duyanh
03-13-2017, 12:28 PM
Khi Tổng thống phong cho vợ làm phó
Tin từ Trung Quốc cho hay từ khóa Thái tử Đảng (Princeling - 王子) bị kiểm duyệt mạng nước này ngăn chặn.
http://ichef.bbci.co.uk/news/624/cpsprodpb/11B90/production/_95129527_azerigettyimages-477747766.jpg (http://ichef.bbci.co.uk/news/624/cpsprodpb/11B90/production/_95129527_azerigettyimages-477747766.jpg)
Tổng thống Ilham Aliyev vừa bổ nhiệm vợ ông, bà Mehriban Aliyeva, vào chức Phó Tổng thống Azerbaijan
Nhưng hiện tượng Con ông cháu cha và quá trình truyền ngôi vị, chức vụ cao cấp từ cha mẹ sang con cái không chỉ có ở Trung Quốc.
Các nước châu Phi và Trung Á đều có vấn đề này như tìm hiểu sau của BBC Tiếng Việt:
Azerbaijan:
Tổng thống Ilham Aliyev cho mở trưng cầu dân ý năm 2016 để sử hiến pháp, lập ra chức Phó Tổng thống vốn không có trước đó.
Theo quy định cũ, nếu Tổng thống không thể cầm quyền, trách nhiệm lãnh đạo đất nước sẽ chuyển sang cho Thủ tướng nước cộng hòa.
Nhưng sau thay đổi hiến pháp Phó Tổng thống sẽ nắm quyền tối cao nếu Tổng thống không thể lãnh đạo vì lý do nào đó, như sức khoẻ.
Tháng 2 năm nay, ông Ilham Aliyev đã làm một động tác gây kinh ngạc là bổ nhiệm vợ ông, bà Mehriban Aliyeva, vào chức Phó Tổng thống.
Cuộc trưng cầu dân ý năm 2016 còn cho phép Tổng thống Azerbaijan kéo dài nhiệm kỳ từ 5 lên 7 năm.
Nếu ông Ilham Aliyev có 'mệnh hệ' nào, quyền lực sẽ được 'giữ trong nhà' với vợ ông là người kế nhiệm.
Nhưng giới hoạt động nhân quyền ở vùng thuộc Liên Xô cũ tin rằng hai vợ chồng ông bà Aliyev làm như thế để vì con.
Nói ngắn gọn thì họ sẽ 'giữ chỗ' thật lâu đủ thời gian để cậu con trai, năm nay mới 19 tuổi, đủ tuổi 30 để lên kế nhiệm cha mẹ.
Nếu chuyện đó xảy ra, gia tộc Aliyev sẽ nắm quyền ba thế hệ.
Cha của ông Ilham Aliyev là Tổng thống Hayder Aliyev đã cầm quyền ba thập niên kể từ khi Liên Xô tan rã và trao lại quyền cho ông năm 2003.
Tajikistan:
Hồi đầu năm 2017, luật mới được công bố cho phép nhiệm kỳ của Tổng thống Emomali Rahmon được kéo dài vĩnh viễn.
Cho đến nay, tổng thống nước Trung Á này chỉ được làm bốn nhiệm kỳ.
Nhưng luật mới cũng hạ tuổi ứng cử tổng thống xuống 30, từ 35.
Giới bình luận tin rằng quy định này được sửa đổi để tạo điều kiện cho con trai ông Rahmon là Rustam Emomali, 28 tuổi, có thể ứng cử tổng thống năn 2020.
http://ichef-1.bbci.co.uk/news/624/cpsprodpb/0E08/production/_95129530_rahmongettyimages-169091767.jpg
Tổng thống Emomali Rahmon 'cầm quyền vĩnh viễn' của Tajikistan thăm Trung Quốc hồi 2013
Tổng thống Emomali Rahmon cũng đã bổ nhiệm con gái, Ozoda Rahmon, 38 tuổi, làm chánh văn phòng Phủ Tổng thống hồi tháng 1/2017.
Kazakhstan
Tổng thống nắm quyền lâu năm, ông Nursultan Nazarbaev không có con trai nên đã phong cho con gái, Darigha làm Phó Thủ tướng hồi năm 2015.
Từng làm doanh nghiệp, năm 2004 bà Darigha vào nghị viện làm dân biểu, trong khi chồng của bà, ông Rakhat Aliyev, con rể tổng thống đã nắm chức thứ trưởng Bộ Ngoại giao.
Nhưng số phận của con rể tổng thống đã không như người ta tưởng. Bị kết tội chống chính quyền Kazakhstan, ông Rakhat Aliyev đã bỏ chạy sang sống lưu vong ở châu Âu và ly hôn với bà Darigha.
Lương Trump và Putin so với lãnh đạo VN và TQ
Nay, Tổng thống Nazarbaev tập trung đầu tư vào các cháu.
Nurali Aliyev, con trai 31 tuổi của bà Darigha và ông Rakhat, đã làm Phó Thị trưởng Almaty, và ông Aysultan Nazarbaev, 25 tuổi, sau khi tốt nghiệp Học viện Quân sự Sandhurst ở Anh, vào Bộ Quốc phòng làm việc.
Một cháu họ khác của tổng thống Nazarbaev là Samat Abish đã được phong Phó Chủ tịch thứ nhất của Ủy ban An ninh Quốc gia năm 37 tuổi.
Kyrgyzstan
Truyền thống gia đình làm chính trị đã có từ nhiệm kỳ của Tổng thống Askar Akaev, người cho hai con trai ra ứng cử vào Quốc hội từ 2005.
Cả hai đều trúng cử và bước vào con đường chính trị.
Nhưng cùng năm, Cách mạng Hoa Tulip đã lật đổ ông Akaev.
Người kế nhiệm, Kurmanbek Bakiev cam kết nhiều cải tổ chính trị.
Nhưng về khoản 'gia đình trị', ông Bakiev cũng không khác gì người cầm quyền trước.
Sau khi phong cho em trai, Janysh, làm lãnh đạo ngành an ninh, ông giao quyền nắm Bộ Kinh tế cho con trai, Maksim Bakiev khi mới ngoài 30 tuổi.
Báo chí Anh nói rằng ông Bakiev sở hữu biệt thự 3,5 triệu bảng tại khu Kensington, London và bị một công dân Anh kiện vì "ra lệnh ám sát ông ta".
Tuy thế, các biến động tại Kyrgyzstan hồi 2010 khiến ông Maksim Bakiev phải bỏ sang Anh và có tin nói ông bị bắt ở sân bay Farnsborough.
Hiện Tổng thống Kyrgyzstan là Almazbek Atambayev là lãnh đạo duy nhất trong cả vùng Trung Á thuộc Liên Xô cũ không bị cáo buộc gia đình trị.
Còn cựu Tổng thống Kurmanbek Bakiev đã sang Belarus xin cư trú chính trị.
Có vẻ như các quyết định bổ nhiệm con cái vào chức vụ nhà nước là một trong số nhiều lý do khiến ông Bakiev bị phế truất.
BBC
Tin từ Trung Quốc cho hay từ khóa Thái tử Đảng (Princeling - 王子) bị kiểm duyệt mạng nước này ngăn chặn.
http://ichef.bbci.co.uk/news/624/cpsprodpb/11B90/production/_95129527_azerigettyimages-477747766.jpg (http://ichef.bbci.co.uk/news/624/cpsprodpb/11B90/production/_95129527_azerigettyimages-477747766.jpg)
Tổng thống Ilham Aliyev vừa bổ nhiệm vợ ông, bà Mehriban Aliyeva, vào chức Phó Tổng thống Azerbaijan
Nhưng hiện tượng Con ông cháu cha và quá trình truyền ngôi vị, chức vụ cao cấp từ cha mẹ sang con cái không chỉ có ở Trung Quốc.
Các nước châu Phi và Trung Á đều có vấn đề này như tìm hiểu sau của BBC Tiếng Việt:
Azerbaijan:
Tổng thống Ilham Aliyev cho mở trưng cầu dân ý năm 2016 để sử hiến pháp, lập ra chức Phó Tổng thống vốn không có trước đó.
Theo quy định cũ, nếu Tổng thống không thể cầm quyền, trách nhiệm lãnh đạo đất nước sẽ chuyển sang cho Thủ tướng nước cộng hòa.
Nhưng sau thay đổi hiến pháp Phó Tổng thống sẽ nắm quyền tối cao nếu Tổng thống không thể lãnh đạo vì lý do nào đó, như sức khoẻ.
Tháng 2 năm nay, ông Ilham Aliyev đã làm một động tác gây kinh ngạc là bổ nhiệm vợ ông, bà Mehriban Aliyeva, vào chức Phó Tổng thống.
Cuộc trưng cầu dân ý năm 2016 còn cho phép Tổng thống Azerbaijan kéo dài nhiệm kỳ từ 5 lên 7 năm.
Nếu ông Ilham Aliyev có 'mệnh hệ' nào, quyền lực sẽ được 'giữ trong nhà' với vợ ông là người kế nhiệm.
Nhưng giới hoạt động nhân quyền ở vùng thuộc Liên Xô cũ tin rằng hai vợ chồng ông bà Aliyev làm như thế để vì con.
Nói ngắn gọn thì họ sẽ 'giữ chỗ' thật lâu đủ thời gian để cậu con trai, năm nay mới 19 tuổi, đủ tuổi 30 để lên kế nhiệm cha mẹ.
Nếu chuyện đó xảy ra, gia tộc Aliyev sẽ nắm quyền ba thế hệ.
Cha của ông Ilham Aliyev là Tổng thống Hayder Aliyev đã cầm quyền ba thập niên kể từ khi Liên Xô tan rã và trao lại quyền cho ông năm 2003.
Tajikistan:
Hồi đầu năm 2017, luật mới được công bố cho phép nhiệm kỳ của Tổng thống Emomali Rahmon được kéo dài vĩnh viễn.
Cho đến nay, tổng thống nước Trung Á này chỉ được làm bốn nhiệm kỳ.
Nhưng luật mới cũng hạ tuổi ứng cử tổng thống xuống 30, từ 35.
Giới bình luận tin rằng quy định này được sửa đổi để tạo điều kiện cho con trai ông Rahmon là Rustam Emomali, 28 tuổi, có thể ứng cử tổng thống năn 2020.
http://ichef-1.bbci.co.uk/news/624/cpsprodpb/0E08/production/_95129530_rahmongettyimages-169091767.jpg
Tổng thống Emomali Rahmon 'cầm quyền vĩnh viễn' của Tajikistan thăm Trung Quốc hồi 2013
Tổng thống Emomali Rahmon cũng đã bổ nhiệm con gái, Ozoda Rahmon, 38 tuổi, làm chánh văn phòng Phủ Tổng thống hồi tháng 1/2017.
Kazakhstan
Tổng thống nắm quyền lâu năm, ông Nursultan Nazarbaev không có con trai nên đã phong cho con gái, Darigha làm Phó Thủ tướng hồi năm 2015.
Từng làm doanh nghiệp, năm 2004 bà Darigha vào nghị viện làm dân biểu, trong khi chồng của bà, ông Rakhat Aliyev, con rể tổng thống đã nắm chức thứ trưởng Bộ Ngoại giao.
Nhưng số phận của con rể tổng thống đã không như người ta tưởng. Bị kết tội chống chính quyền Kazakhstan, ông Rakhat Aliyev đã bỏ chạy sang sống lưu vong ở châu Âu và ly hôn với bà Darigha.
Lương Trump và Putin so với lãnh đạo VN và TQ
Nay, Tổng thống Nazarbaev tập trung đầu tư vào các cháu.
Nurali Aliyev, con trai 31 tuổi của bà Darigha và ông Rakhat, đã làm Phó Thị trưởng Almaty, và ông Aysultan Nazarbaev, 25 tuổi, sau khi tốt nghiệp Học viện Quân sự Sandhurst ở Anh, vào Bộ Quốc phòng làm việc.
Một cháu họ khác của tổng thống Nazarbaev là Samat Abish đã được phong Phó Chủ tịch thứ nhất của Ủy ban An ninh Quốc gia năm 37 tuổi.
Kyrgyzstan
Truyền thống gia đình làm chính trị đã có từ nhiệm kỳ của Tổng thống Askar Akaev, người cho hai con trai ra ứng cử vào Quốc hội từ 2005.
Cả hai đều trúng cử và bước vào con đường chính trị.
Nhưng cùng năm, Cách mạng Hoa Tulip đã lật đổ ông Akaev.
Người kế nhiệm, Kurmanbek Bakiev cam kết nhiều cải tổ chính trị.
Nhưng về khoản 'gia đình trị', ông Bakiev cũng không khác gì người cầm quyền trước.
Sau khi phong cho em trai, Janysh, làm lãnh đạo ngành an ninh, ông giao quyền nắm Bộ Kinh tế cho con trai, Maksim Bakiev khi mới ngoài 30 tuổi.
Báo chí Anh nói rằng ông Bakiev sở hữu biệt thự 3,5 triệu bảng tại khu Kensington, London và bị một công dân Anh kiện vì "ra lệnh ám sát ông ta".
Tuy thế, các biến động tại Kyrgyzstan hồi 2010 khiến ông Maksim Bakiev phải bỏ sang Anh và có tin nói ông bị bắt ở sân bay Farnsborough.
Hiện Tổng thống Kyrgyzstan là Almazbek Atambayev là lãnh đạo duy nhất trong cả vùng Trung Á thuộc Liên Xô cũ không bị cáo buộc gia đình trị.
Còn cựu Tổng thống Kurmanbek Bakiev đã sang Belarus xin cư trú chính trị.
Có vẻ như các quyết định bổ nhiệm con cái vào chức vụ nhà nước là một trong số nhiều lý do khiến ông Bakiev bị phế truất.
BBC