho�t ra được tư tuởng d�n tộc hẹp h�i, chỉ sợ bản th�n m�nh thuộc d�ng giống Khất Đan mọi rợ. �ng t�m l�n ch�a Chỉ Qu�n, n�i Thi�n Thai xin gặp nh� sư Tr� Quan để hỏi cho ra nguồn gốc đ�. Tr� Quan chỉ đọc một b�i kệ lửng lơ:

Khất Đan với H�n nh�n
Bất luận giả hay ch�n
�n o�n c�ng vinh nhục
Kh�ng hơn đ�m bụi trần.

Cả b�i kệ l� một chữ �kh�ng�, kết th�c mọi vấn đề d�n tộc, �n o�n, vinh nhục tr�n đời. Tất c� chỉ l� bụi trần, hỏi m� l�m chi, biết m� l�m g�.

Sức học của Kiều Phong kh�ng cho ph�p �ng hiểu ra � nghĩa của b�i kệ đ� ngay thời điểm Tr� Quan đọc. Nhưng khi �ng nh�n nụ cười hiền từ nở ra tr�n đ�i m�i nh� sư v� c�i chết đầy t�nh giải tho�t của nh� sư khi đọc xong b�i kệ, c� lẽ �ng nhận ra chữ �kh�ng� trong tư tưởng của Tr� Quan, của nh� Phật.

Kim Dung đ� thật sự thh�nh c�ng khi tạo cho độc giả nhận thức coi c�i chết như một sự giải tho�t, sự trở về. Trong Tiếu ngạo giang hồ, nh� sư Phương Sinh đứng trước x�c bốn đệ tử bị Doanh Doanh giết chỉ đọc một b�i kinh văn si�u độ. �ng kh�ng trả th� Doanh Doanh, cũng kh�ng ch�n cất c�c đệ tử bởi �ng coi c�c x�c chết cũng như bốn c�i t�i da, ch�n cũng vậy m� kh�ng ch�n cũng vậy. Tất cả đều trở về với c�t bụi.

Trong Thi�n Long b�t bộ, nh� sư Huyền Thống đang hăng h�i đ�nh nhau với bọn H�m Cốc b�t hữu, chỉ cần nghe nho sinh đọc c�u: �Khổ hải v� bi�n hồi đầu thị ngạn� (bể khổ m�nh m�ng, quay đầu l� bờ) đ� chợt ngộ ra chữ �kh�ng�, đứng tim m� chết, tr�n m�i nở nụ cười m�n nguyện.

Cũng trong t�c phẩm n�y, một nh� sư gi� trong T�ng kinh c�c ch�a Thiếu L�m đ� h�a giải mối th� s�u như biển giữa Ti�u Viễn Sơn (người Khất Đan) v� Mộ Dung B�c (người Ti�n Ty). Bốn tay họ giao nhau, hai l�ng c�ng gi�c ngộ; họ chợt nhận ra những �m mưu, thủ đoạn, kh�t vọng trả th� chỉ l� hư ảo.

V� nh� sư Ba La Tinh (người Thi�n Tr�c) cũng nhận ra c�i hư ảo trong giấc mộng ăn cắp kinh văn đem về Thi�n Tr�c của m�nh. �ng chợt nhận ra Thi�n Tr�c hay Trung Hoa đều l� thế gian, cũng �kh�ng� tuốt, v� việc trở về Thi�n Tr�c l� kh�ng cần thiết nữa.

Chữ �kh�ng� can thiệp v�o t�nh y�u một c�ch t�ch cực. Ai y�u nh� sư Huyền Từ bằng Diệp Nhị Nương. Người phụ nữ n�y đ� hiến th�n cho Huyền Từ, sinh ra ch�ng Hư Tr�c. Nhưng Huyền Từ l� Phương trượng của ch�a Thiếu L�m; Diệp Nhị Nương cam chịu sống lẻ loi, kh�ng d�m nh�n mặt người t�nh trong suốt 20 năm cũng chỉ l� để cho Huyền Từ khỏi bị tai tiếng v� chữ �d�m� trong Ngũ giới cấm của nh� Phật. Đến ph�t cuối, trước quần h�ng tại s�n ch�a Thiếu L�m, Huyền Từ, Diệp Nhị Nương v� Hư Tr�c mới đo�n tụ. Cha, mẹ v� đứa con lưu lạc c�ng gặp lại nhau, c� hạnh ph�c n�o lớn hơn điều ấy? Thế nhưng, ở đ�y chữ �kh�ng� lại xuất hiện, can thiệp, biến tất cả niềm hạnh ph�c th�nh kh�c bi ca. Huyền Từ tự vẫn để tạ tội với chư tăng ch�a Thiếu L�m, Diệp Nhị Nương tự vẫn theo người t�nh cho c� đ�i c� bạn. T�nh y�u của họ cũng chỉ l� hư kh�ng; chăn gối ng�y xưa cũng chỉ l� hư kh�ng.

Tr�n cơ sở chữ �kh�ng�, Kim Dung x�y dựng những nh�n vật rất lạ. Như Định Nh�n sư th�i, chưởng m�n ph�i Hằng Sơn (Tiếu ngạo giang hồ); sau một trận chiến đấu hung hiểm đầy m�u v� lửa, b� xuất hiện với chiếc �o kh�ng lấm một vết than tro, khu�n mặt b�nh thản, tay lần chuỗi tr�ng hạt như kh�ng c� chuyện g� xảy ra. Vị nữ ni n�y đ�ng với ba chữ �v� ưu�, �v� u��, �v� trần� của đạo Phật. M� �v�� cũng ch�nh l� �kh�ng�. Trước khi chết tr�n ch�a Thiếu L�m, vị nữ ni n�y truyền chức chưởng m�n lại cho Lệnh Hồ Xung m� vẫn kh�ng chịu n�i ra ai đ� giết m�nh. Ấy bởi v� kẻ giết b� ch�nh l� Nhạc Bất Quần , sư phụ của Lệnh Hồ Xung! Chữ �kh�ng� đ� gi�p b� qu�n đi mối th�. B� chết nhưng chữ �kh�ng� ấy vẫn long lanh trong s�ng.

T�i đ� n�i �kh�ng� cũng l� �v��. Kim Dung triệt để b�n đến chữ �kh�ng� của đạo Phật qua tiểu thuyết của m�nh nhưng xin bạn đọc chớ ngại �ng biến cả thế giới tiểu thuyết th�nh ra hư ảo hết. �Kh�ng� cũng l� �v�� nhưng đồng thời �ng lại đưa ra biện chứng �V� trung sinh hữu� (trong c�i �kh�ng� sinh c�i �c�). V� đ� l� vấn đề m� t�i sẽ b�n đến, nếu t�i c�n sống, chưa trở về với chữ �kh�ng�.


Tr�ch KIM DUNG GIỮA ĐỜI T�I -- T�c giả: VŨ ĐỨC SAO BIỂN


:cool: