Vết Bớt Màu Cà Phê Sữa

[giavui]

http://i796.photobucket.com/albums/yy249/hangnga_01/coollogo_com-10312396.png


Tác giả :Arnaldur Indridason

Dịch giả: Phương Phương

http://i796.photobucket.com/albums/yy249/hangnga_01/sachhay_3.jpg





1

Các từ được viết bằng bút chì lên một mẩu giấy, đặt trên tử thi. Chỉ có ba từ. Erlendur thấy thật khó hiểu.

Đó là xác một người đàn ông tầm bảy mươi tuổi. Nạn nhân nằm nghiêng về bên phải trên sàn nhà, quay lưng lại với cái ghế sofa trong phòng khách nhỏ. Ông ta mặc một chiếc sơ mi màu xanh da trời và quần nhung kẻ sọc màu nâu vàng, chân đi dép lê, tóc đã bắt đầu thưa dần, gần như ngả sang màu xám tro. Mái tóc ấy bết lại vì máu chảy ra từ một vết thương rộng hoác trên đầu. Trên sàn nhà, cách xác chết không xa là một cái gạt tàn lớn bằng thủy tinh với những góc sắc nhọn. Nó cũng dính đầy máu. Cái bàn uống nước đã bị lật đổ.

Căn hộ đó nằm dưới tầng trệt của một tòa nhà hai tầng ở Nordurmýri. Căn nhà nằm trong một khu vườn nhỏ có ba mặt được bao quanh bởi một bức tường đá. Cây cối đã rụng hết lá, tạo thành một tấm thảm trên nền đất trong vườn, những cành cây khẳng khiu chĩa thẳng lên nền trời tối kịt. Trên con đường trải sỏi dẫn đến gara, nhân viên Cục điều tra hình sự Reykjavík đang đến hiện trường. Người ta đang chờ nhân viên y tế quận, ông ta sẽ ký vào giấy chứng tử. Xác chết được báo cáo là tìm thấy khoảng 15 phút trước đó. Thám tử Erlendur cùng với cảnh sát Reykjavík là một trong số những người đến hiện trường sớm nhất.

Hoàng hôn tháng Mười bao trùm lên toàn thành phố và cơn mưa ập xuống trong làn gió mùa thu. Ai đó đã bật chiếc đèn trên bàn trong phòng khách khiến cho không gian quanh nó nhuốm một thứ ánh sáng ảm đạm. Ngoài ra, không có một thứ gì khác trong hiện trường bị chạm đến. Đội pháp y đang đặt những bóng đèn huỳnh quang lên một cái giá ba chân để thắp sáng căn phòng. Erlendur chú ý đến một giá sách và bộ đồ gỗ đã mòn, chiếc bàn uống nước bị lật nhào, một chiếc bàn cũ kỹ ở góc nhà và tấm thảm trên sàn thấm máu. Phòng khách thông ra gian bếp và bếp lại thông ra một phòng làm việc nhỏ, tiếp đến là một hành lang nhỏ, ở đó có hai phòng và một nhà vệ sinh.

Chính người hàng xóm sống ở tầng trên đã báo cho cảnh sát biết về cái xác. Sau khi đón hai đứa con trai của mình từ trường học trở về nhà, anh ta lấy làm lạ khi thấy cửa căn phòng dưới tầng trệt mở rộng. Nhìn vào bên trong căn hộ của ông hàng xóm, anh ta thử gọi to xem có ai ở nhà không. Tuy nhiên không ai trả lời. Anh ta ngó vào nhà và gọi thêm lần nữa nhưng vẫn không có ai đáp lại. Gia đình anh ta đã sống ở căn hộ tầng trên được mấy năm nhưng họ không thân với ông hàng xóm ở tầng dưới nhiều lắm. Đứa con trai cả mới lên chín tuổi không được thận trọng như bố, nhanh như chớp nó xộc thẳng vào phòng khách. Một lúc sau, thằng bé trở ra và nói rằng có một người đàn ông chết trong phòng, dường như chẳng có vẻ gì là hoảng sợ trước cảnh tượng đó cả.

"Con đã xem quá nhiều phim ảnh rồi đấy!" Người bố nói và thận trọng bước vào, và rồi anh ta thấy ông hàng xóm đang nằm chết trong phòng khách. Nhìn lên chuông cửa, Erlendur đã biết tên người chết. Tuy nhiên, để tránh mắc phải sai lầm ngớ ngẩn, ông đeo găng tay cao su rồi thò tay vào túi áo khoác của nạn nhân treo trên cái mắc gần cửa ra vào và lấy ra một cái ví. Trong đó có một thẻ thanh toán có dán ảnh. Người đàn ông đó tên là Holberg, sáu mươi chín tuổi. Chết tại nhà. Có lẽ là bị giết.

Erlendur đi quanh nhà và đặt ra những câu hỏi đơn giản nhất. Công việc của ông là điều tra những gì mắt thấy rõ ràng. Phần bí ẩn thuộc trách nhiệm của đội pháp y. Ông không thấy có dấu hiệu đột nhập cả ở cửa sổ cũng như cửa chính. Thoạt nhìn, dường như nạn nhân đã mời hung thủ vào nhà. Những người hàng xóm tầng trên đã để lại dấu chân nơi tiền sảnh và trên thảm khi họ đi từ ngoài trời mưa vào trong căn nhà. Chắc hẳn hung thủ cũng vậy - trừ khi hắn đã tháo giày ra trước khi bước vào trong. Về phía Erlendur, dường như ông đã quá vội vã đến mức quên cả tháo giày.

Đội pháp y đã mang vào một cái máy hút bụi để thu thập những mẩu đất đá cũng như những dấu vết nhỏ nhất nhằm tìm ra manh mối. Họ tìm các mẫu vân tay và dấu bùn không thuộc về ngôi nhà. Họ đang tìm kiếm những điều bất thường - những gì có thể gây ra cái chết.

Tất cả những gì mà Erlendur có thể thấy là nạn nhân đã không mấy hiếu khách với người khách của mình. Ông ta còn chưa pha cà phê. Rõ ràng là máy pha cà phê trong bếp chưa được dùng đến trong vòng vài giờ qua. Không có dấu hiệu nào cho thấy họ đã uống trà, vì không có tách trà nào được lấy ra từ tủ. Mấy chiếc cốc cũng nằm nguyên tại vị trí cũ. Nạn nhân thuộc tuýp người rất ngăn nắp, đồ đạc được xếp gọn gàng và sạch sẽ. Có lẽ ông ta không biết rõ lắm về người khách của mình. Có lẽ hắn đã tấn công nạn nhân ngay từ đầu, khi ông ta vừa mở cửa. Tấn công lúc hắn vẫn chưa cởi giày.

Ta có thể giết một người cao ngang tầm mình không?

Erlendur nhìn xung quanh và tự nhủ phải sắp xếp các suy nghĩ cẩn thận hơn. Bất luận thế nào, hung thủ cũng đã rất vội vàng. Hắn còn không buồn đóng cửa sau khi đi ra. Cú đánh có dấu hiệu vội vã, như thể nó hoàn toàn bất ngờ và không có báo hiệu từ trước. Không có dấu hiệu vật lộn trong phòng. Có vẻ như nạn nhân đã ngã ngay tại cửa, va phải cái bàn và xô đổ nó, còn các đồ đạc khác dường như chưa bị đụng chạm đến. Erlendur không thấy dấu hiệu nào chứng tỏ căn hộ đã bị ăn trộm. Tất cả các tủ ly đều được đóng chặt, ngăn kéo cũng vậy, chiếc máy tính khá mới và một dàn âm thanh cũ vẫn còn nguyên đó, chiếc ví vẫn nằm trong túi áo khoác nạn nhân treo trên móc gần cửa ra vào, trong ví có một tờ 2.000 cua-ron và hai thẻ thanh toán: một thẻ ghi nợ và một thẻ tín dụng.

Dường như tên sát nhân đã chộp ngay lấy vật đầu tiên trong tầm với và đánh vào đầu nạn nhân. Cái gạt tàn làm bằng thủy tinh dày, màu xanh và nặng ít nhất 1,5 kg, Erlendur nghĩ. Một vũ khí giết người có sẵn. Hung thủ khó có thể mang chiếc gạt tàn đầy máu theo người, do vậy hắn để nó lại trên sàn phòng khách.

Có hai chứng cứ đã rõ ràng: người đàn ông đã mở cửa và mời người khách vào nhà, hoặc ít nhất là đã đi cùng hắn vào phòng khách. Có thể ông ta biết người khách của mình, cũng có thể là không. Ông ta bị tấn công bằng một chiếc gạt tàn, một cú đánh mạnh, và tên sát nhân nhanh chóng tẩu thoát, để cửa mở. Chỉ đơn giản có thế.

Ngoại trừ lời nhắn để lại...

Lời nhắn được viết trên một tờ giấy khổ A4 giống như bị xé ra từ một cuốn sổ có gáy xoắn. Đó là manh mối duy nhất mà tên sát nhân đã chủ ý để lại đây. Nó chứng tỏ rằng hắn đã vào nhà với mục đích giết người từ trước. Hắn không bị kích động đột ngột đến nỗi phải giết người ngay lúc đứng trên sàn phòng khách. Hắn bước vào căn hộ với ý đồ giết người có sẵn trong đầu. Ba từ, Erlendur không hiểu một chút gì. Phải chăng hắn đã viết ba từ đó trước khi đến đây? Erlendur đi đến chiếc bàn ở góc phòng. Trên đó là một đống ngổn ngang các tài liệu, hóa đơn, thư từ và giấy tờ. Trên đống giấy đó có một cuốn sổ gáy xoắn, một góc trang bên trong đã bị xé ra. Ông tìm chiếc bút chì mà hung thủ có thể đã dùng để viết lời nhắn nhưng không thấy. Nhìn quanh, ông thấy có một chiếc dưới gầm bàn. Tuy nhiên, Erlendur không động chạm vào bất cứ thứ gì, ông chỉ nhìn và suy nghĩ.

"Đây không phải là một vụ giết người theo kiểu Iceland điển hình của ông sao?" Thám tử Sigurdur Óli cất tiếng hỏi Erlendur. Anh ta vừa bước vào căn hộ mà ông không để ý, lúc này anh ta đang đứng bên tử thi.

"Sao cơ?" Erlendur hỏi, ông còn đang mải mê với những suy nghĩ của mình.

"Bẩn thỉu, vô mục đích, phạm tội mà không cần che giấu, thay đổi manh mối hoặc che đậy chứng cứ".

"Đúng vậy," Erlendur trả lời, "một vụ giết người đặc sệt kiểu Iceland".

"Trừ khi ông ta ngã vào cái bàn và đập đầu vào cái gạt tàn". Sigurdur Óli tiếp. Nữ đồng nghiệp Elínborg cũng ở đó với anh ta. Erlendur cố gắng hạn chế các động thái của cảnh sát, của đội pháp y và đội trợ y trong khi ông đi quanh nhà, đầu cúi xuống.

"Và viết một lời nhắn khó hiểu khi ông ta ngã xuống?" Erlendur hỏi.

"Có thể nạn nhân đã cầm tờ giấy trong tay".

"Anh có hiểu gì về lời nhắn đó không?"

"Có thể đó là Chúa," Sigurdur Óli nói, "có thể đó là tên sát nhân, tôi không chắc. Việc nhấn mạnh vào chữ cái cuối cùng thật lạ lùng. Chữ HIM được viết hoa toàn bộ".

"Theo tôi lời nhắn đó không phải được viết vội. Từ cuối cùng được viết hoa nhưng hai từ đầu tiên lại viết tháu. Kẻ viếng thăm đã không vội vàng gì khi viết lời nhắn này. Nhưng hắn lại không đóng cửa khi đi ra. Điều đó có nghĩa gì? Tấn công một người đàn ông và tẩu thoát, nhưng lại viết một lời nhắn khó hiểu và cất công nhấn mạnh vào từ cuối cùng sao?"

"Chắc hẳn nó phải ám chỉ ông ta" Sigurdur Óli khẳng định. "Ý tôi là xác chết. Nó không thể ám chỉ ai khác được".

"Tôi không biết" Erlendur nói. "Mục đích của hắn khi để lời nhắn đó lại và đặt nó trên xác chết là gì? Hắn đang cố gắng hé lộ điều gì cho chúng ta chăng? Hay là tên sát nhân đang nói với chính mình? Hay hắn nói với chính nạn nhân?"

"Một kẻ giết người khát máu" Elínborg vừa nói vừa cúi xuống nhặt mẩu giấy lên. Erlendur ngăn cô ta lại. "Có thể chúng có nhiều hơn một người," Sigurdur Óli nói, "ý tôi là những kẻ tấn công ấy".

"Nhớ đeo găng tay vào, Elínborg" Erlendur nói với cô như thể với một đứa trẻ. "Đừng phá hỏng chứng cứ chứ".

"Lời nhắn được viết trên chiếc bàn đằng kia" ông nói thêm và chỉ tay về phía góc phòng. "Tờ giấy bị xé ra từ một cuốn sổ ghi chép của nạn nhân".

"Chắc hẳn chúng có đông hơn một người" Sigurdur Óli nhắc lại. Anh ta cho rằng mình đã nảy ra một ý tưởng thật thú vị.

"Phải, phải," Erlendur nhận xét, "có thể là như thế".

"Hơi máu lạnh một chút" Sigurdur Óli nói. "Đầu tiên anh giết một ông già, sau đó anh bình tĩnh ngồi xuống để viết một lời nhắn. Điều đó không đòi hỏi phải có thần kinh thép hay sao? Chẳng phải là một kẻ đáng ghê tởm mới có thể làm được điều ấy sao?"

"Hoặc là một kẻ không biết sợ là gì". Elínborg nói.

"Hoặc một kẻ tự cho mình là đấng cứu thế". Erlendur nhận định.

Ông dừng lại để cầm lấy mẩu giấy và nghiền ngẫm nó trong yên lặng.

"Một đấng cứu thế vĩ đại", ông thầm nghĩ.

[giavui]

2

Erlendur quay trở về khu chung cư của mình vào khoảng 10 giờ đêm và đặt thức ăn đã chuẩn bị sẵn vào lò vi sóng. Ông đứng nhìn đĩa thức ăn xoay tròn sau tấm kính. "Đỡ tệ hơn là xem TV", Erlendur nghĩ. Ngoài trời, những cơn gió đang rít lên từng hồi, chẳng có gì ngoài mưa và bóng tối.

Ông nghĩ về cái kẻ đã để lại lời nhắn và biến mất. Trong một tình huống như vậy, hắn sẽ viết ra những gì? Hắn để lại lời nhắn cho ai? Hình ảnh con gái ông, Eva Lind, chợt hiện ra trong đầu. Con bé bị nghiện, có thể nó băn khoăn không biết ông có còn tiền cho nó không. Con bé ngày càng trờ nên huênh hoang hơn. Còn con trai ông, Sindri Snaer, gần đây đã hoàn thành giai đoạn phục hồi thứ ba. Lời nhắn với nó đơn giản chỉ là: không có thêm một vụ Hiroshima nào nữa.

Erlendur mỉm cười khi nghe thấy ba tiếng bíp phát ra từ lò nướng. Đó là thứ mà ông chưa bao giờ nghĩ rằng sẽ biến mất.

Erlendur và Sigurdor Óli đã nói chuyện với người hàng xóm phát hiện ra cái xác. Lúc đó vợ anh ta cũng ở nhà, cô ta nói sẽ đưa hai đứa con đến nhà bà ngoại. Người chồng, O'lafur, nói rằng sáng nào anh ta cùng vợ con cũng đi học và đi làm từ lúc 8 giờ, ít nhất đến 4 giờ chiều mới có người về. Anh ta còn phải đến trường học đón các con. Gia đình O'lafur không thấy điều gì khác lạ khi họ rời nhà vào buổi sáng. Cửa chính nhà nạn nhân vẫn đóng. Tối hôm trước họ ngủ và ngáy ầm ĩ nên không nghe thấy gì. Nhà O'lafur cũng không giao thiệp nhiều lắm với nạn nhân, ông ta gần như một người lạ, mặc dù họ đã sống trong cùng một mái nhà được vài năm.

Bên pháp y sẽ xác định chính xác thời điểm nạn nhân tử vong, nhưng Erlendur hình dung án mạng diễn ra vào buổi chiều - thời điểm vốn dĩ bận rộn nhất trong ngày. "Ai có thể có thời gian để làm việc đó vào thời buổi này nhỉ?" ông thầm nghĩ. Giới truyền thông đã đăng tin một người đàn ông tên Holberg, tầm bảy mươi tuổi, bị phát hiện chết trong một căn hộ ở Nordurmýri, có khả năng bị sát hại. Bất cứ ai trông thấy điều gì khả nghi hoặc bất thường trong vòng hai mươi tư giờ qua ở quanh khu vực nạn nhân Holberg sống đều phải trình báo với cảnh sát Reykjavik.

Erlendur đã gần năm mươi tuổi, ông đã ly dị vợ cách đây nhiều năm và có hai con. Ông chưa bao giờ nói với ai rằng mình không thể chịu đựng được tên của hai đứa ấy. Vợ cũ của ông, người mà ông đã không hề nói chuyện trong vòng hai mươi năm qua, lại cho rằng những cái tên ấy thật đáng yêu. Vụ ly hôn khá rắc rối, và gần như Erlendur đã mất liên lạc với các con từ khi chúng còn bé xíu.

Hai đứa con tìm thấy ông khi chúng đã lớn, và ông đón nhận chúng, nhưng ông ân hận khi thấy chúng thành ra cơ sự này. Ông thực sự đau lòng trước số phận của con bé Eva Lind. Thằng Sindri Snaer thì sống tốt hơn. Nhưng chỉ đên thế mà thôi.

Erlendur lấy đồ ăn ra khỏi lò và ngồi xuống bàn ăn. Căn hộ của ông có một phòng ngủ với vô số sách được xếp ở mọi ngóc ngách có thể. Những bức ảnh gia đình cũ treo trên tường chứng tỏ ông còn có người thân ở East Fjords quê hương ông. Erlendur không có tấm ảnh nào chụp riêng mình cũng như hai đứa con. Trong phòng có một chiếc ti vi hiệu Nordmende cũ kỹ kê sát tường, đằng trước có một cái ghế bành thậm chí còn tả tơi hơn. Erlendur giữ cho nhà cửa khá ngăn nắp mà không phải động đến việc lau dọn nhiều.

Ông cũng không biết đích xác là mình đang ăn gì nữa. Bao bì màu mè hứa hẹn bên trong là một đồ ăn nào đó của phương Đông, nhưng với một thứ tựa như bánh cuộn làm từ bột nhão, món ăn chẳng khác nào một loại dâu dưỡng tóc. Erlendur đẩy đĩa thức ăn ra, tự hỏi không biết mấy cái bánh mì đen ông mua vài ngày trước có còn không. Cả pate cừu nữa. Đúng lúc đó thì chuông cửa vang lên. Con bé Eva Lind đã quyết định đến thăm ông.

"Sao rồi?" Con bé vừa lao vào phòng vừa hỏi. Nó ngồi phịch xuống cái sofa trong phòng khách. Cái cách nó nói khiến Erlendur phát cáu.

"Ôi trời," Erlendur đóng cánh cửa lại và nói, "đừng có ăn nói kiểu ấy với bố!"

"Con tưởng bố muốn con chọn từ ngữ cho cẩn thận mà?" Eva Lind trả lời. Con bé thường xuyên bị bố giáo huấn về việc sừ dụng ngôn từ.

"Vậy thì nói điều gì đó tử tế một chút đi".

Thật khó mà biết được tối nay con bé đang diễn vai nào. Eva Lind là diễn viên giỏi nhất mà Erlendur từng biết, mặc dù điều này không có ý nghĩa nhiều lẳm vì ông chưa bao giờ đến rạp chiếu phim hay nhà hát, và hầu hết các chương trình TV mà ông xem đều thiên về giáo dục. Vở kịch của Eva Lind thường là kịch gia đình, kéo dài từ một đến ba hồi, và thường tập trung vào việc tìm ra cách tốt nhất để xin tiền bố. Điều này không xảy ra thường xuyên vì Eva Lind tự biết cách kiếm tiền, và Erlendur muốn biết về những cách thức ấy càng ít càng tốt. Nhưng đôi lúc, khi con bé không còn "một đồng xu chết tiệt" nào, theo cái cách mà nó nói, con bé sẽ về xin bố.

Đôi khi, nó là đứa con gái bé bỏng của ông, xích lại bên ông và rên ư ử như một con mèo nhỏ. Có lúc, con bé lại như ở bên bờ vực của sự tuyệt vọng, nó đi huỳnh huỵch quanh nhà như mất trí, và buộc tội cha mình là một người tệ bạc vì đã bỏ lại nó và Sindri Snaer khi còn quá nhỏ. Con bé cũng có thể trở nên thô lỗ, độc ác và xấu xa. Nhưng đôi lúc ông lại thấy con bé sống đúng với bản chất của mình, gần như là bình thường, nếu đúng là bản chất đó thực sự tồn tại, và Erlendur cảm thấy mình có thể nói chuyện với nó như hai người bình thường.

Eva Lind mặc chiếc quần jean rách tả tơi và khoác cái áo da lừng màu đen. Tóc con bé ngắn, màu đen tuyền, lông mày bên phải đeo hai chiếc khuyên bạc, một tai đeo cây thánh giá cũng bằng bạc nốt. Có một thời, răng con bé trắng bóng, đều tăm tắp, nhưng bây giờ thì khác, mỗi khi nó cười, hai chiếc răng gãy ở hàm trên lại lộ ra. Thân hình nó gầy quắt queo, gương mặt ủ rũ với những quầng thâm bên dưới mắt.

Thảng hoặc, Erlendur có cảm giác dường như Eva Lind hao hao giống mẹ nó. Ông nguyền rủa số phận Eva Lind và tự dằn vặt mình vì đã làm ngơ trước sự thay đổi của con.

"Hôm nay con đã nói chuyện với mẹ. Hay đúng ra là mẹ đã nói chuyện với con và hỏi xem liệu con có nói chuyện với bố hay không. Thật là tuyệt khi có bố mẹ ly hôn!"

"Mẹ con muốn điều gì ở bố à?" Erlendur hỏi mà không khỏi ngạc nhiên. Sau hai mươi năm mà bà vẫn căm ghét ông. Suốt chừng ấy thời gian, ông chỉ nhìn bà thoáng qua một lần duy nhất, và khuôn mặt bà vẫn không giấu nổi sự kinh tởm. Bà từng nói chuyện với ông một lần về Sandri Snaer, nhưng đó là cuộc nói chuyện mà ông thà quên đi còn hơn.

"Thật là một con mụ lẳng lơ trịch thượng".

"Không được nói về mẹ con như thế!"

"Đấy là con đang nói về mấy mụ già giàu có bẩn thiu bạn mẹ ở Gardabaer cơ. Họ tổ chức lễ cưới cho con gái vào cuối tuần và cô ta đã biến khỏi đám cưới. Thật là xấu hổ. Mẹ cũng ở đám cưới và đã bị vụ xì căng đan ở đó làm cho choáng váng. Mấy kẻ đó đề nghị con hỏi bố xem liệu bố có nói chuyện với bố mẹ cô ta không. Hai người đó không muốn thông báo rộng rãi trên báo chí, thật là những kẻ hợm hĩnh chết tiệt! Nhưng họ biết bố làm trong Cục điều tra hình sự và nghĩ rằng có thể bưng bít chuyện này hoàn toàn bí mật. Người ta bảo con đề nghị bố nói chuyện với lũ đó. Không phải mẹ. Bố hiểu không? Không bao giờ!"

"Con có biết những người này không?"

"Thực ra, con không được mời đến dự tiệc cưới mà con bé lẳng lơ ấy phá hỏng".

"Thế con có biết cô gái ấy không?"

"Gần như không".

"Thế cô ấy có thể chạy trốn đến nơi nào?"

"Làm sao con biết được?"

Erlendur nhún vai. "Bố đã nghĩ về con cách đây chỉ một phút", ông nói.

"Tốt thôi" Eva Lind nói. "Con chỉ tình cờ muốn biết liệu...?"

"Bố không có tiền đâu" Erlendur nói và ngồi xuống chiếc ghế bành đối diện với con gái. "Con có đói không?"

Eva Lind cúi xuống. "Tại sao con không bao giờ có thể nói chuyện với bố mà bố không nhắc đến tiền nhỉ?" Con bé nói, và Erlendur có cảm giác như nó đã vượt quá giới hạn cho phép của ông.

"Thôi đủ rồi, vậy tại sao bố thậm chí không thể nói chuyện với con?"

"Ôi, mẹ kiếp!"

"Con ăn nói cái kiểu gì thế? Có vấn đề gì à? 'Mẹ kiếp!' 'Sao rồi?' Cái loại ngôn ngữ gì thế?"

"Lạy Chúa", Eva Lind lầm bầm.

"Lúc này con là ai vậy? Bố đang nói chuyện với ai đây? Con thực sự ở đâu trong cái đống ma túy hỗn độn này?"

"Bố đừng có nói mấy cái chuyện tào lao ấy nữa. 'Con là ai' ư?" Con bé nhại lại bố. "Con thực sự ở đâu ư? Con ở đây, con đang ngồi trước mặt bố đây. Con là con!"

"Eva!"

"Mười nghìn cua-ron!" Nó nói. "Có nghĩa gì với bố đâu? Bố không đào đâu ra mười nghìn à? Bố đang nằm trên một đống tiền cơ mà!"

Erlendur nhìn con gái. Có điều gì đó ở con bé khiến ông phải chú ý ngay từ lúc nó bước vào. Con bé khó thở, trán lấm tấm mồ hôi và liên tục quằn quại trên chiếc ghế. Hình như nó bị ốm.

"Con bị ốm à?" ông hỏi.

"Con vẫn khỏe. Con chỉ cần ít tiền thôi. Nào bố, đừng khó khăn như thế!"

"Con có ốm không?"

"Làm ơn đi mà bố!"

Erlendur vẫn nhìn vào con gái.

"Con đang cố gắng cai thuốc phải không?" ông hỏi.

"Bố, mười nghìn thôi. Chẳng đáng là bao. Chẳng có nghĩa lý gì với bố cả. Con sẽ không bao giờ về xin tiền bố nữa".

"Ừ, cứ cho là vậy. Kể từ khi nào con đã...?" Erlendur lưỡng lự, không biết nên diễn đạt thế nào cho đúng, "... sử dụng cái thứ ấy?"

"Không quan trọng. Con đã bỏ rồi. Từ bỏ từ bỏ từ bỏ từ bỏ từ bỏ từ bỏ từ bỏ!" Eva Lind đứng lên. "Bố cho con mười nghìn. Làm ơn đi mà bố. Năm. Thôi bố cho con năm nghìn cũng được. Bố không có đến năm nghìn trong túi à? Năm nghìn thôi mà! Nó chỉ là nhãi nhép thôi".

"Tại sao bây giờ con lại cố gắng từ bỏ?" Erlendur nhìn con gái.

"Bố đừng hỏi thêm câu hỏi ngu ngốc nào nữa. Con không từ bỏ gì cà. Mà từ bỏ cái gì cơ chứ? Con phải từ bỏ cái gì? Bố thôi nói vớ vẩn như thế đi!"

"Có chuyện gì thể? Điều gì khiến con bị kích động đến thế? Con có bị ốm không?"

"Vâng, con đang ốm đây. Bố có thể cho con vay mười nghìn không? Đấy là nợ, con sẽ trả bố, được chưa? Đồ lão già tham lam!"

"Tham lam là một từ hay. Con có bị ốm không, Eva?"

"Bố cứ hỏi mãi điều ấy để làm gì?" Con bé nói, càng lúc càng kích động.

"Con có dùng nhiệt kế không đấy?"

"Đưa tiền cho con. Hai nghìn thôi! Chẳng nghĩa lý gì. Bố không hiểu gì à? Lão già ngu ngốc!"

Erlendur lúc này cũng đứng lên, Eva Lind đối đầu ông như thể con bé đang chuẩn bị tấn công ông vậy.

Erlendur không hiểu được tại sao con bé lại hung hăng như vậy. Ông nhìn nó từ đâu đến chân.

"Bố nhìn cái gì?" Nó quát vào mặt ông. "Muốn hả? Ông bố già bẩn thỉu lại muốn à?"

Erlendur tát vào mặt con bé một cái, nhưng không đau lắm.

"Bố đã vừa lòng chưa?" Con bé nói.

Erlendur lại tát nó một cái nữa, lần này đau hơn.

"Mạnh tay hơn rồi à?" Eva Lind nói, và Erlendur lùi lại. Con bé chưa bao giờ nói với ông như vậy. Trong phút chốc nó bỗng biến thành một con quỷ. Ông chưa bao giờ chứng kiến tính khí này của con bé. Ông cảm thấy bất lực với nó và cơn giận dữ dần chuyển sang thương hại.

"Tại sao lúc này con lại cố gắng từ bỏ?" ông nhắc lại.

"Con chẳng cố gẳng từ bỏ cái quái gì cả!" Con bé hét lên. "Bố có bị mát dây không? Bố không hiểu con nói gì à? Ai nói về chuyện từ bỏ chứ?"

"Có chuyện gì thế, Eva?"

"Bố thôi cái kiểu 'Có chuyện gì thế, Eva' đi cho con nhờ! Bố không thể cho con năm nghìn à? Bố có thể trả lời con ngay không?" Có vẻ như con bé đang bình tĩnh lại. Hình như nó đã nhận ra là mình đi hơi quá đà, nó không thể nói với bố mình như vậy.

"Tại sao lại là bây giờ?" Erlendur hỏi.

"Nếu con nói cho bố biết, bố có đưa cho con mười nghìn không?"

"Chuyện gì đã xảy ra?"

"Năm nghìn thôi!"

Erlendur nhìn chằm chằm vào con gái.

"Con có thai phải không?"

Eva Lind nhìn cha với một nụ cười ngoan ngoãn. "Chính xác", con bé trả lời.

"Nhưng bằng cách nào chứ?" Erlendur rên lên.

"Ý bố là gì? Bằng cách nào á? Bố có muốn con kể chi tiết tỉ mỉ không?"

"Không phải thế. Con chắc phải có biện pháp phòng tránh chứ? Ví như bao cao su? Hay thuốc tránh thai chẳng hạn?"

"Con không biết chuyện gì đã xảy ra cả. Nó đã xảy ra, đơn giàn thế thôi".

"Và con muốn bỏ thuốc?"

"Không thể tiếp tục được nữa. Con không thể. Đấy, con đã kể hết với bố rồi đấy. Tất cả. Bố nợ con mười nghìn".

"Để lấy con của con ra?"

"Nó không phải là một đứa bé, ông già ngu ngốc ạ. Nó không là gì cả. Nó chỉ là một nhúm cát thôi. Con không thể từ bỏ ngay được. Con sẽ bỏ vào ngày mai. Con hứa. Chỉ là không phải bây giờ. Hai nghìn. Hai nghìn có nghĩa gì với bố đâu?"

Erlendur đi về phía con bé. "Nhưng con đã cố gắng. Con muốn từ bỏ. Bố sẽ giúp con".

"Con không thể!" Eva Lind gào lên. Mồ hôi chảy ròng ròng trên mặt, nó cố gắng che giấu cơn run rẩy đang chạy dọc khắp cơ thể.

"Thế nên con mới đến gặp bố" Erlendur nói. "Con có thể vay tiền người khác. Đến giờ con vẫn thường làm thế. Nhưng con tìm đến bố là vì con muốn..."

"Thôi cái chuyện ngu ngốc ấy đi. Con đến vì mẹ bảo con thế và vì bố có tiền, chẳng còn lý do nào khác nữa. Nếu bố không đưa tiền cho con, con sẽ kiếm nó bằng mọi cách. Chẳng có vấn đề gì cả. Có hàng tá ông già như bố luôn sẵn tiền để trả cho con".

Erlendur cố gắng kìm chế.

"Trước đây con đã có thai bao giờ chưa?"

"Chưa" Eva Lind trả lời, nhìn sang hướng khác.

"Cha đứa trẻ là ai?"

Eva Lind lặng người và mở to mắt nhìn bố.

"XIN CHÀO!" Nó quát lên. "Trông con giống một đứa vừa bước ra khỏi phòng cô dâu ở một khách sạn khốn kiếp nào đó trong một tiểu thuyết trường thiên nào đó lắm à?"

Và trước khi Erlendur kịp làm gì, con bé đã đẩy ông ra và chạy ra ngoài, biến mất trong làn mưa thu lạnh lẽo.

Ông từ từ đóng cửa lại, băn khoăn không biết cái cách mà mình dùng để tiếp cận có đúng hay không. Câu chuyện diễn ra như thể hai bố con họ không thể nói chuyện với nhau mà không cãi vã và gào thét, và ông thấy mệt mỏi vì điều đó.

Không còn muốn ăn nữa, Erlendur ngồi xuống ghế bành, trầm ngâm nhìn vào khoảng không vô định và lo lắng không biết giờ Eva Lind sẽ phải trông cậy vào ai. Rốt cuộc, ông nhặt quyển sách đang đọc dở trên chiếc bàn kế bên lên. Đó là một trong những cuốn sách mà ông yêu thích, nó nói về những thử thách và định mệnh ở nơi hoang dã.

Ông tiếp tục đọc tiếp câu chuyện có tên là "Mất mạng ở Mosfellsheide" và ngay sau đó ông bị lôi cuốn vào trận bão tuyết kinh hoàng làm đóng băng những chàng trai trẻ.

[giavui]

3

Mưa như trút nước lên người Erlendur và Sigurdur Óli khi họ ra khỏi xe rồi chạy nhanh về khu chung cư ở Stigahlíd. Họ định đợi đến khi cơn mưa ngớt, nhưng Erlendur thấy chán quá nên nhảy ra khỏi xe trước. Không muốn bị bỏ lại một mình, Sigurdur Óli liền theo sau. Loáng một cái họ đã bị ướt sũng. Nước mưa từ tóc Sigirdur Óli chảy tong tong xuống lưng, anh liếc sang Erlendur khi họ bấm chuông và chờ cửa mở.

Trong cuộc họp sáng hôm đó, những cảnh sát tham gia điều tra đã cân nhắc các khả năng có thể xảy ra. Một giả thuyết đưa ra là vụ giết Holberg không có động cơ nào cụ thể và kẻ tấn công đã lảng vảng quanh khu vực đó một thời gian, có thể là trong nhiều ngày, như kiểu một tên trộm tìm kiếm chỗ nào đó để đột nhập vào nhà. Hắn thử gõ cửa nhà Holberg để kiểm tra xem có ai ở nhà không, khi thấy chủ nhà ra mở cửa thì hắn hoảng sợ thực sự. Lời nhắn hắn để lại chỉ nhằm để đánh lạc hướng cảnh sát. Nó hoàn toàn chẳng có ý nghĩa gì cụ thể.

Cùng ngày Holberg bị giết, người dân sống ở khu chung cư tại Stigahlíd đã báo lại rằng có hai phụ nữ lớn tuổi - vốn là chị em sinh đôi - đã bị tấn công bởi một gã trai mặc áo quân phục màu xanh lục. Ai đó đã đưa hắn đến cửa trước và hắn gõ cửa căn hộ của hai chị em nọ. Chủ nhà vừa mới ra mở cửa, hắn liền xông vào, đóng sầm cửa lại rồi đòi tiền. Khi họ từ chối không đưa, hắn lấy tay thoi một quả đấm vào mặt một người rồi đẩy người kia ngã xuống sàn nhà, đá bà ta vài phát trước khi chuồn đi.

Một giọng nói vang lên trong hệ thống điện thoại nội bộ, Sigurrdor Óli đọc tên của mình. Cánh cửa ầm ì mở ra, rồi họ bước vào trong. Cầu thang tối tăm và bốc mùi khó chịu. Khi họ lên đến tầng trên, một người phụ nữ đang đứng chờ họ ở cửa.

"Các ông đã bắt được nó chưa?" Người phụ nữ hỏi.

"Thật tiếc là chưa," Sigurdur Óli lắc đầu đáp, "nhưng chúng tôi muốn nói chuyện với bà về..."

"Họ đã bắt được hắn chưa?" Một giọng nói khác vang lên từ trong nhà, và sau đó một người phụ nữ trông giống hệt người kia bước ra. Cả hai tầm bảy mươi tuổi, đều mặc váy đen và áo len đỏ. Trông họ đều đẫy đà với mái tóc bồng màu xám, khuôn mặt bầu ánh lên cái nhìn rõ ràng là kỳ vọng.

"Vẫn chưa". Erlendur trả lời.

"Nó là một kẻ đáng thương", người phụ nữ thứ nhất tên Fjóla nói. Bà mời Sigurdur Óli và Erlendur vào.

"Chị không việc gì phải xót thương nó như thế," người phụ nữ thứ hai tên Birna nói rồi đóng cửa lại. "Kẻ cục súc đó đã đánh vào đầu chị, vậy mà chị còn nghĩ nó một kẻ đáng thương sao?"

Hai thám tử ngồi trong phòng khách, hết nhìn hai người phụ nữ rồi lại nhìn nhau. Đó là một căn hộ nhỏ. Sigurdur Óli chú ý đến hai phòng ngủ sát vách nhau. Từ phòng khách ông có thể thấy căn bếp nhỏ.

"Chúng tôi đã đọc bản tường trình của các bà" Sigurdur Óli nói, anh đã xem qua nó trên đường đến đây. "Hai bà có thể mô tả kỹ hơn về người đàn ông đã tấn công mình không?"

"Người đàn ông á?" Bà Fjóla trả lời. "Nó là một thằng nhóc thì đúng hơn".

"Nhưng cũng đủ lớn để tấn công chúng ta rồi" Birna thêm vào. "Nó đủ lớn để đẩy tôi xuống sàn và còn đá tôi nữa cơ đấy!"

"Chúng tôi không có tiền" Fjóla nói.

"Chúng tôi không để tiền ở đây," Birna giải thích, "và chúng tôi nói với nó thế".

"Nhưng nó không tin chúng tôi".

"Và nó còn tấn công chúng tôi nữa".

"Nó có vẻ điên cuồng!"

"Và đáng nguyền rủa - cái cách mà nó gọi chúng tôi ấy!"

"Nó mặc một cái áo khoác xấu xí màu xanh lục. Giống như một tên lính vậy".

"Nó cũng đi loại giầy cao cổ có dây buộc như thế này, màu đen, trông có vẻ nặng".

"Nhưng nó không làm đổ vỡ gì cả".

"Đúng vậy, nó chỉ chạy đi thôi".

"Hắn có lấy đi thứ gì không?" Erlendur hỏi.

"Nó như thể bị mất trí ấy" Fjóla nói, cố gắng hết sức để tìm ra một vài điểm có thể tha thứ được của kẻ tấn công. "Nó không làm hỏng đồ đạc gì, cũng không lấy đi thứ gì. Nó chỉ tấn công chúng tôi khi biết rằng không thể lấy được của chúng tôi xu nào. Thật là một kẻ đáng thương".

"Một kẻ điên khùng thì đúng hơn" Birna thốt lên. "Đáng thương ư?" Bà ta quay sang chị gái. "Đôi lúc chị như là một người ngốc nghếch thực sự vậy. Nó bị điên mới đúng. Chị nhìn vào mắt nó mà xem. Đôi mắt cay nghiệt và đờ đẫn. Nó còn vã mồ hôi nữa chứ".

"Vã mồ hôi à?" Erlendur hỏi lại.

"Ròng ròng trên mặt nó ấy. Mồ hôi ấy".

"Đấy chỉ là nước mưa thôi mà!" Fjóla phản đối.

"Không. Hắn còn run rẩy toàn thân nữa".

"Là mưa thôi," Fjóla nhắc lại và Birna ném cho bà một cái nhìn khó chịu.

"Nó đã đánh vào đầu chị đấy, Fjóla. Đó là thứ cuối cùng chị cần nhớ đấy".

"Chỗ nó đá vào em có còn đau không?" Fjóla ân cần hỏi, và bà ta nhìn sang Erlendur. Ông thề là đã thấy đôi mắt bà ta ánh lên sự hả hê.

° ° °

Erlendur và Sigurdur đến Nordumýri lúc trời vẫn còn sáng sớm. Những người hàng xóm của Holberg sống ở tầng trệt và tầng một đang đợi họ. Cảnh sát đã lấy lời khai của gia đình người đàn ông phát hiện ra xác Holberg, nhưng Erlendur vẫn muốn hỏi thêm họ vài điều. Một phi công sống ở tầng trên cũng cho biết anh ta đi từ Boston về đây vào đúng buổi trưa hôm Holberg bị giết. Anh ta ngủ cả buổi chiều và đến khi cảnh sát gõ cửa thì mới dậy.

Họ bắt đầu với viên phi công trước - anh ta ra mở cửa trong bộ dạng râu ria lởm chởm, mặc độc áo lót với quần đùi. Anh ta tầm ba mươi tuổi, sống một mình trong căn hộ trông như một đống rác: quần áo vứt bừa bộn khắp nơi, hai va-li mở tung trên một cái ghế sofa bằng da khá mới, vỏ chai rượu bày ngổn ngang trên bàn còn vỏ bia thì không chỗ nào là không có. Viên phi công nhìn hai cảnh sát rồi đi vào nhà mà không nói năng gì, sau đó anh ta ngồi sụp xuống ghế. Hai người đứng trước mặt anh ta, không biết tìm ra chỗ nào để ngồi. Erlendur nhìn quanh căn phòng và tự nhủ rằng ngay cả trong tưởng tượng ông cũng sẽ không bao giờ đi cùng một chuyến bay với viên phi công này.

Chẳng hiểu sao, viên phi công lại bắt đầu kể về vụ ly hôn của mình, băn khoăn không biết cảnh sát có quan tâm đến điều đó hay không. Mụ vợ lẳng lơ bắt đầu ngoại tình trong lúc anh ta đi bay. Một hôm, khi trở về nhà từ Oslo, anh ta đã phát hiện ra vợ mình đang dan díu với một người bạn học cũ. Thật khốn nạn, anh ta nói thêm, và hai cảnh sát không biết viên phi công đó thấy điều gì là khốn nạn hơn, vợ anh ta không chung thủy hay việc anh ta phải ở Oslo.

"Về vụ án mạng trong căn nhà dưới tầng trệt..." Erlendur chặn ngang đoạn độc thoại líu nhíu của viên phi công.

"Các ông đã bao giờ đến Oslo chưa?" Viên phi công hỏi.

"Chưa" Erlendur trả lời. "Chúng tôi không định nói về Oslo!"

Đầu tiên viên phi công nhìn Erlendur, rồi lại nhìn sang Sigurdur Óli, cuối cùng hình như anh ta cũng đã hiểu ý.

"Tôi chẳng biết gì về ông ta cả" anh ta nói. "Tôi mua căn hộ này cách đây bốn tháng, theo tôi được biết thì không ai sử dụng nó trong một thời gian dài trước đó. Tôi gặp ông ta vài lần, chỉ ở bên ngoài thôi. Có vẻ như ông ta cũng được".

"Cũng được là sao?" Erlendur hỏi.

"Ý tôi là nói chuyện với ông ta cũng được".

"Hai người nói những chuyện gì?"

"Về việc bay. Hầu hết là thế. Ông ta rất thích bay".

"Ý anh là sao, thích bay?"

"Máy bay" viên phi công trả lời rồi mở một lon bia vừa lấy ra từ cái túi nhựa. "Các thành phố" anh ta nói thêm và nuốt nhanh một ngụm bia. "Các nữ tiếp viên" anh ta nói và ợ lớn. "Các anh biết đấy, ông ta hỏi rất nhiều về các tiếp viên".

"Không, tôi không biết," Erlendur nói.

"Ở các trạm tạm dừng khi đi ra nước ngoài ấy mà".

"Tôi hiểu rồi".

"Chuyện gì xảy ra, họ có nóng bỏng không, những chuyện đại loại như vậy. Ông ta nghe được những chuyện phóng túng... trên các chuyến bay quốc tế".

"Lần cuối cùng anh gặp ông ta là khi nào?" Sigurdur Óli hỏi.

Viên phi công nghĩ ngợi một lúc. Anh ta không nhớ ra được.

"Vài ngày trước đây", cuối cùng anh ta cũng nói.

"Anh có để ý thấy ai đến thăm ông ta dạo gần đây không?" Erlendur hỏi.

"Không, tôi không ở nhà nhiều lắm".

"Thế anh có thấy ai lảng vảng quanh khu này, có hành vi khả nghi, hay chỉ đứng quanh quẩn ở đây không?"

"Không".

"Anh có thấy ai mặc áo quân phục màu xanh lục không?"

"Không".

"Một thanh niên trẻ đi giầy quân đội?"

"Không. Là hắn đấy à? Các ông có biết ai làm chuyện đó không?"

"Không!" Erlendur trả lời, rồi bước ra khỏi căn hộ trong lúc dẫm phải hàng đống vỏ bia.

Người phụ nữ quyết định đưa con đến nhà bà ngoại mấy hôm và đã sẵn sàng cho chuyến đi. Cô ta không muốn các con ở lại ngôi nhà sau tất cả những gì đã xảy ra. Chồng cô ta đồng ý. Đó là điều tốt nhất cho họ. Rõ ràng hai vợ chồng ấy bị sốc nặng. Họ mua căn nhà này cách đây bốn năm và rất thích sống ở Nordurmýri. Đây là một nơi lý tưởng đối với đôi vợ chồng và hai đứa trẻ.

"Thật kinh khủng khi chứng kiến ông ấy bị như vậy" người chồng nói, giọng chỉ vừa đủ nghe, rồi nhìn các con. "Chúng tôi nói với các con rằng ông ta đang ngủ," anh ta nói thêm, "nhưng..."

"Chúng cháu biết là ông ấy đã chết rồi", thằng anh lên tiếng.

"Bị giết", đứa em bổ sung.

Hai vợ chồng cười ngượng nghịu.

"Chúng hiểu điều đó rõ lắm", người mẹ nói và bẹo vào má thằng anh.

"Tôi không ghét ông Holberg" người chồng nói. "Chúng tôi cũng thỉnh thoảng nói chuyện với nhau bên ngoài. Ông ấy sống trong ngôi nhà này khá lâu rồi, chúng tôi nói về vườn tược và chăm sóc cây cối, những thứ đại loại như vậy. Cũng giống như ông thường nói với hàng xóm của mình thôi mà".

"Nhưng không thân mật cho lắm" người mẹ nói. "Ý tôi là quan hệ giữa chúng tôi và ông ta. Tôi cho là mối quan hệ đó không nên gần gũi quá. Ông biết đấy, sự riêng tư mà".

Họ không thấy có người nào bất thường quanh ngôi nhà và cũng không thấy ai mặc áo quân phục màu xanh quanh quẩn ở đó cả. Người vợ đang rất nóng lòng muốn đưa hai con đi.

"Ông Holberg có nhiều khách đến thăm không?" Sigurdur Óli hỏi.

"Tôi chưa từng thấy ai cả" người vợ trả lời.

"Ông ấy làm người khác có cảm giác là ông ấy cô đơn", người chồng nói thêm.

"Căn hộ của ông ấy có mùi khó chịu lắm", thằng con cả lên tiếng.

"Có mùi rất khó chịu", thằng con út đồng thanh.

"Ở tầng trệt bị ẩm ướt liên tục", người chồng nói một cách ngại ngùng.

"Đôi lúc nó lan cả lên đây" người vợ nói. "Sự ẩm thấp ấy".

"Chúng tôi đã nói với ông ấy chuyện đó".

"Ông ta cũng đã định để mắt đến nó".

"Nhưng đó là chuyện đã xảy ra cách đây hai năm rồi".

[giavui]

4

Hai vợ chồng ở Gardabaer nhìn Erlendur với ánh mắt đầy đau đớn. Đứa con gái bé bỏng của họ đã bị mất tích. Họ không nhận được tin gì về con bé từ ba ngày nay, chứ không phải từ đám cưới mà nó bỏ trốn. Con gái bé bỏng của họ. Erlendur đã kịp hình dung ra một cô bé con tóc xoăn vàng trước khi họ nói rằng con bé đã hai mươi ba tuổi và đang theo học khoa Tâm lý của trường Đại học Iceland.

"Đám cưới à?" Erlendur nhìn quanh phòng khách rộng thênh thang và hỏi. Nó gần như rộng bằng cả tầng nhà nơi ông ở.

"Đám cưới của nó!" Ông bố thốt lên như thể ông ta vẫn chưa hiểu ra chuyện này. "Con bé trốn khỏi đám cưới của chính nó!"

Bà mẹ khẽ đưa chiếc khăn tay nhàu nhĩ lên chặm mũi.

Lúc đó đã là giữa trưa. Vì con đường từ Reykjavík đang bị sửa chữa nên Erlendur mất nửa tiếng đồng hồ mới đến được Gardabaer, và sau khi tìm một hồi ông mới thấy ngôi nhà xây tách biệt ấy. Nó gần như bị che khuất hẳn nếu nhìn từ đường vào, bao quanh là khu vườn rộng trồng tất cả các loại cây cao phải đến sáu mét. Hai vợ chồng chủ nhà gặp ông trong trạng thái sốc tột cùng.

Erlendur nghĩ rằng chuyện này thật phí thời gian. Còn rất nhiều việc quan trọng hơn đang đợi ông, tuy nhiên, dù ông có không nói chuyện với vợ cũ trong suốt hai thập kỷ qua, ông vẫn muốn giúp đỡ bà ta một điều gì đó.

Bà mẹ mặc một chiếc váy màu xanh nhạt và thanh nhã, còn ông bố mặc bộ quần áo màu đen. Người bố nói rằng ông càng lúc càng lo lắng về con gái của mình. Ông ta biết rằng cuối cùng con bé sẽ trở về, an toàn và lành lặn - ông không muốn tin vào điều gì khác - nhưng ông ta vẫn muốn hỏi ý kiến cảnh sát, mặc dù chẳng có lý do gì để phải nhờ đến đội tìm kiếm và đội cứu hộ ngay hay gửi thông báo lên đài báo và ti vi cả.

"Con bé chỉ biến mất thôi" bà mẹ nói. Hai vợ chồng trông hơi già hơn Erlendur một chút, có lẽ họ chừng sáu mươi tuổi. Họ quản lý một công ty chuyên nhập khẩu quần áo trẻ em. Công ty này cung cấp cho họ tất cả những gì cần thiết của một lối sống giàu sang. Những kẻ mới phất. Thời gian đã cư xử với họ thật tử tế. Erlendur để ý thấy hai chiếc xe mới coóng bóng loáng ở trước gara đôi.

Bà mẹ lấy hết sức mình và bắt đầu kể lại cho Erlendur nghe câu chuyện. "Chuyện xảy ra vào ngày thứ Bảy - ba ngày trước đây, lạy Chúa, thời gian trôi qua nhanh quá. Hôm đó quả là một ngày đẹp trời. Đám cưới của chúng được tiến hành bởi một mục sư rất nổi tiếng".

"Chả ích gì" ông bố nói. "Ông ta vội vội vàng vàng bước vào, phát biểu mấy câu sáo rỗng rồi lại xách va li biến mất. Tôi không thể hiểu tại sao ông ta lại nổi tiếng đến thế".

Vợ ông ta không muốn để bất cứ điều gì làm hỏng sự lộng lẫy của đám cưới.

"Hôm ấy tuyệt vời lắm! Có cả nắng trong tiết trời thu mát mẻ. Riêng trong nhà thờ đã phải có đến hàng trăm người. Con bé có rất nhiều bạn. Thật là một cô gái được nhiều người yêu mến. Chúng tôi tổ chức hôn lễ tại một hội trường ở đây, Gardabaer. Nơi đó tên là gì ấy nhỉ? Lúc nào tôi cũng quên".

"Gardahort" ông bố nói.

"Đó thật là một nơi ấm áp tuyệt vời," bà ta tiếp. "Hội trường chật kín. Có nhiều quà cáp lắm. Và sau đó... sau đó... khi..."

"Bọn trẻ chuẩn bị nhảy điệu đầu tiên," ông bố tiếp tục nói khi vợ ông ta bắt đầu òa khóc. "Và có một thằng ngu ngốc nào đó đang đứng trên sàn nhảy. Chúng tôi gọi Dísa Rós nhưng con bé không xuất hiện. Chúng tôi bắt đầu đi tìm nhưng mọi chuyện diễn ra cứ như thể là sàn nhà đã mở ra và nuốt chửng con bé vậy".

"Dísa Rós?" Erlendur hỏi lại.

"Hóa ra là con bé đã lấy chiếc xe cưới".

"Chiếc xe cưới à?"

"Chiếc limousine. Với tất cả hoa và nơ. Cái xe đã đưa chúng đến nhà thờ. Con bé đã trốn khỏi đám cưới. Không hề có một báo hiệu nào! Không có lấy một lời giải thích!"

"Trốn khỏi đám cưới của chính nó!" Bà mẹ gào lên.

"Vậy ông bà không biết tại sao cô ấy lại hành động như thế à?"

"Chắc chắn là con bé đã thay đổi quyết định" bà mẹ nói. "Con bé đã hối hận về tất cả mọi chuyện".

"Nhưng tại sao lại thế mới được chứ?"

"Xin ngài, ngài có thể tìm con bé về cho chúng tôi được không?" Ông bố hỏi. "Con bé vẫn chưa liên lạc lại, và ngài có thể thấy chúng tôi đang khổ sở lo lắng đến độ nào. Bữa tiệc thực sự đã thất bại thảm hại. Đám cưới đã bị hủy. Còn chúng tôi thì hoàn toàn bất lực. Và con gái bé nhỏ của chúng tôi thì mất tích".

"Thế còn chiếc xe cưới, có ai tìm thấy nó chưa?"

"Rồi. Ở Gardastraeti".

"Tại sao nó lại ở đó?"

"Tôi không biết. Con bé chẳng quen biết ai ở đó cả. Quần áo nó để lại trong xe. Toàn bộ quần áo".

Erlendur lưỡng lự.

"Toàn bộ quần áo của cô ấy để lại trong xe cưới à?" Cuối cùng ông cất tiếng, nhanh chóng cân nhắc xem cuộc nói chuyện này sẽ đi về đâu và liệu ông có phần trách nhiệm nào không.

"Con bé cởi toàn bộ đồ cưới và mặc quần áo mà nó đã chuẩn bị sẵn trong xe", bà mẹ trả lời.

"Ông có nghĩ là ông sẽ tìm thấy nó không?" Ông bố hỏi. "Chúng tôi đã liên lạc với tất cả những người mà nó quen nhưng không ai biết gì cả. Chúng tôi không biết phải làm gì nữa. Tôi có ảnh của con bé đây".

Ông ta đưa cho Erlendur xem tấm hình chụp một cô gái trẻ trung, xinh xắn, tóc vàng hoe, giờ đây đã mất tích. Cô ta mỉm cười với ông trong ảnh.

"Ông bà không biết chuyện gì đã xảy ra à?"

"Không hề có một dấu vết nào" bà mẹ đáp.

"Không hề" ông bố phụ theo.

"Và đây là quà cưới phải không?" Erlendur nhìn ra chiếc bàn ăn khổng lồ, trên đó chồng đống những gói lớn gói nhỏ màu mè sặc sỡ được thắt nơ xinh xắn, bọc giấy bóng kính và hoa. Ông bước đến bên cái bàn trong khi hai vợ chồng nọ nhìn theo. Trong đời, chưa bao giờ ông nhìn thấy nhiều quà như vậy, ông băn khoăn không biết trong những hộp quà ấy có gì. Bát đĩa sành và bát đĩa sành, ông tưởng tượng.

Thật là một cuộc đời giàu có!

"Vậy đây là cái gì thế?" Ông chỉ tay vào mấy cành nhánh chìa ra từ một cái cây cắm trong chiếc lọ lớn cuối bàn. Trên đó người ta treo những tấm thiệp hình trái tim màu đỏ.

"Đó là một cái cây nhắn gửi".

"Một cái gì cơ?" Erlendur hỏi lại. Ông mới đi đám cưới có một lần và lần đó cách đây đã quá lâu. Và ở đó chẳng có cây nhắn gửi nào hết.

"Các vị khách viết lời chúc mừng cho cô dâu chú rể vào thiệp rồi treo chúng lên cây. Khách khứa đã treo rất nhiều tấm thiệp lên trước khi Dísa Rós mất tích" bà mẹ nói trong lúc vẫn chặm khăn lên mũi.

Chuông điện thoại của Erlendur chợt vang lên trong túi áo khoác. Khi ông lóng ngóng lấy điện thoại ra, nó bị kẹt lại ở nắp túi, và thay vì kiên nhẫn nới lỏng nắp túi ra (mà điều này thật dễ dàng), Erlendur lại giật mạnh cho đến lúc cái túi bật mở. Bàn tay đang giữ chiếc điện thoại vung lên làm cho cái cây nhắn gửi đổ sập xuống sàn. Erlendur nhìn hai vợ chồng đầy vẻ hối lỗi và nghe điện thoại.

"Ông có định đến Nordurmýri với chúng tôi không đấy?" Sigurdur Óli nói không quanh co. "Còn phải kiểm tra ngôi nhà kỹ lưỡng hơn mà!"

"Các anh đã xuống đó rồi à?" Erlendur hỏi. Lúc này, ông đã lui vào một góc khuất.

"Không. Tôi sẽ đợi ông" Sigurdur Óli trả lời. "Ông đang ở cái nơi quái quỷ nào thế?"

Erlendur gác máy.

"Tôi sẽ xem xem mình có thể làm được gì," ông nói với đôi vợ chồng. "Tôi không nghĩ là có nguy hiểm gì ở đây. Có thể là con gái ông bà chỉ bị mất tinh thần một thời gian và cô ấy đang ở với một vài người bạn nào đó. Ông bà không nên quá lo lắng. Tôi chắc chắn là cô ấy sẽ gọi về sớm thôi".

Hai vợ chồng nọ đang lúi húi bên đống thiệp vương vãi trên sàn nhà. Erlendur thấy họ đã bỏ sót mấy chiếc trượt vào gầm ghế bèn cúi xuống nhặt chúng lên. Erlendur đọc những tấm thiệp và nhìn đôi vợ chồng.

"Ông bà đã đọc cái này chưa?"

Ông bố đọc lời nhắn và khuôn mặt ông lộ vẻ kinh ngạc. Ông ta đưa tấm thiệp cho vợ. Bà ta đọc đi đọc lại nó nhưng hình như vẫn chẳng hiểu gì. Erlendur đưa tay ra lấy tấm thiệp và đọc lại lần nữa. Nó không có chữ ký.

"Đây có phải là chữ viết tay của con gái ông bà không?" Ông hỏi.

"Tôi nghĩ thế" bà mẹ đáp.

Erlendur xoay tấm thiệp lại và đọc lại lời nhắn:

"ANH TA LÀ MỘT CON QUỶ. TÔI ĐÃ LÀM GÌ THẾ NÀY?"

[giavui]

5

Ong đi đâu thế?" Sigudur Óli hỏi Erlendur khi ông quay trở về làm việc, nhưng Erlendur không trả lời.

"Eva có tìm cách liên lạc với tôi không?" Ông hỏi.

Sigurdur Óli nói rằng anh ta không nghĩ như vậy. Anh ta biết con gái của Erlendur và vấn đề của cô, nhưng cả hai người chưa bao giờ đề cập đến chuyện đó. Hiếm khi họ nhắc đến mấy vấn đề cá nhân trong những lần chuyện trò.

"Có gì mới về vụ Holberg không?" Erlendur hỏi và đi thẳng về phía văn phòng. Sigurdur Óli đi theo ông và đóng cửa lại. Ở Reykjavík rất hiếm khi có vụ giết người, nên mỗi khi xảy ra, chúng lại lôi kéo sự chú ý đặc biệt của dư luận. Cục điều tra tội phạm có quy định là không thông báo gì với giới truyền thông về những kết quả điều tra trừ khi thực sự cần thiết. Nhưng quy định đó không được áp dụng trong trường hợp này.

"Chúng ta biết thêm một chút về ông ta" Sigurdur Óli nói trong lúc mở tập tài liệu trên tay. "Ông ta sinh ra tại Saudárkrókur, sáu mươi chín tuổi. Năm ngoái ông ta lái xe tải cho Công ty vận tải Iceland. Ông ta làm việc ở đó có vẻ thất thường".

Sigurdur Óli ngừng lại.

"Chúng ta có nên nói chuyện với đồng nghiệp của ông ta không?" Anh vừa kéo chiếc cà vạt xuống vừa hỏi. Sigurdur Óli mặc bộ vest mới, cao to và đẹp trai, anh tốt nghiệp khoa Tội phạm học ở một trường Đại học của Mỹ. Anh có tất cả mọi thứ mà Erlendur không có: hiện đại và ngăn nắp.

"Những người trong sở nghĩ thế nào?" Erlendur hỏi lại, xoay xoay cái cúc lỏng lẻo trên chiếc áo len đan, giờ thì nó đã trượt xuống lòng bàn tay ông. Ông to khỏe, rắn chắc với mái tóc rậm màu hoe, và là một trong những thám tử giàu kinh nghiệm nhất của đội. Ông thường làm việc theo cách riêng của mình. Cấp trên và đồng nghiệp từ lâu đã thôi không còn tranh luận với ông nữa. Mọi việc đã thành ra như vậy hết năm này qua năm khác. Erlendur không ghét bỏ gì điều này cả.

"Mọi người cho rằng có lẽ là một gã dở hơi nào đó" Sigurdur Óli nói. "Ngay từ lúc chúng ta truy tìm cái tên mặc áo quân đội ấy. Đó có thể là một thằng nhãi muốn kiếm tiền nhưng lại phát hoảng lên khi bị Holberg từ chối".

"Thế còn gia đình của Holberg thì sao? Ông ta có gia đình không?"

"Không có gia đình, nhưng chúng ta vẫn chưa thu thập đủ thông tin. Chúng ta mới chỉ có những tình tiết cơ bản thôi: gia đình, bạn bè, đồng nghiệp".

"Theo quan sát của tôi thì ông ta ở một mình và đã ở như vậy khá lâu rồi".

"Ông đã biết như thế, hẳn nhiên rồi" Sigurdur Óli thốt lên, nhưng Erlendur vờ như không nghe thấy.

"Có tin gì của bên y tế và nhóm pháp y chưa?"

"Báo cáo sơ bộ đã nộp rồi. Toàn những thứ chúng ta đã biết. Holberg chết vì một cú đánh vào đầu. Đó là một cú đánh mạnh, nhưng về cơ bản là bởi một chiếc gạt tàn với các cạnh sắc nhọn. Chắc chắn là như thế. Sọ bị bẹp và ông ta chết ngay tại chỗ... hoặc gần như thế. Có vẻ như ông ta đã va phải cái bàn khi ngã xuống. Trên trán có một vết thương đáng sợ, vừa với góc của cái bàn. Các dấu vân tay trên gạt tàn là của Holberg nhưng vân tay còn có ở hai chỗ khác nữa, một trong số đó là trên cái bút chì".

"Thế chúng có phải là của thủ phạm không?"

"Có, tất cả các khả năng đều dẫn đến chúng là của hung thủ".

"Đúng là một vụ giết người vụng về điển hình theo kiểu Iceland".

"Điển hình. Và đó là giả thuyết mà chúng ta đang tập trung điều tra".

°

Trời vẫn đang mưa. Vào thời gian đó, các cơn áp thấp từ ngoài khơi Đại Tây Dương di chuyển vào liên tiếp, hướng thẳng vào bờ biển phía Đông Iceland, mang theo mưa, gió và cả mùa đông thê lương ảm đạm. Cục điều tra hình sự vẫn đang cần mẫn làm việc trong văn phòng ở Nordurmýri. Dải băng màu vàng chăng quanh căn nhà xảy ra án mạng gợi cho Erlendur nhớ đến ban điện lực; một cái hố giữa đường, một cái lều bẩn thỉu ở bên trên, một tia sáng le lói trong lều, tất cả đều được bao quanh gọn ghẽ bằng một dải băng vàng. Giống như vậy, cảnh sát cũng quây lấy hiện trường vụ án mạng bằng một dải băng nhựa màu vàng với tên của nhà chức trách in trên đó. Erlendur và Sigurdur Óli gặp Elínborg cùng các thám tử khác - những người đã lùng sục tòa nhà kỹ lưỡng suốt cả đêm đến tận sáng, họ vừa mới hoàn thành xong công việc của mình.

Những người sống quanh đó đã được thẩm vấn, nhưng không ai trong số họ nhận thấy điều gì bất thường ở hiện trường từ sáng thứ Hai cho đến khi cái xác được phát hiện.

Không lâu sau đó tòa nhà chẳng còn ai khác ngoài Erlendur và Sigurdur Óli. Máu trên thảm trải sàn đã chuyển sang màu đen. Chiếc gạt tàn bị thu thập làm chứng cứ. Cả cái bút chì và quyển sổ. Còn lại dường như chẳng có chuyện gì xảy ra. Sigurdur Óli bước đến căn phòng làm việc và hành lang dẫn đến phòng ngủ, còn Erlendur đi quanh phòng khách. Họ đều đeo găng tay cao su trắng. Tranh ảnh được dán và đóng khung vào tường, trông như thể được mua tại tiền sảnh của các đại lý du lịch. Trong tủ sách có bản dịch của những cuốn truyện kinh dị, những cuốn sách bìa mềm của một câu lạc bộ sách, một số quyển đã được đọc, một số rõ ràng là chưa được đụng đến. Không có cuốn sách bìa cứng hấp dẫn nào cả. Erlendur gần như cúi sát xuống sàn nhà để đọc tên sách ở giá cuối cùng và nhận ra mỗi một quyển Lolita của Nabokov, sách bìa mềm. Ông lấy nó ra. Đó là bản tiếng Anh và đã được đọc.

Ông đặt quyển sách vào vị trí và chầm chậm tiến về phía chiếc bàn. Nó có dạng chữ L và chiếm một góc phòng khách. Một chiếc ghế công sở tiện dụng còn mới kê cạnh bàn, có một tấm đệm mỏng lót phía dưới để bảo vệ tấm thảm trải sàn. Cái bàn trông cũ hơn chiếc ghế rất nhiều. Dưới mặt bàn lớn có ngăn kéo ở cả hai bên và một ngăn dài ở giữa, tất cả là chín cái. Trên mặt bàn ngắn hơn có một màn hình vi tính 17 inch với một khay trượt để bàn phím. Case máy tính được đặt trên sàn nhà. Tất cả các ngăn kéo đều khóa chặt.

Sigurdur Óli xem xét cái tủ quần áo trong phòng ngủ. Nó được sắp xếp rất gọn ghẽ, tất để ở một ngăn, quần lót ở một ngăn khác, rồi đến quần dài và áo len. Mấy cái sơ mi và ba bộ vest được mắc trên thanh ngang, bộ cũ nhất có từ thời kỳ khiêu vũ, Sigurdur Óli nghĩ, có sọc màu nâu. Vài đôi giày đặt dưới đáy tủ. Quần áo ngủ ở ngăn kéo trên cùng. Người đàn ông này đã dọn giường trước khi người khách đến. Một tấm mền trắng phủ lên gối và tấm chăn lông vịt. Đó là một chiếc giường đơn.

Trên chiếc bàn cạnh giường ngủ có một cái đồng hồ báo thức và hai quyển sách, một quyển gồm toàn các bài phỏng vấn với một chính trị gia nổi tiếng, quyển còn lại dày đặc những bức ảnh về xe tải ở Scania-Vabis. Trong chiếc bàn đó còn có một tủ nhỏ đựng thuốc, cồn rửa vết thương, thuốc ngủ, Panadol và một lọ Vaseline nhỏ.

"Anh có thấy cái chìa khóa nào không?" Erlendur hỏi, lúc này ông đã ra đến cửa.

"Không thấy chìa nào cả. Ý anh là chìa khóa cửa á?"

"Không, chìa khóa mở chiếc bàn cơ".

"Cũng không thấy nốt".

Erlendur vào phòng làm việc và từ đó đi ra bếp. Ông mở các ngăn kéo và tủ ly nhưng chỉ nhìn thấy dao kéo và cốc chén, muôi thìa và bát đĩa. Không có chìa khóa nào cả. Ông đi đến hàng móc treo bên cạnh cửa, lục soát túi áo khoác và tìm thấy một cái bao nhỏ màu đen với một chùm chìa khóa cùng mấy đồng xu lẻ bên trong. Hai chiếc chìa khóa nhỏ được treo cùng chùm với các chìa mở cửa chính, cửa nhà và các phòng.

Erlendur thử tra chúng vào bàn. Cùng một chiếc mà mở được tất cả chín ngăn kéo.

Ông mở cái ngăn kéo lớn ở giữa bàn trước.Trong đó chủ yếu là các hóa đơn - hóa đơn điện thoại, điện, lò sưởi và thẻ tín dụng, có cả một bảng phí đăng ký mua báo dài hạn. Hai ngăn kéo dưới cùng bên trái trống không và ngăn tiếp theo là một album ảnh. Tất cả các loại ảnh đen trắng cũ của nhiều người ở nhiều thời điểm khác nhau, một số bức ảnh trông giống như một phòng khách nào đó ở Nordurmýri, một số khác là ảnh dã ngoại: cây phong nhỏ, thác nước Gullfoss và Geysir. Ông nhìn thấy hai bức ảnh mà ông nghĩ là của nạn nhân khi ông ta còn trẻ, nhưng không có chiếc nào mới chụp cả.

Erlendur mở các ngăn kéo bên phải. Hai ngăn trên cùng trống rỗng. Ngăn thứ ba có một bộ bài, một bộ cờ và một lọ mực cũ.

Ông tìm thấy bức ảnh ở ngăn dưới cùng.

Erlendur đang đóng ngăn dưới cùng lại thì bỗng nghe thấy tiếng sột soạt nhẹ bên trong. Khi mở ra và đóng lại lần nữa, ông lại nghe thấy tiếng sột soạt y như lần trước. Nó cọ vào vật gì đó khi đóng lại. Ông ngồi xổm xuống, nhìn vào bên trong nhưng không thấy gì. Ông kéo ngăn kéo ra lần nữa nhưng không nghe thấy gì cả, sau đó đóng lại và lại nghe thấy âm thanh kia. Ông quỳ xuống sàn, kéo cái ngăn ra ngoài, và nhìn thấy có cái gì đó mắc kẹt bèn căng người lấy nó ra.

Đó là bức ảnh đen trắng nhỏ có hình một ngôi mộ ở một nghĩa trang vào mùa đông. Ông không nhận ra đó là nghĩa trang nào. Có một bia đá đặt trên mộ và các chữ khắc vẫn còn khá rõ. Tên của một cô gái được khắc trên đó. AUDUR. Không có họ. Erlendur nhìn ngày tháng không được rõ lắm. Ông lục tìm chiếc kính trong túi áo, đeo kính lên và nhìn sát vào bức ảnh. 1964-1968. Erlendur lờ mờ trông thấy một bài văn bia, nhưng các chữ cái quá nhỏ nên ông không thể đọc được. Ông cẩn thận thổi bụi trên tấm ảnh.

Cô bé chết khi mới được bốn tuổi. Erlendur nhìn lên trong lúc cơn mưa mùa thu tạt mạnh vào cửa sổ. Lúc đó đã là buổi trưa nhưng bầu trời vẫn nhuốm một màu u ám.

[giavui]

6

Chiếc xe tải lớn nằm im lìm trong cơn bão như một con thú thời tiền sử, còn mưa thì cứ rơi như trút. Cảnh sát phải mất một thời gian mới tìm được chiếc xe vì nó không đỗ nơi Holberg sống mà lại nằm tại một bãi đậu ở phía tây Snorrabraut, bên cạnh trung tâm chăm sóc sức khỏe Domus Medica, cách nhà Holberg vài phút đi bộ. Cuối cùng cảnh sát đã thông báo trên đài xem có ai biết nó đỗ ở đâu không.

Một cảnh sát tuần tra đã tìm thấy chiếc xe vào cùng thời điểm mà Erlendur và Sigurdur Óli mang theo tấm ảnh rời khỏi nhà Holberg. Một nhóm pháp y đã được gọi đến để khám xét chiếc xe và tìm ra dấu vết. Đó là một chiếc xe hiệu MAN với cabin màu đỏ. Sau khi khám xét nhanh, người ta tìm thấy một tập tạp chí gáy cứng có nội dung khiêu dâm. Họ quyết định chuyển chiếc xe đến trụ sở Cục điều tra tội phạm để làm rõ thêm.

Trong khi việc kiểm tra chiếc xe đang diễn ra, một nhóm pháp y khác cũng làm việc với tấm ảnh. Nó được in trên giấy ảnh Ilford, loại giấy rất thông dụng trong những năm 1960, nhưng lâu rồi người ta không còn dùng nó nữa. Có thể bức ảnh được chụp bởi một nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp hoặc cũng có thể là một người nghiệp dư. Việc nó đã bắt đầu phai màu chứng tỏ chất lượng ảnh không được tốt cho lắm. Không có chữ viết đằng sau, cũng không có tên địa danh để xác định xem nghĩa trang trong ảnh là ở đâu. Nó có thể ở bất cứ nơi nào trên đất nước này.

Người chụp đứng cách bia đá tầm ba mét, tấm ảnh được chụp gần như chính diện cái bia. Anh ta đã phải quỳ xuống, trừ khi anh ta rất thấp. Thậm chí từ khoảng ba mét đó, góc chụp cũng khá hẹp. Không có cây cối gì mọc xung quanh, cũng chẳng thấy ngôi mộ nào khác. Đằng sau cái bia, tất cả những gì có thể thấy được là một đám sương mờ màu trắng.

Nhóm pháp y tập trung vào những chữ khắc, chúng gần như không thể định dạng được vì người chụp đứng khá xa. Người ta tiến hành phục chế lại bức ảnh rất nhiều lần và chữ khắc được phóng to cho đến khi mỗi chữ cái được in trên khổ giấy A5 và được đánh số, sắp xếp theo thứ tự trên bia đá. Những bức hình đó rất thô, chỉ còn là những chấm nốt màu đen và trắng tạo ra các sắc thái sáng và tối. Nhưng khi chúng được quét vào máy tính, những mảng tối và độ phân giải sẽ được xử lý. Một vài chữ cái sẽ rõ hơn các chữ khác, điều này giúp cho nhóm pháp y có thể điền vào các chỗ trống. Các chữ cái M, F và O có thể thấy rõ, các chữ còn lại khó nhìn hơn.

Erlendur gọi đến nhà một viên quản lý Tổng cục thống kê quốc gia, ông này vừa nguyền rủa vừa chửi thề khi đồng ý gặp Erlendur tại trụ sở ở Skuggasund. Erlendur biết rằng toàn bộ các giấy chứng tử phát hành từ năm 1916 đều được lưu giữ tại đó. Không còn ai làm việc trong tòa nhà, tất cả nhân viên đã tan sở trước đó một lúc lâu. Ba mươi phút sau, viên quản lý dừng xe ở bên ngoài Cục thống kê và hời hợt bắt tay Erlendur. Ông ta nhập mã PIN vào hệ thống bảo vệ rồi dùng một tấm thẻ đưa họ vào tòa nhà. Erlendur trình bày những điều cơ bản nhất với ông ta.

Họ kiểm tra tất cả các giấy chứng tử phát ra năm 1968 và tìm thấy hai cái tên Audur. Một bé gái chết năm lên bốn tuổi. Cô bé chết vào tháng Hai. Một bác sĩ đã kí vào giấy chứng tử và họ nhanh chóng tìm ra tên ông ta trong sổ đăng ký quốc gia. Ông ta sống ở Reykjavík. Tên của mẹ cô bé - Kolbrún - cũng được ghi trong tờ giấy. Họ tìm ra bà ta rất dễ dàng. Nơi cuối cùng mà bà ta trú là ở Keflavík vào đầu những năm 1970. Sau đó họ kiểm tra các giấy chứng tử một lần nữa. Kolbrún chết năm 1971, ba năm sau cái chết của con gái.

Cô bé chết vì một khối u ác tính trong não.

[giavui]

7

Anh chàng trong vai chú rể đón Erlendur vào văn phòng của mình. Anh ta là người quản lý chất lượng và marketing cho một công ty bán sỉ chuyên nhập khẩu ngũ cốc từ Mỹ. Erlendur, người chưa từng được nếm một bữa sáng kiểu Mỹ trong đời, tự đặt ra câu hỏi: thực ra thì một nhà quản lý chất lượng và marketing của một công ty bán sỉ làm những công việc gì? Ông cũng không buồn hỏi. Chú rể mặc một chiếc sơ mi trắng được là cẩn thận với quần đeo dây. Anh ta cũng đã xắn ống tay áo lên như thể những vấn đề liên quan đến quản lý chất lượng đã khiến anh ta phải hao tâm tổn lực rất nhiều. Anh ta là người tầm thước, hơi mập mạp một chút, có một hàng ria mép bao quanh miệng với cặp môi dày cộm. Tên anh ta là Viggó.

"Tôi vẫn chưa nhận được tin tức gì từ Disa" Viggó nói nhanh rồi ngồi xuống đối diện Erlendur.

"Có phải do cậu nói điều gì với cô ấy mà..."

"Ai cũng nghĩ vậy đấy" Viggó nói. "Mọi người nghĩ rằng nó là lỗi của tôi. Thật quá tồi tệ. Phần tồi tệ nhất trong toàn bộ vấn đề. Tôi không thể chịu nổi điều đó".

"Anh có để ý đến điều gì đặc biệt ở Dísa trước khi cô ấy chạy trốn không? Bất cứ điều gì khiến cho cô ấy thất vọng ấy?"

"Tất cả mọi người đều rất vui vẻ. Ông biết đấy, một đám cưới mà, ông hiểu tôi muốn nói gì phải không?"

"Không".

"Chắc chắn là ông đã đến đám cưới rồi chứ?"

"Một lần. Nhưng cách đây lâu lắm rồi".

"Lúc đó đã đến giờ nhảy điệu đầu tiên. Những bài phát biểu đã chấm dứt và các bạn gái của Dísa tổ chức một số trò vui để giải trí, nhạc công accordion đã đến và chúng tôi chuẩn bị nhảy. Lúc đó tôi đang ngồi ở bàn và mọi người bắt đầu tìm Dísa, nhưng cô ấy đã đi rồi".

"Lần cuối anh nhìn thấy cô ấy là khi nào?"

"Cô ấy ngồi bên tôi và nói rằng cô ấy cần đi vệ sinh".

"Thế anh có nói điều gì khiến cô ấy hờn dỗi không?"

"Không! Tôi hôn cô ấy và bảo cô ấy đi nhanh lên".

"Từ lúc cô ấy đi đến khi các anh bắt đầu tìm cô ấy khoảng bao lâu?"

"Tôi không biết. Tôi ngồi xuống với các bạn của mình, sau đó ra ngoài hút thuốc - tất cả những người hút thuốc đều phải ra ngoài. Tôi nói chuyện với vài người ở đó và cả lúc quay vào cũng vậy. Sau đó tôi ngồi xuống, rồi người chơi đàn accordion đi đến và thảo luận với tôi về điệu nhảy cùng bài nhạc. Tôi còn nói chuyện với vài người khác, chắc khoảng tầm nửa tiếng, tôi cũng không biết nữa".

"Và anh không nhìn thấy Dísa lần nào trong thời gian đó?"

"Không. Khi chúng tôi nhận ra thì cô ấy đã biến mất, đó thực sự là một thảm họa. Tất cả mọi người đều nhìn vào tôi như thể đó là lỗi của tôi vậy".

"Anh nghĩ là chuyện gì đã xảy ra với cô ấy?"

"Tôi đã đi tìm khắp nơi, nói chuyện với tất cả bạn bè và người thân của cô ấy nhưng không ai biết gì hết, hoặc đó là điều mà họ nói".

"Anh có nghĩ là có ai đó đã nói dối không?"

"Ờ thì chắc chắn cô ấy phải ở một chỗ nào đó".

"Anh có biết là cô ấy đã để lại một lời nhắn không?"

"Không. Lời nhắn gì? Ý ông là sao?"

"Cô ấy treo một tấm thiệp lên cái cây nhắn gửi. 'Anh ta là một con quỷ, tôi đã làm gì thế này?' - đó là nội dung tấm thiệp. Anh có biết cô ấy nói thế là có ý gì không?"

"Anh ta là một con quỷ," Viggó nhắc lại, "cô ấy đang nói đến ai thế nhỉ?"

"Tôi nghĩ đó có thể là anh".

"Là tôi á?" Viggó ngạc nhiên, bắt đầu trở nên kích động. "Tôi có làm gì cô ấy đâu, chưa hề! Chưa bao giờ. Đó không phải là tôi. Đó không thể là tôi!"

"Cái xe mà cô ấy lấy đi được tìm thấy ở Gardastraeti. Nơi đó có gợi cho anh nghĩ đến điều gì không?"

"Cô ấy không quen ai ở đó cả. Các ông có định thông báo về việc cô ấy mất tích không?"

"Tôi cho là bố mẹ cô ấy muốn cho cô ấy thời gian để quay về".

"Vậy nếu cô ấy không về thì sao?"

"Lúc ấy chúng tôi sẽ xem xét..." Erlendur lưỡng lự. "Tôi đã nghĩ là cô ấy liên lạc với anh, để báo với anh là mọi chuyện ổn cả".

"Hượm đã, có phải ông đang cho rằng đó là lỗi của tôi và cô ấy không nói gì với tôi vì tôi đã làm điều gì đó với cô ấy không? Lạy Chúa, thật là một câu chuyện kinh dị đẫm máu. Ông có hiểu ngày thứ Hai tôi đi làm nó như thế nào không? Tất cả đồng nghiệp của tôi đều đến dự tiệc, sếp của tôi cũng đến. Ông nghĩ đó là lỗi của tôi à? Mẹ kiếp! Tất cả đều nghĩ là do lỗi của tôi!"

"Đàn bà" Erlendur nói khi ông đứng lên. "Thật khó để quản lý chất lượng của họ".

Erlendur vừa về đến văn phòng thì chuông điện thoại kêu. Ông nhận ra giọng người gọi ngay lập tức mặc dù đã lâu lắm rồi ông không nghe thấy giọng nói đó. Nó vẫn còn trong, khỏe và chắc dù người nói đã khá lớn tuổi. Eriendur đã biết Marion Briem trong gần ba mươi năm qua và mối quan hệ của họ không phải lúc nào cũng thuận buồm xuôi gió.

"Tôi vừa từ biệt thự về," giọng nói vang lên, "và về đến thị trấn tôi mới biết tin".

"Cô đang nói đến Holberg phải không?" Erlendur hỏi.

"Anh đã xem qua các báo cáo về ông ta chưa?"

"Sigurdur Óli đã kiểm tra các báo cáo trên máy tính nhưng tôi vẫn chưa nghe tin tức gì từ anh ta cả. Báo cáo nào vậy?"

"Câu hỏi đặt ra là liệu chúng có thực sự còn được lưu giữ trên máy tính hay không. Có thể là chúng đã bị vứt đi rồi. Có luật nào nói về thời gian các báo cáo trở nên vô hiệu lực không? Có phải chúng đã bị hủy đi rồi không?"

"Cô đang nói đến điều gì vậy?"

"Té ra là Holberg không phải là một công dân mẫu mực" Marion Briem trả lời.

"Theo kiểu như thế nào mới được chứ?"

"Có khả năng ông ta là một kẻ hiếp dâm".

"Có khả năng?"

"Ông ta bị kiện vì tội hiếp dâm, nhưng chưa bao giờ bị kết án. Đó là vào năm 1963. Anh phải xem các báo cáo của mình đi".

"Ai kiện ông ta?"

"Một người phụ nữ tên là Kolbrún. Bà ta sống ở..."

"Keflavík phải không?"

"Phải, sao anh biết?"

"Chúng tôi tìm thấy một bức ảnh trong ngăn kéo bàn của Holberg. Dường như nó được giấu ở đó vậy. Đó là bức ảnh chụp ngôi mộ của một bé gái tên là Audur, trong một nghĩa trang mà chúng tôi chưa xác định được. Tôi đã đánh thức một cái thây sống ở Tổng cục Thống kê quốc gia và tìm thấy tên của Kolbrún trên giấy chứng tử. Đó là mẹ của Audur. Bà ta cũng đã chết rồi".

Marion không nói gì cả.

"Marion?" Erlendur gọi.

"Thế anh nghĩ sao?" Giọng nói đáp lại.

Erlendur suy nghĩ.

"Theo tôi, nếu như Holberg đã cưỡng hiếp người mẹ thì có thể ông ta là cha đứa trẻ, và đó là lý do tại sao tấm ảnh lại ở trong bàn của ông ta. Cô bé sinh năm 1964, mới có bốn tuổi thì chết".

"Holberg chưa bao giờ bị kết án cả" Marion Briem nói. "Vụ án bị khép lại vì không có đủ bằng chứng".

"Cô có nghĩ là bà ta đã dựng lên chuyện đó không?"

"Vào thời ấy thì đó là điều không thể, nhưng như thế cũng không chứng minh được gì. Tất nhiên là phụ nữ không dễ dàng gì được bồi thường cho những kiểu tội ác như vậy. Anh không thể tưởng tượng được bà ta đã phải trải qua những gì trong suốt gần bốn mươi năm đầu. Ngày nay phụ nữ có thể vượt qua được, nhưng ngày ấy thực sự là rất khó. Bà ta khó có thể làm chuyện ấy chỉ để bông đùa. Có thể bức ảnh đó là bằng chứng về tình cha con. Tại sao Holberg lại phải giấu tấm ảnh ấy trong bàn? Vụ hiếp dâm xảy ra năm 1963. Anh nói rằng Kolbrún có con gái một năm sau đó. Bốn năm sau cô bé chết, Kolbrún đã chôn cất cô bé. Holberg cũng bị dính líu vào chuyện đó vì một lý do nào đấy. Có thể ông ta tự mình chụp bức ảnh. Tại sao, tôi không biết. Có vẻ điều đó không thuyết phục".

"Chắc chắn là ông ta không thể đến dự đám tang, nhưng sau đó ông ta có thể đến ngôi mộ và chụp một bức ảnh. Ý cô là như thế phải không?"

"Cũng có một khả năng khác".

"Sao cơ?"

"Có thể Kolbrún tự chụp bức ảnh và gửi nó cho Holberg".

"Nhưng tại sao? Nếu đã bị ông ta hiếp, tại sao bà ấy lại gửi cho ông ta ảnh ngôi mộ của cô bé?"

"Câu hỏi hay đấy".

"Giấy chứng tử có nói rõ nguyên nhân dẫn đến cái chết của Audur không?" Marion Briem hỏi. "Đó có phải là một tai nạn không?"

"Cô bé chết vì bệnh u não. Theo cô điều đó có quan trọng không?"

"Người ta có làm xét nghiệm tử thi không?"

"Chắc chắn rồi. Có tên của bác sĩ trên giấy chứng tử mà".

"Thế còn người mẹ?"

"Chết đột ngột tại nhà".

"Tự tử à?"

"Phải".

"Anh đã thôi không gọi điện để gặp tôi nữa", Marion nói sau một khoảng lặng ngắn ngủi.

"Tôi bận quá" Erlendur nói. "Bận vô cùng".

[giavui]

8

Sáng hôm sau, trời vẫn mưa và trên đường đến Keflavík, nước tràn vào các vết bánh xe tạo thành các hố lầy. Mưa tuôn xối xả làm Erlendur khó có thể thấy gì, cửa kính lúc này đã sũng nước và kêu lạch cạch trong cơn bão khủng khiếp triền miên của vùng Đông Nam. Những chiếc cần gạt nước làm việc không kịp trên kính chắn gió, Erlendur ghì chặt vô lăng đến nỗi các đốt ngón tay của ông trắng bệch, ông lờ mờ nhìn thấy màu đèn đỏ của chiếc xe đi đằng trước và cố gắng bám họ hết sức có thể.

Ông đi một mình, nghĩ rằng như thế này là tốt nhất sau cuộc nói chuyện điện thoại khó khăn với chị gái của Kolbrún buổi sáng hôm đó. Trong giấy chứng tử bà ta được liệt vào danh sách thân nhân tiếp theo. Thái độ của người chị gái không được hợp tác cho lắm. Bà ta từ chối gặp Erlendur. Hình ảnh Holberg chết đã xuất hiện trên mặt báo. Erlendur hỏi người phụ nữ rằng bà có nhìn thấy hình ảnh đó không và đang chuẩn bị hỏi liệu bà có còn nhớ ông ta không thì máy đã cúp. Ông quyết định thử xem bà ta sẽ làm gì nếu thấy ông xuất hiện trên bậc cửa nhà mình, ông không muốn để cảnh sát đến áp giải bà ta về chỗ mình.

Erlendur đã trải qua một đêm thật tồi tệ. Ông rất lo cho Eva Lind và sợ con bé sẽ làm điều gì ngu ngốc. Con bé có điện thoại, nhưng mỗi lần ông gọi là tiếng trả lời tự động lại vang lên nói rằng số máy không liên lạc được. Erlendur hiếm khi nhớ lại giấc mơ của mình, ông thấy không thoải mái khi phải thức dậy để vồ lấy một cơn ác mộng vừa trôi qua trong đầu trước khi nó hoàn toàn biến mất.

Cảnh sát đã thu thập được vài thông tin quý giá về Kolbrún. Bà ta sinh năm 1934, từng kiện Holberg về tội hiếp dâm vào ngày 23-11-1963. Trước khi Erlendur khởi hành đi Keflavík, Sigurdur Óli đã thuật lại vụ kiện tụng đó cho ông nghe, đồng thời còn mô tả lại cách thức lấy thông tin vụ kiện từ hồ sơ của cảnh sát mà Sigurdur Óli đã tìm thấy trong phòng lưu trữ - sau khi nhận được lời gợi ý từ Marion Briem.

Năm ba mươi tuổi Kolbrún sinh Audur, chín tháng sau vụ hiếp dâm. Theo lời các nhân chứng của Kolbrún thì cô ta đã gặp Holberg ở một vũ trường giữa Keflavík và Njardvik. Đó là một đêm thứ Bảy. Kolbrún không biết và cũng chưa từng gặp ông ta bao giờ. Cô ta đi cùng hai người bạn gái, còn Holberg cũng đi với hai người đàn ông khác. Họ đã ở cùng nhau trong vũ trường đêm hôm đó. Khi các điệu nhảy kết thúc, tất cả bọn họ đi dự tiệc tại nhà một bạn gái của Kolbrún. Khá muộn Kolbrún mới chuẩn bị ra về. Holberg đề nghị đưa cô ta về vì muốn cô ta được an toàn. Kolbrún cũng không phản đối. Cả hai người đều không say. Kolbrún nói rằng cô đã uống hết hai chai Vodka và Cokes ở vũ trường và sau đó không uống gì thêm. Còn Holberg không uống gì suốt buổi tối hôm ấy. Theo những gì Kolbrún nghe được thì ông ta nói rằng mình đang phải tiêm penecilin để trị chứng nhiễm trùng ở tai. Có giấy chứng nhận của bác sĩ kèm với phiếu thanh toán khẳng định điều đó là đúng.

° ° °

Holberg hỏi xem liệu có thể gọi một taxi đến Reykjavík không. Kolbrún do dự một lát rồi chỉ cho ông ta chỗ chiếc điện thoại. Holberg đi vào phòng khách để gọi điện trong khi Kolbrún cởi áo khoác ở hành lang và vào bếp lấy một cốc nước. Cô không nghe thấy ông ta kết thúc cuộc đàm thoại của mình, nếu đúng là nó có thật. Cô cảm thấy ông ta đột ngột xuất hiện ngay đằng sau khi cô đứng bên bồn rửa bát.

Cô giật mình đến mức đánh rơi cả cốc, làm đổ nước lênh láng ra bàn ăn. Cô hét lên khi bàn tay ông ta bắt đầu vồ lấy ngực mình, cô lao vội vào một góc để tránh.

"Anh làm cái trò gì thế?" Kolbrún thét lên.

"Chúng ta vui vẻ một chút được không nào?" Holberg trả lời và đứng ngay trước mặt cô, cơ bắp cuồn cuộn với bàn tay rắn chắc và những ngón tay to sụ.

"Tôi yêu cầu anh đi ra cho" cô nói quả quyết. "Ngay bây giờ! Anh làm ơn đi ngay cho!"

"Chúng ta vui vẻ một chút đi!" Hắn nhắc lại rồi bước một bước lại gần cô. Cô khoanh tay lại như để tự vệ.

"Lùi lại!" Cô thét lên. "Tôi gọi cho cảnh sát bây giờ!"

Bất thình lình cô cảm thấy mình thật đơn độc và yếu đuối khi phải đối đầu với người đàn ông lạ mặt này, người mà cô đã mời về nhà và hắn đang tiến đến gần hơn, vặn tay cô ra đằng sau rồi đang cố gắng hôn cô.

Cô chống trả lại, nhưng vô ích. Cô cố gắng nói với hắn, yêu cầu hắn dừng lại, nhưng tất cả những gì cô cảm thấy chỉ là sự tổn thương của chính mình.

° ° °

Erlendur thoát ra khỏi dòng suy nghĩ miên man khi một chiếc xe tải khổng lồ rú còi inh ỏi và ầm ầm vượt qua Erlendur khiến cho sóng nước té tới tấp vào xe ông. Erlendur giật manh vô lăng khiến chiếc xe nhảy chồm lên trong làn nước. Đuôi xe xoay vòng, trong một giây Erlendur đã nghĩ rằng mình sắp mất kiểm soát và sẽ bị ném vào vũng lầy mất. Ông cố dừng hẳn lại và nỗ lực giữ xe bám trên mặt đường, sau đó chửi mắng tên lái xe tải thậm tệ, nhưng lúc đó hắn đã biến mất khỏi tầm nhìn của ông trong làn mưa tầm tã.

Hai mươi phút sau ông đỗ xe trước một ngôi nhà mái tôn nhỏ trong khu vực cũ kỹ nhất của Keflavík. Ngôi nhà sơn trắng với một hàng rào trắng nhỏ bao quanh và một khu vườn được giữ quá cẩn thận. Người chị gái tên là Elín. Bà ta hơn Kolbrún vài tuổi và đã về hưu. Bà ta đang đứng ở sảnh trước, mặc một chiếc áo mưa và đang chuẩn bị ra ngoài khi Erlendur gọi cửa. Bà ta nhìn ông đầy kinh ngạc. Đó là một người phụ nữ thấp, mảnh khảnh với khuôn mặt đầy khắc nghiệt, ánh mắt sắc, xương gò má cao và khóe miệng đầy nếp nhăn.

"Hẳn tôi đã nói với ông rằng tôi không muốn can dự gì đến ông hay cảnh sát!" Người phụ nữ nói đầy tức giận khi Erlendur giới thiệu về mình.

"Tôi biết," Erlendur nói, "nhưng..."

"Tôi yêu cầu ông để tôi được yên" bà ta nói. "Ông không nên phí thời gian đến đây".

Người phụ nữ bước ra bậc cửa, đóng sầm cửa lại rồi đi ra vườn và mở cái cửa nhỏ ở hàng rào, cứ để nó mở như thế ám chỉ rằng bà ta muốn Erlendur rời khỏi đây. Bà ta còn không thèm nhìn mặt ông nữa. Erlendur đứng trên bậc cửa và nhìn theo bóng bà ta.

"Bà biết là Holberg đã chết".

Người phụ nữ không trả lời.

"Ông ta bị giết tại nhà. Bà biết điều đó".

Erlendur lúc này đang đứng ở bậc thềm cuối cùng, ông vội đuổi theo bà ta. Người phụ nữ che một cái ô màu đen và nước mưa rơi như trút lên trên đó. Còn Erlendur thì chẳng có gì ngoài cái mũ để che chắn. Bà ta rảo bước nhanh hơn. Erlendur chạy để đuổi theo, ông không biết phải nói gì để yêu cầu người phụ nữ đó nghe mình, không hiểu tại sao bà ta lại cư xử như vậy.

"Tôi muốn hỏi bà về Audur" ông nói.

Elín bất ngờ dừng lại và quay ngoắt lại, ném cho ông một cái nhìn khinh bỉ.

"Các người là lũ cớm chết tiệt" bà ta rít lên qua hàm răng nghiến chặt. "Ông mà cũng dám nhắc đến tên con bé à? Làm sao ông dám? Sau tất cả những gì mà các ông đã đối xử với mẹ nó? Cút đi! Cút ngay bây giờ! Đồ cớm khốn nạn!"

Người phụ nữ nhìn Erlendur với ánh mắt căm thù, còn ông nhìn lại bà ta chằm chằm.

"Sau tất cả những gì chúng tôi làm với cô ấy ư?" ông nói. "Với ai cơ?"

"Cút đi!" Bà ta hét lên rồi quay đi và rảo bước, để Erlendur đứng trơ lại một mình, ông không đuổi theo nữa mà nhìn theo người phụ nữ cho đến khi bà ta biến mất trong làn mưa, người hơi cúi, khoác chiếc áo mưa xanh lục và đi một đôi bốt thấp cổ. Erlendur quay lại, đi về phía nhà bà ta và chiếc xe của mình, suy nghĩ mông lung, ông chui vào xe và châm một điếu thuốc, hơi hé cửa kính, khởi động máy và chầm chậm lái xe ra khỏi ngôi nhà.

Khi hít vào, ông lại cảm thấy nhói đau nơi vùng ngực. Điều này xảy ra khá lâu rồi. Nó khiến Erlendur lo lắng gần một năm nay. Một nỗi đau mơ hồ đón chào ông vào mỗi buổi sáng nhưng thường biến mất ngay sau khi ông ra khỏi giường, ông không có đệm tốt để nằm. Đôi lúc cả người ông đau ê ẩm khi nằm trên giường quá lâu.

Ông hít hơi thuốc vào. Hy vọng đó là do cái đệm.

Khi Erlendur dập tắt điếu thuốc, chuông điện thoại chợt vang lên trong túi áo khoác. Người gọi là đội trưởng nhóm pháp y, thông báo rằng họ đã thành công trong việc giải mã các chữ khắc trên mộ và đã tìm được vị trí của nó trong Kinh thánh.

"Nó được trích từ Kinh Psalm 64" đội trưởng nói.

"Tốt lắm" Erlendur nói.

"Hãy gìn giữ mạng sống của con khỏi sợ kẻ thù nghịch".

"Sao cơ?"

"Đó là dòng chữ được khắc trên tấm bia mộ: 'Hãy gìn giữ mạng sống của con khỏi sợ kẻ thù nghịch'. Trích từ Kinh Psalm 64".

"Hãy gìn giữ mạng sống của con khỏi sợ kẻ thù nghịch".

"Điều đó có ích gì cho ông không?"

"Tôi chưa biết".

"Có hai mẫu vân tay trên bức ảnh".

"Phải, Sigurdur Óli đã nói cho tôi biết".

"Một là của Holberg, nhưng mẫu còn lại không có trong hồ sơ của chúng ta. Chúng khá mờ. Những dấu vân tay đã từ lâu lắm rồi".

"Ông có thể biết bức ảnh được chụp bởi loại máy nào không?" Erlendur hỏi.

"Không thể nói được. Nhưng tôi nghĩ rằng đó là loại máy khá xịn đấy".

[giavui]

9

Sigurdur Óli đỗ xe tại sân của công ty Vận tải Iceland, hy vọng là nó không nằm trên đường đi của xe tải. Các xe tải xếp thành hàng dài trên sân. Một số xe đang được chất hàng lên, một số đã được lái đi, những chiếc còn lại được đưa về kho hàng hóa. Một thứ mùi khó chịu của xăng và dầu tràn ngập trong không khí, tiếng ồn phát ra từ động cơ xe đinh tai nhức óc. Nhân viên và khách hàng đang hối hả đi trong sân và kho hàng.

Trụ sở cảnh sát Luân Đôn đã dự báo thời tiết sẽ còn ẩm ướt hơn nữa. Sigurdur Óli cố kéo cao chiếc áo khoác lên đầu để thoát khỏi cơn mưa khi ông chạy đến kho hàng. Anh chạy về hướng người quản đốc lúc này đang ngồi trong một phòng làm việc nhỏ kiểm tra giấy tờ và có vẻ cực kỳ bận rộn.

Ông quản đốc là một người to béo. Ông ta mặc chiếc áo khoác có mũ trùm đầu màu xanh và cài một chiếc cúc quanh bụng, tay cầm điếu xì gà. Người đàn ông đó đã nghe tin về cái chết của Holberg và nói rằng ông ta biết Holberg khá rõ. Theo ông ta, Holberg là một người đáng tin cậy, một công nhân chăm chỉ, người đã lái xe từ đầu này đến đầu kia đất nước trong nhiều thập kỷ và thuộc mạng lưới đường bộ của Iceland như lòng bàn tay. Người đốc công còn nói rằng Holberg thuộc kiểu người giữ kẽ, không bao giờ kể về mình hay về những vấn đề cá nhân, không bao giờ kết bạn với ai trong công ty cũng như nói về những việc mình đã làm trước đây. Ông ta nghĩ rằng Holberg luôn luôn là một người lái xe tải. Holberg nói chuyện như thế là đã làm nghề này từ trước. Theo người đốc công thì ông ta độc thân, không có con, cũng không bao giờ nói về gia đình thân thuộc của mình.

"Đó là tất cả những gì tôi biết", người đốc công nói như thể muốn kết thúc cuộc nói chuyện tại đây trong lúc lấy ra một cái bật lửa từ túi áo và châm điếu xì gà. "Thật là buồn", phù phù, "khi mọi chuyện thành ra như vậy", phù.

"Ông ta chủ yếu giao du với ai ở đây?" Sigurdur Óli hỏi, cố gắng không hít phải hơi khói hôi hám tỏa ra từ điếu xì gà.

"Ông có thể gặp Hilmar, tôi nghĩ là ông ta biết ông ta rõ nhất. Ông ta ở Reydarfjordur nên thỉnh thoảng nghỉ lại nhà Holberg ở Nordurmýri mỗi khi ông ta phải qua đêm tại thị trấn. Có những qui định về nơi nghỉ ngơi mà các lái xe phải tuân theo, do vậy họ phải có nơi nào đó để ở trong thành phố".

"Ông ta có ở đó vào cuối tuần trước không?"

"Không. Lúc ấy ông ta đang làm việc ở miền Đông, tuy nhiên ông ta có thể ở đó vào cuối tuần trước nữa".

"Ông nghĩ ai có thể làm hại Holberg? Do xích mích ở chỗ làm hay..."

"Không, không có", phù, "lý nào", phù, "lại như thế được", phù. Người đàn ông gặp khó khăn trong việc giữ cho điếu xì gà của mình cháy. "Nói chuyện với", phù, "Hilmar", phù, "ông ta có thể giúp anh đấy".

Sigurdur Óli đi tìm Hilmar sau khi nghe người đốc công chỉ dẫn. Hilmar đang đứng gần một ô cửa kho hàng giám sát việc dỡ hàng xuống xe. Ông ta là một người khổng lồ, cao phải đến hai mét, cơ bắp cuồn cuộn, khỏe mạnh, râu ria xồm xoàm với hai cánh tay rậm lông lộ ra dưới lớp áo phông. Ông ta tầm năm mươi tuổi. Chiếc dây đeo màu xanh lỗi thời giúp kéo chiếc quần bò rách rưới lên. Một máy nâng hàng nhỏ đang tháo dỡ hàng khỏi xe tải. Một chiếc xe khác đang lùi về ô hàng bên cạnh. Cùng lúc đó hai người lái xe bóp còi inh ỏi và chửi nhau loạn xạ trong sân.

Sigurdur Óli đi về phía Hilmar mà vỗ nhẹ vào vai ông ta, nhưng người đàn ông không chú ý đến Sigurdur Óli. Anh đập mạnh hơn, và cuối cùng Hilmar cũng quay lại. Ông ta có thể thấy Sigurdur Óli đang nói gì đó với mình nhưng không thể nghe thấy gì và nhìn xuống viên cảnh sát với vẻ mặt đần độn. Sigurdur Óli nói to hơn, nhưng cũng chẳng ích gì. Lần này anh nói to hơn nữa và nghĩ rằng Hilmar đã mơ hồ hiểu ra, nhưng anh đã lầm. Hilmar chỉ lắc đầu và chỉ vào tai mình.

Trước tình cảnh này, Sigurdur Óli cố gắng gấp đôi, anh uốn cong mình, kiễng chân lên và hét lên với giọng to nhất có thể vào cái lúc tất cả mọi thứ lại hoàn toàn trở nên yên lặng. Tiếng của anh vang lên với một âm lượng khủng khiếp, dội vào các bức tường trong kho hàng khổng lồ và vọng cả ra ngoài sân:

"ÔNG ĐÃ NGỦ VỚI HOLBERG PHẢI KHÔNG?"

[giavui]

10

Khi Erlendur đến, người đàn ông đang cào lá trong vườn không ngẩng đầu lên cho đến khi Erlendur đã đứng quan sát ông ta được một lúc lâu. Ông ta làm việc chậm chạp với sức lực của một ông già và quệt một giọt mồ hôi nơi đầu mũi. Dường như chuyện mưa gió làm những chiếc lá dính lại với nhau rất khó cào có vẻ không ảnh hưởng gì đến công việc của ông. Ông làm việc chậm rãi, móc những cái lá bằng một cái cào và cố gắng gom chúng thành từng đống nhỏ. Ông ta vẫn sống ở Keflavík, sinh ra và lớn lên ở đó.

Erlendur nhờ Elínborg thu thập thông tin về ông ta và cô đã tìm ra những điểm chính về người đàn ông lớn tuổi mà giờ đây Erlendur đang quan sát trong vườn - đồng nghiệp của ông, người từng hứng chịu bao nhiêu lời chỉ trích về tư cách đạo đức và quá trình phục vụ trong suốt nhiều năm làm trong ngành, việc giải quyết vụ Kolbrún và cả việc ông đã bị khiển trách nặng nề sau chuyện đó. Elínborg gọi lại để báo tin trong lúc Erlendur đang ngồi ăn ở Keflavík. Ông định lùi cuộc gặp sang ngày hôm sau, sau đó lại thầm nghĩ rằng mình không thể ngại việc lái xe xuống đó rồi quay về trong thời tiết bão dữ dội như này, nên ông muốn tiến hành luôn.

Người đàn ông khoác áo choàng dài và đội một cái mũ bóng chày. Đôi bàn tay trắng xanh gầy guộc đang cầm chặt cán cào. Ông ta cao lớn, hẳn trước đây ông phải rất cường tráng và có dáng dấp quyền uy, nhưng lúc này trông ông ta thật già nua, nhăn nheo và còn chảy cả nước mũi. Erlendur quan sát ông già lúc ấy đang đi thơ thẩn trong vườn. Người đàn ông đó ngước nhìn lên, nhưng không chú ý đặc biệt đến người đang nhìn mình. Một khoảnh khắc yên tĩnh trôi qua cho đến khi Erlendur quyết định tiến lại.

"Tại sao chị gái bà ta không chịu nói chuyện với tôi?" Ông nói và người đàn ông bắt đầu ngẩng lên nhìn.

"Sao cơ? Chuyện gì cơ?" Người đàn ông ngừng tay. "Ông là ai?" Ông ta hỏi.

"Ông đã đối xử với Kolbrún như thế nào khi bà ta đến chỗ ông để khiếu kiện?". Erlendur hỏi.

Ông ta nhìn người lạ đã bước vào vườn nhà mình từ đầu đến chân và lấy mu bàn tay lau mũi.

"Tôi có biết ông không?" Ông ta hỏi. "Ông đang nói về chuyện gì vậy? Ông là ai?".

"Tên tôi là Erlendur. Tôi đang điều tra vụ giết một người đàn ông ở Reykjavík có tên là Holberg. Ông ta đã bị buộc tội hiếp dâm cách đây gần 40 năm. Ông chịu trách nhiệm điều tra vụ đó. Người phụ nữ bị cưỡng hiếp tên là Kolbrún. Cô ta đã chết. Chị gái của cô ta không chịu nói chuyện với cảnh sát vì một vài lý do nào đó mà tôi đang cố điều tra. Bà ta nói với tôi là 'sau tất cả những gì các ông đã làm với cô ấy'. Tôi muốn ông nói cho tôi biết bà ta đang đề cập đến điều gì".

Người đàn ông chỉ đưa mắt nhìn Erlendur và vẫn yên lặng.

"Ông đã làm gì với cô ấy?" Erlendur hỏi lại.

"Tôi không nhớ được... Ông có quyền gì chứ? Đây là kiểu lăng mạ nào vậy?" Giọng ông ta run nhẹ. "Ra khỏi vườn của tôi, nếu không tôi gọi cảnh sát đấy!"

"Không, Rúnar, tôi là cảnh sát. Và tôi không có thì giờ để làm những chuyện nhảm nhí đâu!"

Rúnar suy nghĩ một lát. "Đây là phương pháp mới à? Tấn công người khác với những lời buộc tội và thóa mạ?"

"Thật tiện khi ông nhắc đến các phương pháp và sự thóa mạ," Erlendur nói. "Cùng một lúc ông thụ lý tám vụ án liên quan đến vi phạm thuế, bao gồm cả gây rối trật tự. Tôi không biết ông phải phục vụ ai để giữ công việc của mình, nhưng kết cục ông lại không làm tốt lắm bởi cuối cùng ông đã phải rời ngành cảnh sát trong nhục nhã. Bị sa thải..."

"Ông im đi" Rúnar nói, nhìn nhanh xung quanh. "Làm sao ông dám...?"

"... vì tội quấy rối tình dục thường xuyên".

Bàn tay trắng xương xẩu của ông ta siết chặt cái cào, làn da xanh xao bị kéo căng cho đến khi các đốt ngón tay hằn lên. Mặt ông ta đanh lại đầy vẻ căm thù, nhìn chòng chọc vào Erlendur cho đến khi mắt ông ta khép lại còn một nửa. Trên đường đến gặp Rúnar, trong lúc các thông tin mà Elínborg cung cấp cứ trở đi trở lại trong đầu, Erlendur đã cân nhắc xem liệu Rúnar có đáng bị xử phạt vì những gì ông ta đã làm trong một cuộc sống khác, khi ông ta còn là một người đàn ông khác.

Erlendur đã làm trong lực lượng cảnh sát đủ lâu để nghe được nhiều chuyện về Rúnar, về những rắc rối mà ông ta gây ra. Thực ra nhiều năm trước đây ông đã gặp Rúnar một vài lần, nhưng người đàn ông trong vườn giờ đây quá già và lụ khụ đến nỗi Erlendur phải mất một lúc mới chắc chắn được đó chính là ông ta. Các câu chuyện về Rúnar vẫn được truyền đi truyền lại trong sở cảnh sát. Đã có lần Erlendur đọc được rằng quá khứ là một mảnh đất khác và ông có thể hiểu được điều đó. Ông hiểu rằng thời thế thay đổi và con người cũng vậy. Nhưng ông chưa sẵn sàng để tẩy xóa đi quá khứ.

Họ đứng mặt đối mặt trong vườn.

"Còn về Kolbrún thì sao?" Erlendur hỏi.

"Cút đi!"

"Chừng nào ông nói cho tôi biết về Kolbrún".

"Cô ta là một con đĩ mạt hạng!" Rúnar bất thình lình rít lên giữa hai hàm răng nghiến chặt. "Nhớ lấy điều đó và cút đi! Mọi thứ cô ta nói về tôi và với tôi đều là những lời nói dối bẩn thỉu. Chẳng có vụ hiếp dâm khốn nạn nào cả. Cô ta nói dối từ đầu đến cuối!"

Erlendur tưởng tượng ra hình ảnh Kolbrún ngồi trước mặt người đàn ông này nhiều năm trước đây khi cô đã trình báo vụ hiếp dâm. Ông hình dung việc từng ngày từng ngày cô phải thu hết can đảm cho đến khi dám đến sở cảnh sát để trình báo việc đã xảy ra với mình. Ông thấy sự khủng khiếp mà cô phải trải qua và, hơn tất thảy mọi thứ, muốn quên nó đi như thể nó chưa từng xảy ra, như thể nó chỉ là một cơn ác mộng mà cuối cùng cô cũng thức dậy. Sau đó cô nhận ra rằng mình sẽ không bao giờ tỉnh lại được. Cô đã bị làm ô nhục. Cô đã bị tấn công và bị cưỡng bức.

"Cô ta tới trình báo khi vụ việc xảy ra được ba ngày và buộc người ta tội hiếp dâm" Rúnar nói. "Lý lẽ không được thuyết phục cho lắm".

"Vậy nên ông đã tống cô ta ra ngoài?" Erlendur nói.

"Cô ta nói dối".

"Và ông cười vào mặt cô ấy, xem thường cô ấy và bảo cô ấy quên chuyện đó đi. Nhưng cô ấy không quên được, phải không?"

Người đàn ông nhìn Erlendur với ánh mắt khinh bỉ.

"Cô ấy đã đến Reykjavík phải không?" Erlendur hỏi.

"Holberg chưa bao giờ bị buộc tội cả".

"Nhờ có ai đó, ông có nghĩ thế không?"

Erlendur hình dung ra cảnh Kolbrún cãi lộn với Rúnar trong sở cảnh sát. Cãi lộn với ông ta! Người đàn ông đó! Tranh cãi về sự thật mà cô đã trải qua. Cố gắng thuyết phục ông ta rằng cô đang nói sự thật như kiểu ông ta là vị quan tòa tối cao đang xét xử vụ việc của mình.

°

Cô phải dồn hết sức mình để liên kết các sự việc trong buổi tối hôm đó và cố gắng kể một cách rành mạch, nhưng điều đó quá đau đớn. Cô không thể miêu tả lại được. Không thể kể lại được cái điều mơ hồ và ghê tởm ấy. Bằng cách nào đó cô đã cố gắng ráp nối các mảnh rời rạc trong câu chuyện của mình. Có phải đó là một điệu cười nhếch mép không? Cô không hiểu tại sao viên cảnh sát lại có hành động đó. Cô có cảm tưởng đó là điệu cười nhếch mép, nhưng không thể như thế được. Sau đó ông ta bắt đầu tra hỏi cô về các chi tiết cụ thể.

"Kể cụ thể cho tôi xem chuyện đó như thế nào".

Cô nhìn ông ta, bối rối. Cô ngập ngùng kể lại câu chuyện của mình.

"Không, tôi đã nghe điều đó rồi. Tôi muốn cô kể chính xác cho tôi biết chuyện gì đã xảy ra. Cô đang mặc quần lót. Làm thế nào mà hắn cởi được quần lót của cô ra? Hắn đi vào trong cô như thế nào?"

Ông ta đang đùa hay sao thế? Cuối cùng cô hỏi xem có nữ cảnh sát nào đang làm việc ở đó không.

"Không. Nếu cô muốn kiện ông ta tội hiếp dâm, cô phải kể cụ thể hơn thế này. Cô hiểu chứ? Hay là cô có dụ dỗ nên ông ta mới nghĩ rằng cô đề nghị chuyện đó?"

"Đề nghị chuyện đó ư?" Cô nói với ông ta bằng giọng gần như lạc đi.

"Cô phải nói ra. Hắn cởi quần lót của cô như thế nào?"

Kolbrún chắc chắn đó là nụ cười nhếch mép. Rúnar xấc xược tra hỏi cô, chất vấn những điều cô nói một cách thô lỗ, một vài câu hỏi còn bộc lộ sự sỉ nhục rành rành, thật là bẩn thỉu. Hắn cư xử như thể cô đã gây ra chuyện xấu xa đó, đã muốn làm tình với cái gã đốn mạt kia, và có lẽ về sau cô đã thay đổi quyết định nhưng đã quá muộn, quá muộn để trốn tránh khỏi chuyện đó. "Không có ích gì khi cô đã đến sàn nhảy, ve vãn người đàn ông và sau đó lại dừng lại giữa chừng. Chẳng ích gì đâu!" Ông ta nói.

Cô khóc nức nở khi cuối cùng cô cũng phải mở túi xách, lấy ra một cái túi bằng nhựa và đưa nó cho ông ta. Ông mở cái túi và lấy ra chiếc quần lót đã bị xé toạc...

° ° °

Rúnar bỏ cái cào xuống và sắp sửa đi qua Erlendur, nhưng Erlendur đã chặn đường ông ta và xoay lưng ông ta vào tường nhà. Họ nhìn thẳng vào mắt nhau.

"Cô ấy đã đưa cho ông chứng cứ" Erlendur nói. "Chứng cứ duy nhất mà cô ấy có. Cô ấy chắc chắn là Holberg đã để lại thứ gì đó".

"Cô ta chưa bao giờ đưa cho tôi cái gì cả!" Rúnar rít lên. "Để tôi được yên".

"Cô ấy đã đưa cho ông chiếc quần lót".

"Cô ta nói dối dấy".

"Đáng lý ra người ta nên khử ông đi thì hơn. Đồ súc vật khốn kiếp". Với một sự ghê tởm, Erlendur chầm chậm lùi lại, tránh xa người đàn ông hom hem lúc này đang gập mình trước bức tường.

"Tôi chỉ nói cho cô ta biết điều gì sẽ chờ đợi cô ta nếu cô ta muốn kiện tụng". người đàn ông rít lên. "Tôi đã giúp cô ta đấy chứ. Quan tòa sẽ cười vào những vụ kiện như thế".

Erlendur xoay người bước đi, tự hỏi làm sao mà Chúa, nếu Người thực sự tồn tại, lại để cho những kẻ như Rúnar còn sống đến già trong khi lấy đi sinh mạng của một bé gái vô tội mới tròn bốn tuổi.

Ông dự định sẽ quay trở về gặp người chị của Kolbrún nhưng lại ghé qua thư viện Keflavík trước. Ông đi giữa các giá sách, quét ánh mắt lên gáy sách cho đến khi tìm thấy cuốn Kinh thánh.

Erlendur biết Kinh thánh rất rõ. Ông mở mục Psalm số 64 và tìm thấy dòng chữ được khắc trên bia đá. "Hãy gìn giữ mạng sống của con khỏi sợ kẻ thù nghịch".

Ông đã nhớ chính xác. Các chữ khắc là dòng tiếp theo của dòng đầu tiên trong kinh Psalm, Erlendur đọc đi đọc lại mấy lần, từ từ lần tay theo dòng chữ, và thầm đọc lại câu thánh thi khi đứng bên giá sách.

Dòng đầu tiên trong kinh Psalm là một lời thỉnh cầu lên Chúa. Erlendur dường như có thể nghe thấy tiếng khóc thầm của người phụ nữ vang vọng suốt bao nhiêu năm.

"Hỡi Đức Chúa Trời, xin hãy nghe tiếng than thở tôi".

[giavui]

11

Erlendur đỗ xe bên ngoài khu nhà sơn trắng có mái tôn và tắt máy. Ông ngồi trong xe và hút nốt điếu thuốc của mình. Ông đang cố gắng hạn chế hút thuốc và đã giảm được chỉ còn năm điếu một ngày khi mọi thứ đều tốt đẹp. Nhưng hôm nay, chưa đến ba giờ chiều mà đây đã là điếu thứ tám.

Erlendur xuống xe, đi bộ đến bậc thềm và bấm chuông. Ông chờ một lúc khá lâu, nhưng không ai ra mở cửa. Ông thử lại lần nữa, nhưng kết quả vẫn vậy. Ông áp mặt vào cửa sổ và nhìn thấy chiếc áo mưa màu xanh cùng với cái ô và đôi ủng. Ông bấm chuông lần thứ ba, đứng ở bậc thềm trên cùng và cố gắng để không bị ướt. Bất thình lình, cửa mở ra và Elín nhìn ông trừng trừng.

"Để tôi được yên, ông nghe thấy chưa? Cút đi! Đi khỏi đây!"

Bà ta cố gắng đóng sầm cửa nhưng Erlendur lấy chân chặn nó lại.

"Không phải tất cả chúng tôi đều giống Rúnar" ông nói. "Tôi biết em gái bà đã bị đối xử bất công. Tôi đã đến và nói chuyện với Rúnar. Những điều ông ta đã làm là không thể tha thứ được, nhưng hiện tại chúng ta không thay đổi nó được nữa. Ông ta đã già nua và yếu ớt, và ông ta sẽ không bao giờ nhìn ra mình đã làm sai điều gì".

"Làm ơn để tôi được yên!"

"Tôi phải nói chuyện với bà. Nếu bà không muốn thế này thì tôi buộc phải đưa bà về đồn để thẩm vấn. Tôi không muốn làm điều đó". Ông lấy bức ảnh chụp ngôi mộ ra khỏi túi và đẩy nó vào khe hở trên cửa. "Tôi tìm thấy tấm ảnh này ở căn hộ của Holberg".

Elín không trả lời ông. Một khoảng thời gian dài trôi qua. Erlendur giữ bức ảnh qua khe cửa, nhưng ông không thể trông thấy Elín - bà ta vẫn đẩy cửa ra. Dần dần ông thấy sức ép lên chân mình giảm dần và Elín cầm lấy bức ảnh. Ngay sau đó cánh cửa mở ra, Erlendur theo người phụ nữ bước vào trong và cẩn thận đóng cửa.

Elín biến mất vào phòng khách nhỏ và trong một thoáng Erlendur băn khoăn liệu ông có phải cởi đôi giày ướt của mình ra không. Ông chùi chúng trên thảm và đi theo Elín vào phòng khách. Trong phòng có những bức tranh và tranh thêu lồng khung mạ vàng treo tường, một chiếc đàn organ nhỏ đặt ở góc nhà.

"Bà có nhận ra bức ảnh này không?" Erlendur thận trọng hỏi.

"Tôi chưa từng thấy nó bao giờ", bà ta trả lời.

"Em gái bà có liên hệ gì với Holberg sau... vụ việc đó không?"

"Theo tôi biết thì không. Không bao giờ. Ông có thể hiểu điều đó".

"Người ta có xét nghiệm máu để xác nhận xem liệu ông ta có phải là cha đứa trẻ hay không?"

"Để làm gì mới được chứ?"

"Nó sẽ củng cố lời khai của em gái bà. Rằng cô ấy đã bị cưỡng hiếp".

Bà ta rời mắt khỏi bức tranh và nhìn Erlendur chằm chằm, "Các ông giống nhau cả thôi, lũ cảnh sát ạ. Quá lười đến nỗi chẳng chịu động chân động tay vào việc gì cả".

"Thật sao?"

"Ông chưa nghiên cứu vụ án à?"

"Những chi tiết chính thôi, tôi nghĩ vậy".

"Holberg không phủ nhận rằng họ đã quan hệ với nhau. Nhưng hắn thông minh hơn thế. Hắn phủ nhận đó là hành vi cưỡng dâm. Holberg còn nói em gái tôi muốn hắn, rằng con bé đã dụ dỗ và mời hắn về nhà. Đó là lời phản kháng có giá trị nhất của hắn. Rằng Kolbrún đã ngủ với hắn vì tự nguyện. Hắn hoàn toàn vô tội. Hoàn toàn vô tội, đồ con hoang!"

"Nhưng..."

"Kolbrún không quan tâm đến việc chứng minh huyết thống. Em tôi không muốn hắn ta động đến đứa bé. Việc chứng minh Holberg là cha của Andur không có ích gì cho việc con bé buộc tội hắn cưỡng hiếp mình nên việc thử máu là vô ích".

"Tôi đã không nhận ra điều đó".

"Tất cả những gì mà em gái tôi có là chiếc quần lót bị xé toạc" Elín nói tiếp. "Trông con bé không quá tả tơi. Chỉ là nó không được khỏe, không thể kháng cự được. Kolbrún nói với tôi rằng con bé đờ người ra vì sợ hãi khi Holberg bắt đầu vuốt ve mình trong bếp. Hắn ta ép em tôi đi vào phòng ngủ và đã làm điều đồi bại ở đó. Hai lần. Hắn giữ Kolbrún nằm xuống, sờ mó, và nói những điều tục tĩu cho đến khi hắn đủ sức để làm một lần nữa. Kolbrún đã mất ba ngày mới thu hết can đảm để đến sở cảnh sát. Phiếu kiểm tra sức khỏe người ta đưa cho con bé về sau cũng chẳng có ích gì. Em tôi không bao giờ hiểu được tại sao hắn lại tấn công mình. Con bé tự trách mình vì đã khiêu khích hắn làm chuyện đó. Kolbrún nghĩ rằng mình đã dụ dỗ Holberg tại bữa tiệc sau khi sàn nhảy đóng cửa, rằng mình đã nói hoặc đề nghị điều gì đó khiến cho hắn bị kích thích. Con bé tự buộc tội mình. Có lẽ đó là một phản ứng bình thường".

Elín ngừng lại một lúc.

"Cuối cùng, khi đã suy nghĩ kỹ, em tôi chạy đến chỗ Rúnar," bà ta tiếp. "Tôi đã có thể đi với Kolbrún, nhưng con bé quá xấu hổ tới mức không dám nói với ai về chuyện đã xảy ra mãi lâu sau đó. Holberg dọa nạt em tôi và nói rằng nếu con bé làm gì, hắn sẽ quay lại và hành hạ. Khi Kolbrún đến sở cảnh sát, con bé nghĩ rằng mình sắp được an toàn. Mình sẽ được giúp đỡ. Người ta sẽ lo cho mình. Cho đến tận khi Rúnar đưa con bé về nhà, sau khi đùa cợt con bé, giữ lấy chiếc quần lót và bảo em tôi quên nó đi, con bé mới đến chỗ tôi".

"Cái quần lót không bao giờ được tìm thấy nữa" Erlendur nói. "Rúnar phủ nhận..."

"Kolbrún nói rằng con bé đã đưa cho hắn cái quần và tôi biết em tôi không bao giờ nói dối. Tôi không biết gã đàn ông đó nghĩ gì. Tôi thấy hắn đi quanh quẩn ở thị trấn này một vài lần, trong siêu thị hoặc ở cửa hàng bán cá. Có một lần tôi đã chửi gã vì không kiềm chế được mình. Hắn ta có vẻ lấy làm thích thú lắm, hắn đã cười nhếch mép. Kolbrún đã kể cho tôi nghe về điệu cười ấy của hắn một lần. Hắn nói rằng chưa bao giờ nhận được chiếc quần lót nào cả và lời lẽ của em tôi quá mập mờ. Hắn cho rằng em tôi bị tác động bởi ai đó và đó là lý do hắn đưa em tôi về nhà".

"Kết cục là ông ta đã bị cảnh cáo," Erlendur nói, "nhưng nó không có tác dụng lắm. Rúnar luôn luôn phải nhận cảnh cáo. Ông ta có tiếng là một tên lưu manh trong sở cảnh sát nhưng lại được ai đó bao che, và đến khi ông ta không được bảo vệ nữa thì bị sa thải".

"Không đủ chứng cứ để đưa vụ việc ra xét xử, đó là những điều mà người ta nói. Rúnar nói đúng, em tôi nên quên chuyện đó đi. Tất nhiên, Kolbrún đã run sợ trong một thời gian dài, quá dài, và con bé ngốc nghếch đến mức lau dọn toàn bộ nhà cửa từ trong ra ngoài, cả quần áo ngủ, xóa đi mọi dấu vết. Con bé chỉ giữ lại chiếc quần lót. Sau đó em tôi cũng cố gắng để giữ lại một số tang chứng khác. Cô gái tội nghiệp nghĩ rằng như thế đã là đủ để nói lên sự thật. Kolbrún muốn xóa sạch mọi dấu vết của vụ cưỡng dâm ra khỏi cuộc đời mình. Con bé không muốn sống chung với nó. Và, như tôi đã nói Kolbrún trông không tả tơi cho lắm. Đôi môi con bé chỉ bị rách ra - nơi tên khốn kia đã cắn vào - và một bên mắt bị đỏ ngầu. Ngoài ra không còn vết thương nào cả".

"Cô ấy có vượt qua được chuyện đó không?"

"Không bao giờ. Kolbrún là một phụ nữ rất nhạy cảm. Một tâm hồn đẹp đẽ và một con mồi hiền lành khiến bất kỳ ai cũng có thể làm tổn hại, giống như Holberg, Rúnar. Bọn chúng cảm nhận thấy điều đó, cả hai bọn chúng. Chúng tấn công con bé theo cách riêng của mình. Tấn công con mồi một cách hung bạo," bà ta nhìn xuống sàn nhà "như những con thú".

Erlendur chờ một lát trước khi tiếp tục.

"Cô ấy đã phản ứng như thế nào khi nhận ra mình đã có thai?" Ông hỏi.

"Rất hợp lý thôi, tôi nghĩ thế. Ngay lập tức em tôi quyết định sẽ vui vẻ vì đứa trẻ bất chấp hoàn cảnh hiện tại và em tôi yêu Audur thực sự. Hai mẹ con rất quấn quít với nhau và Kolbrún chăm sóc con mình rất chu đáo. Em tôi làm tất cả mọi thứ có thể cho con bé. Con bé đáng yêu tội nghiệp ấy".

"Vậy Holberg có biết Audur là con của mình không?"

"Tất nhiên là hắn biết. Nhưng hắn phủ nhận hoàn toàn chuyện đó. Hắn nói rằng con bé chẳng dính dáng gì đến hắn cả. Hắn còn buộc tội em tôi đi ngủ lang chạ".

"Họ không bao giờ liên lạc với nhau, không liên lạc gì về con gái mình hay..."

"Liên lạc ư? Không đời nào! Làm sao ông có thể hình dung ra chuyện như vậy? Chuyện đó không bao giờ có thể xảy ra".

"Chắc Kolbrún không gửi tấm ảnh cho ông ta chứ?"

"Không. Không, tôi biết rõ điều đó. Đó là điều không thể".

"Chắc hẳn là Holberg tự chụp lấy. Hoặc ai đó đã biết chuyện ngày trước liền chụp và gửi cho ông ta. Có thể Holberg đã trông thấy tin buồn trên báo. Có thông cáo nào về cái chết của Audur không?"

"Có một bài tin buồn trên báo địa phương. Tôi viết một thông cáo ngắn. Có thể hắn ta đã đọc được nó".

"Audur được chôn cất tại đây - Keflavík à?"

"Không, hai chị em tôi đến từ Sandgerdi, và có một nghĩa trang ở Hvalsnes, ngay bên ngoài đó. Kolbrún muốn chôn con bé ở đó. Lúc ấy là vào giữa mùa đông. Người ta đã phải mất rất nhiều thời gian để đào mộ".

"Giấy chứng tử nói rằng cô bé bị bệnh u não".

"Đó là lời giải thích mà người ta nói với em tôi. Con bé đã chết. Chết trên tay chúng tôi, cô bé tội nghiệp. Chúng tôi đã không thể làm được gì suốt năm con bé tròn bốn tuổi".

Elín ngước nhìn lên Erlendur. "Con bé đã chết".

°

Lúc đó trong nhà đã tối, tiếng nói vang vọng trong bóng tối ảm đạm mang nặng nỗi hoài nghi và đau đớn. Elín từ từ đứng dậy bật chiếc đèn đứng tỏa ánh sáng mù mờ rồi đi ra hành lang để vào bếp. Erlendur nghe thấy tiếng bà mở vòi nước, đổ nước vào cái gì đó, rồi bà mở một cái hộp, và ông ngửi thấy mùi thơm của cà phê. Ông đứng dậy và ngắm các bức tranh trên tường. Một bức tranh phấn màu do một em bé vẽ được lồng trong chiếc khung mỏng màu đen. Cuối cùng ông đã thấy thứ mà mình đang tìm kiếm. Đó là hai bức ảnh, có lẽ được chụp ở hai năm khác nhau - những bức ảnh của Audur.

Bức thứ nhất được chụp trong một hiệu ảnh. Đó là ảnh đen trắng. Có lẽ em bé trong ảnh chỉ tầm một tuổi, đang ngồi trên một tấm nệm lớn, mặc một bộ váy xinh xắn với nơ cài trên tóc và tay cầm một chiếc trống. Cô bé xoay nửa người về phía thợ chụp ảnh và mỉm cười, để lộ ra bốn chiếc răng nhỏ xíu. Bức ảnh còn lại chụp lúc cô bé khoảng tầm ba tuổi. Erlendur nghĩ là Kolbrún đã chụp bức hình. Audur đang đứng trong một bụi cây, và ánh mặt trời rọi thẳng xuống đầu cô bé. Cô bé mặc một chiếc áo màu đỏ với váy ngắn, chân đi tất trắng, giày đen với những chiếc khóa lấp lánh. Cô bé nhìn thẳng vào máy ảnh, ánh nhìn nghiêm nghị. Có lẽ cô bé không muốn cười.

"Kolbrún chưa bao giờ vượt qua được chuyện đó" Elín vừa bước ra phòng khách vừa nói. Erlendur đứng thẳng người lên.

"Đó là điều tồi tệ nhất mà con người phải trải qua" ông nói và lấy một tách cà phê. Elín ngồi xuống sofa, cầm lấy cốc của mình. Erlendur ngồi đối diện với bà và nhấp một ngụm cà phê.

"Nếu ông hút thuốc thì xin cứ tự nhiên" bà nói.

"Tôi đang cố bỏ thuốc" Erlendur trả lời, cố gắng không tỏ ra tiếc nuối. Suy nghĩ của ông quay về cơn đau trong ngực, nhưng sau đó ông lại lấy gói thuốc nhăn nhúm từ trong túi áo ra và rút một điếu. Điếu thuốc thứ chín trong ngày. Elín đẩy cái gạt tàn về phía Erlendur.

"Thật may mắn là con bé ra đi nhanh chóng" Elín nói. "Nó bắt đầu cảm thấy đau trong đầu giống như là chứng đau đầu vậy. Bác sĩ khám cho con bé chỉ nói là bệnh đau nửa đầu ở trẻ em. Ông ta kê cho con bé một ít thuốc, nhưng chẳng có tác dụng gì cả. Ông ta không phải là một bác sĩ giỏi. Kolbrún nói đã ngửi thấy mùi rượu trong hơi thở của ông ta và nó lo lắng về chuyện đó. Nhưng rồi mọi việc đã diễn ra quá nhanh. Sức khỏe Audur giảm sút dần. Có một khối u trên da mà đáng lẽ ra ông bác sĩ đã phải chú ý đến nó. Các dấu hiệu. Ở bệnh viện người ta gọi chúng là café au lait 1. Chủ yếu là ở dưới cánh tay con bé. Cuối cùng Audur được đưa đến bệnh viện ở Keflavík, ở đó người ta chẩn đoán là bệnh u xơ thần kinh. Hóa ra đó là bệnh u não. Tất cả mọi chuyện diễn ra trong vòng sáu tháng".

Elín yên lặng. "Như tôi đã nói, sau cái chết của con gái, Kolbrún chưa bao giờ như thế" bà thở dài. "Tôi không nghĩ là có ai đó lại vượt qua được bi kịch như thế".

"Người ta có tiến hành khám nghiệm tử thi với Audur không?" Erlendur hỏi, hình dung ra cảnh một cơ thể bé nhỏ được chiếu sáng bằng đèn huỳnh quang, đặt trên một chiếc bàn thép lạnh lẽo với một đường cắt hình chữ Y trên ngực.

"Kolbrún không chấp nhận chuyện đó," Elín nói, "nhưng nó không nói gì cả. Em tôi nổi điên lên khi biết rằng người ta đã mổ con bé. Tất nhiên nó hóa điên vì buồn khổ sau cái chết của con gái, và nó không nghe ai cả. Kolbrún không chịu nổi cái ý nghĩ rằng con gái mình bị mổ tử thi. Con bé đã chết, và không gì có thể thay đổi được sự thật đó. Việc khám nghiệm khẳng định chẩn đoán là chính xác. Người ta tìm thấy một khối u ác tính trong não con bé".

"Còn em gái bà thì sao?"

"Kolbrún tự tử ba năm sau đó. Em tôi rơi vào tình trạng suy nhược không kiểm soát nổi và phải nhờ đến chăm sóc y tế. Em tôi phải vào trại tâm thần một thời gian ở Reykjavík, sau đó trở về nhà ở Keflavík. Tôi cố gắng chăm sóc nó hết mình nhưng dường như nó không còn biết gì nữa. Kolbrún không còn thiết sống. Audur đã mang lại hạnh phúc cho nó cho dù hoàn cảnh có thế nào đi chăng nữa. Nhưng lúc ấy con bé đã đi rồi".

Elín nhìn sang Erlendur. "Có lẽ ông sẽ thắc mắc em tôi tự tử như thế nào".

Erlendur không đáp lời.

"Kolbrún đi vào nhà tắm và rạch cả hai cổ tay. Nó đã mua dao lam để làm chuyện đó".

Elín thôi không nói nữa và bóng tối ảm đạm trong phòng khách bủa vây quanh họ. "Ông có biết điều gì hiện lên trong suy nghĩ của tôi khi tôi nghĩ về vụ tự tử đó không? Đó không phải là máu trong bồn tắm. Không phải là em gái tôi nằm trong bồn nước đỏ lòm, không phải là các vết cắt, mà đó là hình ảnh Kolbrún đến cửa hàng, mua lưỡi dao cạo, trả tiền rồi đếm các đồng xu".

Elín dừng lại.

"Ông có nghĩ là cái cách đầu óc chúng ta làm việc thật buồn cười không?"

Bà ta nói như thể là nói với chính mình.

Erlendur không biết phải trả lời bà thế nào.

"Tôi phát hiện ra Kolbrún" Elín nói tiếp. "Nó đã sắp đặt mọi chuyện, gọi điện cho tôi và bảo tôi ghé qua. Chúng tôi nói chuyện một lát. Tôi luôn cảnh giác trước sự suy nhược của Kolbrún, nhưng về sau nó trông có vẻ tiến triển tốt, như thể là sương mù đã tan đi và em tôi có thể gượng dậy một lần nữa. Giọng nó không hề để lộ một chút nào rằng mình chuẩn bị tự tử đêm hôm đó. Không một chút nào. Chúng tôi nói về tương lai, hai chị em tôi sẽ đi du lịch cùng nhau. Khi tôi phát hiện ra, trông Kolbrún thật bình thản - điều mà tôi không nhìn thấy ở em tôi trong một thời gian dài. Thanh thản và chấp nhận. Nhưng tôi biết Kolbrún không hề mảy may chấp nhận chuyện đó và tâm hồn nó không bao giờ yên ổn cả".

"Tôi muốn hỏi bà một điều và sau đó tôi sẽ không làm phiền bà thêm nữa" Erlendur nói. "Tôi cần nghe câu trả lời của bà".

"Chuyện gì vậy?"

"Bà có biết gì về vụ Holberg bị sát hại không?"

"Không, tôi không biết".

"Và bà không dính dáng gì đến vụ đó, trực tiếp hay gián tiếp chứ?"

"Không".

Một thoáng yên lặng giữa hai người.

"Những chữ mà cô ấy chọn khắc trên mộ Audur là nói về kẻ thù" Erlendur nói.

"'Hãy gìn giữ mạng sống của con khỏi sợ kẻ thù nghịch'. Kolbrún tự chọn dòng chữ ấy, mặc dù nó không được khắc trên mộ em tôi" Elín nói. Bà đứng lên, đi đến chỗ cái tủ kính xinh xắn, mở một ngăn kéo và lấy ra một hộp nhỏ màu đen. Bà mở cái hộp bằng một chiếc chìa khóa, rồi nhấc lên mấy cái phong bì và lấy ra một mẩu giấy nhỏ. "Tôi tìm thấy cái này trên bàn ăn vào đêm Kolbrún chết, nhưng tôi không chắc là em gái tôi có muốn tôi khắc trên bia mộ của nó không. Tôi hoài nghi điều đó. Tôi không cho là mình nhận ra những điều mà em tôi phải trải qua cho đến khi nhìn thấy cái này".

Elín đưa cho Erlendur mẩu giấy. Trên đó là những từ đầu tiên của kinh Psalm mà ông vừa thấy trong cuốn Kinh thánh lúc trước: "Hỡi Đức Chúa Trời, xin hãy nghe tiếng than thở tôi".

--------------------------------
1 Café au lait: Là tên gọi của loại cà phê sữa pha theo kiểu Pháp. Trong y học, người ta dùng thuật ngữ này để chỉ triệu chứng dưới da xuất hiện những vết đốm hoặc bớt màu cà phê sữa (gọi là Dát cà phê sữa).

[giavui]

12

Buổi tối hôm đó, khi Erlendur về đến nhà, con gái ông, Eva Lind đã ngồi trước cửa, hình như đang ngủ gật. Ông gọi và cố đánh thức con dậy nhưng Eva không có phản ứng gì nên ông xốc vai con bé đưa vào nhà. Ông không biết nó đang ngủ hay là bị say thuốc. Erlendur đặt con gái lên ghế sofa trong phòng khách. Hơi thở đều. Mạch có vẻ bình thường, ông nhìn con gái hồi lâu rồi băn khoăn không biết nên làm gì. Hơn hết ông muốn đưa con vào bồn tắm. Người nó bốc lên thứ mùi hôi hám, tay bẩn và tóc bết đầy rác rưởi.

"Con đã ở đâu vậy?" Erlendur thì thầm với chính mình.

Ông ngồi xuống cái ghế bên cạnh con, vẫn đội mũ và áo khoác, nghĩ về con gái cho đến khi chìm vào giấc ngủ.

Sáng hôm sau, khi Eva Lind lắc ông dậy, Erlendur không muốn mở mắt ra, cố gắng níu giữ lại những giấc mơ khiến ông cảm thấy khó chịu giống như đêm hôm trước. Erlendur biết rằng những giấc mơ đó giống nhau, nhưng ông không thể sắp xếp chúng lại trong đầu, không thể nắm bắt được chúng. Tất cả những gì còn lại chỉ là sự bất ổn kéo dài.

Lúc đó chưa đến tám giờ sáng và bên ngoài trời vẫn đen như mực. Mưa và gió mùa thu vẫn chưa dịu bớt. Erlendur kinh ngạc khi ngửi thấy mùi cà phê trong bếp và hơi nước như thể có ai đó đã ở trong bồn tắm. Ông thấy Eva Lind đang mặc chiếc sơ mi và quần jean cũ của ông, con bé phải lấy chiếc thắt lưng túm cái cạp quần lại quanh vòng eo nhỏ. Con bé đi chân trần và trông sạch sẽ.

"Tối qua trông con hay ho lắm đấy" ông nói.

"Con đã quyết định rồi" Eva Lind nói trong lúc đi vào bếp. "Con sẽ khiến bố trở thành ông ngoại, ông ngoại Erlendur".

"Có phải tối qua là lần cuối con ăn chơi bù khú không? Hay là chuyện gì?"

"Con có thể ở lại đây một thời gian cho đến khi con tìm được chỗ ở mới không?"

"Bố không quan tâm chuyện đó".

Ông ngồi xuống bàn ăn cùng con và nhấp một ngụm cà phê mà con bé đã rót ra cốc cho ông.

"Vậy con đã đi đến quyết định này như thế nào?"

"Chỉ quyết định thôi".

"Chỉ quyết định thôi à?"

"Con có thể ở với bố hay không?"

"Bao lâu tùy thích. Con biết điều đó mà".

"Bố có thể thôi chất vấn con đi có được không? Ngừng cái việc thẩm vấn của bố lại. Cứ như thể lúc nào bố cũng làm việc vậy".

"Lúc nào bố cũng làm việc!"

"Bố đã tìm thấy cô gái ở Gardabaer chưa?"

"Chưa. Đó không phải là một trường hợp ưu tiên. Bố đã nói chuyện với chồng cô ta ngày hôm qua. Anh ta chẳng biết gì cả. Lời nhắn mà cô gái để lại nói rằng 'Anh ta là một con quỷ. Tôi đã làm gì thế này?'."

"Chắc hẳn có ai đó đã lăng mạ cô ta trong tiệc cưới".

"Lăng mạ ư?" Erlendur hỏi lại. "Đó có phải là một từ đúng không?"

"Bố có thể làm gì với một cô dâu trong lễ cưới để khiến cô ta chạy trốn cơ chứ?"

"Bố không biết" Erlendur nói mà không mấy hứng thú. "Theo bố thì chàng rể đã tán tỉnh mấy cô phù dâu và cô ta đã thấy. Bố rất vui vì con sắp sinh con. Có thể chuyện đó sẽ giúp con thoát ra khỏi cái vòng tròn luẩn quẩn này. Đã đến lúc rồi".

Ông ngừng lại. "Thật là lạ khi thấy con tươi tỉnh như thế sau tình trạng ngày hôm qua", cuối cùng ông nói.

Ông diễn đạt điều này thận trọng hết sức có thể, nhưng ông cũng biết rằng, trong những hoàn cảnh bình thường, Eva Lind sẽ chẳng bao giờ rực rỡ như một ngày hè, sạch sẽ sau khi tắm gội, pha cà phê và cư xử giống như con bé chưa từng làm điều gì khác ngoài việc chăm sóc bố. Eva Lind nhìn ông và ông thấy con bé đang cân nhắc các lựa chọn. Erlendur chờ đợi con gái suy nghĩ thật kỹ và thổ lộ cho ông biết ý nghĩ của mình. Nhưng con bé không nói gì.

"Con đã mua mấy viên thuốc" Eva nói thật bình tĩnh. "Việc đó xảy ra không theo ý muốn. Và không phải là trong chốc lát. Nó xảy ra chậm chạp, trong một thời gian dài, nhưng đó là cách mà con muốn".

"Thế còn đứa bé thì sao?"

"Nó không bị ảnh hưởng bởi thứ thuốc con dùng đâu. Con không có ý định làm hại nó. Con sẽ sinh con".

"Con biết gì về ảnh hưởng của ma túy đối với thai nhi?"

"Con biết".

"Hãy giữ cái thai theo cách của riêng con. Ăn uống gì đó, tự làm mình phấn chấn hoặc bất cứ điều gì tương tự, ở trong nhà, suy nghĩ tích cực về bản thân. Bố có thể..."

"Không" Eva Lind nói. "Bố đừng làm gì cả. Bố cứ sống cuộc sống của mình và thôi kiểm soát con đi. Đừng băn khoăn về những gì con đang làm nữa. Nếu bố về mà không thấy con thì cũng chẳng sao. Nếu con về muộn hoặc không về nhà, bố cũng đừng can thiệp. Nếu điều đó xảy ra, con sẽ đi, chắc chắn là thế".

"Vậy bố không liên can".

"Đó chưa bao giờ là việc của bố cả" Eva Lind nói, và nhấp một nhụm cà phê.

Điện thoại reo và Erlendur đứng lên nghe. Người gọi là Sigurdur Óli, anh ta gọi từ nhà.

"Tôi không liên lạc được với ông cả ngày hôm nay" anh nói.

Erlendur nhớ lại là mình đã tắt điện thoại khi nói chuyện với Elín ở Keflavík, và ông vẫn chưa bật nó lên.

"Có tiến triển gì mới không?" Erlendur hỏi.

"Hôm qua tôi đã nói chuyện với một người đàn ông tên là Hilmar. Đó là một người lái xe tải thi thoảng ngủ lại nhà Holberg ở Nordurmýri. Nghỉ giữa chặng hay đại loại thế. Ông ta nói với tôi rằng Holberg là một người bạn tốt, không có gì phải phàn nàn, và mọi người trong công ty đều có vẻ quý mến ông ta. Ông ta tốt bụng, thân thiện, vân vân... Ông ta không tưởng tượng được là Holberg lại có kẻ thù, nhưng vội bổ sung thêm rằng mình không thực sự hiểu ông ta lắm. Hilmar cũng nói với tôi rằng Holberg không được bình thường lắm khi ông ta ở nhà ông ấy lần cuối cùng. Rõ ràng là ông ta cư xử rất lạ".

"Lạ như thế nào?"

"Theo Hilmar kể lại thì ông ta có vẻ sợ phải trả lời điện thoại. Hình như có vài kẻ chó chết nào đó sẽ không để ông ấy được yên, vì khi ông ấy vừa bỏ máy xuống, chuông điện thoại lại kêu liên tục. Hilmar nói rằng ông ta ở nhà Holberg tối thứ bảy và ông ta nhờ Hilmar trả lời điện thoại một lần. Hilmar đã làm, nhưng khi người gọi nhận ra đó không phải là Holberg, hắn bèn ném phịch điện thoại xuống".

"Chúng ta có thể tìm ra ai đã gọi điện cho Holberg không?"

"Tôi đang cho kiểm tra. Còn một điều khác nữa. Tôi đã lấy được bản kê chi tiết các cuộc gọi của Holberg từ công ty điện thoại, và trong đó có vài điều thú vị".

"Điều gì vậy?"

"Ông có nhớ cái máy tính của ông ta không?"

"Có".

"Chúng ta chưa xem xét gì đến nó cả".

"Không. Các kỹ thuật viên làm việc đó chứ".

"Ông có chú ý không nếu nó được nối vào điện thoại?"

"Không".

"Tất cả các cuộc gọi của Holberg, nói đúng hơn là hầu hết chúng, là gọi đến một nhà cung cấp mạng, ông ta đã dành phần lớn những ngày cuối đời để lướt net".

"Điều đó nói lên cái gì?" Erlendur hỏi, ông đặc biệt mù tịt về máy tính.

"Có thể chúng ta sẽ biết điều đó nếu chúng ta bật máy tính lên". Sigurdur Óli đáp.

Họ đến căn hộ của Holberg ở Nordurmýri cùng một lúc. Dải băng màu vàng đã được dọn đi và ở đó chẳng còn dấu hiệu nào cho thấy một tội ác đã xảy ra. Không có ánh đèn nào sáng ở các tầng trên. Có vẻ như những người hàng xóm không ở nhà. Erlendur có chìa khóa để mở cửa căn hộ. Họ đi thẳng đến cái máy tính và bật nó lên. Cái máy bắt đầu kêu ro ro.

"Cái máy này khá tốt đấy" Sigurdur Óli nói, thoáng băn khoăn không biết có nên giải thích với Erlendur về kích cỡ và chủng loại máy không, nhưng rồi anh quyết định thôi.

"Được rồi," Sigurdur Óli nói, "tôi sẽ xem xem ông ta lưu những địa chỉ web nào trong danh mục ưa thích. Nhiều lắm, rất nhiều là đằng khác. Có thể ông ta đã tải về một số tập tin nào đó. Ôi chà!"

"Cái gì thế?"

"Ổ cứng của máy đầy chặt rồi".

"Thế thì sao?"

"Phải có rất nhiều thứ thì mới làm đầy bộ nhớ ổ cứng được. Chắc hẳn là toàn phim ảnh trong đây. Đây là thứ mà ông ta gọi là avideo3. Chúng ta sẽ xem nó là cái gì chứ?"

"Chắc chắn rồi".

Sigurdur Óli mở một tập tin và một cửa sổ video hiện ra. Đó là một bộ phim khiêu dâm.

"Có phải họ đang giữ một con dê trên người cô ta không?" Erlendur hỏi mà không tin vào mắt mình.

"Có 312 tập tin avideo" Sigurdur Óli nói. "Chúng có thể là những đoạn phim ngắn như vừa rồi, thậm chí là cả một bộ phim".

"Avideo ư?" Erlendur hỏi lại.

"Tôi không biết," Sidurdur Óli trả lời. "Có thể là animal video - phim con heo ý. Xem nào, chúng ta có nên xem gvideo88 không? Kích đúp... phóng to cửa sổ ra nào..."

"... đúp?" Erlendur hỏi, nhưng chợt khựng lại khi thấy bốn người đàn ông lõa lồ đang làm tình trên cái màn hình 17 inch.

"Gvideo chắc là gay video - video đồng tính" Sigudur Óli nói khi tắt cửa sổ.

"Chắc hẳn là ông ta đã bị ám ảnh" Erlendur nói. "Có bao nhiêu phim tất cả?"

"Có hơn một nghìn tập tin ở đây, nhưng có lẽ còn rất nhiều tập tin lưu ở các vùng khác trong ổ cứng".

Điện thoại của Erlendur reo lên trong túi áo khoác. Đó là Elínborg. Cô đã cố gắng theo dấu hai gã đàn ông đã đi cùng Holberg đến vũ trường ở Keflavík vào cái đêm Kolbrún bị tấn công. Elínborg nói với Erlendur rằng một gã trong số họ tên là Grétar và ông ta đã biến mất nhiều năm trước đây.

"Biến mất ư?" Erlendur hỏi.

"Phải. Một trong số những nạn nhân bị mất tích của chúng ta".

"Còn gã thứ hai thì sao?"

"Gã kia đang ở trong tù" Elínborg nói. "Luôn luôn gây rắc rối. Hắn ta còn một năm nữa trong án tù bốn năm".

"Vì tội gì?"

"Ông thử tìm hiểu xem".

[giavui]

13

Erlendur nhắc nhở đội pháp y về cái máy tính. Cũng phải mất một thời gian người ta mới xem xét được hết mọi thứ trong đó. Ông yêu cầu họ phải xem xét từng file nhỏ một, liệt kê và phân loại, tường thuật lại một cách cụ thể nội dung của chúng. Sau đó ông và Sigurdur Óli lên đường đi nhà tù Litla - Hraun ở phía đông thành phố. Họ mất một tiếng đồng hồ để đến đó. Tầm nhìn hạn chế, đường đã đóng băng trong khi chiếc xe vẫn lắp những chiếc lốp dành cho mùa hè, do vậy họ phải rất cẩn thận.

Thời tiết ấm dần lên khi họ đi qua đèo Threngslin. Hai người qua sông Olfusá và ngay lúc đó, từ bờ sông rải sỏi họ đã nhìn thấy hai nóc nhà tù vươn lên từ khoảng xa mờ mịt. Tòa nhà cũ hơn cao ba tầng, mái có đầu hồi. Nhiều năm trước, tòa nhà có mái tôn màu đỏ, và từ xa trông nó như một nhà xưởng cũ khổng lồ. Ngày nay, mái nhà đã được sơn màu xám cho hợp với tòa nhà mới bên cạnh. Đó là một tòa nhà bọc thép, có màu xanh xám với một tháp đồng hồ, hiện đại và vững chãi, không khác nào một cơ quan tài chính ở Reykjavík.

"Thời gian làm thay đổi nhiều thứ quá" Erlendur thầm nghĩ.

Elínborg đã thông báo cho ban quản lý nhà tù về việc hai thám tử đến và tên tù nhân hai người muốn nói chuyện. Người quản lý trại giam đón hai người vào văn phòng, ông ta muốn hai thám tử biết một số thông tin về tù nhân trước khi gặp hắn. Họ đã đến đúng vào thời điểm tồi tệ nhất. Tên tù đó đang bị biệt giam sau khi hắn và hai tên khác tấn công một kẻ hiếp dâm trẻ em rồi để mặc kẻ đó đến chết, ông ta nói rằng không muốn kể chi tiết, nhưng vẫn muốn thông báo cho cảnh sát để nói rõ ràng cuộc viếng thăm của họ phá vỡ án biệt giam của hắn và tên tù nhân chắc chắn đang trong trạng thái không ổn định. Sau cuộc gặp, hai thám tử được hộ tống đến phòng gặp. Họ ngồi xuống và chờ đợi tên tù.

Tên hắn là Ellidi, năm mươi sáu tuổi, là một tên tội phạm đầy ắp tiền án tiền sự. Erlendur biết hắn ta, thực ra có lần ông đã áp giải hắn đến Litla-Hraun. Ellidi đã làm nhiều loại công việc trong suốt cuộc đời khốn khổ của mình, hắn từng làm việc trong các thuyền cá và tàu buôn, rồi buôn lậu rượu và thuốc phiện tại đó, và cuối cùng hắn đã bị bắt vì tội danh đó. Hắn còn gian lận bảo hiểm bằng cách phóng hỏa trên một con thuyền nặng hai mươi tấn ngoài bờ biển Tây Nam và đánh chìm nó. Ba người trong số chúng "sống sót". Thành viên thứ tư trong nhóm vô tình bị bỏ quên lại, bị khóa ở phòng máy và chìm cùng con tàu. Tội ác đó bị phát hiện khi những người thợ lặn xuống chỗ con tàu chìm và phát hiện ra rằng lửa bốc ra ở ba chỗ cùng một lúc. Ellidi phải vào Litla-Hraun bốn năm vì tội gian lận bảo hiểm, ngộ sát và thêm hai năm rưỡi nữa vì một số tội nhỏ tích lũy ở Viện kiểm soát Nhà nước mà hắn bị truy tố cùng một lúc.

Ellidi khét tiếng với những vụ tấn công bạo lực, trong đó vụ khủng khiếp nhất là khiến nạn nhân bị thương nghiêm trọng đến mức dần dần trở thành tàn tật. Erlendur đặc biệt nhớ một vụ và mô tả nó cho Sigurdur Óli khi họ đi qua một bãi hoang. Ellidi đã ở với một người thanh niên trong một ngôi nhà tại Snorrabraut. Khi cảnh sát đến hiện trường, hắn đã đánh người thanh niên kia đến mức anh ta phải được chăm sóc đặc biệt trong bốn ngày. Sau khi đã trói người thanh niên vào một cái ghế, hắn dọa dẫm bằng cách lấy một cái chai vỡ cắt vào mặt anh ta. Trước khi cảnh sát chế ngự được Ellidi, y đã đốn ngã một cảnh sát và bẻ gãy một cánh tay của người này. Thế nhưng các vị thẩm phán ở Iceland vốn lừng danh là nhân hậu. Hắn chỉ bị tù hai năm vì vụ đó và một vài tội danh nhỏ nhặt khác như lần trước. Khi bản án được đọc lên, y cười nhạo nó.

Cửa mở ra và Ellidi được hai lính canh đưa vào phòng. Hắn trông vẫn còn cường tráng mặc dù tuổi đã cao. Da đen, đầu cạo nhẵn thín. Dái tai hắn nhỏ xíu, tuy nhiên hắn vẫn cố chọc được một cái lỗ và treo lủng lẳng một cái khuyên hình chữ Vạn nào đó. Hàm răng giả của hắn rít lên mỗi khi hắn nói. Hắn mặc một chiếc quần bò rách rưới và một cái áo phông đen để lộ ra hai bắp tay cuồn cuộn với những hình xăm ở cả hai cánh tay. Ellidi cao gần mét chín. Hai thám tử để ý thấy hắn bị còng tay. Một mắt hắn đỏ ngầu, mặt bị cào xước và môi trên sưng phồng.

"Một kẻ tâm thần tàn bạo", Erlendur tự nhủ.

Hai người lính canh ra đứng ở cửa và Ellidi đi đến cái bàn, ngồi đối diện với Erlendur và Sigurdur Óli. Hắn nhìn họ với đôi mắt xám vô hồn, hoàn toàn không quan tâm.

"Ông có biết người nào tên là Holberg không?" Erlendur hỏi.

Ellidi không trả lời. Hắn giả vờ như không nghe thấy câu hỏi. Hắn nhìn Erlendur và Sigurdur Óli với con mắt đờ đẫn như nhau. Những người lính canh nói chuyện thầm với nhau ngoài cửa. Đâu đó trong tòa nhà vẳng lên tiếng quát tháo. Một cánh cửa đóng sầm lại. Erlendur nhắc lại câu hỏi, tiếng ông vọng trong căn phòng trống. "Holberg! Ông có nhớ ông ta không?"

Tuy nhiên ông vẫn không nhận được câu trả lời của Ellidi, lúc này hắn đang nhìn vô định quanh căn phòng, như thể là họ không ở đó. Một khoảng thời gian trôi qua trong yên lặng. Erlendur và Sigurdur Óli nhìn nhau và Erlendur hỏi lại lần thứ ba. Hắn có biết Holberg không? Mối quan hệ của họ là gì? Holberg đã chết. Nghi là bị giết.

Ellidi trở nên quan tâm khi hắn nghe thấy những từ cuối cùng. Hắn đặt cánh tay lực lưỡng lên mặt bàn, rung chiếc còng lách cách, không giấu nổi vẻ ngạc nhiên. Hắn nhìn chòng chọc vào Erlendur.

"Holberg bị giết tại nhà cuối tuần trước" Erlendur nói. "Chúng tôi đang thẩm vấn những người biết ông ta vào các thời điểm khác nhau, và có vẻ như ông có quen ông ta".

Ellidi bắt đầu nhìn Sigurdur Óli chằm chằm, lúc này anh cũng đang nhìn lại. Hắn không trả lời Erlendur.

"Thủ tục là..."

"Tôi không nói chuyện với các ông khi tay tôi bị còng" Ellidi đột nhiên nói, không rời mắt khỏi Sigurdur Óli. Giọng hắn khàn khàn và khiêu khích. Erlendur cân nhắc một lát, sau đó đứng dậy và tiến về phía hai lính canh. Ông trình bày yêu cần của Ellidi và hỏi xem liệu có thể tháo còng tay của hắn ra không. Họ lưỡng lự, nhưng sau đó cũng đi về phía hắn, tháo cái còng và quay trở về bên cánh cửa.

"Ông có thể cho chúng tôi biết về Holberg được không?" Erlendur hỏi.

"Hãy bảo họ đi trước đã" Ellidi nói, hất đầu về phía hai lính canh.

"Không thể được". Erlendur đáp.

"Mày là một thằng đồng tính khốn kiếp phải không?" Ellidi hỏi, tia nhìn của hắn vẫn chiếu vào Sigurdur Óli.

"Đừng có nói với chúng tôi những chuyện vô bổ như thế" Erlendur nói.

Sigurdur Óli không trả lời hắn. Anh và hắn chỉ nhìn nhau.

"Chẳng có gì là không thể được cả" Ellidi nói. "Đừng có nói với tôi bất cứ điều gì không liên quan đến câu hỏi".

"Họ sẽ không đi đâu cả" Erlendur nói.

"Mày có phải là một thằng đồng tính không?" Ellidi hỏi lại trong khi mắt vẫn không rời Sigurdur Óli, và anh vẫn không có phản ứng gì.

Trong một lúc họ chỉ lặng thinh nhìn nhau. Cuối cùng Erlendur đứng lên, đi về phía hai lính canh, nhắc lại yêu cầu của Ellidi và hỏi xem liệu họ có thể ở với hắn ta một mình không. Những người lính trả lời rằng điều đó là không thể, họ được lệnh là không được rời hắn nửa bước. Sau khi tranh luận một hồi, họ để Erlendur nói chuyện với người quản lý trại giam qua bộ đàm. Erlendur nói rằng việc các lính canh đứng ở bên trong hay bên ngoài cánh cửa cũng không khác nhau nhiều lắm, Erlendur và Sigurdur Óli đã phải đi cả một quãng đường dài từ Reykjavík đến đây và tên tù nhân đồng ý hợp tác ở một mức độ nhất định nếu vài điều kiện hắn đưa ra được thỏa mãn. Viên quản lý nói với người của ông ta rằng mình sẽ tự chịu trách nhiệm về sự an toàn của hai thám tử. Những người lính canh bèn bước ra ngoài còn Erlendur quay trở về bàn và ngồi xuống.

"Ông có thể nói với chúng tôi được rồi chứ?" ông hỏi.

"Tôi không biết rằng Holberg đã bị giết" Ellidi nói. "Những tên phát xít đó đã tống tôi vào biệt giam vì những chuyện cứt mà tôi đếch làm. Thế hắn bị giết như thế nào?" Ellidi vẫn nhìn trừng trừng vào Sigurdur Óli.

"Đó không phải là việc của ông" Erlendur nói.

"Bố tôi nói rằng tôi là một thằng con hoang tò mò nhất trên thế giới, ông ta luôn luôn nói điều đó. Không phải việc của mày. Không phải việc của mày! Vậy là hắn đã chết. Hắn bị đâm có phải không? Holberg bị đâm phải không?"

"Đó không phải là việc của ông".

"Không phải việc của tôi!" Ellidi nhắc lại và nhìn Erlendur. "Thế thì cút đi!"

Erlendur suy nghĩ một lát. Không ai ngoài Cục điều tra tội phạm được biết chi tiết vụ án. Ông đã chán với việc luôn phải nhường bước trước nhân vật này.

"Ông ta bị đánh vào đầu. Sọ bị vỡ. Gần như chết ngay lập tức".

"Là cái búa à?"

"Một cái gạt tàn".

Ellidi dần dần chuyển tia nhìn từ Erlendur trở lại Sigurdur Óli.

"Loại người ngu độn nào lại dùng một cái gạt tàn nhỉ?" Hắn nói. Erlendur để ý thấy mồ hôi lấm tám trên trán Sigurdur Óli.

"Đó là điều mà chúng tôi đang muốn tìm ra" Erlendur nói. "Ông có liên lạc với Holberg không?"

"Hắn có đau đớn không?"

"Không".

"Như một cái giật mình".

"Ông có nhớ Grétar không?" Erlendur hỏi. "Ông ta đã cùng đi với ông và Holberg ở Keflavík".

"Grétar ư?"

"Ông có nhớ ông ta không?"

"Các ông hỏi về hắn làm gì?" Ellidi nói. "Hắn ta làm sao?"

"Ông ta đã mất tích nhiều năm trước đây," Erlendur nói. "Ông có biết gì về việc ông ta biến mất không?"

"Tôi nên biết điều gì về chuyện đó nhỉ?" Ellidi hỏi. "Điều gì khiến ông nghĩ rằng tôi biết chuyện đó?"

"Ba người các ông - ông, Grétar và Holberg - đã làm gì ở Keflavík..." "Grétar chỉ là một tên dở hơi," Ellidi nói, cắt ngang lời của Erlendur.

"Các ông đã làm gì ở Keflavík khi..."

"... hắn cưỡng hiếp con mụ đó?" Ellidi xen vào.

"Ông vừa nói gì?"

"Các ông đến đây là vì thế à? Để hỏi về con mèo hen ở Keflavík à?"

"Vậy ông nhớ chuyện đó chứ?"

"Chuyện đấy thì có liên quan gì?"

"Tôi chưa bao giờ nói rằng..."

"Holberg thích nói về chuyện đó, khoe khoang thì đúng hơn. Hắn trốn tránh trách nhiệm, hiếp cô ta hai lần, các ông biết điều ấy chứ?" Ellidi nói thẳng thừng và lần lượt nhìn hai thám tử.

"Ông đang nói về vụ hiếp dâm ở Keflavík đấy à?"

"Em đang mặc đồ lót màu gì vậy, em yêu?" Ellidi chuyển sang Sigurdur Óli và lại nhìn chòng chọc vào anh. Erlendur quay sang đồng nghiệp, lúc này mắt anh đang nhìn xoáy vào Ellidi.

"Cẩn thận cái mồm chết tiệt của ông đấy" Erlendur nói.

"Hắn hỏi cô ta thế. Holberg ấy. Hỏi về đồ lót của cô ta. Thậm chí hắn còn điên rồ hơn cả tôi nữa". Ellidi cười rinh rích. "Và người ta tống tôi vào tù!"

"Ông ta hỏi ai về cái quần lót cơ?"

"Con gà ở Keflavík chứ ai".

"Ông ta nói với ông về chuyện đó à?"

"Tất cả mọi chi tiết" Ellidi trả lời. "Hắn luôn luôn nói về chuyện đó. Dù sao đi nữa, ông hỏi về Keflavík để làm gì? Keflavík thì có liên quan gì đến chuyện đó? Và tại sao ông lại hỏi về Grétar? Tôi không hiểu".

"Chỉ là công việc tẻ nhạt hàng ngày của chúng tôi thôi" Erlendur nói.

"Ông đã có mọi thứ ông muốn. Chúng tôi đang ngồi đây một mình với ông và còng tay của ông đã được tháo ra. Chúng tôi phải nghe những lời bẩn thỉu của ông. Chúng tôi không thể làm được gì cho ông nữa. Hoặc là ông trả lời câu hỏi của chúng tôi, hoặc chúng tôi đi".

Ông không thể kìm mình lại nữa. Vươn tay qua bàn, ông chộp lấy khuôn mặt của Ellidi và quay nó về phía mình.

"Bố mày không dạy mày rằng thật là thô lỗ khi nhìn chăm chăm vào mặt người khác như thế à?" Ông gằn giọng. Sigurdur Óli nhìn Erlendur. "Tôi có thể kiểm soát hắn được mà. Không sao đâu".

Erlendur buông tay khỏi mặt của Ellidi.

"Ông biết Holberg như thế nào?" Ông hỏi. Ellidi xoa xoa quai hàm. Hắn biết rằng mình đã có được một thành công nhỏ. Và hắn không dừng lại ở đó.

"Đừng nghĩ rằng tôi không nhớ ông" hắn nói với Erlendur. "Đừng nghĩ rằng tôi không biết ông là ai. Đừng nghĩ rằng tôi không biết Eva!"

Erlendur nhìn chăm chăm vào tên tù nhân, choáng váng. Đây không phải là lần đầu tiên ông nghe được những lời như thế này từ bọn tội phạm, nhưng chưa bao giờ ông lại thiếu chuẩn bị đến thế. Ông không biết chính xác Eva Lind đã giao du với những ai, nhưng một vài kẻ trong số đó là tù nhân, kẻ buôn ma túy, trộm cắp, gái điếm, đồ tể. Danh sách đó khá dài. Bản thân con bé cũng đã dính dáng đến pháp luật. Một lần con bé đã bị bắt khi một phụ huynh tố cáo vì tội bán ma túy trong trường. Con bé có thể dễ dành quen một kẻ như Ellidi. Một kẻ như Ellidi cũng dễ dàng quen con bé.

"Ông biết Holberg như thế nào?" Erlendur nhắc lại.

"Eva rồi sẽ ổn thôi" Ellidi nói. Erlendur có thể đọc được vô vàn ý nghĩa trong từ ngữ của hắn ta.

"Nếu ông mà còn nhắc đến con bé một lần nữa, chúng tôi sẽ đi" ông nói. "Và sau đó ông không còn ai để mà đùa giỡn nữa đâu".

"Thuốc lá, tivi trong phòng giam, không lao động khổ sai, không biệt giam. Đó có phải là đòi hỏi quá nhiều không? Hai siêu cớm mà không làm được những điều đó à? Và nếu được thì có thêm cả gái điếm ở đây mỗi tháng một lần nữa nhé. Con gà của hắn ta chẳng hạn" hắn nói và chỉ vào Sigurdur Óli.

Erlendur đứng lên và Sigurdur Óli từ từ đứng lên. Ellidi bắt đầu cười phá lên. Tiếng cười khùng khục trong cổ họng hắn dần chuyển thành tiếng òng ọc, sau đó hắn ho khù khụ và khạc ra mấy cục đờm vàng khè trên sàn nhà. Hai thám tử quay người và đi ra phía cửa.

"Hắn kể cho tao nghe rất nhiều về vụ hiếp dâm đó ở Keflavík!" Hắn hét lên. "Kể cho tao tất cả mọi thứ về ả. Cái cách mà con mèo hen ấy ré lên như một con lợn bị chọc tiết và những điều mà hắn thì thầm vào tai cô ả khi hắn chờ để làm thêm một lần nữa. Chúng mày có muốn nghe điều đó không?! Mẹ kiếp những thằng ngu! Chúng mày có muốn nghe chuyện đó không?"

Erlendur và Sigurdur Óli dừng lại. Họ quay lại và thấy Ellidi lắc đầu nguầy nguậy về phía họ, sùi cả bọt mép, la hét và nguyền rủa. Hắn đã đứng dậy, tay chống lên bàn, tì người lên đó, vươn cái đầu to lớn về phía họ và rống lên như một con bò điên.

Cánh cửa bật mở và hai người lính canh bước vào.

"Hắn còn nói với ả ta về một con đĩ khác" Ellidi hét lên. "Hắn nói với ả về những gì đã làm với con mèo chết tiệt khác mà hắn đã hiếp!"

[giavui]

14

Khi Ellidi nhìn thấy hai lính canh, hắn trở nên điên tiết. Hắn nhảy qua cái bàn, chạy đến chỗ bốn người đang đứng, hét lớn rồi lao về phía họ. Hắn đổ người lên Erlendur và Sigurdur Óli khiến cả hai ngã vật ra sàn nhà trước khi kịp phản ứng. Hắn húc đầu vào Sigurdur Óli làm anh chảy máu mũi, quả đấm của hắn thoi vào mặt Erlendur. Một trong hai người lính canh liền lấy ra một thiết bị nhỏ màu đen và chích điện vào người hắn. Việc đó khiến hắn bớt hung hãn đi một chút nhưng không thể ngăn hắn lại được. Ellidi lại giơ nắm đấm lên. Cho đến khi người lính canh thứ hai chích điện vào người hắn, hắn mới khuỵu xuống và đổ ập lên người Erlendur và Sigurdur Óli.

Họ bò ra khỏi thân hình gã. Sigurdur Óli lấy khăn tay lau mũi. Ellidi đã bị chích điện lần thứ ba nên đã nằm im bất động. Hai lính canh còng tay hắn lại và nâng hắn dậy một cách khó khăn. Họ chuẩn bị đưa hắn ra ngoài nhưng Erlendur bảo họ chờ một lát. Ông đi về phía Ellidi.

"Còn người nào nữa?" ông hỏi.

Ellidi không phản ứng gì.

"Ông ta còn hiếp thêm người nào nữa?" Erlendur nhắc lại câu hỏi.

Ellidi cố nặn ra một nụ cười, nhưng vì bị điện giật nên trên gương mặt hắn chỉ là sự méo mó ghê rợn. Máu chảy từ mũi xuống mồm và loang lổ nơi hàm răng giả. Erlendur cố gắng chế ngự sự háo hức trong giọng nói, như thể ông không thèm quan tâm gì đến điều mà Ellidi biết, ông cố gắng không để mình bị tấn công, cố gắng không thể hiện bất kỳ một cảm xúc nào. Ông biết rằng một sự yếu mềm nhỏ nhất cũng khiến cho trái tim của những kẻ như Ellidi đập mạnh, biến chúng thành những con người thực sự, trao cho chúng một mục đích nhất định trong hàng đống những ảo tưởng đáng thương hại của chúng về cuộc đời. Một sự đánh lạc hướng nhỏ nhất là đủ. Một giọng nói đầy háo hức, một sự chuyển động ở tay, một dấu hiệu mất kiên nhẫn. Ellidi đã cố gắng làm cho ông mất bình tĩnh khi nhắc đến Eva Lind. Erlendur sẽ không để cho hắn có được cảm giác thoả mãn một cách hèn hạ đó nữa.

Họ nhìn thẳng vào mắt nhau.

"Đưa hắn ra ngoài". Erlendur nói và quay đi. Hai người lính chuẩn bị dẫn tên tù nhân đi nhưng hắn cứng người lên và không nhúc nhích khi họ cố gắng di chuyển hắn. Hắn nhìn Erlendur thật lâu như thể là nghiền ngẫm điều gì, nhưng cuối cùng hắn cũng phải nhượng bộ để người ta dẫn đi. Sigurdur Óli vẫn đang cố gắng cầm máu. Mũi anh sưng phồng lên và chiếc khăn tay thì đẫm máu.

"Thật là một vụ chảy máu cam bẩn thỉu" Erlendur nói và kiểm tra mũi của Sigurdur Óli. "Không bị gì thêm, không có gì nguy hiểm. Mũi anh không có vết rách và không bị gãy". Ông véo nó thật mạnh khiến Sigurdur Óli hét inh lên vì đau.

"Ồ, chắc là nó bị gãy rồi. Tôi không phải là bác sĩ" Erlendur nói.

"Thằng con hoang khốn nạn" Sigurdur Óli nói. "Thằng con hoang khốn nạn".

"Thằng đó chơi khăm chúng ta hay hắn thực sự biết về một người phụ nữ khác?" Erlendur nói khi họ rời khỏi toà nhà. "Nếu còn có thêm một người nữa thì chắc hẳn còn thêm nhiều người nữa bị Holberg hiếp mà không dám trình báo".

"Không có cách nào để nói chuyện tử tế với tên tù đó cả". Sigurdur Óli nói. "Hắn làm thế chỉ để mua vui cho hắn mà thôi, làm cho chúng ta rơi vào mớ bòng bong. Hắn chơi chúng ta đấy, ông không thể tin vào bất cứ lời nào hắn nói. Cái thằng ngu ngốc ấy. Cái thằng ngu ngốc chết dẫm ấy!"

Họ đến văn phòng của viên quản lý và tường thuật ngắn gọn về những việc đã xảy ra. Theo ý hai thám tử, nơi duy nhất dành cho Ellidi là một buồng giam có lót đệm và khu điều trị tâm thần. Viên quản lý đồng ý một cách chán nản, nhưng ông ta nói rằng sự trông cậy duy nhất vào các nhà chức trách là giam hắn ở Litla-Hraun. Đây không phải là lần đầu tiên Ellidi bị biệt giam vì bạo lực trong tù và chắc chắn không phải là lần cuối cùng.

Hai người bước ra ngoài. Khi họ vừa mới lái xe ra khỏi nhà tù và chờ cho cánh cổng màu xanh dẫn ra bãi đỗ xe mở ra thì Sigurdur Óli thấy một người lính đang đuổi theo họ, vẫy tay gọi họ dừng lại. Họ chờ cho đến khi anh ta bắt kịp. Erlendur hạ cửa kính xuống. "Hắn muốn nói chuyện với các ông" người lính canh vừa nói vừa thở hổn hển.

"Ai cơ?" Erlendur hỏi.

"Ellidi muốn nói chuyện với các ông".

"Chúng tôi vừa nói chuyện với Ellidi" Erlendur nói. "Bảo hắn quên chuyện đó đi".

"Hắn nói rằng hắn sẽ cho các ông thông tin mà các ông muốn".

"Hắn nói dối đấy".

"Đó là điều hắn nói".

Erlendur nhìn Sigurdur Óli một thoáng.

"Được rồi, chúng tôi sẽ quay lại", cuối cùng ông nói.

"Hắn chỉ muốn một mình ông thôi, không phải ông ấy", người lính nói rồi nhìn vào Sigurdur Óli.

Ellidi không được đưa ra khỏi phòng biệt giam nữa, vì vậy Erlendur phải nói chuyện với hắn qua một cái lỗ nhỏ ở cửa. Người ta mở nó bằng cách trượt một tầm sắt sang bên. Căn phòng rất tối, do đó Erlendur không thể nhìn vào trong được, ông chỉ có thể nghe thứ giọng khàn khàn của Ellidi. Người lính dẫn Erlendur đến cánh cửa và để ông ở đó một mình.

"Thế nào hả? Tên đồng tính!" là câu đầu tiên mà Ellidi hỏi. Thay vì đứng cạnh cái lỗ trên cửa, hắn ẩn vào bên trong. Có thể hắn đang nằm trên giường. Có thể đang dựa vào tường. Erlendur cảm giác như giọng hắn vang lên từ sâu thẳm trong bóng tối. Rõ ràng là hắn đã bình tĩnh lại.

"Đây không phải là một tiệc trà" Erlendur trả lời. "Ông muốn nói chuyện với tôi".

"Ông nghĩ rằng ai đã giết Holberg?"

"Chúng tôi không biết về nạn nhân của Holberg thì sao?"

"Tên cô ả là Kolbrún, con gà mái mà hắn đã hiếp ở Keflavík. Hắn thường kể về chuyện đó. Kể cả chuyện hắn ta suýt bị bắt như thế nào khi con mèo đó ngu ngốc đến mức đi kiện. Hắn mô tả tất cả các chi tiết, ông có muốn nghe hắn nói gì không?"

"Không" Erlendur trả lời. "Mối quan hệ giữa ông và Holberg là như thế nào?"

"Thỉnh thoảng chúng tôi gặp nhau. Tôi bán rượu và mua sách báo khiêu dâm cho hắn hồi còn ở trên tàu. Chúng tôi gặp nhau khi cùng làm việc cho Cơ quan quản lý Bến cảng và Hải đăng. Trước khi hắn chuyển sang lái xe tải. Chúng tôi vào thị trấn cùng nhau, ông không bao giờ lấy lại được một bạn tình đã mất. Đó là điều đầu tiên hắn dậy cho tôi. Hắn biết cách nói chuyện. Rất ấn tượng. Rất giỏi tán tỉnh phụ nữ. Một gã hài hước".

"Các ông đi đến thị trấn?"

"Đó là lý do tại sao chúng tôi ở Keflavík. Chúng tôi sơn ngọn hải đăng Reykjanes. Những con ma ở đó thật khốn nạn. Ông đến đó bao giờ chưa? Chúng kêu gào và tru tréo suốt đêm. Còn tệ hại hơn cái lỗ chó chết này. Holberg chẳng sợ ma tí nào. Hắn chẳng sợ gì cả".

"Và ông ta nói luôn với ông vụ mình cưỡng hiếp Kolbrún, khi ông ta chỉ mới vừa gặp ông à?"

"Hắn nháy mắt với tôi khi hắn đi theo cô ả ra khỏi bữa tiệc. Tôi hiểu điều đó nghĩa là gì. Hắn ta có thể là một người hấp dẫn. Hắn nghĩ rằng thật là buồn cười khi trốn tránh điều đó. Hắn còn cười ha hả khi thấy tên cớm mà cô ả đến gặp đã hủy vụ kiện".

"Họ có biết nhau không, Holberg và tên cảnh sát ấy?"

"Tôi không biết".

"Hắn có bao giờ nói về đứa con gái mà Kolbrún đã sinh sau vụ hiếp dâm đó không?"

"Con gái ư? Không. Hắn làm cô ta có thai à?"

"Ông còn biết về một vụ hiếp dâm khác nữa". Erlendur nói mà không trả lời tên tù nhân. "Một phụ nữ khác bị ông ta hiếp. Đó là ai? Tên cô ta là gì?"

"Tôi không biết".

"Vậy tại sao ông lại gọi tôi quay lại?"

"Tôi không biết đó là ai nhưng tôi biết chuyện đó xảy ra khi nào và nơi cô ta sống, ít nhiều là như vậy. Điều đó đủ để ông tìm ra cô ta".

"Khi nào? Và ở đâu?"

"Đúng rồi đấy. Vậy thì tôi được gì nào?"

"Ông ư?"

"Ông có thể làm gì cho tôi?"

"Tôi không thể làm gì giúp ông và tôi cũng không muốn làm điều đó".

"Chắc chắn là ông có thể. Có như vậy tôi mới nói cho ông điều mà tôi biết".

Erlendur cân nhắc.

"Tôi không thể hứa trước điều gì" ông nói.

"Tôi không thể chịu được biệt giam".

"Đó là lý do tại sao ông gọi tôi lại phải không?"

"Ông không biết điều đó có ý nghĩa thế nào đâu. Tôi hoá điên lên trong gian tù này mất. Họ không bao giờ bật đèn lên. Tôi không biết ngày đêm là gì. Ông bị giam ở trong đây như một con vật bị nhốt trong lồng. Người ta đối xử với ông như một con thú".

"Và sao nào, ông là Bá Tước Monte Cristo chắc!" Erlendur nói một cách châm biếm, "Ông là một kẻ tâm thần, Ellidi ạ. Loại tâm thần tệ hại nhất trên đời. Một thằng điên ngu ngốc lại còn thích bạo lực. Một kẻ ghét đồng tính và phân biệt chủng tộc. Ông là loại chậm phát triển trí tuệ nhất mà tôi từng biết. Tôi không quan tâm việc người ta sẽ nhốt ông ở đây cả đời. Tôi sẽ lên tầng trên để đề nghị điều đó ngay bây giờ".

"Tôi sẽ nói cho ông biết cô ta sống ở đâu và ông đưa tôi ra khỏi đây".

"Tôi không thể đưa ông ra khỏi đây, đồ ngu ạ. Tôi không có quyền, mà thậm chí nếu có quyền đi chăng nữa, tôi cũng không làm. Nếu ông muốn án biệt giam của mình ngắn lại thì có lẽ cách tốt nhất là ông thôi đánh người đi".

"Ông có thể thương lượng được chuyện đó cơ mà. Hãy nói rằng ông làm tôi bị thương. Nói rằng thằng đồng tính kia đã khơi mào mọi chuyện. Tôi đã hợp tác, nhưng hắn ta lại đưa ra những nhận xét thật ngu độn. Và tôi giúp ông bằng cách trả lời những câu hỏi của ông. Họ sẽ nghe ông. Tôi biết ông là ai. Họ sẽ nghe ông".

"Holberg có nói về ai khác ngoài hai người đó không?"

"Ông sẽ giúp tôi chứ?"

Erlendur suy nghĩ. "Tôi sẽ xem xem mình có thể làm được gì. Ông ta có nói về những người khác nữa không?"

"Không, không bao giờ. Tôi chỉ biết về hai ả đó thôi".

"Ông có nói dối không đấy?"

"Tôi không nói dối. Cô ả còn lại chưa bao giờ khiếu kiện. Đó là vào đầu những năm 1960. Hắn ta không bao giờ quay trở lại nơi đó".

"Nơi nào?"

"Ông có đưa tôi ra khỏi đây không?"

"Nơi nào?"

"Hứa đi!"

"Tôi không thể hứa điều gì" Erlendur nói. "Tôi sẽ nói chuyện với họ. Nơi đó là nơi nào?"

"Húsavík".

"Cô ta bao nhiêu tuổi?"

"Cùng tuổi với cô ả ở Keflavík thôi, chỉ có điều là hung dữ hơn".

"Hung dữ hơn ư?"

"Ông không muốn nghe chuyện đó à?" Ellidi nói, không che giấu nổi sự phấn khích, "Ông có muốn nghe xem hắn đã làm gì không?"

Ellidi không đợi câu trả lời. Giọng hắn tuồn ra từ cái lỗ trên cánh cửa và Erlendur đứng đó, nghe lời thú tội khàn đặc phát ra từ trong bóng tối.

° ° °

Sigurdur Óli đang chờ ông trong xe. Khi họ lái xe ra khỏi nhà tù, Erlendur thuật lại ngắn gọn cuộc nói chuyện với Ellidi nhưng không nhắc đến đoạn độc thoại của hắn lúc cuối. Họ quyết định sẽ xem xét giấy tờ đăng ký của những người sống sót ở Húsavík trong những năm 1960. Nếu người phụ nữ đó xấp xỉ tuổi Kolbrún, theo như Ellidi đã khai, thì khả năng tìm ra cô ta là khá lớn.

"Thế còn Ellidi thì sao?" Sigurdur Óli hỏi khi họ quay trở về đèo Threngslin trên đường đến Reykjavík.

"Tôi đã đề nghị xem liệu họ có thể giảm án biệt giam cho hắn không nhưng họ từ chối. Tôi chẳng làm được điều gì khác cả".

"Ít nhất thì ông cũng đã giữ lời hứa" Sigurdur Óli mỉm cười. "Nếu Holberg cưỡng hiếp hai người đó, chẳng lẽ lại không có thêm ai khác sao?"

"Có thể là có" Erlendur nói trống rỗng.

"Ông đang nghĩ gì thế?"

"Có hai điều khiến tôi băn khoăn" Erlendur trả lời. "Tôi muốn biết chính xác nguyên nhân dẫn đến cái chết của cô bé" ông có thể nghe thấy tiếng thở dài của Sigurdur Óli bên cạnh. "Và tôi muốn biết cô bé có đúng là con của Holberg hay không?"

"Vậy điều gì khiến ông băn khoăn về chuyện đó?"

"Ellidi nói với tôi rằng Holberg có một người em gái".

"Em gái à?"

"Cô ta chết trẻ. Chúng ta phải tìm ra tiểu sử khám bệnh của cô ta trong bệnh viện. Xem chúng ta sẽ phát hiện điều gì?"

"Vì sao cô ta chết? Em gái Holberg ấy?"

"Có thể là bệnh nào đó giống Audur. Holberg có lần đã đề cập đến đầu óc của cô ta. Hoặc đó là điều mà Ellidi mô tả. Tôi hỏi đó có phải là bệnh u não không, nhưng Ellidi không biết".

"Vậy điều đó giúp ích như thế nào cho vụ án của chúng ta?" Sigurdur Óli hỏi.

"Tôi nghĩ là có mối liên hệ họ hàng nào đó ở đây" Erlendur trả lời.

"Quan hệ họ hàng? Sao cơ, vì lời nhắn mà chúng ta tìm thấy à?"

"Đúng thế," Erlendur nói, "vì lời nhắn. Có thể đây là nghi vấn liên quan đến quan hệ họ hàng và sự di truyền".

[giavui]

15

Ong bác sĩ sống trong một ngôi nhà hiện đại nằm ở phía Tây vùng ngoại ô Grafarvogur. Đã lâu rồi ông ta không còn hành nghề chữa bệnh. Ông giải thích với Erlendur rằng hiện tại mình đang làm việc không thường xuyên cho các luật sư trong các vụ liên quan đến chấn thương hoặc tàn tật. Khu làm việc được bài trí đơn giản, ngăn nắp với một cái bàn nhỏ và máy đánh chữ. ông bác sĩ thấp và khá gầy. Túi áo sơ mi của ông ta cài hai cây bút. Ông ta là một người sôi nổi. Tên ông ta là Frank.

Erlendur đã gọi điện trước để hẹn ông ta. Buổi chiều đang dần lùi đi, nhường chỗ cho bóng đêm lan tỏa. Lúc quay trở về trụ sở, Sigurdur Óli và Elínborg bèn bắt tay ngay vào nghiên cứu bản sao của một tờ danh sách người dân Húsavík. Danh sách đó đã tồn tại được bốn mươi năm. Hai thám tử nhận được bản fax này từ một chính quyền địa phương ở miền Nam. Viên bác sĩ mời Erlendur ngồi.

"Không phải là có cả tá những kẻ nói dối tìm đến chỗ ông sao?" Erlendur hỏi trong lúc nhìn quanh nơi làm việc.

"Những kẻ nói dối ư?" ông bác sĩ nói. "Tôi không cho là thế. Một vài người trong số họ thôi, chắc chắn là thế. Các vết thương ở cả là nan giải nhất. Thực sự, ông không thể làm gì khác ngoài việc tin những bệnh nhân phàn nàn về các vết thương ở cả sau một vụ tai nạn xe hơi. Đó là những ca khó xử lý nhất. Một vài người cảm thấy đau hơn những người khác nhưng tôi không cho rằng có nhiều người thực sự khốn khổ đến thế".

"Khi tôi gọi điện, ông nhớ ra trường hợp cô gái ở Keflavík ngay lập tức".

"Những chuyện như thế không dễ gì quên được. Thật khó để quên được người mẹ. Tên cô ấy là Kolbrún phải không nhỉ? Tôi được biết là cô ấy đã tự tử".

"Đó là một tấn bi kịch não nề từ đầu đến cuối" Erlendur nhận xét. Ông tự hỏi không biết có nên hỏi viên bác sĩ về cơn nhói đau trong ngực mình vào mỗi buổi sáng không, nhưng sau đó ông lại quyết định là thôi vì không đúng lúc. Chắc chắn rằng ông ta sẽ phát hiện ra mình bị ốm, rồi đưa mình vào bệnh viện và mình sẽ phải ăn không ngồi rồi ở đó cho đến tận cuối tuần. Erlendur cố gắng tránh các tin dữ về bản thân bất cứ khi nào có thể, ông cũng không muốn nghe bất cứ tin tốt lành nào về mình, ông chỉ yên lặng.

"Ông nói rằng chuyện đó liên quan đến vụ giết người ở Nordurmýri" vị bác sĩ lên tiếng, kéo Erlendur trở về với thực tại.

"Phải. Holberg, nạn nhân của án mạng đó, có thể là cha của đứa trẻ ở Keflavík" Erlendur nói. "Người mẹ cũng khẳng định điều đó. Holberg không thừa nhận, cũng không phản bác chuyện ấy. Ông ta chỉ thừa nhận rằng mình đã ngủ với Kolbrún chứ không phải hiếp dâm. Thông thường có rất ít chứng cứ được đưa ra trong những vụ đại loại như vậy. Chúng tôi đang điều tra về quá khứ của người đàn ông đó. Cô bé ốm và chết khi mới bốn tuổi. Ông có thể nói cho tôi biết chuyện gì đã xảy ra được không?"

"Tôi không hiểu chuyện đó thì có liên quan gì đến vụ giết người".

"Được rồi, chúng ta sẽ xem. Ông có thể trả lời câu hỏi của tôi được không?"

Viên bác sĩ nhìn Erlendur một hồi lâu. "Có lẽ tốt nhất là tôi nên nói thẳng với ông, ông Thanh tra ạ" ông ta nói như thể đang cố tỏ ra cứng rắn hơn. "Ngày đó tôi là một người khác".

"Một người khác?"

"Và là một kẻ tồi tệ hơn bây giờ. Gần ba mươi năm nay tôi chưa uống một giọt rượu nào. Tôi sẽ trung thực trong vấn đề này, vì vậy ông không cần phải băn khoăn thêm nữa. Giấy phép hành nghề bác sĩ đa khoa của tôi bị treo trong khoảng thời gian từ năm 1969 đến năm 1972".

"Bởi vì cô bé đó?"

"Không, không, không phải vì cô bé ấy, mặc dù đó là lý do chính dẫn đến mọi chuyện. Đó là vì tôi đã uống rượu và làm việc cẩu thả. Tôi không muốn nhắc đến chuyện đó trừ khi thật sự cần thiết".

Erlendur muốn dừng vấn đề ở đó, nhưng không thể ngăn cản bản thân mình.

"Vậy là ít nhiều ông đã say xỉn trong suốt những năm đó, ý ông là thế phải không?"

"Gần như vậy".

"Giấy phép hành nghề bác sĩ đa khoa của ông đã được cấp lại chưa?"

"Rồi".

"Từ đó đến nay không còn rắc rối nào nữa chứ?"

"Không" ông bác sĩ lắc đầu trả lời. "Nhưng tôi đã nói rồi đấy, tôi ở trong trạng thái không được tốt khi khám cho con gái của Kolbrún, Audur. Cô bé bị đau và tôi tưởng rằng đó là bệnh đau nửa đầu ở trẻ em. Audur thường nôn vào buổi sáng. Khi các cơn đau dữ dội hơn, tôi cho uống thuốc nặng hơn. Tất cả những việc đó với tôi bây giờ chỉ còn là một vùng ký ức mờ nhạt. Tôi đã quyết định là sẽ cố quên đi chuyện đó từ sau lần ấy. Mọi người đều có thể phạm phải sai lầm, và bác sĩ cũng vậy".

"Vậy nguyên nhân gây tử vong là gì?"

"Nếu tôi chữa trị kịp thời và đưa cô bé đến bệnh viện thì sự thể cũng không khác đi được" người đàn ông trầm ngâm nói. "Ít nhất đó là những gì tôi đã cố gắng nói với bản thân mình. Ngày đó không có nhiều bác sĩ khoa nhi và chúng tôi không có máy quét não. Chúng tôi phải làm việc theo cảm tính và kinh nghiệm nhiều hơn. Và, như tôi đã nói, tôi không cảm thấy gì nhiều lắm ngoại trừ nhu cầu được uống rượu trong thời gian đó. Vụ ly dị rắc rối cũng không giúp được gì nhiều. Không phải là tôi đang tự bào chữa cho chính mình đâu" ông nói và nhìn vào Erlendur, dù rõ ràng là ông ta đang biện hộ thật.

Erlendur gật đầu.

"Sau khoảng hai tháng, tôi cho là thế, tôi bắt đầu nghi ngờ là căn bệnh trầm trọng hơn chứng đau nửa đầu ở trẻ em. Cô bé không khá lên chút nào cả. Cơn đau không dừng lại. Audur càng ngày càng bị nặng hơn. Cơ thể cô bé xơ xác, gầy trơ xương. Có rất nhiều khả năng có thể xảy ra. Tôi cho rằng đó có thể là bệnh nhiễm trùng lao ở đầu. Có một thời người ta còn chẩn đoán đó là bệnh nhức đầu sổ mũi khi thực sự không ai có một cơ sở nào. Sau đó một giả thuyết mới được đưa ra là bệnh viêm màng não, nhưng có rất nhiều triệu chứng không xuất hiện, căn bệnh cũng diễn tiến quá nhanh nữa. Cô bé xuất hiện những dấu hiệu mà người ta gọi là café au lait trên da. Cuối cùng, tôi bắt đầu nghĩ đến bệnh ung thư".

"Café au lait ư?" Erlendur hỏi lại, nhớ rằng mình đã được nghe từ ngày trước đây.

"Nó có thể đi kèm với các bệnh ung thư".

"Thế rồi ông gửi cô bé đến bệnh viên Keflavík phải không?"

"Cô bé chết ở đó" viên bác sĩ nói. "Tôi nhớ rằng đó là một mất mát thương tâm đối với người mẹ. Cô ấy như bị mất trí. Chúng tôi phải trấn an cô ấy. Người mẹ thẳng thừng từ chối người ta làm xét nghiệm tử thi trên xác con gái mình. Cô ta còn thét lên với chúng tôi rằng không được làm thế".

"Nhưng rồi người ta cũng tiến hành giải phẫu đấy thôi".

Viên bác sĩ ngập ngừng.

"Chuyện đó không trách được. Không còn cách nào khác".

"Thế kết quả ra sao?"

"Một khối u, như tôi đã nói".

"Ông nói một khối u là sao?"

"Bệnh u não" viên bác sĩ trả lời. "Cô bé chết vì bệnh u não".

"U não loại nào?"

"Tôi không chắc" ông ta nói. "Tôi không biết người ta có khám xét cẩn thận không nhưng tôi mong là họ đã làm như thế. Hình như người ta có nhắc đến thứ gì đó liên quan đến bệnh di truyền".

"Bệnh do di truyền!" Erlendur lên giọng.

"Ngày nay chuyện đó không phải là phổ biến sao? Thế điều này có liên quan gì đến vụ giết Holberg?"

Erlendur ngồi đó, trầm ngâm suy nghĩ.

"Tại sao ông lại hỏi tôi về cô bé ấy?"

"Tôi mơ thấy những chuyện này" Erlendur trả lời.

[giavui]

16

Buổi tối hôm đó, khi Erlendur về đến nơi thì Eva Lind không có nhà. Ông có nghe theo lời của con gái, không băn khoăn xem con bé đang ở đâu, nó có vẻ hay không hay đang trong tình trạng nào. Ông đã ghé vào một cửa hàng và mang về một túi gà rán cho bữa tối. Erlendur ném cái túi lên ghế và trong lúc cởi áo khoác, ông ngửi thấy mùi thơm quen thuộc của thức ăn. Đã lâu rồi không được ngửi thứ mùi nấu nướng như thế tỏa ra từ căn bếp của mình.

Gà rán trên ghế là đồ ăn của ông, bánh hamburger, đồ ăn mang về từ các cửa hàng rẻ tiền, thức ăn sẵn trong siêu thị, đầu cừu luộc ướp lạnh, bình sữa đông, những bữa tối vô vị lấy ra từ lò vi sóng. Ông không thể nhớ được lần cuối cùng mình tự nấu một bữa ăn hoàn chỉnh là khi nào. Ông cũng không nhớ lần cuối cùng mình muốn nấu là khi nào nữa.

Erlendur thận trọng bước vào bếp xem có kẻ nào đột nhập ở đó không, và ông phát hiện ra bàn ăn đã được xếp sẵn cho hai người với những cái đĩa xinh đẹp mà ông không nhớ là mình có chúng. Hai cốc rượu được đặt trên những cái chân cao bên cạnh mỗi đĩa. Trên bàn còn có khăn ăn và nến sáng lung linh trong hai chiếc chân nến không vừa vặn - những thứ mà Erlendur chưa từng thấy bao giờ.

Từ từ, ông tiến vào bếp và thấy thứ gì đó đang sôi trong một cái xoong lớn. Nhấc vung lên, Erlendur nhìn xuống món thịt hầm trông rất ngon mắt. Dầu ăn bóng loáng trên những miếng củ cải, khoai tây, thịt và gia vị, tất cả đang tỏa ra một mùi thơm ngào ngạt khiến cho căn hộ của ông tràn ngập hương vị gia đình. Ông cứ giữ cái vung như thế để hít hà hương thơm của thịt hầm với rau củ.

"Con cần thêm ít rau nữa," Eva Lind nói ở cửa bếp. Erlendur không để ý là con bé đã bước vào nhà. Nó mặc chiếc áo trùm đầu của ông, tay ôm một túi cà rốt.

"Con học nấu món thịt hầm này ở đâu vậy?" Erlendur hỏi.

"Ngày trước lúc nào mẹ chẳng nấu món này" Eva Lind nói. "Một lần khi không nói xấu bố, mẹ nói rằng món thịt hầm của bà là món khoái khẩu của bố. Sau đó mẹ lại nói bố là một kẻ đáng khinh".

"Cả hai đều đúng cả" Erlendur nói. Ông quan sát Eva Lind xắt cà rốt thành miếng nhỏ và bỏ chúng vào nồi với các loại rau củ khác. Một suy nghĩ lướt nhanh trong đầu ông rằng mình đang trải qua một cuộc sống gia đình thực sự, và điều đó khiến ông vừa vui lại vừa buồn. Ông không cho phép mình được hy vọng một cách xa xỉ rằng niềm vui này sẽ kéo dài mãi mãi.

"Bố đã bắt được tên giết người chưa?" Eva Lind hỏi.

"Ellidi hỏi thăm con đấy" Erlendur nói. Các từ cứ buột ra trước khi ông kịp nhận ra rằng một con quái thú như Ellidi không thuộc về một bầu không khí như thế này.

"Ellidi? Hắn đang ở Litla-Hraun mà. Hắn biết con là ai à?"

"Những thằng vô đạo đức mà bố nói chuyện thỉnh thoảng có nhắc đến tên con" Erlendur nói. "Chúng nghĩ rằng chúng đã ghi được điểm trước bố".

"Vậy chúng có làm được điều đó không?"

"Một vài thôi. Như Ellidi chẳng hạn. Con biết hắn như thế nào?" Erlendur hỏi nghiêm túc.

"Con đã nghe chuyện về hắn. Con gặp hắn một năm trước đây. Hắn đã dùng keo dẻo để gắn những cái răng giả vào hàm. Nhưng con không biết về hắn nhiều lắm".

"Đó là một tên ngu ngốc hết chỗ nói".

Họ không nói gì thêm về Ellidi buổi tối hôm đó nữa. Khi hai bố con ngồi xuống bàn ăn, Eva Lind rót nước vào các cốc rượu và Erlendur ăn nhiều đến nỗi phải bước loạng choạng vào phòng khách ngay sau đó. Ông ngủ gật ở đó, vẫn mặc nguyên quần áo cũ và ngủ say đến tận sáng hôm sau.

Lần này ông nhớ được phần lớn giấc mơ của mình. Erlendur biết rằng đó là giấc mộng thường đến với mình trong những đêm gần đây nhưng ông không thể nắm bắt được nó mỗi khi tỉnh dậy.

Eva Lind hiện ra trước mặt ông không giống với hình ảnh mà ông thường thấy, con bé bước ra từ một luồng ánh sáng tỏa ra từ đâu đó mà ông không biết, mặc một chiếc váy mùa hè xinh xắn dài đến mắt cá chân và mái tóc đen dài phủ xuống lưng. Hình ảnh ấy được bao phủ bởi hương vị của mùa hè, rồi con bé bước về phía ông, hoặc là nó đang lướt đi vì ông thầm nghĩ rằng chân nó không hề chạm đất. Erlendur không thể nhận ra quang cảnh xung quanh, tất cả những gì ông thấy là thứ ánh sáng chói lòa ấy và Eva Lind ở giữa luồng sáng, tiến về phía ông và mỉm cười rạng rỡ. Erlendur thấy mình mở rộng vòng tay để chào đón con gái và chờ đợi để được ôm con vào lòng. Sau đó ông cảm thấy mất kiên nhẫn vì con bé không bao giờ bước vào vòng tay của mình mà chỉ đưa ra một tấm ảnh. Sau đó luồng ánh sáng biến mất, Eva Lind tan biến đi, còn Erlendur thì cầm bức ảnh trong tay. Ông biết rõ rằng nó được chụp tại một nghĩa trang, sau đó nó hóa thành thực tế, Erlendur thấy mình đang ở trong đó, ngước nhìn lên bầu trời tối mịt và cảm nhận được mưa đang quất vào mặt mình. Rồi khi cúi xuống, ông nhìn thấy tấm bia vỡ tan, ngôi mộ nứt ra một khoảng tối tăm cho đến khi chiếc quan tài xuất hiện. Khi nó bật nắp, ông nhìn thấy cô bé nằm trong đó bị cắt ở giữa thân mình lên đến tận hai vai. Bất thình lình, cô bé mở hai mắt ra nhìn chằm chằm vào ông. Khi cô mở miệng, ông nghe thấy tiếng khóc thống khổ của cô phát ra từ phần mộ.

Erlendur tỉnh dậy, thở dốc và nhìn chằm chằm vào khoảng không khí trong khi định thần lại. Ông gọi Eva Lind nhưng con bé không trả lời. Ông đi vào phòng con gái nhưng có thể cảm nhận được sự trống trải trong đó trước cả khi mở cửa. Ông biết rằng con bé đã đi rồi.

Sau khi kiểm tra sổ sách dân cư ở Húsavík, Elínborg và Sigurdur Óli đã lọc ra được một danh sách gồm 176 phụ nữ có khả năng là nạn nhân bị Holberg cưỡng hiếp. Tất cả những gì họ dựa vào là lời nói "cùng một loại" của Ellidi. Do đó họ lấy tuổi của Kolbrún cộng hoặc trừ mười năm. Trong lần kiểm tra đầu tiên, một điều nổi lên là những người phụ nữ này có thể được tạm chia thành ba nhóm: một phần tư vẫn sống ở Húsavík, một nữa đã rời đến Reykjavík và một phần tư còn lại sống rải rác ở khắp Iceland.

"Đủ để làm cho ông điên đầu đấy!" Thở dài ngao ngán, Elínborg nhìn xuống danh sách rồi đưa nó cho Erlendur. Cô thấy rằng ông có vẻ lôi thôi hơn mọi ngày. Râu ria trên mặt ông đã mấy ngày không được cạo, mái tóc vàng hoe rậm rạp rối bù, bộ quần áo bẩn và nhàu nát của ông cần phải giặt khô ngay. Elínborg băn khoăn không biết có nên nói thẳng điều này với ông không, nhưng xem ra biểu hiện của Erlendur không mấy mặn nồng với những lời đùa cợt.

"Mấy hôm nay ông ngủ thế nào, Erlendur?" Cô hỏi một cách dè dặt.

"Rất tệ" Erlendur trả lời.

"Rồi sao nữa?" Sigurdur Óli nói. "Chúng ta có nên đến gặp từng người một và hỏi xem họ có bị cưỡng hiếp bốn mươi năm trước đây không? Đó chẳng phải là... thô thiển lắm sao?"

"Tôi không biết còn cách nào khác ngoài cách đó. Hãy bắt đầu với những người đã chuyển đi khỏi Húsavík trước". Erlendur nói. "Chúng ta sẽ bắt đầu kiểm tra ở Reykjavík xem liệu có thu thập được thêm thông tin nào về người phụ nữ này trong quá trình điều tra không. Nếu gã Ellidi ngu ngốc không nói dối, Holberg đã nói về cô ta với Kolbrún. Cô ấy có thể nói lại chuyện đó, với chị gái, có thể là với Rúnar. Tôi cần phải quay trở lại Keflavík".

"Chúng ta có thể thu hẹp danh sách lại một chút" ông nói sau khi suy nghĩ một hồi.

"Thu hẹp lại ư? Bằng cách nào cơ?" Elínborg hỏi. "Ông đang nghĩ cái gì thế?"

"Tôi chỉ vừa nảy ra một ý tưởng thôi".

"Sao cơ?" Elínborg đã mất kiên nhẫn. Cô đi làm với một bộ vest mới màu xanh nhạt nhưng dường như không ai thèm chú ý.

"Huyết thống, sự di truyền và bệnh tật" Erlendur nói.

"Chính xác" Sigurdur Óli hưởng ứng.

"Cứ giả sử rằng Holberg là kẻ hiếp dâm. Chúng ta không biết có bao nhiêu người phụ nữ đã bị hắn hiếp. Chúng ta mới biết có hai người và thực ra mới chắc chắn được một. Mặc dù hắn phủ nhận điều đó, mọi chứng cứ đều quy về một sự thật là hắn đã hiếp Kolbrún. Hắn là cha của Audur, hoặc, ít ra chúng ta cũng nên làm việc theo giả thuyết đó. Nhưng hắn có thể có một đứa con khác với người phụ nữ ở Húsavík".

"Một đứa con khác ư?" Elínborg thốt lên.

"Trước cả Audur" Erlendur trả lời.

"Điều đó không phải là không thể sao?" Sigurdur Óli nói.

Erlendur nhún vai.

"Ông muốn chúng tôi thu hẹp danh sách lại còn những người phụ nữ có con trước, năm nào nhỉ, 1964 ư?"

"Đó là một ý tưởng không tồi đâu".

"Hắn ta có thể có con khắp nơi" Elínborg nói.

"Đúng. Hắn cũng không nhất thiết phải phạm tội hiếp dâm hơn một lần nên việc đó chỉ là may rủi" Erlendur đáp.

"Anh đã tìm ra nguyên nhân khiến em gái Holberg chết chưa?"

"Chưa, tôi vẫn đang điều tra" Sigurdur Óli trả lời. "Tôi đã cố tìm hiểu về gia đình hắn, nhưng vẫn chưa có manh mối nào".

"Tôi đã điều tra vụ Grétar" Elínborg nói. "Gã này mất tích đột ngột, giống như là mặt đất đã nứt ra và nuốt chửng gã vậy. Không ai nhớ về Grétar một chút nào. Khi mẹ gã không nghe tin tức gì về con trai mình trong suốt hai tháng trời, cuối cùng bà ta đã gọi cho cảnh sát. Người ta đăng hình Grétar trên báo chí, truyền hình nhưng không có kết quả gì. Đó là vào năm 1974, năm có đại lễ kỷ niệm ngày Iceland hòa bình vào mùa hè. Lúc đó các anh có đến lễ hội ở Thingvellir không?"

"Tôi có đến đó" Erlendur trả lời. "Thế còn về Thingvellir thì sao? Cô nghĩ rằng đó là nơi mà Grétar biến mất à?"

"Có lẽ, đó là tất cả những gì mà tôi biết" Elínborg đáp.

"Theo thủ tục, người ta tiến hành một cuộc điều tra về người bị mất tích và nói chuyện với những người mà mẹ gã cho rằng gã biết, bao gồm cả Holberg và Ellidi. Người ta cũng thẩm vấn ba người khác nữa nhưng chẳng ai biết gì cả. Không ai còn nhớ đến Grétar trừ mẹ và em gái gã. Gã vốn sinh ra ở Reykjavík, không vợ con, không bạn gái, không có gia đình nào khác. Vụ án mở ra được mấy tháng rồi khép lại. Lúc đó gã mới ba mươi tư tuổi".

"Nếu gã cũng dễ chịu như hai người bạn Ellidi và Holberg của mình thì tôi sẽ không ngạc nhiên khi chẳng ai thèm nhớ đến gã cả" Sigurdur Óli nói.

"Mười ba người mất tích tại Iceland vào những năm 1970 - thời điểm mà Grétar mất tích" Elínborg thêm vào.

"Mười hai người trong những năm 1980, không tính những ngư dân mất tích ngoài biển".

"Mười ba người mất tích" Sigurdur Óli nói. "Không phải là khá nhiều sao? Không có trường hợp nào được tìm thấy à?"

"Đằng sau những chuyện đó không có dấu hiệu phạm tội nào" Elínborg trả lời. "Người ta biến mất, muốn biến mất và tự làm cho mình biến mất".

"Nếu tôi hiểu một cách chính xác," Erlendur nói, "thì câu chuyện là như thế này: Ellidi, Holberg và Grétar đã tới nhảy ở Hội chữ thập đỏ vào một ngày cuối tuần mùa thu năm 1963".

Ông nhìn thấy trên khuôn mặt của Sigurdur Óli hiện lên một dấu hỏi khổng lồ.

"Hội chữ thập đỏ trước đây là một trạm y tế quân đội cũ, sau đó được chuyển thành một vũ trường. Hồi xưa người ta thường tổ chức những buổi khiêu vũ dâm ô ở đó".

"Tôi cho rằng đó là nơi mà ban nhạc Beatles của Iceland bắt đầu chơi nhạc". Elínborg xen vào.

"Họ gặp một vài cô gái ở sàn nhảy, và lúc sau, một cô trong số đó tổ chức tiệc tại nhà" Erlendur tiếp tục. "Chúng ta cần phải cố gắng tìm ra những cô gái này. Holberg đi cùng một cô về đến nhà và cưỡng hiếp cô ấy. Dường như hắn đã từng chơi trò đó trước đây. Hắn thì thầm vào tai cô gái những gì hắn đã làm với một cô gái khác. Cô ta có thể sống ở Húsavík và chắc chắn là chưa bao giờ đi khiếu kiện. Ba ngày sau, Kolbrún đã thu hết can đảm để trình báo vụ việc nhưng lại gặp phải một tay cảnh sát không có lấy một chút thông cảm với những người phụ nữ đã mời đàn ông về nhà sau đêm nhảy lại còn bị kêu là bị cưỡng hiếp. Kolbrún đã sinh được một bé gái. Có thể Holberg biết về đứa bé, chúng ta tìm thấy một bức ảnh chụp ngôi mộ của cô bé trong bàn của hắn. Ai đã chụp nó? Tại sao? Cô bé chết vì bị căn bệnh hiểm nghèo còn người mẹ tự tử ba năm sau đó. Cũng ba năm sau, một trong số những người bạn của Holberg mất tích. Holberg bị giết cách đây vài ngày và một lời nhắn bí hiểm được để lại hiện trường".

"Tại sao bây giờ Holberg mới bị giết, lúc đã già rồi? Kẻ sát nhân có liên quan gì đến chuyện trước đây không? Và nếu như vậy, tại sao Holberg lại không bị thủ tiêu trước đó? Hay là thủ phạm không liên quan gì đến sự thật kia, nếu đó là sự thật, rằng Holberg là một kẻ hiếp dâm?"

"Vụ giết người không giống với một vụ có kế hoạch từ trước, chúng ta không nên bỏ qua chi tiết đó" Sigurdur Óli chen ngang. "Như Ellidi đã nói, có thằng ngu nào lại sử dụng một cái gạt tàn chứ? Câu chuyện diễn ra như thể nó không có một gốc rễ lâu đời nào đó. Lời nhắn chỉ là một trò đùa, không thể giải mã được. Kẻ giết Holberg, không liên quan đến vụ cưỡng hiếp nào cả. Có lẽ tốt hơn chúng ta nên tìm ra gã thanh niên nào đó mặc áo khoác quân đội màu xanh lục".

"Holberg không phải là một thiên thần" Elínborg nói. "Có thể đây là một vụ giết người báo thù. Có lẽ một ai đó cho rằng hắn ta đáng bị như vậy".

"Người duy nhất căm thù Holberg mà chúng ta biết chắc chắn là chị gái của Kolbrún ở Keflavík" Erlendur nói. "Tôi không thể tưởng tượng được rằng bà ấy lại giết được ai đó với một cái gạt tàn".

"Chẳng lẽ bà ta không có ai để giúp ư?" Sigurdur Óli phản đối.

"Ai cơ?" Erlendur hỏi lại.

"Tôi không biết. Dù thế nào đi nữa, tôi vẫn nghĩ rằng có kẻ nào đó đã lảng vảng quanh khu vực Holberg sống và định sẽ đột nhập vào đâu đó, trộm cắp và bới tung cả ngôi nhà lên. Holberg bắt quả tang hắn ta và bị đánh vào đầu bằng một cái gạt tàn. Đó là một tên nghiện không thể phân biệt được đâu là mông, đâu là khuỷu tay của chính mình. Chẳng có gì dính dáng đến quá khứ cả, chỉ có hiện tại thôi. Reykjavík vẫn là chính nó trong hiện tại".

"Chí ít thì cũng có ai đó cho rằng điều cần làm là phải khử ông ta" Elínborg nói. "Chúng ta phải nghiên cứu lời nhắn một cách cẩn thận. Đó không phải là một trò đùa đâu".

Sigurdur Óli nhìn Erlendur. "Khi ông nói về việc muốn biết chính xác tại sao cô bé chết, ý ông có giống với điều tôi nghĩ là ông muốn nói không?"

"Tôi có một cảm giác tồi tệ là như thế đấy" Erlendur trả lời.

[giavui]

17

Rúnar ra mở cửa và nhìn Erlendur một lúc mà không nhận ra ông là ai. Erlendur đang đứng ở hành lang chung, ướt như chuột lột sau khi chạy từ chiếc xe vào đến tòa nhà. Bên phải ông là một cầu thang dẫn lên căn hộ bên trên. Các bậc cầu thang được trải thảm, và những nơi bị mòn nhiều nhất là những chỗ mà người ta hay đi lại nhất. Trong không khí thoảng mùi ẩm mốc, Erlendur băn khoăn không biết những người yêu thích ngựa có sống trong ngôi nhà đó không. Erlendur hỏi Rúnar rằng ông ta có nhớ ông là ai không, và Rúnar dường như đã nhớ lại, vì ngay lập tức ông ta cố đóng sầm cánh cửa lại, nhưng Erlendur đã nhanh hơn. Ông bước vào trong căn hộ trước khi Rúnar có thể làm gì.

"Thật ấm áp" Erlendur vừa nói vừa nhìn quanh không gian mờ tối.

"Hãy để tôi yên!" Rúnar cố hét vào mặt Erlendur, nhưng giọng ông ta vỡ ra và trở nên the thé.

"Hãy dè chừng huyết áp của ông đấy. Tôi rất ghét phải hà hơi thổi ngạt nếu ông ngất đột ngột trước mặt tôi. Tôi cần hỏi ông thêm ít thông tin, sau đó tôi sẽ đi ngay, rồi ông có thể quay vào và chết ở đây cũng được. Sẽ không mất nhiều thời gian của ông đâu. Trông ông cũng không giống với siêu sao của năm lắm đâu".

"Hãy cút đi!" Rúnar quát, tức giận hết mức có thể mà tuổi tác ông ta có thể chịu được, rồi quay vào phòng khách và ngồi trên ghế sofa. Erlendur theo sau ông ta và ngồi xuống một cách nặng nhọc xuống chiếc ghế đối diện, Rúnar không thèm nhìn ông.

"Kolbrún có nói về một vụ hiếp dâm khác khi cô ấy đến khai báo với ông về Holberg không?"

Rúnar không trả lời.

"Càng trả lời sớm, ông càng thoát khỏi tôi nhanh hơn đấy".

Rúnar ngẩng lên và nhìn xoáy vào Erlendur.

"Cô ta chưa bao giờ nói về một vụ hiếp dâm nào khác. Ông đi được chưa?"

"Chúng tôi có lý do để tin rằng Holberg đã cưỡng hiếp ai đó trước khi hắn gặp Kolbrún. Hắn có thể đã chơi lại trò đó sau khi hiếp dâm cô ấy, chúng ta không biết. Kolbrún là người phụ nữ duy nhất kiện hắn thậm chí ngay cả khi không có gì làm bằng chứng - nhờ có ông đấy".

"Biến đi!"

"Ông có chắc chắn rằng Kolbrún không nói đến người phụ nữ nào khác không? Có thể là Holberg đã khoe khoang với cô ấy về một vụ hiếp dâm khác chẳng hạn".

"Cô ta chẳng nói gì đến chuyện đó cả" Rúnar nói rồi nhìn xuống dưới bàn.

"Holberg đi cùng với hai người bạn vào đêm hôm đó. Một trong hai người là Ellidi, một tên tù già mà có thể ông cũng biết. Hiện hắn đang ở trong tù, chiến đấu với ma quỷ trong một căn phòng biệt giam. Người còn lại là Grétar. Gã biến mất khỏi trái đất vào mùa hè năm lễ hội quốc gia được tổ chức. Ông có biết gì về những người đi cùng Holberg không?"

"Không. Để tôi được yên!"

"Họ làm gì trong thị trấn vào buổi tối mà Kolbrún bị cưỡng hiếp?"

"Tôi không biết".

"Ông chưa bao giờ nói chuyện với họ à?"

"Chưa".

"Ai chịu trách nhiệm vụ điều tra ở Reykjavík?"

Rúnar lần đầu tiên ngẩng lên nhìn mặt Erlendur.

"Đó là Marion Briem".

"Marion Briem!"

"Chính là con mụ ngu ngốc đó".

Elín không ở nhà khi Erlendur gõ cửa, do vậy ông quay trở về xe, châm một điếu thuốc và cân nhắc xem có nên tiếp tục chuyến đi đến Sandgerdi không. Cơn mưa tầm tã trút xuống chiếc xe và Erlendur - người chưa bao giờ theo dõi chương trình dự báo thời tiết - băn khoăn không biết khi nào tình trạng ẩm thấp này mới kết thúc. Có thể đây là một phiên bản thu nhỏ của trận lụt Noah, ông nghĩ bụng trong làn khói thuốc mỏng màu xanh. Đôi khi, có lẽ tội lỗi của con người cần phải được gột rửa.

Erlendur sợ phải gặp lại Elín và khi biết rằng bà không ở nhà thì ông cảm thấy nhẹ nhõm hẳn. Ông biết rằng bà vẫn chưa tin tưởng mình và ông không hề muốn chọc tức người phụ nữ đó, giống như khi bà gọi ông là "tên cớm khốn kiếp". Nhưng chuyện đó không thể tránh nổi. Hoặc là bây giờ, hoặc là về sau. Ông trút một tiếng thở dài ngao ngán và rít điếu thuốc cho đến khi cảm thấy hơi nóng lan đến đầu ngón tay. Erlendur vẫn giữ điếu thuốc trong khi dập tắt nó, rồi thở ra nặng nhọc. Một dòng chữ trong một cuộc đấu tranh chống thuốc lá chợt lướt qua tâm trí của ông: Bệnh ung thư có thể bắt đầu từ một tế bào.

Sáng nay ông lại cảm thấy cơn đau trong ngực, nhưng bây giờ thì nó đã biến mất.

Erlendur đang quay xe ra khỏi ngôi nhà thì Elín gõ gõ lên cửa sổ.

"Ông đến để gặp tôi à?" Câu hỏi cất lên từ dưới cái ô trong lúc Erlendur hạ cửa kính xuống.

Erlendur nở một nụ cười bí hiểm và khẽ gật đầu. Người phụ nữ mở cửa cho ông và đột nhiên Erlendur có cảm giác như một kẻ phản bội. Những người khác trong đội đã lên đường đến nghĩa trang.

Ông bỏ mũ và treo nó lên móc, rồi ông cởi áo mưa cùng giày rồi bước vào phòng khách trong bộ quần áo nhăn nhúm. Lúc này Erlendur mặc một chiếc áo len đan không tay màu nâu bên trong áo khoác, nhưng do ông không chỉnh trang cẩn thận nên chẳng có cái lỗ nào để cài cái cúc dưới cùng cả. Ông ngồi vào cái ghế mà lần trước đến ông đã ngồi ở đó. Elín đã đi vào bếp để bật máy pha cà phê và mùi thơm bắt đầu tỏa khắp căn nhà. Khi quay trở lại, ngồi xuống chiếc ghế đối diện với ông.

Erlendur hắng giọng. "Một trong số những người đi cùng Holberg vào thị trấn trong cái đêm hắn hiếp Kolbrún có tên là Ellidi, hiện hắn đang bị tù ở Litla-Hraun. Chúng tôi bắt đầu gọi hắn là "một trong số những nghi phạm thông thường" từ lâu rồi. Người thứ ba tên là Grétar. Gã mất tích vào năm 1974 - năm có đại lễ quốc gia".

"Hồi đó tôi có đến Thingvellir" Elín nói. "Tôi có trông thấy các nhà thờ ở đó".

Erlendur lại hắng giọng lần nữa.

"Vậy ông có nói chuyện với gã Ellidi này không?" Elín tiếp tục.

"Đó thật là một công việc kinh tởm" Erlendur trả lời.

Elín nói xin lỗi, rồi đứng lên và đi vào bếp. Erlendur nghe thấy tiếng cốc kêu lách cách. Điện thoại của ông reo lên trong túi áo khoác và khi nghe máy, ông phải nín thở. Người gọi là Sigurdur Óli.

"Chúng tôi đã sẵn sàng rồi" Sigurdur Óli lên tiếng. Erlendur có thể nghe thấy tiếng mưa qua điện thoại.

"Đừng có làm gì cho đến khi tôi về chỗ các anh," Erlendur nói. "Anh có hiểu không? Đừng có manh động gì cho đến khi anh nghe lệnh của tôi, nếu không tôi sẽ đến đấy".

"Ông đã nói chuyện với bà già nhếch nhác đó chưa?"

Không trả lời, Erlendur tắt máy và bỏ điện thoại vào túi. Elín bước vào, mang theo một chiếc khay, đặt hai chiếc cốc lên bàn trước mặt Erlendur và bắt đầu rót cà phê vào đó. Cả hai cốc đều là cà phê đen. Bà đặt bình cà phê lên bàn và ngồi xuống đối diện với Erlendur. Ông lại bắt đầu nói.

"Ellidi nói rằng Holberg đã cưỡng hiếp một phụ nữ khác trước Kolbrún và có thể hắn đã kể chuyện đó với cô ấy". Ông quan sát thấy vẻ ngạc nhiên hiện lên trên mặt Elín.

"Nếu Kolbrún biết về ai đó khác nữa, em tôi cũng không bao giờ kể cho tôi nghe" bà đáp và trầm ngâm lắc đầu. "Hắn có nói đúng sự thật không?"

"Chúng tôi đang điều tra giả thuyết đó" Erlendur nói. "Ellidi quá căng thẳng và mệt mỏi, có thể hắn đã nói dối. Nhưng chúng tôi không có gì trong tay để bác bỏ những lời hắn nói".

"Chị em tôi không thường xuyên nói về vụ hiếp dâm" Elín nói. "Tôi nghĩ rằng lý do là vì Audur. Trong số rất nhiều lý do khác nữa. Kolbrún là một cô gái kín đáo, rụt rè và không cởi mở thế nên nó càng trở nên khép kín sau những gì đã xảy ra. Và tất nhiên, việc nói về chuyện kia thật kinh tởm với em tôi khi mà con bé đã có thai, nhất là sau khi đứa trẻ ra đời. Kolbrún làm tất cả mọi điều có thể để quên đi rằng vụ hiếp dâm đã xảy ra. Tất cả mọi thứ để quên đi điều đó".

"Tôi nghĩ rằng nếu Kolbrún biết về người phụ nữ khác, cô ấy sẽ nói với cảnh sát để củng cố lời khai của mình, nếu cô ấy không còn con đường nào khác. Nhưng Kolbrún không hề đả động gì đến chuyện đó trong bất cứ báo cáo nào mà tôi đã đọc".

"Có thể em tôi không muốn nói đến người phụ nữ đó" Elín nói.

"Bỏ qua ư?"

"Kolbrún biết cảm giác bị hiếp dâm là như thế nào. Con bé biết cảm giác phải đi trình báo vụ hiếp dâm đó với cảnh sát là như thế nào. Em tôi đã phải lưỡng lự rất lâu và tất cả những gì nó nhận được lại là sự bẽ mặt. Nếu cô gái kia không muốn trình báo có thể Kolbrún đã tôn trọng mong muốn của cô ấy. Tôi cho là vậy. Nhưng cũng rất khó nói, tôi không biết là thực ra ông đang nói đến điều gì".

"Có thể cô ấy không biết một cách cụ thể mà chỉ là một mối hoài nghi mơ hồ. Nếu như Holberg ám chỉ điều gì đó qua những gì hắn nói".

"Em tôi chưa bao giờ nói với tôi những chuyện đại loại như vậy".

"Khi hai người nói về vụ cưỡng hiếp, hai người thường nói về những gì?"

"Không hẳn là về cái hành động cưỡng hiếp đó" Elín trả lời.

Điện thoại trong túi Erlendur lại reo và Elín dừng lại. Erlendur lôi điện thoại ra và thấy người gọi lại là Sigurdur Óli. Erlendur tắt máy vá ném nó ra một chỗ.

"Tôi xin lỗi".

"Những chiếc điện thoại này chẳng phải là rắc rối lắm sao?"

"Chắc chắn là thế rồi" Erlendur đáp. Ông đang sắp cạn thời gian. "Xin bà nói tiếp".

"Em tôi nói về chuyện mình yêu Audur bao nhiêu. Họ có một mối quan hệ đặc biệt, cho dù những chuyện đã xảy ra là vô cùng khủng khiếp. Audur là cả thế giới với Kolbrún. Tôi biết nói ra điều đó thật là tồi tệ, nhưng dường như em tôi không muốn bỏ lỡ bất cứ điều gì mà một người mẹ cần làm. Ông hiểu điều đó chứ? Thậm chí tôi còn nghĩ rằng nó coi Audur như một sự đền bù, hoặc một điều gì đó như thế, sau khi bị cưỡng hiếp. Tôi biết chuyện đó thật khó coi, nhưng như thể con bé là quà tặng Chúa trời ban cho em tôi trong tất cả những điều bất hạnh đó vậy. Tôi không thể biết được em mình nghĩ gì, nó cảm nhận ra sao hay nó giữ những cảm xúc nào cho riêng mình. Tôi chỉ biết rất ít về điều đó và tôi không dám mạo muội nói chuyện với nó. Dần dần, em tôi trở nên tôn thờ con gái bé bỏng của mình và chưa bao giờ rời mắt khỏi nó. Chưa bao giờ. Mối quan hệ của họ dính dáng chặt chẽ đến chuyện cũ, tuy nhiên Kolbrún không bao giờ nghĩ về con bé theo khía cạnh liên quan đến con quái vật đã hủy hoại đời mình. Em tôi chỉ thấy Audur là một đứa bé xinh xắn. Em tôi bảo vệ con gái mình một cách quá mức và điều đó vượt lên trên cả cái chết và ngôi mộ, như các chữ khắc đã nói: 'Xin hãy gìn giữ mạng sống của con khỏi sợ kẻ thù nghịch'."

"Bà có biết chính xác ý em bà thông qua những chữ đó là gì không?"

"Đó là một lời thỉnh cầu đến Chúa, nếu ông đọc kinh Psalm thì sẽ thấy, vốn dĩ có vài điều liên quan đến cái chết của con bé. Cách nó xảy ra thế nào và bi thảm ra sao. Kolbrún không thể chịu đựng được ý nghĩ rằng Audur sẽ bị xét nghiệm tử thi. Em tôi không thể lường được điều đó".

Erlendur lúng túng nhìn xuống sàn nhà nhưng Elín không để ý.

"Ông có thể dễ dàng hình dung ra," Elín nói, "những điều mà Kolbrún phải trải qua thật kinh khủng, vụ hiếp dâm và sau đó là cái chết của con gái đã có ảnh hưởng trầm trọng đến tâm lý của nó. Kolbrún bị suy sụp thần kinh. Khi người ta bắt đầu nói về việc khám nghiệm tử thi, chứng hoang tưởng trong Kolbrún trỗi lên, trong thâm tâm, em tôi muốn bảo vệ Audur và coi bác sĩ như kẻ thù. Con gái của nó phải rơi vào những tình huống kinh khủng như thế và đã ra đi thật nhanh. Kolbrún cho rằng tất cả là ý Chúa. Em gái tôi muốn con bé được yên bình".

Erlendur đợi một lát rồi mới bắt đầu.

"Tôi nghĩ rằng mình là một trong số những kẻ thù đó".

Elín nhìn ông, không hiểu ông đang nói gì.

"Tôi cho rằng chúng ta phải đào cái quan tài lên và thực hiện khám nghiệm tử thi kỹ càng hơn nữa, nếu điều đó có thể thực hiện được".

Erlendur nói ra điều này một cách cẩn trọng hết sức có thể. Elín phải mất một lúc mới hiểu được điều ông đang nói, và khi đã hiểu ra, bà nhìn ông, mắt dại đi.

"Ông đang nói cái gì thế?"

"Chúng ta có thể tìm ra nguyên nhân cô bé chết".

"Nguyên nhân ư? Đó không phải là u não sao!"

"Đó có thể là..."

"Ông đang nói cái gì vậy? Đào con bé lên ư? Cháu tôi? Thật là không thể tưởng tượng được! Tôi vừa mới nói với ông là..."

"Chúng tôi có hai lý do".

"Hai lý do gì?"

"Cho việc khám nghiệm" Erlendur trả lời.

Elín bật dậy và điên cuồng đi lại trong phòng. Erlendur ngồi yên và lùi sâu hơn vào cái ghế bành êm ái.

"Tôi đã nói chuyện với các bác sĩ ở bệnh viện Keflavík. Họ đã không thể nào tìm ra bất cứ một báo cáo nào liên quan đến trường hợp của Audur trừ một kết quả xét nghiệm tử thi tạm thời được viết bởi các vị bác sĩ thực hiện cuộc khám nghiệm đó. Ông ta chết rồi. Năm Audur mất cũng là năm làm việc cuối cùng của ông ta ở bệnh viện. Ông ta chỉ đề cập đến bệnh u não và quy cái chết của Audur là do nguyên nhân đó. Tôi muốn biết loại bệnh nào đã dẫn đến cái chết của cô bé, liệu đó có phải là một thứ bệnh di truyền không".

"Bệnh di truyền ư! Tôi không biết gì về một loại bệnh di truyền nào cả".

"Chúng tôi cũng đang nghiên cứu điều đó với Holberg" Erlendur nói. "Một nguyên nhân nữa cho vụ khai quật là để chứng minh xem Audur có phải là con của Holberg không. Người ta thực hiện điều đó bằng cách xét nghiệm AND".

"Ông nghi ngờ điều đó?"

"Không hẳn là như vậy, nhưng điều đó cần phải được kiểm chứng lại".

"Tại sao?"

"Holberg phủ nhận việc đứa trẻ là con mình. Ông ta nói rằng mình đã ngủ với Kolbrún trong sự chấp thuận của cô ấy nhưng không xác nhận huyết thống. Khi vụ việc bị bỏ qua, người ta không tìm ra bằng chứng nào để chứng minh hoặc bác bỏ điều đó. Em gái của bà thì không bao giờ yêu cầu những chuyện đại loại như vậy. Cô ấy rõ ràng đã chịu đủ rồi và chỉ muốn Holberg biến khỏi cuộc đời mình".

"Còn ai có thể là cha của Audur nữa?"

"Chúng tôi cần kiểm chứng để điều tra vụ sát hại Holberg. Điều đó có thể giúp chúng tôi phần nào tìm ra câu trả lời".

"Vụ giết Holberg ư?"

"Phải".

Elín đứng đó, đối diện Erlendur, nhìn chằm chằm vào ông.

"Con quỷ đó lại sắp sửa đày đọa chúng tôi ngay cả khi hắn đã xuống mồ phải không?"

Erlendur định trả lời, nhưng bà đã tiếp tục.

"Ông vẫn nghĩ rằng em gái tôi nói dối" Elín nói. "Ông không bao giờ tin con bé. Ông cũng chẳng hơn gì cái gã Rúnar ngu xuẩn kia. Không hơn tí nào!"

Bà cúi xuống Erlendur lúc ấy đang ngồi trên ghế.

"Lũ cảnh sát tàn bạo!" Bà rít lên. "Đáng lý ra tôi không bao giờ nên để ông bước chân vào nhà tôi!"

[giavui]

18

Sigurdur Óli nhìn thấy đèn xe cảnh sát đang tiến lại gần và biết rằng đó là Erlendur. Cái máy đào đất kêu ùng ục bên cạnh ngôi mộ, sẵn sàng làm công việc của mình khi nhận được hiệu lệnh. Đó là một máy đào nhỏ, lúc nào cũng kêu bình bịch với những cú xóc mạnh. Những vết xích của nó kéo dài trên lớp bùn. Nó thải ra những cột khói đen mù và làm cho không khí xung quanh ám mùi hôi của dầu mỡ.

Sigurdur Óli và Elínborg đứng cạnh ngôi mộ cùng với một bác sĩ pháp y, một luật sư đến từ văn phòng Công tố, một mục sư và một ngưòi trông giữ nhà thờ, vài cảnh sát đến từ Keflavík và người đào thuê. Đám người đứng dưới mưa, ghen tị với Elínborg vì cô là người duy nhất có ô che, và Sigurdur Óli - người được đứng một nửa người dưới cái ô đó. Họ thấy Erlendur đi một mình khi ông ra khỏi ngôi nhà và chầm chậm tiến về phía họ. Họ đã có đủ giấy tờ cho phép tiến hành cuộc khai quật, nhưng điều này chỉ diễn ra khi có lệnh của Erlendur.

Erlendur xem xét khu vực, thầm ân hận vì sự mạo phạm, phá hủy và giày xéo này. Bia đá của ngôi mộ đã được dỡ ra và đặt trên con đường gần đó. Cạnh đó là một cái bình màu xanh với một cái chân đế dài có thể chôn xuống đất. Cái bình cắm một bó hoa hồng và Erlendur thầm nghĩ rằng chắc chắn Elín đã đặt nó lên ngôi mộ. Ông dừng lại, đọc lại dòng chữ khắc một lần nữa và lắc đầu. Cái cọc bằng gỗ màu trắng nhằm đánh dấu ngôi mộ, trước đây được cắm nhô lên khỏi mặt đất chừng hai mươi phân thì giờ đây đã nằm bên cạnh bia mộ, gẫy nát. Erlendur đã nhìn thấy loại hàng rào bao quanh mộ của trẻ em, và việc chứng kiến cảnh nó bị vùi dập thế này khiến lòng ông nhói đau. Erlendur nhìn lên bầu trời đen mù mịt. Nước mưa chảy từ vành mũ của ông xuống tận vai và ông liếc nhìn trong màn mưa đang sầm sập trút xuống. Ông nhìn nhóm người đang đứng bên cạnh cái máy đào, cuối cùng nhìn sang Sigurdur Óli gật đầu. Sigurdur Óli ra hiệu với người điều khiển. Cái gầu xúc vươn lên không trung rồi đâm thẳng xuống nền đất xốp.

Erlendur nhìn cái máy đào đang xới tung những nỗi đau kéo dài suốt ba mươi năm qua. Ông nhăn mặt trước mỗi cú xúc đất của cái gầu. Đống đất cứ dần cao lên, cái hố mỗi lúc một sâu hơn trong khi trời mỗi lúc một tối dần. Erlendur đứng cách xa một chút và nhìn cái máy đào sâu hơn vào vết thương ấy. Bất thình lình ông có một cảm giác ngờ ngợ như mình đã từng chứng kiến tất cả những cảnh này trong một giấc mơ và bất thình lình cảnh tượng diễn ra trước mắt ông giống y như không khí trong mơ: các cộng sự của ông đang đứng đó, nhìn vào ngôi mộ, những người đào mộ thuê mặc quần áo màu cam đang tì người lên xẻng, vị mục sư mặc chiếc áo mưa lớn màu đen, mưa đổ rào rào xuống mộ và quay ngược lại ứ tràn vào chiếc gầu xúc như thể là cái hố đang chảy máu.

Có phải ông đã mơ chính xác như thế này không?

Sau đó cảm giác ấy qua đi, và như thường lệ, khi có chuyện gì đó tương tự xảy ra, ông không thể hiểu được nó đến từ đâu, và tại sao ông lại cảm thấy như mình đang sống lại những sự kiện chưa từng xảy ra trước đây. Erlendur không tin vào linh cảm, điềm báo hay mơ mộng, cũng không tin vào sự đầu thai hay nghiệp chướng, ông không tin vào Chúa cho dù ông thường xuyên đọc Thánh kinh, ông cũng không tin vào cuộc sống vĩnh hằng hoặc là chuyện những việc ông làm trong thế giới này sẽ quyết định xem ông sẽ được lên thiên đàng hay bị đày vào địa ngục. Ông cảm thấy bản thân cuộc sống đã là một hỗn hợp của hai thành tố ấy.

Đôi khi ông trải qua sự ngờ ngợ khó hiểu và siêu nhiên này, trải qua những thời gian và địa điểm như thể là ông đã chứng kiến tất cả trước đó, như thể ông bước ra khỏi cơ thể mình và trở thành một người chứng kiến cuộc đời của chính mình. Không có cách nào giúp ông giải thích được chuyện đã xảy ra như thế nào hay tại sao trí óc lại lường gạt mình theo kiểu đó.

Erlendur quay trở về thực tế khi chiếc gầu xúc đã chạm tới nắp quan tài và một tiếng "cạch" trống rỗng vang lên từ sâu trong ngôi mộ. Ông tiến gần thêm một bước. Qua làn mưa đang tầm tã trút xuống cái hố, ông lờ mờ nhìn thấy hình dạng chiếc quan tài.

"Cẩn thận!" Erlendur hét lên với người điều khiển máy đào, hai tay vung lên không khí.

Qua khóe mắt, Erlendur nhìn thấy ánh đèn pha ô-tô đang tiến lại gần. Tất cả nhìn lên theo hướng ánh đèn và thấy một chiếc xe đang bò đi trong mưa rồi dừng lại ở cổng nghĩa trang. Một bà già mặc áo mưa màu xanh bước ra, họ để ý thấy chiếc xe có gắn biển taxi trên nóc. Chiếc taxi lái đi và người phụ nữ lao đến chỗ ngôi mộ. Ngay khi Erlendur nằm trong tầm nghe, bà ta bắt đầu hét lên và giơ nắm tay về phía ông.

"Đồ cướp mộ!" Elín gào lên. "Lũ cướp mộ! Lũ vồ người!"

"Giữ bà ta lại" Erlendur điềm tĩnh nói với những người cảnh sát đang tiến về phía Elín để ngăn bà ta lại trong lúc bà ta chỉ còn cách ngôi mộ có vài mét. Người phụ nữ cố gắng chống trả trong cơn giận dữ điên cuồng, nhưng họ đã giữ chặt hai khuỷu tay và khống chế được bà.

Hai công nhân đào thuê leo xuống mộ, mang theo xẻng của mình, đào xung quanh chiếc quan tài và đặt dây thừng bên dưới nó. Chiếc quan tài còn khá nguyên vẹn. Nước mưa tràn lên nắp và rửa trôi đi đất cát dính bên trên.

Erlendur hình dung trước đây chiếc quan tài có màu trắng. Một chiếc quan tài loại tốt màu trắng với tay nắm bằng đồng và một chữ thập trên nắp. Hai người đàn ông thắt chặt sợi dây vào cái gầu của máy đào, sau đó cái máy từ từ nhấc chiếc quan tài lên mặt đất. Nó vẫn còn nguyên một khối nhưng trông có vẻ cực kỳ mỏng manh. Elín đã thôi không còn chống trả và chửi bới ông nữa. Bà bắt đầu khóc khi chiếc quan tài trắng hiện ra và im lìm treo trên sợi dây trên ngôi mộ trước khi được hạ xuống đất.

Vị mục sư tiến lại gần, làm dấu thánh lên trên đó và lầm rầm cầu nguyện. Một chiếc xe tải nhỏ chầm chậm đi lùi và dừng lại. Hai công nhân tháo sợi dây, nâng chiếc quan tài đặt lên xe tải rồi đóng cửa lại. Elínborg ngồi lên ghế trước bên cạnh người lái xe, ông ta khởi động động cơ rồi tiến qua cổng nghĩa trang, chầm chậm đi xuống đường cho đến khi chiếc đèn hậu màu đỏ biến mất trong làn mưa dày đặc.

Vị mục sư đến chỗ Elín và yêu cầu hai cảnh sát để bà ta đi. Họ thực hiện điều đó ngay lập tức. Vị linh mục hỏi xem liệu ông có thể giúp gì cho bà không. Họ biết nhau rất rõ và nói chuyện thầm với nhau. Dường như Elín đã bình tĩnh hơn. Erlendur và Sigurdur Óli nhìn nhau và nhìn xuống ngôi mộ. Nước mưa đã bắt đầu phủ kín đáy mộ.

"Tôi chỉ muốn dừng việc báng bổ ghê gớm này lại" Erlendur nghe Elín nói với vị mục sư. Ông đã nhẹ nhõm đi một chút khi thấy Elín bình tĩnh lại. Ông đi về phía bà ta Sigurdur Óli theo ngay bên cạnh.

"Tôi sẽ không bao giờ tha thứ cho ông về chuyện này" Elín nói với Erlendur. Vị mục sư đang đứng bên cạnh bà. "Không bao giờ!"

"Tôi hiểu," Erlendur nói, "nhưng vụ điều tra phải được ưu tiên".

"Vụ điều tra? Chết mẹ nó cái vụ điều tra của ông đi!!!" Elín hét lên. "Các ông mang thi hài con bé đi đâu?"

"Đến Reykjavík".

"Vậy khi nào các ông mang nó trở lại?"

"Hai ngày nữa".

"Hãy nhìn xem các ông đã làm gì với ngôi mộ của con bé". Elín nói với một giọng nhẫn nhục, như thể bà vẫn chưa hiểu biết được chuyện gì đã diễn ra. Bà đi qua Erlendur đến chỗ bia đá và những gì còn lại của hàng rào, lọ hoa và lồng mộ trống hoác.

Erlendur quyết định nói cho bà ta biết về lời nhắn tìm thấy trong căn hộ của Holberg.

"Một lời nhắn được để lại trong nhà Holberg khi chúng tôi phát hiện ra ông ta" Erlendur nói, đi theo sau Elín. "Chúng tôi không thể hiểu được gì nhiều về nó cho đến khi tìm thấy bức ảnh ngôi mộ Audur, và chúng tôi nói chuyện với bác sĩ cũ của cô bé. Những kẻ giết người Iceland thường không để lại bất cứ thứ gì ngoại trừ một mớ hỗn độn, nhưng kẻ giết Holberg lại muốn đưa cho chúng tôi một thứ gì đó để hành hạ bộ não chúng tôi. Khi ông bác sĩ ấy nói về khả năng của một bệnh di truyền, lời nhắn bỗng trở nên có một ý nghĩa nào đó. Cũng theo những gì mà Ellidi nói cho tôi biết trong tù, Holberg không có họ hàng thân thích nào còn sống. Ông ta có một người em gái đã chết năm lên chín tuổi. Anh Sigurdur Óli đây" Erlendur nói và chỉ tay về phía đồng nghiệp của mình, "đã tìm ra những báo cáo y khoa về người em gái đó. Ellidi nói đúng. Cũng giống như Audur, cô ta chết vì bệnh u não. Rất có thể là từ cùng một bệnh".

"Ông đang nói đến cái gì cơ? Lời nhắn để lại là gì?" Elín hỏi.

Erlendur lưỡng lự. Ông nhìn Sigurdur Óli, anh ta lúc đầu nhìn Elín rồi sau lại nhìn qua Erlendur.

"Tôi là ông ta" Erlendur nói.

"Ý ông là sao?"

"Đó là nội dung lời nhắn: 'Tôi là ông ta' với từ cuối cùng 'HIM' viết hoa" 1.

"Tôi là ông ta" Elín nhắc lại. "Điều đó có nghĩa là gì?"

"Thực sự rất khó nói nhưng tôi băn khoăn không biết nó có ám chỉ một mối liên hệ nào không" Erlendur trả lời. "Người viết 'Tôi là ông ta' chắc hẳn phải cảm thấy rằng mình có điểm gì đó chung với Holberg. Đó có thể là ý nghĩ kỳ quặc của một vài tên dở hơi nào đó. Hoàn toàn vô nghĩa. Nhưng tôi không nghĩ thế. Tôi nghĩ rằng căn bệnh sẽ giúp chúng ta. Chúng ta phải tìm ra chính xác căn bệnh đó là gì".

"Loại liên hệ như thế nào?"

"Theo các ghi chép, Holberg không có con cái nào. Audur cũng không được đặt theo tên ông ta. Tên họ của cô bé là Kolbrúnardóttir. Nhưng nếu điều Ellidi nói là sự thật, rằng Holberg đã hiếp nhiều phụ nữ nữa không kể Kolbrún, những người không tố cáo, thì có thể ông ta có những đứa con khác. Rằng Kolbrún không phải là nạn nhân duy nhất có con với ông ta. Chúng tôi đã thu hẹp phạm vi tìm kiếm nạn nhân ở Húsavík vào những người phụ nữ có con trong một khoảng thời gian nhất định và hy vọng rằng việc này sẽ sớm có kết quả".

"Ở Húsavík sao?"

"Nạn nhân trước đó của Holberg là ở Húsavík, dường như là vậy".

"Thế ông nói bệnh di truyền nghĩa là thế nào?" Elín hỏi. "Loại bệnh như thế nào? Đó có phải là chứng bệnh đã giết chết Audur không?"

"Chúng tôi phải xét nghiệm Holberg để khẳng định xem ông ta có phải là cha Audur không và ráp nối các dữ liệu lại. Nhưng nếu giả thuyết này là đúng, đó có thể là một loại bệnh hiếm gặp, di truyền qua gen".

"Và Audur bị bệnh đó ư?"

"Có thể là cô bé đã chết quá lâu nên kết quả sẽ không được như mong muốn, nhưng đó là điều mà chúng tôi muốn tìm ra".

Lúc này họ đã đi đến nhà thờ, Elín đi bên cạnh Erlendur còn Sigurdur Óli theo sau họ. Elín dẫn đường. Nhà thờ mở cửa, họ vào trong tránh mưa và đứng ở phòng chờ, nhìn ra một ngày mùa thu ảm đạm.

"Tôi nghĩ rằng Holberg là cha của Audur" Erlendur nói. "Thực ra tôi không có lý do gì để nghi ngờ lời bà nói cũng như những gì em gái bà nói với bà. Nhưng chúng ta cần chứng thực. Điều đó là thiết yếu đối với một cuộc điều tra. Nếu căn bệnh đó là do di truyền từ Holberg sang Audur, nó cũng có thể ở đâu đó nữa. Có thể là căn bệnh đó liên quan đến vụ giết Holberg".

Họ đã không để ý thấy có một chiếc xe từ từ lái ra khỏi nghĩa trang, men theo con đường mòn, đèn của nó đã tắt hết, chỉ có thể thấy trong bóng tối. Khi đến Sandgerdi, nó tăng tốc, đèn trước bật lên và nhanh chóng đuổi kịp chiếc xe tải chở chiếc quan tài. Trên đường Keflavík, người lái xe phải đảm bảo chắc chắn rằng mình đi cách xe tải từ hai đến ba xe. Nhưng trên đường này, hắn bám sát chiếc xe cho đến tận Reykjavík.

Khi chiếc xe tải dừng lại ở trước nhà xác trên đường Barónsstígur, hắn đỗ lại cách xa đó rồi theo dõi chiếc quan tài được đưa vào tòa nhà và cánh cửa đóng sập ngay sau đó. Hắn theo dõi cho đến khi chiếc xe tải lái đi và thấy người phụ nữ áp tải chiếc quan tài đã lên một chiếc taxi rời nhà xác.

Khi mọi thứ đã trở lại yên lặng, hắn lái xe đi.

--------------------------------
1 Trong tiếng Anh: "him" có nghĩa là anh ấy, ông ấy.

[giavui]

19

Marion Briem mở cửa cho ông. Erlendur đến mà không báo trước, ông đi thẳng từ Sandgerdi đến đây và quyết định sẽ nói chuyện với Marion trước khi về nhà. Lúc đó đã là sáu giờ chiều, trời tối đen như mực. Marion mời ông vào nhà và xin lỗi vì nhà cửa hơi bừa bộn. Đó là một căn hộ nhỏ gồm một phòng khách, một phòng ngủ, một nhà tắm và một bếp. Nó cho thấy sự cẩu thả của một người khi sống độc thân, trông chẳng khác gì căn hộ của Erlendur. Báo, tạp chí và sách vở vứt lung tung khắp nơi, thảm trải sàn rách rưới và bẩn thỉu, cốc chén bẩn xếp thành chồng trên bồn rửa bát.

Ánh sáng phát ra từ chiếc đèn bàn nỗ lực một cách yếu ớt để thắp sáng căn phòng tối tăm. Marion bảo Erlendur lấy một tờ báo trên ghế trải xuống sàn để lấy chỗ ngồi.

"Bà không nói với tôi rằng bà có liên quan đến vụ việc hồi đó" Erlendur nói.

"Đó không phải là một trong số những thành tích nổi bật của tôi" Marion đáp, lấy ra một điếu thuốc rê từ một cái hộp, với những ngón tay thon gầy, một nét mặt bi thương, một cái đầu lớn trên cơ thể mảnh khảnh.

Erlendur từ chối lời mời hút thuốc, ông biết rằng Marion vẫn quan tâm đến những vụ án thú vị, tìm kiếm thông tin từ đồng nghiệp - những người vẫn làm việc cho cảnh sát và thậm chí thi thoảng còn xen vào công việc của họ nữa.

"Ông muốn biết thêm về Holberg" Marion nói.

"Cả những người bạn của ông ta nữa" Erlendur nói và ngồi xuống sau khi đã phủi bụi ở chồng báo bên cạnh. "Và cả về Rúnar ở Keflavík nữa".

"Phải rồi, cả về Rúnar ở Keflavík nữa" Marion nói. "Có lần ông ta đã định giết tôi".

"Bây giờ thì ông ta không dám nữa đâu, cái gã tàn phế già nua ấy" Erlendur nói.

"Vậy là ông đã gặp ông ta" Marion nói. "Ông ta bị ung thư, ông biết điều đó chứ? Vấn đề được tính bằng tuần chứ không phải tháng đâu".

"Tôi không biết chuyện đó" Erlendur trả lời và nhớ lại khuôn mặt gầy trơ xương của Rúnar, giọt mồ hôi rỉ nơi đầu mũi ông ta khi ông ta dọn lá trong vườn.

"Ông ta có những người bạn có thế lực khó tin ở Bộ. Đó là lý do tại sao ông ta vẫn trụ được. Tôi đã đề nghị đuổi việc, nhưng người ta lại chỉ cảnh báo ông ta".

"Cô có nhớ gì về Kolbrún không?"

"Nạn nhân đáng thương nhất mà tôi từng gặp trong đời" Marion trả lời. "Tôi không biết cô ấy rõ lắm, nhưng tôi biết rằng cô ấy không thể nói dối bất cứ điều gì. Cô ấy buộc tội Holberg và kể lại việc bị Rúnar đối xử như thế nào, như ông đã biết đấy. Trong vụ của Rúnar, lời nói của cô ấy chống lại ông ta, những lời đó rất thuyết phục, ông ta đã không nên yêu cầu cô ấy quay về nhà, có quần lót hay không có quần lót. Holberg đã hiếp cô ấy. Điều đó là rõ ràng. Tôi đã để họ đối diện với nhau, Holberg và Kolbrún. Và chẳng còn nghi ngờ gì nữa".

"Cô bắt họ phải gặp nhau?"

"Đó là một sai lầm. Tôi đã nghĩ rằng điều đó sẽ có ích. Người phụ nữ tội nghiệp ấy".

"Như thế nào cơ?"

"Tôi dàn xếp vụ đó như một sự tình cờ. Tôi đã không nhận ra... Tôi không nên nói với ông điều này. Tôi đã bế tắc trong công tác điều tra. Cô ấy nói một đằng, Holberg nói một nẻo. Tôi gọi cả hai đến cùng một lúc và phải đảm bảo là họ sẽ gặp nhau".

"Thế chuyện gì xảy ra?"

"Cô ấy bị kích động và chúng tôi phải gọi bác sĩ. Tôi chưa từng gặp một chuyện nào tương tự như thế trước đó và cả sau này".

"Thế còn hắn ta?"

"Chỉ đứng đó và cười nhe răng".

Erlendur yên lặng một lát.

"Bà có nghĩ rằng đó là con hắn ta không?"

Marion nhún vai. "Kolbrún luôn luôn khẳng định điều đó".

"Kolbrún có bao giờ nói chuyện với bà về một người phụ nữ khác cũng bị Holberg hiếp không?"

Erlendur nhắc lại những gì mà Ellidi đã kể với mình và nhanh chóng tóm lược toàn bộ quá trình điều tra. Marion Briem ngồi yên lặng hút thuốc và lắng nghe, bà nhìn chăm chăm vào Erlendur với cặp mắt nhỏ, tỉnh táo và sắc sảo. Chúng chưa bao giờ để lỡ điều gì. Chúng thấy một người đàn ông luống tuổi với những nếp nhăn thâm quầng dưới mắt, râu mọc lởm chởm trên má mấy ngày chưa cạo, cặp lông mày chìa ra, mái tóc vàng hoe rậm rạp chĩa ra đủ hướng, hàm răng chắc khỏe đôi lúc lộ ra dưới đôi môi xám xịt, một vẻ ngoài mệt mỏi đã từng chứng kiến tất cả những gì bẩn thỉu nhất của tội ác con người. Cặp mắt của Marion Briem bộc lộ niềm thương cảm rõ rệt và hiểu rằng chúng đang nhìn vào bản sao của chính mình.

Erlendur làm việc dưới sự hướng dẫn của Marion Briem khi ông bắt đầu làm cho Cục điều tra hình sự. Tất cả những gì ông học được trong những năm đầu tiên ấy là từ Marion Briem. Cũng giống như Erlendur, Marion chưa bao giờ là một nhân viên cao cấp và luôn luôn thực hiện các vụ điều tra thông thường nhưng lại có vốn kinh nghiệm khổng lồ. Một trí nhớ siêu phàm không bao giờ bị bào mòn dù chỉ là một chút cùng với thời gian. Tất cả những gì được nhìn và nghe thấy đều được phân loại, ghi lại và lưu trữ trong bộ não Marion, sau đó chúng được bà triệu tập lại mà không mất một chút sức lực nào khi cần thiết. Marion có thể nhớ lại những vụ án cũ với những chi tiết nhỏ nhặt nhất, bà là một nguồn thông thái về mọi khía cạnh của ngành tội phạm học ở Iceland. Những năng lực suy luận sắc bén kết hợp với một cái đầu làm việc logic.

Trong công việc, Marion Briem là một bà già mô phạm, nghiêm khắc và khó chịu quá mức, như đã có lần Erlendur nói với Eva Lind khi câu chuyện phát sinh. Một kẽ nứt sâu đã xuất hiện giữa ông và người hướng dẫn thông thái của mình trong rất nhiều năm đến mức họ hiếm khi nói với nhau một lời nào. Erlendur cảm thấy rằng theo một cách khó hiểu nào đó, ông đã làm Marion thất vọng. Chuyện ấy ngày càng trở nên rõ ràng cho đến khi người hướng dẫn của ông cuối cùng cũng về hưu, và điều này khiến ông cảm thấy thật dễ chịu.

Sau khi Marion nghỉ hưu, mối quan hệ giữa họ dường như trở nên bình thường. Căn thẳng giãn dần và sự kình địch cũng theo đó mà ít nhiều biến mất.

"Đó là lý do tại sao tôi muốn đến gặp bà để hỏi xem bà có còn nhớ gì về Holberg, Ellidi và Grétar không" Erlendur kết thúc câu chuyện.

"Ông không trông mong việc tìm ra Grétar sau từng ấy năm à?" Marion hỏi với giọng ngạc nhiên.

Erlendur buông một ánh nhìn đầy lo ngại.

"Bà đã điều tra được tới đâu rồi?"

"Tôi chưa bao giờ điều tra đến đâu cả, đó chỉ là một nhiệm vụ bán thời gian" Marion trả lời. Erlendur thoáng hân hoan khi nhận thấy dấu hiệu của sự hối lỗi nơi bà. "Có thể gã đã biến mất vào khoảng cuối tuần lễ hội quốc gia ở Thingvellir. Tôi đã nói chuyện với mẹ và bạn bè của gã, Ellidi và Holberg, cả những người cùng làm với gã nữa. Grétar làm công nhân bốc vác cho Eimskip. Mọi người nghĩ rằng có thể gã đã rơi xuống biển. Nếu gã ngã xuống đống hàng hóa, người ta nói rằng họ không thể không tìm thấy gã".

"Holberg và Ellidi ở đâu trong khoảng thời gian Grétar mất tích? Bà có nhớ không?"

"Họ đều nói rằng mình ở lễ hội và chúng tôi có thể xác minh điều đó. Nhưng tất nhiên thời gian chính xác mà Grétar mất tích là không rõ ràng. Không ai nhìn thấy gã trong vòng hai tuần khi mẹ gã gặp chúng tôi. Ông đang nghĩ gì vậy? Ông có hướng mới cho vụ Grétar ư?"

"Không" Erlendur trả lời. "Và tôi không định tìm gã. Miễn là gã không bất thình lình xuất hiện và giết người bạn cũ Holberg của mình ở Nordurmýri thì gã có thể biến mất mãi mãi, tôi chả quan tâm. Tôi đang cố gắng tìm ra loại nhóm của họ, Holberg, Ellidi và Grétar ấy".

"Bọn chúng là cặn bã thôi. Tất cả bọn chúng. Ellidi thì ông biết rồi. Grétar cũng chẳng khá hơn, có vẻ là một tên hèn nhát. Tôi đã có lần phải giải quyết vụ cướp liên quan đến gã và tôi thấy dường như đó là một khởi đầu cho sự nghiệp trộm cắp lâm ly của gã. Cả ba cùng làm cho Cơ quan quản lý Bến cảng và Hải đăng. Đó là lý do tại sao chúng lại gặp nhau. Ellidi là một kẻ tàn bạo ngu xuẩn, sẵn sàng đánh nhau bất cứ khi nào có cơ hội. Tấn công những người yếu thế hơn. Chẳng có gì thay đổi cả, tôi tin là vậy. Còn Holberg là một loại đầu sỏ. Kẻ ma mãnh nhất. Hắn thoát khỏi vụ Kolbrún một cách nhẹ nhàng. Hồi đó, khi tôi bắt đầu hỏi về hắn, người ta lưỡng lự không nói. Grétar chỉ là một kẻ nhu nhược bám theo hai tên kia, rụt rè, hèn nhát. Nhưng tôi có cảm giác đó chỉ là cái vẻ bề ngoài vậy thôi".

"Thế Rúnar và Holberg có biết nhau trước đó không?"

"Tôi không nghĩ thế".

"Chúng tôi vẫn chưa công bố chuyện này," Erlendur nói, "nhưng chúng tôi tìm ra một lời nhắn trên thi thể Holberg".

"Một lời nhắn ư?"

"Tên sát nhân viết 'Tôi là ông ta' trên một mẩu giấy và để lại nó trên mình Holberg".

"Tôi là ông ta á?"

"Không phải là nó ám chỉ rằng chúng có liên quan đến nhau sao?"

"Trừ khi đó là một kẻ mang ảo tưởng mình là Đấng cứu thế. Một kẻ cuồng tín".

"Tôi lại cho đó là mối liên hệ họ hàng".

"'Tôi là ông ta?' Hắn nói thế là có ý gì nhỉ? Ý nghĩa của nó là gì?"

"Giá mà tôi biết được" Erlendur nói.

Erlendur đứng lên và đội mũ, nói rằng mình phải về nhà. Marion hỏi thăm tình hình của Eva Lind, ông trả lời rằng con bé đang giải quyết việc riêng của mình. Marion tiễn ông ra đến cửa và họ bắt tay nhau. Khi Erlendur đi xuống bật cửa, Marion gọi giật lại.

"Erlendur! Chờ một chút đã, Erlendur!"

Erlendur quay lại và nhìn lên chỗ Marion đang đứng trên thềm cửa, ông nhận ra cái cách mà tuổi tác đã để lại dấu ấn lên sự tôn trọng giữa hai người, cái cách mà những tấm lưng còng xuống có thể làm giảm đi lòng tự kiêu, và cái cách một gương mặt đầy nếp nhăn phải chịu đựng một cuộc đời vất vả... Đã lâu lắm rồi ông không đến căn hộ này và trong khi ngồi đối diện với Marion, ông đã suy nghĩ về sự đối xử của thời gian với con người.

"Đừng để những gì mà ông tìm ra về vụ Holberg ảnh hưởng quá nhiều đến mình" Marion nói. "Đừng để hắn ta giết chết bất kỳ phần nào đó của ông mà ông không muốn mất. Đừng để hắn ta chiến thắng. Thế thôi".

Erlendur đứng dưới mưa, không biết lời khuyên này có nghĩa là gì. Marion Briem gật đầu với ông.

"Vụ cướp nào thế?"

"Vụ cướp ư?" Marion hỏi trong lúc mở lại cánh cửa.

"Vụ cướp mà Grétar thực hiện ấy. Hắn đã ăn cắp thứ gì?"

"Một hiệu ảnh. Hắn có dính líu đến ảnh" Marion Briem trả lời. "Hắn đã chụp ảnh".

Hai gã đàn ông, cả hai cùng mặc áo khoác da và giầy da đen thắt dây đến bắp chân, gõ cửa nhà Erlendur trong lúc ông đang gật gù trên chiếc ghế bành buổi tối hôm đó. Ông đã trở về nhà, gọi Eva Lind nhưng không nhận được câu trả lời, sau đó ngồi xuống ăn phần gà được đặt trên chiếc ghế mà tối hôm trước ông đã ngủ trên đó. Hai gã đàn ông đến tìm Eva Lind. Erlendur chưa từng nhìn thấy chúng trước đây và cũng chưa gặp con gái mình kể từ hôm con bé nấu cho ông món thịt hầm. Trông chúng có vẻ độc ác khi hỏi Erlendur xem có thể gặp Eva Lind ở đâu và cố gắng nhòm vào trong nhà mà không đẩy ông qua một bên. Erlendur hỏi lý do tại sao chúng muốn gặp con gái mình nhưng chúng lại hỏi ông có giấu cô gái trong nhà không, đồ lão già bẩn thỉu. Erlendur hỏi chúng có phải đến để đòi nợ không, chúng bảo ông xéo ra, ông đuổi chúng cút đi. Chúng chửi ông là đồ ăn cứt. Khi ông chuẩn bị đóng cửa, một trong hai kẻ đó chặn đầu gối vào cánh cửa. "Con gái mày là một con điếm khốn nạn!" Hắn hét lên. Hắn mặc quần dài bằng da thuộc.

Erlendur thở dài. Đó quả thật là một ngày dài và tồi tệ.

Ông nghe thấy tiếng đầu gối tên kia kêu răng rắc khi cánh cửa đóng sầm vào nó với một sức mạnh khủng khiếp đến nỗi cái bản lề bên trên khung cửa bị long hẳn ra.

[giavui]

20

Sigurdur Óli đang phân vân không biết nên đặt câu hỏi như thế nào. Anh đang giữ một bản danh sách tên mười người phụ nữ từng sống ở Húsavík trước và sau năm 1960 rồi sau đó lại chuyển về Reykjavík. Hai người trong số đó đã chết. Hai người không có con. Sáu người còn lại đều làm mẹ trong giai đoạn vụ cưỡng hiếp có khả năng xảy ra. Sigurdur Óli đang trên đường đến gặp người thứ nhất. Bà ta sống ở Barmahlíd, đã li dị và có ba đứa con đã trưởng thành.

Nhưng làm thế nào để anh có thể đặt câu hỏi với những người phụ nữ trung niên này? "Xin lỗi, thưa bà, tôi là cảnh sát và tôi được đề cử đến đây để hỏi xem liệu bà có bị cưỡng hiếp ở Húsavík khi bà sống ở đó không" ư? Anh nói thử điều đó với Elínborg, cô đã có danh sách tên mười người phụ nữ ấy, nhưng cô không hiểu được vấn đề.

Sigurdur Óli coi đó là một việc làm vô ích mà Erlendur đã đề ra. Thậm chí nếu Ellidi đã nói sự thật và cả thời gian lẫn địa điểm đều trùng khớp và cuối cùng họ cùng tìm ra người phụ nữ sau một quá trình điều tra lâu dài, điều gì sẽ đảm bảo là bà ta sẽ nói tiếp về vụ hiếp dâm? Bà ta đã giữ kín chuyện đó suốt cuộc đời mình. Vậy thì sao bà ta phải nói ra chuyện đó lúc này? Tất cả những gì mà bà ta cần nói, khi Sigurdur Óli hay bất cứ thám tử nào mang theo bản danh sách như thế và đến gõ cửa nhà họ, là "không", và anh sẽ chẳng biết nói gì hơn là "xin lỗi đã làm phiền bà". Thậm chí nếu họ có tìm ra người phụ nữ, chẳng có gì đảm bảo rằng việc bà ta có một đứa con là kết quả của vụ cưỡng hiếp cả.

"Đó là một câu hỏi cần trả lời, anh nên sử dụng chiến thuật tâm lý" Erlendur đã nói khi Sigurdur Óli cố gắng làm cho ông nhận ra được vấn đề. "Cố gắng vào nhà họ, ngồi xuống, uống cà phê, trò chuyện và cố gắng nói chuyện tầm phào một lúc".

"Tâm lý!" Sigurdur Óli khịt mũi khi anh bước ra khỏi xe ở Barmahlíd và nghĩ về cô nàng sống cùng mình, Bergthóra. Anh thậm chí còn không biết cách sử dụng tâm lý như thế nào với cô ta nữa. Họ gặp nhau trong những dịp bất thường cách đây vài năm, khi mà Bergthóra là nhân chứng trong một vụ khó và sau một thời gian lãng mạn, họ quyết định dọn về sống cùng nhau. Dường như họ khá hợp nhau, có những sở thích chung và cả hai đều thích làm cho căn nhà mình đang sống trở nên đẹp đẽ với những bộ đồ nội thất và đồ nghệ thuật độc, những kẻ "yuppie" 1 đích thực. Họ luôn luôn hôn nhau mỗi khi đi làm về. Tặng nhau những món quà nhỏ, thậm chí còn mở cả một chai rượu. Thỉnh thoảng họ lên giường luôn sau khi đi làm về, nhưng gần đây chuyện đó ít xảy ra hơn.

Đó là sau khi cô tặng anh một đôi ủng cao su Fennish rất bình thường nhân dịp sinh nhật. Anh đã cố gắng cười toe toét miệng nhưng vẻ hoài nghi không tin nổi hiện lên trên mặt anh quá lâu và cô biết đã có vấn đề gì đó. Cuối cùng, khi anh mỉm cười, đó là một sai lầm.

"Bởi vì anh chẳng có đôi nào cả" cô nói.

"Anh chưa có một đôi ủng cao su nào kể từ khi anh... mười tuổi" anh trả lời.

"Anh không hài lòng ư?"

"Anh nghĩ rằng chúng thật tuyệt" Sigurdur Óli đáp, biết rằng mình không trả lời vào câu hỏi. Cô cũng biết điều đó. "Không, nói một cách nghiêm túc," anh bổ sung thêm và có thể cảm nhận được mình đang tự chôn mình vào một nấm mồ lạnh lẽo, "nó thật tuyệt vời".

"Anh không thích chúng" cô ủ ê.

"Chắc chắn là có mà" anh nói, vẫn còn tràn trề thất vọng vì không thể không nghĩ đến cái đồng hồ đeo tay trị giá 30.000 króna mà anh tặng cô hôm sinh nhật. Anh đã mua nó sau một tuần săn lùng trong toàn thị trấn và bàn bạc rất nhiều với những nhà sản xuất đồng hồ về thương hiệu, kỹ thuật mạ vàng, máy móc, dây đeo, độ chống thấm nước, những đồng hồ Thụy Sĩ và đồng hồ đánh chuông. Anh đã áp dụng tất cả những kỹ năng thám tử của mình để tìm ra chiếc đồng hồ xứng đáng, cuối cùng anh cũng tìm ra và cô đã thực sự ngây ngất, niềm vui và hạnh phúc của cô là hoàn toàn thật.

Sau đó anh ngồi trước mặt cô với nụ cười đóng băng trên mặt và cố tỏ ra vui mừng quá mức, nhưng đơn giản là anh không thể làm được chuyện đó suốt cả cuộc đời mình.

"Tâm lý ư?" Sigurdur Óli khịt mũi lần nữa. Anh nhấn chuông khi đến cửa nhà người phụ nữ đầu tiên ở Barmahlíd và hỏi một cách tâm lý nhất có thể, nhưng đã thất bại thảm hại. Trước khi nhận ra điều đó, anh đã bối rối hỏi người phụ nữ xem liệu bà ta có từng bị cưỡng hiếp hay không.

"Ông đang nói cái quái gì thế?" Người phụ nữ nói, mặt đằng đằng sát khí, các ngón tay xiết chặt đầy hung dữ. "Ông là ai? Ông là cái kẻ khốn nạn nào vậy?"

"Không, xin lỗi bà", Sigurdur Óli nói và quay ra cầu thang trong nửa giây.

Elínborg may mắn hơn, bởi vì cô tập trung tâm trí cho công việc nhiều hơn và không ngại việc nói chuyện phiếm để lấy lòng người khác. Chuyên môn của cô là nấu ăn, cô là một đầu bếp cừ khôi và có năng lực thực sự, và không gặp khó khăn nào trong việc bắt chuyện. Nếu có cơ hội, cô sẽ hỏi về mùi thơm tuyệt diệu đang tỏa ra từ bếp là cái gì và thậm chí những người chỉ sống nhờ bỏng ngô cả tuần trước cũng mời cô vào nhà.

Cô đang ngồi trong phòng khách của một căn hộ dưới tầng hầm ở Breidholt và nhấp một ngụm cà phê do một người phụ nữ đến từ Húsavík mời, bà ta mất chồng đã lâu và giờ là mẹ của hai đứa con đã trưởng thành. Tên bà ta là Siguriaug - người cuối cùng trong danh sách của Elínborg. Việc đặt ra những câu hỏi nhạy cảm khá dễ dàng với cô, và cô còn nhờ những người cô phỏng vấn liên lạc với mình nếu họ nghe thấy bất kỳ điều gì từ những câu chuyện phiếm ở Húsavík.

"... và đó là lý do tại sao chúng tôi đang tìm một người phụ nữ tầm tuổi bà đến từ Húsavík, người mà có thể biết Holberg vào thời gian đó và thậm chí còn có một vài rắc rối với ông ta".

"Tôi không nhớ có ai tên là Holberg ở Húsavík cả" người phụ nữ nói. "Cô đang nói đến loại rắc rối nào cơ?"

"Holberg chỉ ở Húsavík trong một thời gian ngắn" Elínborg nói. "Do đó bà không cần phải nhớ bất cứ điều gì về ông ta cả. Ông ta chưa bao giờ sống ở đó. Và đó là một sự tấn công về thể chất, ông ta đã tấn công một người phụ nữ trong thị trấn cách đây vài thập kỷ và chúng tôi đang cố gắng tìm ra bà ta".

"Chắc hẳn là các cô phải có thông tin đó trong hồ sơ chứ?"

"Vụ tấn công đó chưa bao giờ được trình báo cả".

"Loại tấn công nào cơ?"

"Cưỡng hiếp".

Người phụ nữ đưa tay lên che miệng theo bản năng và mắt mở to hết cỡ. "Lạy Chúa tôi!" Bà ta thốt lên. "Tôi không biết gì về chuyện đó cả. Cưỡng hiếp! Lạy Chúa! Tôi chưa bao giờ từng nghe những chuyện đại loại như thế".

"Không, dường như đó là một bí mật được giữ kín hoàn toàn" Elínborg nói. Cô khéo léo né tránh những câu hỏi tò mò của người phụ nữ và nói về những yêu cầu sơ bộ và những lời đồn. "Tôi đang băn khoăn," cô nói, "liệu bà có biết ai có thể biết chuyện này không?" Người phụ nữ cho cô tên của hai người phụ nữ bạn mình đến từ Húsavík và nói rằng chưa bao giờ họ để lỡ chuyện gì. Elínborg viết tên họ lại, ngồi một lúc nữa để tránh bất lịch sự, sau đó ra về.

°

Erlendur bị một vết cắt ở trán, sau đó ông đã dán băng keo lên. Một trong hai tên đồ tể đến nhà ông tối qua đã ra tay sau khi Erlendur đập cửa vào đầu gối hắn khiến hắn rú lên dưới sàn. Tên còn lại nhìn trân trối cho đến khi hắn hiểu ra sự tình và điều tiếp theo mà hắn nhận biết được là Erlendur đứng đối diện với hắn trên cầu thang và đẩy hắn, không một chút nao núng, xuống cầu thang.

Hắn cố gắng túm lấy thành cầu thang để không rơi xuống dưới. Hắn không muốn xử lý Erlendur, người lúc này đang đứng trên cầu thang với cái trán sưng phồng, bầm tím. Hắn nhìn sang gã đi cùng mình và thấy gã đang nằm trên sàn gào rú vì đau, sau đó lại nhìn Erlendur và quyết định tránh xa ông. Hắn mới tầm hai mươi tuổi.

Erlendur gọi xe cứu thương và trong khi chờ đợi, ông hỏi xem bọn chúng muốn gì từ Eva Lind. Gã đàn ông lúc đầu hơi do dự, nhưng khi Erlendur đề nghị kiểm tra cái đầu gối của hắn, hắn bỗng trở nên nói nhiều. Chúng là những người đi thu nợ. Eva Lind nợ tiền và ma túy của cả hai và cả một số người khác nữa mà Erlendur chưa từng nghe thấy tên.

Erlendur không giải thích về miếng cao dán với bất kỳ ai khi ông đi làm ngày hôm sau, và không ai dám hỏi ông về chuyện đó. Cánh cửa gần như đã đo ván ông khi nó đập vào chân tên đòi nợ rồi sau đó trở lại đập vào đầu ông. Trán ông vẫn còn đau, ông vẫn lo lắng về Eva Lind và trằn trọc suốt đêm hôm đó, hy vọng con gái mình sẽ quay trở về trước khi tình hình trở nên không kiểm soát nổi. Ông nán lại ở văn phòng đủ lâu để tìm ra dữ kiện Grétar có một người em gái và mẹ gã vẫn còn sống, bà ta đang ở viện dưỡng lão Grund. Như đã nói với Marion Briem, ông không chú trọng đặc biệt tìm Grétar, cũng giống như cô gái mất tích ở Gardabaer, nhưng ông nghĩ là việc biết thêm thông tin về gã cũng không có hại gì. Grétar đã ở bữa tiệc trong buổi tối mà Kolbrún bị cưỡng hiếp. Có thể hắn có nhớ chút gì về chuyện xảy ra hôm đó, một chi tiết rải rác mà hắn có thể buột miệng. Erlendur không trông mong vào việc tìm ra manh mối mới về việc mất tích của gã, Grétar có thể đã yên nghỉ, ông không quan tâm, nhưng ông chú ý đến những người mất tích trong một thời gian dài. Đằng sau mỗi người lại là một câu chuyện rùng rợn, nhưng trong tâm trí ông, việc người ta biến mất mà không để lại dấu vết nào hoặc không ai biết tại sao có chút gì đó thật hấp dẫn.

Mẹ của Grétar đã chín mươi tuổi và bị mù. Erlendur nói chuyện nhanh chóng với giám đốc của viện - hình như bà ta khó có thể rời mắt khỏi cái trán của ông. Bà ta nói rằng Theodóra là một trong số những người già nhất và ở đây lâu nhất, một thành viên gương mẫu của cộng đồng trong tất cả mọi mặt, được tất cả nhân viên và những người khác yêu mến thán phục.

Erlendur được dẫn đến phòng của Theodóra và được giới thiệu với bà. Bà ta ngồi trên một chiếc xe lăn, mặc một cái áo dài, bên trên phủ một chiếc chăn len, mái tóc dài màu xám của bà được tết lại và buông xuông lưng ghế. Người bà hơi cúi về đằng trước, bàn tay xương xẩu và khuôn mặt hiền từ nhân hậu. Ở đây có rất ít đồ đạc cá nhân. Một tấm hình của Tổng thống John F. Kennedy treo trên đầu giường. Erlendur ngồi vào một chiếc ghế trước mặt bà, nhìn sâu vào đôi mắt mà giờ đây không còn thấy gì nữa, và nói rằng ông muốn hỏi chuyện về Grétar. Thính giác của bà vẫn còn khá tốt, đầu óc bà vẫn còn minh mẫn. Bà không biểu lộ tí ngạc nhiên nào mà đi thẳng vào vấn đề. Erlendur có thể nhận ra là bà đến từ Skagafjordur. Bà nói với một chất giọng đặc sệt miền Bắc.

"Thằng Grétar nhà tôi không phải là một người tốt" bà nói. "Nói thật với ông, nó là một kẻ độc ác xấu xa. Tôi không hiểu nó lấy cái tính ấy ở đâu. Một thằng xấu xa rẻ tiền. Nó giao du với những kẻ xấu, những gã lang thang và rất nhiều kẻ đê tiện khác. Các ông đã tìm thấy nó chưa?"

"Chưa" Erlendur trả lời. "Một trong số những người bạn của anh ta bị sát hại gần đây. Holberg. Có thể bà đã nghe qua tin đó".

"Tôi không biết, ông nói anh ta bị giết sao?"

Erlendur rất ngạc nhiên và lần đầu tiên sau một thời gian dài, ông thấy mình có lý do để mỉm cười.

"Tại nhà. Họ đã từng làm việc cùng nhau trước đây, Holberg và con trai bà ấy, tại Cơ quan quản lý Bến cảng và Hải đăng".

"Lần cuối cùng tôi gặp Grétar - khi đó mắt tôi còn sáng - là khi nó về nhà để gặp tôi vào cái mùa hè có diễn ra lễ hội quốc gia. Nó đã ăn cắp tiền trong ví của tôi cùng với một ít bạc. Tôi không biết chuyện đó cho đến khi nó rời đi và món tiền biến mất. Sau đó Grétar mất tích. Giống như nó cũng bị đánh cắp vậy. Ông có biết ai đánh cắp nó không?"

"Không" Erlendur trả lời. "Bà có biết anh ta đi đâu trước khi mất tích không? Anh ta giao du với ai?"

"Tôi không biết" người phụ nữ đáp. "Tôi không bao giờ biết Grétar sẽ đi đâu. Tôi cũng đã nói với các ông hồi đó như thế".

"Bà có biết là anh ta cũng chụp ảnh không?"

"Có. Nó chụp ảnh. Nó luôn luôn chụp ảnh. Tôi không biết tại sao. Có lần nó bảo với tôi rằng ảnh là những tấm gương phản chiếu thời gian, nhưng tôi không hiểu nó đang nói về chuyện gì".

"Đó không phải là một vẻ trí thức ở Grétar sao?"

"Tôi chưa bao giờ nghe nó nói như vậy".

"Địa chỉ cuối cùng của anh ta là ở Bergstadastraeti - anh ta thuê một căn phòng ở đó. Bà có biết chuyện gì xảy ra với đồ đạc của anh ta không, máy ảnh, phim, bà có biết không?"

"Có thể Klara biết đấy" Theodóra trả lời. "Con gái tôi. Con bé dọn phòng thằng Grétar và ném đi tất cả những đồ rác rưởi, tôi nghĩ vậy".

Erlendur dứng dậy và khuôn mặt bà hướng theo bước ông đi. Ông cảm ơn bà vì sự giúp đỡ, nói rằng những lời nói của bà rất có giá trị và ông muốn khen bà vì trông bà vẫn còn khỏe mạnh và minh mẫn, nhưng lại thôi. Ông nhìn lên bức ảnh của Kennedy trên tường chỗ đầu giường bà và không kìm được câu hỏi.

"Tại sao bà lại treo ảnh Kennedy trên đầu giường?" Ông hỏi và nhìn vào đôi mắt trống rỗng của bà.

"Ồ," Theodóra thở dài, "tôi rất ngưỡng mộ ông ấy khi ông ấy còn sống".

--------------------------------
1 Yuppie là từ chỉ một lớp người trẻ tuổi, sống vào khoảng thập niên 1980 ở Mỹ. Họ chủ yếu sống ở thành thị, có nghề nghiệp ổn định và thích tiêu tiền cho bất cứ thứ gì mình thích.

[giavui]

21

Các thi thể nằm bên cạnh nhau trên những tấm kim loại lạnh lẽo trong nhà xác ở Barónsstígur. Erlendur cố gắng không nghĩ đến cái cách ông mang hai cha con họ lại gần nhau ngay cả khi đã chết. Một cuộc khám nghiệm tử thi và các xét nghiệm đã được thực hiện trên cơ thể của Holberg, nhưng người ta còn chờ những nghiên cứu sâu hơn về các bệnh di truyền và kết quả xác minh xem ông ta có liên quan đến Audur không. Erlendur để ý thấy các ngón tay của nạn nhân có màu đen. Các dấu vân tay của ông ta được lấy sau khi ông ta chết. Cơ thể của Audur được quấn trong một tấm vải màu trắng, cô bé nằm trên chiếc bàn bên cạnh Holberg.

Cô bé vẫn chưa được động đến.

Erlendur không biết vị bác sĩ pháp y và ít khi nhìn thấy ông ta. Ông ta cao, có đôi bàn tay to đeo đôi găng bằng cao su mỏng, chiếc tạp dề trắng được khoác bên ngoài chiếc áo da màu xanh, buộc lại ở sau lưng cùng chiếc quần màu xanh làm từ cùng chất liệu. Miệng ông đeo khẩu trang và đầu đội một cái mũ nhựa màu xanh, chân đi giày thể thao màu trắng.

Erlendur trước đây đã từng đến nhà xác nhiều lần và lần nào cũng cảm thấy khó chịu như nhau. Mùi chết chóc bao trùm lấy các giác quan của ông và bám chặt vào quần áo, cái thứ mùi tổng hợp của phoóc môn, chất khử trùng và cả cái mùi hôi thối khủng khiếp của những xác chết bị mổ phanh ra. Những bóng đèn huỳnh quang sáng chói được treo trên trần nhà, tỏa ra một thứ ánh sáng trắng quanh căn phòng không cửa sổ. Nền nhà lát đá trắng to và tường cũng được ốp đá một phần, nửa bên trên được sơn màu trắng. Đối diện các bức tường là những chiếc bàn với kính hiển vi và các dụng cụ nghiên cứu khác. Trên tường có rất nhiều tủ ly, một vài cái có cửa kính, để lộ ra bên trong những dụng cụ và bình lọ mà Erlendur không hiểu được. Tuy nhiên, ông hiểu chức năng của dao mổ, cái kẹp và những lưỡi cưa đặt thành một hàng ngăn nắp trên một chiếc bàn dài.

Erlendur chú ý đến một tấm thiệp thơm treo trên một bóng đèn huỳnh quang chiếu sang một trong hai chiếc bàn phẫu thuật. Nó in hình một cô gái mặc bộ bikini màu đỏ đang chạy trên bãi biển đầy cát trắng. Có một cái máy ghi âm trên bàn và vài cái băng cassette bên cạnh. Tiếng nhạc cổ điển du dương cất lên. Mahler, Erlendur nghĩ bụng. Suất ăn trưa của vị bác sĩ nằm trên cái bàn bên cạnh một trong những chiếc kính hiển vi.

"Cô ấy không còn tỏa hương thơm từ lâu rồi, nhưng cô ấy vẫn giữ được vóc dáng khá tốt", vị bác sĩ pháp y nói và nhìn ra Erlendur - lúc này ông đang đứng bên cửa như thể đang do dự về việc bước vào căn phòng chết chóc sáng lòa.

"Sao cơ?" Erlendur hỏi lại, không thể rời mắt ra khỏi cái đống màu trắng. Có gì như một sự hân hoan trong giọng nói của viên bác sĩ mà ông không hiểu được.

"Ý tôi nói là cô gái mặc bộ bikini ấy" ông bác sĩ vừa nói vừa gật đầu về phía tấm thiệp thơm. "Tôi phải mua một cái mới thôi. Có thể ông không bao giờ quen được với thứ mùi ở đây. Hãy cứ vào đi. Đừng sợ. Chỉ là thịt thôi mà". Ông ta vẫy cái dao trên cơ thể Holberg. "Không có tâm hồn, không có sự sống, chỉ là một khối thịt chết, ông có tin vào ma quỷ không?"

"Sao cơ?" Erlendur hỏi lại.

"Ông có tin là những linh hồn đang theo dõi theo chúng ta không? Ông có cho rằng họ đang bay lơ lửng trong căn phòng này không, hay là họ đã nhập vào một cơ thể khác? Được tái sinh ấy? Ông có tin là có cuộc sống sau khi chết không?"

"Không, tôi không tin" Erlendur trả lời.

"Người đàn ông này chết sau khi bị đập mạnh làm thủng da đầu, vỡ sọ và tổn thương đến não bộ. Theo tôi, người tấn công phải đối mặt với nạn nhân. Rất có thể họ đã nhìn vào mắt nhau. Hung thủ có thể thuận tay phải, vì vết thương nằm bên trái. Và hắn phải khá cao to, một người đàn ông trẻ hoặc trung tuổi là hợp nhất, khó có thể là phụ nữ trừ khi cô ta lao động chân tay. Cú đập đã giết ông ta chết ngay lập tức. Có thể ông ta đã nhìn thấy đường hầm và những luồng sáng chói lòa".

"Cũng có thể là ông ta đi theo con đường khác" Erlendur nói.

"Ừm, ruột nạn nhân gần như trống rỗng, chỉ còn một ít trứng và cà phê, trực tràng đầy. Ông ta phải chịu đựng - nếu đó không phải là một từ quá nặng nề - bệnh táo bón, không hiếm gì ở tuổi của ông ta. Không ai đến nhận xác, tôi hiểu, cho nên chúng tôi đề nghị được sử dụng nó để dạy học. Chuyện đó có ảnh hưởng gì đến ông không?"

"Vậy thì ông ta thà chết đi còn có ích hơn là sống".

Viên bác sĩ nhìn Erlendur, rồi tiến về phía cái bàn, lấy ra một khối thịt từ một cái khay kim loại và giơ nó lên bằng một tay.

"Chẳng thể biết được là người ta tốt hay xấu" ông nói. "Cái này có khi cũng giống như quả tim của một vị thánh mà thôi. Những cái gì mà chúng ta cần tìm ra, nếu tôi hiểu đúng ý ông, là liệu nó có bơm loại máu xấu hay không thôi".

Erlendur nhìn đầy ngạc nhiên khi viên bác sĩ cầm quả tim của Holberg và xem xét nó. Nhìn ông ta cầm quả tim như thể không có gì có thể tự nhiên hơn trên cõi đời này.

"Đây là một trái tim khỏe" ông ta tiếp tục. "Nó có thể làm việc tốt trong vài năm nữa, có thể giúp cho chủ nhân của nó sống hơn trăm tuổi". Nói rồi viên bác sĩ đặt quả tim lại vào khay kim loại.

"Có một vài điều khá thú vị về Holberg, mặc dù tôi chưa khám nghiệm ông ta một cách cụ thể. Có thể ông sẽ muốn tôi làm điều đó. ông ta có nhiều triệu chứng nhẹ của một căn bệnh đặc trưng. Tôi đã tìm ra một khối u nhỏ trong não của ông ta, một khối u lành tính - có thể gây rắc rối cho ông ta một chút, và trên da ông ta còn có café au lait nữa, đặc biệt là ở đây, dưới cánh tay".

"Café au lait ư?"

"Café au lait là thuật ngữ trong y khoa. Trông nó giống như cà phê hòa tan vậy. Ông có biết gì về nó không?"

"Không một chút nào".

"Chắc chắn tôi sẽ tìm ra nhiều triệu chứng hơn khi xem xét nạn nhân kĩ lưỡng hơn".

"Người ta nói về café au lait trên cơ thể cô bé. Cô bé bị bệnh u não. Ác tính. Ông có biết bệnh đó là gì không?"

"Tôi vẫn chưa thể nói gì về điều đó cả".

"Có phải là một bệnh di truyền qua gen không?"

"Tôi không biết nữa".

Ông bác sĩ đi đến chiếc bàn nơi Audur nằm.

"Ông đã nghe câu chuyện về Einstein chưa?" ông ta hỏi.

"Einstein ư?" Erlendur hỏi.

"Albert Einstein ấy".

"Chuyện gì?"

"Một câu chuyện khó tin nhưng có thật. Thế còn Thomas Harvey? Chưa nghe đến tên ông ta à? Một bác sĩ pháp y ấy".

"Chưa".

"Ông ta tiến hành xét nghiệm khi Einstein chết" ông bác sĩ tiếp tục. "Thật là một gã tò mò. Ông ta tiến hành khám nghiệm tử thi, nhưng bởi vì đó là Einstein nên ông ta đã không kìm được và mở hộp sọ của Einstein ra để xem xét bộ não. Và ông ta còn làm nhiều hơn thế nữa. Ông ta đã ăn cắp não của Einstein".

Erlendur không nói gì. Ông không hiểu đầu đuôi câu chuyện mà ông bác sĩ đang nói. "Ông ta mang nó về nhà. Đó là một thôi thúc kì lạ nhằm sưu tầm những gì mà chỉ ít người mới có, đặc biệt là khi nó liên quan đến những người nổi tiếng. Harvey mất việc khi vụ đánh cắp bị phát hiện và suốt nhiều năm nó trở thành một câu chuyện bí mật, một truyền thuyết thì đúng hơn. Tất cả các câu chuyện đều xoay quanh ông ta. Ông ta luôn giữ bộ não trong nhà. Tôi không biết làm thế nào mà ông ta có thể làm được điều đó. Người nhà của Einstein luôn cố gắng để lấy lại bộ não từ ông ta, nhưng vô ích. Cuối cùng khi đã già rồi, ông ta quyết định trả bộ não về cho họ. Ông ta đặt nó trong cốp xe và lái xe suốt dọc nước Mỹ để về nhà của cháu Einstein ở California".

"Chuyện đó có thật không?"

"Thật như ban ngày".

"Tại sao ông lại nói với tôi điều này?" Erlendur hỏi.

Viên bác sĩ nhấc tấm chăn ra khỏi cơ thể của đứa bé và nhìn vào đó.

"Não của cô bé bị mất" ông ta nói, và vẻ bình thản trên khuôn mặt ông không còn nữa.

"Sao cơ?"

"Bộ não," ông nói, "không còn ở đúng chỗ của nó nữa".

[giavui]

22

Erlendur không hiểu ngay những gì ông bác sĩ nói và nhìn ông ta như thể mình chưa nghe thấy gì. Ông không hiểu được ông bác sĩ đang nói đến chuyện gì. Trong một thoáng, ông nhìn xuống cái xác, sau đó nhìn vội lên cho đến khi ông thấy một mẩu xương từ bàn tay bé xíu thò ra bên dưới tấm khăn phủ. Ông không nghĩ là mình có thể hình dung ra hình ảnh của thứ đang nằm dưới đó. Ông không muốn biết những gì còn lại của cô bé trông như thế nào. Không muốn hình ảnh đó lại xuất hiện mỗi khi ông nghĩ về cô.

"Cô bé đã bị mổ ra trước đây" ông bác sĩ nói.

"Bộ não mất rồi sao?" Erlendur rên rỉ.

"Có một cuộc khám nghiệm tử thi đã diễn ra".

"Đúng, ở bệnh viện Keflavík".

"Cô bé chết năm nào?"

"1968" Erlendur đáp.

"Và, nếu như tôi hiểu đúng, thì Holberg là bố của cô bé, và họ không sống cùng nhau, bố mẹ của cô bé ấy?"

"Cô bé chỉ có mẹ thôi".

"Người ta cho phép sử dụng các bộ phận của cô ấy cho mục đích nghiên cứu không?" Ông bác sĩ nói tiếp. "Ông có biết gì về chuyện đó không? Người mẹ có đồng ý không?"

"Chắc chắn là không" Erlendur nói.

"Có thể nó được lấy đi mà không có sự cho phép của bà ta. Ai đã khám nghiệm cho cô bé sau khi cô ấy chết? Bác sĩ của cô bé là ai?"

Erlendur đọc tên Frank. Viên bác sĩ im lặng một lát.

"Tôi có thể nói là tôi hoàn toàn không quen gì với những chuyện đại loại như vậy. Những người thân đôi khi được hỏi xem liệu những bộ phận của người chết có được lấy đi nhằm phục vụ cho mục đích nghiên cứu hay không. Tất cả đều là vì khoa học, tất nhiên là như vậy. Chúng tôi cần những thứ đó. Cả để dạy học nữa. Tôi biết có những trường hợp, khi mà, nếu không có người thân thích kế cận, một vài bộ phận sẽ được lấy đi để nghiên cứu trước khi cái xác được chôn. Nhưng tôi không biết nhiều trường hợp các cơ quan bị đánh cắp hoàn toàn trước khi người thân được hỏi ý kiến".

"Bộ não có thể bị mất tích như thế nào?" Erlendur tiếp tục hỏi.

"Cái đầu đã bị cưa làm hai nửa và một mẩu đã bị lấy ra".

"Không, ý tôi là..."

"Một công việc rất khéo léo và tinh xảo" ông bác sĩ nói. "Phải là một người rất chuyên nghiệp trong nghề. Ông ta cắt dọc cột sống, qua cổ từ đoạn cuối ở đây và lấy bộ não ra".

"Tôi được biết là bộ não được nghiên cứu vì có liên quan đến một khối u" Erlendur nói. "Có phải ý ông là nó không được đặt lại?"

"Đó là một lời giải thích" viên bác sĩ vừa nói vừa phủ lại thi thể. "Nếu họ lấy bộ não ra để nghiên cứu, họ khó có thể trả lại nó kịp với đám tang. Nó cần phải được cố định lại".

"Cố định?"

"Để làm cho nó trở nên dễ dàng hơn cho việc nghiên cứu. Nó giống như pho-mát vậy. Não phải mất một thời gian mới cố định lại được".

"Người ta lấy một ít thôi không đủ sao?"

"Tôi không biết" viên bác sĩ nói. "Tất cả những gì tôi biết là bộ não không còn nữa, điều này làm cho việc xác định nguyên nhân cái chết trở nên khó khăn hơn. Có thể chúng ta kiểm tra ADN trên xương, việc đó có thể nói cho chúng ta biết điều gì đó".

°

Trên mặt Frank là một nỗi ngạc nhiên tột độ khi ông ta ra mở cửa và nhìn thấy Erlendur đang đứng trên bậc cửa dưới trời mưa như chút.

"Chúng tôi đã khai quật xác cô bé lên". Erlendur nói mà không vòng vo. "Và bộ não đã biến mất. Ông có biết gì về chuyện đó không?"

"Đào cô bé lên? Bộ não?" Ông bác sĩ nói và đưa Erlendur đi về phía văn phòng của mình. "Ý ông là gì cơ, bộ não mất tích hả?"

"Như tôi đã nói. Bộ não đã bị lấy đi. Có thể là để nghiên cứu thêm về mối liên hệ của nó với nguyên nhân cái chết, nhưng người ta không trả nó lại. Ông là bác sĩ của cô bé. Ông có biết chuyện gì đã diễn ra không?"

"Tôi là bác sĩ đa khoa của cô bé, và hình như tôi đã nói với ông khi ông đến lần trước: cô bé chịu sự kiểm soát của bệnh viện Keflavík và các bác sĩ ở đó".

"Người bác sĩ thực hiện ca phẫu thuật đã chết. Chúng tôi nhận được một bản photocopy về báo cáo xét nghiệm tử thi của ông ta, nó rất cụt lủn và chỉ đề cập đến căn bệnh u não. Nếu ông ta làm thêm xét nghiệm về nó, chẳng thấy có ghi chép gì hết. Chẳng lẽ lấy một ít làm mẫu mà cũng không đủ sao? Họ có nhất thiết phải lấy đi toàn bộ não không?"

Ông bác sĩ nhún vai. "Tôi không chắc". Ông ta lưỡng lự một lát. "Các cơ quan khác có bị mất không?" Ông ta hỏi.

"Các cơ quan khác nữa ư?" Erlendur hỏi lại.

"Ngoài bộ não ra, còn gì bị lấy đi không?"

"Ý ông là gì?"

"Không có gì khác bị động chạm vào ấy?"

"Tôi không nghĩ như vậy. Bác sĩ pháp y đó không đề cập đến vấn đề nào. Ông định nói đến điều gì?"

Frank nhìn Erlendur, trầm tư. "Chắc ông chưa từng nghe qua về Jar City, phải không?"

"Jar City nào?"

"Bây giờ nó đóng cửa rồi, tôi tin thế, thực ra là cách đây không lâu. Căn phòng được gọi đến với cái tên đó. Jar City".

"Căn phòng nào?"

"Trên lầu của Barónsstígur. Nơi mà người ta giữ các bộ phận".

"Tiếp tục đi".

"Chúng được bảo quản trong dung dịch phoóc môn trong các bình thủy tinh. Tất cả các bộ phận cơ thể người ở đó được lấy từ các bệnh viện. Nhằm mục đích giảng dạy trong y khoa. Chúng được bảo quản trong một căn phòng mà sinh viên y khoa gọi là Jar City. Những bộ lòng được bảo quản. Những quả tim, gan và chân tay. Cả não nữa".

"Từ các bệnh viện ư?"

"Những người chết ở các bệnh viện ấy. Họ bị xét nghiệm tử thi. Các bộ phận được kiểm tra. Thường là các bộ phận ấy không được trả lại, một vài trong số đó được giữ lại để phục vụ cho mục đích dậy học. Và một thời chúng được lưu giữ ở Jar City".

"Ông nói với tôi những điều này để làm gì?"

"Các bộ não không nhất thiết biến mất mãi mãi. Nó có thể ở đâu đó trong Jar City. Các mẫu được bảo quản cho mục đích dạy học đều được ghi chép lại và phân loại, ví dụ như vậy. Nếu ông muốn tìm bộ não của cô bé thì vẫn còn cơ hội đấy".

"Tôi chưa từng nghe thấy chuyện này trước đây. Các cơ quan bị lấy đi mà không có được phép hay sự đồng ý của người nhà bệnh nhân sao? Sự dàn xếp đó là như thế nào?"

Ông bác sĩ nhún vai. "Nói thật là tôi không biết. Bình thường nó phụ thuộc vào nhiều thứ. Các cơ quan nội tạng là cực kỳ quan trọng đối với việc đào tạo y khoa. Tất cả các bệnh viện của các trường Đại học có những bộ sưu tập nội tạng rất lớn. Thậm chí tôi từng nghe là một vài vị bác sĩ, những người nghiên cứu về y học, còn có những bộ sưu tập riêng của mình cơ, nhưng tôi không thể đảm bảo được điều đó".

"Những người sưu tập nội tạng à?"

"Họ là những người như thế".

"Chuyện gì đã xảy ra với cái... Jar City này? Nếu nó không còn hoạt động nữa?"

"Tôi không biết".

"Vậy ông nghĩ rằng đó có thể là nơi cất giữ bộ não sao? Bảo quản trong phoóc môn sao?"

"Có thể lắm chứ. Tại sao ông lại cho khai quật xác cô bé lên?"

"Có thể đó là một sai lầm" Erlendur thở dài. "Có thể cả cái vụ án này là một sai lầm lớn".

[giavui]

23

Elínborg đến tìm Klara, em gái của Grétar. Việc cô tìm kiếm nạn nhân khác của Holberg, người phụ nữ Húsavík như Erlendur đã gọi, chẳng đi đến kết quả nào. Tất cả những người phụ nữ mà cô đến tìm đều phản ứng như nhau: ngạc nhiên tột độ, sau đó là tò mò, háo hức muốn biết thêm làm cho Elínborg phải sử dụng tất cả những chiêu học được trong sách để tránh đề cập đến chi tiết cụ thể của vụ án. Cô biết rằng mặc dù cô và các cảnh sát khác - những người điều tra người phụ nữ đó - có nhấn mạnh đến mấy rằng đó là một vụ rất nhạy cảm và không được nói với ai khác, điều đó cũng không thể nào ngăn những câu chuyện ngồi lê đôi mách liên miên khi màn đêm dần buông.

Klara chào Elínborg trước cửa một căn hộ ngăn náp ở quận Seljahverfi thuộc vùng ngoại ô Breidholt. Bà trạc năm mươi tuổi, thân hình mảnh khảnh với mái tóc sẫm màu, mặc quần jean và áo len màu xanh dương. Bà ta đang hút một điếu thuốc.

"Cô đã nói chuyện với mẹ tôi phải không?" Klara nói khi Elínborg giới thiệu bản thân và mời cô vào nhà, bà tò ra rất thân thiện và đây vẻ quan tâm.

"Đây là Erlendur," Elínborg nói, "đồng nghiệp của tôi".

"Mẹ tôi nói rằng bà cảm thấy không được tốt" Klara nói trong lúc đi qua Elínborg vào phòng khách và mời cô ngồi. "Bà ấy luôn luôn đưa ra những nhận xét mà cô không thể đoán biết được."

Elínborg không nói gì.

"Hôm nay tôi được nghỉ làm" Klara nói như để giải thích lý do tại sao bà lại ở nhà vào giữa ngày và hút thuốc. Bà nói rằng mình làm cho một công ty du lịch, chồng bà vẫn đang ở chỗ làm, hai đứa con đã rời xa tổ ấm, con gái bà học Y, bà nói đầy tự hào. Klara khó có thể hút hết một điếu thuốc mà không châm thêm một điếu khác. Elínborg ho nhẹ một cách lịch sự, nhưng Klara không hiểu sự tế nhị đó.

"Tôi đã đọc tin tức về Holberg trên báo" Klara nói như thể không muốn vòng vo thêm nữa. "Mẹ tôi nói rẳng người đàn ông đó hỏi về Grétar. Chúng tôi là anh em cùng mẹ khác cha. Mẹ tôi quên không nói điều đó. Hai người bố đã mất cách đây rất lâu rồi".

"Chúng tôi không biết điều đó" Elínborg nói.

"Cô muốn xem qua cái đống hỗn độn mà tôi dọn trong phòng Grétar ư?"

"Nếu như bà không thấy phiền" Elínborg đáp.

"Anh ta sống trong một cái lỗ thật bẩn thỉu. Các cô đã tìm ra anh ta chưa?" Klara nhìn Elínborg và rít hơi thuốc vào phổi một cách thèm thuồng.

"Chúng tôi vẫn chưa tìm ra Grétar," Elínborg trả lời, "và có lẽ đó không phải một nhiệm vụ đặc biệt của chúng tôi". Cô ho nhẹ thêm lần nữa. "Ông ấy mất tích đã được hơn một phần tư thế kỷ rồi, do đó..."

"Tôi chẳng biết chuyện gì đã xảy ra cả" Klara xen ngang, nhả ra một làn khói thuốc dày đặc. "Chúng tôi không liên lạc thường xuyên lắm. Grétar lớn tuổi hơn tôi một chút, rất ích kỷ và thực sự là một nỗi đau khổ cho nhà tôi. Cô không thể nào moi được một từ từ anh ta, anh ta thề trước mặt mẹ rồi sau đó ăn cắp tiền của cả hai chúng tôi bất cứ khi nào có cơ hội. Sau đó anh ta bỏ nhà ra đi".

"Vậy bà không biết Holberg sao?" Elínborg hỏi.

"Không".

"Hoặc là Ellidi?". Cô thêm.

"Ellidi là ai?"

"Xin bà đừng bận tâm".

"Tôi không biết Grétar giao du với ai. Khi anh ta mất tích, có một người nào đó tên là Marion liên lạc với tôi và đưa tôi đến nơi anh ta sống. Đó quả là một cái lỗ bẩn thỉu. Một thứ mùi ghê tởm bốc lên trong phòng và sàn nhà thì đầy rác rưởi, có cả những cái đầu cừu đã bị ăn một nửa với cháo củ cải đã mốc meo trong căn phòng đó nữa".

"Marion ư?" Elínborg hỏi lại. Cô làm việc cho Cục điều tra tội phạm chưa đủ lâu để có thể nhận ra cái tên đó.

"Đúng, là cái tên đó".

"Bà có nhớ đến một chiếc máy ảnh trong số những đồ đạc của anh mình không?"

"Đó là thứ duy nhất trong căn phòng còn nguyên vẹn. Tôi mang nó về nhưng chưa bao giờ sử dụng nó cả. Cảnh sát cho rằng nó đã bị ăn cắp và tôi không ủng hộ điều đó. Tôi để nó ở nhà kho dưới tầng hầm. Cô có muốn xem qua nó không? Cô đến vì chiếc máy ảnh hả?"

"Tôi có thể xem qua nó được không?" Elínborg nói.

Klara đứng lên. Bà bảo Elínborg đợi một lát và đi vào bếp để lấy một chùm chìa khóa. Họ đi ra hành lang và xuống tầng hầm. Klara mở cửa dẫn vào nhà kho, bà bật đèn rồi tiến đến một cánh cửa và mở nó ra. Trong đó, rác rưởi cũ chồng đống khắp nơi, những cái ghế xếp và túi ngủ, dụng cụ trượt tuyết và đồ đi cắm trại. Elínborg để ý thấy có một thiết bị mát-xa chân màu xanh và một máy pha sô đa.

"Tôi để nó trong một cái hộp ở đây" Klara nói sau khi lách qua đống rác. Bà cúi xuống nhặt lên một cái hộp bìa cứng nhỏ màu nâu. "Tôi để tất cả đồ của Grétar ở đây. Anh ta chẳng có gì ngoài cái máy ảnh đó". Bà mở hộp và đang chuẩn bị lấy đồ ra thì Elínborg ngăn bà lại.

"Đừng lấy gì ra khỏi chiếc hộp ấy cả" cô nói và đưa tay ra đỡ nó. "Bà không biết được những thứ trong đây có thể quan trọng với chúng tôi đến thế nào đâu," cô nói thêm.

Klara đưa cho cô cái hộp với vẻ mặt hơi khó chịu, còn Elínborg mở nó ra. Nó đựng ba cuốn truyện trinh thám bìa mềm đã rách tả tơi, một con dao nhíp, vài đồng xu và một chiếc máy ảnh - loại máy ảnh Kodak Instamatic bỏ túi mà Elínborg nhớ nó từng là món quà Giáng sinh phổ biến nhiều năm trước đây. Đó không phải là thứ dành cho người có niềm đam mê cháy bỏng với nhiếp ảnh, nhưng chắc chắn là nó dùng được. Cô không thấy cuốn phim nào trong hộp. Erlendur đã yêu cầu cô kiểm tra kỹ xem liệu Grétar có để lại cuốn phim nào không. Cô lấy ra một cái khăn tay, xoay chiếc máy ảnh và nhận thấy bên trong chẳng còn cuốn phim nào. Trong hộp cũng chẳng có bức ảnh nào.

"Còn đây là tất cả những khay và dung dịch" Klara nói và chỉ tay vào bên trong nhà kho. "Tôi nghĩ là anh ta tự rửa ảnh. Cũng có cả những tấm giấy in ảnh nữa. Chắc hẳn là bây giờ chúng vô dụng rồi, phải không?"

"Tôi cũng muốn lấy cả cái đó nữa" Elínborg nói và Klara lại ngụp lặn trong đống rác.

"Bà có biết liệu ông ta có giữ các cuốn phim không? Hay bà có thấy chúng ở nơi ở của ông ta không?" Elínborg hỏi.

"Không, chẳng có cái nào cả" Klara trả lời khi bà cúi xuống để lấy những cái khay.

"Bà có biết ông ta có thể cất chúng ở đâu không?"

"Không".

"Vậy bà có biết nội dung những bức ảnh đó là gì không?"

"Tôi nghĩ là anh ta thích nó" Klara nói.

"Ý tôi là: bà có trông thấy bức ảnh nào không?"

"Không, anh ta chẳng bao giờ cho tôi xem gì cả. Như tôi đã nói, chúng tôi không nói chuyện nhiều. Tôi không biết những bức ảnh đó ở đâu. Grétar là một tên lang thang đáng nguyền rủa", bà nói, không biết liệu mình có lặp lại những lời mình vứa nói hay không, rồi bà nhún vai như thể một điều thú vị thì không nên được nhắc lại một cách quá thường xuyên vậy.

"Tôi muốn mang cái hộp này đi" Elínborg nói. "Tôi hy vọng bà chấp thuận. Tôi sẽ sớm trả lại".

"Chuyện gì đang xảy ra thế?" Klara hỏi, lần đầu tiên bà thể hiện sự quan tâm đến yêu cầu của cảnh sát và những câu hỏi liên quan đến anh trai mình. "Cô có biết Grétar ở đâu không?"

"Không" Elínborg nhấn mạnh, cố gắng xua tan mọi mối nghi ngờ. "Không có gì mới cả. Không có gì".

Hai người phụ nữ đi cùng với Kolbrún vào cái đêm cô bị Holberg tấn công cũng được lưu tên lại trong hồ sơ điều tra của cảnh sát. Erlendur đã yêu cầu điều tra về họ. Hóa ra cả hai cùng đến từ Keflavík, nhưng không ai còn sống ở đó nữa. Một trong hai người đã kết hôn với một người Mỹ ở căn cứ quân sự NATO không lâu sau khi vụ cưỡng hiếp xảy ra và bây giờ đang sống tại Mỹ. Người còn lại đã chuyển từ Keflavík đến Stykkishólmur năm năm sau. Bà ta vẫn đăng ký sống tại đó. Erlendur băn khoăn liệu ông có nên mất cả ngày trời vào một chuyến đi miền Tây đến Stykkishólmur không, hay chỉ cần gọi điện và hy vọng rằng như thế là đủ.

Tiếng Anh của Erlendur hơi kém nên ông nhờ Sigurdur Óli xác định nơi ở của người phụ nữ đang sống ở Mỹ. Anh nói chuyện với người chồng. Bà ta đã chết cách đây mười lăm năm vì bệnh ung thư và được chôn cất ở Mỹ. Erlendur gọi đến Stykkishólmur và dễ dàng liên lạc được với người phụ nữ thứ hai. Đầu tiên ông gọi đến nhà bà ta và được báo là bà ta đang đi làm. Đó là một y tá ở bệnh viện Stykkishólmur.

Người phụ nữ nghe các câu hỏi của Erlendur nhưng nói rằng thật không may là bà ta không giúp gì được cho ông. Ngày đó bà đã không giúp ích được gì cho cảnh sát và bây giờ cũng vậy.

"Holberg đã bị giết," Erlendur nói, "và chúng tôi nghĩ rằng nó liên quan đến vụ việc này".

"Tôi đã nghe tin tức về vụ đó", giọng nói trên điện thoại trả lời. Tên của bà ta là Agnes và Erlendur cố gắng hình dung bà ta qua giọng nói. Đầu tiên ông hình dung ra một người phụ nữ kiên định và có năng lực ở độ tuổi sáu mươi, một người béo ú bởi bà ta hay bị hết hơi. Nhưng rồi ông lại nghe thấy bà ho khan vì khói và Agnes hiện ra với một hình ảnh khác trong đầu ông: gầy như que củi, da nhăn nheo vàng vọt. Tiếng ho của bà ta nghe thật khó chịu và rời rạc, cứ chốc chốc lại ho một lần.

"Bà có nhớ cái đêm đó ở Keflavík không?" Erlendur hỏi.

"Tôi về nhà trước họ" Agnes trả lời.

"Có ba người đàn ông đi cùng các bà".

"Tôi về cùng với một người đàn ông tên là Grétar. Hồi đó, tôi đã nói với cảnh sát như vậy. Tôi cảm thấy nói về chuyện đó thật khó chịu".

"Bây giờ tôi mới biết là bà đi về cùng Grétar" Erlendur nói trong lúc lật nhanh các báo cáo trước mặt.

"Tôi đã nói với họ khi họ hỏi tôi những câu hỏi thế này ngày đó". Bà ta lại ho nhưng cố gắng chỉ để Erlendur nghe thấy tiếng khàn khàn trong cổ họng. "Xin lỗi. Tôi không thể nào từ bỏ được những điếu thuốc lá chết tiệt này. Ông ta có vẻ như là một kẻ thất bại. Cái gã Grétar ấy. Sau đó tôi không bao giờ gặp ông ta nữa".

"Bà và Kolbrún quen biết nhau như thế nào?"

"Chúng tôi từng làm việc cùng nhau. Đó là thời gian trước khi tôi học làm y tá. Chúng tôi làm việc trong một cửa hàng ở Keflavík, nó đã đóng cửa lâu rồi. Đó là lần đầu tiên và duy nhất chúng tôi đi chơi với nhau. Điều này có thể thông cảm được".

"Bà có tin Kolbrún khi cô ta nói về vụ hiếp dâm không?"

"Tôi không biết gì về vụ đó cho đến khi bất thình lình cảnh sát đến nhà tôi và bắt đầu tra hỏi về cái đêm đó. Không khi nào cô ấy lại nói dối về một chuyện như vậy. Kolbrún rất đứng đắn, hoàn toàn thành thật về mọi điều mà cô ấy từng làm, mặc dù có lẽ cô ấy hơi nhu nhược. Yếu ớt và mỏng manh. Không có cá tính mạnh mẽ. Đó là một chuyện quá kinh khủng để có thể nói ra nhưng cô ấy không thuộc tuýp người thích đùa, nếu ông hiểu đúng ý tôi. Không có nhiều chuyện xảy ra xung quanh cô ấy lắm".

Agnes dừng lại và Erlendur chờ bà ta nói tiếp.

"Cô ấy không thích đi chơi và thực tình tôi đã phải phỉnh phờ mãi cô ấy mới chịu đi với tôi và Helga tối hôm đó. Helga đã sang Mỹ nhưng đã chết cách đây nhiều năm, có thể ông biết điều đó. Kolbrún rất dè dặt và cô đơn nên tôi muốn làm điều gì đó cho cô ấy. Cô ấy đồng ý đến vũ trường, sau đó đi cùng chúng tôi đến nhà của Helga, nhưng một lúc sau cô ấy lại muốn về nhà. Tôi về trước cô ấy nên tôi không thực sự biết có chuyện gì đã xảy ra ở đó. Kolbrún không đi làm vào ngày thứ Hai và tôi nhớ là đã gọi điện cho cô ấy, nhưng cô ấy không trả lời. Vài ngày sau cảnh sát đến gặp tôi để hỏi về Kolbrún. Tôi không biết nên nghĩ thế nào nữa. Tôi không thấy điều gì bất thường ở Holberg. Ông ta là một người khá hấp dẫn nếu như tôi nhớ đúng. Tôi rất ngạc nhiên khi thấy cảnh sát hỏi về vụ cưỡng hiếp".

"Rõ ràng là ông ta đã tạo được một ấn tượng tốt" Erlendur nhận xét. "Một người đàn ông của các quý bà, tôi nghĩ là ông ta được miêu tả như vậy".

"Tôi nhớ là ông ta có đến cửa hàng".

"Ông ta? Holberg á?"

"Phải, là Holberg. Tôi nghĩ đó là lý do tại sao họ ngồi xuống với chúng tôi buổi tối hôm đó. Ông ta nói rằng mình là một kế toán viên đến từ Reykjavík, nhưng đó là một lời nói dối phải không?"

"Tất cả bọn họ đều làm ở Cơ quan quản lý Bến cảng và Hải đăng. Đó là loại cửa hàng gì?"

"Một cửa hàng chuyên dụng. Chúng tôi bán đồ của phụ nữ. Cả đồ lót nữa".

"Và ông ta đã đến cửa hàng?"

"Phải. Ngày hôm trước ấy. Ngày thứ Sáu. Hồi đó tôi cứ phải kể đi kể lại chuyện này nên tôi nhớ rất rõ. Ông ta nói rằng mình đang cần tìm một vài thứ đồ gì đó cho vợ mình. Tôi phục vụ ông ta và khi chúng tôi gặp nhau tại vũ trường, ông ta cư xử cứ như thể chúng tôi đã quen nhau từ trước ấy".

"Bà có liên hệ với Kolbrún sau khi sự việc xảy ra không? Bà có nói chuyện với cô ấy về những gì đã xảy ra không?"

"Kolbrún không bao giờ quay trở lại cửa hàng nữa, và như tôi đã nói, tôi không biết có chuyện gì xảy ra cho đến khi cảnh sát đến chất vấn tôi. Tôi cũng không hiểu rõ cô ấy lắm. Tôi cố gắng gọi điện đến nhà cô ấy một vài lần khi thấy cô ấy không đi làm nhưng đều không gặp. Tôi không muốn xen vào quá nhiều. Cô ấy luôn như vậy. Bí hiểm. Sau đó chị gái cô ấy đến và nói rằng Kolbrún đã thôi việc. Tôi nghe nói mấy năm sau cô ấy mất. Hồi đó tôi đã chuyển đến Stykkishólmur. Đó là một vụ tự vẫn phải không?"

"Cô ấy đã chết" Erlendur đáp, và lịch sự cảm ơn bà ta vì đã tiếp chuyện ông.

Erlendur nhớ về một người có tên là Sveinn, ông từng đọc được câu chuyện về ông ta. Người này sống sót sau một cơn bão ở Mosfellsheidi. Cái chết của những người đồng hành cùng Sveinn dường như chẳng có chút ảnh hưởng nào đến ông ta. Ông ta được trang bị tốt nhất trong số những người du lịch và là người duy nhất quay trở về an toàn và khỏe mạnh. Điều đầu tiên ông ta làm sau khi được người ta chăm sóc tại một trang trại gần nhất là đeo ván trượt tuyết lên và làm mọi người ngạc nhiên bằng cách trượt trên một chiếc hồ gần đó.

Trong lúc ấy, những người đi cùng ông ta đang bị đóng băng đến chết.

Kể từ lúc đó, ông không bao giờ gọi Sveinn bằng một cái tên nào khác ngoài "kẻ vô lương tâm".

[giavui]

24

Việc tìm kiếm người phụ nữ ở Húsavík vẫn chưa đi đến đâu khi buổi tối Sigurdur Óli và Elínborg ngồi tại văn phòng của Erlendur để bàn công chuyện trước khi họ về nhà. Sigurdur Óli nói rằng anh ta không hề ngạc nhiên khi họ sẽ không bao giờ tìm ra người phụ nữ theo kiểu này. Khi Erlendur hỏi một cách cáu kỉnh rằng anh ta có biết phương pháp nào tốt hơn không, anh ta lắc đầu. "Tôi không có cảm giác là chúng ta đang tìm ra kẻ giết Holberg" Elínborg nói, nhìn chằm chằm vào Erlendur. "Như thể là chúng ta đang tìm thứ gì đó hoàn toàn khác và tôi không biết đó là cái gì. Ông đã cho đào mộ cô bé và tôi không hiểu lý do tại sao. Ông bắt đầu đi tìm người phụ nữ bị mất tích cách đây cả một thế hệ và tôi chẳng thấy điều đó có liên quan gì đến vụ án. Chúng ta không tự đặt ra cho mình một câu hỏi rõ ràng: hung thủ có liên quan đến Holberg hay là một người hoàn toàn xa lạ, một người đã đột nhập vào nhà ông ta nhằm ăn trộm? Cá nhân tôi nghĩ rằng đó là lời giải thích hợp lý nhất. Tôi nghĩ chúng ta nên tiến hành điều tra về kẻ đó. Một vài tên nghiện ma túy, mặc đồ quân đội màu xanh. Chúng ta vẫn chưa làm gì liên quan đến điều đó cả".

"Có thể đó là một người nào đó mà Holberg phải trả phí dịch vụ" Sigurdur Óli nói. "Với tất cả những thứ khiêu dâm đó trong máy tính của ông ta, có khả năng lớn là ông ta phải trả tiền cho chúng".

Erlendur lặng lẽ ngồi nghe những lời chỉ trích và nhìn chằm chằm vào vạt áo. Ông biết rằng hầu hết những gì Elínborg nói là đúng. Có thể phán đoán của ông đã bị bóp méo bởi nỗi lo về Eva Lind, ông không biết con bé đang ở đâu, không biết tình trạng nó bây giờ ra sao, con bé đang bị săn lùng bởi những kẻ muốn hãm hại nó còn ông thì bất lực trong việc bảo vệ nó. Ông không nói với Sigurdur Óli hay Elínborg về những gì ông nghe được từ bác sĩ pháp y.

"Chúng ta có lời nhắn" ông nói. "Không phải là ngẫu nhiên khi chúng ta tìm thấy nó cùng với tử thi".

Cánh cửa bất ngờ bật mở và đội trưởng đội pháp y ngó vào.

"Tôi chuẩn bị đi đây" ông ta nói. "Tôi chỉ muốn ông biết rằng họ vẫn đang kiểm tra cái máy ảnh và họ sẽ gọi ông ngay khi thấy có điều gì đó đáng lưu ý".

Ông ta đóng cánh cửa mà không nói lời chào tạm biệt.

"Có lẽ chúng ta không thể trồng cây mà đoán rừng" Erlendur nói. "Có lẽ có một giải pháp cực kỳ đơn giản cho cả mớ bòng bong này. Có thể đó chỉ là một gã dở hơi nào đó. Nhưng cũng có thể, và tôi nghĩ đây là khả năng cao nhất, tên sát nhân có những nguyên nhân sâu xa hơn là chúng ta tưởng. Chẳng có điều gì đơn giản ở đây cả. Có thể lời giải thích nằm ở tính cách của Holberg và những gì hắn đã làm trong quá khứ".

Erlendur dừng lại.

"Và lời nhắn" ông tiếp. "'Tôi là ông ta'. Các anh muốn làm gì với nó?"

"Đó có thể là từ một 'người bạn'," Sigurdur Óli nói, lấy ngón tay ra dấu ngoặc kép. "Hoặc là một người cùng chỗ làm. Chúng ta vẫn chưa đào sâu vào những lĩnh vực ấy. Nói thật là tôi không biết toàn bộ quá trình điều tra người phụ nữ này sẽ dẫn chúng ta đến đâu. Tôi không biết cách nào để hỏi xem liệu họ có bị cưỡng hiếp mà không bị họ lấy trục cán phang vào đầu".

"Và có phải là Ellidi chưa từng nói dối lần nào trong đời đâu?" Elínborg nói. "Đó không phải chính xác là những gì hắn muốn hay sao, biến chúng ta trở thành lũ ngốc ấy? Ông đã nghĩ đến chuyện đó chưa?"

"Nào, thôi nào" Erlendur nói như thể ông không muốn nghe thêm lời cằn nhằn nữa. "Quá trình điều tra đã dẫn chúng ta đi theo hướng này. Có thể là chúng ta sẽ sai nếu không điều tra những manh mối mà chúng ta có, bất kể là chúng đến từ đâu. Tôi biết rằng các vụ mưu sát ở Iceland không phức tạp, nhưng có điều gì đó trong vụ này không phải là ngẫu nhiên. Tôi không nghĩ đó là một hành động tàn bạo thiếu lý trí".

Chiếc điện thoại trên bàn Erlendur đổ chuông, ông nhấc máy, nghe một lát rồi gật đầu và nói cảm ơn trước khi gác máy. Mối nghi ngờ của ông đã được xác thực.

"Là đội pháp y" ông vừa nói vừa nhìn Sigurdur Óli và Elínborg. "Chiếc máy ảnh của Grétar cũng là chiếc máy chụp bức ảnh ngôi mộ Audur trong nghĩa trang. Chúng tôi đã dùng nó để chụp ảnh và những vết xước tương tự xuất hiện. Do vậy giờ chúng ta đã biết ít nhất có một khả năng lớn là Grétar chụp bức ảnh đó. Có thể là ai đó đã sử dụng máy ảnh của gã, nhưng khả năng kia lớn hơn rất nhiều".

"Vậy điều đó nói lên cái gì?" Sigurdur Óli hỏi trong lúc liếc đồng hồ. Anh đã mời Bergthóra ra ngoài ăn tối và định bụng sẽ làm lành sau sự vụng về của mình hôm sinh nhật.

"Ví dụ như, nó nói với chúng ta rằng Grétar biết Audur là con gái của Holberg. Không có nhiều người biết điều đó đâu. Và nó cũng nói lên rằng Grétar đã có những lý do đặc biệt: 1, để xác định vị trí ngôi mộ; 2, để chụp một bức ảnh về nó. Gã làm thế có phải là vì Holberg yêu cầu không? Hay làm thế để chọc tức Holberg? Liệu sự mất tích của Grétar có liên quan đến bức ảnh không? Nếu đúng thế thì là thế nào? Grétar muốn gì với bức ảnh đó? Tại sao nó lại được giấu trong bàn của Holberg? Loại người nào lại chụp ảnh mộ của trẻ em cơ chứ?"

Elínborg và Sigurdur Óli ngồi nghe Erlendur đặt ra những câu hỏi. Họ để ý thấy ông chuyển sang gần như thì thầm. Dường như ông không còn nói chuyện với họ nữa, mà đã thu vào bản thân mình, lơ đãng và lãnh đạm. Ông đưa tay lên ngực và xoa xoa nó theo bản năng, rõ ràng là ông không nhận thức được mình đang làm gì nữa. Họ nhìn nhau nhưng không ai dám hỏi.

"Loại người nào lại chụp ảnh mộ của trẻ em nhỉ?" Erlendur hỏi lại.

Tối hôm đó Erlendur tìm ra kẻ đã cử hai tên đi đòi nợ Eva Lind, ông nhận được thông tin từ đội phòng chống ma túy, họ có một tập hồ sơ khá dày về hắn và phát hiện ra rằng hắn thường đến một quán rượu có tên là Napoleon ở trung tâm thành phố. Erlendur đến đó và ngồi xuống đối diện với hắn. Tên hắn là Eddi, khoảng bốn mươi tuổi, béo và hói. Mấy cái răng còn lại của hắn đã ố vàng.

"Ông đã hy vọng là Eva Lind sẽ được đối đãi đặc biệt vì ông là cớm phải không?" Eddi hỏi khi Erlendur ngồi xuống chỗ hắn. Dường như hắn nhận ra Erlendur là ai ngay mặc dù họ chưa từng gặp mặt trước đây. Erlendur có cảm giác là hắn đang chờ mình.

"Anh đã tìm ra nó chưa?" Erlendur hỏi và nhìn quanh căn phòng tối om, thấy rất nhiều kẻ bất hạnh đang ngồi quanh các bàn và phác ra những cử chỉ thô tục. Bất thình lình cái tên quán rượu chợt trở nên quan trọng trong đầu ông.

"Ông biết rằng tôi là bạn của cô ta," Eddi nói. "Tôi cho cô ta cái mà cô ta muốn. Thỉnh thoảng cô ta có trả tiền tôi. Đôi khi cô ta làm lơ đi quá lâu. Cái gã với đầu gối đau có lời hỏi thăm ông đấy".

"Anh ta là tay chân của anh mà".

"Thật khó để có thể tìm được những người tâm phúc," Eddi nói và chỉ quanh phòng.

"Nợ bao nhiêu?"

"Eva á? Hai trăm ngàn. Và cô ta không chỉ nợ tôi đâu".

"Chúng ta thỏa thuận được không?"

"Nếu ông muốn". Erlendur lấy ra 20.000 cua-ron mà ông vừa rút từ một cây rút tiền trên đường đến đây, rồi đặt nó lên bàn. Eddi lấy món tiền đó, đếm lại cẩn thận và nhét vào túi.

"Tôi có thể để ông trả thêm sau khoảng một tuần nữa".

"Tuyệt đấy".

Eddi nhìn Erlendur dò xét.

"Tôi nghĩ rằng ông sắp phải cảm ơn tôi đấy," Eddi nói.

"Vì cái gì chứ?" Erlendur hỏi.

"Tôi biết con gái ông đang ở đâu," Eddi nói, "nhưng ông sẽ không bao giờ có thể cứu Eva đâu".

Erlendur tìm ngôi nhà. Ông đã từng vào kiểu nhà như này trong một vụ tương tự. Eva Lind nằm trên một chiếc nệm trong một ngôi nhà nhỏ, xung quanh con bé còn có những người khác nữa. Một vài người ngang tầm tuổi nó, rất nhiều người khác hơn tuổi. Ngôi nhà mở cửa và chướng ngại vật duy nhất là một gã trai chừng hai mươi tuổi. Hắn gặp ông ở cửa và vẫy tay trước mặt ông. Erlendur đẩy hắn vào tường rồi ném ra ngoài. Một bóng đèn trần trụi treo trên trần một trong những căn phòng ở đó. Ông cúi xuống chỗ Eva Lind và cố gắng đánh thức con bé. Hơi thở con bé đều đều và bình thường, nhịp tim hơi nhanh, ông lắc nó dậy rồi tát nhẹ vào má và ngay lập tức Eva Lind mở mắt.

"Bố", con bé nói, và mắt nó lại nhắm nghiền. Erlendur nhấc con gái lên và đưa nó ra khỏi căn phòng, cố gắng cẩn thận để không dẫm phải những thân thể nằm bất động trên sàn nhà. Ông không thể biết được là họ còn thức hay đã ngủ. Eva Lind lại mở mắt ra.

"Cô ấy đang ở đây", con bé thì thào, nhưng Erlendur không biết con bé đang nói về chuyện gì nên cứ tiếp tục bế nó ra xe. Ông muốn đưa con ra khỏi đây càng sớm càng tốt. Ông đặt con gái xuống đất để mở cửa xe và nó phải dựa vào ông.

"Bố đã tìm ra cô ta chưa?" Eva hỏi.

"Tìm ra ai cơ? Con đang nói về chuyện gì?" Ông đặt con nằm trên ghế đầu, thắt dây an toàn, ngồi vào ghế lái và chuẩn bị cho xe chạy.

"Cô ta đi với bố à?" Eva Lind hỏi mà không mở mắt.

"Chết tiệt, ai mới được cơ chứ?" Erlendur quát lên.

"Cô dâu," Eva Lind đáp, "cái cô nàng ở Gardabaer ấy. Con đã nằm cạnh cô ta".

[giavui]

25

Cuối cùng Erlendur cũng bị đánh thức bởi tiếng chuông điện thoại. Nó cứ dội vào đầu ông cho đến khi ông mở mắt và tìm xung quanh, ông đã ngủ trên ghế bành trong phòng khách. Áo choàng và mũ vứt bừa trên chiếc ghế sô pha. Trong nhà vẫn còn rất tối. Erlendur chậm chạp đứng lên và băn khoăn không biết mình có nên mặc bộ này thêm ngày nữa không. Ông không nhớ lần cuối cùng mình thay quần áo là khi nào nữa. Ông nhìn vào phòng ngủ trước khi nghe điện thoại và thấy hai cô gái nằm trên giường ngủ của ông - nơi mà ông đã đặt chúng vào nằm tối hôm qua. Ông kéo cánh cửa lại.

"Những dấu tay trên chiếc máy ảnh giống với những dấu trên tấm ảnh," Sigurdur Óli nói khi cuối cùng Erlendur cũng trả lời điện thoại. Anh ta phải nhắc lại câu đó thêm hai lần nữa Erlendur mới hiểu ra anh ta đang nói về cái gì.

"Ý anh là vân tay của Grétar ư?"

"Phải. Grétar".

"Và dấu vân tay của Holberg cũng ở trên tấm ảnh chứ?" Erlendur hỏi. "Thế là thế quái nào nhỉ?"

"Có Chúa mới biết được" Sigurdur Óli đáp.

"Sao cơ?"

"Không có gì. Vậy là Grétar chụp bức ảnh đó. Chúng ta có thể khẳng định điều đó. Gã đưa nó cho Holberg hoặc Holberg đã tìm thấy nó. Hôm nay chúng ta sẽ tiếp tục tìm người phụ nữ Húsavík chứ?" Sirgurdur Óli hỏi.

"Ông không có chỉ dẫn gì thêm chứ?"

"Phải" Erlendur đáp. "Và không".

"Tôi đang trên đường đến Grafarvogur. Chúng tôi đã điều tra gần hết những người phụ nữ ở Reykjavík. Chúng ta sẽ cử ai đó đến Húsavík sau khi xong việc ở đây chứ?"

"Phải" Erlendur đáp và gác máy.

Eva Lind đang ở trong bếp. Con bé bị đánh thức bởi tiếng chuông điện thoại. Nó vẫn mặc quần áo, giống như cô gái đến từ Gardabaer. Erlendur đã quay trở lại ngôi nhà đó, mang cô ta đi và chở cả hai đến nhà mình.

Eva Lind lặng lẽ đi vào nhà vệ sinh và Erlendur nghe thấy con bé nôn thốc nôn tháo, ông đi vào bếp pha một ít cà phê thật đặc, đó là giải pháp duy nhất mà ông biết trong tình cảnh này. Ông ngồi xuống bàn ăn và chờ con gái bước ra. Một lúc sau, ông đổ ra hai cốc. Cuối cùng Eva Lind cũng đi ra. Nó đã rửa mặt. Erlendur nghĩ rằng trông con bé thật khủng khiếp. Thân hình gầy nhằng, chỉ là xương ráp lại với nhau.

"Con biết đôi lúc cô ta đã dùng ma túy," Eva Lind nói bằng giọng khàn khàn khi ngồi xuống với bố, "nhưng con chỉ tình cờ gặp cô ta thôi".

"Có chuyện gì xảy ra với con vậy?" Erlendur hỏi.

Cô gái nhìn cha.

"Con đang cố," con bé nói, "nhưng khó lắm".

"Có hai gã đến tìm con. Lối ăn nói thật tục tĩu. Bố đã đưa một ít tiền con còn nợ cho một kẻ tên là Eddi. Hắn đã nói cho bố biết ngôi nhà đó ở đâu".

"Eddi thì được".

"Con còn cố gắng nữa không?"

"Con có nên từ bỏ nó không?" Eva Lind lại nhìn chăm chăm xuống sàn nhà.

"Bố không biết".

"Con rất sợ là con đã làm hỏng nó".

"Có khi con đang cố tình làm thế đấy".

Eva Lind nhìn lên bố mình.

"Bố thật đáng khinh", cô nói.

"Bố ư!"

"Phải, bố đấy".

"Bố nên nghĩ như thế nào? Nói cho bố biết đi!" Erlendur quát lên. "Con có thể thôi tự than thân trách phận đi không? Đôi lúc con chỉ là một kẻ thất bại chết tiệt thôi Eva ạ! Con có cảm thấy thực sự tốt đẹp với cái lũ đó đến nỗi con không còn nghĩ ra được cái gì tốt hơn cho mình không? Con có quyền gì mà đối xử với cuộc đời mình như vậy? Con có thực sự nghĩ rằng mọi thứ với con thật tồi tệ không? Con có thực sự nghĩ rằng không ai trên thế gian này cảm thấy tồi tệ bằng con không? Bố đang điều tra về cái chết của một cô bé chưa đầy năm tuổi. Cô bé ấy bị ốm và đã chết. Có điều gì đó không ai hiểu được đã tàn phá và giết chết cô bé. Quan tài của cô bé ấy chỉ dài có một mét thôi. Con có nghe thấy bố đang nói gì không? Con có quyền gì mà sống? Nói cho bố biết đi!!!"

Erlendur đang quát tháo ầm lên. Ông đứng dậy và nện mạnh xuống bàn ăn đến mức những chiếc cốc đã bắt đầu nảy lên, và khi ông thấy điều đó, ông cầm lấy một cái và ném nó vào bức tường đằng sau Eva Lind. Cơn thịnh nộ của ông bùng lên và trong một thoáng ông trở nên mất kiểm soát, ông lật đổ cái bàn, gạt phăng mọi thứ trên mặt bàn, ly cốc và ấm trà văng vào tường và rơi xuống đất. Eva Lind ngồi yên trên ghế, nhìn bố nổi cáu và mắt ngân ngấn nước.

Cuối cùng cơn giận dữ của Erlendur cũng qua đi, ông quay sang Eva Lind và thấy đôi vai con bé đang rung lên, hai bàn tay bưng lấy mặt. Ông nhìn con gái, tóc tai bẩn thỉu, cánh tay gầy guộc, cả tay còn gầy hơn cả ngón tay, da bọc xương, và người thì run lẩy bẩy. Con bé đi chân trần và cáu ghét bám đầy móng tay móng chân nó. Ông đến bên con và cố gắng kéo tay nó ra khỏi mặt, nhưng nó không để ông làm thế, ông muốn xin lỗi con, muốn ôm con trong vòng tay, nhưng rồi lại thôi.

Thay vào đó ông ngồi xuống sàn nhà bên cạnh con gái. Chuông điện thoại lại reo nhưng ông không nghe. Cô gái trong phòng ngủ cũng không thấy có động tĩnh gì. Điện thoại ngừng reo và căn hộ lại chìm trong yên lặng. m thanh duy nhất là tiếng Eva Lind đang thổn thức. Erlendur biết rằng mình không phải là một người cha mẫu mực, và những lời ông vừa nói cũng chẳng khác nào hướng vào chính bản thân mình. Có thể ông nói cho mình nghe cũng nhiều và tức giận với bản thân cũng nhiều như với Eva Lind. Một nhà tâm lý học sẽ nói rằng ông đang trút nỗi tức giận của mình lên con gái. Nhưng có lẽ những lời ông nói đã có chút tác dụng, ông chưa từng thấy Eva Lind khóc bao giờ. Từ khi nó còn là một đứa trẻ. Ông bỏ rơi con bé khi nó mới lên hai tuổi.

Cuối cùng con bé cũng bỏ tay ra, sụt sịt và lau nước mắt.

"Đó là bố của cô ta," cô nói.

"Bố cô ta ư?"

"Hắn là một con quỷ" Eva Lind nói. "Ông ta là một con quỷ. Tôi đã làm gì thế này?" Kẻ đó là bố cô ta. Lão ta đã bắt đầu sờ mó cô ta khi vú cô ta mới bắt đầu phát triển và cứ lấn tới, lấn tới hơn nữa. Thậm chí lão ta không thể rời tay ra khỏi cô ta ngay cả trong đám cưới. Lão già đưa cô ta ra một chỗ vắng người và nói rằng trông cô ta thật gợi tình trong bộ váy cưới và lão không thể kiềm chế được mình, không thể chịu đựng được việc cô ta sắp rời xa mình. Lão ta bắt đầu xúi giục con gái. Cô ta mê đi".

"Tên khốn!" Erlendur rên rỉ.

"Con biết là cô ta đã chơi ma túy mấy lần. Cô ta từng nhờ con chích hộ. Cô ta hoàn toàn trắng tay và rồi đến gặp Eddi. Cô ta đã nằm trong cái nơi rác rưởi ấy từ hồi đó".

Eva Lind dừng lại. "Con nghĩ là mẹ cô ta biết điều đó" sau đó cô nói tiếp. "Nhưng cả ngày bà ta chẳng làm gì cả. Ngôi nhà quá hào nhoáng. Có quá nhiều ô-tô".

"Cô ấy không muốn đến gặp cảnh sát à?"

"Ôi chà chà!"

"Sao cơ?"

"Trải qua những chuyện khốn nạn như thế để rồi bị tù ba tháng nếu có ai đó tin cô ta ư? Thôi nào!"

"Cô ấy định sẽ làm gì?"

"Về với anh chàng đó thôi. Anh chồng cô ta ấy. Con nghĩ là cô ta thích hắn".

"Cô ấy có tự trách mình không?"

"Cô ta không biết nên nghĩ gì nữa".

"Bởi vì cô ấy đã viết "Tôi đã làm gì thế này?" Có lẽ là cô ấy tự trách mắng mình".

"Chẳng có gì ngạc nhiên khi cô ta cũng có phần hư hỏng".

"Dường như những kẻ hư hỏng lại là những kẻ hạnh phúc nhất. Cười vào mặt cả thế giới như thể không gì có thể gặm nhấm lương tâm của chúng được".

"Đừng có nói với con như thế một lần nữa" Eva Lind nói. "Đừng có nói với con cái kiểu đấy một lần nữa!"

"Con có nợ ai khác ngoài Eddi không?" Erlendur hỏi.

"Vài người. Nhưng Eddi là mối lo chính".

Điện thoại lại reo. Cô gái trong phòng ngủ trở mình và ngồi dậy, cô ta nhìn xung quanh rồi ra khỏi giường. Erlendur băn khoăn xem có nên trả lời không, và có nên đi làm không, hay là ở nhà cả ngày với Eva Lind. Giữ con bé bên mình, có thể đưa nó đến khám chỗ bác sĩ và kiểm tra thai nhi, nếu có thể gọi đó là thai nhi được. Để đảm bảo là mọi thứ vẫn ổn cả. Ở bên con bé.

Nhưng cái điện thoại vẫn không ngừng reo lên. Cô gái đã ra đến hành lang và nhìn quanh bối rối. Cô ta gọi ra xem có ai ở nhà không. Eva Lind đáp lại là họ đang trong bếp. Erlendur đứng lên, gặp cô gái ở lối vào bếp và chào cô ta. Nhưng ông không nhận được câu đáp lại. Họ đều ngủ mà để nguyên quần áo như Erlendur. Cô gái nhìn quanh căn bếp mà Erlendur vừa phá tan hoang và liếc ngang qua ông.

Rốt cuộc Erlendur cũng phải trả lời điện thoại.

"Cái mùi trong căn hộ của Holberg như thế nào?"

Erlendur phải mất một lúc mới nhận ra giọng của Marion Briem.

"Mùi ư?" Erlendur nhắc lại.

"Mùi trong căn hộ của ông ta thế nào?" Marion lặp lại.

"Đó là mùi của một căn hộ bẩn thỉu dưới tầng hầm". Erlendur nói. "Mùi ẩm mốc. Hôi thối. Tôi không biết. Như mùi ngựa chăng?"

"Không, đó không phải là ngựa" Marion Briem nói. "Tôi đã đọc báo cáo về Nordurmýri. Tôi đã nói chuyện với một người bạn là thợ sửa ống nước và anh ta giới thiệu cho tôi một người thợ khác. Tôi đã nói chuyện với rất nhiều thợ sửa ống nước".

"Tại sao lại là thợ sửa ống nước?"

"Rất thú vị, cả câu chuyện này này. Mà anh không nói cho tôi biết về những dấu vân tay trên bức ảnh nhé". Có dấu hiệu của sự buộc tội trong giọng nói của Marion Briem.

"Không" Erlendur nói. "Tôi không lảng tránh chuyện đó".

"Tôi đã nghe chuyện về Grétar và Holberg. Grétar biết rằng cô bé là con gái Holberg. Có thể gã biết điều gì đó khác nữa".

Erlendur vẫn yên lặng.

"Ý bà là gì?" Rốt cuộc ông nói.

"Ông có biết điều gì hay ho nhất về Nordurmýri không?" Marion Briem hỏi.

"Không". Erlendur nói, cảm thấy thật là khó để theo kịp dòng suy nghĩ của Marion.

"Rõ ràng là tôi đã để lỡ nó".

"Cái gì vậy?"

Marion ngừng lại một thoáng như để tăng thêm sức nặng cho lời nói của mình.

"Nordurmýri. Vùng phía Bắc Mire".

"Thì sao?"

"Những ngôi nhà được xây dựng trên đầm lầy".

[giavui]

26

Sugurdur Óli ngạc nhiên khi thấy người phụ nữ ra mở cửa biết anh định nói gì trước khi anh kịp giải thích mọi chuyện. Lần này anh lại đứng trước một cầu thang khác, đó là một khu nhà ba tầng ở Grafarvogur. Anh không cần phải tự giới thiệu và mới nói được một nửa lý do tại sao mình ở đây thì người phụ nữ đã mời anh vào nhà, nói thêm rằng bà ta đang chờ anh đến.

Lúc đó là vào sáng sớm. Bên ngoài trời đang mưa bụi và màu ảm đạm của mùa thu lan tràn trên toàn thành phố như thể để khẳng định thêm là mùa đông đang đến rất gần, tối hơn và lạnh hơn nữa. Trên đài, người ta đã mô tả đó là tình trạng mưa tồi tệ nhất trong nhiều thập kỷ. Người phụ nữ đề nghị cầm áo khoác cho anh. Một người đàn ông trạc tuổi bà ta bước ra khỏi căn bếp nhỏ và bắt tay anh thay lời chào. Họ đều tầm bảy mươi tuổi, mặc áo khoác rộng với tất trắng như thể chuẩn bị đi bộ tập thể dục. Anh đã xen vào bữa uống cà phê buổi sáng của hai người.

Ngôi nhà rất nhỏ nhưng được bài trí rất thuận tiện, với một nhà tắm nhỏ, căn bếp nhỏ cùng phòng khách và phòng ngủ khá rộng rãi. Trong nhà rất nóng. Sigurdur Óli nhận lời mời uống cà phê và xin thêm một cốc nước lọc. Cổ họng của anh ngay lập tức trở nên khô rát. Họ nói qua về chuyện thời tiết cho đến khi Sigurdur Óli không đợi thêm được nữa.

"Dường như ông bà đang chờ tôi đến" anh nói và nhấp một ngụm cà phê. Nó quá loãng và có vị thật tệ.

"Phải, không ai nói chuyện gì khác ngoài người phụ nữ đáng thương mà anh đang tìm kiếm" bà ta nói. Sigurdur Óli nhìn bà ta thờ ơ.

"Tất cả mọi người ở Húsavík" người phụ nữ nói, như kiểu bà ta không cần phải giải thích một điều quá rõ ràng như thế. "Chúng tôi chẳng nói chuyện gì khác từ khi các anh bắt đầu tìm bà ấy. Chúng tôi có một câu lạc bộ rất lớn cho những người đến từ Húsavík trong thành phố. Tôi chắc chắn rằng tất cả mọi người đều biết các anh đang tìm kiếm người phụ nữ đó".

"Vậy chuyện đó đã thành chủ đề bàn tán của cả thị trấn à?" Sigurdur Óli hỏi.

"Ba người bạn của tôi đến từ miền Bắc nhưng hiện đang sống ở đây đã gọi điện cho tôi từ tối hôm qua, và sáng nay tôi lại nhận được một cú nữa từ Húsavík. Người ta đang bàn tán về chuyện đó suốt".

"Vậy mọi người đã có kết luận gì chưa?"

"Vẫn chưa" bà ta nói và nhìn sang chồng. "Người đàn ông đó đã làm gì bà ta?"

Bà ta không buồn che giấu sự tò mò của mình, không buồn che giấu sự tọc mạch. Sigurdur Óli bực mình khi thấy bà ta sốt sắng hỏi từng chuyện tỉ mỉ và cố gắng dò xét từng lời nói của anh.

"Đó là vấn đề liên quan đến hành vi bạo lực" anh nói. "Chúng tôi đang tìm kiếm nạn nhân, nhưng có lẽ là bà đã biết rồi".

"À phải, nhưng tại sao chứ? Ông ta đã làm gì bà ta? Và tại sao lại là bây giờ? Tôi nghĩ, hay chúng tôi nghĩ," bà ta nói và nhìn vào người chồng khi ấy đang ngồi yên lặng theo dõi cuộc trò chuyện, "rằng thật là lạ khi nó còn quan trọng sau ngần ấy năm. Tôi nghe nói là bà ta bị hiếp. Có đúng thế không?"

"Rất tiếc là tôi không thể tiết lộ bất cứ thông tin nào liên quan đến quá trình thẩm vấn" Sigurdur Óli đáp. "Và có lẽ điều đó cũng không quan trọng. Tôi nghĩ là bà không nên làm ầm chuyện đó quá lên. Khi bà nói chuyện với những người khác ấy, ý tôi là thế. Bà có thể nói cho tôi biết điều gì đó có ích không?"

Hai vợ chồng nhìn nhau.

"Làm chuyện ầm ĩ lên ư?" Bà ta nói đầy ngạc nhiên. "Chúng tôi không làm ầm chuyện đó lên. Ông có nghĩ là chúng ta đang làm ầm lên không, Eyvi?" Bà ta nhìn chồng, ông ta dường như không biết phải trả lời thế nào. "Nào, trả lời tôi đi!" Bà ta nói lanh lảnh và ông ta bắt đầu trả lời.

"Không tôi không nói thế. Điều đó là không đúng".

Điện thoại của Sigurdur Óli reo. Anh không để nó lỏng lẻo như Erlendur mà để trong một cái bao lịch sự đeo bên thắt lưng. Sigurdur Óli xin lỗi hai vợ chồng rồi nghe điện thoại. Đó là Erlendur.

"Anh có thể gặp tôi ở nhà Holberg được không?" ông hỏi.

"Có chuyện gì thế?" Sigurdur Óli đáp.

"Đào thêm", Erlendur nói và tắt máy.

Khi Sigurdur Óli lái xe đến Nordurmýri, Erlendur và Elínborg đã ở đó. Erlendur đang đứng ở cửa tầng hầm và hút thuốc. Elínborg đang ở trong căn hộ. Sigurdur có thể nhìn thấy cô đang ngửi ngửi xung quanh. Anh nhìn Erlendur lúc này đang nhún vai rồi ném điếu thuốc vào trong vườn và họ cùng vào căn hộ.

"Anh nghĩ là ở đây có mùi gì?" Erlendur hỏi Sigurdur Óli, và Sigurdur Óli ngửi ngửi trong không khí như Elínborg. Họ đi từ phòng này sang phòng khác, xác định thứ mùi, trừ Erlendur vì khứu giác của ông cực kỳ kém sau nhiều năm hút thuốc.

"Khi tôi đến đây lần đầu tiên," Elínborg nói, "tôi đã nghĩ rằng một tòa nhà hoặc căn hộ như thế này hẳn phải dành cho những người nuôi ngựa. Cái mùi làm tôi nghĩ đến ngựa, những chiếc ủng đi ngựa, yên ngựa, hoặc những thứ đại loại như vậy. Cả phân ngựa. Chuồng ngựa nữa, thực sự là vậy. Cái mùi đó giống như cái mùi trong căn hộ đầu tiên mà vợ chồng tôi mua. Nhưng cũng chẳng có ai yêu ngựa sống ở đó cả. Đó là một hỗn hợp của rác rưởi và ẩm thấp. Cái lò sưởi đã rỉ ra đến tận thảm và ván lót sàn nhưng chẳng ai làm gì cả. Chúng tôi đã cho sửa chữa phòng tắm nhưng những người thợ sửa ống nước đã làm ăn rất cẩu thả, chỉ nhét rơm vào cái lỗ và trát một lớp bê tông mỏng lên đó. Vì thế lúc nào trong nhà cũng có mùi cống rãnh bốc lên từ vết sửa chữa".

"Điều đó có nghĩa là?" Erlendur hỏi.

"Tôi cho là ở đây cũng có mùi tương tự, có lẽ còn tệ hơn. Ẩm thấp, rác rưởi và chuột cống".

"Tôi đã gặp Marion Briem" Erlendur nói, không chắc là họ biết cái tên đó. "Tình cờ bà ta đọc được thông tin về Nordurmýri và đi đến kết luận thực tế nơi đây là một đầm lầy".

Elínborg và Sigurdur Óli liếc nhìn nhau.

"Nordurmýri từng là một làng tách biệt ở giữa Reykjavík" Erlendur nói tiếp. "Những ngôi nhà được xây dựng trong hoặc chỉ ngay sau chiến tranh. Iceland trở thành một nước Cộng hòa và họ đặt tên đường phố theo tên những anh hùng trong tiểu thuyết, Gunnarsbraut, Skeggjagata và đại loại như vậy. Nó là nơi tụ tập đủ mọi thành phần, từ những người khá giàu, thậm chí là giàu, cho đến những kẻ chẳng có lấy một xu, do đó họ thuê những ngôi nhà rất rẻ mạt như thế này. Rất nhiều người giống Holberg sống ở Nordurmýri, mặc dù hầu hết trong số đó có văn hóa hơn Holberg, và rất nhiều người sống trong những căn hộ dưới tầng hầm y hệt thế này. Marion nói với tôi như thế".

Erlendur dừng lại.

"Một đặc điểm khác của Nordurmýri là loại căn hộ dưới tầng hầm này. Lúc đầu không có loại nhà ở tầng hầm, nhưng rồi những người chủ đã sửa chúng, rồi xây bếp và tường, tạo ra các phòng, tạo ra nơi sống. Trước đây những tầng hầm này là nơi dành cho, Marion gọi là gì nhỉ, những căn hộ khép kín độc lập. Hai người có hiểu đó là gì không?"

Cả hai cùng lắc đầu.

"Tất nhiên, hai người còn quá trẻ" Erlendur nói, biết rằng họ rất ghét ông nói điều đó. "Trong những tầng hầm này là phòng của các cô gái. Họ là người ở trong nhà những kẻ giàu có hơn. Họ ở trong những căn phòng như cái lỗ thế này. Ở đó còn có một phòng giặt nữa, một phòng để nấu món haggis, ví dụ như vậy, và các món ăn khác, nhà kho, nhà tắm, và tất cả những thứ khác".

"Không quên rằng đó là một đầm lầy" Sigurdur Óli nói một cách châm biếm.

"Ông định nói với chúng tôi điều gì quan trọng đây?" Elínborg hỏi.

"Ở dưới những tầng hầm này là những lớp móng..." Erlendur nói.

"Khá là bất thường nhỉ" Sigurdur Óli nói theo Elínborg.

"... cũng giống như dưới tất cả những ngôi nhà khác," Erlendur nói mà không để lời châm biếm của Sigurdur Óli xen vào. "Nếu các bạn nói chuyện với một thợ sửa ống nước như Marion Briem đã làm..."

"Thế rốt cuộc tất cả những chuyện nhảm nhí về cái bà Marion Briem này là cái gì vậy?" Sigurdur Óli hỏi.

"... các bạn sẽ thấy rằng họ được gọi khá thường xuyên đến Nordurmýri để giải quyết một vấn đề có khả năng tăng lên theo từng năm, từng thập kỷ sau khi các ngôi nhà được xây dựng trên nền đầm lầy. Nó xảy ra ở một số nơi chứ không phải ở những chỗ khác. Các bạn có thể quan sát bên ngoài một số ngôi nhà: rất nhiều trong số chúng được khoác một lớp đá cuội ốp tường, và nơi hết đá cuội cũng là nơi những mảng tường trần lộ ra ở gần mặt đất. Một dải dài khoảng gần một mét. Vấn đề ở đây là đất lún cả trong nhà nữa".

Erlendur thấy hai người đã thôi không còn cười nữa.

"Trong kinh doanh bất động sản người ta gọi đây là lỗi được che giấu và rất khó giải quyết. Khi cả ngôi nhà lún xuống, nó tạo áp lực lên các ống thoát nước và chúng vỡ tung dưới sàn nhà. Trước khi các bạn biết điều đó, các bạn đã đổ nước thải ngay xuống lớp móng. Điều này có thể xảy ra trong nhiều năm bởi vì mùi không thể thoát ngay ra qua lớp bê tông. Nhưng các khoảng ẩm ướt sẽ hình thành vì dòng nước nóng trong nhiều ngôi nhà cũ được nối với hệ thống cống ngầm và rò rỉ vào tầng hầm khi những cái ống bị vỡ, nó nóng lên và hơi nước sẽ bốc lên trên bề mặt. Những tấm ván lót sàn vì thế bị cong đi".

Đến lúc này Erlendur đã giành được sự chú ý tuyệt đối của họ.

"Và Marion đã nói cho ông biết tất cả chuyện đó?" Sigurdur Óli hỏi.

"Để sửa chữa sự cố đó anh phải đào nền nhà lên" Erlendur nói tiếp, "và xuyên qua móng để sửa đường ống. Những người thợ đã nói với Marion rằng đôi lúc khoan qua sàn nhà, họ gặp phải một hố sâu. Có chỗ sàn nhà khá mỏng và bên dưới có cả một túi khí. Mặt đất đã lún được nửa mét, thậm chí có thể là cả mét. Tất cả là do đất đầm lầy".

Sigurdur Óli và Elínborg nhìn nhau.

"Vậy có cái hố nào ở dưới sàn nhà này không?" Elínborg hỏi, lấy một chân giậm giậm.

Erlendur mỉm cười.

"Marion thậm chí đã cố gắng tìm ra người thợ sửa chữa đã từng đến ngôi nhà này trong cái năm diễn ra đại lễ quốc gia. Mọi người đều nhớ cái năm đó và người đàn ông còn nhớ rõ ràng là đã đến đây bởi sàn nhà bỗng trở nên ẩm ướt".

"Thế ông muốn nói gì nào?" Sigurdur Óli hỏi.

"Người thợ đó đã phá sàn nhà ở đây. Lớp sàn không dày lắm. Có rất nhiều hố bên dưới. Người thợ đó nhớ việc mình làm rất rõ bởi ông ta rất ngạc nhiên khi Holberg không để ông ta hoàn thành nốt công việc của mình".

"Rồi sao nữa?"

"Người thợ phá sàn nhà ra và sửa đường ống, sau đó Holberg ném ông ta ra ngoài và nói rằng mình sẽ tự làm nốt. Và ông ta đã làm".

Họ đứng yên lặng cho đến khi Sigurdur Óli không thể nén nổi tò mò nữa.

"Marion Briem?" Anh nói. "Marion Briem!" Anh nhắc đi nhắc lại cái tên như thể là đang cố gắng để hiểu nó. Erlendur đã đúng. Anh còn quá trẻ nên không nhớ được Marion đã từng làm trong lực lượng. Anh nhắc lại cái tên như thể đó là một câu đố hóc búa, sau đó đột nhiên anh dừng lại và trông rất trầm ngâm, rồi anh hỏi:

"Đợi một chút. Cái người tên Marion này là ai? Là đàn ông hay đàn bà vậy?"

Sigurdur Óli nhìn Erlendur đầy dò xét.

"Đôi lúc tôi cũng tự hỏi như vậy đấy" Erlendur đáp và rút điện thoại ra.

[giavui]

27

Đội pháp y bắt đầu đào bới sàn nhà. Họ phải mất một ngày mới được cho phép tiến hành việc đó. Erlendur đã trình bày vụ của mình trong một cuộc họp với ủy viên cảnh sát, và ông ta đã đồng ý, mặc dù hơi lưỡng lự, rằng họ có đủ chứng cứ và nghi vấn cần thiết để đào sàn nhà Holberg lên. Vấn đề được bàn rất gấp gáp vì vụ giết người xảy ra trong tòa nhà.

Erlendur trình bày về vụ khai quật như là một sự kết nối đến việc truy tìm kẻ đã sát hại Holberg, ông ẩn ý rằng Grétar rất có thể đang còn sống và là kẻ sát nhân. Cảnh sát sẽ được lợi gấp đôi từ việc khai quật. Nếu linh cảm của Marion Briem là đúng, nghi phạm lớn nhất sẽ là Grétar và cảnh sát sẽ giải quyết được vụ mất tích kéo dài hơn một phần tư thế kỷ này.

Người ta điều chiếc xe tải có kích cỡ lớn nhất đến để chở toàn bộ những thứ chứa trong nhà Holberg. Trời đã bắt đầu xẩm tối khi chiếc xe tải quay trở lại ngôi nhà và ngay sau đó một chiếc máy kéo lối ra một cái máy khoan khí nén. Một nhóm chuyên gia pháp y đã tập hợp ở đó và có thêm các thám tử cùng tham gia với họ. Những người sống trong tòa nhà đã được di dời đi hết.

Trời đã mưa suốt cả ngày, cũng giống như những ngày hôm trước. Tuy nhiên lúc này mưa đã ngớt dần trong cơn gió mùa thu và đậu lại trên gương mặt Erlendur khi ông đứng ở một bên, tay kẹp điếu thuốc. Sigurdur Óli và Elínborg đứng cùng ông. Một đám đông đã tụ tập trước ngôi nhà, nhưng dường như họ lưỡng lự không dám tiến vào sâu hơn. Họ là các nhà báo, những người quay phim truyền hình và nhiếp ảnh gia cho các báo. Xe cộ với đủ mọi kích cỡ được trang trí với đủ loại logo báo chí và công ty truyền hình có mặt khắp nơi, và Erlendur, người đã cắt hết mọi tiếp xúc với báo giới, đang băn khoăn không biết có nên giải tán đám đông không.

Căn hộ của Holberg nhanh chóng bị dọn sạch. Chiếc xe tải lớn vẫn đứng ở sân ngoài trong khi người ta đang cân nhắc xem nên làm gì với đống đồ đạc. Cuối cùng Erlendur yêu cầu rằng chúng phải được mang đến kho chứa đồ của cảnh sát. Các tấm vải sơn lót sàn và các tấm thảm được mang ra khỏi căn hộ và chuyển lên chiếc xe tải, sau đó chiếc xe ầm ầm chuyển bánh.

Đội trưởng đội pháp y bắt tay chào Erlendur. Ông ta khoảng năm mươi tuổi, tên là Ragnar, hơi béo với mái tóc bờm xờm. Ông ta được đào tạo bên Anh, chỉ đọc truyện kinh dị của Anh và là một người say mê những sê ri trinh thám Anh trên truyền hình.

"Ông muốn chúng tôi làm điều quái quỷ gì ở đây nào?" Ông ta hỏi rồi nhìn ra đám nhà báo và phóng viên. Có một chút hài hước trong giọng nói của ông ta. Ông ta nghĩ rằng thật là thú vị khi họ đang đào sàn nhà lên để tìm một xác chết.

"Trông nó như thế nào?"

"Tất cả sàn nhà đều có một lớp sơn tàu phủ lên" Ragnar nói. "Tôi không thể đảm bảo được là chúng có bị làm giả không. Chúng tôi không thấy có lớp bê tông nào mới hoặc bất kỳ điều gì cho thấy có sự sửa chữa ở đây. Người của tôi đang đập sàn nhà bằng búa, nhưng dường như các hố có ở khắp nơi. Không biết có phải do bị lún hay không. Lớp bê tông trong bản thân tòa nhà rất dày, chất liệu tốt, không có kiềm. Nhưng có rất nhiều hố ẩm trên sàn nhà. Người thợ sửa ống nước mà ông đã gặp không giúp được chúng ta sao?"

"Ông ta đang sống trong một nhà nghỉ dưỡng ở Akureyri và nói rằng sẽ không về miền Nam cho đến cuối đời. Ông ta đã mô tả khá chính xác nơi ông ta phá sàn nhà ngày trước".

"Chúng tôi cũng đã lắp đặt một chiếc camera xuống dưới đường ống nước thải, quan sát việc thải nước xem có gì bất thường không và xem chúng ta có phát hiện ra chỗ sửa cũ không".

"Ông có thực sự cần một cái máy khoan to đến thế không?" Erlendur hỏi, hất đầu về phía chiếc máy kéo.

"Chắc chắn là cần. Chúng tôi có những máy khoan nhỏ hơn, nhưng chúng không đâm thủng được phân lỏng. Chúng tôi cũng có những máy chạy bằng khí nén và nếu tìm ra hố, chúng tôi có thể đào xuyên qua lớp bề mặt và luồn một chiếc camera nhỏ qua nó giống như cái người ta sử dụng để phát hiện ra những ống cống bị hỏng".

"Hy vọng là nó được việc. Chúng tôi không muốn phải đập cả ngôi nhà xuống".

"Dù sao thì trong cái đống rác ấy cũng có một mùi hôi thối thật khó chịu," đội trưởng đội pháp y nói. Rồi hai người quay trở vào tầng hầm. Ba chuyện gia pháp y mặc áo trắng với găng tay cao su và búa đang đi lại quanh nhà, đập vào sàn nhà và đánh dấu những nơi mà họ cho là có hố bằng những chiếc bút dạ màu xanh.

"Theo cơ quan điều tra về nhà cửa thì tầng hầm được chuyển thành một căn hộ vào năm 1959" Erlendur nói. "Holberg mua nó vào năm 1962 và có lẽ đã chuyển đến đây ngay lập tức. Ông ta sống ở đây từ hồi đó".

Một trong số các chuyên gia pháp y đến chỗ họ và chào Erlendur. Anh ta có một tập bản vẽ về tòa nhà, mỗi bản vẽ một tầng.

"Các nhà vệ sinh nằm ở trung tâm mỗi tầng. Các ống nước thải đi từ các tầng trên xuống và đi đến lớp nền móng - nơi có nhà vệ sinh của tầng hầm. Nó đã ở trong tầng hầm trước khi người ta sửa sang lại, và các ông có thể tưởng tượng ra là căn hộ này được thiết kế xung quanh nó. Nhà vệ sinh được nối với đường ống nước thải trong phòng tắm, sau đó cái ống tiếp tục đâm ra phía Đông qua một phần phòng khách, luồn xuống dưới phòng ngủ và đi ra đường".

"Việc tìm kiếm không dính líu đến đường ống nước thải" ông đội trưởng nói.

"Không, nhưng chúng tôi đã đặt một chiếc camera vào ống dẫn từ ngoài đường. Họ mới nói với tôi là cái ống bị tách ra khi nó đến phòng ngủ và chúng tôi thấy cần phải xem qua chỗ đó trước. Nó ở cùng cái chỗ mà tôi nghĩ là sàn nhà đã bị phá ra".

Ragnar gật đầu và nhìn Erlendur, người lúc này đang nhún vai như thể là những gì mà bên pháp y làm chẳng liên quan gì đến ông cả.

"Đường ống không thể nào bị tách ra cách đây quá lâu" ông đội trưởng nói. "Mùi có lẽ bốc lên từ đó. Ông nói rằng người đàn ông này đã bị chôn dưới móng nhà cách đây hơn hai mươi lăm năm sao?"

"Ít nhất là cái gã ấy đã mất tích kể từ ngày đó" Erlendur nói. Lời nói của họ lẫn vào tiếng búa đập thùm thụp và trở thành một chuỗi vang vọng ầm ĩ liên tục giữa các bức tường trống. Chuyên gia pháp y lấy thiết bị bảo vệ tai ra khỏi một chiếc hộp nhỏ và đeo chúng vào, sau đó cầm lấy một chiếc máy khoan điện loại nhỏ và cắm điện. Anh ta bấm cái nút mấy lần để thử, rồi nhấn nó xuống sàn nhà và bắt đầu phá. m thanh thật khủng khiếp và những người còn lại trong đội cũng phải đeo thiết bị bảo vệ tai. Anh ta tiến từng chút một. Lớp bê tông cứng tróc ra. Anh ta thôi không thử nữa và lắc đầu.

"Chúng ta cần phải khởi động cái máy kéo thôi" anh ta nói, bụi trắng bao phủ khắp mặt. "Và mang cả cái máy khí nén vào nữa. Chúng ta cần mặt nạ. Rốt cuộc là cái gã ngu ngốc nào đã nghĩ ra cái ý tưởng hay ho này vậy?" Anh ta nói và đập vào sàn nhà.

"Holberg chắc hắn sẽ không dùng đến một cái máy nén khí dưới chỗ tối tăm thế đâu" người đội trưởng nhận xét.

"Ông ta không cần phải làm gì dưới đó hết" Erlendur nói. "Chính người thợ sửa cống đã đào cái hố trên sàn nhà cho ông ta".

"Ông có cho là Holberg đã ném Grétar xuống hố phân không?"

"Chúng ta sẽ xem xem. Có thể tất cả đều là sai lầm".

Erlendur bước ra ngoài. Sigurdur Óli và Elínborg đang ngồi trên xe ăn xúc xích mà Sigurdur Óli đã mua từ cửa hàng gần nhất. Một phần xúc xích vẫn đang chờ Erlendur trên bảng đồng hồ. Ông ăn ngấu nghiến.

"Nếu chúng ta tìm ra thi thể của Grétar ở đây, điều đó có nghĩa là gì?" Elínborg hỏi Erlendur và lau miệng.

"Giá mà tôi biết được" Erlendur nói một cách trầm tư. "Tôi chỉ ước là tôi biết được!"

Lúc này ông chánh thanh tra chạy ra và đập vào cửa kính gọi Erlendur tới chỗ mình một lát. Sigurdur Óli và Elínborg cùng ra khỏi xe. Chánh thanh tra tên là Hrólfur và ông ta đã nghỉ ốm cả ngày, tuy nhiên lúc này trông ông ta khỏe như vâm. Hrólfur rất béo và cái cách ông ta ăn mặc chẳng còn giấu điều đó được là bao. Ông ta thuộc tuýp người lười nhác và hiếm khi đóng góp được điều gì cho quá trình điều tra. Năm nào ông ta cũng nghỉ ốm nhiều tuần liền.

"Tại sao tôi không được thông báo về cuộc khai quật này?" ông ta hỏi đầy tức giận.

"Ông bị ốm mà". Erlendur đáp.

"Thật là nhảm nhí" Hrólfur nói. "Đừng có nghĩ rằng ông có thể điều hành cả cơ quan theo ý mình. Tôi là cấp trên của ông đấy. Ông phải nói với tôi về vụ khai quật này trước khi để cho những ý nghĩ ngu ngốc thậm tệ của mình trở thành sự thực!"

"Đợi một chút, tôi đã nghĩ rằng ông bị ốm mà" Erlendur nhắc lại, giả vờ ngạc nhiên.

"Và ông đã nghĩ thế nào mà lại lừa dối cả ủy viên hội đồng cảnh sát như thế?" Hrólfur rít lên. "Làm thế nào mà ông lại nghĩ rằng có một người đàn ông dưới sàn nhà này cơ chứ? Ông chẳng có gì khẳng định điều đó cả. Hoàn toàn chẳng có gì ngoài mấy chuyện cứt về nền móng ngôi nhà và mùi hôi thối. Ông bị điên rồi à?"

Sigurdur Óli ngập ngừng bước về phía họ.

"Có một người phụ nữ ở đây mà tôi nghĩ là ông phải nói chuyện với bà ta, Erlendur" anh nói rồi đưa ra chiếc điện thoại mà Erlendur đã để quên trong ô-tô. "Đó là chuyện riêng tư. Bà ấy đang khá là kích động".

Hrólfur quay sang nhìn Sigurdur Óli, yêu cầu anh ta xéo đi và để họ nói chuyện.

Sigurdur Óli không làm theo lời yêu cầu đó.

"Ông phải nói chuyện với bà ta ngay lập tức, Erlendur".

"Chuyện này có nghĩa là gì vậy? Ông hành xử như thể là tôi không tồn tại vậy!" Hrólfur quát lên, giậm chân bình bịch. "Đây không phải là một sự thông đồng khốn nạn sao? Erlendur, nếu chúng ta cứ tiếp tục xới tung nền móng nhà dân lên bởi vì chúng bốc mùi, rốt cuộc chúng ta sẽ chẳng làm được gì khác nữa. Điều này quá vô lý! Thật là lố bịch!"

"Marion Briem đã đưa ra ý tưởng thú vị này" Erlendur vẫn hoàn toàn điềm tĩnh, "và tôi cho rằng nó đáng để điều tra. Ủy viên hội đồng cảnh sát cũng nghĩ vậy. Hãy tha lỗi cho tôi vì đã không báo cáo với ông, nhưng tôi rất vui vì thấy ông đã khỏe lại. Và tôi thực sự muốn nói, Hrólfur, rằng trông ông rất khỏe mạnh. Thứ lỗi cho tôi nhé".

Erlendur đi ngang qua Hrólfur, người lúc này đang nhìn chằm chằm vào ông và Sigurdur Óli, sẵn sàng để đáp trả điều gì đó, nhưng lại chẳng biết phải nói gì.

"Có một việc," Erlendur nói, "đáng lẽ ra tôi đã phải làm việc đó từ lâu lắm rồi".

"Sao cơ?" Sigurdur Óli hỏi.

"Liên hệ với Cơ quan quản lý Bến cảng và Hải đăng để xem họ có thể cho chúng ta biết liệu Holberg có ở Húsavík hoặc quanh đó trong những năm đầu 1960 không".

"Được rồi. Đây, ông nói chuyện với người phụ nữ này đi".

"Người phụ nữ nào cơ?" Erlendur nói và cầm lấy điện thoại. "Tôi chẳng quen biết người phụ nữ nào cả".

"Người ta nối máy bà ta với điện thoại của ông. Bà ta đã hỏi tìm ông ở sở cảnh sát. Họ nói rằng ông bận, nhưng bà ta cứ khăng khăng đòi nói chuyện".

Lúc này chiếc máy khoan khí nén trên xe kéo bắt đầu nổ máy. Một âm thanh đinh tai vang lên từ tầng hầm và một đám bụi dày cuộn lên. Cảnh sát đã che hết các cửa sổ nên không ai có thể nhìn vào bên trong. Tất cả mọi người trừ người điều khiển chiếc khoan đều đã ra ngoài và đứng ở một khoảng cách khá xa, chờ đợi. Họ xem đồng hồ và hình như đang thảo luận xem đã muộn đến thế nào. Họ biết rằng mình không thể tiếp tục làm ồn như vậy suốt cả đêm ở giữa khu dân cư đông đúc. Họ sẽ phải kết thúc sớm và tiếp tục làm vào sáng hôm sau hoặc phải tìm cách khác.

Erlendur chạy nhanh về phía ô-tô với chiếc điện thoại và đóng cửa để tránh tiếng ồn. Ông nhận ra giọng nói ngay lập tức.

"Hắn ta ở đây" Elín nói ngay khi bà nghe thấy giọng Erlendur trên điện thoại. Dường như bà đang rất kích động.

"Thư giãn nào, Elín" Erlendur nói. "Bà đang nói về ai vậy?"

"Hắn ta đứng trước cửa nhà dưới trời mưa, nhìn chằm chằm vào tôi". Giọng bà chuyển sang thì thầm.

"Ai cơ, Elín? Bà có ở nhà không? Ở Keflavík ấy?"

"Tôi không biết hắn đến khi nào, tôi cũng không biết hắn đứng đó được bao lâu rồi. Tôi chỉ nhận ra hắn thôi. Người ta không nối điện thoại cho tôi gặp ông".

"Tôi không hiểu lắm. Bà đang nói về ai vậy, Elín?"

"Tất nhiên là về người đàn ông đó rồi. Con quái vật ấy. Tôi chắc chắn điều đó".

"Ai cơ?"

"Tên súc vật đã tấn công Kolbrún!"

"Kolbrún? Bà đang nói đến chuyện gì thế?"

"Tôi biết. Chuyện này không thể diễn ra được, nhưng hắn ta cứ đứng ở đây suốt".

"Bà đang nhầm lẫn gì phải không?"

"Đừng có nói là tôi nhầm lẫn. Đừng nói thế! Tôi biết đích xác những gì mình đang nói mà".

"Ai đã tấn công Kolbrún?"

"Trời ơi, là HOLBERG ấy!" Thay vì lên giọng, Elín rít lên qua điện thoại. "Hắn ta đang đứng bên ngoài nhà tôi!"

Erlendur không nói gì.

"Ông còn ở đó không?" Elín thì thào, "Ông sẽ làm gì?"

"Elín" Erlendur nói một cách nhấn mạnh. "Đó không thể là Holberg được. Ông ta đã chết rồi. Chắc đó là ai đó".

"Đừng có nói với tôi như thể tôi là một đứa trẻ vậy. Hắn ta đang đứng ở ngoài kia dưới trời mưa, nhìn tôi chằm chằm. Cái con quái vật ấy".

[giavui]

28

Kết nối ngừng và Erlendur nổ máy. Sigurdur Óli và Elínborg nhìn xe ông đi lùi xuyên qua đám đông và biến mất trên đường phố. Họ nhìn nhau và nhún vai như thể họ đã thôi không còn cố gắng tìm hiểu về ông cách đây đã nhiều năm rồi.

Thậm chí trước khi ra khỏi con đường ông đã gọi cho cảnh sát Keflavík và yêu cầu họ đến nhà Elín để bắt một người đàn ông trong khu đó, hắn ta mặc một áo khoác có mũ trùm đầu màu xanh dương, quần jean và đi giầy thể thao màu trắng. Elín đã mô tả hình dáng ông ta. Ông bảo viên trung sĩ không bật còi hay đèn hiệu mà phải lặng lẽ tiến vào để không đánh động hắn ta.

"Một bà già ngu ngốc!" Erlendur tự nói với mình và ngắt điện thoại.

Ông lái xe ra khỏi Reykjavík nhanh nhất có thể, lao qua Hafnarfjordur và đến đường Keflavík. Đường rất nhiều xe cộ và tầm nhìn rất hẹp, nhưng ông cho xe chạy ngoằn ngoèo giữa những chiếc ô-tô, thậm chí là qua cả đường dành cho người đi bộ. Ông bỏ qua tất cả các đèn giao thông và đi đến Keflavík trong vòng nửa giờ. May cho ông là Cục điều tra hình sự gần đây đã phân phát những chiếc đèn cảnh sát màu xanh để họ có thể đặt lên nóc xe trong những trường hợp khẩn cấp. Lúc đó ông đã cười ngất, nhớ lại những dụng cụ trong một chương trình trinh thám trên tivi và nghĩ rằng thật nực cười khi đi ra ngoài mà lại sử dụng những đồ dùng sân khấu mang tính chất dọa dẫm như thế này ở Reykjavík.

Có hai xe cảnh sát đỗ bên ngoài nhà Elín khi ông đến. Elín đang đợi ông trong nhà với ba cảnh sát. Bà nói rằng người đàn ông đã biến mất vào bóng tối ngay trước khi xe cảnh sát đến ngôi nhà. Bà chỉ ra nơi hắn đã đứng và hướng mà hắn chạy, nhưng cảnh sát không thể nào lần ra được dấu vết của hắn. Cảnh sát bối rối không biết nên xử trí với Elín như thế nào, bà đã từ chối nói cho họ biết người đàn ông đó là ai và tại sao hắn lại nguy hiểm - hình như tội duy nhất của hắn là đứng bên ngoài ngôi nhà của bà dưới trời mưa.

Khi họ hỏi Erlendur, ông nói với họ rằng người đàn ông này có liên quan đến một vụ án mạng ở Reykjavík, ông yêu cầu họ thông báo với cảnh sát Reykjavík nếu họ tình cờ trông thấy ai có hình dáng giống như mô tả.

Elín khá bấn loạn và Erlendur quyết định rằng tốt nhất là nên yêu cầu cảnh sát đi khỏi nhà bà ta càng sớm càng tốt. Ông làm điều đó mà không mất nhiều công sức. Họ nói rằng mình có nhiều việc phải làm hơn là tìm một người trong trí tưởng tượng của một bà già, mặc dù họ chắc chắn rằng Elín không nghe thấy họ nói điều đó.

"Tôi thề là hắn ta đã đứng ở ngoài" bà nói với Erlendur khi họ còn lại một mình trong ngôi nhà. "Tôi không biết là làm cách nào, nhưng đó chính là hắn!"

Erlendur nhìn bà và thấy rằng Elín nói với tất cả sự nghiêm túc có thể. Ông biết rằng gần đây bà bị căng thẳng quá nhiều.

"Điều đó chẳng có ý nghĩa gì cả, Elín ạ. Holberg đã chết, tôi đã thấy ông ta trong nhà xác". Ông dừng lại để nghĩ, sau đó nói thêm, "tôi đã thấy quả tim của ông ta".

Elín nhìn ông.

"Chắc ông nghĩ rằng tôi lẩn thẩn, ông nghĩ rằng tôi đang tưởng tượng ra điều đó. Rằng đó là một cách để thu hút sự chú ý bởi vì..."

"Holberg chết rồi" Erlendur ngắt lời bà ta. "Tôi phải nghĩ thế nào đây?"

"Vậy thì đó là một hình ảnh giống hệt ông ta" Elín nói.

"Bà mô tả người đàn ông đó cụ thể hơn xem nào".

Elín đứng lên, đi đến cửa sổ phòng khách và chỉ tay ra ngoài cơn mưa.

"Hắn ta đứng ở đó, gần con đường nhỏ dẫn ra đường phố giữa các dãy nhà. Đứng hoàn toàn yên lặng và nhìn về phía tôi. Tôi không biết hắn ta có thấy tôi hay không. Tôi cố gắng trốn khỏi hắn. Lúc ấy tôi đang đọc sách trong phòng khách và tôi đứng lên khi trời bắt đầu tối. Tôi đang định bật đèn lên thì tình cờ nhìn qua cửa sổ. Hắn để đầu trần và hình như hắn không quan tâm đến việc mình ướt sũng. Mặc dù hắn đứng ngay ở đó, dường như hắn cách xa hàng dặm vậy".

Elín nghĩ một lát. "Tóc hắn màu đen và khoảng tầm bốn mươi tuổi. Chiều cao trung bình".

"Elín" Erlendur nói. "Bên ngoài trời tối. Mưa rơi như trút. Bà khó có thể nhìn qua cửa sổ. Con đường mòn không được chiếu sáng. Bà thì đeo kính. Bà đang nói với tôi rằng..."

"Lúc đó trời mới chỉ bắt đầu xẩm tối thôi và tôi không chạy ngay lại chỗ chiếc điện thoại. Tôi nhìn rõ hắn ta qua cửa sổ này và cửa sổ nhà bếp. Phải mất một lúc tôi mới nhận ra đó là Holberg, hoặc ai đó giống như hắn. Con đường mòn không có đèn, nhưng có khá nhiều xe cộ qua lại và mỗi khi có một chiếc xe đi qua, nó lại chiếu sáng hắn ta nên tôi có thể trông thấy mặt hắn khá rõ".

"Làm thế nào bà có thể chắc chắn như vậy?"

"Đó là hình ảnh của Holberg khi hắn còn trẻ" Elín nói. "Không phải là một kẻ như trong hình trên báo chí".

"Bà đã gặp Holberg hồi hắn ta còn trẻ à?"

"Phải, tôi đã nhìn thấy hắn ta. Kolbrún được triệu tập đến Cục điều tra hình sự một lần, hoàn toàn bất ngờ. Người ta nói với em tôi rằng họ cần nghe giải thích thêm về một số phần trong lời khai của nó. Tất cả đều là dối trá. Có ai đó tên là Marion Briem xử lý vụ việc. Cái thể loại tên gì thế không biết nữa? Marion Briem ấy? Họ yêu cầu Kolbrún đến Reykjavík. Em tôi nhờ tôi đi cùng và tôi đã đi. Chúng tôi đi vào đó và cái bà Marion ấy đã gặp chúng tôi rồi chỉ chúng tôi đến một căn phòng. Chúng tôi vừa ngồi đó một lát thì cửa bất ngờ bật mở và Holberg đi vào. Bà Marion kia đứng đằng sau hắn, ở ngay cửa".

Elín ngừng lại.

"Và chuyện gì xảy ra?" Erlendur hỏi.

"Em tôi bị suy sụp nặng. Holberg cười nham nhở và phác một cử chỉ tục tĩu bằng lưỡi, trông thấy hắn Kolbrún túm lấy tôi như thể nó sắp chết đuối. Nó không thở được. Holberg bắt đầu cười phá lên còn Kolbrún thì lên cơn. Mắt em tôi trợn lên, nó bắt đầu sùi bọt mét và ngã ra sàn nhà. Marion đưa Holberg ra ngoài nhưng tôi đã kịp nhìn thấy con quái vật đó. Dù đó là lần duy nhất nhưng tôi sẽ không bao giờ quên được cái bản mặt ấy".

"Và tối nay bà trông thấy một khuôn mặt tương tự bên ngoài cửa sổ?"

Elín gật đầu.

"Tôi bị sốc, tôi thừa nhận điều đó, và tất nhiên người đàn ông đó không thể là Holberg, nhưng hắn trông giống hệt ông ta".

Erlendur băn khoăn không biết có nên nói cho bà biết suy nghĩ của mình gần đây không. Ông tính toán những gì mình có thể nói với bà và liệu xem những điều ấy có gì dựa trên nền tảng sự thật không. Họ ngồi đó trong yên lặng. Lúc đó đã là tối muộn và suy nghĩ của ông hướng về Eva Lind, ông lại cảm thấy nhói đau nơi lồng ngực và đập đập vào nó như thể động tác đó sẽ làm cơn đau biến mất.

"Ông ổn chứ?" Elín hỏi.

"Gần đây chúng tôi đang điều tra một vài điều, nhưng tôi vẫn chưa biết liệu có gì đằng sau chúng không," Erlendur nói. "Nhưng những gì xảy ra ở đây đã xác nhận giả thuyết đó. Nếu Holberg có một nạn nhân khác, nếu hắn hiếp một người phụ nữ khác, có khả năng bà ta cũng có con như Kolbrún. Tôi đã băn khoăn về khả năng đó khi nghĩ về lời nhắn trên thi thể Holberg. Có thể là ông ta đã có một người con trai. Nếu vụ cưỡng hiếp xảy ra trước năm 1964 thì đến nay đứa con đó sẽ gần bốn mươi tuổi. Và có thể là hắn đã đứng bên ngoài nhà bà tối nay".

Elín nhìn Erlendur, choáng váng.

"Con trai của Holberg? Có thể là thế không?"

"Bà đã nói rằng hắn ta trông y hệt Holberg mà".

"Phải, nhưng..."

"Tôi cứ nghĩ đi nghĩ lại về điều đó. Ở đâu đó trong vụ này bị thiếu một sự kết nối, và tôi nghĩ rằng người đàn ông này rất có thể là mắt xích ấy".

"Nhưng tại sao? Hắn ta ở đây làm gì?"

"Bà không thấy điều đó quá rõ ràng sao?"

"Điều gì rõ ràng cơ?"

"Bà là bác của em gái hắn" Erlendur nói và quan sát sự thay đổi trên gương mặt Elín khi điều ông nói đang dần dần sáng rõ trong bà.

"Audur là em gái của hắn" bà nói. "Nhưng làm sao hắn biết về tôi được? Làm sao hắn biết tôi sống ở đâu? Làm sao hắn lại nối kết Holberg với tôi được? Chẳng có gì viết về quá khứ của Holberg trên mặt báo, không có bài nào viết về những vụ hiếp dâm hoặc việc hắn có con gái. Không ai biết về Audur. Làm thế nào mà người đàn ông đó biết tôi là ai?"

"Có thể hắn sẽ nói cho chúng ta khi chúng ta tìm ra hắn".

"Hắn là kẻ đã giết Holberg, ông nghĩ thế ư?"

"Chắc bà muốn hỏi tôi là có phải hắn đã giết chết bố đẻ của mình không," Erlendur nói.

Elín suy nghĩ. "Lạy Chúa tôi," bà nói.

"Tôi không biết" Erlendur nói. "Nếu bà nhìn thấy hắn ta ở bên ngoài lần nữa, hãy gọi cho tôi".

Elín đứng lên và đi đến bên cửa sổ nhìn ra con đường mòn như thể đang trông chờ nhìn thấy hắn lần nữa.

"Tôi biết rằng mình đã hơi cuồng loạn khi gọi ông và nói rằng Holberg đã ở đây, vì trong một thoáng tôi cảm nhận rằng đó chính là hắn. Thật choáng váng khi thấy lại gương mặt đó. Nhưng tôi không thấy sợ. Tôi cảm thấy tức giận hơn lúc nào hết. Nhưng có điều gì đó ở người đàn ông, cái cách hắn ta đứng, cái cách hắn cúi đầu. Có điều gì đó buồn buồn ở hắn, một nỗi đau đớn nào đó. Có lẽ hắn đang không vui. Hắn không thể cảm thấy vui vẻ được. Hắn có liên lạc gì với bố mình không? Ông có biết không?"

"Tôi không chắc là hắn ta thực sự tồn tại" Erlendur nói. "Những điều bà nói đã củng cố giả thuyết trên. Nhưng chúng tôi không có manh mối gì về người đàn ông đó. Không có bức ảnh nào về hắn ở nhà Holberg nếu đó là ý bà muốn nói. Nhưng có ai đó đã gọi điện cho Holberg mấy lần ngay trước khi ông ta bị giết và ông ta đã rất sợ những cuộc gọi đó. Chúng tôi không biết gì hơn thế".

Erlendur lấy điện thoại ra và xin lỗi Elín một lát.

"Ông còn bắt chúng tôi làm cái cái quỷ gì nữa đây?" Sigurdur Óli hét lên với giọng cực kỳ tức giận. "Họ đã đến được cái ống thải phân và nó đầy những con giòi bẩn thỉu, hàng triệu những con giòi kinh tởm nhung nhúc dưới sàn nhà. Thật là ghê tởm. Ông đang ở nơi quái quỷ nào vậy?"

"Keflavík. Có dấu hiệu nào của Grétar không?"

"Không. Chẳng có dấu vết của tên Grétar khốn kiếp nào cả" Sigurdur Óli nói và tắt máy.

"Thêm điều này nữa, ngài thanh tra," Elín nói, "tôi vừa mới nhận ra một điều khi ông nói rằng hắn ta có liên quan đến Audur. Bây giờ thì tôi biết rằng mình đã đúng. Lúc đó tôi không hiểu, nhưng có một hình ảnh trên khuôn mặt hắn mà tôi nghĩ là sẽ không bao giờ nhìn thấy nữa. Đó là một gương mặt trong quá khứ mà tôi chưa bao giờ quên".

"Là gì vậy?"

"Đó là lý do tại sao tôi không cảm thấy sợ hắn ta. Tôi đã không nhận ra điều đó ngay lúc đầu. Hắn ta gợi cho tôi nhớ đến Audur. Có điều gì đó ở hắn làm tôi nhớ đến Audur!"

[giavui]

29

Sigurdur Óli nhét điện thoại vào cái bao ở thắt lưng và trở vào ngôi nhà. Anh đã ở trong đó cùng một vài cảnh sát khác khi chiếc máy khoan khí nén đâm thủng lớp nền, và mùi hôi thối bốc lên kinh tởm đến mức anh nôn ngay lập tức. Anh cùng mọi người chạy ngay ra cửa và nghĩ rằng mình sẽ nôn ra trước khi kịp chạy ra hít thở không khí trong lành. Khi quay vào họ đã phải đeo kính bảo hộ và mặt nạ che miệng, nhưng cái mùi khủng khiếp vẫn xuyên qua chúng.

Người điều khiển máy khoan mở rộng cái hố hơn đến cái ống cống bị vỡ. Điều này dễ dàng hơn khi ông ta đã đâm thủng được sàn nhà. Sigurdur Óli kinh hoàng khi nghĩ về chuyện cái ống đã bị vỡ cách đây bao lâu. Trông như thể chất thải đã đọng lại thành một vũng lớn bên dưới sàn nhà. Có một đám hơi nước khá rõ bốc lên từ đó. Anh đốt một cây đuốc đưa xuống cái hố thải đó và thấy mặt đất đã lún xuống nửa mét so với lớp nền.

Cái vũng thải giống như một cái hố nhung nhúc những giòi bọ đen mù. Anh nhảy ra đằng sau khi thấy một số con lao tới luồng ánh sáng.

"Cẩn thận!" Anh hét lên và lao ra khỏi ngôi nhà. "Có những con chuột cống dưới cái hố khốn kiếp ấy. Đậy cái hố lại và gọi đội tiêu diệt sâu bọ tới cho tôi. Dừng lại ở đây thôi. Dừng tất cả lại ngay lúc này!"

Không có ai phản đối. Một người trong đội pháp y trải một tấm nhựa lên trên cái hố và toàn tầng hầm trống rỗng trong chớp mắt. Sigurdur Óli xé cái mặt nạ ra khi anh ra khỏi tầng hầm và hổn hển hít khí trời. Tất cả mọi người đều làm vậy.

Trên đường từ Keflavík về nhà, Erlendur đã nghe báo cáo về tiến trình điều tra ở Nordurmýri. Một nhân viên trong đội trừ sâu bọ đã được gọi đến, nhưng cảnh sát sẽ không có bất kỳ động thái nào cho đến sáng hôm sau khi mọi con vật sống trong móng nhà đã bị tiêu diệt hoàn toàn. Sigurdur Óli đã về nhà, và anh vừa ra khỏi phòng tắm thì Erlendur đã gọi cho anh để cập nhật tình hình. Elínborg cũng đã về nhà. Một lính canh được cử đến bên ngoài căn hộ của Holberg trong khi nhân viên đội diệt sâu bọ làm nhiệm vụ. Hai xe cảnh sát đậu bên ngoài ngôi nhà suốt đêm.

Eva Lind gặp Erlendur ở cửa lúc ông về. Lúc đó đã là chín giờ tối. Cô gái kia đã đi. Trước khi đi cô ta đã nói với Eva Lind rằng mình sẽ đến gặp chồng và xem anh ta cảm thấy thế nào. Cô ta không chắc có nên nói với anh ta lý do thật sự của việc chạy trốn khỏi đám cưới không. Eva Lind hối thúc cô ta làm điều đó, nói rằng cô không nên giấu diếm bản chất con hoang của lão bố đểu cáng của mình. Cô ta không bao giờ nên bao che cho lão già ấy.

Họ ngồi xuống nói chuyện trong phòng khách. Erlendur nói với Eva Lind mọi chuyện về quá trình điều tra và những gì đang diễn ra trong đầu ông. Ông làm thế không phải để nhận được sự cảm thông về vụ án cho chính mình, mà nhằm phác ra một hình dung rõ ràng hơn về những gì đã xảy ra trong mấy ngày gần đây. Ông kể cho con bé nghe gần hết mọi chuyện, từ giây phút họ tìm ra cái xác trong tầng hầm, cái mùi trong nhà ông ta, lời nhắn để lại, bức ảnh cũ trong ngăn kéo, những thứ đồi trụy trong máy tính của ông ta, những chữ khắc trên mộ, Kolbrún và chị gái của cô ta - Elín, Audur và cái chết không rõ ràng của cô bé, những giấc mơ đã giày vò ông, Ellidi trong tù và sự mất tích của Grétar, Marion Briem, vụ tìm kiếm một nạn nhân khác của Holberg và người đàn ông đứng trước cửa nhà Elín, có thể đó là con trai Holberg. Ông cố gắng kể một cách có hệ thống và tự đặt ra rất nhiều giả thuyết và câu hỏi, cho đến khi ông bế tắc và không biết nói gì hơn.

Ông không nói với Eva Lind rằng bộ não của cô bé đã mất. Ông vẫn chưa hiểu làm thế nào mà chuyện đó có thể xảy ra. Eva Lind lặng yên nghe ông nói và con bé để ý thấy cái cách ông xoa ngực khi đang nói. Nó có thể thấy vụ Holberg đã ảnh hưởng lên bố mình nhiều đến mức nào. Nó có thể cảm nhận được sự cam chịu của ông mà chưa bao giờ nó từng thấy trước đây. Nó có thể thấy sự mệt mỏi của bố khi ông nói về cô gái nhỏ. Giống như là ông đã rút vào bên trong chính mình, giọng của ông nhỏ lại và ánh mắt ông ngày càng trở nên xa xăm.

"Có phải Audur là cô bé mà bố nói với con lúc sáng nay khi bố quát con không?" Eva Lind hỏi.

"Cô bé ấy, bố không biết nữa, có thể là một thứ trời cho đối với người mẹ của mình" Erlendur nói. "Tình yêu mà cô ấy dành cho con gái vượt lên trên cái chết và ngôi mộ. Xin lỗi nếu bố làm con bực mình. Bố không định như vậy, nhưng khi bố thấy cái cách mà con sống, mọi điều mà con làm đối với bản thân mình, và sau đó chứng kiến cảnh chiếc quan tài bé xíu bị đưa lên khỏi mặt đất, bố không còn hiểu được chuyện gì nữa. Bố không hiểu chuyện gì đang xảy ra và bố muốn..." Erlendur lại im lặng.

"Đẩy những thứ khốn nạn ra khỏi con" Eva Lind nói nốt câu của bố.

Erlendur nhún vai.

"Bố không biết bố muốn làm gì nữa. Có thể tốt nhất là không làm gì cả. Có thể tốt nhất là nên để cuộc sống trôi theo quỹ đạo của nó. Quên tất cả mọi chuyện đi. Bắt đầu làm một thứ gì đó có ý nghĩ. Tại sao bố lại muốn dính dáng đến tất cả những chuyện này? Tất cả cái đống rác rưởi này? Nói chuyện với những kẻ như Ellidi. Thỏa thuận với những tên cứt như Eddi. Chứng kiến cái cách mà những kẻ như Holberg bị trừ khử. Đọc các báo cáo về vụ hiếp dâm. Đào móng của một ngôi nhà đầy những phân và giòi bọ. Khai quật cả chiếc quan tài bé nhỏ". Erlendur đập vào ngực mạnh hơn nữa.

"Bố nghĩ là chuyện này sẽ không ảnh hưởng đến bố. Bố nghĩ rằng mình đủ mạnh mẽ để chịu đựng được tất cả những chuyện này. Bố nghĩ rằng mình có thể mặc áo giáp để chống lại nó qua nhiều năm và có thể nhìn đống rác rưởi từ xa như thể nó không phải là việc của bố, và cố gắng giữ cho kỳ được ý thức của mình. Nhưng chẳng có khoảng cách nào cả. Và cũng chẳng có áo giáp nào cả. Chẳng ai đủ mạnh mẽ. Sự ghê tởm bám lấy bố như một linh hồn ma quỷ, nó len lỏi vào trong tâm trí bố và không để bố yên cho đến khi bố tin rằng cái đống rác rưởi ấy là bản thân cuộc sống, vì bố đã quên đi cách sống của những người bình thường. Vụ này là như vậy đấy. Giống như một linh hồn ma quỷ bị thả ra để xới tung tâm trí bố lên và kết cục là nó khiến bố bị tê liệt".

Erlendur buông một tiếng thở dài ngao ngán. "Tất cả vụ này là một vũng bùn lầy mênh mông đáng kinh tởm".

Ông thôi không nói nữa và Eva Lind ngồi yên lặng bên ông.

Thời gian cứ thế trôi qua cho đến khi con bé đứng lên, ngồi bên cạnh cha mình, vòng tay qua ôm ông và khẽ nép vào ông. Con bé có thể nghe thấy tiếng tim ông đập nhịp nhàng, như một chiếc đồng hồ êm ái, và cuối cùng ngủ gật với một nụ cười mãn nguyện trên khuôn mặt.

[giavui]

30

Khoảng chín giờ sáng hôm sau đội pháp y và đội điều tra hình sự đã tập hợp đầy đủ ở nhà Holberg. Đến giờ đó rồi mà trời vẫn chẳng có dấu hiệu gì là ban ngày cả. Bầu trời vẫn xám xịt và vẫn mưa tầm tã. Đài thông báo rằng đợt mưa ở Reykjavík đã đạt đến kỷ lục của tháng 10 năm 1926.

Đường ống nước thải đã được dọn sạch và chẳng còn con vật nào còn sống trong móng nhà. Cái hố trong tầng đáy đã được mở rộng nên hai người đàn ông có thể đi xuống đó cùng một lúc. Những người sống trong các căn hộ bên trên đang đứng thành một nhóm bên ngoài cửa tầng hầm. Họ đã yêu cầu một thợ sửa cống đến để sửa đường ống và đang chờ để gọi anh ta vào ngay khi cảnh sát cho phép.

Ngay lập tức người ta phát hiện ra rằng khu vực hố xung quanh đường ống nước thải tượng đối nhỏ. Nó có kích cỡ khoảng gần ba mét vuông và bị nén lại vì đất vẫn chưa bị lún hẳn xuống. Cái ống bị vỡ ở cùng một nơi như trước đây. Vết sửa chữa cũ hiện ra và có một lớp sỏi bên dưới cái ống bao quanh nó. Các nhân viên pháp y thảo luận xem có nên mở rộng cái hố to ra không, đào đống sỏi lên khỏi móng nhà và làm sạch nó cho đến khi họ có thể nhìn thấy mọi thứ bên dưới tầng đáy.

Sau khi tranh luận một hồi, họ quyết định là lớp đáy có thể bị vỡ ra nếu những thứ bên dưới nó đã bị tháo rút đi hoàn toàn, do đó họ chọn một phương án an toàn và cao cấp hơn, đó là khoan xuyên qua sàn nhà xuống những cái hố ở khắp mọi nơi và đặt một camera nhỏ trong lòng móng.

Sigurdur Óli quan sát trong khi họ bắt đầu khoan các lỗ trên sàn rồi lắp hai màn hình quan sát được nối với hai chiếc camera mà đội pháp y đang sử dụng. Những chiếc camera nhỏ hơn với một chiếc đèn trên bề mặt được đẩy xuống hố và có thể di chuyển bằng điều khiển từ xa. Tại những cái lỗ đã được khoan trên khắp sàn nhà ở những nơi mà người ta cho rằng có hố bên dưới, họ trượt camera vào bên trong và bật hai màn hình lên. Hình ảnh đen trắng hiện ra và đối với Sigurdur Óli, người sở hữu một chiếc tivi Đức trị giá đến nửa triệu cua-ron, thì chất lượng hình ảnh này thật kém.

Erlendur đến tầng hầm khi họ bắt đầu thăm dò bằng camera và ngay sau đó Elínborg đến. Sigurdur Óli để ý thấy Erlendur đã cạo râu và mặc bộ quần áo sạch sẽ có vẻ như đã được là ủi cẩn thận. "Chuyện gì đang diễn ra thế?" Erlendur hỏi và châm một điếu thuốc, nhận thấy sự chán nản của Sigurdur Óli.

"Họ đang dò bằng camera" Sigurdur Óli đáp. "Chúng ta có thể theo dõi qua màn hình".

"Không có gì trong hố thải à?" Erlendur vừa hỏi vừa rít một hơi thuốc.

"Giòi bọ và chuột, chẳng có gì khác cả".

"Mùi hôi thối xông đến đây" Elínborg nói rồi lấy ra một chiếc khăn tay xức nước hoa mà cô mang theo trong túi xách. Erlendur mời cô hút thuốc, nhưng cô từ chối.

"Holberg có thể đã sử dụng cái hố mà người thợ sửa cống đào lên để đặt Grétar xuống dưới sàn nhà" Erlendur nói. "Ông ta hẳn đã thấy có cái hố bên dưới lớp đáy và đã phải di chuyển đống sỏi cho đến khi đặt được Grétar vào vị trí mình muốn".

Họ tập trung xung quanh màn hình nhưng không hiểu được nhiều lắm những điều trông thấy. Một luồng ánh sáng di chuyển về trước rồi ra sau, lên trên và xuống dưới, và sang cả hai bên nữa. Đôi khi họ nghĩ là đã thấy hình dáng của lớp nền, và đôi khi dường như họ thấy lớp sỏi. Mặt đất đã lún xuống với nhiều mức độ. Ở một số chỗ nó dâng lên đến lớp nền nhưng ở những chỗ khác có khoảng cách lên đến một mét.

Họ ngồi một lúc khá lâu theo dõi camera. Trong tầng hầm rất ồn ào vì đội pháp y vẫn đang tiếp tục khoan những lỗ nhỏ mới và Erlendur nhanh chóng mất kiên nhẫn. Ông đi ra ngoài, Elínborg vội theo sau ông và sau đó là Sigurdur Óli. Tất cả bọn họ leo lên xe của Erlendur. Ông đã nói với họ lý do tại sao tối hôm qua ông bất ngờ đi Keflavík, nhưng họ không có cơ hội để bàn bạc sâu hơn.

"Tất nhiên là nó phù hợp với nội dung lời nhắn để lại ở Nordurmýri. Và nếu người đàn ông mà Elín nhìn thấy ở Keflavík trông rất giống Holberg, nó phù hợp với giả thuyết về đứa con thứ hai của ông ta".

"Holberg có thể không có con trai sau vụ hiếp dâm đó" Sigurdur Óli nói. "Chúng ta không có chứng cứ nào để chứng minh điều đó, ngoại trừ rằng Ellidi biết có một người phụ nữ khác. Đó là tất cả. Mà Ellidi lại là một thằng đần!"

"Không ai trong số những người chúng ta nói chuyện đề cập đến chuyện ông ta có một đứa con trai" Elínborg nói.

"Không ai trong số những người chúng ta nói chuyện biết Holberg một cách sâu sắc" Sigurdur Óli nói. "Đó mới là vấn đề. Ông ta là một kẻ cô đơn, chỉ giao du với một vài người cùng chỗ làm, tải những phim khiêu dâm từ Internet, giao du với những tên ngu ngốc như Ellidi và Grétar. Không ai biết gì về gã này cả".

"Điều tôi băn khoăn là thế này" Erlendur nói. "Nếu con trai của Holberg thực sự tồn tại, làm sao hắn biết về Elín, bác của Audur? Như thế không phải là hắn cũng biết về Audur, em gái mình hay sao? Nếu hắn biết Elín, tôi cho là hắn biết cả Kolbrún và vụ hiếp dâm nữa, và tôi không thể làm rõ là bằng cách nào được. Không có chi tiết nào về vụ điều tra trên truyền thông. Vậy hắn lấy thông tin ở đâu ra?"

"Chẳng lẽ hắn không thể moi được thông tin này từ Holberg trước khi giết ông ta sao?" Sigurdur Óli nói.

"Có lẽ hắn đã tra tấn ông ta để bắt ông ta thú nhận" Elínborg nhận xét.

"Trước hết, chúng ta không biết liệu người đàn ông này có thực sự tồn tại không". Erlendur nói. "Elín rất xúc động khi bà ta nhìn thấy hắn. Thậm chí cứ giả sử là hắn ta có thật, chúng ta cũng không biết hắn có giết Holberg hay không, không biết hắn có biết về sự tồn tại của cha mình không khi phải sinh ra dưới điều kiện như vậy. Ellidi nói rằng có một người phụ nữ trước Kolbrún bị hiếp, có thể là bị tệ hơn thế. Nếu bà ta có thai sau vụ đó, tôi đồ rằng người mẹ chắc hẳn phải rất vui nên không nói ra tên của người cha. Bà ta không trình bày vụ việc với cảnh sát. Chúng ta vẫn phải tiếp tục tìm người phụ nữ này, nếu bà ta tồn tại..."

"Và chúng ta đang đào bới nền móng của một ngôi nhà để tìm ra một người đàn ông mà có lẽ là chẳng liên quan gì đến vụ án cả" Sigurdur Óli nói.

"Có thể Grétar không nằm dưới lớp móng nhà" Elínborg nói.

"Là sao?" Erlendur hỏi.

"Có thể hắn vẫn còn sống, ý cô là thế ư?" Sigurdur Óli hỏi.

"Gã biết tất cả về Holberg, tôi nghĩ vậy" Elínborg đáp. "Gã biết về đứa con gái, nếu không thì đã không chụp hình ngôi mộ của cô bé. Gã chắc chắn biết vì sao cô bé được sinh ra. Nếu Holberg có một đứa con nữa, một người con trai, rất có thể Grétar cũng phải biết về người con này".

Erlendur và Sigurdur Óli nhìn cô với sự quan tâm lớn dần.

"Có thể Grétar vẫn đang ở đây với chúng ta," cô nói tiếp, "và liên lạc với người con trai. Đó là một cách lý giải cho việc làm thế nào mà người con trai ấy có thể biết được về Elín và Audur".

"Nhưng Grétar đã mất tích được hai mươi lăm năm và không có tin tức gì từ đó" Sigurdur Óli nói.

"Gã mất tích không nhất thiết có nghĩa là gã đã chết" Elínborg đáp.

"Vậy thì..." Erlendur bắt đầu, nhưng Elínborg ngắt lời ông.

"Tôi không nghĩ chúng ta có thể loại trừ gã ra. Tại sao không tính đến khả năng là Grétar vẫn còn sống? Có thể gã đã rời bỏ đất nước. Có thể gã đã về vùng quê. Không ai thèm kết tội gã. Không ai nhớ đến gã hết".

"Tôi không nhớ có một trường hợp nào như thế" Erlendur nói.

"Như cái gì cơ?" Sigurdur Óli hỏi.

"Một người mất tích quay trở lại sau cả một thế hệ. Khi người ta mất tích ở Iceland, thường là mất tích mãi mãi. Không ai từng quay trở lại sau khi biến mất được hơn hai mươi lăm năm. Chưa bao giờ".

[giavui]

[SIZE=4][31

Erlendur để các đồng nghiệp ở lại Nordurmýri và đến Barónsstígur để gặp bác sĩ pháp y. Ông ta đã hoàn tất việc xét nghiệm tử thi Holberg và đang phủ khăn lên cơ thể ông ta khi Erlendur đến tìm ông. Thi thể của Audur không thấy ở đó.

"Ông đã tìm ra bộ não của cô bé ấy chưa?" Ông bác sĩ hỏi khi Erlendur bước vào.

"Chưa" Erlendur đáp.

"Tôi đã nói chuyện với một giáo sư - một người bạn gái cũ của tôi ở trường đại học và kể chuyện đó với cô ấy, và cô ấy không ngạc nhiên chút nào trước khám phá nho nhỏ của chúng ta. Cuốn truyện ngắn của Hallór Laxness, ông đã đọc nó chưa?"

"Cuốn truyện viết về Nebuchadnezzar ấy hả? Nó hiện lên trong đầu tôi vài ngày hôm nay rồi" Erlendur trả lời.

"Có phải nó được gọi là 'Lily' phải không, cuốn truyện ấy? Tôi đọc cuốn đó lâu lắm rồi, nhưng nó nói về một số sinh viên y khoa đã đánh cắp xác chết và thay thế đá vào trong quan tài. Ngày xưa không ai kiểm soát chuyện đó, đúng y như câu chuyện đã mô tả. Những người chết trong bệnh viện phải được phẫu thuật tử thi trừ khi việc đó bị cấm và tất nhiên việc khám nghiệm đó được tiến hành để phục vụ cho mục đích giảng dạy. Đôi khi các mẫu vật bị lấy đi và thực tế chúng có thể là bất cứ thứ gì, từ các cơ quan nội tạng còn nguyên cho đến những mẫu vật rất nhỏ. Sau đó mọi thứ được gói ghém lại và người đó được chôn cất tử tế. Ngày nay thì khác. Cuộc khám nghiệm tử thi chỉ có thể diễn ra dưới sự đồng ý của người nhà bệnh nhân, và các cơ quan bị lấy đi để nghiên cứu và phục vụ cho mục đích giảng dạy chỉ khi một số điều kiện nào đó được đáp ứng. Tôi không nghĩ bây giờ còn có vụ ăn cắp nội tạng nào nữa".

"Ông không nghĩ thế ư?"

Viên bác sĩ nhún vai.

"Chúng ta đang không nói đến việc cấy ghép nội tạng đấy chứ?" Erlendur hỏi.

"Đó là một vấn đề hoàn toàn khác. Người ta thường chuẩn bị sẵn sàng để có thể giúp người khác nếu như đó là vấn đề sống - chết".

"Vậy ngân hàng nội tạng ở đâu?"

"Riêng trong tòa nhà này đã có hàng nghìn mẫu vật" ông bác sĩ nói. "Ở đây, Barónsstígur. Phần lớn nhất của nó chính là bộ sưu tập Dungal, đây là ngân hàng mẫu sinh học lớn nhất Iceland".

"Ông có thể chỉ nó cho tôi được không?" Erlendur hỏi. "Có bản ghi chép nào về nguồn gốc các mẫu vật không?"

"Tất cả chúng đều được ghi chép lại cẩn thận. Tôi đã mạo phép tìm kiếm mẫu vật của chúng ta nhưng không tìm ra nó".

"Thế nó ở đâu?"

"Ông phải nói chuyện với bà giáo sư và nghe xem bà ta nói gì. Tôi nghĩ là có mấy bản ghi chép ở trường đại học đấy".

"Tại sao ông không nói với tôi ngay từ đầu?" Erlendur hỏi. "Khi mà ông phát hiện ra bộ não đã bị mất? Ông đã biết chuyện đó rồi ư?"

"Hãy đến nói chuyện với bà ta rồi hãy quay lại. Có lẽ tôi đã nói với ông quá nhiều rồi".

"Tất cả ghi chép về các bộ sưu tập đều ở trong trường đại học à?"

"Theo tôi biết thì như thế" ông bác sĩ nói, cho Erlendur biết tên của bà giáo sư và nói rằng ông ta phải tiếp tục làm việc của mình.

"Vậy là ông biết về Jar City", Erlendur kết luận.

"Người ta từng gọi một căn phòng ở đây là Jar City" ông bác sĩ nói. "Bây giờ nó đóng cửa rồi. Đừng hỏi tôi xem chuyện gì đã xảy ra với những cái chai lọ, tôi chẳng biết gì cả đâu".

"Ông không thấy thoải mái khi nói về chuyện này à?"

"Ông làm ơn dừng lại đi".

"Sao cơ?"

"Dừng lại!"

Bà giáo sư, Hanna, trưởng khoa Y của trường Đại học Iceland, nhìn chằm chằm vào Erlendur như thể ông là một con bệnh ung thư cần phải được đưa ra khỏi văn phòng của mình ngay lập tức. Bà ta có vẻ trẻ hơn Erlendur nhưng rất mạnh mẽ, nói nhanh và đáp nhanh, khiến người ta có cảm giác là bà ta không thể chịu được bất kỳ sự lạc đề vô nghĩa hoặc không cần thiết nào. Bà ta yêu cầu Erlendur đi thẳng vào vấn đề một cách khá xấc xược khi ông chuẩn bị trình bày một bài diễn thuyết dài về lý do tại sao ông lại có mặt ở đây. Erlendur mỉm cười với chính mình. Ông bắt đầu thấy có chút yêu mến bà và biết rằng họ sẽ hiểu ý nhau trước khi cuộc gặp kết thúc. Bà ta mặc bộ quần áo màu đen, mập mạp, không trang điểm, thấp, tóc vàng, đôi tay linh hoạt, nét mặt nghiêm túc và sâu sắc. Erlendur muốn trông thấy bà ta cười, nhưng mong ước đó không thành sự thật.

Ông làm phiền Hanna khi bà đang dạy học. Ông gõ cửa để hỏi bà như thể ông đang bị lạc đường. Hanna ra mở cửa và nhẹ nhàng yêu cầu ông chờ đến khi giờ học kết thúc. Erlendur đứng ở hành lang, giống như là bị tóm vì đã trốn học, khoảng tầm 15 phút trước khi cửa mở. Hanna sải bước ra hành lang, đi qua Erlendur và bảo ông đi theo mình. Ông thấy khó khăn trong việc đó. Bà ta dường như dã bước được hai bước trong khi ông mới bước được một.

"Tôi không thể hiểu Cục điều tra hình sự cần gì ở tôi" bà ta nói khi lướt qua, hơi quay đầu lại một chút như để xem Erlendur có theo kịp mình không.

"Bà sẽ biết thôi" Erlendur thở hổn hển.

"Đương nhiên là tôi mong vậy" Hanna nói và đưa ông về phía văn phòng của mình.

Khi Erlendur nói về mối bận tâm của mình, bà ta ngồi xuống và nghĩ ngợi về chuyện đó một lúc lâu. Erlendur cố gắng làm bà ta nói chậm lại một chút khi kể về Audur và người mẹ, về quá trình phân tích và bộ não đã bị lấy đi.

"Ông nói là cô bé được điều trị ở bệnh viện nào?" Cuối cùng bà ta hỏi.

"Keflavík. Bà lấy các nội tạng để dạy học như thế nào?"

Hanna nhìn ông chằm chằm.

"Tôi không hiểu ông đang ám chỉ điều gì".

"Bà sử dụng nội tạng của con người để phục vụ cho mục đích dạy học" Erlendur nói. "Các mẫu sinh học, tôi nghĩ chúng được gọi như vậy, tôi không phải là chuyên gia, nhưng câu hỏi rất đơn giản: Bà lấy chúng ở đâu?"

"Tôi không cho là tôi cần phải nói với ông bất kỳ điều gì về chuyện đó" bà ta nói rồi bắt đầu động đến mấy đống giấy tờ trên bàn như thể mình đang quá bận đến nỗi không có thời gian để ý đến Erlendur.

"Chuyện này rất quan trọng với chúng tôi," Erlendur nói, "với cảnh sát chúng tôi, để tìm ra xem liệu bộ não có còn tồn tại khồng. Rất có thể nó vẫn còn trong bộ sưu tập của bà. Hồi đó nó đã được nghiên cứu nhưng người ta không trả nó về đúng chỗ. Có thể có một lời giải thích hoàn toàn thẳng thắn. Người ta phải mất thời gian để nghiên cứu nhưng cái xác thì cần phải chôn. Trường đại học và các bệnh viện là những nơi có khả năng lưu trữ nội tạng lớn nhất. Bà có thể ngồi đó với khuôn mặt lạnh như tiền, nhưng tôi cũng có thể làm vài điều gì đó gây chút rắc rối cho bà, cho trường đại học và các bệnh viện. Hãy nghĩ đến việc đôi khi giới truyền thông có thể gây phiền toái đến mức nào, và tình cờ tôi lại quen vài người bạn làm báo..."

Hanna nhìn Erlendur thật lâu, và bà cũng nhận được một cái nhìn chằm chằm tương tự.

"Tôi không thể nói cho ông biết điều gì cả. Đây là những chuyện khá nhạy cảm".

"Tôi không phải đang điều tra một hành động phạm tội" Erlendur nói. "Thậm chí tôi còn không biết là nó có liên quan đến việc ăn cắp nội tạng hay không. Việc các bà làm gì với những người chết không phải là việc của tôi, nếu như nó diễn ra trong một mức độ có thể chấp nhận được".

Vẻ mặt của Hanna càng trở nên dữ tợn hơn.

"Nếu đây là điều mà nghề y cần, tôi đảm bảo rằng nó có thể biện minh được cho một số người. Tôi cần phải xác định một bộ phận cụ thể của một cá nhân cụ thể để nghiên cứu lại nó, và nếu chúng tôi có thể theo dấu nó từ khi nó được lấy ra cho đến ngày nay thì tôi sẽ rất biết ơn. Đây là thông tin riêng đáp ứng cho mục đích riêng của tôi".

"Loại thông tin riêng tư nào?"

"Tôi không muốn để chuyện này đi xa hơn. Chúng tôi cần lấy lại bộ phận đó, nếu có thể. Điều tôi băn khoăn là việc lấy một ít mẫu thử có đủ hay không, liệu bộ phận đó có cần phải lấy đi toàn bộ không".

"Tất nhiên là tôi không biết trường hợp cụ thể mà ông đang nói đến là trường hợp nào, nhưng ngày nay có những quy định ngặt nghèo và có hiệu lực hơn trong việc khám nghiệm tử thi so với trong quá khứ," Hanna nói sau khi nghĩ một hồi. "Nếu trường hợp này xảy ra vào những năm 1960, chuyện đó có thể diễn ra, tôi không thể loại trừ điều ấy. Ông nói rằng việc cô bé bị khám nghiệm đi ngược lại mong muốn của người mẹ. Đây không phải là trường hợp đầu tiên. Ngày nay, chúng tôi hỏi những người thân ngay sau khi một người bị chết xem có thể thực hiện một cuộc khám nghiệm tử thi không. Tôi có thể nói là mong muốn của họ được tôn trọng ngoại trừ một số trường hợp cực kỳ đặc biệt. Trường hợp trẻ em tử vong là khó giải quyết nhất. Không có cách nào lột tả được hết nỗi đau và tấn bi kịch mà những người mất con gặp phải, nên câu hỏi về khám nghiệm tử thi là không phù hợp trong những trường hợp này".

Hanna dừng lại.

"Chúng tôi có lưu lại một số trường hợp như thế này trong máy tính," bà nói tiếp, "và phần còn lại lưu trong tập tài liệu của tòa nhà này. Người ta giữ những ghi chép khá tỉ mỉ. Bộ sưu tập nội tạng lớn nhất của các bệnh viện là ở Barónsstígur. Ông có thể thấy rằng việc giảng dạy về những cơ quan đó rất ít khi diễn ra trong trường học. Nó được thực hiện chủ yếu ở các bệnh viện. Đó là nơi khởi nguồn của tri thức".

"Bác sĩ pháp y không muốn chỉ cho tôi biết ngân hàng nội tạng". Erlendur nói. "Ông ta muốn tôi nói chuyện với bà trước. Trường đại học có gì để nói trong chuyện này không?"

"Đi nào" Hanna nói mà không trả lời câu hỏi của ông. "Xem chúng ta có gì trong máy tính".

Bà đứng lên và Erlendur đi theo sau. Bà dùng chìa khóa để mở một căn phòng rộng thênh thang và nhập mật mã vào một thiết bị an ninh trên tường. Hanna đi đến một cái bàn và bật máy tính lên trong khi Erlendur nhìn xung quanh. Căn phòng này không có cửa sổ, có rất nhiều hàng tủ gỗ đầy ắp kê dọc sát tường. Hanna hỏi tên của Audur và ngày tháng cô bé chết rồi nhập chúng vào máy tính.

"Không có ở đây", bà nói trầm ngâm, liếc nhìn vào màn hình. "Các ghi chép của máy tính chỉ bắt đầu từ năm 1984. Chúng tôi đã số hóa tất cả những dữ liệu từ khi khoa Y dược thành lập, nhưng chúng tôi không có thông tin nào về Audur trong hồ sơ cả".

"Vậy thì có nghĩa thông tin nằm trong các tủ đựng tài liệu kia" Erlendur nói.

"Thực sự tôi không có thời gian để làm việc đó", bà ta nói và nhìn đồng hồ. "Tôi sắp phải quay lại giảng đường".

Hanna đi qua Erlendur một lần nữa và nhìn nhanh xung quanh, bà đi giữa các hàng tủ và xem xét các nhãn. Bà lôi các ngăn kéo ra rồi lướt qua những tài liệu, nhưng rồi lại nhanh chóng đóng chúng lại. Erlendur không biết trong những tập tài liệu đó chứa những gì.

"Các bà có hồ sơ chữa bệnh ở đây không?" Ông hỏi.

Hanna rên rỉ. "Đừng có nói với tôi rằng ông ở đây thay mặt cho ủy ban thông tin cơ mật nhé," bà nói và đóng sầm một ngăn kéo khác.

"Chỉ hỏi thôi mà" Erlendur nói.

Hanna lấy ra một báo cáo và đọc nó.

"Đây là một tài liệu các mẫu sinh học," bà nói. "1968. Có một vài cái tên ở đây. Không có gì để ông quan tâm đâu". Bà đặt lại tờ báo cáo vào ngăn kéo và lôi ra một cái khác. "Đây có một số cái tên nữa," bà nói. "Đợi chút. Có tên của cô bé ở đây, Audur, và cả tên của người mẹ nữa. Đây này".

Hanna đọc nhanh bản báo cáo.

"Một bộ phận đã bị lấy ra" bà nói như với chính mình. "Lấy tại bệnh viện Keflavík. Mục cho phép của người thân... không có ở đây. Ở đây không nói gì đến cái bộ phận bị phá hủy".

Hanna đóng tập tài liệu. "Chẳng còn thông tin gì nữa".

"Tôi có thể xem nó được không?" Erlendur hỏi, không kìm chế sự háo hức.

"Ông chẳng biết thêm được gì từ nó đâu" Hanna nói, để tập tài liệu lại chỗ cũ và đóng lại. "Tôi đã nói cho ông những gì cần biết".

"Nó nói gì? Bà đang che giấu gì vậy?"

"Chẳng gì cả," Hanna nói, "tôi phải quay lại lớp học của mình đây".

"Vậy tôi sẽ lấy lệnh và quay lại trong ngày hôm nay và cái báo cáo đó sẽ ở nơi mà nó nên ở" Erlendur nói rồi đi ra phía cửa.

"Ông có hứa rằng thông tin ở đây sẽ không bị lộ ra ngoài không?" Bà ta nói khi Erlendur mở cửa và chuẩn bị đi.

"Tôi đã nói với bà rồi. Đó là thông tin riêng, chỉ riêng tôi biết".

"Vậy ông hãy xem đi" Hanna mở lại ngăn tủ và đưa cho ông tập tài liệu.

Erlendur đóng cửa, cầm lấy tập tài liệu và đắm mình vào đó. Hanna lấy ra một bao thuốc và châm một điếu trong khi chờ Erlendur đọc xong. Bà phớt lờ bảng cấm hút thuốc và không lâu sau căn phòng đã ngập khói.

"Eydal là ai?"

"Một trong số những nhà khoa học tài ba nhất của chúng tôi".

"Có gì ở đây mà bà không muốn tôi xem? Tôi không thể nói chuyện với người đàn ông này ư?"

Hanna không trả lời.

"Chuyện gì đang xảy ra thế?" Erlendur hỏi.

Hanna thở dài. "Bản thân ông ta có giữ một số cơ quan", cuối cùng bà nói.

"Người đàn ông sưu tầm các bộ phận cơ thể người ư?" Erlendur hỏi.

"Ông ấy giữ một số, một bộ sưu tập nhỏ".

"Một người sưu tập nội tạng sao?"

"Đó là tất cả những gì tôi biết" Hanna đáp.

"Có thể là ông ta giữ bộ não" Erlendur nói. "Ở đây nói rằng người ta đã đưa cho ông ta một mẫu vật để nghiên cứu. Bà lo ngại về điều đó sao?"

"Ông ấy là một trong số những nhà khoa học hàng đầu của chúng tôi", bà ta nhắc lại qua hàm răng nghiến chặt.

"Ông ta giữ bộ não của một bé gái bốn tuổi trên bệ lò sưởi nhà mình đấy!" Erlendur quát lên.

"Có lẽ ông chưa hiểu được công việc khoa học" bà nói.

"Thế tôi phải hiểu điều này thế nào đây?"

"Lẽ ra tôi không nên để ông vào đây!" Hanna kêu lên.

"Tôi đã nghe điều đó một lần rồi" Erlendur nói.

/SIZE]

[giavui]

32

Elínborg đã tìm ra người phụ nữ đến từ Húsavík.

Trong danh sách của cô còn hai cái tên nữa, do vậy cô để Sigurdur Óli ở lại Nordurmýri với đội pháp y. Phản ứng của người phụ nữ đầu tiên cũng giống như những người khác, rất ngạc nhiên nhưng dường như bà ta đã có chuẩn bị từ trước. Bà ta đã nghe thấy câu chuyện ở đâu đó, thậm chí là mấy lần rồi. Bà ta nói rằng, thực lòng bà ta đang chờ cảnh sát đến. Người phụ nữ thứ hai, người cuối cùng trong danh sách từ chối nói chuyện với cô, từ chối mời cô vào nhà. Bà ta đóng cửa và nói rằng mình không hiểu Elínborg đang nói gì và không thể giúp cô được.

Nhưng người phụ nữ có vẻ gì đó lưỡng lự, như thể bà ta phải thu hết sức lực mới nói ra được những điều cần nói, và Elínborg cảm thấy vai trò đã thay đổi. Bà ta cư xử như thể đang chờ cảnh sát đến, nhưng không giống như những người khác, bà ta không muốn biết gì cả, chỉ muốn thoát khỏi Elínborg ngay lập tức.

Elínborg có thể dám chắc rằng cô đã tìm ra người phụ nữ họ cần. Cô nhìn vào đống tài liệu của mình. Tên bà ta là Katrín, và bà ta là trưởng ban ở Thư viện thành phố Reykjavík. Chồng bà ta quản lý một công ty quảng cáo lớn. Bà ta năm nay sáu mươi tuổi, có ba con, tất cả đều được sinh ra từ năm 1958 đến 1962. Bà ta đi khỏi Húsavík từ năm 1962 và sống ở Reykjavík từ đó đến nay.

Elínborg bấm chuông lần nữa.

"Tôi nghĩ bà nên nói chuyện với tôi" cô nói khi Katrín mở cửa.

Người phụ nữ nhìn cô.

"Tôi chẳng giúp được gì cho cô đâu" bà ta nói ngay với một tông giọng cao đáng ngạc nhiên. "Tôi biết vụ việc này là gì. Tôi đã nghe những tin đồn. Nhưng tôi không biết về vụ hiếp dâm nào cả. Hy vọng là cô có thể giải quyết chuyện này. Đừng làm phiền tôi thêm nữa".

Bà ta cố gắng đóng cửa trước mặt Elínborg.

"Tôi có thể cho qua chuyện này, nhưng một viên thám tử có tên là Erlendur, người đang điều tra vụ Holberg, thì không đâu. Lần tới bà mở cửa ông ấy sẽ đứng ở đây và sẽ không đi đâu cả. Ông ấy sẽ không để bà đóng sầm cửa trước mặt mình đâu. Ông ấy có thể sẽ khiến bà bị thương nếu mọi chuyện khó khăn đấy".

"Làm ơn để tôi được yên" Katrín nói khi cánh cửa đóng sầm một lần nữa.

"Tôi mong là mình có thể" Elínborg nghĩ thầm, cô lấy điện thoại ra và gọi cho Erlendur, ông vừa mới rời khỏi trường đại học. Elínborg mô tả tình hình cho ông nghe. Erlendur nói rằng ông sẽ có mặt ở đó trong vòng mười phút nữa. Khi đến nơi, Erlendur không trông thấy Elínborg bên ngoài nhà Katrín, nhưng ông nhận ra xe cô ở bãi đậu. Đó là một ngôi nhà riêng rộng rãi ở quận Vogar, nó có hai tầng với một gara đôi. Ông bấm chuông và lấy làm ngạc nhiên khi Elínborg ra mở cửa.

"Tôi nghĩ là tôi tìm thấy bà ấy rồi" cô nói nhỏ và để Erlendur vào. "Katrín vừa mới nói ra sự thật với tôi và xin lỗi vì hành động của mình. Bà ấy nói rằng thà nói chuyện với chúng ta còn hơn là không làm gì. Bà ấy đã nghe những câu chuyện về vụ hiếp dâm và đang chờ chúng ta đến".

Elínborg vào trong nhà trước Erlendur và đi vào phòng khách, nơi mà Katrín đang đứng. Bà bắt tay ông và cố gắng mỉm cười nhưng dường như vẫn hơi gượng gạo. Katrín ăn mặc khá kín đáo với chiếc váy màu xám và áo khoác trắng, mái tóc thẳng màu đen xõa đến vai, chải sang một bên. Bà cao, vóc người mảnh khảnh và duyên dáng với vẻ bề ngoài dịu dàng pha lẫn sự hồi hộp.

Erlendur nhìn quanh phòng khách. Những cuốn sách xếp đầy trên các tủ kính. Một chiếc bàn giấy đẹp đẽ nằm bên cạnh tủ sách, một bộ đồ gỗ nhưng được bảo quản cẩn thận kê giữa căn phòng, nơi góc phòng kê một bàn hút thuốc. Trên tường treo những bức tranh màu nước lồng trong những khung tranh tuyệt đẹp, bên cạnh là những bức ảnh gia đình bà. Ông nhìn kỹ hơn vào chúng. Tất cả các bức ảnh đều đã cũ, ba cậu con trai cùng bố mẹ. Những bức mới nhất được chụp khi ba người con được làm lễ kiên tín. Hình như ba người không học cấp ba hoặc đại học, cũng như chưa kết hôn.

"Chúng tôi sắp mua một ngôi nhà nhỏ hơn" Katrín nói, gần như là hối lỗi khi thấy Erlendur nhìn quanh. "Nó quá lớn đối với chúng tôi, ngôi nhà rộng lớn này".

Erlendur gật đầu.

"Chồng bà, ông ấy cũng ở nhà chứ?"

"Albert hôm nay đi đến tối muộn mới về. Ông ấy ra nước ngoài. Tôi hy vọng là chúng ta có thể nói chuyện này xong trước khi ông ấy về".

"Chúng ta ngồi xuống đi chứ?" Elínborg đề nghị. Katrín xin lỗi vì sự vô ý của mình và mời hai người ngồi. Bà ngồi xuống ghế sô pha, còn Erlendur và Elínborg ngồi trên hai chiếc ghế bành da đối diện với bà.

"Chính xác là hai người muốn ở tôi điều gì?" Katrín hỏi và lần lượt nhìn hai người. "Tôi không hiểu vì sao tôi lại dính líu đến vụ việc này. Người đàn ông đó đã chết. Chuyện đó chẳng liên quan gì đến tôi cả".

"Holberg là một kẻ hiếp dâm," Erlendur nói, "ông ta cưỡng hiếp một người phụ nữ ở Keflavík và hậu quả là cô ấy có một đứa con, một con gái. Khi điều tra kỹ hơn, chúng tôi được trình báo là ông ta đã từng thực hiện hành vi này với một người phụ nữ khác ở Húsavík, người này cũng tầm tuổi với nạn nhân thứ hai. Holberg đã bị sát hại và chúng tôi có lý do để giả định rằng nguyên nhân xuất phát từ những việc làm trong quá khứ đen tối của ông ta".

Erlendur và Elínborg để ý thấy chuyện mà ông đề cập đến chẳng có chút tác động nào lên Katrín cả. Bà ta không bị sốc khi nghe thấy những vụ hiếp dâm của Holberg hay con gái của hắn, và bà ta cũng không hỏi gì về người phụ nữ ở Keflavík kia.

"Bà không bất ngờ khi nghe chuyện đó sao?" ông hỏi.

"Không," Katrín nói, "tôi nên bất ngờ về chuyện gì chứ?"

"Bà có thể nói về gì Holberg với chúng tôi?" Erlendur hỏi sau một lúc ngừng.

"Tôi nhận ra hắn ngay lập tức trong bức ảnh đăng trên báo" Katrín nói, và dường như dấu hiệu của sự kìm nén cuối cùng đã biến mất trong giọng nói của bà. Giọng bà trở nên thì thầm. "Thậm chí ngay cả khi hắn đã thay đổi rất nhiều" bà nói.

"Chúng tôi có ảnh của ông ta trong hồ sơ" Elínborg nói. "Bức ảnh được lấy từ giấy phép lái xe mà ông ta mới gia hạn. Ông ta làm nghề lái xe tải. Đã từng lái xe đi khắp cả nước".

"Hồi đó hắn nói với tôi rằng hắn là một luật sư ở Reykjavík".

"Có lẽ hồi đó ông ta đang làm ở Cơ quan quản lý Bến cảng và Hải đăng" Erlendur nói.

"Hồi đó tôi mới hai mươi tuổi. Chuyện đó xảy ra khi tôi và Albert đã có hai đứa con. Chúng tôi bắt đầu sống cùng với nhau từ hồi còn rất trẻ. Ông ấy ở biển, ý tôi là Albert ấy. Việc ấy không thường xuyên xảy ra. Ông ấy quản lý một cửa hàng nhỏ và là nhân viên của một công ty bảo hiểm".

"Ông ấy có biết chuyện xảy ra không?" Erlendur hỏi.

Katrín ngập ngừng trong giây lát.

"Không, tôi không bao giờ nói cho ông ấy biết. Và tôi mong là hai người đừng nói cho ông ấy biết lúc này".

Họ cùng yên lặng.

"Bà không nói chuyện này với ai sao?" Erlendur hỏi.

"Tôi không nói cho ai biết cả" bà lại yên lặng.

Erlendur và Elínborg chờ đợi.

"Tôi tự quy lỗi cho mình. Lạy Chúa" bà thở dài. "Tôi biết thế là không đúng. Tôi biết rằng chuyện đó không phải do lỗi của tôi. Chuyện đó xảy ra cách đây đã bốn mươi năm và tôi vẫn còn dằn vặt mình mặc dù tôi hiểu rằng mình không nên làm thế. Bốn mươi năm".

Họ vẫn chờ đợi.

"Tôi không biết hai người muốn tôi kể chi tiết đến đâu và những chuyện gì khiến hai người quan tâm. Như tôi đã nói, Albert đi biển. Tôi đi chơi với mấy người bạn và chúng tôi gặp ngững người đàn ông đó trong buổi khiêu vũ".

"Những người đàn ông đó ư?" Erlendur xen ngang.

"Holberg và một người nữa đi cùng hắn. Tôi chưa bao giờ biết tên ông ta là gì. Ông ta cho tôi xem một chiếc máy ảnh nhỏ mà ông ta mang theo. Tôi nói chuyện với ông ta một chút về nhiếp ảnh. Họ quay trở lại nhà bạn gái tôi và chúng tôi tiếp tục uống rượu ở đó. Nhóm chúng tôi có bốn cô gái đi chơi cùng nhau. Hai người đã kết hôn. Một lúc sau tôi nói rằng tôi muốn về và hắn đề nghị đưa tôi về nhà".

"Holberg ư?" Elínborg hỏi.

"Phải, là Holberg. Tôi từ chối và chào tạm biệt bạn tôi rồi đi bộ về nhà một mình. Nhà tôi cách đó không xa lắm, chúng tôi sống trong một ngôi nhà riêng ở một con đường mới tại Húsavík. Nhưng khi tôi mở cửa - bất thình lình hắn đứng ngay đằng sau tôi. Hắn nói vài điều gì đó mà tôi nghe không rõ, sau đó đẩy tôi vào nhà và đóng cửa lại. Tôi sửng sốt tột độ. Không biết là nên sợ hay ngạc nhiên. Rượu đã làm cho cảm giác của tôi xáo trộn. Tất nhiên tôi không biết gã đàn ông đó một chút nào, tôi chưa từng gặp hắn trước đêm hôm đó".

"Vậy tại sao bà lại tự trách mình?" Elínborg hỏi.

"Tôi đã hơi bỡn cợt một chút ở sàn nhảy" Katrín trả lời sau một thoáng. "Tôi mời ông ta nhảy. Tôi không hiểu tại sao mình lại làm thế. Tôi đã uống chút rượu và tôi chưa bao giờ có thể kiểm soát được rượu. Tôi đang vui vẻ với bạn bè và đã cư xử hơi thân mật. Vô trách nhiệm với bản thân. Say xỉn".

"Nhưng bà không nên tự trách mình". Elínborg bắt đầu.

"Cô có nói gì thì cũng không thay đổi được điều đó đâu" Katrín nói với giọng nhẹ nhàng và nhìn Elínborg. "Vậy nên đừng bảo với tôi là tôi có thể và không thể trách ai. Chẳng có ích gì cả".

"Hắn quanh quẩn bên chúng tôi trong buổi khiêu vũ" bà nói tiếp sau khi ngừng lại. "Chắc chắn là hắn không gây ra một ấn tượng xấu nào. Hắn rất vui vẻ và biết cách làm các cô gái cười. Tôi còn nhớ sau đó hắn đã hỏi về Albert và phát hiện ra rằng tôi ở nhà có một mình. Nhưng hắn đã làm điều đó theo cái cách mà tôi không bao giờ nghi ngờ có động cơ gì đằng sau đó".

"Về cơ bản câu chuyện này cũng giống với câu chuyện của người phụ nữ ở Keflavík" Erlendur nhận xét.

"Cô ấy để hắn vào nhà một cách tự nguyện. Sau đó hắn đòi sử dụng điện thoại và tấn công cô ấy trong nhà bếp".

"Không biết tại sao hắn lại biến thành một con người hoàn toàn khác hẳn. Thật kinh tởm. Những điều hắn nói ấy. Hắn xé toạc cái áo khoác mà tôi đang mặc, đẩy tôi vào trong và gọi tôi bằng những cái tên kinh khủng lắm. Hắn như phát cuồng lên. Tôi đã cố gắng nói chuyện với hắn nhưng vô ích và khi tôi bắt đầu kêu cứu, hắn nhảy lên người tôi và bịt miệng tôi lại. Sau đó hắn lôi tôi vào phòng ngủ..."

Katrín thu hết can đảm trong mình để kể cho họ những điều mà Holberg đã làm, một cách trình tự và không giấu giếm. Bà không quên một chi tiết nào về cái đêm hôm đó. Lời miêu tả của bà không hàm chứa bất kỳ sự ủy mị nào. Như thể là bà đang đọc một bản tin lạnh lùng trên một tờ báo vậy. Katrín chưa bao giờ nói về sự việc đó như thế này, với một sự chính xác đến thế, nhưng lại có thể tạo ra một khoảng cách với nó xa đến mức Erlendur cảm thấy dường như bà đang kể lại một điều gì đó xảy đến với một ai đó khác. Ở một nơi khác. Vào một thời điểm khác. Trong một cuộc sống khác.

Trong lúc nghe bà kể chuyện, Erlendur nhăn mặt còn Elínborg thì thầm nguyền rủa. Katrín dừng lại.

"Tại sao bà không tố cáo tên vô lại đó?" Elínborg hỏi.

"Hắn giống như một con quỷ vậy. Hắn dọa sẽ phá hoại đời tôi nếu tôi nói với bất kỳ ai hoặc với cảnh sát. Và tệ hơn nữa, hắn nói rằng nếu tôi gây chuyện hắn sẽ nói rằng chính tôi đã gọi hắn đến nhà và muốn ngủ với hắn. Hắn không dùng những từ ngữ đích xác như thế nhưng tôi hiểu hắn muốn nói gì. Hắn cực kỳ khỏe, nhưng không để lại dấu vết nào trên người tôi. Hắn chắc chắn điều đó. Về sau tôi đã nghĩ đến chuyện đó. Hắn đánh vào mặt tôi mấy lần nhưng không bao giờ mạnh cả".

"Chuyện này xảy ra khi nào?"

"Vào năm 1961. Cuối năm ấy. Vào mùa thu".

"Vậy chuyện đó có để lại hậu quả gì không? Bà không gặp lại hắn hay..."

"Không. Tôi không bao giờ gặp lại hắn sau chuyện đó. Cho đến khi tôi thấy hình của hắn trên mặt báo".

"Bà đã chuyển đi khỏi Húsavík sao?"

"Chúng tôi đã lên kế hoạch ấy từ trước. Albert luôn có ý tưởng đó trong đầu. Tôi cũng không phản đối chuyện đó lắm. Những người sống ở Húsavík rất tốt bụng và đó là một vùng đất tuyệt vời, nhưng từ hồi đó đến nay tôi chưa từng quay trở lại".

"Bà có hai người con trước đó, hai người con trai như trên bức ảnh," Erlendur nói và nhìn về phía bức ảnh, "và sau đó bà có một người con trai thứ ba... khi nào?"

"Hai năm sau đó" Katrín đáp.

Erlendur nhìn bà và có thể thấy là, vì một số lý do, lần đầu tiên trong cuộc nói chuyện của họ, bà ta đã nói dối.

[giavui]

33

Tại sao ông dừng lại ở đó?" Elínborg hỏi khi họ ra khỏi ngôi nhà.

Cô không giấu nổi sự ngạc nhiên khi Erlendur đột ngột cảm ơn Katrín vì đã rất hợp tác với cảnh sát. Ông nói rằng ông biết bà đã phải trải qua khó khăn thế nào khi nói về những chuyện này và ông chắc chắn rằng những chuyện mà họ nói sẽ chẳng đi đến đâu cả. Elínborg há hốc mồm. Họ mới chỉ bắt đầu nói chuyện thôi mà.

"Katrín đã bắt đầu nói dối" Erlendur nói. "Đó đã là một thử thách quá lớn với bà ấy rồi. Chúng ta sẽ gặp lại bà ta sau. Chúng ta nên nghe trộm điện thoại của bà ta và cắt cử một chiếc xe bên ngoài ngôi nhà để theo dõi động thái của Katrín cũng như bất kỳ vị khách nào. Chúng ta cần tìm ra các con trai của bà ta làm nghề gì, sưu tầm những bức ảnh mới nhất của họ nếu có thể, nhưng không được gây chú ý. Chúng ta cũng cần phải xác định những nguời biết Katrín ở Húsavík và thậm chí là có thể nhớ chuyện đêm hôm đó, mặc dù chuyện đó xảy ra khá lâu rồi. Tôi đã yêu cầu Sigurdur Óli liên lạc với Cơ quan quản lý Bến cảng và Hải đăng xem liệu họ có nói cho chúng ta biết Holberg làm việc cho họ ở Húsavík khi nào. Có lẽ đến giờ anh ta đã làm xong việc đó rồi. Chúng ta còn phải lấy một bản sao chứng nhận kết hôn của Katrín và Albert để xem họ cưới nhau vào năm nào".

Erlendur đã vào trong xe.

"Và Elínborg này, cô hãy đi cùng tôi trong lần tiếp theo nói chuyện với bà ta nhé".

"Có ai có thể làm được cái điều mà bà ta vừa mô tả không?" Elínborg hỏi trong lúc đầu óc vẫn đang mải nghĩ đến câu chuyện của Katrín.

"Với Holberg thì dường như mọi điều là có thể" Erlendur đáp.

Ông lái xe xuống Nordurmýri. Sigurdur Óli vẫn đang ở đó. Anh đã liên hệ với công ty điện thoại về những cuộc gọi đến nhà Holberg vào cuối tuần mà ông ta bị giết. Hai cuộc đến từ công ty Vận tải Iceland nơi ông ta làm việc và ba cuộc đến từ các trạm điện thoại công cộng: hai cuộc từ một trạm ở Laekjargata và cuộc còn lại từ bến xe buýt Hlemmur.

"Còn gì nữa không?"

"Có, những video khiêu dâm trong máy tính của ông ta. Nhóm pháp y đã kiểm tra khá kỹ và nó quả là kinh khủng. Khiến người ta phát buồn nôn ấy. Tất cả những thứ tệ hại nhất mà ông có thể tìm thấy trên Internet, cả động vật và trẻ em. Hắn là một tên đồi trụy thực sự. Tôi nghĩ là họ đã thôi không kiểm tra đến chúng nữa".

"Có lẽ không cần họ phải đảm nhiệm chuyện đó nữa" Erlendur nói.

"Nó chứng tỏ hắn là một kẻ bẩn thỉu và đáng ghê tởm" Sigurdur Óli nói.

"Ý anh là hắn đáng bị đánh vào đầu và giết chết sao?" Erlendur nói.

"Ông nghĩ thế nào?"

"Anh đã liên lạc với bên Cơ quan quản lý Bến cảng và Hải đăng chưa?"

"Chưa".

"Thế thì hãy làm đi".

"Ông ta đang vẫy tay với chúng ta phải không?" Sigurdur Óli hỏi. Họ đang đứng trước cửa nhà Holberg. Một người trong đội pháp y mặc quần áo trắng đã ra khỏi tầng hầm và đang vẫy tay gọi họ vào. Anh ta trông rất hứng khởi. Họ ra khỏi xe, xuống tầng hầm và đi đến một chỗ trong hai cái màn hình. Kỹ thuật viên pháp y đang cầm cái điều khiển kết nối với chiếc camera đặt trong lòng hố nơi góc phòng khách.

Họ quan sát màn hình nhưng không thấy gì rõ ràng. Hình ảnh lốm đốm, tối, mờ và xám xịt. Họ có thể thấy đống sỏi và mặt dưới của sàn nhà, nhưng chẳng có gì bất thường cả. Một khoảng thời gian trôi qua cho đến khi anh chàng kỹ thuật viên không thể chịu được nữa.

"Đây này" anh ta nói và chỉ lên góc trên màn hình. "Là cái vật ngay ở trên đây, dưới sàn nhà ấy".

"Cái gì cơ?" Erlendur hỏi, ông không nhìn thấy gì.

"Ông không trông thấy nó à?" Kỹ thuật viên pháp y hỏi.

"Cái gì cơ?" đến lượt Sigurdur Óli.

"Cái nhẫn ấy".

"Cái nhẫn á?" Erlendur nói.

"Đó rõ ràng là cái nhẫn mà chúng tôi tìm thấy bên dưới sàn nhà. Ông không nhìn thấy nó sao?"

Hai người nheo mắt nhìn vào màn hình cho đến khi họ nghĩ là mình có thể nhìn ra một vật thể nào đó có hình dạng giống một chiếc nhẫn. Hình ảnh không rõ như thể có gì đó chặn mất tầm nhìn. Họ không thể nhìn thấy gì khác cả.

"Như là có vật gì đó chặn đường vậy" Sigurdur Óli nói.

"Có thể là một miếng dẻo cách điện như cái người ta thường sử dụng trong xây dựng vậy" anh chàng kỹ thuật viên nói. Nhiều người tụ tập lại quanh màn hình để xem chuyện gì đang diễn ra. "Hãy nhìn vào vật này," anh ta nói tiếp, "cái đường bên cạnh cái nhẫn ấy. Nó rất có thể là một ngón tay. Có thứ gì đó nằm ở ngoài góc mà tôi nghĩ là chúng ta phải xem xét kỹ hơn".

"Phá sàn nhà ra" Erlendur ra lệnh. "Xem đó là cái gì".

Đội pháp y đi làm việc ngay lập tức. Họ đánh dấu các điểm trên sàn phòng khách và bắt đầu phá chúng với cái máy khoan bằng khí nén. Một luồng bụi bê tông bốc lên cuồn cuộn trong khu tầng hầm và Erlendur cùng Sigurdur Óli phải đeo mặt nạ lên miệng. Họ đứng đằng sau những kỹ thuật viên, xem cái lỗ đang được mở rộng dần ra trên sàn nhà. Lớp đáy dày gần hai mươi phân và cái máy khoan phải mất một thời gian mới có thể xuyên qua nó.

Khi họ đã phá qua được, cái hố nhanh chóng được mở rộng ra. Mấy người đàn ông quét những mẩu xi măng ra như thể chúng là những miếng bông nhẹ và ngay sau đó họ có thể thấy miếng nhựa bị camera phát hiện. Erlendur nhìn Sigurdur Óli, anh gật đầu với ông.

Tấm nhựa mỗi lúc một hiện ra rõ hơn. Erlendur nghĩ nó là một tấm nhựa xây dựng cách điện dày. Không thể nhìn xuyên qua nó. Ông đã quên khuấy tiếng ồn trong tầng hầm, cái mùi hôi thối kinh tởm và những luồng bụi cuộn lên mù mịt. Sigurdur Óli cũng tháo cái mặt nạ ra để nhìn được rõ hơn. Anh cúi xuống và gọi đội pháp y đang phá sàn nhà.

"Đây có phải là cái cách người ta thường mở lăng mộ của các Pharaoh không nhỉ?" Anh hỏi và tình trạng căng thẳng có giảm đi chút ít.

"Trừ việc tôi e là ở dưới đây chẳng có Pharaoh nào cả" Erlendur nói.

"Có thực sự là chúng ta đã tìm ra Grétar dưới sàn nhà của Holberg không?" Sigurdur Óli nói với một sự đề phòng rõ rệt. "Sau hai mươi năm quái quỷ! Thật là một sự thông minh chết tiệt!"

"Mẹ gã nói đúng". Erlendur nói.

"Mẹ của Grétar ư?"

"'Như thể là nó bị đánh cắp vậy', bà ta đã nói thế".

"Bị gói vào một tấm nhựa và giấu dưới sàn nhà".

"Marion Briem!" Erlendur lầm bầm với chính mình và lắc đầu.

Dưới áp lực của những máy khoan khí nén, sàn nhà nứt ra và cái lỗ mở rộng cho đến khi toàn bộ gói nhựa hiện ra. Nó có chiều dài của một người đàn ông trung bình. Đội pháp y bàn bạc xem họ sẽ phải mở nó ra theo cách nào. Họ quyết định là sẽ chuyển nó nguyên vẹn từ cái lỗ lên và cứ thế đưa nó đến nhà xác ở Barónsstígur - nơi nó có thể được xử lý mà không bị mất đi bằng chứng quan trọng nào.

Đội pháp y đem đến một cái cáng mà họ đã mang vào tầng hầm đêm hôm trước và đặt nó bên cạnh cái hố. Hai người cố gắng nhấc cái gói nhựa, nhưng hóa ra nó quá nặng nên hai người khác phải xuống để giúp sức. Ngay lập tức cái gói nhúc nhích và họ nhấc nó ra rồi đặt lên cáng.

Erlendur đi đến chỗ cái gói, cúi xuống xem và cố gắng nhìn xuyên qua lớp nhựa. Ông nghĩ rằng mình có thể nhận thấy một khuôn mặt đã quắt lại và mục nát, răng và một phần của cái mũi lộ ra. Ông lại đứng thẳng lên.

"Nhìn chung là trông gã không tệ lắm" ông nói.

"Cái gì thế kia?" Sigurdur Óli nói.

Erlendur tiến lại gần hơn, quỳ xuống và nhìn thấy những cuộn phim ảnh chôn một nửa trong đống sỏi. Hàng thước phim trải xung quanh, ông hy vọng là một vài cuộn trong số đó đã được sử dụng.

[giavui]

34

Katrín không rời nhà kể từ lúc bà gặp cảnh sát. Không có ai đến thăm bà và bà cũng không sử dụng điện thoại. Vào buổi tối, một người đàn ông lái chiếc xe có ngăn xếp hành lý đỗ bên ngoài ngôi nhà và đi vào, mang theo một chiếc va-li cỡ trung bình. Có thể đây là Albert, chồng bà ta. Ông ta quay về sau khi đi sang Đức công tác buổi chiều hôm đó.

Hai cảnh sát ngồi trong một chiếc xe bình thường và theo dõi ngôi nhà. Điện thoại đã được nghe trộm. Nơi ở của hai người con trai đã được xác định, nhưng không ai biết người con út ở đâu. Anh ta đã li dị và đang sống trong một căn hộ ở quận Gerdi nhưng không có ai ở nhà. Có một chiếc đồng hồ treo bên ngoài căn hộ. Cảnh sát đang sưu tầm thông tin về người đàn ông này và đặc điểm nhận dạng của anh ta được gửi đi các sở cảnh sát trên toàn quốc. Tuy nhiên vẫn chưa có đủ cơ sở để thông báo về anh ta trên truyền thông.

Erlendur đỗ trước cửa nhà xác ở Barónsstígur. Xác chết của người đàn ông được cho là Grétar đã được mang đến đó. Ông bác sĩ pháp y, người khám nghiệm cho Holberg và Audur, đã tháo tấm nhựa ra khỏi tử thi. Đầu cái xác bị bẻ quặt ra đằng sau, miệng gã há ra như thể đang hét lên vì đau đớn, hai tay đặt xuôi theo thân người. Lớp da khô quắt, nhăn nheo và xanh xao với những mảng mục nát khắp nơi trên toàn thân thể trần truồng. Cái đầu dường như đã mục rữa gần hết, tóc dài không màu, xòa xuống hai bên mặt.

"Ông ta đã lấy bộ lòng của người đàn ông này" bác sĩ pháp y nói.

"Sao cơ?"

"Cái người chôn ông ta ấy. Đó là một cách khôn ngoan nếu ông muốn giữ một xác chết. Nó sẽ không bốc mùi nữa. Dần dần cái xác sẽ khô đi trong cái túi nhựa. Được bảo quản tốt theo cái nghĩa đó".

"Ông có xác định được nguyên nhân cái chết không?"

"Có một cái túi nhựa bao quanh đầu ông ta, có thể ông ta đã bị chết ngạt, nhưng tôi cần phải nghiên cứu kỹ hơn nữa. Rồi ông sẽ biết thôi. Chuyện này sẽ mất thời gian đấy. Ông có biết người này là ai không? Ông ta như kiểu một gã còi cọc ngu ngốc đáng thương vậy".

"Tôi có những nghi vấn của mình". Erlendur nói.

"Ông đã nói chuyện với bà giáo sư chưa?"

"Một người phụ nữ đáng yêu".

"Không phải là bà ta chỉ có thế chứ?"

Sigurdur Óli đang chờ Erlendur ở văn phòng nhưng khi ông đến ông lại nói là sẽ đi thẳng đến chỗ đội pháp y. Họ đã cố gắng phục hồi và phóng to một số hình ảnh từ cuốn phim tìm thấy trong căn hộ của Holberg. Erlendur nói với Sigurdur Óli về cuộc nói chuyện giữa ông và Elínborg với Katrín.

Ragnar, đội trưởng đội pháp y, đang đợi họ trong văn phòng với một vài cuộn phim và mấy bức ảnh được phóng to. Ông đưa cho họ những bức ảnh và hai người túm tụm vào chúng.

"Chúng tôi chỉ có thể xử lý được ba bức này," Ragnar nói, "và tôi thực sự không thể nói được là chúng chụp cái gì. Đây là bảy cuộn phim Kodak với hai mươi tư hình mỗi cuộn. Ba cuộn hoàn toàn đen và chúng tôi không biết chúng đã được sử dụng hay chưa, nhưng từ một cuộn trong số đó chúng tôi đã cố gắng phóng to những gì ta nhìn thấy ở đây. Ông có nhận thấy gì không?"

Erlendur và Sigurdur Óli nheo mắt nhìn những bức ảnh. Chúng đều là ảnh đen trắng. Hai bức có nửa màu đen như thể ống kính chưa mở hết, chúng không rõ nét và mờ đến mức họ không thể hình dung ra được gì. Bức thứ ba còn nguyên vẹn và khá sắc nét, chụp một người đàn ông chụp ảnh của chính mình đằng trước một tấm gương. Cái máy ảnh nhỏ và phẳng, với một đèn flash ở trên gồm bốn bóng đèn, và ánh đèn flash chiếu sang người đàn ông trong gương, ông ta mặc quần jeans và áo sơ mi với một cái áo khoác mùa hè dài đến thắt lưng.

"Ông có nhớ những cái đèn flash không?" Giọng Erlendur mang nặng niềm hoài cổ. "Thật là một cuộc cách mạng".

"Tôi nhớ rõ chứ" Ragnar nói, ông ta cùng độ tuổi với Erlendur. Sigurdur Óli nhìn họ lần lượt rồi lắc đầu.

"Có phải đó là cái mà các anh gọi là 'chụp ảnh tự sướng' không?" Erlendur hỏi.

"Rất khó có thể nhìn thấy mặt ông ta khi cái máy ảnh chắn ngang như vậy" Sigurdur Óli nói, "nhưng có khả năng đây không phải là Grétar không?"

"Các ông có nhận ra quang cảnh xung quanh không? Có những gì có thể nhìn thấy được?" Ragnar hỏi.

Trong tấm hình họ có thể thấy một phần của căn phòng đằng sau người chụp ảnh. Erlendur nhìn thấy phần lưng của một cái ghế và thậm chí là cả một bàn uống nước, tấm thảm trên sàn và một góc của cái gì đó giống như tấm rèm cửa buông dài đến sàn nhà, nhưng những thứ khác thì rất khó nhận dạng. Gương mặt của người đàn ông trong gương được chiếu sang nhưng ở hai bên lại toàn một màu tối om.

Họ nghiền ngẫm bức ảnh khá lâu. Sau rất nhiều nỗ lực, Erlendur bắt đầu nhận ra một vài thứ khác trong bóng tối ở bên trái bức ảnh, ông nghĩ đó là một hình người, thậm chí là một nét mặt nghiêng với lông mày và đường viền của sống mũi. Đây chỉ là một linh cảm, nhưng có thứ gì đó mấp mô trong ánh sáng, những bóng đen nhỏ kích thích trí tưởng tượng của ông.

"Chúng ta có thể phóng to phần này không?" ông hỏi Ragnar, người đang nhìn chằm chằm vào phần đó nhưng không nhận ra thứ gì. Sigurdur Óli cầm lấy bức ảnh và giơ lên trước mặt nhưng cũng không thể hình dung ra thứ mà Erlendur nghĩ là ông thấy.

"Chỉ mất một giây thôi" Ragnar nói. Họ đi theo ông vào văn phòng và đến chỗ đội pháp y.

"Có dấu vân tay nào trên cuộn phim không?" Sigurdur Óli hỏi.

"Có," Ragnar đáp, "hai mẫu, giống như trên bức ảnh chụp ngôi mộ. Của Grétar và Holberg".

Bức ảnh được quét và hiện ra trên một màn hình máy tính lớn. Phần ảnh đó được phóng to hơn. Những gì mấp mô trong ánh sáng biến thành vô số các chấm nhỏ choán hết cả màn hình. Họ không nhận ra điều gì và thậm chí cả Erlendur cũng không nhìn thấy thứ mà ông nghĩ là mình đã thấy. Kỹ thuật viên làm việc trên bàn phím một lát, gõ mấy câu lệnh và bức ảnh thu nhỏ lại. Anh ta tiếp tục làm, những chấm nhỏ tự dồn lại cho đến khi hình dạng một khuôn mặt dần dần nổi lên. Nó vẫn chưa rõ nhưng Erlendur nghĩ ông có thể nhận ra khuôn mặt của Holberg.

"Không phải là tên con hoang đó chứ?" Sigurdur Óli nói.

"Có thêm gì đó ở đây" nhân viên kỹ thuật nói và tiếp tục thu nhỏ bức ảnh lại. Các đường lượn sóng nhanh chóng hiện ra và nó gợi cho Erlendur nghĩ đến mái tóc của một người phụ nữ, và một khuôn mặt nhìn nghiêng khác. Erlendur nhìn chằm chằm vào bức ảnh cho đến khi ông nhận ra rằng hình như Holberg đang ngồi nói chuyện với một người phụ nữ. Một ảo giác lạ bất chợt vây lấy ông ngay khi ông nhìn thấy chuyện này. Erlendur muốn hét lên bảo người phụ nữ hãy ra khỏi ngôi nhà, nhưng đã quá muộn rồi. Quá muộn đến vài thập kỷ rồi.

Tiếng chuông điện thoại vang lên trong phòng, nhưng không ai di chuyển. Erlendur nghĩ rằng chiếc điện thoại trên bàn đang reo.

"Của ông đấy" Sigurdur Óli nói với Erlendur.

Erlendur phải mất một lúc, nhưng cuối cùng ông cũng tìm được điện thoại và lôi nó ra khỏi túi áo khoác.

Người gọi là Elínborg.

"Các ông đang làm cái gì thế?" Cô nói khi rốt cuộc Erlendur cũng trả lời.

"Cô nói thẳng vào vấn đề đi" Erlendur nói.

"Vấn đề ư? Ông đang căng thẳng về chuyện gì vậy?"

"Tôi biết là cô sẽ không chỉ nói những điều định nói mà".

"Chuyện về những người con của Katrín" Elínborg nói. "Bây giờ họ đã là những người trưởng thành rồi".

"Có chuyện gì về họ?"

"Tất cả đều là những người tốt, có thể là như vậy, trừ một người làm việc ở một nơi khá thú vị. Tôi nghĩ ông phải nghe điều này ngay nhưng nếu ông quá căng thẳng và bận rộn và không thể bỏ chút thời gian nói chuyện một lát thì tôi sẽ gọi cho Sigurdur Óli vậy".

"Elínborg".

"Sao cơ?"

"Lạy Chúa tôi, đúng là phụ nữ," Erlendur quát lên và nhìn Sigurdur Óli, "cô có định nói cho tôi điều mà cô định nói không đấy?"

"Người con trai làm việc ở Trung tâm Nghiên cứu Gen".

"Sao cơ?"

"Anh ta làm việc ở Trung tâm Nghiên cứu Gen".

"Người nào?"

"Người trẻ nhất ấy. Anh ta đang nghiên cứu về cơ sở dữ liệu mới của họ, làm việc với cây phả hệ và bệnh tật, các gia đình Iceland và các bệnh di truyền, những thứ bệnh liên quan đến gen. Anh ta là một chuyên gia về bệnh di truyền qua gen đấy".

[giavui]

35

Mãi muộn tối hôm đó Erlendur mới về đến nhà. Ông định đến nhà Katrín sáng hôm sau và nói chuyện với bà về giả thuyết của ông. Ông hy vọng là người ta sẽ nhanh chóng tìm ra con trai bà. Một cuộc điều tra kéo dài sẽ rất dễ dẫn đến nguy cơ bị báo chí đăng tin giật gân, và ông muốn tránh chuyện đó.

Eva Lind không có nhà. Con bé đã dọn bếp sạch sẽ sau cơn giận của Erlendur. Ông đặt một trong hai phần ăn mua tại một cửa hàng bán đồ ăn đêm vào lò vi sóng và nhấn nút khởi động. Erlendur nhớ lại lúc Eva Lind đến nhà ông cách đây mấy đêm, khi ông cũng đang đứng cạnh lò vi sóng như thế này, và con bé nói với ông là nó có thai, ông cảm giác như cả một năm đã trôi qua kể từ hôm đó. Erlendur vẫn còn gặp ác mộng, ông chưa bao giờ mơ nhiều và chỉ nhớ những đoạn ngắn khi thức giấc, nhưng một cảm giác khó chịu vẫn cứ ngây ngất trong ông khi tỉnh dậy và ông không thể rũ bỏ nó đi. Lại thêm chuyện cơn đau ngực luôn giày vò nữa, một nỗi đau như xé mà ông không thể xoa bóp cho hết được.

Erlendur nghĩ về Eva Lind và đứa bé, về Kolbrún, Audur và Elín, về Katrín và những người con của bà, về Holberg và Grétar, về Ellidi và nhà tù, về cô gái đến từ Gardabaer và lão bố, về bản thân mình và các con, Sindri Snaer - thằng con mà ông hiếm khi gặp mặt, và Eva - đứa đã cố gắng đi tìm ông, đứa mà ông thường tranh cãi kịch liệt mỗi khi không vừa ý với những gì con bé làm. Con bé đã đúng, ông là ai mà có quyền la rầy, trách mắng nó?

Ông nghĩ về những người mẹ và con gái, về những người cha và con trai, về những người cha và con gái, về cả những đứa trẻ được sinh ra chẳng ai mong muốn cũng như những đứa bé đã chết trong cái cộng đồng nhỏ bé này, Iceland, nơi mà tất cả mọi người dường như có liên quan hoặc liên hệ với nhau.

Nếu Holberg là cha của người con trai út của Katrín, thế thì có phải ông ta đã bị chính con mình giết hại không? Người đàn ông trẻ đó có biết Holberg là bố ruột mình không? Làm thế nào mà anh ta biết được? Katrín đã nói với anh ta ư? Khi nào? Tại sao? Anh ta đã biết cả rồi ư? Anh ta có nghe về vụ hiếp dâm không? Katrín có nói rằng Holberg đã cưỡng hiếp bà ta và bà ta có thai với Holberg không? Đó là loại cảm giác nào nhỉ? Anh sẽ trải qua loại cảm giác như thế nào nếu phát hiện ra anh không phải là người mà bấy lâu nay anh nghĩ? Không phải là chính anh? Rằng bố của anh thực ra không phải là bố ruột, anh không phải là con trai ông ấy mà là người con của một người khác anh không hề biết trên đời. Một người nào đó hung tợn: một kẻ hiếp dâm.

Cảm giác đó như thế nào nhỉ? Erlendur nghĩ ngợi. Làm thế nào anh có thể chấp nhận nổi chuyện đó? Anh có đi tìm bố anh và giết ông không? Và sau đó viết lại rằng: "Tôi là ông ta?"

Và nếu như Katrín không nói cho con trai mình biết về Holberg, làm thế nào anh ta có thể lần ra sự thật? Erlendur lật đi lật lại các câu hỏi. Ông càng nghĩ về vấn đề và càng cân nhắc các lựa chọn, suy nghĩ của ông lại càng hướng đến cái cây nhắn gửi ở Gardabaer. Chỉ còn một cách duy nhất khác mà người con trai đó có thể tìm ra sự thật và Erlendur dự định sẽ kiểm tra điều đó vào ngày hôm sau.

Và Grétar đã nhìn thấy điều gì? Tại sao gã phải chết? Có phải gã đã tống tiền Holberg không? Người phụ nữ ngồi nói chuyện với Holberg trong bức ảnh là ai? Nó được chụp khi nào? Grétar mất tích vào mùa hè năm diễn ra đại lễ quốc gia, vậy thì chuyện này phải xảy ra trước đó. Erlendur băn khoăn không biết Holberg còn có các nạn nhân khác - những người chưa bao giờ nói ra điều gì không.

Erlendur nghe tiếng chìa khóa tra vào ổ bèn đứng dậy. Eva Lind đã về.

"Con đi về Gardabaer với cô gái kia" con bé nói khi thấy Erlendur bước ra khỏi bếp rồi đóng cửa lại. "Cô ta nói rằng mình sẽ kiện lão già bẩn thỉu đó vì suốt bao nhiêu năm hắn đã ngược đãi con gái mình. Mẹ cô ta bị suy sụp trầm trọng. Sau đó chúng con ra đi".

"Đến gặp người chồng à?"

"Vâng, quay trở về cái ổ ấm áp nhỏ bé của họ" Eva Lind nói, đá giầy vào cánh cửa. "Anh ta nổi điên lên, nhưng rồi cũng bình tĩnh lại sau khi nghe cô ta giải thích".

"Anh ta chấp nhận chuyện đó thế nào?"

"Đó là một người đàn ông tốt. Khi con đi, anh ta đang trên đường đến Gardabaer để nói chuyện với lão khốn kia".

"Hay thật".

"Bố có nghĩ là việc kiện tụng lão con hoang đó có ích gì không?" Eva Lind hỏi.

"Có những vụ rất khó. Những gã đàn ông sẽ phủ nhận mọi việc và không hiểu tại sao chúng lại có thể thoát khỏi chuyện đó. Có thể là chuyện này phụ thuộc vào người mẹ, vào những điều bà ta nói. Có thể cô ta sẽ phải đến trung tâm xử lý các vụ hiếp dâm. Thế còn con thế nào?"

"Tốt thôi" Eva Lind đáp.

"Con có nghĩ đến việc đi siêu âm hay một việc gì tương tự như thế không?" Erlendur hỏi. "Bố có thể đi cùng con".

"Rồi sẽ đến lúc phải làm việc đó mà" cô trả lời.

"Thật không?"

"Thật".

"Tốt rồi" Erlendur nói.

"Công việc của bố tiến triển đến đâu rồi?" Eva Lind hỏi trong khi đặt một phần ăn khác vào lò vi sóng.

"Mấy ngày nay bố chẳng nghĩ đến gì khác ngoài những đứa con cả" Erlendur nói. "Và cái cây nhắn gửi nữa, đó cũng là một loại cây phả hệ: nó có thể chứa đựng tất cả những lời nhắn cho chúng ta nếu chúng ta biết phải tìm thứ gì. Và bố đang nghĩ về sự ám ảnh của việc sưu tầm các đồ vật. Các bài hát về xe ngựa như thế nào ấy nhỉ?"

Eva Lind nhìn cha. Ông biết rằng con gái mình biết rất nhiều bài hát.

"Ý bố là bài hát 'Cuộc sống giống như cái xe ngựa' hả?" cô hỏi.

"Đầu của nó được nhồi bằng cỏ khô" Erlendur nói.

"Trái tim của nó là một khối rắn".

"Và bộ não của nó đã đi chệch đường" Erlendur đọc nốt câu hát, rồi ông đội mũ lên đầu và nói rằng mình sẽ không đi lâu.

[giavui]

36

Hanna đã cảnh báo ông bác sĩ nên ông ta không ngạc nhiên khi gặp Erlendur buổi sáng hôm đó. Ông ta sống trong một ngôi nhà trang nhã giữa một khu phố cổ ở Hafnarfjordur và đón Erlendur ở cửa ra vào. Ông ta là một mẫu người điển hình của sự quý phái và lịch sự, đó là một người đàn ông thấp, đầu hói như một viên billiard và béo tốt trong bộ áo choàng dày. Một người biết cách ăn chơi đây, Erlendur nghĩ, với cặp má hồng hào như của phụ nữ. Nhìn ông ta rất khó đoán tuổi, chắc khoảng tầm sáu mươi. Ông bác sĩ chào Erlendur với bàn tay khô như giấy và mời ông ngồi xuống đi-văng.

Erlendur ngồi trên chiếc đi văng bọc da lớn màu vang đỏ và từ chối lời mời đồ uống. Ông bác sĩ ngồi đối diện ông và chờ ông bắt đầu. Erlendur nhìn quanh, không gian rất rộng và được trang hoàng lộng lẫy với những bức tranh và đồ nghệ thuật, và băn khoăn không biết ông bác sĩ có sống một mình không. Ông hỏi ông ta.

"Luôn luôn sống một mình" ông bác sĩ trả lời. "Tôi cực kỳ hài lòng với điều đó và từ trước đến nay vẫn thế. Người ta nói rằng những người đàn ông đến tầm tuổi tôi thường hối hận vì không có gia đình và con cái. Đồng nghiệp của tôi đi khắp nơi vẫy những bức ảnh con cháu họ trong các hội thảo trên toàn thế giới, nhưng tôi chưa bao giờ hứng thú với việc gia đình. Chưa bao giờ thích thú với trẻ con cả".

Ông ta gần gũi, nói nhiều và thân mật như thế Erlendur là một người bạn thân. Nhưng Erlendur không bị gây ấn tượng.

"Tuy nhiên ông lại hứng thú với nội tạng trong các chai lọ nhỉ" ông nói.

Ông bác sĩ chẳng mất thăng bằng sau câu nói đó.

"Hanna nói với tôi rằng ông đã rất tức giận" ông ta nói. "Tôi không biết tại sao ông lại tức giận. Tôi chẳng làm gì bất hợp pháp cả. Đúng, tôi có một bộ sưu tập các cơ quan. Hầu hết trong số đó được bảo quản trong phoóc môn trong các bình thủy tinh. Tôi giữ chúng trong nhà này. Chúng sắp bị phá hủy, nhưng tôi đã mang chúng về để bảo quản chúng lâu hơn. Tôi cũng bảo quản một loại mẫu sinh học khác, các mẫu mô. Có lẽ ông đang thắc mắc là tại sao hả?" Ông ta nói tiếp, nhưng Erlendur lắc đầu.

"Ông đã ăn cắp bao nhiêu bộ phận mới là câu tôi thực sự muốn hỏi," ông nói, "nhưng chúng ta sẽ nói chuyện đó sau".

"Tôi chẳng ăn cắp bộ phận nào cả" ông bác sĩ nói, chầm chậm giơ tay xoa cái đầu hói. "Tôi không thể hiểu được sự phản đối này. Ông có phiền nếu tôi dùng một chút rượu không?" Ông ta hỏi và đứng lên. Erlendur chờ trong khi ông ta ra chỗ tủ rượu và tự rót cho mình một cốc. Ông ta mời Erlendur một ly, nhưng ông từ chối, sau đó ông ta nhấp một ngụm rượu với đôi môi dày của mình. Rõ ràng là khuôn mặt bự của ông ta có vẻ đầy thích thú với vị rượu này.

"Người ta thường không băn khoăn về chuyện này," sau đó ông ta nói, "và cũng chẳng có lý do để làm thế. Mọi thứ đã chết rồi thì chẳng còn ích gì cho thế giới của chúng ta cả, cơ thể chết của một con người cũng thế thôi. Chẳng ai cần phải ủy mị về điều đó. Linh hồn đã ra đi. Chỉ còn lại thể xác, và thể xác thì chẳng là gì cả. Ông cần phải nhìn nhận điều đó theo quan điểm y học. Thể xác chỉ là hư vô, ông có hiểu điều đó không?"

"Rõ ràng nó có ý nghĩa nào đó với ông. Ông sưu tầm các bộ phận của cơ thể đấy thôi".

"Ở những nước khác, các bệnh viện của các trường đại học mua nội tạng cho mục đích giảng dạy" ông bác sĩ nói tiếp. "Nhưng đó không phải là thông lệ ở Iceland, ở đây chúng ta xin phép được phẫu thuật tử thi theo từng trường hợp cụ thể và đôi khi chúng ta đề nghị được cắt bỏ một bộ phận mặc dù chúng ta không cần thiết phải xử lý gì với tử thi. Người ta có thể đồng ý hoặc từ chối. Thông thường thì tử thi của những người già được sử dụng. Chẳng có ai ăn cắp nội tạng cả".

"Nhưng không phải lúc nào chuyện cũng là như thế" Erlendur nói.

"Tôi không biết có những chuyện như thế nào trong quá khứ. Tất nhiên, người ta không theo dõi một cách sát sao xem chuyện gì xảy ra sau đó. Đơn giản là tôi không biết. Tôi không hiểu tại sao ông lại tức giận với tôi. Ông có nhớ về một bài báo ở Pháp không? Một nhà máy sản xuất ô-tô đã sử dụng cơ thể thật của con người để thử xe, có cả trẻ em nữa. Ông nên cảm thấy sốc vì những chuyện đó thì hơn. Nội tạng được mua và bán trên toàn thế giới. Thậm chí người ta còn bị giết để lấy nội tạng. Bộ sưu tập của tôi không thể gọi là có tội được".

"Nhưng tại sao?" Erlendur hỏi. "Ông làm gì với chúng?"

"Để nghiên cứu, tất nhiên là như thế rồi" ông bác sĩ vừa nói vừa nhấp thêm một ngụm rượu. "Nghiên cứu chúng dưới kính hiển vi. Một người sưu tầm sẽ làm gì? Người sưu tầm tem sẽ nhìn vào những dấu bưu điện. Những người sưu tầm sách sẽ nhìn vào năm xuất bản. Các phi hành gia có cả thế giới trước mắt và nhìn vào những kích thước khó tin. Tôi thường xuyên nhìn vào thế giới dưới kính hiển vi của mình".

"Vậy sở thích của ông là nghiên cứu, ông có các dụng cụ để nghiên cứu các mẫu hoặc các cơ quan mà ông có?"

"Phải".

"Ở ngay trong nhà này?"

"Phải. Nếu các mẫu được bảo quản tốt, chúng có thể luôn luôn được nghiên cứu. Khi ông nhận được một tin mới về y học hoặc muốn xem xét cái gì đó theo cách đặc biệt, chúng hoàn toàn có thể được sử dụng cho mục đích nghiên cứu. Hoàn toàn".

Ông bác sĩ ngừng lại.

"Ông đang hỏi về Audur" sau đó ông ta nói.

"Ông biết cô bé chứ?" Erlendur ngạc nhiên.

"Nếu cô bé không được phẫu thuật tử thi và não cô bé không được lấy ra thì sẽ không bao giờ ông hiểu được nguyên nhân nào đã giết chết cô bé. Ông hiểu điều đó. Cô bé đã bị đặt dưới đất quá lâu. Không thể nào nằm trong lòng đất ba mươi năm trời. Vậy thì, những điều làm ông thấy phẫn nộ thực ra lại giúp ông đấy. Có lẽ ông nhận ra điều đó".

Ông bác sĩ nghĩ ngợi một lát.

"Ông đã nghe qua về vua Loius XVII chưa? Ông ta là con của Louis XVI và Marie Antoinette, bị bỏ tù trong suốt cuộc Cách mạng Pháp và bị tử hình năm lên mười tuổi. Chuyện đó được đưa lên báo cách đây khoảng một năm. Các nhà khoa học Pháp đã khám phá ra rằng ông ta chết trong tù và không trốn thoát như một số người từng nói. Ông có biết làm cách nào mà người ta phát hiện ra điều đó không?"

"Tôi không nhớ câu chuyện đó" Erlendur nói.

"Quả tim của ông ta được lấy ra và bảo quản trong phoóc môn. Khi làm xét nghiệm AND và các xét nghiệm khác, người ta phát hiện ra rằng những người tự nhận mình là hoàng thân quốc thích đã nói dối về quan hệ của mình với Hoàng gia Pháp. Họ không liên quan gì đến hoàng tử cả. Ông có biết Louis chết vào năm nào lúc còn bé không?"

"Không".

"Cách đây hơn 200 năm. Vào năm 1795. Phoóc môn quả là một chất lỏng độc nhất vô nhị".

Erlendur trở nên trầm ngâm.

"Ông biết gì về Audur?"

"Rất nhiều thứ".

"Làm thế nào mà các mẫu lại rơi vào tay ông?"

"Thông qua một bên khác. Tôi không nghĩ là mình muốn nói chi tiết về chuyện đó".

"Từ Jar City phải không?"

"Phải".

"Họ đưa cả Jar City cho ông à?"

"Một phần thôi. Không cần thiết phải nói với tôi như thể tôi là tội phạm thế đâu".

"Ông có từng nghiên cứu nguyên nhân cái chết không?"

Ông bác sĩ nhìn Erlendur và nhấp thêm một ngụm rượu nữa.

"Thực ra, tôi đã làm" ông ta nói. "Tôi luôn luôn chú trọng đến nghiên cứu hơn là chữa bệnh. Với niềm đam mê sưu tầm đồ vật, tôi đã có thể kết hợp hai cái đó lại, mặc dù chỉ là với một mức độ nhỏ".

"Báo cáo xét nghiệm từ Keflavík chỉ đề cập đến bệnh u não mà không giải thích gì thêm".

"Tôi biết điều đó. Cái báo cáo chưa hoàn chỉnh, nó mới chỉ là sơ bộ. Như tôi đã nói, tôi đã nghiên cứu chuyện này kỹ càng hơn và tôi nghĩ là mình có câu trả lời cho một số câu hỏi của ông".

Erlendur dựa ra ghế. "Và?"

"Một bệnh thuộc về di truyền. Nó xảy ra trong một vài gia đình ở Iceland. Đó là một trường hợp cực kỳ phức tạp và thậm chí sau khi nghiên cứu sâu về nó, tôi vẫn không chắc chắn trong một thời gian dài. Cuối cùng tôi nghĩ khối u có khả năng lớn nhất là liên quan đến một bệnh di truyền, u xơ thần kinh. Chắc ông chưa từng nghe qua về nó. Trong một số trường hợp, không thấy các triệu chứng xuất hiện, ở một số trường hợp khác người ta lại chết mà bệnh không xuất hiện. Đây là những người bệnh không có triệu chứng. Tuy nhiên, phổ biến nhất là các triệu chứng thường xuất hiện trong giai đoạn đầu, chủ yếu dưới dạng các vết trên da và dưới dạng khối u".

Ông bác sĩ lại nhấp một ngụm rượu.

"Các bác sĩ Keflavík không mô tả dạng nào như thế trong báo cáo của mình, nhưng tôi không chắc họ có biết họ đang tìm kiếm điều gì không".

"Họ nói với người thân cô bé về làn da".

"Có thật thế không? Chẩn đoán thì không phải lúc nào cũng chắc chắn".

"Bệnh này truyền từ cha sang con gái phải không?"

"Có thể là như vậy. Nhưng việc chuyển gen không bị giới hạn bởi chuyện đó. Cả hai giới tính đều có thể mang bệnh và nhiễm bệnh. Người ta cho rằng một khuynh hướng của nó từng xuất hiện trong 'Người Voi', ông đã xem bộ phim đó chưa?"

"Chưa" Erlendur đáp.

"Một số người nhiễm bệnh phát triển xương cực độ - bệnh này gây ra sự biến dạng, như trong trường hợp đặc biệt đó. Cũng có những người nói rằng bệnh u xơ thần kinh không liên quan gì đến Người Voi. Nhưng đó lại là một chuyện khác".

"Tại sao ông lại nghiên cứu chuyện này?" Erlendur ngắt lời ông bác sĩ.

"Các bệnh về não là chuyên môn của tôi" ông ta nói.

"Cô bé này là một trong những trường hợp mà tôi quan tâm nhất. Tôi đọc tất cả các báo cáo về cô ấy. Chúng không được chính xác lắm. Ông bác sĩ chăm sóc cho cô bé là một bác sĩ đa khoa hạng xoàng, ông ta uống rượu suốt, tôi được kể vậy. Nhưng có thể là ông ta viết về bệnh nhiễm trùng lao cấp tính trong đầu, đó là thuật ngữ đôi khi được sử dụng khi bệnh bắt đầu xuất hiện. Đó là điểm xuất phát của tôi. Các báo cáo xét nghiệm ở Keflavík cũng không được chính xác, như chúng ta đã nói trước đó. Người ta tìm ra khối u và chỉ dừng lại ở đó".

Ông bác sĩ đứng lên và đi lại cái giá sách lớn trong phòng khách, ông ta lấy ra một tờ báo và đưa nó cho Erlendur.

"Tôi không chắc là ông hiểu hết những điều này, nhưng tôi đã viết một bài báo khoa học ngắn về nghiên cứu của tôi trong một tờ báo có uy tín ở Mỹ".

"Ông có bài viết nào về Audur không?" Erlendur hỏi.

"Audur đã giúp chúng tôi trong quá trình tìm hiểu về căn bệnh. Cô bé rất quan trọng đối với cả tôi và ngành y khoa. Tôi mong là mình không làm ông cảm thấy thất vọng".

"Cha của cô bé có thể là một người mang gen bệnh" Erlendur nói, vẫn cố gắng hiểu những gì mà ông bác sĩ nói với mình. "Và ông ta truyền bệnh cho con gái. Nếu ông ta có một con trai, liệu người này có thừa hưởng căn bệnh đó không?"

"Không nhất thiết là căn bệnh bộc phát trên anh ta," ông bác sĩ nói, "nhưng anh ta có thể là một người mang mầm bệnh, giống như bố của mình".

"Vậy thì sao?"

"Nếu như anh ta có một đứa con, đứa bé đó có thể mắc bệnh".

Erlendur nghĩ về điều mà ông bác sĩ vừa nói.

"Nhưng ông thật sự nên nói chuyện với các nhà khoa học ở Trung tâm Nghiên cứu Gen" ông bác sĩ nói. "Họ có câu trả lời cho các câu hỏi liên quan đến gen".

"Sao cơ?"

"Nói chuyện với Trung tâm Nghiên cứu Gen. Đó là Jar City mới của chúng ta. Tại sao ông lại ngạc nhiên đến thế? Ông biết ai ở đó ư?"

"Không," Erlendur đáp, "nhưng tôi sẽ đến đó sớm thôi".

"Ông có muốn gặp Audur không?" Ông bác sĩ hỏi.

Lúc đầu Erlendur không hiểu hàm ý của ông bác sĩ.

"Ý ông là...?"

"Tôi có một phòng thí nghiệm ở dưới đây. Ông có thể xem qua".

Erlendur lưỡng lự. "Được", ông trả lời.

Họ đứng lên và Erlendur đi theo ông bác sĩ xuống một cầu thang hẹp. ông bác sĩ bật đèn và một phòng thí nghiệm sạch sẽ hiện ra, với các kính hiển vi, máy tính, các ống nghiệm và các dụng cụ khác phục vụ cho những mục đích mà Erlendur khó có thể tưởng tượng ra. Ông nhớ đến một nhận xét mà mình tình cờ đọc được về các nhà sưu tầm. Họ tạo ra một thế giới cho riêng mình. Họ tạo ra một thế giới nhỏ bé xung quanh, chọn ra một số các biểu tượng từ thực tế và biến chúng thành những đối tượng chính trong thế giới nhân tạo đó. Holberg cũng là một người sưu tầm. Niềm đam mê của hắn là thu nhập những thứ liên quan đến sự khiêu dâm. Từ những thứ đó hắn đã tạo ra thế giới riêng của mình, cũng giống như ông bác sĩ đây làm với các cơ quan nội tạng.

"Cô bé ở đây" ông bác sĩ nói.

Ông ta bước đến một cái tủ lớn đã cũ làm bằng gỗ, đồ nội thất duy nhất trong căn phòng và nổi bật trong môi trường tiệt trùng, ông mở nó ra và lấy ra một cái bình thủy tinh dày đậy nắp. Ông đặt nó cẩn thận lên bàn và Erlendur có thể nhìn thấy một bộ não nhỏ của trẻ em đang nổi trong dung dịch phoóc môn dưới ánh sáng huỳnh quang chói lòa.

Khi rời nhà ông bác sĩ, Erlendur cầm theo một cái cặp da có chứa di vật còn lại của Audur. Ông nghĩ về Jar City trong khi lái xe về nhà qua những con đường vắng vẻ, hy vọng rằng mình không có bộ phận nào cần phải bảo quản trong các phòng thí nghiệm. Trời vẫn đang mưa khi Erlendur đỗ xe bên ngoài khu chung cư nhà ông. Ông tắt máy, châm một điếu thuốc và nhìn ra ngoài trời đêm.

Erlendur nhìn xuống cái túi đen ở ghế trước, ông sắp sửa đặt Audur quay trở lại đúng nơi cô bé thuộc về.

[giavui]

37

Khoảng 11 giờ đêm hôm đó, hai cảnh sát làm việc trước nhà Katrín quan sát thấy chồng bà ta ra ngoài, ông ta đóng sầm cửa, lao lên xe và lái đi. Dường như ông ta rất vội vã và họ để ý thấy ông ta cầm theo cái va li giống như cái ông ta mang lúc về nhà cùng ngày hôm đó. Hai cảnh sát không thấy có động tĩnh gì khác trong suốt buổi tối và cũng không có dấu hiệu nào của Katrín. Một xe tuần tra cảnh sát cũng được gọi đến khu đó và đi theo Albert đến khách sạn Esja - nơi ông ta làm thủ tục thuê phòng cả đêm đó.

Erlendur đến trước cửa nhà Katrín vào 8 giờ sáng hôm sau. Elínborg đi cùng ông. Trời vẫn mưa. Mặt trời đã không xuất hiện trong nhiều ngày liền. Họ nhấn chuông ba lần mới nghe thấy tiếng sột soạt trong nhà và cánh cửa bật mở. Katrín xuất hiện trên bậc cửa. Elínborg để ý thấy rõ ràng là bà đã khóc. Khuôn mặt bà ta buồn rầu còn mắt thì đỏ hoe và sưng húp.

"Xin lỗi," Katrín nói như thể là rất ngạc nhiên, "tôi đã ngủ quên trên ghế. Mấy giờ rồi nhỉ?"

"Chúng tôi vào nhà được chứ?" Erlendur hỏi lại thay cho câu trả lời.

"Tôi chưa bao giờ nói cho Albert biết chuyện xảy ra" Katrín nói và bước vào nhà mà không mời họ. Erlendur và Elínborg nhìn nhau rồi đi theo bà ta.

"Ông ấy đã bỏ tôi mà đi đêm hôm qua" Katrín nói. "Mấy giờ rồi nhỉ? Tôi nghĩ là mình đã ngủ quên trên ghế. Albert vô cùng tức giận. Tôi chưa bao giờ nhìn thấy ông ấy tức giận đến thế".

"Bà có thể liên lạc với ai trong nhà không?" Elínborg hỏi. "Một người nào có thể đến ở cùng bà ấy? Con trai bà chẳng hạn?"

"Không, Albert sẽ quay về và mọi chuyện sẽ ổn thôi. Tôi không muốn làm phiền các con. Mọi chuyện sẽ ổn thôi. Albert sẽ trở về".

"Tại sao ông ấy lại tức giận đến thế?" Erlendur hỏi. Katrín ngồi xuống ghế sô pha trong phòng khách, Erlendur và Elínborg ngồi xuống đối diện với bà y như lần trước.

"Ông ấy nổi điên lên, Albert ấy. Bình thường ông ấy rất bình tĩnh. Albert là một người đàn ông tốt, rất tốt, và ông ấy luôn đối tốt với tôi. Hôn nhân của chúng tôi hạnh phúc lắm. Chúng tôi luôn luôn vui vẻ bên nhau mà".

"Có thể bà muốn chúng tôi quay trở lại sau chăng?" Elínborg nói. Erlendur liếc nhìn cô.

"Không" Katrín đáp, "Mọi chuyện ổn thôi. Nó sẽ ổn thôi. Albert sẽ quay về. Ông ấy chỉ cần vượt qua chuyện đó. Lạy Chúa tôi, việc đó thật khó khăn. Đáng lý ra tôi phải nói với ông ấy về chuyện đó ngay, ông ấy nói thế. Ông ấy không thể hiểu nổi làm thế nào tôi có thể giữ yên lặng về chuyện đó trong ngần ấy năm. Ông ấy đã quát mắng tôi".

Katrín nhìn họ. "Trước đây ông ấy chưa bao giờ quát tôi cả".

"Tôi có thể giúp gì cho bà không? Tôi gọi bác sĩ cho bà nhé?" Elínborg nói và đứng lên. Erlendur nhìn cô bối rối.

"Không, tôi ổn mà" Katrín nói. "Không cần thiết đâu. Tôi chỉ buồn ngủ một chút thôi. Mọi chuyện sẽ ổn thôi. Cô cứ ngồi xuống đi. Mọi chuyện sẽ ổn thôi".

"Bà đã nói với chồng mình điều gì?" Erlendur hỏi. "Bà nói với ông ấy về vụ hiếp dâm phải không?"

"Tôi đã muốn làm điều đó suốt bao nhiêu năm nay, nhưng chưa bao giờ có can đảm để làm chuyện đó. Tôi chưa bao giờ nói với ai về vụ việc xảy ra. Việc ấy rất khó khăn, nhưng không hiểu tại sao tôi đã làm được. Các ông đến và tôi thấy tự mình có thể nói ra với hai người mọi chuyện. Tôi cảm thấy tốt hơn một chút. Như thể hai người đã giải thoát cho tôi một gánh nặng ấy. Tôi biết rằng cuối cùng mình cũng có thể nói chuyện một cách cởi mở và rằng đó là điều đúng đắn nhất nên làm. Thậm chí là sau từng ấy thời gian".

Katrín dừng lại.

"Ông ấy tức giận với bà vì bà đã giấu ông ấy về vụ hiếp dâm sao?" Erlendur nói.

"Phải".

"Ông ấy không hiểu quan điểm của bà à?" Elínborg hỏi.

"Chồng tôi nói rằng đáng lẽ ra tôi đã phải nói ngay với ông ấy. Chuyện đó thật không thể hiểu được, tất nhiên. Chồng tôi nói rằng ông ấy luôn trung thực với tôi và ông ấy không đáng bị như thế".

"Nhưng tôi không hiểu lắm" Erlendur nói. "Albert có vẻ như là một người tốt hơn thế. Tôi đã nghĩ rằng ông ấy sẽ cố gắn an ủi bà và ở bên bà chứ không phải lao ra khỏi nhà như thế".

"Tôi biết" Katrín nói. "Có thể cái cách tôi kể cho ông ấy nghe chuyện đó không đúng".

"Cách đúng" Elínborg thốt lên, thậm chí không buồn che giấu sự hoài nghi của mình. "Bà có thể kể chuyện đó với ai theo cách đúng được cơ chứ?"

Katrín lắc đầu.

"Tôi không biết. Tôi thề, tôi không biết".

"Bà có nói với ông ấy toàn bộ sự thật không?" Erlendur hỏi.

"Tôi kể với ông ấy những gì mà tôi nói với hai người".

"Và không có gì khác nữa chứ?"

"Không" Katrín đáp.

"Chỉ nói về vụ hiếp dâm thôi sao?"

"Chỉ thế thôi" Katrín lặp lại. "Chỉ thế thôi! Hay thế vẫn là chưa đủ? Hay việc ông ấy nghe rằng tôi đã bị cưỡng hiếp và chưa bao giờ nói với ông ấy về chuyện đó vẫn là chưa đủ? Thế mà còn chưa đủ hay sao?"

Tất cả mọi người cùng im lặng.

"Bà không nói với ông ấy về chuyện người con út sao?" Cuối cùng Erlendur hỏi.

Katrín đột ngột nhìn ông trừng trừng.

"Con út của tôi làm sao?" Bà nói, thốt ra từng từ một.

"Bà đã đặt tên cho cậu ta là Einar" Erlendur nói, hôm trước ông đã xem hết những thông tin Elínborg thu thập được về gia đình bà.

"Einar làm sao?"

Erlendur nhìn bà.

"Einar làm sao?" Bà nhắc lại.

"Cậu ấy là con bà," Erlendur nói, "nhưng không phải là con trai ông ấy".

"Ông đang nói đến chuyện gì vậy? Không phải là con trai của bố nó ư? Tất nhiên nó là con của bố nó rồi! Ai không phải là con trai của bố nó chứ?"

"Xin lỗi, tôi nói không chính xác lắm. Anh ta không phải là con của người mà anh ta vẫn nghĩ là bố mình" Erlendur nói chậm rãi. "Anh ta là con trai của người đàn ông đã cưỡng hiếp bà. Con trai của Holberg. Bà có nói với chồng mình điều đó không? Đó là lý do ông ấy ra đi phải không?"

Katrín yên lặng.

"Bà có nói với ông ấy toàn bộ sự thật không?"

Katrín nhìn Erlendur. Ông cảm thấy bà đang chuẩn bị phản kháng. Một thoáng trôi qua và dường như bà đã phần nào nhượng bộ. Vai bà chùng xuống, mắt nhắm lại, bà sụp nửa người xuống ghế và òa khóc. Elínborg liếc nhìn Erlendur nhưng ông chỉ lặng lẽ quan sát Katrín trên ghế và để cho bà có thời gian bình tĩnh lại.

"Bà có nói với ông ấy về Einar không?" Ông hỏi lại khi thấy bà đã lấy lại bình tĩnh.

"Ông ấy không tin chuyện đó" bà nói.

"Rằng Einar không phải là con trai ông ấy?" Erlendur hỏi.

"Hai bố con họ đặc biệt gần gũi nhau, Einar và Albert ấy, họ luôn luôn như thế. Ngay từ khi Einar chào đời. Albert cũng yêu quý hai đứa còn lại, tất nhiên là như thế, nhưng quý nhất vẫn là Einar. Nó là con út và Albert rất nuông chiều nó". Katrín dừng lại.

"Có thể đó là lý do tại sao tôi không bao giờ nói ra chuyện đó. Tôi biết Albert sẽ không thể chịu đựng được điều này. Nhiều năm trôi qua và tôi giả vờ như không có chuyện gì sai trái. Chưa bao giờ nói ra điều gì cả. Và điều đó đã có hiệu quả. Holberg đã để lại một vết thương, vậy thì tại sao không để nó lành lại trong yên bình? Tại sao ông ta có thể phá hủy tương lai của chúng tôi? Quên nó đi là cách giải quyết của tôi đối với sự kinh hoàng đó".

"Bà có biết ngay rằng Einar là con của Holberg không?" Elínborg hỏi.

"Có thể nó cũng là con của Albert". Katrín lại yên lặng.

"Nhưng bà thấy điều đó hiện lên trên mặt anh ta" Erlendur nói.

"Sao ông lại biết tất cả những chuyện này?"

"Anh ta trông giống Holberg phải không?" Erlendur hỏi. "Holberg khi còn trẻ ấy? Một người phụ nữ đã nhìn thấy anh ta ở Keflavík và nghĩ rằng đó là Holberg".

"Có một sự giống nhau nhất định giữa họ".

"Nếu bà chưa từng nói điều gì cho con trai mình biết và chồng bà không biết chuyện của Einar, tại sao lại có mẫu thuẫn giữa bà và Albert vào lúc này? Chuyện gì đã khơi mào mối mâu thuẫn ấy?"

"Người phụ nữ ở Keflavík là ai vậy?" Katrín hỏi lại. "Người phụ nữ nào ở Keflavík lại biết Holberg vậy? Ông ta sống cùng một người phụ nữ ở đó à?"

"Không" Erlendur nói, băn khoăn không biết có nên kể với bà về Kolbrún và Audur hay không. Sớm hay muộn bà cũng sẽ nghe được chuyện về họ, và Erlendur thấy không có lý do gì mà bà lại không được biết sự thật lúc này. Ông đã kể cho bà nghe về vụ cưỡng hiếp ở Keflavík, nhưng giờ ông mới nói về tên nạn nhân của Holberg và kể cho bà biết về Audur, cô bé chết khi mới lên bốn tuổi sau khi mắc một chứng bệnh hiểm nghèo, ông kể cho bà nghe về chuyện họ tìm được bức ảnh chụp ngôi mộ trong bàn của Holberg và cái cách nó đã dẫn dắt họ đến nhà Elín ở Keflavík, ông cũng kể cho bà nghe về việc Kolbrún bị đối xử thế nào khi cô ấy cố gắng đi kiện hắn.

Katrín đã hiểu toàn bộ câu chuyện. Nước mắt bà trào ra khi Erlendur kể về cái chết của Audur. Ông cũng kể cho bà nghe về Grétar, gã đàn ông có chiếc máy ảnh, người mà bà thấy đi cùng Holberg, và cái cách mà gã biết mất không dấu vết nhưng lại được tìm thấy dưới sàn bê tông của căn hộ dưới tầng hầm của Holberg.

"Đó là toàn bộ chuyện ầm ĩ ở Nordurmýri mà người ta phát trên bản tin đấy ư?" Katrín nói.

Erlendur gật đầu.

"Tôi không biết Holberg có hiếp người phụ nữ nào nữa không. Tôi nghĩ mình là nạn nhân duy nhất".

"Chúng tôi chỉ biết về hai người thôi" Erlendur nói.

"Có thể còn có những người khác nữa. Chúng tôi vẫn chưa thể chắc chắn được".

"Vậy ra Audur là em gái cùng cha khác mẹ của Einar" Katrín nói, trầm ngâm suy nghĩ. "Tội nghiệp con bé".

"Bà có chắc là bà không biết chuyện này không?" Erlendur hỏi.

"Tất nhiên là chắc chắn rồi" bà nói. "Tôi không biết một chút gì về nó cả".

"Einar lại biết cô bé đấy" Erlendur nói. "Anh ta đã theo dõi Elín ở Keflavík".

Katrín không trả lời. Ông quyết định thử một câu hỏi khác.

"Nếu con trai bà không biết và bà không bao giờ kể cho chồng mình nghe về vụ cưỡng hiếp, làm thế nào mà Einar lại bất ngờ khám phá ra sự thật lúc này?"

"Tôi không biết" Katrín nói. "Nói cho tôi biết xem, cô bé tội nghiệp đó chết như thế nào?"

"Con trai bà đang bị tình nghi là kẻ đã giết Holberg" Erlendur nói mà không trả lời. Ông cố gắng diễn đạt những điều cần nói một cách cẩn thận hết sức. Katrín trở nên bình tĩnh đáng kinh ngạc, như thể việc con trai bà bị tình nghi giết người không làm bà mảy may ngạc nhiên.

"Con trai tôi không phải là kẻ giết người" bà nói nhỏ. "Nó không bao giờ có thể giết ai cả".

"Có một khả năng rất lớn là anh ta đã đánh vào đầu Holberg. Có thể anh ta không chủ ý giết người. Có thể anh ta làm thế trong một cơn thịnh nộ. Anh ta để lại một lời nhắn cho chúng tôi. Nó nói rằng: Tôi là ông ta. Bà có hiểu điều đó nghĩa là gì không?"

Katrín không nói gì.

"Anh ta có biết Holberg là bố mình không? Anh ta có biết chuyện Holberg đã làm với bà không? Anh ta có biết Audur và Elín không? Và bằng cách nào?"

Katrín nhìn chằm chằm vào vạt váy.

"Bây giờ con trai bà ở đâu?" Elínborg hỏi.

"Tôi không biết" Katrín nói lặng lẽ. "Mấy hôm rồi không nghe tin tức gì về nó".

Bà nhìn Erlendur.

"Một ngày bỗng Einar phát hiện ra chuyện của Holberg. Nó biết rằng có điều gì đó không đúng. Nó đã tìm ra sự thật trong khi làm việc. Einar nói rằng trong thời đại ngày nay chẳng bí mật nào có thể giấu kín nữa cả. Tất cả đều được lưu trong cơ sở dữ liệu".

[giavui]

38

Erlendur nhìn Katrín.

"Đó là cách mà anh ta lấy được thông tin về người cha thực của mình à?" ông hỏi.

"Con tôi phát hiện ra rằng nó không thể là con trai Albert" giọng Katrín trầm xuống.

"Bằng cách nào cơ?" Erlendur hỏi. "Anh ta đã tìm kiếm điều gì? Tại sao anh ta lại tự tìm kiếm mình trong cơ sở dữ liệu? Hay đó chỉ là một sự trùng hợp ngẫu nhiên?"

"Không" Katrín nói. "Đó không phải là một sự tình cờ".

Elínborg thấy như thế đã quá đủ rồi. Cô muốn dừng việc chất vấn lại và để Katrín được nghỉ ngơi. Cô đứng lên và nói rằng mình cần lấy một cốc nước rồi ra hiệu gọi Erlendur đi cùng mình, ông đi theo cô vào bếp. Elínborg bảo ông rằng có lẽ người phụ nữ đã chịu đựng quá đủ rồi và họ nên để bà được yên, đồng thời khuyên bà nên gặp luật sư trước khi nói thêm điều gì khác. Họ phải để những câu hỏi lại sau, nói chuyện với gia đình Katrín và yêu cầu một vài người ở cùng và giúp đỡ bà. Erlendur không đồng ý. Ông chỉ ra rằng Katrín vẫn chưa bị bắt, chưa bị nghi ngờ vì tội gì, rằng đây không phải là một cuộc thẩm vấn chính thức mà chỉ là thu thập thêm thông tin, và rằng lúc này đây Katrín đang rất hợp tác. Họ cần phải tiếp tục.

Elínborg lắc đầu.

"Còn nước còn tát" Erlendur nói.

"Nói hay thật!" Elínborg rít lên.

Katrín xuất hiện ở cửa bếp và hỏi xem họ có tiếp tục không. Bà đã sẵn sàng nói cho họ biết sự thật và lần này sẽ không giấu giếm gì nữa.

"Tôi muốn vượt qua chuyện này" bà nói.

Elínborg hỏi bà có muốn nói chuyện với luật sư không, nhưng Katrín lắc đầu. Bà nói rằng mình không biết luật sư nào và cũng chưa bao giờ có dịp nhờ đến luật sư. Bà không biết phải làm chuyện đó thế nào.

Elínborg nhìn Erlendur với vẻ cáo buộc, ông đề nghị bà nói tiếp. Khi tất cả mọi người đã ngồi xuống, Katrín kể lại câu chuyện của mình. Bà xiết chặt tay và bắt đầu kể câu chuyện đời mình một cách buồn bã.

° ° °

Buổi sáng hôm đó Albert ra nước ngoài. Họ dậy rất sớm. Bà pha cà phê cho cả hai người. Họ lại nói về chuyện bán nhà và mua một nơi nào đó nhỏ hơn. Họ thường nói về chuyện này, nhưng chưa lần nào bàn đến nơi đến chốn. Có thể đó là một bước ngoặt lớn đánh dấu tuổi già của họ. Họ không cảm thấy già, nhưng dường như càng ngày việc mua một ngôi nhà nhỏ hơn càng trở thành một áp lực với họ. Albert nói khi nào về ông sẽ nói chuyện với một công ty bất động sản, rồi ông lái chiếc Cherokee đi.

Katrín quay trở lại giường. Hai tiếng nữa bà mới phải đi làm, nhưng bà không thể ngủ lại được. Bà nằm đó, trở mình cho đến 8 giờ. Sau đó bà dậy. Bà đang ở trong bếp thì Einar bước vào. Anh ta có chìa khóa nhà.

Bà có thể nhận ra ngay con trai mình đang buồn nhưng không hiểu tại sao. Anh ta nói rằng mình đã thức suốt đêm, sau đó bước qua phòng khách vào bếp nhưng không ngồi.

"Con biết rằng có một số thứ không phù hợp" anh ta nói và nhìn mẹ mình đầy giận dữ. "Con luôn biết điều đó".

Katrín không thể hiểu được con mình đang tức giận vì điều gì.

"Con nghĩ rằng có một vài thứ khốn kiếp không phù hợp" anh ta nhắc lại, gần như là hét lên.

"Con đã bẻ khóa mật mã" anh ta nói. "Con đã phá luật và bẻ khóa mật mã. Con muốn biết bệnh tật được di truyền trong các gia đình như thế nào - và nó đúng là được di truyền lại theo huyết thống, con có thể khẳng định với mẹ điều đó. Nó xảy ra trong một vài gia đình khác, nhưng không phải gia đình chúng ta. Không phải trong gia đình của bố và gia đình của mẹ. Đó là lý do tại sao nó không phù hợp. Mẹ có hiểu không? Mẹ có hiểu điều con đang nói không?"

° ° °

Điện thoại của Erlendur kêu lên trong túi áo khoác và ông xin Katrín thứ lỗi. Ông đi vào bếp để nghe máy. Người gọi là Sigurdur Óli.

"Gái già ở Keflavík đang tìm ông đấy" anh ta nói luôn.

"Gái già? Ý anh là Elín ư?"

"Phải, Elín".

"Anh đã nói chuyện với bà ta chưa?"

"Rồi" Sigurdur Óli nói. "Bà ta nói rằng mình cần phải nói chuyện với ông ngay lập tức".

"Anh có biết bà ta muốn gì không?"

"Bà ta thẳng thừng từ chối nói chuyện với tôi. Ông làm đến đâu rồi?"

"Anh có cho bà ta số điện thoại của tôi không?"

"Không".

"Nếu Elín gọi lại lần nữa, hãy cho bà ta số của tôi" Erlendur nói rồi tắt máy. Katrín và Elínborg đang chờ ông trong phòng khách.

"Xin lỗi" ông nói với Katrín. Bà tiếp tục câu chuyện dang dở.

° ° °

Einar đi qua phòng khách. Katrín cố gằng trấn tĩnh con và hỏi xem có chuyện gì đã khiến con mình thất vọng đến thế. Bà ngồi xuống và bảo con ngồi cạnh. Nhưng anh ta không nghe. Anh ta đi đi lại lại trước mặt bà. Katrín hiểu rằng con mình đã có vấn đề trong một thời gian dài và sự ly hôn không có tác dụng. Vợ Einar đã bỏ nó. Cô ta muốn một sự khởi đầu mới mẻ. Cô ta không muốn bị ngộp thở vì mỗi buồn của anh ta.

"Nói cho mẹ biết có chuyện gì đi" bà nói.

"Quá nhiều, mẹ ạ, quá nhiều".

Và sau đó là câu hỏi mà bà đã chờ đợi sau từng ấy năm.

"Bố con là ai?" Con trai bà hỏi và dừng lại trước mặt bà. "Ai mới thực sự là bố của con?"

Bà nhìn Einar.

"Chúng ta không còn bí mật nào nữa, mẹ ạ" anh ta nói.

"Con đã phát hiện ra điều gì?" Bà hỏi. "Con muốn nói đến chuyện gì?"

"Con biết bố không phải là bố của con" anh ta nói rồi cười rống lên. "Mẹ đã nghe rõ chưa? Bố không phải là bố của con! Và nếu ông ấy là bố con, thế con là ai? Con đến từ đâu hả? Các anh trai con. Bỗng nhiên họ chỉ là anh em cùng mẹ khác cha. Tại sao mẹ chưa bao giờ nói cho con biết điều gì cả? Tại sao mẹ nói dối con trong suốt thời gian qua? Tại sao? Tại sao?"

Bà nhìn con đăm đăm, mắt ầng ậng nước.

"Mẹ đã lừa dối bố phải không?" Einar hỏi. "Mẹ có thể nói với con. Con sẽ không cho ai biết đâu. Mẹ đã lừa dối bố phải không? Không ai cần biết trừ hai mẹ con mình, nhưng con phải nghe chuyện đó từ chính mẹ. Mẹ phải nói cho con biết sự thật. Con đến từ đâu? Con được sinh ra như thế nào?"

Einar dừng lại.

"Con được nhận nuôi ư? Một đứa trẻ mồ côi phải không? Con là cái gì? Con là ai? Hả mẹ?"

Katrín òa lên nức nở. Anh ta nhìn mẹ chằm chằm, rồi bắt đầu bình tĩnh lại, trong khi bà khóc trên ghế sô pha. Phải mất một lúc Einar mới nhận ra những điều mình nói đã làm mẹ đau khổ đến mức nào. Cuối cùng anh ngồi xuống và ôm lấy mẹ. Họ ngồi trong yên lặng một lúc cho đến khi bà bắt đầu kể cho Einar nghe cái đêm ở Húsavík khi Albert đang ở ngoài khơi. Bà đi chơi với mấy người bạn gái và gặp một vài người đàn ông, trong đó có Holberg, kẻ đã đột ngột xông vào nhà bà. Anh ta lặng im ngồi nghe mẹ nói.

Bà kể cho con trai biết Holberg đã cưỡng hiếp và dọa nạt bà như thế nào, và bà đã quyết định sẽ sinh con mà không bao giờ nói cho ai biết chuyện gì đã xảy ra. Không nói với chồng hay với Einar. Và chuyện đó đã có tác dụng. Họ sống bên nhau thật hạnh phúc. Bà không cho phép Holberg phá hủy hạnh phúc của mình. Hắn không thể giết chết gia đình bà.

Bà nói với con mình những chuyện đó, mặc dù đó là đứa con trai của kẻ đã cưỡng hiếp mình, điều đó cũng không ngăn nổi bà yêu thương nó hết mực giống như hai đứa con còn lại, và bà biết Albert cũng đặc biệt yêu quý nó. Vì thế Einar chưa bao giờ phải chịu đựng hậu quả do Holberg gây ra. Chưa bao giờ. Anh phải mất một lúc mới thông suốt những gì mẹ mình vừa nói.

"Con xin lỗi" cuối cùng anh cũng nói. "Con không có ý định tức giận với mẹ. Con nghĩ rằng mẹ đã nói dối về thân phận của con. Con không biết chút gì về vụ cưỡng hiếp đó".

"Tất nhiên là không rồi" bà nói. "Con làm thế nào mà biết được cơ chứ? Mẹ vẫn chưa hề nói cho ai biết mà".

"Đáng lẽ ra con đã phải xét đến khả năng đó" anh ta nói. "Còn có một khả năng khác, nhưng con không quan tâm đến nó nữa. Con xin lỗi. Chắc hẳn bao năm nay mẹ đã phải cảm thấy rất kinh khủng".

"Con không nên nghĩ đến chuyện đó" bà nói. "Con không phải chịu đựng những gì người đàn ông đó gây ra".

"Con đã phải chịu đựng điều đó rồi mẹ ạ" Einar đáp. "Một sự dày vò kéo dài vô tận. Và không chỉ có con đâu. Tại sao mẹ không phá thai đi?"

"Ôi, lạy Chúa, đừng nói thế, Einar. Không bao giờ được nói thế con nhé!"

° ° °

Katrín dừng lại.

"Bà không nghĩ đến việc phá thai ư?" Elínborg hỏi.

"Lúc nào tôi cũng nghĩ đến. Cho đến khi mọi việc đã quá trễ. Sau khi phát hiện mình có thai, ngày nào tôi cũng nghĩ đến điều đó. Dù thế nào, đứa bé cũng có thể là con của Albert. Chuyện đó có thể làm mọi thứ khác đi. Và sau đó tôi bị suy nhược sau khi sinh. Chứng suy nhược sau khi sinh, có phải không nhỉ? Tôi được đưa đi điều trị tâm lý. Sau ba tháng, tôi khỏe lại và chăm sóc cho con trai mình, và tôi yêu thằng bé từ đó".

Erlendur chờ một lát trước khi tiếp tục việc thẩm vấn của mình.

"Tại sao con trai bà lại bắt đầu tìm kiếm các bệnh di truyền trong cơ sở dữ liệu của Trung tâm Nghiên cứu?" Cuối cùng ông hỏi.

Katrín nhìn ông.

"Cô bé ở Keflavík chết như thế nào?" Bà hỏi.

"Vì một bệnh u não" Erlendur nói. "Căn bệnh đó có tên là u xơ thần kinh".

Nước mắt Katrín lại dàn dụa, sau đó bà buông một tiếng thở dài não nề.

"Ông không biết chuyện đó sao?" Bà hỏi.

"Chuyện gì cơ?"

"Tình yêu bé bỏng của chúng tôi mất cách đây ba năm" Katrín nói. "Không có lý do nào. Hoàn toàn không vì lý do nào cả".

"Tình yêu bé bỏng của bà?" Erlendur hỏi lại.

"Tình yêu bé bỏng của chúng tôi" bà nói. "Con gái của Einar. Con bé đã chết. Đứa bé đáng yêu tội nghiệp".

[giavui]

39

Một sự im lặng bao trùm khắp căn nhà.

Katrín cúi đầu ngồi đó. Elínborg nhìn bà rồi lại quay sang Erlendur, choáng váng. Erlendur nhìn chằm chằm vào khoảng không và nghĩ đến Eva Lind. Con bé đang làm gì lúc này nhỉ? Nó có ở nhà không? Ông cảm thấy sốt ruột muốn nói chuyện với con gái. Cảm thấy muốn ôm con bé, xích lại gần nó và không để nó đi cho đến khi ông nói với nó rằng với ông nó quan trọng đến thế nào.

"Thật là không thể tin được" Elínborg nói.

"Con trai bà là người mang mầm bệnh, phải không?" Erlendur hỏi.

"Đó là cụm từ mà nó sử dụng" Katrín nói. "Một người mang mầm bệnh. Cả hai đều như thế. Einar và Holberg ấy. Nó nói rằng nó thừa hưởng cái đó từ người đàn ông đã cưỡng hiếp tôi".

"Nhưng cả hai người đó đều không bị bệnh" Erlendur nói.

"Dường như con gái mới bị bệnh" Katrín nói. "Người đàn ông mang bệnh, nhưng không nhất thiết là phải có triệu chứng gì. Nó có thể biểu hiện bằng rất nhiều dạng thức, tôi không thể giải thích được. Con tôi hiểu điều đó. Nó cố gắng cắt nghĩa cho tôi, nhưng tôi thực sự không biết nó đang nói về cái gì. Nó rất đau khổ. Và tất nhiên là tôi cũng thế".

"Và anh ta tìm ra tất cả những điều này từ dữ liệu mà họ đang tạo ra à?" Erlendur hỏi.

Katrín gật đầu.

"Nó không thể hiểu được tại sao con gái mình lại mắc bệnh, do đó nó bắt đầu tìm kiếm trong gia đình tôi và gia đình Albert. Chúng tôi nghĩ đó là cách mà nó đối mặt với nỗi đau. Vợ chồng nó ly thân một thời gian, Lara và Einar ấy. Chúng không thể sống cùng nhau thêm nữa và quyết định tạm thời ly thân, nhưng tôi không thấy mọi chuyện tiến triển hơn tí nào".

Katrín dừng lại.

"Và sau đó anh ta tìm ra câu trả lời" Erlendur nói.

"Nó chắc chắn rằng Albert không phải là bố nó. Nó nói rằng chuyện đó không thể đúng được theo như thông tin mà nó có từ dữ liệu. Thế nên nó đến gặp tôi. Nó nghĩ rằng tôi đã không chung thủy và đó là lý do nó ra đời. Hoặc là vì nó được nhận làm con nuôi".

"Anh ta có tìm ra Holberg trong cơ sỡ dữ liệu không?"

"Tôi không nghĩ thế. Cho đến mãi về sau này. Sau khi tôi nói với nó về Holberg. Chuyện đó thật ngớ ngẩn! Thật nực cười! Con trai tôi lập ra một danh sách những người có thể là cha nó và Holberg có tên trong đó. Nó lần theo dấu căn bệnh trong một số gia đình, sử dụng dữ liệu về di truyền học và cây phả hệ, rồi phát hiện ra rằng nó không thể là con trai Albert. Nó là một đứa con lạc bầy. Một dòng dõi khác".

"Cháu gái bà lên mấy tuổi rồi?"

"Con bé mới bảy tuổi".

"Chính căn bệnh u não đã gây ra cái chết của cô bé phải không?" Erlendur hỏi.

"Phải".

"Cô bé cũng chết vì một căn bệnh giống như Audur. U xơ thần kinh".

"Phải. Mẹ của Audur chắc phải cảm thấy rất tồi tệ, trước hết là vì Holberg, sau đó là cái chết của đứa con".

Erlendur lưỡng lự một lát.

"Kolbrún, mẹ của cô bé, đã tự vẫn ba năm sau cái chết của con gái mình".

"Lạy Chúa tôi" Katrín thở dài.

"Bây giờ con trai bà ở đâu?" Erlendur hỏi.

"Tôi không biết" Katrín đáp. "Tôi rất lo nó sẽ làm điều gì đó khủng khiếp với bản thân nó. Nó cảm thấy rất đau khổ, thằng bé tội nghiệp. Thật kinh khủng".

"Bà có nghĩ là anh ta sẽ liên lạc với Holberg không?"

"Tôi không biết. Tôi chỉ biết là nó không giết người thôi. Đó là điều tôi biết chắc".

"Bà có nghĩ là anh ta trông giống bố mình không?" Erlendur hỏi và nhìn vào bức ảnh chứng thực.

Katrín không trả lời.

"Bà có thấy điểm giống nhau nào giữa hai người không?" Erlendur hỏi.

"Thôi nào, Erlendur" Elínborg ngắt lời, không thể chịu đựng thêm chuyện này nữa. "Ông không nghĩ là ông đã đi quá xa rồi sao, một cách nghiêm túc ấy".

"Xin lỗi" Erlendur nói với Katrín. "Tôi đã quá khiếm nhã. Bà đã rất hợp tác với chúng tôi, và nếu có một sự an ủi nào đó tôi nghĩ rằng chúng tôi sẽ không bao giờ tìm được một người nào đó mạnh mẽ và kiên định hơn bà, có thể âm thầm chịu đựng được chuyện đó suốt ngần ấy năm".

"Tôi ổn thôi" Katrín nói với Elínborg. "Trẻ con có thể giống bất kỳ ai trong nhà. Tôi chưa từng thấy có một điểm nào của Holberg trong con trai tôi cả. Nó nói rằng đó không phải là lỗi của tôi. Tôi không có lỗi gì trong cái chết của con gái nó".

Katrín dừng lại.

"Chuyện gì sẽ xảy ra với Einar?" Katrín hỏi. Bà đã không còn một chút kháng cự nào. Không nói dối. Chỉ còn lại sự cam chịu.

"Chúng tôi sẽ phải tìm ra anh ta," Erlendur đáp, "và nghe xem anh ta nói gì".

Erlendur và Elínborg đứng lên. Erlendur đội mũ. Katrín vẫn ngồi yên trên ghế sô pha.

"Nếu bà muốn, tôi có thể nói chuyện với ông Albert" Erlendur nói. "Ông ấy ở khách sạn Esja tối hôm qua. Chúng tôi đã theo dõi nhà bà từ hôm qua để đề phòng con trai bà tình cờ lộ diện. Tôi có thể giải thích với Albert về những gì đang xảy ra. Rồi ông ấy sẽ hiểu".

"Cảm ơn ông" Katrín nói. "Tôi sẽ gọi cho ông ấy. Tôi biết ông ấy sẽ quay về. Chúng tôi cần đứng bên cạnh nhau vì con trai mình".

Bà nhìn chằm chằm vào mắt Erlendur.

"Nó là con trai của chúng tôi" bà nói. "Nó sẽ mãi là con trai của chúng tôi".

[giavui]

40

Erlendur không mong là Einar ở nhà. Từ nhà Katrín, họ đến ngay căn hộ của anh ta ở Stóragerdi. Lúc đó đã là buổi trưa và đường rất đông đúc. Trên đường đi, Erlendur gọi cho Sigurdur Óli để kể lại tình hình. Họ cần phải hỏi người dân về chỗ trú ẩn của Einar, tìm một bức ảnh của anh ta để đăng lên báo đài cùng với một thông báo ngắn. Họ thỏa thuận là sẽ gặp nhau ở Stóragerdi. Khi Erlendur đến đó, ông ra khỏi xe và Elínborg lái xe đi. Erlendur chờ một lát thì Sigurdur Óli đến. Căn hộ nằm dưới tầng hầm của một ngôi nhà ba tầng với cửa chính trên mặt đường. Họ nhấn chuông và gõ cửa nhưng không có ai trả lời. Họ thử cánh cửa ở bên trên và phát hiện ra Einar thuê nhà của một người chủ của một trong số những căn hộ đó, người đã về nhà ăn trưa nhưng vẫn sẵn lòng đi xuống dưới với họ để mở cửa căn hộ của người thuê nhà. Người chủ nói rằng mình đã không nhìn thấy Einar mấy ngày nay, có thể là cả tuần, nói rằng anh ta là một người kín đáo, và ông ta không phàn nàn gì về Einar cả. Anh ta luôn trả tiền nhà đúng hẹn. Ông ta không thể tưởng tượng được là cảnh sát muốn gì ở Einar. Để tránh mọi sự suy đoán, Sigurdur Óli nói rằng gia đình Einar đã bặt tin về anh ta và họ đang cố gắng tìm kiếm xem anh ta có thể ở đâu. Ông chủ nhà hỏi xem họ có lệnh khám nhà không. Họ không có, nhưng sẽ xin một cái sau. Hai người xin lỗi ông ta khi ông này mở cửa và họ bước vào nhà. Tất cả các rèm cửa đều kéo xuống, do đó trong nhà khá tối. Đó là một căn hộ rất nhỏ. Một phòng khách, một phòng ngủ, nhà bếp và phòng tắm. Thảm trải sàn ở khắp nơi trừ nhà tắm và nhà bếp, hai chỗ này có vải sơn lót sàn. Một chiếc ti vi kê ở phòng khách, một cái ghế sô pha đặt trước cái ti vi. Không khí trong phòng rất oi bức. Thay vì kéo các rèm cửa ra, Erlendur bật đèn trong phòng khách để quan sát rõ hơn.

Họ nhìn chăm chăm vào những bức tường rồi lại nhìn nhau. Những bức tường chi chít những từ mà họ đã thấy ở nhà Holberg, viết bằng bút bi, bút dạ và cả sơn phun. Ba từ mà Erlendur từng không giải nghĩa được lúc này đã trở nên rõ ràng với ông.

TÔI LÀ ÔNG TA

Trong nhà có rất nhiều báo và tạp chí, cả tiếng Iceland và tiếng nước ngoài, những cuốn sách khoa học chất thành đống khắp nơi trên sàn phòng khách và phòng ngủ. Những album ảnh lớn cũng được xếp thành đống. Trong bếp có rất nhiều giấy bọc đồ ăn mang đi xa.

"Cương vị người cha" Sigurdur Óli nói trong lúc đeo đôi găng tay cao su. "Chúng ta đã bao giờ chắc chắn về điều đó ở Iceland chưa?"

Erlendur bắt đầu nghĩ về các nghiên cứu di truyền. Trung tâm Ngiên cứu Gen gần đây bắt đầu thu thập các dữ liệu y học về tất cả những người Iceland, trong cả quá khứ và hiện tại để đưa vào một cơ sở dữ liệu chứa đựng thông tin về sức khỏe của toàn quốc. Nó được kết nối với một cơ sở dữ liệu di truyền học, trong đó gia đình của mỗi người dân Iceland được truy về tận thời Trung cổ; họ gọi đó là việc thành lập một quỹ gen của người Iceland. Mục đích chính là để phát hiện ra cách thức chuyển giao của những bệnh di truyền, nghiên cứu chúng theo khía cạnh di truyền và tìm ra cách chữa chúng, kể cả những bệnh khác nữa nếu có thể. Người ta nói rằng với tư cách là một quốc gia đồng nguyên và không có những cuộc hôn nhân hợp chủng, Iceland được coi là một phòng thí nghiệm sống cho các nghiên cứu di truyền. Trung tâm Nghiên cứu Gen và Bộ Y tế, hai cơ quan cấp phép cho cơ sở dữ liệu, đảm bảo rằng không một người bên ngoài nào có thể xâm nhập vào cơ sở dữ liệu và đề ra một hệ thống mã hóa phức tạp cho các dữ liệu, hệ thống này không thể bị bẻ khóa.

"Anh đang lo lắng vì trách nhiệm làm cha của mình sao?" Erlendur hỏi. Ông cũng đã đeo xong đôi găng tay cao su và bước một cách cẩn trọng vào phòng khách, ông cầm lấy một album ảnh và xem qua. Cuốn album đã cũ.

"Mọi người luôn nói rằng tôi không bao giờ giống bố tôi hoặc mẹ tôi hoặc bất kỳ ai trong gia đình".

"Tôi cũng luôn luôn có cảm giác ấy" Erlendur nói.

"Ý ông là sao?"

"Rằng anh là một thằng con hoang".

"Rất vui vì ông đã lấy lại được khiếu hài hước của mình" Sigurdur Óli nói. "Gần đây ông hơi xa cách một chút".

"Khiếu hài hước nào cơ?" Erlendur nói.

Ông xem qua một cuốn album khác. Đó là những bức ảnh đen trắng cũ. Ông có thể nhận ra bà Katrín trong một số bức ảnh. Vậy thì người đàn ông sẽ là Albert và ba đứa con, ba người con trai của họ. Einar là đứa bé nhất. Có những bức ảnh được chụp nhân dịp Giáng sinh và kỳ nghỉ hè, rất nhiều trong số đó là những bức chụp nhanh ba cậu bé trên đường phố hoặc ở bàn ăn, mặc áo len đan có trang trí hoa văn mà Erlendur nhớ là có từ hồi cuối những năm 1960. Hai người anh của Einar để tóc dài.

Về sau những đứa trẻ lớn hơn và tóc dài hơn, chúng mặc vest với ve áo rộng và đi giày đen đế cao. Katrín để tóc lượn sóng. Những bức ảnh lúc này đã có màu. Tóc Albert bắt đầu ngả hoa râm. Erlendur tìm Einar và khi ông so sánh những đặc điểm của anh ta với hai anh trai cùng bố mẹ, ông có thể thấy anh ta trông khác họ khá nhiều. Hai người anh có những đặc điểm nổi bật của bố mẹ, đặc biệt là người cha. Còn Einar là một con vịt con xấu xí.

Ông bỏ cuốn album cũ xuống và lấy lên một cuốn mới hơn. Những bức ảnh trông như được chụp bởi Einar, chụp chính gia đình mình. Chúng không kể lại một câu chuyện dài lắm. Dường như Erlendur đã chìm đắm vào dòng đời của Einar khi ông biết người vợ của anh ta. Ông băn khoăn không biết chúng có phải là ảnh chụp trong tuần trăng mật của họ không. Họ đã đi khắp Iceland, đến Hornstrandir. Cả Thórsmork Herdubreidarlindir nữa. Đôi lúc họ đạp xe đạp. Đôi lúc họ lái một chiếc ô-tô cũ méo mó. Những bức ảnh đi cắm trại. Erlendur nghĩ là chúng được chụp vào giữa những năm 1980.

Ông xem qua cuốn album, rồi lại đặt nó xuống và lấy lên một cuốn mà ông nghĩ là mới nhất. Trong cuốn đó ông thấy một cô bé trên giường bệnh với dây dợ trên cánh tay và mặt nạ oxy trên mặt. Đôi mắt cô bé nhắm nghiền và xung quanh cô bé có rất nhiều thiết bị. Cô bé dường như được chăm sóc đặc biệt, ông dừng lại một chút trước khi xem tiếp.

Erlendur giật mình khi chuông điện thoại đột ngột reo. Ông để cuốn album xuống mà không gấp nó lại. Người gọi là Elín và bà ta đang rất kích động.

"Anh ta đã ngồi với tôi sáng nay" bà ta nói ngay.

"Ai cơ?"

"Anh trai của Audur. Tên anh ta là Einar. Tôi đã cố gắng liên lạc với ông. Anh ta nói chuyện với tôi và kể cho tôi nghe toàn bộ câu chuyện, người đàn ông tội nghiệp. Anh ta đã mất con gái, cũng giống như Kolbrún. Anh ta biết nguyên nhân cái chết của Audur. Đó là một căn bệnh trong gia đình của Holberg".

"Bây giờ anh ta ở đâu?" Erlendur hỏi.

"Anh ta rất đau khổ" Elín nói. "Anh ta có thể làm điều gì đó ngu ngốc đấy".

"Ý bà là sao, ngu ngốc ư?"

"Anh ta nói chuyện đó đã kết thúc rồi".

"Chuyện gì đã kết thúc cơ?"

"Anh ta không nói, chỉ nói là nó đã hết rồi thôi".

"Bà có biết anh ta đâu không?"

"Anh ta nói rằng mình sẽ quay trở về Reykjavík".

"Đến Reykjavík sao? Ở đâu? Anh ta có ám chỉ là anh ta sẽ làm gì không?"

"Không," Elín nói, "không nói gì cả. Ông phải tìm anh ta trước khi anh ta làm điều gì ngu ngốc. Anh ta cảm thấy vô cùng tồi tệ, người đàn ông tội nghiệp. Chuyện đó thật kinh khủng. Rất kinh khủng. Lạy Chúa, tôi chưa bao giờ thấy chuyện nào như thế".

"Chuyện gì?"

"Anh ta trông rất giống bố mình. Đó là một hình ảnh phản chiếu của Holberg và anh ta không thể sống với ý nghĩ đó. Anh ta không thể. Sau khi nghe chuyện Holberg đã làm với mẹ mình, anh ta nói rằng mình là một tù nhân trong chính cơ thể mình. Anh ta nói rằng dòng máu của Holberg đang chảy trong huyết quản của mình và anh ta không thể chấp nhận chuyện đó".

"Anh ta đang nói đến điều gì?"

"Như thể là anh ta căm ghét chính bản thân mình lắm" Elín nói. "Anh ta nói rằng mình không còn là mình trước kia nữa mà đã là một người khác, và anh ta tự đổ lỗi cho mình vì tất cả những chuyện đã xảy ra. Tôi có nói thế nào đi chăng nữa anh ta cũng không nghe".

Erlendur nhìn xuống cuốn album, nhìn vào cô bé đang nằm trên giường bệnh.

"Tại sao anh ta lại muốn gặp bà?"

"Anh ta muốn biết về Audur. Tất cả về Audur. Con bé như thế nào, nó chết ra sao. Anh ta nói rằng tôi là gia đình mới của anh ta. Ông đã từng nghe thấy điều tương tự chưa?"

"Anh ta có thể đi đâu nhỉ?" Erlendur nói và nhìn đồng hồ.

"Vì Chúa, hãy tìm anh ta trước khi quá muộn".

"Chúng tôi sẽ cố hết sức" Erlendur nói và đang định chào bà ta thì lại cảm thấy Elín còn điều gì muốn nói. "Sao? Bà còn chuyện gì nữa không?" ông hỏi.

"Anh ta đã trông thấy ông khai quật Audur lên" Elín nói. "Anh ta đã phát hiện ra nơi tôi sống và đi theo chúng ra đến nghĩa địa và nhìn thấy ông lấy cái quan tài ra khỏi ngôi mộ".

[giavui]

41

Erlendur phát lệnh tìm kiếm Einar. Những bức ảnh của anh ta được gửi đến các đồn cảnh sát ở Reykjavík và những thị trấn lớn, các thông cáo được gửi đến giới truyền thông. Erlendur yêu cầu rằng người đàn ông phải được yên, nếu có bất kỳ ai nhìn thấy anh ta phải liên lạc với ông ngay lập tức và không được làm gì khác cả. Ông nói chuyện ngắn gọn với Katrín - người đang không biết con trai mình ở đâu. Hai người con còn lại đang ở cùng bà. Bà đã nói cho họ nghe sự thật. Họ cũng không biết về nơi ở của em trai mình. Albert ở trong phòng khách sạn Esja cả ngày, ông gọi hai cuộc điện thoại, cả hai đều gọi đến cơ quan của ông ta.

"Thật là một tấn bi kịch kinh hoàng" Erlendur lẩm bẩm trong khi quay về văn phòng. Họ không tìm thấy dấu vết nào trong căn hộ của Einar cho thấy anh ta sẽ ở đâu. Ngày hôm đó trôi qua và họ chia nhau công việc. Elínborg và Sigurdur Óli nói chuyện với vợ cũ của Einar trong khi Erlendur đến Trung tâm Nghiên cứu Gen. Các tòa nhà mới của Trung tâm nằm trên đường West Country bên ngoài Reykjavík. Đó là một tòa nhà năm tầng với an ninh nghiêm ngặt ngay từ cửa ra vào. Hai nhân viên an ninh gặp Erlendur tại tiền sảnh rộng lớn. Ông đã thông báo trước là mình sẽ đến và bà giám đốc của Trung tâm cảm thấy hơi khó chịu khi buộc phải nói chuyện với ông trong vài phút.

Giám đốc là một trong số những người sở hữu công ty, một nhà di truyền học phân tử Iceland, từng học ở Anh và Mỹ, người đã đấu tranh cho ý tưởng đưa Iceland trở thành một cơ sở cho những nghiên cứu gen, từ đó phục vụ cho việc sản xuất thuốc. Sử dụng cơ sở dữ liệu, tất cả những tài liệu y học trong toàn quốc sẽ được tập trung lại và các thông tin y tế được xử lý sẽ giúp nhận dạng những rối loạn về gen.

Bà giám đốc đang chờ Erlendur trong văn phòng, đó là một người phụ nữ tầm năm mươi tuổi tên là Karítas. Vóc người bà mảnh mai hơn so với lúc xuất hiện trên ti vi với mái tóc ngắn đen tuyền và nụ cười thân thiện. Bà ta không hiểu Cục điều tra hình sự cần gì ở công ty của mình. Karítas mời Erlendur ngồi. Khi ông nhìn lên những bức tường được trang trí bằng nghệ thuật đương đại của Iceland, ông nói thẳng với bà rằng có một số điểm nghi vấn có ai đó đã đột nhập vào cơ sở dữ liệu và lấy đi những thông tin cực kỳ có hại.

Ông không biết đích xác là mình đang nói gì nhưng bà dường như hiểu điều đó rất rõ. Bà cũng không nói vòng vo, và Erlendur cảm thấy thật nhẹ nhõm vì điều đó. Ông đã trông chờ điều ngược lại. Một sự thông đồng yên lặng.

"Chuyện này rất nhạy cảm bởi dữ liệu cần phải được bảo mật," bà nói ngay khi Erlendur nói xong, "và đó là lý do tại sao tôi phải yêu cầu ông giữ chuyện này bí mật hoàn toàn giữa chúng ta. Chúng tôi đã biết có một sự truy cập trái phép vào cơ sở dữ liệu. Chúng tôi đã cho điều tra nội bộ vấn đề này. Các nghi vấn của chúng tôi hướng đến một nhà sinh học, nhưng chúng tôi không thể nói chuyện được với anh ta vì dường như anh ta đã biến mất khỏi mặt đất vậy".

"Là Einar sao?"

"Đúng, là anh ta. Chúng tôi vẫn đang thiết kế cơ sở dữ liệu, nên nói thật chúng tôi không muốn nói ra rằng mã khóa có thể bị bẻ và người ta có thể tự do tung tăng trong đó. Ông cũng hiểu điều đó mà. Mặc dù trong thực tế, đó không phải là vấn đề mã khóa".

"Tại sao các bà không trình báo với cảnh sát về vụ việc?"

"Như tôi đã nói, chúng tôi muốn tự giải quyết chuyện đó. Đó là một rắc rối của chúng tôi. Người ta tin tưởng rằng thông tin trong cơ sở dữ liệu không bị di chuyển hoặc bị sử dụng sai mục đích hoặc đơn thuần là bị đánh cắp. Cả cộng đồng cực kỳ nhạy cảm về vấn đề này, có thể ông đã biết, và chúng tôi muốn tránh sự cuồng loạn của đám đông".

"Sự cuồng loạn của đám đông ư?"

"Đôi khi có vẻ như cả nước đang chống lại chúng tôi vậy".

"Anh ta đã bẻ được mật mã à? Tại sao vấn đề lại không nằm ở mã khóa?"

"Ông làm như chuyện đó liên quan đến vấn đề do thám vậy. Không, anh ta không bẻ mật mã. Không thực sự là như vậy. Anh ta làm chuyện đó bằng một cách khác".

"Cách nào?"

"Anh ta lập ta một dự án mà không ai cho phép. Anh ta giả mạo các chữ ký, kể cả của tôi. Anh ta giả vờ là công ty đang nghiên cứu việc chuyển giao gen của một căn bệnh ung thư được phát hiện ra trong một vài gia đình ở Iceland. Anh ta đã lừa cả ủy ban bảo mật thông tin - một hình thức của cơ quan quản lý cơ sở dữ liệu. Anh ta đã lừa cả hội đồng đạo đức khoa học. Anh ta đã lừa cả chúng tôi ở đây".

Karítas ngừng một lát và nhìn đồng hồ. Bà đứng lên đi ra bàn và gọi thư ký để hoãn một cuộc họp trong vòng 10 phút rồi ngồi xuống với Erlendur.

"Đó là động lực học cho đến lúc này" bà ta nói.

"Động lực học ư?" Erlendur hỏi lại.

Karítas nhìn ông trầm ngâm. Chuông điện thoại trong túi Erlendur bắt đầu reo. Ông xin lỗi và nghe điện thoại. Người gọi là Sigurdur Óli.

"Đội pháp y đã khám xét căn hộ của Einar ở Stóragerdi" anh ta nói. "Họ vẫn chưa tìm thấy gì ngoại trừ việc Einar đã được cấp giấy phép sử dụng súng cách đây khoảng hai năm".

"Một giấy phép sử dụng súng ư?"

"Nó vẫn còn trong danh sách của chúng ta. Nhưng đó chưa phải là tất cả. Anh ta sở hữu một khẩu súng ngắn và chúng tôi phát hiện ra một nòng súng ngắn dưới gầm giường".

"Một nòng súng ư?"

"Anh ta đã cưa cái nòng ra. Đôi khi người ta làm thế. Để bắn mình được dễ dàng hơn".

"Anh có cho là anh ta có thể nguy hiểm không?"

"Khi chúng ta tìm ra anh ta," Sigurdur Óli nói, "chúng ta cần tiếp cận một cách cẩn thận. Chúng ta không thể đoán được anh ta sẽ làm gì với khẩu súng".

"Anh ta khó có thể giết được ai với khẩu súng đó". Erlendur nói, ông đã đứng lên và quay lưng lại với Karítas để giữ bí mật cho câu chuyện.

"Tại sao không?"

"Anh ta đã có thể dùng nó," Erlendur hạ thấp giọng. "Với Holberg. Anh không nghĩ thế sao?"

"Tôi thực sự không biết".

"Gặp lại sau nhé!" Erlendur nói và tắt máy, sau đó ông lặp lại lời xin lỗi trước khi ngồi xuống.

"Đó là quy trình cho đến lúc này" Karítas nói lại phần vừa nói dở. "Chúng tôi xin những nhà chức trách cho phép thực hiện một dự án nghiên cứu, giống như trường hợp của Einar, nghiên cứu sự chuyển đổi gen của một căn bệnh cụ thể. Chúng tôi được cung cấp một danh sách đã được mã hóa tên của những người bị bệnh hoặc những người có thể mang mầm bệnh và so sánh nó với cơ sở dữ liệu về phả hệ đã được mã hóa. Sau đó chúng tôi có thể tạo ra một loại cây phả hệ được mã hóa".

"Giống như một cái cây nhắn gửi".

"Sao cơ?"

"Không có gì, bà cứ nói tiếp đi".

"Ủy ban bảo mật thông tin đã giải mã danh sách với tên của những người mà chúng tôi muốn nghiên cứu, cái mà chúng tôi gọi là một nhóm mẫu, gồm cả bố mẹ và người thân, và từ đó chúng tôi có một danh sách những người tham gia với số chứng minh thư của họ, ông hiểu không?"

"Và đó là cách mà Einar lấy được tên và số chứng minh thư của bất cứ ai có bệnh trong gia đình những người ấy".

Bà gật đầu.

"Tất cả những điều này đều được thực hiện ở ủy ban bảo mật thông tin à?"

"Tôi không biết ông muốn tìm hiểu sâu đến đâu. Chúng tôi đang hợp tác với các bác sĩ và rất nhiều cơ sở khác nữa. Họ trình tên của những bệnh nhân lên ủy ban đó, ủy ban này mã hóa tên và số chứng minh thư rồi gửi đến Trung tâm Nghiên cứu Gen này. Chúng tôi có một chương trình về phả hệ chuyên dụng, chương trình này sắp xếp các bệnh nhân thành từng nhóm dựa trên mối quan hệ giữa họ. Sử dụng chương trình này, chúng tôi có thể chọn ra những bệnh nhân có thể cung cấp những thông tin thống kê tốt nhất cho việc tìm kiếm các rối loạn gen cụ thể. Sau đó chúng tôi yêu cầu các cá nhân trong nhóm này tham gia vào nghiên cứu. Ngành di truyền học rất có ích trong việc kiểm tra xem liệu có ai bị mắc một căn bệnh di truyền không, nó còn có ích trong việc chọn ra một mẫu tốt, và là một công cụ tuyệt vời trong việc tìm kiếm các rối loạn gen".

"Tất cả những gì mà Einar cần phải làm là giả vờ tạo ra một mẫu và mã hóa cái tên, tất cả được hỗ trợ bởi ủy ban bảo mật thông tin".

"Anh ta đã nói dối chúng tôi rồi sau đó anh ta bỏ đi".

"Tôi có thể hiểu được chuyện này gây khó khăn cho các bà đến thế nào".

"Einar là một trong những người đứng đầu ở đây và là một trong những nhà khoa học giỏi nhất của chúng tôi. Một người đàn ông tuyệt vời. Tại sao anh ta lại làm chuyện đó?" Bà giám đốc hỏi.

"Con gái anh ta chết," Erlendur nói. "Bà không biết chuyện đó sao?"

"Không," bà ta trả lời và nhìn ông chằm chằm.

"Anh ta làm việc ở đây bao lâu rồi?"

"Hai năm".

"Chuyện đó diễn ra trước đấy cơ".

"Con gái anh ta chết thế nào?"

"Cô bé bị một căn bệnh thần kinh do di truyền. Anh ta là người mang bệnh nhưng không biết về căn bệnh đó trong gia đình mình".

"Một nghi vấn về gen đằng nội ư?"

Erlendur không trả lời. Ông cảm thấy mình đã nói đủ.

"Đó là một trong số những vấn đề liên quan đến loại cơ sở dữ liệu di truyền học này. Các căn bệnh có xu hướng nhảy ra khỏi cây phả hệ một cách ngẫu nhiên và sau đó lại hiện ra khi anh ít ngờ đến nó nhất".

Erlendur đứng lên. "Và các bà giữ tất cả những bí mật này. Những bí mật xưa cũ của mỗi gia đình. Những bi kịch, nỗi đau và cái chết, tất cả đều được sắp xếp và phân loại trên máy tính. Những câu chuyện về các gia đình và số phận mỗi cá nhân. Những câu chuyện về bà, và về tôi. Các bà giữ toàn bộ trong bí mật và có thể lấy nó ra bất cứ khi nào bà muốn. Một Jar City của cả cái đất nước này".

"Tôi không hiểu ông đang nói gì" Karítas nói. "Một Jar City ư?"

"Không, tất nhiên là không" Erlendur nói rồi đi ra.

[giavui]

42

Khi ông quay về nhà buổi tối hôm đó, vẫn chưa có tin tức gì về Einar. Gia đình anh ta đã tề tựu lại bên nhau. Albert đã rời khách sạn vào buổi chiều và quay về nhà sau một cuộc điện thoại đầy xúc động với Katrín. Vợ chồng hai người con đầu cũng ở đó và cô vợ cũ của Einar cũng đến. Elínborg và Sigurdur Óli đã nói chuyện với cô ta trước đó nhưng cô ta nói rằng mình không thể biết được Einar đang ở đâu. Anh ta đã không liên lạc gì với cô nửa năm rồi.

Eva Lind về nhà sau Erlendur một lát và ông kể cho con bé nghe toàn bộ quá trình điều tra. Những dấu tay ở nhà Holberg phù hợp với vân tay của Einar trong nhà anh ta.

Cuối cùng anh ta cũng đã đến gặp bố mình và dường như đã giết ông ta. Erlendur cũng nói với Eva Lind về Grétar, giả thuyết lớn nhất về sự biến mất của gã là gã đã tống tiền Holberg theo một cách nào đó, có thể là bằng những bức ảnh. Dựa trên những chứng cứ mà họ có, Erlendur nghĩ rằng rất có thể Grétar đã chụp những bức ảnh lật mặt Holberg, thậm chí là những vụ hiếp dâm không ai biết và có thể sẽ không bao giờ lộ ra. Bức ảnh ngôi mộ Audur cho thấy Grétar biết chuyện gì đã xảy ra và có thể đã kiểm chứng điều đó, và rằng gã đã thu thập tin tức về Holberg, có khả năng là để tống tiền hắn.

Hai bố con nói chuyện đến đêm khi những hạt mưa rơi đập vào cửa sổ và những cơn gió lại rít lên liên hồi. Eva Lind hỏi bố tại sao ông cứ xoa ngực mình, gần như là bản năng vậy. Erlendur nói cho con biết về những cơn đau mà ông thường cảm thấy, ông đổ lỗi cho cái đệm đã cũ nhưng Eva Lind yêu cầu ông đi gặp bác sĩ. Ông không hào hứng với ý tưởng đó chút nào.

"Ý bố là sao? Bố sẽ không đi khám bác sĩ ư?" Con bé nói và Erlendur ngay lập tức thấy hối hận vì đã nói ra chuyện đó.

"Không có gì đâu" ông nói.

"Hôm nay bố hút bao nhiêu điếu thuốc?"

"Không quan trọng đâu con".

"Thôi đi, bố bị đau trong ngực, bố hút thuốc như cái ống khói vậy, lại chẳng đi đâu ngoại trừ đi bằng xe, sống toàn bằng đồ ăn nhanh chiên lên, và còn từ chối không đi khám bệnh nữa! Rồi sau đó bố ném vào mặt con những lời lăng mạ vì lối sống của con cho đến khi con phải khóc hu hu như một đứa trẻ. Bố nghĩ chuyện đó là bình thường à? Bố có bị điên không đấy?"

Eva Lind đang đứng đó, nhìn chằm chằm như thần sấm xuống người bố đang ngập ngừng không dám ngẩng lên mà chỉ ngượng ngùng nhìn xuống sàn nhà.

"Bố sẽ kiểm tra nó" cuối cùng ông nói.

"Kiểm tra nó! Bố có cược là bố sẽ đi khám không?!" Eva Lind quát lên. "Lẽ ra bố đã phải làm điều đó từ lâu rồi mới phải. Đồ nhút nhát".

"Bố sẽ đi ngay trong sáng ngày mai mà" ông nói và nhìn con gái.

"Thế còn được" con bé nói.

Erlendur đang chuẩn bị đi ngủ thì điện thoại reo. Sigurdur Óli báo với ông rằng cảnh sát đã nhận được trình báo về một vụ đột nhập vào nhà xác ở Barónsstígur.

"Nhà xác ở Barónsstígur" Sigurdur Óli nhắc lại khi không thấy Erlendur nói gì.

"Ôi, lạy Chúa" Erlendur rên rỉ. "Và sao?"

"Tôi không biết" Sigurdur Óli nói. "Họ vừa mới gọi cho tôi và tôi nói rằng sẽ liên lạc với ông. Họ không biết gì về động cơ đột nhập. Có thứ gì khác ngoài những xác chết dưới đó không?"

"Tôi sẽ gặp cậu ở đó" Erlendur nói. "Đưa cả ông bác sĩ pháp y đến đó nữa", ông nói thêm và đặt điện thoại xuống.

Eva Lind đang ngủ trong phòng khách trong lúc ông mặc áo khoác và đội mũ rồi nhìn đồng hồ. Đã quá nửa đêm. Ông đóng cửa nhẹ nhàng để không làm con thức giấc, rồi lao xuống cầu thang và lên xe.

Khi ông đến nhà xác, đã có ba xe cảnh sát đậu ở đó. Ông nhận ra xe của Sigurdur Óli và ngay khi bước vào tòa nhà ông đã thấy ông bác sĩ đang rẽ ở khúc cua, bánh xe của ông ta rít trên mặt đường nhựa. Mặt ông ta ánh lên vẻ hung dữ. Erlendur đi nhanh xuống hành lang với cảnh sát và Sigurdur Óli đi ra khỏi phòng phẫu thuật.

"Hình như không mất thứ gì" Sigurdur Óli nói khi thấy Erlendur lao xuống hành lang.

"Nói cho tôi biết chuyện gì đã xảy ra" Erlendur nói rồi đi vào phòng phẫu thuật với anh. Những chiếc bàn phẫu thuật trống rỗng, tất cả các tủ đều đóng và không có dấu hiệu đột nhập ở đó.

"Có dấu chân trên khắp sàn nhà ở đây nhưng bây giờ chúng đã khô gần hết rồi" Sigurdur Óli nói. "Tòa nhà được nối với một hệ thống báo động, hệ thống này gọi đến trụ sở của một công ty an ninh và họ liên lạc với chúng ta cách đây 15 phút. Dường như tên trộm đập vỡ một cửa sổ phía sau và luồn tay qua để mở khóa. Không phức tạp lắm. Hắn vừa bước vào tòa nhà là hệ thống báo động đã reo lên. Hắn sẽ không có đủ thời gian để làm gì cả".

"Có thể đủ lắm chứ" Erlendur nói. Ông bác sĩ đã đến chỗ họ và rõ ràng là đang vô cùng khó chịu.

"Đứa quái quỷ nào lại đột nhập vào một nhà xác chứ?" ông ta nói.

"Holberg và Audur đâu?" Erlendur nói.

Ông bác sĩ nhìn Erlendur.

"Có việc gì liên quan đến vụ giết Holberg sao?" Ông ta hỏi.

"Có thể đấy" Erlendur nói. "Nhanh, nhanh, nhanh nào!"

"Họ để các xác chết trong phòng này", ông bác sĩ nói và đưa họ đến một cái cửa mà ông ta mở ra.

"Những cánh cửa này luôn luôn không khóa à?" Sigurdur Óli hỏi.

"Ai đánh cắp các xác chết làm gì chứ?" Ông ta cắt ngang, nhưng chợt đứng khựng lại luôn khi nhìn vào căn phòng.

"Thế còn bây giờ thì sao?"

"Cô bé đã mất rồi" ông bác sĩ nói như thể là không tin vào mắt mình, ông ta đi nhanh đến phòng lưu trữ, mở một cánh cửa khác và bật đèn.

"Chuyện gì vậy?"

"Quan tài của cô bé cũng mất rồi" viên bác sĩ đáp. Ông ta hết nhìn Sigurdur Óli lại quay sang Erlendur. "Chúng tôi đã làm một cái quan tài mới cho cô bé. Ai lại làm chuyện này cơ chứ? Ai lại có thể vô lương tâm như thế?"

"Tên anh ta là Einar," Erlendur nói, "và đó không phải là một sự vô lương tâm đâu".

Ông nói rồi quay đi. Sigurdur Óli theo ngay sau ông và họ đi nhanh ra khỏi khu nhà xác.

[giavui]

43

Trên đường đi Keflavík không có nhiều xe cộ vào đêm hôm đó và Erlendur lái nhanh hết mức mà chiếc xe ô-tô Nhật nhỏ bé mười năm tuổi của tôi có thể đi được. Mưa tuôn như trút xuống kính chắn gió làm cái cần gạt không kịp làm việc, và Erlendur nghĩ lại lần đầu tiên ông đến gặp Elín cách đây mấy ngày. Cứ như thể là cơn mưa không bao giờ chấm dứt vậy.

Ông đã bảo Sigurdur Óli yêu cầu cảnh sát Keflavík phải cảnh giác và phải đảm bảo rằng lực lượng hỗ trợ ở đó luôn trong tình trạng sẵn sàng. Họ cũng phải liên hệ với mẹ của Einar và cảnh báo bà ta về những sự việc gần đây. Ông muốn lái xe thẳng xuống nghĩa địa với hy vọng rằng Einar sẽ ở đó cùng với thi thể Audur. Ông chỉ có thể nghĩ được rằng Einar có ý định đưa em gái trở về ngôi mộ của mình.

Khi Erlendur đỗ xe lại ở cổng nghĩa trang Hvalsnes, ông thấy xe của Einar ở đó với cửa bên ghế lái và một cửa sau mở. Erlendur tắt máy, bước ra trời mưa và nhìn vào xe của Einar. Ông căng tai ra nghe nhưng chỉ thấy tiếng mưa ào ào xuống đất. Không có gió. Ông nhìn thẳng lên bầu trời đen kịt. Từ xa Erlendur có thể thấy một luồng ánh sáng trên lối vào nhà thờ và khi nhìn quanh nghĩa địa, ông thấy ánh sáng hắt ra từ chỗ ngôi mộ của Audur. Hình như có một thứ gì đó đang chuyển động chỗ ngôi mộ.

Và một chiếc quan tài nhỏ bé màu trắng.

Ông thận trọng tiến lại gần và bước rón rén đến chỗ người đàn ông mà ông nghĩ là Einar. Ánh sáng mạnh phát ra từ chiếc đèn xách tay mà người đàn ông mang theo và đặt nó xuống đất bên cạnh cái quan tài. Erlendur đi chầm chậm vào bên trong luồng ánh sáng. Anh ta ngẩng lên và nhìn chằm chằm vào mắt Erlendur. Erlendur đã nhìn thấy bức ảnh của Holberg khi còn trẻ và không nghi ngờ gì về sự giống nhau giữa họ nữa. Trán anh ta thấy và hơi tròn, lông mày rậm, mắt híp, xương gò má cao trên khuôn mặt gầy và răng hơi nhô ra. Mũi anh ta hẹp và môi cũng thế, nhưng cằm lại rộng và cổ dài. Họ nhìn vào mắt nhau một thoáng.

"Ông là ai?" Einar hỏi.

"Tôi là Erlendur. Tôi thụ lý vụ Holberg".

"Ông ngạc nhiên vì trông tôi rất giống ông ta phải không?"

"Có một vài điểm giống nhau nhất định" Erlendur đáp.

"Ông biết là ông ta đã cưỡng hiếp mẹ tôi" Einar nói.

"Đó không phải là lỗi của anh" Erlendur nói.

"Ông ta là bố tôi".

"Đó cũng không phải là lỗi của anh".

"Ông không nên làm thế này" Einar nói và chỉ tay vào cái quan tài.

"Tôi thấy mình phải làm như vậy" Erlendur nói. "Tôi phát hiện ra rằng cô bé chết vì cùng một căn bệnh giống như con gái anh".

"Tôi sẽ đặt cô bé lại đúng nơi của mình" Einar nói.

"Được thôi" Erlendur nói, đi chầm chậm đến cái quan tài. "Chắc chắn là anh muốn để cái này vào ngôi mộ nữa," Erlendur lấy ra một cái cặp nhỏ màu đen mà ông để trong xe từ lúc rời khỏi nhà người sưu tầm.

"Cái gì vậy?" Einar hỏi.

"Căn bệnh" Erlendur đáp.

"Tôi không hiểu..."

"Đó là mẫu sinh học của Audur. Tôi nghĩ chúng ta phải trả lại nó cho cô bé".

Einar nhìn vào cái túi rồi nhìn sang Erlendur, không biết phải làm gì. Erlendur tiến đến gần hơn cho đến khi ông đứng cạnh cái quan tài, nó ngăn họ làm hai bên, và ông đặt cái túi xuống đó rồi chầm chậm quay trở lại chỗ đứng lúc trước.

"Tôi muốn được hỏa táng" Einar đột nhiên nói.

"Anh có cả cuộc đời để sắp xếp việc đó" Erlendur nói.

"Ờ phải, cả cuộc đời" Einar nói, bỗng nhiên lên giọng. "Đó là cái gì? Một cuộc đời là cái gì khi con người ta mới lên bảy tuổi? Ông có thể nói cho tôi biết không? Đó là loại cuộc đời nào?"

"Tôi không thể trả lời điều đó" Erlendur đáp. "Anh có mang theo súng trong người không?"

"Tôi đã nói chuyện với Elín" Einar nói, lờ đi câu hỏi của ông. "Có thể ông đã biết. Chúng tôi nói về Audur. Em gái tôi. Tôi biết cô bé nhưng tôi không biết rằng đó là em tôi cho đến mãi về sau này. Tôi thấy ông mang em tôi ra khỏi ngôi mộ. Tôi có thể hiểu Elín khi bà ấy cố gắng tấn công ông".

"Làm sao mà anh biết về Audur?"

"Từ cơ sở dữ liệu. Tôi tìm ra những người chết vì chiều hướng đặc biệt của căn bệnh này. Lúc đó tôi không biết rằng tôi là con trai của Holberg và Audur là em gái tôi. Về sau tôi mới phát hiện ra điều đó. Tôi đã hiểu ra khi hỏi mẹ tôi".

Anh ta nhìn Erlendur.

"Sau khi phát hiện ra mình là một người mang mầm bệnh".

"Làm thế nào anh có thể liên kết Audur và Holberg lại?"

"Qua căn bệnh. Chiều hướng của nó. U não là một bệnh hiếm".

Einar yên lặng một lát rồi bắt đầu nói, một cách có phương pháp và không có chút lạc đề hay ủy mị nào, về những gì mà anh ta đã làm, như thể là anh ta đã chuẩn bị điều đó. Anh ta không bao giờ lên giọng mà chỉ nói bằng giọng trầm đều, đôi khi hạ thấp xuống thành tiếng thì thầm. Mưa rơi xuống đất, rơi lên cái quan tài và âm thanh trống rỗng ấy vang vọng trong tĩnh lặng của đêm. Anh ta mô tả lại việc con gái mình bất ngờ ốm khi mới lên bốn tuổi. Căn bệnh rất khó chẩn đoán và nhiều tháng trôi qua cho đến khi bác sĩ kết luận đó là một bệnh thần kinh hiếm gặp. Người ta nghĩ rằng đó là một bệnh di truyền qua gen và xuất hiện ở gia đình. Nhưng điều đặc biệt là nó không hề xuất hiện ở gia đình của cả mẹ và bố anh ta. Nó là một sự chệch hướng hoặc là một khuynh hướng khác mà các bác sĩ không thể giải thích được, trừ khi có xảy ra đột biến.

Họ nói rằng căn bệnh ở trong não của đứa trẻ và có thể giết con bé trong khoảng hai năm. Sau đó là giai đoạn mà Einar không thể mô tả cho Erlendur biết.

"Ông có con không?" Einar hỏi.

"Hai" Erlendur đáp. "Một trai một gái".

"Chúng tôi đã có con bé," anh ta nói, "và chúng tôi chia tay khi con bé qua đời. Không hiểu sao không gì có thể giữ chúng tôi lại bên nhau trừ nỗi buồn, những kỉ niệm và sự đấu tranh trong bệnh viện. Khi chuyện đó kết thúc, cuộc sống của chúng tôi dường như cũng chấm dứt luôn. Chẳng còn gì nữa".

Einar dừng lại và nhắm mắt. Cơn mưa chảy thành dòng trên khuôn mặt anh ta.

"Tôi là một trong những người đầu tiên làm cho công ty mới" sau đó anh ta nói. "Khi cơ sở dữ liệu được thành lập, dường như tôi được trở lại cuộc sống này. Tôi không thể chấp nhận câu trả lời của bác sĩ. Tôi cần phải tìm ra lời giải thích. Tôi lấy lại niềm say mê trong việc tìm ra cách thức mà căn bệnh đã truyền sang con gái mình. Cơ sở dữ liệu y tế được kết nối với một cơ sở dữ liệu di truyền học, và hai cơ sở này có thể được xử lý cùng nhau. Nếu ông biết mình đang tìm kiếm điều gì và bẻ được mã khóa, ông có thể thấy căn bệnh nằm ở đâu và có thể truy tìm ngược lại trong cây phả hệ. Ông thậm chí còn có thể nhìn thấy những sự chệch hướng. Những sự chệch hướng như tôi chẳng hạn. Và cả Audur nữa".

"Tôi đã nói chuyện với bà Karítas ở Trung tâm Nghiên cứu Gen" Erlendur nói, băn khoăn không biết nên nói thế nào cho Einar hiểu. "Bà ấy đã kể cho tôi nghe chiêu thức anh sử dụng để lừa họ. Tất cả những điều này đều rất mới với chúng tôi. Người ta không hiểu đích xác những việc khoa học có thể làm với các thông tin thu thập được. Những nội dung mà nó chứa đựng và những gì các anh có thể đọc được từ đó".

"Tôi đã bắt đầu nghi ngờ một số điều. Bác sĩ của con gái tôi đưa ra giải thuyết là đó là một căn bệnh di truyền qua gen. Lúc đầu tôi nghĩ rằng mình cứ đơn giản chấp nhận chuyện đó và tốt hơn hết là nên làm như thế. Rồi tôi bắt đầu nghi ngờ mẹ tôi. Tôi lừa bà để lấy một mẫu máu. Cả bố tôi nữa. Tôi không thể tìm ra dấu hiệu gì của bệnh. Cả hai mẫu. Nhưng tôi lại tìm ra căn bệnh trong tôi".

"Anh không xuất hiện triệu chứng nào ư?"

"Rất ít" Einar nói, "Tôi gần như mất khả năng nghe ở một bên tai. Có một khối u ở gần dây thần kinh nghe. Lành tính. Và tôi có những dấu hiện trên da nữa".

"Café au lait?"

"Ông đã biết về chuyện đó. Tôi nghĩ mình có thể bị nhiễm bệnh thông qua một sự biến đổi gen. Một sự đột biến. Nhưng tôi lại nghĩ là có một lời giải thích khác hợp lý hơn. Cuối cùng tôi đến chỗ cơ sở dữ liệu và lấy tên của một vài người mang bệnh mà có thể mẹ tôi có mối liên hệ nào đó. Holberg là một trong số họ. Bà nói với tôi cả câu chuyện ngay khi tôi tra hỏi bà với những mối nghi vấn của mình. Bà đã giữ yên lặng về vụ cưỡng hiếp ấy suốt bao nhiêu năm. Mà tôi lại chưa bao giờ bị ghét bỏ vì thân phận của mình. Ngược lại. Tôi là con út" anh ta nói như giải thích. "Đứa con bé nhỏ của bố mẹ".

"Tôi biết" Erlendur nói.

"Nghe điều đó mới hay ho làm sao!" Einar hét lên trong bóng đêm tĩnh mịch.

"Tôi không phải là con trai của bố tôi; bố ruột của tôi đã hiếp mẹ tôi; tôi là con trai của một kẻ hiếp dâm; ông ta đã truyền cho tôi những gen đồi bại, chúng không làm hại đến tôi nhiều mà lại giết chết con gái tôi; tôi có một người em gái chết vì một căn bệnh tương tự! Tôi vẫn chưa thể chấp nhận được tất cả chuyện đó, vẫn chưa thể hiểu được chuyện đó. Khi mẹ nói cho tôi biết về Holberg, cơn thịnh nộ trong tôi bùng lên và tôi chỉ vồ lấy nó. Ông ta là một kẻ đáng ghê tởm".

"Anh bắt đầu bằng cách gọi điện cho ông ta".

"Tôi muốn nghe giọng của ông ta. Không phải tất cả những thằng con hoang đều muốn gặp bố mình sao?" Einar nói, môi nở một nụ cười khẩy. "Thậm chí chỉ là một lần duy nhất trong đời".

[giavui]

44

Cơn mưa dần dần ngớt và lúc này đã tạnh hẳn. Chiếc đèn tỏa ra một luồng ánh sáng trên mặt đất và trên nước mưa, lúc này nước đã chảy thành từng dòng xuống lối mòn nhỏ cạnh những ngôi mộ. Họ đứng yên bất động, đối diện nhau, với cái quan tài ở giữa, nhìn vào mắt nhau.

"Ông ta hẳn phải sốc lắm khi nhìn thấy anh", cuối cùng Erlendur nói. Ông biết cảnh sát đang trên đường đến nghĩa địa và ông muốn tận dụng thời gian mình có với Einar trước khi sự ồn ào kéo đến. Ông cũng biết rằng gần như chắc chắn Einar mang vũ khí. Không thấy dấu hiệu của khẩu súng nhưng ông có thể cảm thấy là anh ta có nó. Anh ta luồn một bàn tay vào trong áo khoác.

"Ông nên nhìn thấy khuôn mặt của ông ta lúc đó" Einar nói. "Giống như Holberg vừa mới trông thấy một bóng ma trong quá khứ vậy, và bóng ma đó chính là bản thân ông ta".

°

Holberg đứng ở cửa ra vào nhìn người đàn ông đã bấm chuông, ông ta chưa từng nhìn thấy người đàn ông này trước đây nhưng vẫn nhận ra khuôn mặt đó ngay lập tức.

"Chào bố!" Einar nói bằng giọng mỉa mai. Anh ta không thể che giấu cơn giận dữ.

"Anh là ai?" Holberg nói, thực sự ngạc nhiên.

"Tôi là con trai ông", Einar đáp.

"Chuyện này là thế nào... anh là người đã gọi điện cho tôi sao? Anh hãy để cho tôi yên. Tôi không biết anh. Anh bị mất trí rồi".

Họ có chiều cao và vẻ bề ngoài giống nhau, nhưng điều làm Einar ngạc nhiên nhất là khi thấy Holberg già nua và ốm yếu đến thế nào. Khi ông ta nói, tiếng khò khè phát ra từ sâu trong phổi sau nhiều năm hút thuốc. Mặt ông ta xám xịt, gầy gò với vết nhăn nheo thâm quầng dưới mắt. Mái tóc bẩn màu xám bết chặt lấy da đầu. Làn da quắt queo. Những ngón tay vàng vọt, lưng hơi còng xuống, đôi mắt không màu và vô hồn.

Holberg đang định đóng cửa nhưng Einar khỏe hơn nên đã đẩy ông ta vào nhà. Anh ta ngửi thấy cái mùi ngay lập tức, giống như mùi của ngựa vậy, nhưng còn tệ hơn thế.

"Ông để thứ gì trong đây thế?" Einar hỏi.

"Anh ra khỏi đây ngay", giọng Holberg the thé khi ông ta quát Einar và ông ta quay trở vào phòng khách.

"Tôi có tất cả mọi quyền để ở đây" Einar nói, nhìn quanh thấy cái giá sách và cái máy tính ở góc phòng. "Tôi là con trai ông. Đứa con hoang tàn của ông. Tôi có thể hỏi ông một điều được không, thưa bố? Ông có cưỡng hiếp người phụ nữ nào khác ngoài mẹ tôi không?"

"Tôi sẽ gọi cảnh sát đấy!" Tiếng khò khè càng trở nên rõ hơn khi ông ta hét lên.

"Có ai đó đã phải làm điều đó lâu rồi" Einar nói.

Holberg do dự.

"Anh muốn gì ở tôi?" Ông ta nói.

"Ông không biết một chút gì về những chuyện đã xảy ra và đó chả phải là việc của ông. Ông không thể vô tâm hơn với những chuyện đó. Tôi nói có đúng không nhỉ?"

"Khuôn mặt đó..." Holberg không thể nói hết câu. Ông ta nhìn Einar với đôi mắt không màu một lúc lâu cho đến khi ông ta hiểu những gì mà Einar đang nói. Einar thấy Holberg ngập ngừng, thấy cái ông ta băn khoăn trước những điều mình vừa mới nói.

"Tao chưa từng cưỡng hiếp ai trong đời mình cả" cuối cùng Holberg nói. "Đó là một lời bịa đặt trắng trợn. Chúng nói tao có một đứa con gái ở Keflavík và mẹ nó buộc tội tao cưỡng hiếp ả ta, nhưng ả không bao giờ có thể chứng minh điều đó. Tao chưa bao giờ bị buộc tội hết".

"Ông có biết chuyện gì xảy ra với con gái mình không?"

"Tao nghĩ rằng nó đã chết từ khi còn bé rồi. Tao chưa bao giờ liên lạc với nó hay mẹ nó. Chắc chắn là mày hiểu điều đó. Con ả kiện tao tội hiếp dâm, mẹ kiếp!"

"Có lẽ ông biết về cái chết của một đứa trẻ trong gia đình mình chứ?" Einar hỏi.

"Mày đang nói đến chuyện gì?"

"Có đứa trẻ nào bị chết trong gia đình ông không?"

"Tất cả những chuyện này là sao?"

"Tôi có biết một vài trường hợp trong thế kỷ này. Một trong số đó là em gái ông".

Holberg nhìn Einar chằm chằm.

"Mày biết gì về gia đình tao? Làm cách nào...?"

"Anh trai ông, hơn ông hai mươi tuổi, đã chết cách đây mười lăm năm. Con gái ông ta chết năm 1941. Lúc đó ông mới mười một tuổi. Hai anh em ông được sinh ra cách nhau quá xa".

Holberg không nói gì và Einar nói tiếp.

"Căn bệnh ấy nên chết cùng với ông. Đáng lý ông nên là người cuối cùng mang mầm bệnh, ông là người cuối cùng trong dòng họ. Không kết hôn. Không có con. Không gia đình. Nhưng ông lại là một kẻ hiếp dâm! Một tên hiếp dâm khốn nạn và bệnh hoạn!"

Einar ngừng nói và nhìn chằm chằm vào Holberg với đôi mắt căm hờn.

"Và bây giờ tôi là người mang bệnh cuối cùng".

"Mày đang nói đến chuyện gì vậy?"

"Audur bị bệnh từ ông. Con gái tôi bị bệnh từ tôi. Chỉ đơn giản có thế. Không có trường hợp bị bệnh mới nào trong gia đình này kể từ khi Audur chết, ngoại trừ con gái của tôi. Chúng tôi là những người cuối cùng".

Einar di chuyển đến gần hơn, cầm lấy một cái gạt tàn nặng bằng thủy tinh và xoay nó trong tay.

"Và bây giờ thì nó đã kết thúc".

° ° °

"Tôi không bao giờ đến đó để giết ông ta. Chắc hẳn Holberg nghĩ rằng mình đang trong một mối nguy hiểm lớn. Tôi không biết tại sao tôi cầm cái gạt tàn lên. Chắc là tôi chuẩn bị ném vào ông ta. Có thể tôi muốn tấn công ông ta. Holberg di chuyển trước, ông ta tấn công và bóp cổ tôi nhưng tôi đã đánh vào đầu ông ta khiến ông ta ngã ra sàn nhà. Tôi làm điều đó mà không nghĩ ngợi gì. Lúc đó tôi bị kích động mạnh. Lúc trước khi đến, tôi đã băn khoăn không biết cuộc gặp của chúng tôi sẽ kết thúc thế nào, nhưng tôi chưa bao giờ lường trước chuyện đó. Chưa bao giờ. Ông ta đập đầu vào cạnh bàn rồi ngã xuống sàn và bắt đầu chảy máu. Tôi nhìn xung quanh, thấy một mẩu giấy và một cái bút chì nên đã viết lại rằng 'Tôi là ông ta'. Đó là điều duy nhất mà tôi có thể nghĩ ra sau khi tôi gặp ông ta ngoài cửa. Rằng tôi là ông ta. Rằng tôi là người đàn ông đó. Và người đàn ông đó là cha tôi".

Einar nhìn xuống dưới đáy mộ.

"Trong đó có nước", anh ta nói.

"Chúng tôi sẽ thu xếp chuyện đó" Erlendur nói. "Nếu anh có súng, hãy đưa nó cho tôi" Erlendur đến gần Einar nhưng anh ta không có vẻ gì là quan tâm.

"Những đứa trẻ là những triết gia. Có lần con gái tôi đã hỏi tôi trong bệnh viện, 'Tại sao chúng ta lại có mắt hả bố?' Tôi nói rằng có mắt thì chúng ta mới nhìn được".

Einar ngừng lại. "Con bé đã sửa lời tôi", anh ta nói như nói với chính mình. Einar nhìn Erlendur. "Con bé nói rằng nó để chúng ta có thể khóc".

Sau đó dường như anh ta đang đưa ra một quyết định.

"Ông là ai nếu không phải là chính mình?" Anh ta nói.

"Bình tĩnh nào" Erlendur nói.

"Lúc đó ông là ai?"

"Mọi chuyện sẽ ổn cả thôi".

"Tôi đã không nghĩ những chuyện này có thể xảy ra theo chiều hướng này, nhưng bây giờ thì đã quá muộn".

Erlendur không thể hiểu được ý anh ta.

"Mọi chuyện qua rồi".

Erlendur nhìn anh ta qua làn ánh sáng.

"Nó kết thúc tại đây" Einar nói.

Erlendur nhìn thấy Einar lấy khẩu súng ra khỏi áo khoác và hướng nòng về ông khi ông tiến lại gần hơn. Erlendur dừng lại. Trong ánh đèn, Einar quay cái nòng súng ngược lại và chĩa vào tim mình. Anh ta làm điều đó rất nhanh. Erlendur tiến đến bên anh ta, quát lên khi anh ta làm thế. Một tiếng súng vang lên. Trong khoảnh khắc tai Erlendur ù đi. Ông lao mình sang phía Einar và cả hai ngã nhào xuống nền đất.

[giavui]

45

Có lúc ông cảm thấy như linh hồn đã bỏ mặc mình và chỉ có cơ thể trống rỗng còn tồn tại, ông nhìn đăm đăm vào bóng tối với đôi mắt vô hồn.

Erlendur ngồi trên bờ ngôi mộ và nhìn xuống Einar đang nằm cạnh đó. Ông cầm lấy chiếc đèn, chiếu xuống và thấy rằng anh ta đã chết. Sau khi đặt đèn xuống, ông bắt đầu hạ chiếc quan tài xuống đất. Ông mở nó ra trước, đặt cái bình vào trong rồi đóng nắp lại. Ông phải cố gắng lắm mới hạ được chiếc quan tài một mình, ông tìm thấy một cái xẻng mà người ta để lại trên một đống đất gần đó. Sau khi làm dấu thập trên quan tài, ông bắt đầu xúc đất lên, và mỗi lần tiếng sỏi đất nặng nề đập vào cái nắp trắng với một âm thanh sâu, trống rỗng, ông lại thấy lòng đau nhói.

Erlendur cầm lấy cây cọc trắng bị gẫy nằm bên cạnh ngôi mộ, cố gắng đặt nó vào đúng chỗ và dùng hết sức mình để nâng tấm bia đá lên. Ông đang làm nốt công việc thì nghe thấy tiếng những xe cảnh sát đầu tiên và tiếng người gọi khi họ vào trong nghĩa địa. Sigurdur Óli và Elínborg đang gọi ông. Những con người được chiếu sáng bởi đèn pha của xe tạo thành những cái bóng khổng lồ trong đêm tối. Ông thấy mỗi lúc một nhiều ngọn đuốc đang đến gần mình.

Ông thấy Katrín và ngay sau đó Elín. Katrín nhìn ông đầy thắc mắc và khi bà nhận thấy chuyện gì đã diễn ra, bà lao người về phía Einar, gào khóc và ôm lấy người con trai, ông không muốn ngăn bà lại. Ông thấy Elín quỳ xuống bên bà. Ông nghe thấy Sigurdur Óli hỏi xem ông có ổn không và thấy Elínborg cầm khẩu súng ngắn rơi xuống đất lên. Ông thấy các cảnh sát khác đến và những ánh đèn flash của máy ảnh từ xa trông như ánh chớp.

Ông nhìn lên. Trời lại bắt đầu mưa, nhưng hình như mưa đã nhẹ hạt hơn.

Einar được chôn cất bên cạnh em gái mình ở nghĩa trang Grafarvogur. Đó là một lễ tang bí mật. Erlendur đã gặp Katrín, ông kể cho bà nghe về cuộc gặp gỡ giữa Einar và Holberg. Erlendur nói rằng anh đã tự vệ nhưng Katrín biết rằng ông đang cố gắng xoa dịu nỗi đau của mình.

Trời vẫn mưa nhưng những cơn gió mùa thu đã giảm dần. Mùa đông đến nhanh với băng giá và bóng tối. Erlendur thích điều đó.

Vì con gái cứ khăng khăng một mực, cuối cùng ông cũng đi khám bác sĩ. Ông bác sĩ nói rằng cơn đau trong ngực ông là do một cái sụn sườn bị tổn thương, có thể đó là do ông nằm ngủ trên một cái đệm quá tệ và thiếu vận động.

Một ngày, bên nồi thịt hầm đang sôi sùng sục, Erlendur hỏi Eva Lind xem nên chọn tên gì cho đứa trẻ nếu cô sinh ra một bé gái. Cô nói rằng mình muốn bố đưa ra một vài gợi ý.

"Bố muốn gọi con bé bằng cái tên gì?" Cô hỏi.

Erlendur nhìn con gái.

"Audur" ông đáp. "Bố nghĩ gọi nó là Audur là hay nhất".


Hết

[giavui]

Chương 2
Trâm vừa ra khỏi khung cửa sau văn phòng, lũ học trò tụm năm tụm ba rải rác trên sân cờ rùng rùng chạy về phía hành lang. Một thoáng, chúng đã biến mất vào lớp học gần thang lầu. Trâm chỉ nghe thấy chúng nó kêu Cô Trâm, cô Trâm chúng mày ơi! Nàng nhìn lên dãy lầu cao trên đồi, phía những lớp học im lìm trống vắng chiều thứ năm, ngập ngừng một lát rồi theo lối đi lát xi- măng nối liền văn phòng giáo sư với những lớp học. Lối đi quen thuộc này, mỗi buổi sáng cùng đi với các cô bạn đồng nghiệp để đến lớp, nàng không chú ý mấy. Hôm nay quanh sân không có những cặp mắt tò mò, những tiếng chào của lũ học trò, nhưng Trâm lại thấy bối rối và thoáng một chút lo âu. Vì hôm nay nàng phải "đương đầu" cả với lũ học trò đệ nhị cấp, lớn tồng ngồng, cao lênh khênh, không chỉ là lũ bé loắt choate của đệ lục, đệ ngũ nàng dạy hằng ngày. Chiều này đến phiên Trâm coi cấm túc.

Gần đến bậc thềm lên hành lang. Trâm quay nhìn lại phía văn phòng định chờ Thế, gã giáo sư đồng nghiệp, để cùng vào lớp. Nhưng nhớ lại vẻ mặt nhăn nhở và con mắt gằm gằm của hắn hay nhìn lén mình, nhớ lại chính chiều nay hắn dàn xếp với văn phòng để được cắt phiên xem cấm túc chung với mình, Trâm bực tức đi thẳng. Tiếng giày gót nhỏ của Trâm nhẹ nhàng vang lên trong hành lang vắng. Tiếng ồn ào trong lớp thưa dần rồi ngưng bặt. Trâm dừng lại ngoài cửa để tìm một dáng điệu quả quyết cuối cùng rồi bước vào lớp. Tiếng sột soạt mạnh mẽ bất ngờ của hàng chục chân tay bật dậy cùng một lúc. Trâm có cảm tưởng đang đi đến trước một quân đoàn chỉnh tề hàng ngũ bồng súng chào một nhân vật cao cấp. Rồi tiếng hô nghiêm vừa dõng dạc vừa có vẻ đù bỡn của một thằng học trò cuối lớp vọng lên. Trâm nhìn rất nhanh xuống đám đông rồi bước lên bục gỗ. Mọi lần vào lớp, Trâm vẫn khoát tay và gật đầu nhè nhẹ ra dấu cho học trò ngồi xuống. Nhưng bây giờ nàng chợt lúng túng. Không thể dùng cử chỉ thường lệ đó với những đứa học trò đầu trâu mặt ngựa to lớn thế này. Nhưng nếu dùng lời nói, lại rắc rối trong cách xưng hộ Trong đám học trò này, có đứa bằng Trâm, có đứa lớn hơn Trâm nữa về tuổi tác, nhân dáng mà biết đâu vè kinh nghiệm sống nữa. Học trò bây giờ, mới nứt mắt đã thuốc lá, cà- phê, rượu trà, đàn bà. Tụi nó khoe khoang và hãnh diện về cái sớm biết của mình, ngang nhiên sống buông thả và bất chấp như một tay chơi sõi đời thực thụ. Vậy Trâm không thể gọi chúng nó là các em như đối với bọn học trò nhỏ của nàng. Nhưng chúng không lớn hơn nàng bao nhiêu nên gọi bằng các anh có vẻ thân thiện và tâng bốc quá… nhanh trí và vui tính, Trâm tìm ngay ra một lối khác, vừa giễu cợt, vừa vô hại:

- Mời… các ngài ngồi xuống.

Những tay chân lều nghiều vất vả xếp vào hàng chỗ cũ. Một vài tiếng cười khúc khích lẫn với tiếng bàn tán suit soạt về Trâm, về thái độ và cách xưng hô vừa rồi. Một vài đứa chưa chịu ngồi, đứng phỗng ra như trời trồng nhìn đăm đăm lên Trâm.

Mấy thằng bạn bên cạnh phát vào vai chúng nó:

- Ê, sửng mày, cấm túc gấp đôi đa!

Chờ cho quí vị an tọa xong, Tram vắt cái áo khoác lông trắng lên thành ghế rồi nhẹ nhàng ngồi xuống. Nàng có cảm tưởng như hàng chục cái máy ảnh nhắm vào tóc, vào mặt, vào thân hình mình.

Lúc đó, Thế vào. Cả lớp sắp đứng lên, hắn khoác tay bảo đừng. Thân hình loắt choate gầy tép như cò hương của hắn lướt qua một lượt các dãy bàn. Rồi Thế trở lên, cẩn thận chậm rãi đặt vở sách ngay ngắn trước mặt Trâm. Hai tay chắp sau lưng, hắn đứng lom khom nhìn xuống lũ học trò ngông nghênh đang có vẻ bất cần sự hiện diện của hắn. Một giọng cuối lớp bất ngờ bật lên như cái pháo vừa châm ngồi:

- Thưa cô, sao hôm nay phải hai giáo sư cấm túc?

Trâm chưa kịp trả lời, đã nghe Thế đáp… phắt:

- Hôm nay các cậu đông.

Có tiếng khác phản đối:

- Có khi còn đông hơn mà vẫn một giáo sư.

Thế im. Chúng nó xì xào cười nói. Trâm cũng đang cười thầm. Có lẽ chúng nó biết dụng ý của tên giáo sư mà chúng ác cảm nhất. Bỗng nhiên Trâm mỉm cười phụ họa. Như vậy để chúng biết đối với nàng, Thế chẳng ra cái xơ múi gì cả.

Nhưng rồi Trâm trở lại công việc ngaỵ Nàng vờ nhường bàn giáo sư cho Thế. Hắng lắc đầu đi lảng ra phía hành lang. Còn lại một mình, Trâm lâm vào tình trạng lúc đầu. Nàng kéo chiếc ghế ra xa bàn một tí, ngồi chênh chênh tránh nhìn thẳng xuống những cặp mắt chằm chằm nhìn lên. Trâm muốn khoác chiếc áo lông vào. Nhưng chưa lạnh, cửa kính đóng kín, không khí trong phòng ấm áp dễ chịu. Trâm lại ngồi yên và bứt rứt tiếc đã không mặc áo từ lúc ở nhà.

Gần hai tháng đến dạy trường này, hôm nay là lần đầu tiên nàng không mặc áo len trước mặt học trò. Lần đầu tiên nàng chúng trông thấy thân hình thật của nàng. Không có cái áo khoác ngoài, vẻ nghiêm trang già dặn cũng mất đi. Ở Trâm toát ra cái vẻ trẻ trung tươi mát của trái cây vừa chín, vẻ dịu dàng gợi cảm của người đàn bà trẻ con. Mái tóc đen mướt chải bồng vấn thật cao, chiếc áo màu rêu đá bó sát thân hình thon nhỏ, đôi giày mule trắng gót nhỏ thanh thanh. Trâm biết lối phục sức đó không thích hợp với vai trò mình. Nhưng nàng không thể làm khác. Xõa dài mái tóc, mang guốc hay dép nàng còn cỏ vẻ đơn sơ và bé bỏng hơn nữa. Phải làm cho roam lên, cho già đi một tí. Nhưng nụ cười. Nụ cười thoáng qua đôi môi nhỏ đều, hàng răng nở trắng, qua đôi mắt đen kẻ đuôi vừa tinh nghịch vừa mơ màng. Trong cái lốt ấy, Trâm có tác phong tài tử hơn là giáo sự Tất cả tố cáo cái vẻ đẹp trẻ trung non nớt và vui tươi không thể nào che giấu của một cô giáo nhỏ tuổi dạy trường con trai của nàng.

Chờ cho không khí bỡ ngỡ xa lạ giữa hai phe mất đi, Trâm mới giở sổ, gọi tên những học trò bị cấm túc. Tiếng nàng vang lên mạnh, sắc, rõ ràng và thản nhiên vô cùng. Từng đứa đứng lên, rồi ngồi xuống. Trật tự vãn hồi dần dần trong đám lâu la đầu trâu mặt ngựa phạm pháp với những trọng tội: nghỉ học không xin phép, phá trật tự trong lớp, không đầy đủ nhiệm vụ trực.

Bỗng Trâm ngập ngừng ở một cái tên quen. Nàng gọi nhỏ hơn:

- Nguyễn Duy Minh.

Trâm đưa mắt nhìn xuống tìm kiếm và bắt gặp nó ở bàn thứ ba bên trái. Minh nhìn lên. Hai con mắt đen nhỏ bối rối một giây rồi cúi xuống mặt bàn. Nụ cười dè đặt, bỡ ngỡ còn đọng lại trên môi hồng ướt. Trâm nhướng mày lên cao một tí, tỏ dấu ngạc nhiên rồi dịu dàng mỉm cười để trấn tĩnh ngaỵ Nàng muốn hỏi, Minh đó à? Em cũng bị cấm túc sao? Nhưng nàng bỏ Minh bối rối ngồi xuống, kéo cây bút viết hí hoáy lung tung xuống tờ giấy trắng của thằng học trò ngồi cạnh, nàng gọi tiếp những tên khác.

Đọc xong bản "danh nhân" dài thượt bat rang chưa kịp lấy hơi, Trâm đã phải lắng nghe những tiếng lộn xộn dưới kia vọng lên:

- Thưa cô, thiếu tên em.

- Thưa cô, em đâu có bị phạt vì vô kỷ luật.

- Thưa cô… thưa cô…

Trâm gõ gõ cây bút máy xuống mặt bàn nghĩ thầm: À, lũ quỉ bắt đầu làm loạn rồi đây. Phải cao tay ấn lại, dễ dãi không xong rồi.

Một vài đứa đi trễ, mãi lúc ấy mới vào vây quanh trước bàn nàng nộp phiếu đi phạt. Có đứa giả vờ quên không đem phiếu, nắn nót viết tên mình lên mảnh giấy, kiêm cớ để đứng án ngữ lâu hơn trước mặt nàng. Nhân cơ hội đó, những đứa không việc gì cũng đùng đùng kéo lên vây gần kín bàn. Phần nhiều là những đứa lớn, đệ nhất, đệ nhị. Loạn, loạn thật rồi, Trâm lờ đi, cố thản nhiên, nhưng nàng cũng biết chúng nhìn mình chòng chọc và quan sát từng li từng tí cô giáo mới nhỏ bé mà lần đầu tiên chúng có dịp "nhìn tận mặt" như thế. Có tiếng sột soạt xê dịch không ngừng dưới các dãy bàn ghế. Trâm đứng lên, bảo chúng nó về chỗ. Lúc nàng nhìn xuống đám học trò tinh quái đã tự động hoán vị tự bao giờ. Những đứa to đầu lên chiếm hết mấy bàn trên. Các chú nhóc con bị đàn anh đuổi xuống cuối lớp. Và những cái đầu cái vai, thân hình, tay chân to lớn kềnh càng đó cố xếp gọn vào chỗ ngồi chật chội của mình, cứ như lù lù vươn lên trước mặt Trâm, mỗi lúc một tiến gần về phía nàng. Trâm lại nghĩ thầm, quân lưu manh thật, để xem còn giở trò gì nữa đây.

Trâm nhìn lại đồng hồ taỵ Mười lăm phút sơ khởi trôi quạ Bây giờ phải vào cuộc. Bắt chúng làm cái gì để chúng nhận ra là đang bị phạt. Đi cấm túc mà phây phây như đi xem trình diễn văn nghệ không bằng.

Trâm nghiêm giọng hỏi:

- Mấy lần trước, các ngài làm gì trong giờ cấm túc?

Một tiếng la ào lên như nước vỡ. Từng loạt câu trả lời náo loạn cả lên:

- Thưa cô, mấy giáo sư trước ác lắm…

- Thưa cô, hốt rác quanh trường…

- Thưa cô, giẫy cỏ sân thể thao…

- Thưa cô, chùi cửa kính…

- Quét màng nhện…

- Tổng vệ sinh…

Chờ chúng nó kê khai hết những hình phạt đó, Trâm ôn tồn nói:

- Giờ không phải mình tôi coi cấm túc, phải hỏi ý kiến thầy Thế nữa.

Thế lảng vảng ngoài hành lang nghe nhắc đến, hấp tấp bước vào:

- Tùy ý cô giáo, tôi miễn.

- Vậy tôi chia công tác cho chúng nó nhưng nhờ anh làm cảnh binh giữ trật tự giùm.

- Xin nhận.

Thế lại ra hành lang đứng nhìn vào cửa sổ, chờ bắt quân gian.

Trâm nhìn xuống những cặp mắt chờ đợi:

- Tôi không đủ kinh nghiệm và khả năng để chỉ huy các ngài trong những công tác vệ sinh đó. Nhưng các ngài đừng lo thất nghiệp. Chiều nay tôi xin đề nghị một chương trình hoạt động mới. Nhưng không hoàn toàn bắt buột phải theo. Nếu các ngài phản đối, có thể tìm một giải pháp khác.

Cả lớp nhao nhao:

- Thưa cô tụi em đồng ý.

- Chưa biết trước mà đống ý là ngốc, điên hay mạo hiểm không phải cách.

Chờ tràng cười của chúng dứt, Trâm tiếp:

- Hiện nay trường mình đang cổ động phong trào làm bích báo. Cuối năm sẽ chọn một số những bài xuất sắc của bích báo mỗi lớp để cho vào đặc san chung. Còn một tháng nữa mỗi lớp phải có một tờ bích báo. Sẽ có một ban giáo sư kiểm soát. Lớp nào thiếu tất nhiên sẽ lôi thôi. Nhiều lớp đang hoạt động ráo riết. Tuy nhiên, số bài vở tôi được xem qua còn nghèo nàn. Vậy nhân dịp này tôi muốn các ngài dùng hai giờ cấm túc này để… sáng tác. Tôi sẽ góp bài lại, kiểm soát chọn lựa và tất nhiên mục gì hay sẽ cho vào báo. Ai bằng lòng, đưa tay lên.

Trừ một vài thằng nhóc con ngơ ngẩn, cả lớp vội vàng hăng hái đưa tay trước lời đề nghị bất ngờ đó. Nhưng vẻ hăng hái bồng bột không suy tính đó nhụt xuống ngaỵ Những nét mắt trở nên ngại ngần và từng cánh tay dần dần hạ thấp xuống.

- Thưa cô, không có giấy để viết…

- Thưa cô, không đủ thì giờ…

- Thưa cô, không… có khả năng sáng tác.

- Em chót môn Việt văn.

Từng ấy tiếng nhao nhao lên một lúc. Trâm thong thả:

- Có người không đủ khả năng để viết thật. Nhưng cũng có thể thay thế, góp phần bằng vài mẩu chuyện vui cười, nhớ lại các danh ngôn, những mục sưu tầm khảo cứu nho nhỏ. Còn vấn để thì giờ, không nên thắc mắc. Sáng tác, trừ những tác phẩm dài, không hẳn cần đến yếu tố thời gian. Một bài thơ, một đoạn văn, một trang tùy bút, chỉ một thoáng là xong. Có khi ngồi nặn óc suốt ngày không ra một chữ, đó là trường hợp cạn đề tài và nhất là thiếu cảm hứng. Về chuyện thiếu giấy thì tôi sẽ giải quyết giùm.

Trâm giở quyển sổ dày năm trăm trang, giấy trắng noon, bìa đen, gáy mạ chữ vàng, đưa lên cho học trò xem:

- Ai cần giấy mời lên đây.

Một, hai, ba đứa; một, hai, ba bàn rồi tất cả chúng nó đạp bàn đạp ghế tuôn lên xin giấy. Hàng chục cánh tay vươn ra trước mặt Trâm, từng bàn tay bở sẵn trên mặt bàn. Nhẹ nhàng, thoăn thoắt Trâm xé từng tờ giấy noon nà phân phát cho chúng nó. Nàng xé mỗi lúc một nhanh. Những bàn tay mở đón mỗi lúc một nhiều. Tiếng giấy lao xao sột soạt lan đi khắp phòng như tiếng reo vui mơ hồ êm ái. Tiếng reo vui đó nhuốm vào hồn Trâm một ý nghĩ vừa sâu xa vừa giản dị vô cùng: mình đang cho.

Khi những cánh tay rút lui, những tiếng lao xao ngừng lại, nhìn quyển sổ quí của mình, Trâm thấy chỉ còn trơ lại cái bìa cứng dính mấy tờ xơ xác. Nàng mỉm cười tự bằng lòng một cách vô lý. Trâm nhìn xuống những cánh bướm trắng lớn ở xa về đậu lại và sắp sửa nhẹ nhàng vẫy cánh bay đi. Nhưng trong nét mặt ngẩn ngơ, cụt hứng của đám học trò, tương phản với vẻ hăng hái xôn xao vừa rồi. Trâm biết những tờ giấy trắng sẽ lại hoàn trắng hay viết nhì nhằng xé nát, vứt bỏ đi. Nhưng nàng không cần, không cần điều đó. Trâm chỉ lâng lâng vui sướng trong nguồn cảm xúc êm đềm và rộng lớn như khi đứng trên một ngọn đồi cao rout từng cánh hoa hồng thơm gieo vào lòng gió. Mình cho đi. Ba tiếng ấy mơ hồ vang dội trong tâm tư Trâm như một điệp khúc thanh thoát.

Một đứ học trò lén nhìn lên cuốn sổ tả tơi trên bàn Trâm, tiếc rẻ:

- Thưa cô, phí quá! Có người không viết cũng lên xin giấy.

Trâm dịu dàng đáp lại:

- Không. Cho không bao giờ phí. Chỉ có nhận nhưng không biết cách dùng mới phí mà thôi.

Bỗng nhiên, cả lớp im phắc hẳn đi. Rồi yên lặng vỡ ra theo một tràng vỗ tay huyên náo.

Trâm ngạc nhiên:

- Cái gì vậy?

- Thưa cô, cô nói lại lần nữa.

- Nói lại gì?

- Lời cô vừa nói.

Trâm chưa hết ngẩn ngơ, một đứa đã đọc lại rõ ràng từng tiếng một, câu nàng vừa nói. Mấy cái đầu cúi xuống, mấy bàn tay hí hoáy viết lên một mép giấy. Nàng hiểu nguyên nhân loạt vỗ tay và ngẫm nghĩ lại nghĩa đôi mà nàng không để ý khi nói ra lời. Trâm chợt vừa vui, vừa ngại như một lầm sau khi giảng bài thơ của Bà Huyện Thanh Quan cho một lớp nhỏ. Khi giọng nàng trầm xuống chấm dứt bài giảng, chúng nó im phắc, ngẩn ngơ một lúc và loạt vỗ tay đột ngột vang lên, như chiều naỵ Rồi chúng nó yêu cầu cô giáo giảng lại cho nghe lần nữa. Chúng nó nhao nhao và không khí lớp học bổng xao xuyến như cảnh phòng trà với những tiếng hô "bis, bis" sau một đơn ca tuyệt diệu. Chúng nó tưởng mình soạn bài giảng kỹ, học thuộc lòng rồi đến đây chỉ mở máy. Chẳng đứ nào biết và tin rằng những bài giảng chúng mê thích nhất là những bài nàng nói "tùy hứng" không bao giờ soạn trước. Những ý tưởng ấy, mối xúc động và thông cảm sâu xa với tác giả, với bài thơ hằn đọng từ bao giờ trong tiềm thức. Mỗi lượt giảng bài hứng khởi được khơi nguồn nhờ những khuôn mặt đợi chờ nghe ngóng, từng cặp mắt đen láy thông minh vô tội, từng dáng ngồi ngay ngắn chăm chú say mệ Nàng nhìn chúng nó, và nói chìm đắm vào thế giới xa vời, mênh mông của khung cảnh, thời gian, không gian trong bài thợ Đến khi yên lặng khỏa lấp gian phòng, khi tiếng vỗ tay vỡ ra như một dòng suối mát, nàng cảm thấy nhẹ nhàng vui sướng như đã truyền đi, với ngàn sau cách biệt ngàn trùng.

Chiều nay, chúng nó lại vỗ tay vì một câu nói tự nhiên không hề nghĩ ngợi.

Một lúc lâu, có tiếng ở cuối lớp:

- Nhưng thưa cô, không cảm hứng, viết sao được?

Trâm nhìn những khuôn mặt trông lên:

- Vỗ tay là dấu hiệu cảm thông và phấn khởi. Cảm hứng cũng có thể bắt nguồn từ niềm cảm thông và phấn khởi đó.

Một tiếng la thật vô lễ bật lên:

- Hay quá ta!

Trâm nghĩ đến hình phạt và ý nghĩ khô khan đầu tiên trở lại, hôm nay mình đi coi cấm túc. Nàng ra dấu cho cả lớp bắt đầu công việc. Dần dần sự yên lặng trở lại, kéo dài, trĩu xuống, những mái tóc cúi nghiêng nghiêng trên mặt bàn, những vầng trán ưu tư nhăn nhíu, những cặp môi xoắn lên đầu cán bút, những ngón tay gõ nhẹ xuống mặt bàn, những tiếng xôn xao mơ hồ của từng trang giấy trắng lật qua lật lại.

Chúng nó tìm cảm hứng đó. Trâm giấu nụ cười trong bàn tay vừa đưa lên che môi. Bây giờ, bọn học trò chăm chú vào công việc, không nhìn lên nàng nữa. Trâm tự do, dễ chịu, tha hồ nhìn xuống, quan sát từng đứa để "trả thù" bị nhìn lúc mới vào. Vài đôi mắt nhìn ra cửa sổ. Trâm nghĩ, thế nào cũng có thông reo gió thổi. Có đôi mắt nhìn sững vào khoảng không hay trên vách tường trống trải. Có cặp mắt sáng rỡ nhìn lên như vừa bắt gặp một ý tưởng, một hình ảnh thầm tiên nào đó đang chiếu vào khoảng tâm hồn u tối. Có cặp mắt sáng rỡ nhìn lên như vừa bắt gặp một ý tưởng, một hình ảnh thần tiên nào đó đang chiếu vào khoảng tâm hồn u tối. Có cặp mặt đăm đăm nhìn xuống tờ giấy trắng như chờ mong những hàng chữ bỗng nhiên hiện hình theo phép lạ.

Cuối cùng, Trâm nhìn xuống chỗ Minh ngồi. Cậu bé đang lơ đãng chống tay vào má nhìn lên phía nàng. Cây bút xoay tròn tinh nghịch trên mấy ngón tay trắng nhỏ. Nàng mỉm cười thật nhẹ như thầm nhắc, sao em không viết gì đi. Minh mỉm cười yên lặng. Nụ cười nửa đầm ấm bắt gặp vẻ quen thân trong xa lạ, nửa ngại ngùng bối rối muốn lẩn trốn, che dấu chính mình và những ý nghĩ mình trước đôi mắt dò xét và phán đoán của kẻ khác. Rồi đôi mắt Minh cúi xuống. Ngòi bút loay hoay trong tay, bây giờ bị cắn nhẹ giữa hai hàm răng đều và nhỏ. Minh vò một mẫu giấy nhỏ vứt xuống đất, giở trang giấy khác, nhưng không viết gì được. Trâm biết Minh muống đứng lên, chạy bay ra khỏi phòng, chạy thật xa cái nhìn xoi mói của nàng. Nhưng Trâm cứ nhìn như kẻ đi săn nhìn con thú lúng túng tìm cách thoát thân khỏi cái bay của mình. Nàng cười thầm, chú mày ngán bị bắt gặp trong phòng cấm túc phải không? Xui xẻo quá, bị bắt phạm tội ngay lúc ta đang điều tra lý lịch chú mày để còn liệu xem.

Thật ra điều đó chẳng có gì xui xẻo cho Minh, nhưng trường hợp chỉ ngộ nghĩnh buồn cười cho nó. Trâm nhớ đến vẻ lễ độ giả vờ và lối ăn mặc làm ra trẻ con ngoan ngoãn của Minh hôm đi với Thức đến xin nàng cho ở trọ trong nhà. Hôm đó thật tình Trâm chú ý đến lời giới thiệu của Thức và tin ở những điều Thức nói về Minh. Nàng không chú ý gì đến đương sự, ngồi khép nép nhỏ nhắn và yên lặng trên chiếc ghế cách xa bàn nàng ngồi. Đến nỗi, mãi chiều hôm đó, nhớ lại cậu bé xin ở trọ nhà mình để liệu bề quyết định, Trâm không còn nhớ hình dáng và vẻ mặt của Minh ra sao nữa. Nó có vẻ còn trẻ con, ngu ngơ, bằng thằng cháu con chị mình, cũng chẳng sao. Trâm định nếu nó trở lại với người bà con đến gởi gắm, sẽ nhận lời. Nàng cho việc đó không quan trọng và cũng chẳng có gì có thể thay đổi nếp sống đều đặng buồn tẻ cô độc trong tòa lầu mênh mông của mình. Cho nên nàng không hỏi tuổi tên của "ông khách trọ" tương lai nữa. Thêm một người cho nhà đỡ vắng, như Ro- bin- sơn thêm Mọi Thứ Sáu trên hoang đảo, vậy thôi. Nghĩ thế nhưng thật ra trong thâm tâm nàng mong mỏi một cái gì khác mà nàng chưa khám phá ra. Nàng chỉ cảm thấy thờ ơ, chán nản khi nhận ra người khách trọ tương lai chỉ là một thằng học trò nhỏ tầm thường và có vẻ… không biết gì cả. Trong hoàn cảnh Trâm, gặp người khách trọ không biết gì cả làm một điều may mắn và hợp lý. Nó biết gì, mình cũng biết gì, thế nào cũng mang họa… Biết thế, nhưng Trâm lại chán, lại buồn nghĩ đến cuộc đời đều đặn kéo dài không biết đến bao giờ và mong mỏi một cái gì, một cuộc cách mạng tâm hồn nào để đổi thay và xáo trộn tất cả. Nhưng rồi Trâm nghĩ đến gia đình, đến sự ràng buộc của sự sống và nghĩ cách khác: ở nhà biết mình cho một đứa học trò nhỏ cùng ở, hẳn yên tâm. Còn hơn là cho người khác hay một gia đình đông đúc thuê bớt tầng dưới. Để mình ra cho nó mấy điều kiện, làm khó dễ đôi chút rồi nhận lời. Chẳng lẽ lại ừ ngay… Nàng nói với Minh chiều hôm đó:

- Tôi tin Thức, mà em là bạn của Thức, tôi có thể nhận lời. Nhưng chuyện gì cũng phải có người lớn đã. Em từ đâu đến, xin ở nhà tôi, nhưng nếu gia đình em không bằng lòng thì sau này lôi thôi cho tôi và cho em nữa. Vậy em phải đưa một người bà con nào đến đây nói với tôi một tiếng. Vả lại, tuy em là học trò trong trường tôi dạy, nhưng còn xa lạ nhau, để tôi xem lại đã.

Trâm rào đón không phải để điều tra lý lịch gì nó, nhưng để nghĩ lại, chờ xem mình có thay đổi ý kiến gì không. Việc cho Minh ở trọ hay một người nào khác, không quan trọng. Điều nàng đắn đo là có nên kéo dài lối sống Rô- bin- sơn trên hoang đảo, hoàn toàn một mình trong tòa lầu vắng như trong mấy tháng nay không, hay phải thêm người như gia đình nàng dặn dò.

Nhưng Minh thì có lẽ tưởng nàng chưa nhận lời vì còn điều tra, vì chờ lời cam kết của người nhà nó. Vì thế, chiều hôm sau, lúc nàng ngồi một mình ở văn phòng giáo sư, Minh tìm vào. Quần tergal đen, giày đen, áo len màu rêu thẫm, vài cuốn sách cầm tay, trông Minh có vẻ lớn và "biết gì" hơn lần trước nhiều. Trâm ngồi tréo chân trên ghế xa lông gật đầu đáp lại cái chào lễ phép của cậu học trò. Minh ngập ngừng:

- Thưa cô, xin cô trả lời cho em biết về quyết định của cô.

Trâm ngồi thẳng, hai bàn tay đặg ngay ngắn trên vạt áo gấm màu xanh da trời, nghiêm trang và thờ ơ trả lời Minh:

- Tôi đã nói, cần phải có người nhà em đến nói với tôi một tiếng.

- Chiều mai em sẽ đưa bác em lại hầu chuyện cô.

Rồi Minh lại lễ phép chào Trâm và quay ra. Nhưng Minh vừa quay lưng, Trâm gọi lại:

- Này em…

- Thưa cô… gì ạ.

- Em chưa cho tôi biết tên.

- Dạ, Minh. Nguyễn Duy Minh.

- Lớp nào nhỉ?

- Đệ Nhất A ạ.

- Thôi được, em ra chơi.

Trâm chép tên và lớp của Minh vào góc vở soạn bài, định hỏi Hiệp, một giáo sư trong trường về gia thế Minh, vì theo Minh thì Hiệp biết rõ về nó.

Nguyễn Duy Minh. Nó ngồi đó. Nó mỉm cười. Nó quên giờ cấm túc. Nó nhìn lên cô giáo và chưa gì cả đã có vẻ chấp nhận "cô là người thân, người nhà của em rồi".

Gần suốt hai giờ, Minh ngồi lơ đãng thản nhiên giữa đám học trò chăm chú, cặm cụi tìm tòi, suy nghĩ viết. Trâm nhìn xuống tờ giấy trắng trước mặt Minh, lắc đầu nhè nhẹ và mỉm cười. Một vài tác giả đã lục tục đem văn phẩm lên góp. Những "tướng" còn lại hình như cũng sốt ruột, viết bừa thêm vài dòng nữa rồi cũng mang giấy lên qui hàng. Rồi bàn này, bàn nọ, lũ học trò đứa ngồi đứa đứng, lộn xộn như lúc làm xong một bài hạch tấn ích. Chỉ khác là không đứa nào quờ tay xuống học bàn tìm vội quyển vở giở ra dò xem bài làm có trúng tủ không. Một vài đứa góp bài xong, xin về trước. Nhưng cũng có đứa ngồi phỗng ra như tượng đá. Có đứa còn xin cô cho thêm một giờ cấm túc nữa để được ở lại chơi. Có đứa "thưa cô lần sau cô đến coi cấm túc nữa". Nhiệm kỳ canh tù sắp mãn, Trâm có thể cười được rồi. Nàng đứng lên, ra dấu cho tụi nó ngồi yên chờ đúng năm giờ mới về. Rồi nàng cúi xuống đống bản thảo dày cộm trên bàn. Một kết quả không ngờ: thơ, truyện vui, truyện ngắn… Nhiều nhất là thơ và thơ đủ loại cả kim lẫn cổ, về hình thức cũng như nội dung. Từ loại thơ mới "tự do" có đủ hình ảnh công viên ghế đá, dã thú, thảo mộc cho đến cổ lỗ sĩ kiểu mây Tân, song thu, kinh khuyết, thiếp chàng… Trâm mỉm cười tiếp đón tất cả. Trong lúc Trâm xếp loại những tác phẩm đó và gấp vào một tấm classeur thì đám giặc dưới kia nhấp nha nhấp nhỏm ngồi không yên. Chúng nó muốn biết vận mạng của những bài sáng tác đó ra sao. Trâm nhìn xuống chúng nó, ban một câu:

- Thật đáng tiếc…

Những nét mặt nhăn nhó đợi chờ lời chê bai tiếp theo. Nhưng Trâm chỉ định lừa chúng nó, cố làm cho chúng "đau khổ" trước rồi "sung sướng" sau như khi phát bài, bao giờ nàng cũng sắp thứ tự và đọc từng đứa một từ điểm nhỏ đến điểm lớn.

Ngừng một phút cho chúng thắc mắc chớ đợi, Trâm tiếp:

- Thật đáng tiếc là không phải bài làm để cho điểm. Nếu cho điểm thì có lẽ các ngài được trên hai mươi cả.

Chúng la lên một loạt và Trâm nghĩ đến tiếng reo hò tở mở của bọn giặc trên sân khấu cải lương khi sắp bao vây một thành trì bằng giấy nào.

Rồi mặc cho chúng xôn xao bàn tán, Trâm cúi xuống tờ giấy của Minh mà nàng đã để riêng lúc nãy. Trên góc giấy, chỉ vỏn vẹn có một câu, một câu nói của nàng: Cho không bao giờ phí. Chỉ có nhận mà không biết dùng mới phí mà thôi. Nó còn tinh nghịch mở một ngoặc đơn với hai chữ "danh ngôn" phía dưới câu đó. Trâm ném một cái nhìn khiển trách về phía Minh. Nó cười và cúi đầu nhận chịu.

Trâm nhìn đồng hồ tay: năm giờ đúng. Lệnh cuối cùng ban xuống ba quân:

- Hết giờ, các cậu về.

Cả lớp náo loạn như vỡ chợ. Chúng xô đẩy nhau ngã dúi, ra phía cửa. Có đứa trèo hẳn lên bàn, tuôn ra ngoài bằng cửa sổ. Trâm cười thầm: "vậy mà chúng làm như khoái cấm túc muốn kéo dài giờ tù này ra mãi". Chờ cho đứa học trò loắt choắt cuối cùng ra khỏi lớp, Trâm thong thả xếp giấy tờ trên bàn rồi ra cửa. Nàng cố tìm cách ra thật chậm cho lũ học trò giải tán hết trước khi nàng ra sân.

Nhưng vừa đi hết dãy hành lang vắng xuống khỏi thang lầu, lũ lâu la đứng phục kích sẵn từ bao giờ, vây kín nàng, vào giữa. Không còn lối đi, Trâm đành đứng lại chịu trận. Nàng làm ra vẻ thản nhiên cứng cỏi nhìn vào mặt từng đứa. Thằng cao nhất cất giọng vịt đực ồm ồm:

- Thưa cô… giờ cấm túc của cô… vui quá.

Trâm cười:

- Người coi cấm túc làm cho giờ cấm túc trở nên vui vẻ tức là làm mất ý nghĩa của sự trừng phạt và khuyến khích học trò phạm pháp?

Cả lũ cười. Một đứa nhe răng:

- Thưa cô từ trước đến giờ tụi em chưa gặp giờ cấm túc nào vui như thế!

Trâm quật một đòn:

- Vậy các ngài đây đều là dân cấm túc kinh niên sao?

Bọn học trò cười. Thừa dịp hai đứa có bạn gọi vừa bỏ đi, Trâm vội vàng lách mình ra ngã đó. Vòng vây tản ra, không còn là vòng tròn mà cái đuôi. Chúng nó đi theo sau Trâm lúc nàng về văn phòng cất sổ sách.

Tiếng la của chúng nó vọng lên từ dưới chân đồi:

- Tuần sau cô xem cấm túc nữa, tụi em sẽ nghĩ học không xin phép.

- Phá trật tự trong lớp.

- … Đánh lộn.

- … Bao giờ xem cấm túc cho tụi em biết trước.

Thế từ văn phòng lù lù đi ra bắt gặp Trâm đứng nhìn xuống con đường vòng quanh hồ mỉm cười một mình. Y hỏi:

- Hai giờ với tụi nó, chị mệ lắm?

- Không. Vui và phân vân về vai trò của mình. Lẽ ra, tôi không nên làm cô giáo.

Tram định tiếp nhất là cô giáo trường con trai. Nhưng nghĩ ra mình không thân thiết với tên đồng nghiệp này nên lại thôi.

- Bọn tôi cũng nghĩ thế về chị. Chị trẻ quá và lại hợp tụi nó.

- Anh ám chỉ cái gì?

- Không. Tôi nói thật. Chị trẻ, tụi học trò lại lớn. Ý nghĩ và lối sống của chị gần như tụi nó cho nên tụi nó thích. Chị gây ảnh hưởng trong trường này nhiều lắm đấy nhé!

- Tốt hay xấu?

- Không nên kết luận như thế. Tôi xin nhận xét và miễn phê bình. Cả bọn chúng tôi đều đồng ý công nhận là trước khi chị đến, bọn học trò chơi thân với chúng tôi lắm. Nhưng từ ngày có chị…

Trâm nhớ có một lần Hiệp cũng nói với nàng:

- Từ ngày có chị, lũ học trò trường này không thèm chơi với chúng tôi nữa. Chúng nó vây theo chị rồi đó.

Lần đó Trâm tưởng Hiệp nói đùa để tán khéo nàng. Bây giờ nàng thấy đúng và bắt đầu sợ. Sợ chúng nó. Sợ mình. Sợ những cuộc tiếp xúc rắc rối này, giữa cô giáo trẻ và lũ học trò con tai lớn. Vả lại học trò trường này nổi tiếng là tinh quái nhất. Đến như Thư, nghiêm, khô khan, lại đại học sư… cụ ra mà cũng chẳng đứa nào coir a gì. Mỗi lần điểm danh, bọn đầu trâu mặt ngựa đứng lên trân trân. Thư gọi, Nguyễn van A! chúng trả lời phắt, một vợ hai con. Đến: Lê văn B hắn đáp, góa vợ. Trâm không phụ trách những lớp như Thư, nhưng ở lớp nhỏ vẫn có những nỗi khổ tâm khác. Không phải Trâm chỉ tiếp xúc với học trò nhỏ mình dạy mà còn với bọn đệ Nhất đệ Nhị, những đứa này không biết ở lớp nào, cứ kiếm chuyện văn nghệ, bích báo, ca nhạc, dạ hội tất niên, cấm trại để đến thưa thốt tán dóc Trâm. Ban đầu ngoài sân, sau lần vô bếp. Mà nàng lại có chân có cẳng trong ban giáo sư chỉ đạo về báo chí và văn nghệ nhà trường.

[giavui]

Phải làm sao? Chẳng lẽ thối luỉ Mới vào nghề mấy tháng nàng không muốn mất "nhuệ khí". Nàng vốn thích phiêu lưu tình cảm. Trong địa hạt nghề nghiệp sao lại không có thể làm một chuyến phiêu lưu?

- Mời chị vào văn phòng xơi nước.

Trâm bỡ ngỡ quay nhìn lại Thế. Thấy hắn đăm đăm nhìn mình, nàng lạnh nhạt:

- Cám ơn anh, tôi phải về, chiều rồi.

Thật ra Trâm muốn hắt vào mặt hắn:

- Vợ con một bầy còn léng phéng, huống gì mấy đứa con trai mới lớn.

Thế lúng túng quay vào. Còn lại một mình, Trâm chậm rãi đi về phía sau trường, xuống đồi. Bóng chiều lãng đãng cuối chân mây. Rừng thông mơ hồ khơi gió. Một cơn lạnh mơ hồ thoáng lên da thịt. Trâm khoác chiếc áo lông lên vai, lắng nghe nỗi đìu hiu len lỏi vào tâm hồn và niềm bâng khuâng quen thuộc với cuộc đời cô đơn buồn và đẹp của mình mỗi chiều ở trường về. Dưới chân đồi, những làn khói lam thổi cơm chiều từ ngôi nhà trắng của Trâm thoang thoảng bay lên, lẫn trong màu xám đục của trời chiều. Phút đó, những tiếng học trò đã lắng; bao vẻ xôn xao nghịch ngợm đã chìm. Niềm vui lâng lâng trong tâm hồn Trâm qua những lúc giảng bài cũng biến mất. Tất cả như một làn sóng dạt vào bờ một thoáng rồi trở về với biển khơi mênh mông. Trong những chiều hiu quạnh như chiều nay, chỉ còn có mình Trâm đối diện với chính mình, với niềm cô đơn xót xa giữa tòa nhà hai tầng vắng lạnh. Như chiều hôm qua, chiều hôm kia, bao nhiêu buổi hoàng hôn yên lặng đi qua, Trâm lại thấy cần một cái gì phá tan thế giới im lìm này. Mệt tiếng cười gieo trong yên lặng. Một tia mặt trời thắp sáng hoàng hôn. Một niềm vui nhỏ bé cho quãng đời buồn tẻ hiện tại. Cũng như nàng cần đốt lửa đêm đêm trong lò sưởi dù mỗi sáng mai thức dậy phải nhìn thấy tro tàn. Một khuôn mặt trẻ con hồn nhiên đến vô tội thấp thoáng hiện ra giữa vùng tranh tối tranh sáng của tiềm thức. Mái tóc mềm dịu. Hai con mắt đen nhỏ. Hàng răng trắng đều, nụ cười trẻ con. Về Minh, Trâm chỉ nhớ có thế. Trâm kiểm điểm lài hình dáng và cử chỉ nó trong ba lần gặp. Lần thứ nhất ngơ ngác, rụt rè ở nhà nàng. Lần thứ hai có vẻ lớn và "ra gì" hơn ở văn phòng. Lần thứ ba, chiều nay trong giờ cấm túc. Khuôn mặt nó ngước lên phía nàng như một nhắc nhỡ, thúc giục, thế nào cô có nhận lời em không?

Trâm bước xuông bậc thềm đá trước nhà. Nỗi phân vân có nên cho nó ở trọ nhà mình không đã biến thành một quyết định.

Con bé ở đón chủ ở cửa:

- Cô về muộn quá, thức ăn nguội rồi.

Trâm dễ tính:

- Cũng được, ăn xong, mày sửa soạn căn phòng gần thang lầu tầng dưới cho cô, quét dọn và lau kỹ cửa kính.

- Để làm gì vậy cô?

Trâm cong một ngón tay cốc vào đầu con bé.

Để làm gì sẽ ra sao ai biết được. Buồm sẽ xuôi về đâu còn tùy theo cơn gió.

Vào đến cửa phòng khách, nghe tiếng lục đục trong nhà, Trâm biết là người ở trọ đã dọn đến. Nàng nhìn đồng hồ tay nghĩ thầm, nó đến đúng giờ đấy chứ. Ban đầu mình bảo gì nó cũng nghe, nhưng sau này…

Trâm bỏ dở ý nghĩ sau cùng rồi lên tiếng gọi chị người làm mới:

- Chị Ba!

Người tớ gái từ bếp nhanh nhẹn đi ra.

- Thưa cô em làm cơm xong rồi nhưng còn chờ hỏi cô xem dọn dưới này hay trên lầu.

À, ra con này cũng băn khoăn điểm đó như mình, có thêm người, thêm vấn đề.

Trâm ngẫm nghĩ một thoáng:

- Ăn trên lầu như mọi ngày. Nhớ thay nước bình hoa trên lò sưởi và dọn dẹp phòng khách lại. Ghế bàn xô lệch bừa bãi thế này.

- Thưa cô, anh gì dọn đến đem đồ đạc ngang qua phòng này như thế đó.

- Thì chị phải thu dọn lại chứ! Bắt người ta làm à…

Trâm chợt dừng lại vì vô tình giọng mình có vẻ bênh người khách để phàn nàn người làm. Nhưng chị Ba đã luýnh quýnh kéo mấy cái ghế ngay ngắn lại quanh bàn và bưng hoa ra phía nhà bếp. Trâm nhìn thoáng qua bóng mình lờ mờ trong cửa kính rồi nhấc tà áo trước lên một tí, đi về phía thang lầu. Ngang qua cửa phòng Minh, Trâm hơi mỉm cười và gật đầu nhẹ đáp lại lời chào của "ông khách trọ" rồi dửng dưng khoan thai từng bước một lên thang lầu gỗ đen bóng. Không nhìn lại, nàng cũng biết ở cửa phòng dưới, Minh đang đứng ngẩn ra nhìn theo ngạc nhiên về thái độ lạnh lùng của bà chủ. Có lẽ Minh chờ nàng về để hỏi han cách sắp đặt trong phòng, hoặc chỉ để nói với nàng đã dọn tới. Nhưng nàng chỉ đi lướt qua không cần chú ý đến "biến cố" đó, như Minh là một chiếc lá vừa theo cơn gió rơi vào phòng, việc dọn nhà của Minh chỉ là sự xê dịch của một chiếc ghế. Mình phải tỉnh bơ đi, làm ra vẻ cóc cần và kẻ cả ít lâu cho nó biết nể, biết sợ, biết bà chủ không vui tính dễ dãi như nó tưởng, và tuy ở cùng nhà, nhưng muốn "yết kiến" bà chủ cũng phải chờ chực, phải lựa dịp, không phải lúc nào cũng nói bô bô, cũng kêu cũng gọi, cũng hỏi han bất cứ việc gì được đâu. Như học trò trong lóp, muốn xin nói phải đưa tay lên nghểnh cổ về phía cô giáo và chờ đấy… Lúc đầu dễ với nó thì nó leo lên đầu lên cổ mình ngay.

Trâm mở cửa phòng, bước vào và khóa ngay lại. Tự nhiên Trâm thấy tiếng gót giày mình gõ trên sàn nhà gỗ ròn rã hơn mọi khi, cả đến tiếng khóa cửa lách cách cũng vang rền như muốn làm kinh động bầu không khí yên tĩnh trong nhà. Những âm thanh vô nghĩa, nhỏ nhặt đó bắt đầu từ hôm nay trở nên những dấu hiệu, những cách thế của nàng đối với người khác lắng ghe để đợi chờ hay dò xét. Và cũng từ nay ở mỗi cử chỉ, mỗi lời nói của nàng đều có sự tính toán cân nhắc, đắn đo, như một diễn viên sân khấu phải chú ý từng chi tiết về vai trò của mình trước khi trình diễn. Để làm gì, mình là chủ, ai bắt buộc đâu. Nhưng Trâm tự biết mình phải che giấu, đến lúc nào hay lúc đó, bản tính, sở thích, con người thật sự của mình với người xung quanh trong buổi đầu về qui hàng cuộc đời khuôn khổ và sáu hủ này. Trước mình chỉ đóng kịch ở trường. Về nhà, ở thế giới riêng biệt là của mình, hồ ly tinh lại hiện nguyên hình con cáo. Bây giờ phải mang lớp vỏ nặng nề giả tạo này cả ở trường, cả ở nhà… Thế là hết đường thoát…

Trâm mở tủ, chọn bộ pyjama hàng boussac dày màu hồng nhạt có những đường kẻ trắng nhỏ, thay quần áo. Bộ mới thay ban sáng còn sạch và trắng, Trâm ném vào chỗ áo quần bẩn chờ giặt. Mặc bộ áo quần cắt ngắn và chật kiểu mới đó, xõa tóc ra nữa, mình còn gì là tác phong chủ nhà. Trâm mỉm cười nhạo bóng mình trong gương lớn rồi ra đứng ở cửa sổ nhìn sang rặng đồi bên kia. Hoàng hôn đã lấp đầy những ruộng dâu, những vườn hoa trong thung lũng. Ánh sáng lờ mờ còn đọng mơ hồ như một lớp hơi màu xám nhạt ở sườn đồi, sắp sửa bay lên vòm trời loãng nhạt, tản mác giữa các vì sao. Hơi lạnh tẩm mùi lá hoa dìu dịu xông lên thoang thoảng theo làn gió. Trâm rùng mình khoan khoái và cảm giác ngủ quên từ bao giờ bỗng nhiên rờn rợn thức giấc trên chân tóc, làn dạ Nàng nhoài hai tay ra cửa sổ, ôm lấy khoảng trống không, rồi cong tay lại, ấp bàn tay lên cổ. Lòng lâng lâng vui sướng. Trâm tính chúm môi huýt sáo. Nhưng nhớ ra, nàng dừng lại, lắc đầu, khép cửa sổ.

Với lấy cái áo khoác choàng qua người, Trâm mở cửa, thong thả xuống lầu. Nàng bắt gặp Minh đang nhìn lên trong dáng chờ đợi. Thấy bà chủ xuống, ông khách trọ đứng nép sang một bên nhường lối cho nàng vào phòng.

- Xong cả chưa?

Minh sửa lại tấm lịch mới treo chon gay ngắn:

- Dạ xong nhưng em chờ cô cho ý kiến nên sắp đặt như thế nào.

- Phòng này từ nay không thuộc về tôi nữa. Của em, em dọn dẹp thế nào thì dọn chứ.

- Em sợ… cô không vừa ý.

Trâm nghĩ, Thằng quái này, nó phải dò xem mình có ý hay không mới vừa chứ.

- Đã bảo phòng của em, tùy ý em.

Nhưng rồi Trâm cũng đi quanh phòng, đặt cái này, sắp cái kia.

- Bàn học kê gần bên cửa sổ. Còn cái giường phải quay ngang lại, để xoay đầu về phía cửa, nằm chói mắt lắm.

Minh nhanh nhẹn làm theo lời chủ nhà ngaỵ Một thoáng, căn phòng bớt bề bộn và có vẻ rỗng rai hơn với cách sắp đặt mới. Trâm nhìn lên cửa sổ:

- Chỉ có cửa gương. Phải treo màn ngăn bớt ánh sáng.

- Thưa cô, treo màn màu gì?

- Màu gì em thích. Nhưng trời mưa xuống thì phải tản cư lên lầu, phòng này ướt sũng hết đấy.

Bỗng Trâm thoáng thấy gói Bastos xanh để ở trên bàn học.

- Em hút thuốc?

Thấy Trâm nhìn mình chăm chăm, nghiêm nghị chờ đợi câu trả lời, Minh luống cuống tìm câu nói gỡ:

- Thưa cô, để… mời khách đấy mà.

- Em hứa với tôi là… không tiếp khách.

Minh đứng im. Hai bàn tay lúng túng đưa lên định làm một cữ chỉ phản đối, nhưng lại buông thõng xuống. Tìm mãi không ra một câu nói dối thứ hai, anh chàng đỏ mặt rồi mỉm cười mong xoa dịu tình hình. Đến đó Trâm mới để ý đến chiếc hộp sắc tròn nho nhỏ ben ngoài dán hình Claudia Cardinal mặc bikini ngồi duỗi chân trên bãi cát, mái tóc rũ rượi dạt về đàng sau theo chiều gió. Nàng cầm chiếc hộp mỉm cười ngắm nghía. Mùi thuốc nồng xông lên. À cái gạt tàn của cậu ấm đây. Minh đứng quay lưng về phía chiếc tủ thấp ở đầu giường, cố che cho Trâm khỏi nhìn về phía đó. Nhưng Trâm đã thấy những hình tài tử cắt trong các tạp chí điện ảnh bà la liệt trên sách vở, giữa những quyển vở dày, bừa bãi rơi trên nệm gối, Trâm đang tìm một một câu gì khiển trách và cảnh cáo thì Minh đã đón đường:

- Thưa cô phòng trống quá, em xin thằng bạn mấy tấm hình về dán.

Rồi Minh mở cuốn lịch mới đưa trước mắt Trâm.

- Em treo lịch này lên vách đầu giường được không cô?

À, tên này vừa gian vừa ngoan. Quân xỏ lá chứ không ngờ nghệch như mình tưởng hôm đầu rồi. Mình xét lầm người… Trâm nghĩ, chỉ còn cách tìm những phương pháp thích hợp để trị dần dần con ngựa rừng mới lớn đó. Hút thuốc nặng. Chơi hình tài tử. Đàn địch. Bạn bè. Áo quần từng loạt như thế kia. Đúng là điệu con nhà giàu ham chơi biếng học rồi.

Mà áo quần Minh nhiều thật. Hàng chục cái quần màu sẫm gần giống nhau, đều loại đắc tiền. Năm sáu cái áo len kiểu và màu khác nhau vất ngổn ngang trên mặt rương. Hai ba bộ complet, cravate treo xốc xếch lên cái máng áo vừa mắc vội trong góc phòng. Một cây nhót nữa đây. Trâm quay lại nhìn Minh. Trong làn ánh sáng lờ mờ của gian phòng chưa lên đèn, thân hình nhỏ bé, cái đầu cúi nghiêng của người con trai in lên nền tường màu hồng nhạt những nét vẽ linh động nhịp nhàng. Bỗng nhiên, Trâm khám phá ra, qua hình dáng đó, một cuộc sống vừa bắt đầu ngút cháy, cuồng sôi, huyên náo mà lầm lì, thơ dại mà phức tạp, cuộc sống của thanh niên thời đại. Mấy hôm trước, Minh dưới mắt Trâm hoàn toàn xa lạ, hoàng toàn cách biệt. Như điệu nhạc từ bản đàn chưa một lần nghe thấy. Minh thuộc về loại nào trong cái đám con trai nôn nao xô bồ sống, yêu, đam mê, chán bỏ. Tâm trí nàng dạo một vòng về vỉa hè Sàigòn. Tiếng nhạc bập bùng vẳng ra từ những tiệm cà- phê, đuổi theo nhau quấn quit những bước chân đi không giờ tìm thấy đích. Trong vùng ánh sáng nhờ nhờ của đèn xanh đèn đỏ về khuya, từng khuôn mặt non choẹt, ngu ngơ, từng cánh tay duỗi dài trên quầy hàng, từng ngón tay bán chặt lấy ly 33 ướt lạnh. Những bàn chân gõ nhịp xuống nền gạch. Những cái nguẩy đầu. Những cái búng taỵ Những cái lắc mình đu đưa theo tiếng nhạc. Vô số những hình ảnh đó chập chờn chao lượn như những bóng ma hiện lên từ một vực tối hun hút sâu. Ngày này qua ngày khác. Đêm này qua đêm khác. Lũ con trai ngồi đó, im lìm chờ đợi. Im lìm nhìn nhau. Không biết để làm gì. Để đi đến đâu. Khoảng trống không giữa cuộc đời và tâm hồn mở rộng theo vòng năm tháng. Sách vở là những khối đá nặng nề. Lớp học là nhà giam. Lời giảng bài là một thứ kinh cầu cỗ lỗ. Nét mặt thầy giáo đăm chiêu vô nghĩa. Những mùa thi rộn ràng mà chán ngán. Đậu hay hỏng cũng thế, đều buồn nản, vô vị như nhau. Không có gì thay đổi giữa những khoảng cách thời gian, đánh dấu bẵng bãi trường, khai giảng. Phần nhất, phần nhì rồi đại học. Những phân khoa. Xong rồi cũng ở lại đó, lì ra đó, như con ngựa sau những vòng đua cũng phải trở về chuồng. Những phương trời nắng gió thật xa vời, chỉ mở ra trong tâm tưởng không bao giờ nguôi khát vọng. Những chuyến đi xa thành hư ảo. Cảm giác tù đày nặng nề bưng bít thêm. Người trẻ tuổi lớn lên. Già cỗi. Chán chường. Nên cảm thấy luôn luôn thừa một cái gì. Luôn luôn thiếu một cái gì, để hoài hoài ray rứt, băn khoăn. Những dấu hỏi muôn đời không giải đáp. Họ ra ngồi đó, nhìn hình ảnh mình trong vẻ rã rời của kẻ khác. Và những bước chân đi quạ Những bước chân trở lại. Thật xôn xao mà hờ hững vô cùng. Họ rủ nhau vào đêm. Uống thật nhiều. Hút liên tiếp. Mà không bao giờ saỵ Như gặp rất nhiều, được rất nhiều mà chẳng bao giờ yêu, yêu thành thật để thấy đời có nghĩa lý, có mục đích mà tiến tới.

Mình đã ở đó, một thời gian, hay suốt cả thời mới lớn. Trâm không cần biết. Nhưng Trâm bang khuâng tìm thấy, qua vết tóc rủ che vầng trán, qua con mắt thoáng tươi vui, thoáng mệt mỏi chán chường, qua cánh tay đang hăng hái đưa lên để vội vàng chùng buông xuôi xuống qua những mớ áo quần bừa bãi, những đôi giày còn chưa cũ đã bẩn thỉu mốc meo, qua chồng sách vở xô lệch không bao giờ ngăn nắp đó, hình ảnh của một nửa cuộc đời sớm mỏi mệt, sớm chán chường. Vì đã sớm phiêu lưu, sớm hiểu biết, sớm bỏ liều sự sống.

"Nó cũng đã như mình ư? Nhưng mình đã già rồi, nó còn trẻ quá, trẻ quá…"

Ý nghĩ ấy gần bật lên thành tiếng nói. Nhưng Trâm nén lại được và yên lặng nhìn Minh loay hoay treo tấm lịch mới lên tường.

- Gần hết năm, em treo lịch của năm này làm gì!

Lần đầu tiên, Trâm nghe Minh phát biểu một ý kiến hay:

- Với em, năm bắt đầu từ hôm nay.

- Minh.

- Dạ.

- Em nhớ những điều kiện tôi ra rồi chứ?

- Dạ nhớ.

- Gắng làm theo. Em từ xa lạ đến. Nhưng đã ở trong nhà tôi, tôi có trách nhiệm về em. Tôi phải săn sóc để ý đến em. Nói thế để nêu tôi có dặn dò, có nói năng điều gì, không phải có ý tò mò khám phá gì về em.

- Thưa cô…

- Có em trong nhà, tôi cũng yên tâm hơn. Nhưng cũng lo lắng hơn. Em lo liệu đó mà ăn ở…

Bỗng Trâm dừng lại. Nàng cố nói để giảm bớt khoảng cách, để đưa người con trai từ xa lạ về gần thế giới mình. Nhưng giọng nàng có vẻ giảng giải, răn dạy thế nào không nên quan trọng hóa vấn đề, cứ sống tự nhiên, đến đâu hay đến đó, biết trước thế nào. Mình dặn mình được chưa mà dặn nó, thật vớ vẩn…

Trâm nhìn lên khung cửa phòng trống trải:

- Có lẽ phải mắc màn ở đây. Khách khương của tôi lên lầu, ngang cửa phòng em.

- Em có cái màn lớn màu đỏ thẫm.

- Đỏ thẫm. Hợp với màu tường hồng và cửa xám. Đưa tôi treo hộ cho.

Minh bắc ghế, đóng đinh trên cao. Trâm tìm ruban trắng buộc cái màn xéo về một bên. Những nếp vải mềm nũng nịu buông chùng xuống nền nhà.

- Đẹp quá! Không khéo phòng này đẹp nhất nhà.

Minh ngập ngừng:

- Dạ, cô cho em căn phòng đẹp thế này, nhưng em ở không thì…

- Sao?

- Xin cô cho em gửi cả tiền phòng thêm vào tiền cơm…

- Khỏi. Tôi đã tính rồi. Em ở phòng này ngay thang lầu để… giữ nhà cho tôi luôn, có quân gian lên lầu thì đã có em chặn lại.

- Vậy em làm gácđan của cô.

Trâm cười:

- Và tiền phòng trừ vào tiền trả cho gácđan. Là huề. Tôi sẽ giao cho em cái chùy, nếu gácđan không thành kẻ cướp.

Chị Ba nãy giờ đứng thập thò ngoài cửa không dám vào. Thấy cô chủ và người trọ bỗng nhiên cười vui vẻ, chị ta mới chen vào:

- Mời cô xơi cơm.

- Thằng Tuân về chưa?

- Dạ rồi. Đang học bài trên lầu.

Trâm bảo Minh:

- Ăn cơm xong sẽ tiếp tục dọn phòng.

- Thưa cô, em ăn rồi.

- Đến bữa, phải ăn. Đừng lôi thôi. Không vâng lời tôi, khó ở đấy.

Minh ngập ngừng theo Trâm lên thang lầu. Bàn ăn phủ khăn trắng. Bình oellet đỏ thẳm nổi bật giữa những chén dĩa thủy tinh lấp lánh ánh đèn. Từng hạt cơm trắng nõn nà bốc hơi thơm. Những hạt đậu ngà trong màu nước sauce cà chua đỏ thắm. Những lát khoai chiên vàng ruộm cạnh những lá xà- lách xanh rờn. Trâm nhìn một lượt, ba đôi đũa đặt ngay ngắn cạnh mấy cái chén sứ màu hồng nhạt, cảm thấy sự đổi thay trong nhà từ hôm nay có vẻ quan trọng, lớn lao chứ không vô nghĩa, tầm thường như đã tưởng hôm nhận lời cho Minh ở trọ. Nàng lên tiếng gọi thằng Tuân, và bỡ ngỡ nhận ra tiếng mình cũng không giống những hôm trước nữa. Cả dáng điệu thằng Tuân cũng trở nên dè đặt, vụng về, mất hẳn tự nhiên của những bữa cơm chỉ có hai cô cháu.

Trâm ngồi vào ghế. Minh và Tuân nhìn nhau, mỉm cười rồi ngồi xuống.

- Ăn đi nào, không phải khách, khỏi mời mọc.

Minh cầm lấy đôi đũa, cúi mặt nói thật nhanh:

- Mời cô.

Thằng Tuân mọi hôm ngồi vào bàn là xúc, xới, gắp, nhai. Thế mà bây giờ bưng chén lên, nhìn quanh, rồi cũng lúng túng nói:

- Mời cô.

Trâm muốn bật lên cười vẻ ngượng nghịu của hai đứa học trò. Và vẻ đóng kịch nghiêm của mình nữa.

Trâm vờ đánh rơi chiếc khăn ăn, cúi xuống nhặt, giấu nụ cười dưới chéo khăn bàn. Lúc nàng ngẩng lên thì chén cơm của Minh đã vơi được vài hột. Nàng nhìn lại chén cơm còn nguyên của mình, chỉ muốn buông đũa đứng lên. Không phải Minh, không phải Tuân lúng túng. Mà chính nàng, bà chủ nhỏ tuổi. Những hôm trước, ngồi vào bàn, Trâm vừa ăn vừa lơ đãng nhìn xuống ruộng dâu ngoài cửa sổ hoặc chăm chú đọc một bài báo, một đoạn sách đang xem dở. Lưng tựa vào vách, một chân gác lên chiếc ghế bên cạnh, chân kia mắc vào thanh gỗ ngang dưới gầm bàn, Trâm ngồi thoải mái, tự nhiên suốt bữa ăn và không chú ý đến xung quanh, cũng không bị ai chú ý. Bây giờ, trong vai trò mới, Trâm phải thay đổi, phải khéo léo diễn xuất để được cảm tình, sự kính mến của một khán giả tầm thường. Tự ý nghĩ đó, Trâm cảm thấy ngột ngạt, khó chịu. Càng muốn kể một chuyện gì, muốn nói một câu khôi hài cho bầu không khí giữa ba người bớt trang nghiêm căng thẳng. Nhưng mãi Trâm vẫn ngồi yên lặng dè đặt, cẩn thận gắp thức ăn đưa lên miệng, như đang biểu diễn một pha "gái nhà lành" trước ống kính của một đạo diễn khó tính. Cuối cùng nàng hỏi bang quơ một câu:

- Tuân, chiều nay cô đi vắng, có ai đến không?

- Dạ có, cô không hỏi cháu lại quên đi.

- Ai vậy?

- - Ông Lưu đến khoảng ba giờ, chỉ đứng ngoài hỏi, cháu bảo cô không có nhà, ông ây đi ngay.

- Ai nữa không?

- Dạ, ông Ngữ. Nói cô đi vắng mà ông ấy không chịu tin, cứ muốn đi tuốt vào nhà.

Trâm cao mặt:

- Ai chứ ông ấy thì cứ bảo cô đi vắng, ngay lúc cô có nhà cũng thế.

Rồi Trâm nhìn Minh một cái rất nhanh. Người khách trọ đã đặt đũa gọn gàng trên chén, sắp sửa đứng lên. Trâm hỏi tiếp:

- Thế… ông Lưu có dặn gì không?

- Dạ không. Nhưng ông ấy cỏ hỏi đồ đạc gì nhiều thế. Cháu bảo có anh học trò mới đến ở. Ông ta cười lắc đầu rồi bỏ đi.

Minh đứng lên. Trâm buông đũa lấy dao cắt đĩa bánh flanc, tới trước mặt Minh:

- Ăn tráng miệng đã chứ.

- Xin phép cô, em no rồi.

Tuân nói, không để ý đến Minh:

- À, ông ta còn nói dạo này sao cô hay đi vắng thế, lần nào đến cũng không gặp.

Trâm ngạc nhiên thấy Minh thoáng cau mày, mặt lạnh hẳn đi. Rồi cúi đầu, đi vội ra khỏi phòng, xuống thang lầu. Trâm bẻ vụn cái tăm trong tay, ném xuống sàn nhà. Thái độ của Minh làm nàng chợt băn khoăn. Tại sao Minh có vẻ khác thường khi Tuân nhắc đến Lưu? Vì nó oán Lưu cho cấm túc lần trước. Vô lý. Đâu có trẻ con đến thế được. Tự nhiên Trâm mỉm cười. Nàng cảm thấy sắp lạc vào một thế giới nhỏ, xa lạ, mới mẻ để tìm tòi, khám phá nhiều điều bí ẩn. Cái thế giới nhiều màu sắc, nhiều khía cạnh của người con trai mới lớn ở Minh. Nhưng Trâm chợt vẩn vơ lo lắng, Minh nó không trẻ con như mình lầm tưởng lúc đầu. Rắc rối thật…

Bên ngoài, bóng tối buông mau xuống vùng lũng thấp lạnh lẻo. Trâm gọi chị Ba dọn bàn rồi châm một điếu thuốc, trở về phòng riêng. Nàng đứng lại ở khung cửa nhìn chiếc giường nhỏ phủ drap trắng. Cái gối chơ vợ Đỉnh mùng hẹp và thấp xuống như một nắp quan tài màu trắng. Bỗng Trâm đưa ngón tay lên miệng, lặng đi một giây. Vô tình, Trâm đã chỉ cho Minh kê cái giường trong phòng nó song song và ở ngay dưới giường mình. Vô tình, Trâm nhạn ra điều đó, sự song song của hai chiếc giường qua một khoảng không gian đồng lõa, như hai mặt phẳng số kiếp cùng ở trên một bình diện cuộc đời. Và trong đáy im lìm tiềm thức bỗng mơ hồ vẳng lên một âm thanh bở ngỡ. Một tiếng gọi. Một lời nhắc nhỡ: Trâm là đàn bà, và người mời đến dù sao vẫn là đàn ông. Hai cực Bắc và Nam của hai thanh nam châm tiến dần vào một môi trường nguy hiểm là tòa lầu hoang vắng, là tâm hồn sa mạc, là trái tim tha ma của người đàn bà đã từ lâu đơn chiếc.

[giavui]

Chương 3
Khi Ngữ ra khỏi rạp chiếu bóng Hòa Bình, trời bắt đầu tối. Thành phố lên đèn sớm không xóa bớt sương mù. Những chuỗi dài ánh sáng vòng quanh các nhà hàng lớn, qua những dãy nhà nhấp nhô bên kia đồi, lan tỏa đến những bờ cỏ lấp lánh bên hồ như hàng trăm nghìn mảnh vỡ thủy tinh. Gió lạnh buốt. Hơi sương ẩm ướt và phảng phất mùi cỏ hoa lùa vào nhọn lịm người. Anh choáng váng đi trong vùng tranh tối tranh sáng của những hè phố vắng. Đột nhiên Ngữ dừng lại. Anh cảm tưởng mình vừa quên, vừa mất một cái gì ở đằng sau. Cho bàn tay lạnh ngắt vào túi quần rỗng anh lại cúi đầu đi xuống. Hàng cây bên đường tỏa bóng tối xuống lối đi thoai thoải dốc về phía Hồ Đàlạt. Những cặp tình nhân, vợ chồng khăn áo ấm áp, tay trong tay, thong thả và lặng lẽ đi ngược về phía Ngữ. Anh nhìn quanh và không tìm thấy một ai lẻ loi như mình. Ý tưởng cô đơn lại vùng lên quằn quại. Bao nhiêu năm anh từ bỏ, chạy trốn, xua đuổi hết để được kéo dài cuộc sống độc thân. Anh từng đến với tình yêu như một cuộc giải khuây ngắn ngủi, sợ hôn nhân như một nhà tù eo hẹp trói buộc cuộc đời mình. Thế mà bây giờ, bỗng nhiên niềm cô độc đè nặng xuống tâm tư, Ngữ cảm thấy cuộc đời trở nên trống rỗng hoang vắng lạ thường. Anh không thể chịu được. Nhưng anh cũng không thể làm gì hơn. Hay mình về Sàigòn, cưới Vân và đưa nàng lên đây với mình là xong… Băn khoăn mãi, Ngữ chợt nghĩ đến lối giải quyết giản dị đó. Không, anh sẽ hết cô đơn, nhưng niềm cô độc mênh mông sẽ còn lại, khắc khoải và thê thảm hơn hiện tại. Thà một mình còn hơn chung sống với người mình không yêu thương, trong khi tâm hồn đã mang lỡ một hình ảnh xa vời khác. Trâm. Ngữ gọi thầm tên người mình yêu và rưng rưng hờn tủi. Anh chợt buồn tiếc ngẩn ngơ như người chỉ sai một con số chót ở tấm vé nên đành mất lô độc đắc. Thế mà anh đã nhẩm tính, đã phác họa ra một chương trình tuyệt diệu cho tươngl ai trong đó có bóng dáng Trâm. Anh đã tưởng tượng ra cảnh một gia đình thật đầm ấm, thật lý tưởng cho Trâm, cho anh, cho những đứa con kháu khỉnh sau này. Nhưng cái bóng hạnh phúc mới thoáng hiện lên đã vội vàng xa khuất. Như một giễu cợt, một trêu đùa. Anh nghĩ Trâm cũng chỉ xem anh là trò vui giây phút. Hay chỉ là một cuộc thí nghiệm đối với nàng. Chỉ là một cái dấu cộng tầm thường vô nghĩa trong những bài toán tình cảm của Trâm. Con người như vậy ai ngờ tàn nhẫn! Nhiều khi Ngữ thầm oán trách Trâm. Nhưng anh hối hận vì thấy mình vô lý. Anh chỉ tiếc tình mình chân thành không được chấp nhận mà thôi. Mà anh cũng không hiểu được những diễn biến tâm trạng của Trâm nữa. Đầu tiên, nàng thật tử tế. Thật dịu dàng. Thật nhu mì thuần hậu. Và yếu đuối bé thơ như cần đến anh, như cầu xin một che chở, như chờ đợi một vòng tay ôm trọn đời nàng. Cho nên Ngữ đến với nàng. Ý niệm gia đình cũng nhóm lên cùng với những bước tình yêu. Muôn đời Ngữ không bao giờ quên mỗi buổi chiều anh đến thăm nàng và ngỏ ý xin cưới nàng làm vợ. Giọng anh, giọng nàng trong mẩu đối thoại ngắn ngủi và êm đềm đó còn như văng vẳng đâu đây. Với dáng Trâm thật dịu hiền bé bỏng thu hình trong chiếc ghế rộng, hai tay choàng chéo bờ vai, đôi mắt hươu nai qua làn tóc rủ rèm đêm che hờ nửa mặt.

- Trâm à, đã từ lâu, tôi muốn nói với Trâm…

- Thôi, tôi biết rồi và anh đừng nên nói. Không thể đâu! Anh biết qua lời đàm tiếu của thiên hạ về dĩ vãng của tôi rồi chứ? Anh không thể sung sướng với một người vợ tai tiếng đâu.

- Tôi đã nghĩ đến điều đau đớn đó. Nhưng yêu thương sẽ xóa lấp tất cả chuyện ấy. Mình nên nhận định một cách rộng rải, và giúp nhau bắt đầu lại cuộc đời.

Những ngón tay nhỏ và mềm của Trâm bám nhẹ vào rèm tóc buông, giọng nàng thoang thoảng như hơi gió mặn nồng từ biển cả thổi về:

- Không được đâu anh. Một ngày anh thôi yêu thương, những tì vết của tôi lại hiện hình ám ảnh. Mình coi nhau như bạn, được rồi.

- Hay là Trâm chê tôi không bằng những tỉ phú, những phi công, những giáo sư đại học của Trâm?

Môi Trâm mím lại và mắt Trâm rực lên như ánh lửa cuối cùng:

- Đừng nói thế. Đừng nhắc lại. Anh không hiểu tôi đâu, đừng phán đoán. Tôi đã nói, tôi không cần gì cả. Đia. vị. Tiền bạc. Bề ngoài. Không. Tôi chỉ cần một thứ, một thứ tìm mãi không hề có, hoặc có mà không thể giữ mãi được với mình: tình thương.

- Trâm. Nếu chỉ có thế, sao Trâm từ chối tôi. Trâm biết, Trâm thấy tôi yêu Trâm chừng nào mà…

Trâm úp một bàn tay lên mặt:

- Yêu, ai cũng nói thế cả. Anh cũng như những người trước. Những kẻ sau anh. Như nhau hết. Anh thành thật. Nhưng tôi không tin. Tôi không còn tin ai, tin cái gì nữa. Vì vậy mà, dù không muốn, tôi vẫn sống một mình như thế này, bao nhiêu năm rồi, từ khi…

Trâm muốn chìm vào quá khứ để đau buồn, hối tiếc, nhưng Ngữ say mê hiện tại, say mê cái tương lai sắp sửa ngời lên như nụ cười, ánh mắt Trâm những buổi sáng mai gặp anh trên đường:

- Trâm. Trâm có sợ nghèo không?

Trâm nhìn anh không nói. Ngữ tiếp:

- Tôi còn gánh nặng gia đình nữa. Mẹ tôi và hai đứa em trai còn đi học, tôi phải lo… Trâm bằng lòng san sẻ cuộc đời đó với tôi không?

Trâm trả lời bằng câu hỏi khi Ngữ ra về:

- Anh có đến đây nữa không?

Như lời chấp thuận. Thế mà… thế mà, tại sao như vậy được, khi Ngữ đến, lần sau nữa, cửa đóng im lìm, rồi con bé ở của nàng ra bảo Cô đi vắng. Nhưng nhìn lên cửa sổ lầu cao, anh thấy nàng đứng đó nhìn ra rừng thông, thản nhiên hút thuốc, thản nhiên nhìn anh đau đớn đi quạ Vẻ dửng dưng của Trâm như một thách đố, xua đuổi anh. Nhưng Ngữ vẫn tới. Con người thay đổi luôn luôn như Trâm, nay chấp thuận, mai khước từ, thì cũng biết đâu có lúc nàng lại đợi chờ và tiếp đón anh. Cho nên Ngữ đến hai ba lần nữa. Rồi hàng chục lần. Khi chiều xuống, khi đêm khuya, khi một hai giờ sáng, trời lạnh như tuyết phủ bốn bề, bóng tối tràn lan như đáy vực sâu, anh đi lang thang trên con đường rừng qua nhà nàng tựa một oan hồn lủi thủi. Anh si mệ Anh điên dại mất rồi. Con bé ở, lũ trẻ con, bọn học trò cũng biết hết. Trông thấy anh qua đó, chúng nó chỉ chỏ, nói cười. Sự khinh bỉ, đùa cợt như hắt tạt vào mặt anh. Ngữ thấy mình kỳ quái như một sinh vật từ hành tinh nào rơi xuống cuộc đời này để chịu cực hình. Anh dừng lại. Cố quên đi. Nhưng mỗi khi trông thấy Trâm hiện ra trên dốc cao ở con đường đến nhà người bà con cạnh nhà anh, mỗi khi cái bóng dáng nhẹ nhàng, nhỏ nhắn và tươi thắm đó vờn qua khung cửa sổ phòng anh như một làn mây hờ hững, anh lại bàng hoàng xúc động. Rồi không kìm giữ nỗi. Lại đeo đuổi. Lại van nài. Để bị hất hủi, chối từ, khinh thị.

Một chiếc xe nhà binh ầm ầm chạy từ ngã ba bờ hồ tới. Ánh đèn lóe sáng một vùng đêm âm ụ Tiếng la của một người lính trẻ vọng xuống:

- Ê, đi vào lề đường nghe bồ.

Ngữ nhìn lên. Chiếc xe đã chạy quạ Làn ánh sáng mất hút ở cuối đường, anh chợt mỉm cười buồn và mơ hồ thấy lại chiếc mũ đồng của người lính. Ngữ chợt nhớ lời thư của một người bạn mới vào quân ngũ gửi thư về, không có lý tưởng vì mục đích để tranh đấu, Ngữ à. Nhưng mình đến con đường này như chọn một giải pháp cuối cùng. Đời quân ngũ kỷ luật, thì giờ eo hẹp. Những cuộc tập trận bất ngờ, những chuyến hành quân thật xạ Mình đã quên đi những thắc mắc riêng tư, những dấu hỏi về thân phận người đời, những khoắc khoải cô đơn. Mình hoạt động nhiều để cảm thấy đang sống, dù rằng thật đáng buồn là không biết sống để làm gì, để đi tới đâu như thế này. Ngữ vẫn vò đầu với những Heiđeger, Nietzche, Kierkegaard. Hay cậu vào lính như mình cho xong đi…

Những ánh đèn ở trạm xăng và bến xe lóe sáng ngã tư đường. Ngữ đi mau về phía hồ, ngồi xuống một gốc thông viền xi- măng làm ghế đá. Hồ vào đêm. Những day néon bên bờ soi mình xuống mặt nước đen sóng sánh. Ngữ nghĩ đến những vành lược đính kim cương trên một mái tóc đêm chập chờn rung động của người con gái trong thần thoại cổ tích đã mất đi theo tuổi ấu thời. Bên kia hò, hàng thông đứng im lìm như những khối bóng lạnh lùng và bí mật của lũ đàn bà yêu ma xõa tóc chờ đợi người tình không bao giờ đến. Thỉnh thoảng một ánh đèn xe quét lên mặt đường vòng bên kia những giải vàng rực rỡ rồi im lịm tắt dần như ảo ảnh. Dưới chân Ngữ, cỏ đêm ngủ vùi trong tiếng ru não nùng, mơ hồ của dế dun. Anh kéo cao cổ áo, tựa vào gốc thông và chợt thèm một điếu thuốc, hay một ly rượu vừa nồng vừa đắng. Mình không hút, không uống, không chơi từ ngày đi làm việc. Hiền lành như chuẩn bị để lấy vợ. Hai chữ cuối trong tuyệt vọng của mình và lâng lâng đau khổ. Tự nhiên anh m uốn bỏ đi, bỏ miền đồi phố sương mù lạnh lẽo này trở về Sàigòn, bê tha, phá phách, sống để quên, sống như thời mới lớn, mới yêu người con gái đầu tiên trong đời. Lương tháng bảy tám nghìn, tiêu cho hết, để làm quái gì.

Ngữ sắp đứng lên thì một bàn tay từ phía sau ấn vai anh xuống.

- Tưởng cậu đi ciné chứ.

Ngữ quay lại. Trong vùng tối lờ mờ của bóng cây, anh nhận ra Biên, người bạn cùng ở nhà trọ.

- Cũng vừa ở Hòa Bình ra.

- Phim hay?

- Xem nhưng không thấy gì cả.

Biên hiểu. Như Biên hiểu vì sao dao này bạn hay ngồi im lặng hàng giờ không làm gì, không nói, không đọc sách hoặc đang đêm, mở cửa ra đi, để mấy giờ sau trở về, áo quần ướt đẫm nước mưa và mắt đỏ hoe như vừa mới khóc. Với người khác, Biên có thể khuyên giải hoặc an ủi được. Những Ngữ, anh không thể cản trở những bước phiêu lưu đau đớn đó. Ngữ vừa yếu đuối, dễ cảm xúc, lại vừa cuồng nhiệt đam mệ Lẽ ra, típ người như Ngữ phải sinh a từ mấy thế kỷ trước: lãng mạn, đa tình, bi lụy. Và chân thành yêu thương, chỉ có thể có một mà không hai, chỉ ràng buộc mà không thể thay thế một bóng dáng đàn bà khác trong tâm trí. Con người như vậy lại yêu Trâm. Người đàn bà đó, hiền dịu, bé thơ, nhưng những đớn đau, tủi hờn quá khứ đã biến tâm hồn nàng thành cái bầu thuốc độc của một mụ phù thủy. Người ngự trị được tâm hồn đó, không thể là Ngữ. Phải từng trải, rắn rỏi, cao thượng, sâu sắc, phức tạp vô cùng mới hiểu và chiếm được bầu độc dược phù thủy đó, cho nên nghe bạn hí hửng nói Trâm nhận lời lấy Ngữ, Biên không tin. Điều đó không thể xảy ra. Mà quả đúng như thế. Ngữ thất vọng, vì đã quá nhiều hy vọng. Bây giờ người thất vọng ngồi đó, tự đọa đày vào tiếc nhớ, hằn học, hờn yêu. Biên thấy bạn ngây thơ và mơ mộng quá chừng.

- Đi cậu.

- Đi đâu.

Biên chỉ con đường đầy bóng tối quanh bờ hồ:

- Một vòng rồi về ngủ.

Nhưng khi Ngữ ngồi lên yên sau của chiếc vespa cho bạn chở đi, tự nhiên Ngữ nói:

- Đến Trâm đi.

- Biết Trâm có nhà không?

Thật ra thì Biên nghĩ, biết Trâm có tiếp mình không?

- Có Biên đi cùng, thế nào cũng hên chứ.

Biên phóng xe về con đường đến viện Đại Học rồi rẽ vào một lối nhỏ quanh rặng đồi thấp.

- Lối này xa và tối quá.

Ngữ cười sau lưng bạn:

- Cậu sợ, còn mình quen bóng tối con đường này rồi.

Một tiếng còi xe hơi ngắn và khô phía sau, rồi chiếc Peugeot trắng lướt quạ Biên quay lại:

- Cậu biết hắn?

- Lưu, giáo sự Nghe nói thân với Trâm lắm.

Biên cũng nghe nhiều người đồn đãi điều đó, định giấu bạn, không ngờ Ngữ đã biết trước. Tự nhiên anh so sánh Ngữ với Lưu, Ngữ thì hiền lành, chân thật, mềm yếu. Lưu thì trái lại. Lúc nào hắn cũng có vẻ ngang tàng gần như phách lối, kiêu ngạo, lại ranh mãnh, rắn rỏi. Có lẽ Trâm từ chối Ngữ chỉ vì Lưu. Trước kia, Trâm tử tế với Ngữ vì khi đó chưa quen biết Lưu. Giờ người thứ hai hiện đến lẽ tất nhiên Trâm so sánh và chọn lựa. Lưu đã thắng. Bài toán giản dị vô cùng. Nhưng Ngữ hình như không biết, hoặc không muốn hiểu rõ điều đó.

- Dạo này Trâm ít về thăm ông bà Thân nhỉ.

- Có lẽ Trâm nhiều việc.

Nói thế, những Ngữ cũng biết Tâm không về thăm nhà người bà con cạnh nhà anh là vì Trâm muốn tránh không cho anh gặp mặt. Trước kia, chủ nhật nào nàng cũng về. Lũ trẻ con bên ấy tíu tít chạy ra reo mừng đón người chị họ. Tiếng reo của chúng cũng là tiếng reo trong lòng Ngữ. Nàng cúi xuống dịu dàng xoa đầu, vuốt má chúng rồi chia quà cho từng đứa. Mỗi lần nhìn sang bắt gặp anh ngồi sau khung cửa, nàng ân cần hỏi vọng sang: Chủ nhật anh Ngữ không đi chơi, Ngữ nói: Đi một mình buồn lắm. Trâm đùa: Gọi cô Vân về đi với. Là vì có lần Ngữ nói với Trâm về vị hôn thê không bao giờ anh muốn cưới đó. Những ngày vui ấy không còn nữa. Bây giờ thấy anh, nhiều khi nàng ngoảnh mặt làm lơ, không chào hỏi, như anh đã có trọng tội đối với nàng. Ngữ chỉ biết ngồi ở khung cửa đó nhìn sang nhà bên và nhớ đến hồi mới quen Trâm. Lúc đầu thoáng thấy Trâm, anh tưởng nàng từ xa về chơi ít bữa rôi đi. Nhưng hết mùa hè, nàng còn ở lại. Một buổi sáng, anh thấy nàng đi trước, lũ học trò nhỏ theo sau, trên con đường dốc về trường. Dò la, nhà bên kia cho biết Trâm dạy học. Anh qua lại, làm quen. Nàng tự nhiên, trong câu chuyện và cử chỉ, xem anh như một người thân trong nhà. Được một tháng, nàng bỗng dọn đi. Cái sân vuông có bể nước rộng, những giò lan mắc trên bức tường thấp, hàng dây thép phơi khăn mặt, mấy chiếc thau nhôm bóng loáng. Tất cả những thứ đó bỗng trở nên những di tích thần thánh đối với Ngữ từ ngày Trâm đi. Mỗi buổi sáng, anh nhìn sang đều thấy Trâm ra rửa mặt. Thân hình nhỏ nhắn và tươi mát của nàng vươn lên, nghiêng nghiêng bên thành bể nước. Nét mặt không phấn son trang điểm của người con gái sau giấc ngủ bình yên gây trong lòng Ngữ những cảm tình cao quí trong sạch. Nhưng khi nàng không còn đó nữa, vuông sân với những thước khối không khí giá buốt ban mai, với những búp phong lan chớm nở đón xuân về, với tiếng nước chảy róc rách từ vòi cao su xuống lòng bể sâu, tất cả biến thành một vũ trụ hoang vắng buồn tẻ thế nào. Ngữ cảm thấy trống trải thiếu thốn một thứ gì. Khoảng trống đó rộng dần dần mãi ra, trải dài như sa mạc hoang vụ Và trên cõi hoang vu đó, những tiếng vọng mơ hồ thầm kín vẳng lên như tiếng kèn nhớ quê của một kẻ bị lưu đày: anh nhớ. Vì anh yêu. Cho nên lòng anh như mở hội mỗi lần bà thím của Trâm bin kia nhờ anh đến nhắn hỏi hay đem dùm cho Trâm một cái gì. Anh có lý do chính đáng để đi thăm Trâm. Một tình yêu chân thật và tốt đẹp phải đưa tới hôn nhân. Anh ngỏ ý với Trâm. Nàng gần chấp thuận. Rồi nàng khước từ. Rất tàn nhẫn. Rất kiêu ngạo nữa. Nhưng anh không thể quên, không thể gỡ mình ra khỏi những mắc lưới vừa êm ái vừa đau đớn của cuộc tình đơn phương đó.

Ngữ hồi hộp nhìn lên những đốm đèn nhấp nhánh trên ngọn đồi trước mặt. Anh đập nhẹ vào lưng Biên:

- Hay thôi trở lại đi.

- Sao vậy?

- Chắc Trâm ngủ rồi.

- Còn sớm mà cậu.

- Vả lại, hình như lúc này có mấy đứa học trò ở trong nhà Trâm. Hôm trước nghe bà Thân bảo thế.

- Mặc bọn nó chứ. Sao có chúng nó thì không đến.

Con đường ven rừng dứt nẻo ở một vùng nhà cửa lưa thưa bên thung lũng. Tòa nhà trắng của Trâm lờ mờ yên lặng trong ánh trăng non bàng bạc đầu mùa. Ánh đèn le lói hắt qua khe cửa, chiếu lên mặt đường một tia sáng lờ mờ vàng vọt. Hai người dừng xe cách xa cửa ngõ và đi bộ xuống bậc thềm đá.

Nghe tiếng xe dừng, Trâm chạy ra chưa kịp xem ai thì Ngữ và Biên đã đứng sừng sững ở khung của phòng khách. Nếu không có tiếng Trâm gọi chị Ba trong phòng thì Tuân đã nói dối với họ, cô đi rồi như lời Trâm dặn, nhớ nói cô không có nhà khi nào ông Ngữ đến.

Lúc đó, Trâm đang ở phòng Minh. Ánh đèn màu hồng nhạt từ trên bàn học Minh hắt lên tường dáng Trâm ngồi nghiêng trên chiếc ghế nhỏ. Trên giường, Minh nằm thiêm thiếp, cả thân hình lấp dưới những lớp chăn dày, chỉ còn cánh tay trái vươn ra ngoài, buông thõng xuống đất. Đầu lún xuống làn gối êm, mái tóc đen mềm rối bời bồng bềnh viền quanh khuôn mặt trắng xanh nhợt nhạt. Đôi mắt Minh nhắm nghiền, nhưng làn mi còn nhẹ nhàng rung động như ngoài thoắt về gần, thoắt lùi xa trong trạng thái chập chờn mê tỉnh. Khoảng mền trên ngực Minh phập phồng lên xuống theo hơi thở mệt nhọc. Thỉnh thoảng đầu Minh nhỏm lên, như cố thoát ra khỏi một sức đè nén nặng nề nào, nhưng mệt và yếu, nửa thân hình trên của nó lả xuống. Trâm lo lắng nhìn cánh tay của người con trai mềm nhũn buông thõng xuống như không còn sự sống nữa.

Chị Ba ngồi thụp xuống đất, lọ dầu trong tay, hết nhìn cô chủ lại nghểnh cổ trông chừng người ốm. Rồi chị bật lên:

- Hay cô để em cạo anh ấy.

- Không. Có bị trúng gió đâu. Chị đi pha giùm ly sữa. Đưa lọ dầu đây tôi.

Chị Ba đi ra, Trâm trút dầu vào lòng bàn tay, gỡ nhẹ mền chặn trên ngực Minh và cúi xuống. Nàng mở hạt nút ở cổ áo chemise của Minh và luồn bàn tay tẩm dầu vào trong đó. Minh chợt mở mắt. Hai con ngươi sáng dịu ánh lên một thoáng rồi làn mi cong đen từ từ khép lại. Minh mấp máy môi muốn nói điều gì, nhưng rồi nó xoay người, quay mặt vào vách, dúi đầu vào mặt gối.

Trâm lần nhẹ bàn tay trên làn da ngực nóng rực của người con trai. Rồi Trâm nhìn thấy mơ hồ và kỳ lạ, từng ngón tay mình chập chạp rời khỏi khuôn ngực áo trắng nõn đó. Rồi cũng bàn tay nàng mà trong phút đó Trâm tưởng như của một người thứ hai cài kín hột nút áo Minh và kéo chăn đắp lại như cũ. Trâm cúi xuống gọi nhỏ:

- Minh, em khoẻ chưa?

Không tiếng trả lời. Bàn tay của Trâm lại đặt lên vầng trán người con trai. Cả khuôn mặt Minh lạnh ngắt như bao nhiêu mạch máu dưới làn da đều đọng cứng và te cóng lại. Trâm chấm dầu vào ngón tay và xoa nhẹ hai bên thái dương Minh. Đúng lúc Biên với Ngữ đi vào.

Ngữ đứng lặng người một lúc trước cảnh tượng êm đềm đột ngột đó. Lâu lắm, anh mới lắp bắp:

- Sao thế chị Trâm?

Trâm gật đầu đáp lại cái chào của Biên nhưng không quay lại nhìn Ngữ, cười gượng:

- Nó… bị trúng gió lúc đi học về. Trời đổi mùa, gió máy thật độc địa.

Rồi nàng liếc nhanh về phía gậm bàn học của Minh, yên tâm: cái vỏ chai rượu với cái cốc khuất vào bóng tối, đứng phía cửa nhìn vào không trông thấy được. Nàng nói dối không phải e ngại gì, nhưng không muốn cho người ngoài biết rõ những chuyện xảy ra trong nhà mình. Với lại Ngữ sẽ đặt dấu hỏi nếu biết Minh vừa uống hết nửa chai rượu và lúc này chưa dứt cơn saỵ Nhưng mùi rượu nồng nồng còn phảng phất trong không khí. Trâm lại tìm câu nói dối:

- Gớm, cáiông lão khùng nhà bên cạnh cứ uống rượu ti tì rồi vác xác qua đây nói huyên thiên, làm nồng cả hơi rượu.

Thấy Ngữ tò mò ngắm quanh gian phòng, Trâm bực tức đặt mạnh chai dầu xuống bàn ngủ đầu giường và đứng lên:

- Mời các anh lên phòng khách, ở đây chật chội quá…

Ngữ thì tưởng Trâm ân cần mời mọc, thản nhiên đưa Biên lên lầu. Trâm gọi chị Ba lấy nước, bảo Tuân ngồi canh chừng Minh, rồi bất đắc dĩ lên theo hai người khách.

Ngữ ngồi xuống ghế và với tay xé tờ lịch treo trên vách gần đó. Trâm khó chịu ngoảnh mặt đi, Hắn làm như là người thân thiết trong nhà mình. Muốn làm "l'air" với Biên chắc. Mình phải tỏ cho Biên biết là Ngữ đối với mình không ra nghĩa lý cóc khô gì hết?

Cho nên bỏ cả phép xã giao, Trâm mặc Ngữ ngồi ngơ ngẩn nhìn quanh phòng, tò mò ngắm nghía những bức tranh treo trên tường, quay sang hỏi han chuyện trò với Biên. Nàng không thích Biên, hoặc không nghĩ rằng có thích được người như Biên không, nhưng dù sao Biên vẫn đứng đắn, lễ độ và biết phận hơn Ngữ. Lâu lắm Trâm mới hỏi Ngữ một câu:

- Lâu nay anh vẫn vừa đi làm vừa học thêm Triết?

Được dịp, Ngữ trút một hơi:

- Tôi thì làm chẳng ra làm, học chẳng ra học nữa. Cứ đi lang bang cho hết tháng ngày. Hôm nọ dạo quanh bờ hồ bị một mẻ vừa rắc rối vừa ly ky đó. Một cô học trò từ Sàigòn về Đàlạt, tự tử. Tôi đi ngang vừa lúc cô ta nhảy xuống, gần chỗ mấy chiết ho- bo đậu. Lúc đó khuya, lạnh ngắt mà phải nhảy tòm xuống nước kéo cô ta lên. Rồi phải đi gọi cảnh sát. Phải theo cô ta vào nhà thương, phải đến trình ở bót…

Trâm ngắt ngang:

- Cô ta sống nổi không, hay chết?

- Sống mới mệt chứ, Và cô ta đi tìm tôi tạ Ơn.

Rồi Ngữ kể tỉ mỉ những chi tiết về cuộc cải tử hoàn sanh cho người con gái lạ. Lúc bế cô ta lên xe. Lúc ngồi canh chờ cô ta tỉnh dậy. Lúc cô ta đi tìm gặp anh và hai người khai lý lịch cho nhau. Ngữ tưởng những điều đó làm Trâm chú ý và ganh tức, tưởng Trâm sẽ tiếc và níu anh lại với mình. Ngữ quên bẵng đi một sự thật giản dị và gần gũi nhất: Không yêu, người ta không bao giờ thèm ghen. Và trường hợp anh, càng tìm cách chắp nối, ràng buộc, càng làm cho Trâm cảm thấy xa cách muốn đẩy bật anh ra khỏi thế giới của mình.

Chị Ba bưng trà lên, Trâm hỏi:

- Minh nó uống sửa chưa?

- Thưa cô, anh ấy không dậy uống. Nói mê nói sảng gì đâu ấy.

Trâm đứng lên:

- Xin phép các anh, tôi xuống nhà một lát.

Ngữ tính ngồi yên chờ Trâm lên, nhưng Biên đã ra dấu cho Ngữ và cả hai theo Trâm xuống lầu rồi kiếu từ luôn. Khách vừa ra khỏi cửa, Trâm gọi Tuân:

- Sao cháu để họ vào?

- Cháu định nói cô đi vắng, nhưng họ nghe tiếng cô rồi mà.

Trâm lẩm bẩm:

- Người đâu mà lì thật.

Nàng khóa cửa trước rồi vội vàng vào phòng Minh, ngồi xuống chiếc ghế đầu giường:

- Tuân lấy vở xuống ngồi đó học bài. Chị Ba lấy cho tôi chén xúp đậu đây. Phiền quá, nó chẳng ăn uống gì thế này.

Trong gian phòng yên tĩnh về khuya, chỉ còn tiếng thở mệt nhọc không đều của Minh, và tiếng gió quật nhẹ nhàng trên những cánh cửa kính đóng kín. Trâm ngồi yên lặng ngắm Minh, băn khoăn về những chuyện xảy ra chiều nay.

Buổi họp văn nghệ Ở trường kéo dài đến bảy giờ tối. Khi Trâm về đến con đường nhà, trời đã tối mịt. Không thấy Minh và Tuân ra đón như thường lệ mỗi lần đi dạy về muộn, Trâm đi nhanh như chạy xuống con đường dốc thoai thoải. Thằng Tuân đứng chờ nàng trước cửa nhà.

- Cô mau lên. Anh Minh bị…

- Chuyện gì vậy?

- Anh ấy uống rượu đang say trong nhà.

Trâm nhảy xuống những bậc thềm đá và tuôn vào như gió. Nàng ném mấy quyển sách và cái ví tay lên lò sưởi rồi thoăn thoắt vào phòng Minh. Phòng chưa bật đèn, ánh sáng ở thang lầu hiu hắt rọi vào, lờ mờ soi một cảnh tưởng bừa bãi. Trâm đứng sững lại. Rồi tiến tới vài bước cạnh bàn Minh đang ngồi. Yên lặng một lúc, rồi tiếng Trâm hắt lên xa lạ mơ hồ.

Trâm hỏi mãi, Minh chỉ lắc đầu không nói. Nó gục đầu xuống cánh tay duỗi trên mặt bàn. Tay kia còn cầm chai rượu. Bên cạnh nó, sách vở bừa bãi lẫn với những mẫu tàn thuốc, những cây viết, những mẫu giấy xé vụn và một cái cốc còn nồng nặc mùi rượu. Lúc đầu, Trâm còn cố giữ vẻ nghiêm trang của kẻ cả để hỏi tội Minh. Nhưng thấy vô hiệu, nàng đổi thái độ. Mà Trâm cũng thấy lòng mềm lại, không muốn đóng kịch với Minh, với chính mình nữa. Trâm đặt nhẹ bàn tay lạnh giá lên mái tóc rối bù của Minh. Nó ngửng lên nhìn nàng. Trong bóng tối lờ mờ, hai con mắt chợt ngời lên một tia sáng rồi vội vàng lịm tắt. Đôi môi dày và gọn như một nụ hôn, ướt át, nồng nàn hé ra, mấp máy.

Giọng Trâm khác đi:

- Tại sao em như thế Minh?

Bàn tay bé nhỏ của Trâm ngập ngừng đưa xuống bờ vai Minh. Hơi nóng từ da thịt người con trai như bốc lên tấm áo len daỵ Trâm cảm thấy thân hình, cảm giác, đầu óc nó đang cháy lên, đang sôi bỏng, sắp sửa nổ tung lên thiêu hủy chính nó. Trâm nghĩ mãi, không hiểu vì sao nó đã uống gần nữa chai rượu. Vì sao nó muốn say, nó tự hành hạ như vậy ngay trong nhà này, nhà của một cô giáo. Có thể Minh buồn vì một chuyện riêng không liên hệ đến nàng. Nhưng vô lý. Tại sao mắt Minh nhìn Trâm kỳ lạ thế. Trong vẻ đau xót. Trâm hjiểu cái nhìn đó. Vì đã bao nhiêu đôi mắt con trai, đàng ông nhìn nhàng như thế. Nhưng Minh chưa là đàn ông, cũng không còn là một đứa con trai. Dưới mắt Trâm, trong ý nghĩ Trâm, nó chỉ là một đứa bé khác thường, nghịch ngợm mà lãng mạn. Trâm vẫn nhìn và tưởng như thế từ khi nó đến xin ở trọ. Nhưng chiều nay, trước mắt Trâm, nó biến đổi vô cùng nhanh chóng. Chỉ vì một chai rượu. Và một cơn điên nào đó dày vò tâm trí. Nó ngồi rũ rượi, chán chường và cô độc như những gã ăn chơi sau cuộc vui, muốn phá đập cho tan tành cái trống rỗng rã rời trong cuộc đời và thể xác. Nó ngồi đó. Bóng tối u uất vây quanh. Và nó làm kẻ bệnh hoạn bị bỏ rơi không ai săn sóc thăm viếng nữa. Cơn đau khổ nào đó hành hạ cũng là cơn đau khổ đầu tiên trong đời Trâm, khi nàng bằng tuổi nó bây giờ. Ý nghĩ đó làm lòng trắc ẩn của người đàn bà trở mình thức giấc. Và lòng trắc ẩn bật lên, tiếng trách qua câu hỏi, kiên nhẫn dịu dàng:

- Tại sao em làm như vậy, Minh?

Minh ngẩng lên, nhìn Trâm lâu hơn và vai nó dưới bàn tay nàng đột nhiên rung động.

Trâm gọi chị Ba lấy diêm và đốt một cây nến hồng đặt lên bàn trước mặt Minh. Chai rượi đã cạn khô không một giọt, nhưng bàn tay Minh vẫn bám chặt lấy như muốn uống nữa. Uống thật nhiều và sợ có ai giành giựt phần còn lại. Cốc rượu còn một nửa. Trâm cầm cái cốc định hắt xuống nền nhà nhưng Minh thoắt một cái như mèo vồ chuột chụp cái cốc trong tay Trâm và đưa lên môi nốc cạn. Rồi cả cánh tay nó để rơi xuống bàn. Cái cốc bung ra, rơi xuống, tiếng thủy tinh vỡ vang lên ròn rã. Và nó tỉnh lại. Nó đứng lên, buông chai rượu, một tay đặt lên má, một tay quờ quạng lên bức tường trống sau lưng. Hai con mắt nó đỏ hoe nhìn Trâm vừa van lơn, vừa hoảng hốt. Da mặt tái xanh. Đôi môi run raỵ Mái tóc rũ xuống vầng trán bê bết mồ hôi.

Trâm dìu Minh lại giường, ấn nó nằm xuống. Nhưng Minh bật dậy ngay, lắp bắp:

- Cô tưởng em say à? Không đâu!

- Em mệt. Phải nằm xuống.

Nó lắc đầu:

- Cô đi ăn cơm chứ. Mặc em.

Tôi lấy xúp cho em nhé!

- Không, em đi ăn cơm. Ăn cơm với cô.

- Thì lên lầu ăn.

Minh ngoan ngoãn theo Trâm lên thang lầu. Nhưng đến phòng ăn, mệt quá, nó ngồi phịch xuống ghế và Trâm chưa kịp làm gì, Minh đã ngã vật xuống sàn nhà, nằm dài, mềm nhũn. Trâm lấy gối kê xuống đầu Minh rồi đắp khăn nhúng nước lạnh lên vầng trán nóng ham hấp. Một lúc Minh tỉnh dậy đứng lên, lừ đừ, lão đảo. Rồi như điên, nó chạy lao xuống than lầu, vào phòng nhào vào đống chăn bừa bãi.

Bây giờ, nó nằm đó và Trâm chờ Minh tỉnh dậy.

Bỗng nó ú ớ gọi. Trâm cúi xuống. Minh hé mắt nhìn lên:

- Sao sáng thế này cô?

- Đèn ấy mà.

- Không phải, cái gì thật sáng chung quanh người cô kìa.

Trâm ngơ ngác:

- Có gì đâu, em nhảm rồi.

Minh ngồi dậy, lắc đầu cho những ám ảnh rụng xuống:

- Đó, sáng quá. Nhưng em không thấy gì cả. Em sợ. Cô còn đây không? Phải cô đây không, cô?

Thằng Tuân, chị Ba đứng sau lưng Trâm lo lắng nhìn nhau.

Trâm thấy mình như bà Phước trong một dưỡng trí viện đang dỗ người điên tỉnh lại:

- Ừ, tôi đây. Em muốn gì nào?

- Em muốn nhiều lắm. Mà không thể được. Không được. Sao cô xa thế? Sao cô lớn như thế?

- Minh.

- Cô đừng đi, đừng bỏ đi nghe cô.

- Không. Tôi ở đây. Với em.

- Cô có đuổi em đi không?

- Không. Em ở đây. Với tôi.

- Em khát nước. Cô cho em uống.

Chị Ba bưng ly nước trà lại và Trâm kề vào môi người con trai. Bỗng nhiên Trâm thấy sợ Hai con mắt Minh, qua ly nước óng ánh vàng, nhìn Trâm đăm đăm.

- - Bây giờ em nằm yên. Chị Ba dọn dẹp trên bàn. Tuân học bài đi.

Minh nằm xuống. Trâm kéo chăn đắp kín người Minh. Nó nằm yên lặng nhìn lên và thì thầm:

- Cô.

- Gì, em?

- Cái gì sáng thế cô?

- Có gì đâu em.

- Có, cái gì thật sáng xung quanh cô, như hào quang.

Trâm cúi xuống và tưởng như chưa bao giờ nàng cười dịu dàng đến thế:

- Em nói nhảm rồi.

- Thật mà. Sáng như hôm em thấycô lần đầu tiên trên trường.

- Em thấy ở đâu nào?

- Ở gốc cây thông, lúc chào cờ. Cô đứng một mình, bao giờ cũng một mình, cũng chỗ đó. Áo kim tuyến lóng lánh mặt trời. Ai cũng nhìn cô…

- Nhưng bây giờ không có ai nhìn tôi nữa đâu. Còn mình em thấy tôi thôi mà.

- Ngày mai cô đến trường, tụi nó lại nhìn cô… Cả "thằng Lưu" nữa.

Trâm sửng sốt nghe tiếng "thằng" hằn học ở miệng Minh thốt ra. Nàng lờ mờ hiểu. Và sợ.

Nhưng Minh nói rất thản nhiên:

- Em làm phiền cô quá. Cô có mệt lắm không? Cô lên phòng nghỉ đi.

- Tôi không mệt, chỉ lọ Mong từ nay em không uống rượu trong nhà tôi như thế nữa. Và có gì cho tôi biết, nếu có thể tôi giúp được em.

Minh cười hóm hỉnh và bí mật:

- Chuyện này… cô không giúp em được đâu. Không bao giờ. Mà nếu biết, chắc cô đuổi em đi ngaỵ Em…

Minh bỏ dở câu nói và đột ngột xoay người vào trong, vùi mặt xuống gối. Tiếng người con trai ấp úng vọng lên:

- Cô cho em điếu thuốc được không?

Trâm gọi thằng Tuân lấy gói Salem và đưa cho Minh một điếu.

- Hút thuốc thì được. Nhưng uống rượu… dễ sợ lắm.

Khuôn mặt Minh qua làn khói thuốc trở nên buồn rầu và thơ dại:

- Buồn thì uống…

- Em sai rồi. Uống thì say, tỉnh ra nỗi buồn vẫn còn đó. Còn uống mà không say lại buồn hơn, không chịu được, như rượu đốt cháy nỗi buồn của mình, tôi nhiều khi cũng vậy.

- Cô uống rượu?

- Bây giờ thì hết. Không bao giờ say nữa. Em cũng đừng uống, nghe Minh!

- Còn tùy ở cô.

- Sao lại tùy tôi?

Minh mỉm cười, và lần đầu tiên từ khi nó đến nhà này, Tram khám phá ra nó có một cái gì trong tận cùng tâm hồn, đồng điệu với nàng. Một cái gì khoắc khoải âm thầm, vò xé ray rout. Như một nỗi khát khao, một niềm mong đợi. Một cảm tưởng trống trải thiếu hụt nào đó trong cuộc đời, trong trái tim không còn trẻ nữa nhưng cũng chưa già nua cằn cỗi. Cái gì đó là nụ cười buồn buồn khơi nguồn cho dòng nước mắt, là giọt nước mắt rưng rưng đón tiếp một niềm vui xao xuyến không ngờ.

[giavui]

Trước khi lên lầu, Trâm nói nhỏ, rất nhẹ với Minh.

- Thôi, ngủ đi em.

Ngủ đi em, Trâm nói như nói với chính mình. Thôi ngủ đi Trâm, ngủ đi những xao xuyến rộn ràng, những ước mơ thầm kín, những cảm giác mơ hồ vừa thức giấc thì thầm kêu gọi cho yên những ngày huyên náo cũ. Những cuộc tình đã dẫy chết. Ánh sáng đã lu mờ từ những đêm xưa. Ngủ yên cho quên cơn gió bão lại muốn bắt đầu.

Lên hết thang lầu, Trâm đứng lặng nhìn xuống vùng bóng tối dưới kia. Khuôn mặt Minh thoắt buồn thoắt vui hiện lên ở đó. Phiền rồi đây. Thật cây muốn lặng, gió chẳng dừng. Hay là mình nói Minh dọn đi. Vô lý, nó có làm gì, có lỗi gì đâu nào… Một thoáng Trâm vụt nghĩ đến gia đình, đến những người quen biết, đến công việc, đến những dự định tương lai, đến vòng vây tù đày eo hẹp khe khắt của cuộc đời. Rồi Trâm nhìn xuống những nấc thanh lầu đen thẫm trong khuya như một chiếc cầu giao nối địa ngục với thiên đường. Mình xuống hay lên. Bây giờ chiếc cầu vô tri ngủ yên đó. Và Trâm bỗng nghe vang vang tiếng giày thoăn thoắt của Minh qua từng nấc thang và tiếng reo của nó mỗi lần bãi học:

- Thưa cô em đi học về.

Và nàng cũng nhớ có lần đã suýt đùa với Minh:

- Thưa em cô đi dạy về.

Trâm nhìn xuống và bâng khuâng mỉm cười trong bóng tối.

- Thưa cô có khách.

Trâm ném cái lược xuống bàn trang điểm:

- Vừa ngủ dậy, mới mở một con mắt đã khách với khứa. Ai vậy chị Ba?

- Dạ Ông gì già già mập mập bên trường.

- À, lại ông Dụ Mời ông ấy ngồi phòng khách dưới, tôi sẽ xuống. Chị dọn ăn sáng cho Minh với Tuân chưa?

- Thưa cô, cậu Tuân uống sữa xong đi rồi. Anh Minh không ăn ở nhà. Bảo sang trường ăn bánh mì bò bía.

- Lần sau bảo chúng nó ăn uống đàng hoàng rồi mới đi học, nghe không? Dọn dẹp trong phòng ngủ tôi lại.

Nhưng nói xong Trâm quay lại nhìn căn phòng ngăn nắp sạch sẽ và chợt nhớ ra đêm qua nàng ngủ ở phòng khách bên kia, trước lò sưởi.

- Chị pha trà đi.

Trâm khoác thêm cái khăn quàng che bớt chiếc áo len đen cổ rộng bó sát thân hình, không kịp vấn tóc và ra khỏi phòng. Nàng đi ngang phòng khách sắp sửa đi xuống lầu thì giọng ông Du đã vang lên phía lò sưởi:

- Cô sáng nay không đi dạy?

Trâm nhìn vào phòng, bực tức thấy ông ta ngồi ở bàn ăn từ bao giờ, đang tò mò nhìn về phía lò sưởi, chỗ còn ngổn ngang ly tách, sách vở, những cây nến, những thanh củi cháy dở.

Trâm mỉm cười bất đắt dĩ:

- Thưa ông. Sáng nay tôi không có giờ. Chắc ông có điều gì "dạy bảo" nên đến sớm thế?

- Không. Qua thăm cô chơi vậy thôi, chẳng có chuyện gì.

- Dạ, mất thì giờ của ông quá.

Trâm nghĩ thầm: Chắc là lão vừa "nạo" học trò trước sân cờ xong tạt qua ngay đây "điều tra" mình. Trâm cũng biết ông ta dò xét chuyện gì rồi, nhưng vờ ngớ ngẩn để xem ông Giám Thị khởi đầu công tác ra sao. Trâm yên lặng chờ đợi những câu chất vấn ngang phè, như nàng đã quen nghe những lần hân hạnh được ông ta đến viếng vào giờ bất thường.

Nhưng lão chỉ ngồi một tay chống cằm, một tay nắm chặt đặt lên mặt bàn như giáng xuống một quả đấm, lơ đãng lên nhìn hàng sách ám khói trên lò sưởi. Rồi cặp mắt ông chiếu lần xuống chiếc nệm nhỏ lệch lạc giữa sàn nhà, dừnglại ở cái gạt tàn thuốc và gói Salem cạnh đó.

Không quay lại Trâm, ông ta cười mim mỉm, nửa châm biếm, nửa thích thú như kẻ tìm ra tang chứng hữu ích trong công việc điều tra:

- Ban đêm, cô ngủ đây?

Trâm căm tức nhưng cố nén bất mãn. Nếu câu hỏi ấy từ miệng một người lạ đồng trang lứa, thế nào Trâm cũng nện cho một câu "đáp lễ". Nhưng với ông Du, kẻ thường nhân danh là quen biết xưa nay với gia đình Trâm, lấy "tư cách" là kẻ bao bọc, chỉ vẽ cho Trâm những bước đầu vào nghề, cho nên Trâm im lìm chịu đựng. Vả lại, dù sao nàng cũng hiểu ông ta thẳng tính, ưa nói ngang và đắn đo lời nói. Câu đó chỉ là một nhận xét đột ngột, không hẳn có ẩn ý. Biết vậy nhưng Trâm vẫn tức: một người đàn ông, dù có là ông trời ông đất gì, cũng không nên hỏi một người đàn bà câu đó, nhất là khi đột nhập sào huyệt người ta vào sáng tinh sương, chưa ai kịp chuẩn bị đề phòng, đối phó.

Trâm chưa kịp phản ứng thì lão ta đã bổ túc phần nhận xét bằng lời bình luận:

- Kể cô cũng nghệ sĩ quá.

Trâm muốn đa tạ lời chửi rủa ngọt lịm đó bằng một câu xương xóc. Nhưng nàng chỉ nhã nhặn, bình tĩnh và lễ phép:

- Dạ, thưa ông, đêm qua mưa lớn, phòng ngủ của tôi dột ướt, phải di cư qua đây. Trời cũng lạnh quá, phải đốt lò sưởi lên mà ngủ.

Nói xong Trâm chợt tiếc là đã mất công phân trần như e ngại gì cái oai của ông tạ Mình có làm gì phạm pháp đâu. Lão ta chỉ có quyền kiểm soát ở trường thôi. Đây là thế giới mình. Nhà này là của mình. Đời sống này là của mình. Không có ai có quyền xâm lấn hay sửa chữa, can cớ gì đêm lão ta đâu mà xía vộ Tôi ngủ trong phòng, bên lò sưởi, dưới bếp, ở nhà xe, hay đâu mặc xác tôi chứ, miễn là tôi không ngủ gục trong khi giảng bài, không ngủ quên trong lớp khi tan học. Trong bản nội qui nhà trường không thấy buộc giáo sư phải ngủ trên giường, cấm giáo sư nằm giữa sàn nhà, trước lò sưởi. Cũng như pháp luật không cấm đóng đàn bà sống độc thân. Vậy thì tôi muốn sống như thế đó. Và tôi có quyền sống như thế. Có hại gì ai không? Có làm mất mát gì của ông đâu?

Trâm chìa bao Winston về phía khách:

- Mời ông.

- Cô cho xin điếu Salem kìa. Tôi cũng ít hút thuốc. Cô hút nhiều?

Trâm nói dối kiểu Nguyễn Duy Minh:

- Thuốc để mời khách thôi ạ.

Nhưng Trâm nhìn theo con mắt của lão còn dán ở cái gạt tàn thuốc bên lò sưởi, tiếp luôn:

- Thỉnh thoảng tôi cũng hút, khi nào ăn mắm nêm xong.

Khách vừa lơ mơ nhả khói vừa ngắm tranh ảnh treo trên tường:

- Cô sống như thế này, nghệ sĩ thật đấy. Hồi xưa mới lớn, tôi cũng mê đời độc thân, thích làm chuyện khác thường, ưa phiêu lưu, nguy hiểm. Nhưng người đời đâu có để cho mình yên mãi, mà cũng không ai có thể sống được một mình nhất là đàn bà… như cô.

- Thưa ông, ông muốn nói tôi một mình… trong đời hay một mình trong nhà này?

- Trong nhà hay trong đời cũng đều không nên một mình.

Tự nhiên Trâm thấy lão Du trở nên hiền lành chân thật và giọng nàng cũng bớt vẻ gay go:

- Tôi thích cô độc nhưng sợ cô đơn. Nhưng đã cô độc thì phải cô đơn rồi.

Không hiểu lão ta nghĩ gì, đột nhiên hỏi:

- - Thằng học trò của cô thế nào?

A! Vấn đề chính đây rồi, Trâm ngồi thẳng lên và sẵn sàng đương đầu:

- Dạ, thế nào là thế nào?

Ông Du dúi mạnh tàn thuốc xuống mép bàn, ném qua cửa sổ:

- Tôi cũng định tìm học trò đưa qua ở trọ nhà cô nhưng cô đã tìm ra thì thôi.

- Thưa ông, trước khi nó đêm tôi cũng đã có hỏi qua ý kiến của ông và chính ông cũng bảo như vậy là phải, còn hơn chia bớt nhà cho một gia đình đông đảo.

- Cái thằng ấy… con cái nhà ai thế?

Lẽ ra Trâm phải hỏi ý kiến ông ta, phải cho ông ta rõ việc nầy việc nọ theo lời ở nhà dặn. Nhưng sự thật thì ông ta không có quyến gì đối với Trâm, và mọi việc thu xếp trong nhà này thuộc về Trâm. Vậy mà ông ta hỏi như một đốm lửa châm ngòi vào tràng pháo. Trâm tự nghĩ là từ nay sẽ không nói, không hỏi gì ông ta nữa. Như đã có phe phái rõ ràng giữa nàng với cuộc đời, giữa nàng với ông ta, giữa nàng với cái dư luận hẹp hòi và ác độc xung quanh. Trâm thản nhiên nói dối:

- Nó cũng bà con bên ngoại với tôi, bà con xa.

- À, à bà con bên ngoại.

Thấy câu chuyện kéo dài đã lâu, Trâm kiếm cớ đứng lên.

- Xin phép ông, tôi đi lấy nước.

Nhưng khi Trâm gọi chị người làm bưng nước lên, ông ta vẫn ngồi đó, tỉ mỉ quan sát căn phòng với dáng điệu và thái độ cũ.

Bên ngoài, trời bỗng rực nắng. Màu vàng mỏng và mát tươi như lụa chảy dài từ rặng đồi xuống thung lũng lấp lánh trên màu lục non óng ả của cỏ cây. Bầy chim sau đêm mưa chuyển mình đua hót cuối rặng thông sau vườn. Trâm vói tay mở cánh cửa sổ và chiếc khăn choàng rơi xuống. Ông Du giờ mới nhìn ra Trâm mặc áo len và quần jean. Lão hỏi vớ vẫn:

- Cô sắp đi?

- Dạ. Sáng nào nghĩ tôi cũng vào trong ấp xem người ta làm vườn.

Đến đó lão mới cáo từ. Trâm chờ tiếng giày của khách xa dần ngoài cửa, nghiêng người qua cửa sổ lầu cao hỏi vọng xuống vườn:

- Làm gì đó ông Bá?

Tiếng xới đất ngừng bặt và lão làm vườn già nua hất cái mũ rơm rách nát nhìn lên nheo mắt cười:

- Xới đất cho cô chứ làm gì.

Trâm hét lên:

- Đừng. Tôi có mượn ông đâu. Đã bảo để tự tay tôi làm lấy mà. Dặn ông xin đậu Hòa- lan mà không chịu xin, cứ cuốc với cào.

Lão già cười, cúi xuống tiếp tục xới đất. Trâm nốc cạn chén nước, tìm cái khăn đỏ khoác lên tóc, tháo đôi giày nhung đen và chạy thoăn thoắt xuống lầu. Nàng mở tung cánh cửa sổ, trèo lên và buông mình xuống vườn. Lão Bá chống cán cuốc vào cằm, kiễng chân nhìn Trâm nằm lăn dưới đất.

- Gãy giò đó cô giáo.

- Thì mọc giò khác.

Trâm lổm ngổm bò dậy phủi đất bám ở áo quần, giằng lấy cái cuốc:

- Đưa đây tôi, lão này lì.

- Hay chưa. Tôi làm giúp, không lấy tiền công mà.

- Nhưng tôi muốn tự tay làm lấy.

- Cô phỡ xong miếng vườn này, trồng mấy cây đậu cho có trái thì tôi sẽ đi đầu lộn xuống đất.

Rồi lão cười hì hì móc túi lấy ra gói đậu quẳng xuống đất:

- Đó, bà chủ làm lấy.

Lão lầm lì, chậm chạp như một con bò già leo lên gò đất cao bên nhà Trâm, nàng thấy cái đầu đội mũ lác của lão lắc lư theo nhịp đi, chìm dần rồi khuất hẳn sau bờ lau trắng.

Nối tiếp, công việc của lão làm vườn, Trâm xới hết mấy luống đất và gieo đậu mỗi nơi hai hạt, cách nhau khoảng một gaing taỵ Hạt giống cuối cùng nằm yên trong đất, Trâm mỏi mệt rã rời, ngồi tựa lưng vào gốc thông nhìn lên đồi cao. Lớp nắng vàng hạnh đột nhiên dịu xuống, và cả vòm trời chập chờn xao động trong cơn gió lạnh như dìu ký ức trôi về quá khứ mịt mù và đưa cơn mơ mộng về thế giới nào bao la không bờ bến. Trâm thấy tâm hồn mình đột nhiên xao xuyến và rung động, nở dần như một búp hoa quỳnh nõn trắng trong bóng khuya. Bóng tối cuộc đời sâu hút xung quanh chìm xuống tan biến. Chỉ còn lại những ý tưởng trong sáng và tốt đẹp, những tin tưởng mới mẻ quyết liệt, vươn lên như những mầm cây xanh tốt giữa mùa xuân. Mùi thơm ướt và nồng của đất, ẩm và lạnh của cỏ cây, êm mát và sắt se của gió dìu ẩm và lạnh của cỏ cây, êm mát và sắt se của gió dìu Trâm qua những mơ tưởng chập chùng. Hạnh phúc ở đời trở nên giản dị và gần gũi quá. Thế mà Trâm đã lăn lóc, đã khát khao, đã điên cường tìm kiếm ở những nơi nào xa tít. Niềm vui mênh mông tự trong lòng mình, đâu phải ở những hội hè náo nhiệt, những yến tiệc linh đình, những đám đông huyên náo. Một đời phóng khoáng, mê thích những công việc giản dị, tầm thường và khoác vào mỗi tĩnh vật đơn sơ này một linh hồn, một nghĩa lý. Như nắm đất. Như hòn đá. Như lá cỏ. Như thân cây. Trơ lì, phẳng lặng. Vẻ đẹp yên lành và chịu đựng, nhẫn nại như những kiếp người không bao giờ biết phiêu lưu tàn phá. Không suy nghĩ. Không ưu tự Như thiên nhiên và tình yêu của chúngn ó đối với nhau, dịu dàng, câm lặng. Cái đầu dịu dàng của mộ bông lau âu yếm cúi xuống cánh tay êm đềm của lá cỏ. Miệng cười hồng thắm của bông hoa dại ghé hôn mái tóc buồn của cành thông non. Cuộc đời lướt trôi đi, mơ hồ và êm ái theo từng cơn gió, từng bóng nắng tự trời cao chảy xuống. Có lúc, trong thiên nhiên quen thuộc này, Trâm thấy những ý nghĩ của mình như thì thầm đối thoại, và từng niềm vui trong sạch lớn lên như bắp, như luau trong đêm sương. Biết bao nhiêu hờn tủi đau buồn đã dày xéo lòng này. Hôm nay mù xuân sắp sửa. Những tháng ngày tuần tự nối tiếp theo nhau. Trâm dạy thất sớm, mặc phong phanh một chiếc áo, đi trong sương mù ra đến con đường rừng. Tiếng chim đêm còn vọng lên những bụi mờ đâu đó. Chuyến xe lửa sắp xa thành phố gửi lại một lời còi thanh thản. Bốn vó nhịp đề của một con ngựa già chở rau cải trên đường ra chợ.

Rồi những tia nắng đầu tiên thắp sáng núi rừng, vỡ vụn tung tóe trên những cửa kính lầu Trâm như pháo bông pháo cải thời thơ ấu. Và tiếng Minh vang dội như một âm thânh từ thời niên thiếu của Trâm vọng về, Cô… cô, em đi học. Cô cộ Lâu dần rồi Minh quen gọi nàng bằng cô cộ Mình là trái dừa sao? Và Trâm cười một mình, bao giờ cũng một mình.

Trời bỗng dịu nắng và từng loạt mưa bụi nhỏ lờ mờ tới tấp bay xuống như những bông hoa tuyết mong manh. Thế này là khỏi tưới nước cho đậu rồi Trâm vốc một nắm đất hồng mềm mại trong tay và tưởng như thấy rõ cái mầm trắng xanh nhú lên giữa hai mảnh đậu đã héo quằn. Biết đâu rồi hạnh phúc mình đi tìm một ngày kia cũng sẽ nẩy mầm từ đau buồn quá khứ…

- Cô cô, em đi học về.

Trâm ngơ ngác nhìn lên. Minh đứng ở khung cửa sổ phòng nó, sắp sửa đánh đu ra ngoài vườn. Chiếc áo len xanh ngắn rướn lên để hở một khoảng da bụng trắng muốt.

- Cô cô ơi, em đứng đầu lớp tháng này.

- Vậy thì trời gần sập rồi. Em mà đứng đầu.

- Thật mà. Giấy tờ đây này. Cô làm… phụ huynh học sinh, ký cho em đi, mai nộp phiếu điểm lại.

Trâm chạy lại dưới cửa sổ Minh. Anh chàng nhảy thót xuống vườn, tờ giấy phơ phát trong taỵ Trâm kêu lên:

- Thôi cất đi, mưa lấm hết. Tay tôi bẩn đây này.

Minh xếp gọn tờ giấy vào túi quần rồi nhìn chăm chăm hai bàn tay búp măng bám đầy đất ướt của Trâm.

- Mưa rồi, cô vào đi.

- Còn hai luống đất đàng kia, tôi xới cho xong, chiều kịp tròng tiếp.

- Em xới đất chọ Cô vào nghĩ đi.

Trâm nhìn hai bàn tay học trò trắng trẻo dính mấy vết mực xanh:

- Tay chân vậy mà làm quái gì. Đi học bài đi.

- Thì… tay chân cô cũng vạy. Cô làm được, em cũng làm được.

- Thì làm. Em tháo giùm tôi cái đồng hồ, lấm hết rồi.

Trâm đưa cánh tay bám đất từ cườm đêm ngón cho Minh. Minh đứng yên một thoáng rồi dịu nhẹ, ngại ngần vòng hai ngón tay qua cườm tay Trâm, thong thả mở dây đồng hồ. Một cảm giác không tên chuyển từ ngón tay Minh lên làn da Trâm. Hai chéo khăn quàng đỏ thắm từ cổ Trâm rung động phập phồng vờn lên mặt Minh theo làn gió. Trâm quên cả tay bẩn, gỡ cái khăn ra đưa cho Minh, giọng nàng lạ đi như có gì vướng trong cổ:

- Em vào nhà cất giùm đi, cả đồng hồ nữa.

Minh chùi cái đồng hồ bám đất vào quần bluejean và nghịch ngợm quán cái khăn của Trâm vào cổ, leo lên cửa sổ, nhảy vào phòng. Khi trở ra, Minh thấy Trâm đứng lặng im trong mưa, mái tóc lấm tấm những hạt bụi nước lấp lánh rũ xuống, che khuất nửa khuôn mặt, con mắt còn lại buồn buồn nhìn qua rặng đồi thoai thoải bên kia thung lũng:

- Tóc cô ướt hết rồi. Cô vào đi.

- Không. Phải làm cho xong.

Rồi Trâm cầm cái chĩa ba, nhấn xuống lượt đất phẳng. Bỗng Trâm buông tay, kêu lên:

- Cái gì vậy cô?

- Con trùn! Ghê quá, mình nó đứt đôi, hai khúc quằn quại. Thôi không làm nữa…

Nàng đến ngồi ở thân cây thông bị bão đánh gãy ngang bờ cỏ. Minh đứng dựa gốc cây thông, hai chân tréo, một tạy thọc túi quần.

- À, sao sáng nay em về sớm vậy?

- Em nghỉ giờ chót.

- Sáng thứ tư, thời khóa biểu không thấy trống giờ chót?

Minh lúng túng:

- Dạ, giáo sư nghỉ.

- Giờ ai vậy?

- Ông địa.

Trâm mỉm cười và Minh biết đã nói dối thoát. Thực ra thì lúc nãy còn năm phút chuông reo đổi sang giờ thứ tư, Minh đã ném cho tên trưởng lớp mẫu giấy nhỏ: Tao chuồn giờ chót, ông địa có bắt điểm danh, đừng ghi tao. Hậu tạ. Và giáo sư vừa ra cửa, Minh đã thót ra theo. Bọn Hải, Lộc níu áo Minh lại, nhớ nhà hả mày? Minh búng tay cái tróc trước mặt cả lớp, ôm sách vở, chạy như bay qua sân chơi, xuống đồi.

- Minh, áo quần em sao lấm cả vậy? Lại úynh lộn rồi. Phiền quá…

Minh lại nói dối:

- Đâu có úynh. Té ở sân basket- ball đó.

Gần đến nhà, dưới chân đồi, Minh bị một bọn choai choai chận đường. Một thằng trong bọn nghênh chiến trước:

- Ê, Minh, mày bao nhiêu tuổi?

Minh ném sách vở xuống bãi cỏ, tóm lấy ngực thằng kia:

- Bằng tuổi cha mày.

Minh tát thằng kia một bạt tai à rút cái khóa xe bằng sắt quay một vòng vù vù:

- Tao làm gì thấy kệ tao, mắc gì đến tụi bây? Đồ chó săn.

Rồi Minh bỏ đi. Nhưng thằng kia gàng chân Minh lại. Cuộc vật lộn xảy ra. Hai đứa ôm nhau quật túi bụi giữa sườn đồi đầy rác thông và cỏ ướt cho đến khi có bóng giáo sư trực thấp thoáng ở sân cỏ. Chúng nó buông nhau ra, làm ra vẻ tỉnh bơ và mỗi đứa đi về một phía.

Minh không muốn giấu Trâm những điều đó. Muốn nói hết cho Trâm nghe nữa là khác. Nhưng Minh thấy những việc "lẩm cẩm" đó chưa đến lúc nên cho Trâm biết. Minh muốn đương đầu, đối phó một mình. Vả lại nếu biết, Trâm cũng sẽ không làm sao hơn được, dù nguyên nhân và đầu đề mọi chuyện chính là nàng. Bọn học trò trêu chọc Minh. Các giáo sư cũng bắt đầu "truy" Minh kỹ hơn từ ngày nó đến nhà Trâm ở. Minh bị "truy" và "trù mạt" đủ mọi cách, về những việc nhỏ nhặt, ti tiện đến việc học, những hành vi của Minh, như Minh là một kẻ có trọng tội giữa một hàng rào cảnh binh bao vây. Đến nỗi nhiều khi minh tưởng như người ta đang tìm một tội nào đó gán cho nó và buộc nó nhận chịu để dễ truy tố, hành hạ. Minh tức tối, nói với bọn Lộc, Hải, tao có làm gì đâu? Có làm gì bọn họ đâu? Bọn học tức tao cái gì vậy? Hải cười: Thì tại họ xin chia nhà cô Trâm không được, mà mầy lại được.

Đang tức, Minh nói liều, tức vì không được ở trong nhà cô Trâm, hay không được ở với cô ấy?

Trâm nhìn chăm chú những bệt đất đỏ ngầu bám ở quần Minh, cố hỏi:

- Tại sao đánh lộn?

Minh cúi đầu, xoắn hai bàn tay vào nhau bứt rứt:

- Tại bọn nó chọc tức em.

- Về chuyện gì?

Minh muốn nói, vì cô nhưng lại quanh quẩn.

- Không, không có gì cả.

Trâm cau mặt ngồi bứt từng cọng cỏ vò nát trong taỵ Nàng nhớ lại những tiếng thì thầm của bọn thằng Hải, Lộc với Minh mấy hôm trước: "Mầy tính sao?" Minh hỏi "Tụi nó có dao à?" "Chắc, hay là mình kéo cả băng số bốn về…" Rồi bọn họ bàn tính kế hoạch gì với nhau, nàng không nghe rõ. Trâm nghĩ đến một vụ thanh toán để tranh giành "đào", một cuộc "phục hận" nào đó. Nàng không hỏi, vì hỏi cũng không ai chịu khai rõ sự thật. Điều Trâm muốn biết là Minh đã có chuyện gì trước khi đến ở nhà nàng, và bây giờ còn rắc rối nữa không. Tự nhiên nàng có ý muốn thật sôi nổi là "sửa chữa" cuộc đời Minh lại và kéo Minh về với nếp sống bình thường như nàng đang tập tễnh bước vào khuôn khổ. Chuyện ấy không phải dễ, cho Minh cũng như cho nàng, nhất là nàng không biết rõ gì về Minh hơn là căn phòng bừa bãi đầy những di tích tố cáo tâm trạng của kẻ liều lĩnh, bất chấp, vừa bê tha vừa chán nản. Nhưng rồi Trâm chợt nghi ngờ "thiện ý" của mình. "Có chắc mình tò mò về Minh để sửa đổi Minh không, hay là…" Bây giờ Minh ngồi đó, hai tay buông thõng trên đầu gối. Mái tóc rũ rượi lấm tấm nước mưa. Khói thuốc vờn lên nét mặt buồn buồn. Trâm muốn khám khá ra niềm u uẩn nào đang vò xé tâm hồn đó. Một mong ước không thành tựu. Hay một thất bại của cuộc đua tranh. Hay niềm ưu tư đời đời hằn đọng. Hay một khát khao sôi nổi vò xé không tên nào đó. Hay tiếng la tiếng thét não nùng và tuyệt vọng trong im lặng.

- Em sao vậy, Minh?

Minh nhìn lên bằng con mắt say rượu đêm nào, lẳng lặng lắc đầu. Rồi nó búng cái tàn thuốc ra thật xa, và gục đầu yên lặng. Một lúc lâu, rồi Minh đột ngột hỏi:

- Cô cô cho em con tem.

"À, đúng là một chuyện gì đó".

Trâm nghĩ đến xấp giấy viết thư màu xanh phảng phất thơm ở bàn học Minh. Những tấm hình Minh cất kỹ trong hộp, thỉnh thoảng mở ra nhìn. Những mẫu giấy viết xóa vò nát vất bừa bãi ở góc phòng. Và những phút Minh ngồi im lìm trên thành cửa sổ nhìn ra thật xạ Những hôm Minh đi học về để nguyên cả giày áo nằm nhoài xuống giường, vùi đầu trong gối không ăn uống. Dòng thư viết dở cho một thằng bạn xa, Trâm vô tình đọc thấy "…mày chuẩn bị xong chưa? Tao sẽ cùng với mày, đi thật xa, thật xa, chỉ còn có một cách đó…"

Tại sao. Có thể vì một vụ gì đó. Một ai đó. Mà cũng có thể không vì gì, vì ai cả. Muốn đi. Tự giải thoát, thế thôi, như những ngày còn đi học, mỗi khi nhìn mặt biển nối tiếp chân trời, Trâm cũng khao khát phiêu du, cũng ước mơ những chân trời vô định rộng lớn. Để từ khước những tháng năm đều đặn, nếp sống lầm lì, khung cảnh quen thuộc, công thức sáo hủ của cuộc đời. Lớn lên, ai cũng một lần mơ ước thoát lỵ Nhưng con đường sống là một vòng tròn mà tận cùng cũng là khởi điểm. Không thể làm thế nào khác. Cho nên con người đành ở lại trong khuôn khổ nhỏ bé của mình, nhận chịu giới hạn cuộc đời phi lý và mơ tưởng, nhớ nhung hoài một quê hương mù mịt xa vời không bao giờ tìm đến.

Tiếng Minh đột nhiên vui vẻ như một lời reo dìu Trâm về thực tại:

- Cô cô dành luống đất này trồng hoa. Sao cô cô không trồng hoa.

- Có chứ. Nhưng tìm chưa ra hoa gì đẹp để trồng.

- Em tìm đem về cho cô.

- Ừ, vườn này phải có hoa.

Trồng đậu trồng rau thôi đâu có đủ. Còn phải có hoa. Đâu phải đầy đủ những điều kiện vật chất là cuộc đời trọn vẹn. Giảng bài, chấm bài, ăn ngủ, nghỉ ngơi, ngày này qua ngày khác, điệp khúc đó đều đều nản bắt đầu, chấm dứt để bắt lại như tiếng bánh xe rời rạc lăn mãi trên đường. Âm thầm. Cằn cỗi. Và an phận. Đời này vốn trống trải như quán trọ Y Pha Nho, con người làm lữ khách sống buồn vui tùy ở hành trang mình mang theo về đó. Không thể sống mà không yêu một cáigì, một người nào. Tình yêu, Trâm đã sợ hãi, đã chán chường, đã từ khước, đã lánh xạ Nhưng bao giờ còn nhịp đập của trái tim, bao giờ còn nhìn thấy mặt trời mọc, mặt trời lặn bên kia đồi, bao giờ còn khoảng cách mênh mông của hai vì tinh tú trên xa kia, Trâm còn phải yêu để sống.

Minh yên lặng nhìn "cô giáo" ngồi mơ mộng trong mưa bay, đột ngột hỏi:

- Cô cô, đoạn kết trong phim "Thé et Sympathie" thế nào, em quên rồi?

- Bà giáo đó bỏ đi, mãi sau người học trò một mình trở về chỗ cũ, hồi tưởng lại hình ảnh người mình yêu xưa thấp thoáng trong vườn rực rỡ màu hoa và sắc nắng…

- Sao lại bỏ đi?

- Có lẽ bà ta… chạy trốn lòng mình.

Minh mỉm cười ngẫm nghĩ rồi hỏi:

- Cô thích hoa gì?

- Hoa gì em sẽ đem về trong vườn này.

[giavui]

Chương 4
Tiếng cười nói ầm ĩ trong văn phòng giáo sư vẳng ra. Trâm ngập ngừng đứng lại bên cánh cửa. Nàng nghe rõ giọng Huế giống như giọng con gái của Khoa:

- Đàn cũ mà khá. Tớ mới mua, tên nào mượn không?

Một giọng khác mà Trâm không đoán được là ai:

- Để chờ trăng lên gãy đàn dưới lầu người đẹp à? Bọn này kẹt vợ con cả rồi, không làm ăn gì được. Thằng Lưu số đỏ may ra…

- Thằng đó giỏi tán rồi, cần gì đàn địch. Mà nó số đỏ thực, nó mạo hiểm vào sào huyệt bên đó nhiều lần rồi.

Rồi Trâm nhận ra giọng nói như sông chảo đánh nhau của Tín:

- Tôi thì lở thề không phản bội vợ. Ai còn tự do xin mời "nhào dô", quí vị chớ bỏ qua rất uổng.

Trâm cau mặt và muốn quay ra, nhưng Vĩnh vừa đi ngang, dừng lại:

- À, chị Trâm, cả tuần nay không gặp chị đâu.

- Anh có việc gì cần tôi không?

- Dạ cũng có, nhưng hình như chị bận việc lắm. Chị đang tổ chức cáigì văn nghệ đó thì phải.

- Vẫn chuyện dự định cho học sinh in một tập san Xuân, và một dạ hội văn nghệ vào cuối năm. Tôi chỉ phụ tá cho anh Tuyền và anh Hiệp thôi. Tôi "lính mới" đâu có tổ chức tổ chiếc gì được.

- Chị cứ khiêm tốn. Chính ông Hiệu trưởng yêu cầu chị phụ trách việc đó. Sao lại không giao cho người khác, mà lại chị?

Trâm cố cãi:

- Vì các anh bận những công tác quan trọng hơn.

Rồi Trâm thoáng nhớ đến buổi họp hội đồng giáo sư sáng thứ ba tuần trước. Nhà trường thảo luận vè vấn đề hoạt động văn nghệ của học sinh và đề cử những giáo sư chỉ đạo ban báo chí và kịch nhạc. Mấy năm trước, những mục văn nghệ đều do Hiệp điều khiển. Bây giờ ông Hiệu trưởng chia cho Hiệp coi ca nhạc, còn báo chí cho Tuyền. Cả hai cần một người giúp sức. Ông hiệu trưởng nhìn thẳng vào Trâm ngồi đối diện, Tôi nghe cô Trâm viết lách nhiều. Chắc cô giúp anh Hiệp, anh Tuyền được nhiều việc. Ba mươi mấy cánh tay đưa lên tán thành đề nghị. Trâm chưa kịp phản đối đã nghe một tràng pháo tay vang lên. Những lần khác, khi một đề nghị nêu lên, chỉ có một số đồng ý. Một số phản đối. Một số khác trung lập, thờ ơ và lười biếng, không đồng ý cũng cóc cần phản đối. Nhưng đưa tay tất cả không phải là chúng tôi cũng đồng ý chấp thuận. Với những vấn đề không quan trọng, vì không liên hệ gì đến gia đình, đến địa vị, đến nồi gạo của mình, không sứt mẻ một chút nào chức tước, lương bỗng, thế lực của mình, đám đông thường gật bừa cho xong chuyện. Bởi sau đó vẫn có thể phản đối, không hẵng lý luận, bàn cãi của phạm vi buổi hợp, mà bằng chứng chống đối lén lút. Trâm biết và Trâm bằng lòng rơi vào cái bay êm ái đó. Nàng không muốn tránh, chẳng mong thoát.

Sau buổi họp, Trâm tìm gặp ông Hiệu trưởng và từ chối công tác. Nhưng ông ta vừa gán ghép vừa khuyến khích Trâm xông xáo vào địa hạt đúng với khả năng và sở thích Trâm. Tuy vậy nàng không thể và không thích hoạt động trên một mảnh đất chật hẹp lại lắm kẻ tranh bá đồ vương như trường này.

- Chị nhận được nhiều bài vở của chúng nó chưa?

- Còn ít. Hình như chúng nó viết nhiều nhưng không dám gởi. Anh dạy Việt văn biết đứa nào khá, khuyến khích đi.

- Hay là chị lên dạy thử một vài giờ, luôn tiện kén chọn nhân tài. Mai tôi bận việc, chị có thể giúp tôi hai giờ ở Tam A không? Giảng Chinh Phụ Ngâm, chắc hợp với chị.

Trâm cười:

- Sao lại hợp. Tâm trạng à? Anh làm như tôi là vợ lính… Không xong đâu, học trò trên đó già lắm, tôi trị sao nổi.

- Cũng không phải tôi, mà chính tụi nó yêu cầu tôi đổi lớp để chị lên dạy mấy giờ.

Trâm nhớ đến những khuôn mặt lảng vảng ngoài cửa mỗi khi nàng giảng bài trong lớp, lắc đầu:

- Chịu thôi. Anh chia tôi công tác gì làm thì được, còn dạy giùm thì hại lắm. Anh có việc gì chia tôi làm giùm với. Tôi cần có nhiều việc. Thật nhiều việc để lấp đầy khoảng trống. Anh thấy anh Hiệp đâu không?

- Hình như trong phòng nhạc. Chị vào đây uống nước rồi đi.

Trâm với Vĩnh vào phòng thì tiếng xôn xao của đám đông chợt dừng lại một thoáng. Trâm nghe như một bản đàn vui bị chìm dứt nửa vời. Nhịp điệu ngỡ ngàng bắt đầu lại. Nhìn nét mặt, dáng điệu của họ, Trâm biết là ban nãy họ đã bàn đã nói đến nàng.

Uống vội miếng nước trong ly Trân- địa vừa rót nhường lại, Trâm mỉm cười chào tất cả rồi đi ra.

- Chị Trâm!

Trâm quay lại thấy Tín lẽo đẽo đi theo.

- Chị đã mượn được giường chưa?

Trâm cười thầm: Tội nghiệp, hắn vẫn chưa bán được cái giường sắt gạ gẫm mình cả tháng.

Tín lảm nhảm:

- Chị thì thiếu dùng. Chúng tôi lại dư một cái. Chiếc giường sắt vừa mới, vừa đẹp, vừa rẻ chị à. Chúng tôi mới nằm có mấy bữa.

Tự nhiên Trâm nhớ đến vẻ mặt của những gã quảng cáo thuốc xổ dầu cù- là trên xe lửa và cười nhạt:

- Anh chị thừa giường đôi mà tôi chỉ có một mình. Anh chẻ cho tôi nửa cái giường, được không? Giá cả không kể, chỗ bạn bè với nhau…

Trâm để mặc Tín đứng ngẩn ngơ với cái nguyện vọng bán giường không thành tựu của hắn và thoăn thoắt đi lên phòng nhạc. Giá mình cũng chỉ thắc mắc "đau khổ" vì một cái giường, cái ghế, cái bàn, vì một sự vật tầm thường và giản dị như hắn. Trâm không nghĩ rằng nàng muốn bán rẻ linh hồn cho khuất bóng những ưu tư, khắc khoải, những dằn đặt đớn đau của mình thì kẻ khác cũng có quyền mong muốn tống đi những thứ gây ưu phiền cho họ. Cái giường, cái giường thứ hai, đối với Tín là một vấn đề quan trọng. Vì nó thừa thải, vô ích trong khi chỉ một cái giường đủ cho vợ chồng Tín. Vô ích thừa thãi như cuộc đời Trâm đã bao nhiêu lần nàng chán ngán chính mình, tự hỏi vì đâu có thêm xác và tâm hồn này, chới với giữa khoảng không cùng thẳm của vòm trời định mệnh, giữa lao tù ngột ngạt của sự sống đầy rẫy chứng tích cô đơn, tuyệt vọng, điêu tàn và hoang vắng đó. Vì đâu xa hút những ngày huyên náo cũ. Vì đâu nàng tự ý lưu đày lên hải đảo cô đơn không đường về bờ bến này. Vì đâu Thượng đế giam giữ con người vào hoàn cảnh giới hạn, cho gặp gỡ, bắt chia phôi. Chuyến phiêu lưu không bao giờ ngừng nghỉ.

- Chị Trâm có vẻ mơ mộng quá.

- À, anh Lưu.

Lưu dừng lại trên lối đi bên bãi cỏ.

- Dạo này ít thấy chị.

- Tôi nhiều việc.

Mấy đứa học trò đi ngang qua chỉ chỏ mỉm cười. Trâm nhớ có một chiều đi dạo với con bé sau rừng gặp Lưu tình cờ. Trong lúc Lưu đang nói đến một vấn đề tôn giáo nào đó, Trâm vì lịch sự yên lặng đứng nghe, tụi học trò đá banh trên đồi ra về, đi ngang quạ Từ đó, bọn nó kháo nhau rầm rỉ, xuyên tạc sự thật, phóng đại câu chuyện. Bản tính Trâm, với trường hợp khác, có thể liều và bất chấp thiên hạ; nhưng trường hợp này lại khó chịu vô cùng, và cảm thấy bị bôi nhọ hay xúc phạm. Cho nên Trâm thường tránh nói chuyện với Lưu ở trường, ở bất cứ nơi nào khác.

Vừa lúc đó Hiệp ở phòng nhạc ra. Lưu chào Trâm rồi bỏ đi. Hiệp có vẻ mệt mỏi:

- Gần đến dạ hội của chúng nó mà chưa xong cái quái gì cả. Định nhờ chị giúp sức.

- Nếu việc dễ tôi có thể làm được.

- Hôm nay nhờ chị trang điểm cho tụi nó lên sân khấu.

- Sao không nhờ anh chị khác?

- Chúng nó đòi chị. Và chị không giúp chúng nó bảo sẽ không… lên sân khấu.

- Điều kiện gì quái gở vậy? Nhưng để tôi tính lại.

- Tôi phải vào bắt chúng dượt lại mấy bản nhạc.

Một phút sau, nhạc trổi lên.

Trâm chợt lắng nghe rồi mỉm cười như chào một người bạn cũ lâu ngày gặp lại. A, apachẹ Tiếng guitare espagnole điện quắn lên những âm thanh sắc nhọn và quấn quit. Hơi thở nặng nề mệt nhọc của contre- bass. Nhịp trống mơ hồ văng vẳng bập bùng phụ họa. Từng nốt nhạc rời rạc khoan thai gieo xuống, dòn và thanh. Rồi một loạt, những âm thanh rào rào ném xuống, dồn dập và thảnh thót. Lờ mờ trong ký ức Trâm những mảnh bóng hình vỡ vụn ngày xưa trôi về, như những cánh hoa tơi tả không phai tàn hương sắc, lạnh lùng theo sóng nước thời gian tắp xuống bờ lau lách đìu hiu. Ở đó nằm chết những con thuyền phiêu lưu rã mục. Ở đó chất chứa rác bẩn và rong rêu. Và ở đó người con gái thảng thốt thấy mình vật vờ trôi nổi tan rã chơi vơi. Tất cả những ảo giác, những mơ màng, những cảm xúc đó trôi về theo tiếng nhạc chiều naỵ Khúc nhạc ôm choàng những âm thanh kỷ niệm, đã nghe một lần, đã nghe nhiều lần. Những chòm ánh sáng như sao sa tan vỡ xuống nền gạch hoa gắn kính. Arc- en- Ciel nửa đêm. Màu pipermint xanh biếc đáy biển cho đôi mắt làm môi chết đuối. Besamé Mucho, điệu calypsọ Nhưng đêm đó Trâm âm thầm độc thoại, không, tôi không biết nhảy. Vì tôi ghét khiêu vũ. Biết thật thì khó từ chối người mời. Mà nhận lời thì bị người ta ôm trong tay, và ôm người ta trong taỵ Không. Đâu phải dễ dàng. Ôm một người như vậy không phải là người yêu, Appache bay đi cùng khắp trong đêm. Từ Givral qua Brodard. Từ những hiệu kem đến những nhà hàng. Từ những gian phòng đầm ấm có stéréo hifi đài các, đến những hè phố về khuya u uất đèn đường… Nó nhắc tại tiếng hát não nùng trầm ấm của người ca sĩ da đen, "you love a while and then love goes…" Nó cháy lên những phường trời rực rỡ xa vời, thiên đường của tình yêu và tuổi trẻ.

Nó văng vẳng lên đó lời gọi kêu mời mọc chiều naỵ Trâm cúi nhìn vùng cỏ úa dưới chân và chợt bàng hoàng nhận ra mình là cô giáo, nhận ra một mớ công thức sáo hủ, kỷ luật gay gắt, vô số những mặt nạ bằng sáp úp lên từng vai trò của con người làm diễn viên trên sân khấu đời rộng lớn.

Một thoáng, Trâm như tỉnh lại, cúi đầu đi xuống đốn đồi thoai thoải. Bản đàn Appache đuổi theo dứt nối không ngừng. Trâm nghe như tuổi nhỏ của tiệc vui còn tiếp diễn đêm này qua đêm khác nhưng mình đã xây dựng từ khước và không bao giờ còn cơ hội trở về nhập cuộc nữa.

~~~ 0 ~~~

Xuống hết dốc đồi, Trâm thoáng thấy có bóng học trò lảng vảng trên con đường gần nhà mình. Hắn nhìn lên cửa lầu rồi ngóng ra đầu đường. Có lúc thân hình nhỏ bé của hắn khuất mất sau những bờ hoa quì rậm lá. Rồi hắn trở ra, đi đi lại lại, Trâm đoán là một tên nào chờ hỏi nàng chuyện gì. Nhưng khi Trâm đến gần, hắng đi lướt qua, và biến mất đằng sau, một lúc thấy hắn trở lại, chờn vờn như muốn chắn lối. Rồi hắn đứng sựng lại trước mặt Trâm, mặt đỏ lên, hai tay xoắn vào nhau, và Trâm chợt nhớ mang máng hắn là một tay đàn trong ban nhạc trường.

- Thưa cô, thưa cô…

- Cậu cần việc gì nói đi.

- Em nhờ cô giúp một việc. Một việc nhỏ nhưng mà với em thì… vấn đề sống chết.

- Vấn đề sống chết, tôi giúp làm sao được!

Thằng học trò vuốt mớ tóc ra đàng sau:

- Em đã nghĩ từ sáng đến giờ mà không còn cách nào khác, mà cũng không thể nhờ một người nào được. Em không quen ai cả…

- Tôi cũng không quen cậu bao giờ.

- Nhưng cô có vẻ ít xa lạ với học trò hơn mấy giáo sư khác. Ít xa lạ, mà cũng ít xa cách nữa.

- Sao không nhờ những người thân giúp?

- Gia đình em ở xa, mãi Sàigòn kia. Em một mình lên học đây, ở trọ nhà người ta.

Tự nhiên Trâm nghĩ đến trường hợp Minh và chú ý đến tên học trò hơn:

- Em cần gì, thôi nói đi.

- Đêm nay Noel…

Trâm tưởng là nó xa nhà, không thân thích và muốn xin một chầu réveillon. Nhưng hắn lại đỏ mặt lên, lúng túng một lúc rồi nói phăng ra điều gay cấn nhất:

- Cô cho em mượn một ít tiền.

Trâm mỉm cười, rồi không phải là tên học trò, mà chính nàng thất vọng:

- Tôi chỉ có ngân phiếu thôi, chưa lãnh được vì hôm nay bưu điện nghỉ.

Trâm nghe hắn kêu nho nhỏ một mình:

- Làm sao, trời ơi, làm sao đây…

Nàng muốn biết rõ vấn đề sống chết của hắn ra sao:

- Em cần tiền gấp làm gì vậy?

Hắn cúi đầu nói không nghĩ ngợi:

- Đêm nay có "bum" ở Couvent và Yersin tổ chức. Em có hẹn với một cô bạn. Cuối tháng em mới có tiền nhà gởi lên. Em nhịn ăn cả tháng để có tiền cho đêm nay cũng được. Qùa tặng, đi ăn, rồi… Không có tiền thì không đến bum, không gặp ai được. Không đêm nay thì em mất hết, không bao giờ nữa…

Theo những qui tắc mô phạm, lẽ ra Trâm khuyên giải hay dượt cho nó một bài học luân lý. "Không, em phải thế này, em phải thế kia…" Và cái việc học trò chận đầu cô giáo tống tiền như thế không thể tha thứ được. Vậy nên cho hắn mượn tiền, hay chỉ có ý nghĩ cho mượn, cũng như nói dáo làm giặc. Nhưng vấn đề sống chết của hắn lại làm cho Trâm băn khoăn về chính mình. Có lẽ ở vào trường hợp hắn, Trâm cũng vậy. Ai trong đời lớn lên ít ra cũng có một đôi lần cảm thấy sự hối hả trong thoáng thời gian mong manh, trong cơ hội không thể đến hai lần, bây giờ hay không bao giờ nữa. Dù điều đó thật nhỏ bé tầm thường và có vẻ hư hỏng cho một đứa học trò. Mượn tiền, đi nhảy, đi chơi với người yêu.

- Em cần bao nhiêu tiền?

Hắn mím môi lại đột ngột nói:

- Hay là thôi… Cô có biết ai tên Caroline không? Caroline ở Couvent.

- Cô bạn ấy à?

- Hay là thôi… để cô ta đi với người khác…

Thoắt một cái, tên học trò vùng chạy như một con ngựa chứng vừa hất được cái khối nặng đè trên yên, Trâm còn nhìn thấy vẻ mặt khắc khoải và sôi nổi của hắn. Và nét mặt đó hiện lên cùng khắp ở sân trường, ở những lớp học, ở trên hè phố, trong các nhà hàng giải khát, những bàn billard, bowling. Niềm ray rout, chứng bất thường của tuổi trẻ đó như một thời đại. Kẻ điều trị và bệnh nhân vô cùng xa lạ với nhau. Giảng giải lý thuyết, áp dụng những nguyên tắc cổ điển sáo hủ. Như người ta lơ đễnh rải lá dâu cho tằm ăn trong khi tằm đã biến hình thành con nhộng trong cái kén. Học trò cứ ngồi đó, thờ ơ chép bài, lơ đãng nghe giảng, tìm cách này hay cách khác, tiết kiệm những suy tư về học tập, để chín phần mười tâm trí phiêu du theo những thắc mắc riêng tự Thầy giáo cứ viết, cứ nói, cứ lập đi lập lại như cái máy hát bị hỏng một điệp khúc nhàm chán về những qui tắc mà chính mình cũng không muốn áp dụng trong đời sống. Những vấn đề đạo đức, những bài học công dân, giáo sư thao thao bất tuyệt, khoác cho mình vẻ đạo mạo của người truyền giáo mà không bao giờ nhận định rằng trong đám người nghe còn phải có cả chính mình. Sự giả dối quen thuộc đến nỗi không ai chú ý đến hiện diện trơ tráo của nó, và vô tình, người mang mặt nạ với kẻ khác va với chính mình nữa.

Trâm vừa vào nhà thì xe Minh cũng về đến cửa, Nàng nhìn ra. Thằng bạn chở Minh về, trông thấy Trâm gật đầu chào rồi ngồi khểnh chân trên chiếc vélo chờ đợi. Trâm cảm thấy mây ngón tay mình run run bám vào cánh cửa, nhưng lúc Minh chạy ùa vào nhà, nàng chỉ lanh lùng hỏi:

- Em về đó à? Sao không ở lại Sàigòn cho hết đêm Noel?

Minh đặt một cành Mimosa lên bệ lò sưởi:

- Em đã hứa với cô chỉ đi ba hôm và nhất định về trước đêm Noel mà.

Trâm nghĩ, có hiếu thật, cái buche de Noel mình lam sáng nay xứng đáng dành cho Minh…

Tiếng Minh trong phòng vọng ra:

- Thằng Tuân đâu cô?

- Đêm nay nó xin về nhà.

- Không có ai ở nhà với cô sao?...

Trâm vuốn nhẹ những chòm hoa mimosa màu nhung vàng, giọng nàng nhỏ và buồn, chịu đựng:

- Không. Em đi chơi đi. Cho vuui, thật vui, nhé…

Im lặng một thoáng, như Minh dừng lại lắng nghe trong kia. Rồi tiếng cái móc áo rơi khô khan dội trên nền nhà. Cánh cửa tủ mở ra và đóng sập lại vội vàng. Tiếng giày Minh trở ra. Trâm nhìn lên. Minh lớn hẳn trong bộ complet màu xanh nhạt, mái tóc chải rẽ cẩn thận, và giày đen bóng loáng.

- Ban đêm, em mặc màu sẫm thì hơn. Thắt cravate vào chứ. Khuya lạnh lắm, em nhớ đem theo áo len nghe Minh.

Trâm nghe giọng nói mình dịu dàng nhỏ nhẻ và tự nhiên bang khuâng vô lý. Trâm thấy thương Minh thương vô cùng, đến nỗi nàng ao ước được biến thành hai để bầu bạn, vỗ về nhau phút đó. Thấy Minh trở về đúng vào chiều Noel sau ba ngày vắng mặt, niềm vui của Trâm vỡ ùa như một dòng suối mát, Trâm không nghĩ Minh sẽ bỏ đi ngay, dù biết không lý do gì để Minh ở nhà đêm naỵ Nàng nhớ đến thằng học trò và vấn đề sống chết của nó chiều nay trên đường về, tưởng tượng ra hình ảnh một Caroline tươi mát, mũm mỉm, trẻ thơ của nó. Minh cũng đang hối hả nhập cuộc, vội vàng như sắp lỡ mất phút giây quí báu chỉ đến một lần trong suốt đời mình. Minh cũng đang băn khoăn hay sung sướng theo một vấn đề sống chết tương tự và trong cái "bum" gala trẻ trung và huyên náo đó, đêm nay còn biết bao nhiêu Caroline khác duyên dáng, yêu kiều, tươi mát như những bông hoa… Trâm buâng khuân, xót xa liên tưởng đến hình ảnh một thiên đường huyền diệu mê say, đến cái vũ trụ vô cùng rộn ràng, vô cùng âu yếm mà người vào cửa phải có vé độc nhất là tuổi thợ Tuổi thơ, Trâm đã đánh rơi mất dọc đường phiêu du từ bao giờ rồi. Giờ Trâm là kẻ ngoại cuộc xa lạ, là người sắp mặt xây dựng lại cuộc đời. Là cái bóng lờ mờ đìu hiu của bờ cây nắng xế. Nỗi buồn trĩu xuống, lê thê và u uất như cơn gió data dờ sau cỗ xe tang. Trâm muốn níu, muốn kéo một cái gì. Tất cả thật đã xa tầm tay với và nàng như người đứng ở mũi thuyền nhìn xuống con nước âm thầm là đời mình xuôi chảy trong chuỗi tháng ngày trống không dằng dặc đau buồn và hối tiếc.

Tiếng gõ cửa dưới lầu dứt mất nhữõng ý tưởng của Trâm, hay Minh trở về? Nàng bật đèn cầu thang và chạy nhanh về phía cửa. Nhưng Trâm nhận ra giọng nói nhỏ nhẹ của Loan khi nàng lên tiếng hỏi ai đó.

- Thưa cô, em đây.

Cửa mở. Gió lạnh lùa vào theo vệt đèn pin mờ mờ trong tay Loan:

- Chị vào đây.

- Chúng em mời cô qua với chúng em cho vui.

Mấy hôm trước vợ chồng Chu đã mời Trâm ăn réveillon đêm Noel, nàng từ chối. Vì Minh đã nói sẽ về trước đêm nay, và Trâm đã chuẩn bị sẵn sàng để tạo một thiên đường nhỏ bé trong vũ trụ khép kín của mình. Giờ Minh đang vui chơi ở đâu? Trâm nhìn những vùng tối sâu hút lạnh lẽo sau lưng Loan và tự nhiên thèm khát vui đùa, phá phách, ở một nơi đông đúc huyên náo nào đó, tiếng người hỗn độn vang lên. Cho nên lấp, cho nguôi nhỉ cơn sốt bừng lên trong lòng. Nhưng qua bên Loan còn buồn tẻ hơn ở nhà một mình nữa. Ở đó, Trâm lại phải đóng vai trò của mình khéo léo, cẩn thận. Phải giữ gìn từng cử chỉ, tiếng nói. Và điều Trâm bực bội khó chịu nhất là phải nghe những lời mời mọc tán tụng khách sáo và mình cũng phải đáp lễ bằng cái lối vuốt lưng đó, trong khi tâm trí rối bời những khắc khoải ưu tư.

- Anh chị mời ai đông không?

- Dạ không. Chỉ có cô, với mấy người học trò thân của anh Chu.

- Chắc không có ai nữa chứ chị?

- Không?

- Vậy tôi quạ Chị về trước, tôi thay áo rồi sang ngay.

Nhưng Loan về rồi, Trâm đứng tần ngần trước tủ áo đến mười phút vẫn chưa biết chọn áo nào. Người đàn bà chưng diện là vì kẻ khác—nhất là đàn ông. Nhưng Trâm thường nghĩ không biết thành thật hay giả dối, đẹp là đẹp cho chính mình trước đã. Không cần quan tâm đến người chiêm ngưỡng. Cho nên tuy chỉ qua nhà bên cạnh, ở đó cũng chẳng có ma nào, Trâm vẫn chọn lựa như đi dạ hội. Lần này Trâm chợt cảm thấy có gì khác lạ, không phải đẹp cho mình nữa. Ý nghĩ vô lý cứ lởn vởn trong trí khi Trâm khoác cái áo gấm kim tuyến đen vàng vào người, nếu Minh về lúc này… Lâu ngày không mặc, chiếc áo như rộng ra. Trâm cảm thấy cái gì thiếu hụt, mất mát trong đời mình. Nàng ướm chân đôi giày cùng màu áo và bỗng nhớ đến lần mới mặc áo này ở Sàigòn, trong dạ hội ở building của lão Anh- Lý, một trong đám bạn bè "ghê gớm" của Văn. Trâm ngồi tréo chân trên ghế nệm đỏ, cốc champagne lóng lánh trên tay, chờ tài xế của Văn đem xe đến đón về. Lão Anh- Lý sụm xuống sàn nhà, trước mặt Trâm, như một khối thịt bò mềm nhão, Trâm rùng mình cảm thấy nước mặt tên triệu phú Tàu lai nhỏ xuống bàn tay mình. Từng ngón tay lão chới với đưa lên run run, vợ tôi bị tê liệt nằm ở một bệnh viện Nữu Ước mười ba năm nay rồi. Tôi chỉ sống có bổn phận. Tôi không biết đàn bà, không… có gì cả. Những người đàn bà tôi gặp ở Mỹ, ở Nhật, ở Ý trong những chuyến đi không khác gì những chiếc bóng, những con búp bê bằng sáp. Nhưng mà cô… Tôi biết ông Văn quý mến cộ Ông ấy vừa là bạn lại vừa là ân nhân của tôi… Nhưng mà… Có thể là hoàn cảnh hắn đán thương, lòng hắn chân thành, nhưng Trâm cũng tàn ác phá ra cười khi hắn ấp úng đề nghị sẽ đưa nàng sang Ý; hắn có một khách sạn riêng và một cổ phần trong một công ty giấy bên đó. Đến khi hắn nói phăng ra, tôi sẽ ly dị với… thì Trâm không chịu được nữa, đặt mạnh cố rượu lên bàn đi nhanh ra phía thang máy xuống lầu. Từ đó mỗi ngày lão Anh- Lý gọi điện thoại ba bốn lần. Trâm không trả lời, và mỗi khi nghe cái tiếng Mỹ lơ lớ Tàu đầu dây bên kia, It's you there, miss Trâm? Trâm lại buông ống nghe xuống.

Chu nhìn bàn ăn một lượt rồi hỏi nhỏ vợ:

- Sao chậm thế. Hay em nói có Lưu bên này nên cô ấy không qua?

- Không, em không nói. Nhưng biết đâu, nói có ông Lưu đây cô ấy lại sang ngay.

- Không đâu, dạo này hình như cô ta "thay đổi lập trường" rồi.

Lưu ngồi tán phét giữa bọn học trò ở phòng khách vọng sang:

- Cậu mợ nói xấu gì tôi đó?

- Dặn Loan làm thêm thức ăn, nhỡ ra anh chận hết phần của cô giáo…

Tấm màn cửa sau vén sang một bên. Trâm bước vào vùng ánh đèn sáng chói.

Mấy đứa học trò đứng dậy một loạt. Lưu nghiêng đầu chào giả tạo. Cả bọn có vẻ ngạc nhiên thấy Trâm xõa mái tóc mọi hôm thường vấn cao. Trâm nói với mọi người:

- Xin lỗi chị, toi có vẻ lôi thôi quá, nhưng khuya khoắt rồi, làm biếng chải gỡ lắm.

Thật ra đó là "chiến thuật sầu muộn" của Trâm. Trước một đám đông, Trâm thường chọn lựa một thái độ phù hợp với lối trang điểm và tâm trạng của mình lúc đó, rồi giữ thế từ phút đầu cho hết buổi. Lúc vào cửa, thoáng thấy Lưu và đám học trò, tự nhiên Trâm buồn rầu và dửng dưng xa lạ với tất cả.

Ngồi vào bàn ăn, cạnh Loan, đối diện Lưu, Trâm yên lặng và kín đáo trong khi Lưu cười nói huyên thiên, bọn học trò phụ họa ầm ỉ. Ngồi đây, tâm trí Trâm lạc long nơi nào. Bây giờ Sàigòn người ta vui chơi, người ta đôi lứa. Bây giờ những người trẻ tuổi vui cười say đắm với nhau. Bây giờ… em làm gì? Em vui với ai đó Minh? Những khuôn mặt quanh bàn ăn lùi xa, lạ lùng và cách biệt, Trâm như cái xác không hồn, im lìm suốt buổi. Nàng ăn, nói, cười, cử động như một cái bóng trên màn ảnh của một phim câm, mơ hồ thấy mình rời khỏi bàn, qua phòng khách, nâng chén trà lên môi và lờ mờ trong đáy nước hai con mắt đen buồn ngơ ngác.

Trâm mang nỗi buồn câm nín đó về trong khuya. Trời lạnh buốt. Từng bước chân đêm lầm lũi bên bờ cỏ mấp mộ Cánh cửa mở ra vội vàng và thế giới cô đơn im lìm khép lại. Trâm thay áo, tìm viên thuốc ngủ và nằm xuống bên lò sưởi. Rồi nàng thiếp dần trong tiếng gió rừng ma quái.

Trâm bàng hoàng thức giấc trong vùng ánh sáng vàng hoe từ khung cửa sổ hắt vào lò sưởi. Nghe tiếng chìa khóa lách cách dưới lầu, nàng đoán là Minh về. Rã rời, mệt mỏi, đầu nặng như một khối đá. Trâm cố tỉnh trí nhìn quanh. Mọi vật hình như thay đổi hẳn sau giấc ngủ dài bằn bặt. Gió sớm lay cánh màn cửa bay phấp phới như những trướng liễn sắp hàng đi theo sau một đám tang yên lặng. Trâm nghe tiếng mấy người làm vườn gọi nhau ơi ới dưới ruộng đau, tưởng mình lún sâu xuống, chơ vơ trong một thế giới nào trống vắng và yên tĩnh. Đợt nắng mỏng như màu vàng đìu hiu chạy dài ở một vùng nghĩa trang quạnh quẽ nào, soi lên những lớp lá thông tơi tả giữa sàn nhà. Trâm muốn nhớ, muốn tỉnh dậy, muốn gọi tên một cái gì. Nhưng con đường trở về đời như chơ vơ sa tắp, không một hình ảnh thân yêu, một bóng dáng quen thuộc nào còn lai vãng nữa. Trâm ngồi bó gối, gục đầu trên cánh tay vàmê thiếp trong những ý nghĩ lờ mờ hỗn độn. Cho đến khi một tiếng gọi cất lên, Trâm như từ cõi hồn xiêu phách lạc nào trở về:

- Cô.

Trâm yên lặng nhìn lên, không đổi dáng điệu. Minh đứng khoanh tay ở cửa phòng, tựa lưng vào vách. Mái tóc rũ che vầng trán da trắng xanh, hai con mắt ngái ngủ lờ đờ, Minh như sắp ngã xuống một khoảng trống không nào đó. Trâm nhìn cái cravate lỏng lẻo ở cổ áo Minh, vụt nhớ lại những phút giây đơn độc ghê gớm mình chịu đựng đêm qua, nhớ đến vẻ hí hửng của Minh lúc ra đi, nhớ đến nỗi bứt rứt vô lý và đáng thương của mình.

- Suốt đêm, cô không ngủ sao?

Trâm đứng lên mở cánh cửa sổ, không trả lời Minh. Minh đến ngồi bên bàn ăn, nhìn những bánh trái, thức ăn còn nguyên rồi nhìn lại khuôn mặt tiều tụy buồn rầu và câm lặng của Trâm, nói thật nhỏ:

- Đáng lẽ đêm rồi em không nên đi.

Trâm cười nhạt. Minh nhìn Trâm lâu hơn và ngạc nhiên thấy trong dáng điệu, thái độ của cô giáo hiền dịu và bình thường mọi ngày có vẻ gì lạ lạ, hay haỵ Một cái, mới mẻ, rộn ràng và kín đáo như thứ tình cảm không tên vừa nhóm lên trong lòng Minh phút đó. Trâm tự nhiên cảm thấy vừa căm tức vừa đau đớn không đâu, nhìn đăm đăm vùng trời bao la, khuôn mặt sáng rỡ trong nắng.

Minh vuốt một bông hoa đỏ thắm trong bình, thoáng băn khoăn:

- … Cô giận em điều gì phải không?

Trâm lơ đãng:

- Không. Tôi giận và ghét tôi. Cũng không hiểu tại sao. Em về sớm vậy?

- Mười giờ sáng rồi.

- Thật à. Tôi ngủ quên không biết gì nữa.

- Cô lại uống…

- Merinax.

- Cô…

- Nói gì thì nói ngay đi, đừng gọi tôi như vậy.

Minh gục đầu trên cánh tay trên bàn. Giọng Trâm gay gắt:

- Vui chơi cũng mệt nữa sao?

- Em đi chơi với mấy thằng bạn mà.

- Hay chưa, em đi chơi đâu, làm gì, với ai, mặc em chứ, việc gì phải khai với tôi.

Hai con mắt đen của Minh nhìn lên chới với:

- Cô không hiểu gì em cả.

Trâm hét lên:

- Hiểu, hiểu gì? Tôi cũng không hiểu tôi nữa là người khác. Thôi em đừng nói gì hết. Tôi mệt, buồn ngủ. Em xuống nhà để tôi yên một mình.

Thoắt một cái, Trâm cầm những cành glaieul đỏ thắm trong bình bẻ đôi ném qua cửa sổ. Rồi giọng nàng bất ngờ dịu xuống:

- Minh đi đi.

Tiếng giày Minh rời rạc trên thang lầu. Trâm lại ngồi trong vũng nắng trước lò sưởi.

… Rồi mình sẽ là thần thánh trong địa ngục cuộc đời, hay quỉ sứ ở thiên đường của mình? Dưới phòng Minh có tiếng tách nhẹ nhàng của cái bật lửa, rồi tiếng rơi mỏi mệt của thân hình buông xuống nệm. Không, mình sẽ không là gì cả. Cuối cùng rồi cũng giương đôi mắt xa lạ, ngơ ngác, lạc long lên nhìn đời, cũng dại khờ, cô độc như con Gelsomina bị người bỏ quên, chết mòn trong nắng…

[giavui]

Chương 5
Khi Trâm đến thì Thư đã ra phố. Ông bà cụ cũng đi vắng. Trâm theo thằng bé em Thư lên phòng khách, ngồi chờ bạn về. Ngôi nhà chìm trong bầu không khí yên lặng cổ kính. Không một tiếng hát. Không một tiếng cười. Không một âm thanh nào gợi lên chút huyên náo tưng bừng của một ngày chủ nhật. Trâm ngồi sâu vào lòng ghế bành rộng nhìn lên những giò lan đang ra hoa mắc quanh tường. Những lọ cổ đặt trên chiếc tủ thấp. Tấm khăn nhỏ phủ bàn cẩn thận thêu ren. Tất cả là những dấu hiệu của một cuộc sống ngăn nắp, đều đặn, chừng mực và khuôn khổ. Không khác gì đời một người con gái như Thự Hết chương trình Trung- học, vào Sư- phạm ba năm. Rồi đỗ đạt. Đi dạy học. Lãnh lương. Dành dụm vốn liến. Đầy đủ những điều kiện vật chất. Lúc nào cũng giữ gìn danh thơm tiếng tốt. Cho đến một ngày nào lên xe hoa. Người chồng phải có địa vị, chức tước, môn đăng hộ đối, cân đội vừa lứa. Những đứa con ra đời rồi cũng sống như thế, trưởng thành cách ấy, và quan niệm cuộc đời như cha mẹ. Xây dựng trong những khuôn khổ, hệ thống cố định. Cuộc đời sẽ êm đềm lướt trôi đi. Không có những dày vò, những ưu tư quằn quại. Những vấn đề sinh tồn trở nên giản dị bình thường, vì chỉ giải quyết theo một qui luật đã phân định sẵn. Cho nên cách thế của người con gái như Trâm đối với cuộc đời, mẫu người khác thường gần như lập dị của Trâm xa lạ hẳn với Thư, với gia đình và nếp sống của Thự Vì vậy, tuy chơi thân với Thư, Trâm không bao giờ tâm sự hay bày tỏ những ưu tư của mình với bạn. Sự liên lạc thắm thiết của đôi bạn gái chỉ là cái bề ngoài thiết yếu trong một hoàn cảnh hữa lý. Như Trâm đã giao du với Yến, với Loan. Chỉ khác là Yến, Loan lúc nào cũng bận rộn vì gia đình nên Trâm ít khi trò chuyện. Thư nhàn rỗi hơn, thư thả hơn, nên dù những cách biệt tâm hồn, những lúc cần trốn thoát một điều gì, cần xoá tan một ám ảnh, Trâm lại đến Thư, cùng bạn đi chơi, ra phốn xem chiếu bóng. Hoặc ngồi im lìm nghe Thư hăng hái, vô tình kể liên miên những kỷ niệm riêng. Vẩn vợ Nhạt nhẽo. Bởi chỉ quanh quẩn trong những ý niệm về học đường, thầy bạn, chương trình học. Có nhiều nữa cũng nói về lũ học trò tinh quái với những trò đùa của chúng ngày Thư mới nhận chức. Dù sao thì Thư cũng là người bạn tốt, rất tốt ở một vài phương diện nào đó đối với Trâm, và không khách sáo thái quá như phần đông những bạn bè Trâm vừa quen biết.

Những lần khác mỗi khi đến chơi Thư, Trâm hay hẹn trước. Để Thư có nhà và hai người sẽ cùng làm bánh, nấu nướng mà thực khách thường là bọn học trò đến viếnt tình cờ. Hay lái xe quanh bờ hồ, vào những con đường rừng thật vắng. Thư có chiếc Volkswagen màu turquoise mới tinh. Những lúc ngồi bên Thư, trông bạn vừa lái xe vừa hát Tennessese Waltz, Trâm thấy vui vui, tiếc tiếc. Giọng Thư cao và ấm, nhẹ nhàng rung động. Tiếng hát đó, đời người con gái đó, một mai rồi cũng lắng chìm trong hòa điệu rộng lớn của một đời sống bình thường eo hẹp. Làm mẹ, làm vợ, nghĩa là làm một người đàn bà là đàn bà theo quan niệm Lưu, như một giọt nước hòa tan vào biển cả. Với Trâm thì cuộc đời có thể hơn thế, phải khác thế. Phải vận dụng khả năng của mình, khai thác những điều kiện sẵn có để làm một cái gì. Phải đập vỡ tất cả để tạo dựng lại. Và hạnh phúc thật sự, vẻ đẹp nghĩa lý chỉ có thể thoát thai từ nỗi đau thương hay từ cái hạt giống vùi dập trong bùn đất. Nhưng đó là ý nghĩ riêng của Trâm. Mỗi người có quan niệm riêng và có quyền sống theo quan niệm đó. Còn Thư thì khác, cũng như Thư đã thích, đã chọn kiểu xe, màu đó khi mua, mà với Trâm, nếu chơi xe hơi thì ít nhất cũng phải Floride hay Fiat. Xe Thư cũng đã hai trăm mấy chục nghìn rồi. Mà chiếc Floride khoảng hai trăm sáu là cùng, không thể mua gặp dịp, thứ cũ. Nhưng không phải là vấn đề giá cả. Mà sở thích của mỗi người. Đằng nào cũng xấp xỉ nhau, cũng như nhau thôi, như trời cho mỗi kiếp người sống kiểu khác, mà Trâm với Thư là hai điển hình đối lập.

Mời chị xơi nước.

Thằng bé lễ phép đặt khay nước lên bàn và lặng lẽ quay ra. Mãi lúc đó Trâm mới dứt những ý nghĩ triền miên nhìn ra khung cửa.

Bên ngoài, nắng trong vắt và sáng rỡ. Hàng rào hoa hồng dập dìu lũ bướm đa tình từ đâu xa bay về. Một cặp choai choai chở nhau bằng vélo thoáng qua trước đường. Thằng con trai mặc áo len mau đỏ chói. Nàng bận jupe đỏ, áo len đen lùng thùng, tinh quái và ngổ ngáo ngồi đàng sau, hai cánh tay vòng lấy bụng người yêu. Tiếng cười của chúng nó hắt lại và Trâm tự nhiên nôn nao trở về với niềm ray rout đêm qua và nỗi xao xuyến tội lỗi khiến nàng tìm đến Thư, định rũ bạn đi chơi cho khuây nguôi ám ảnh. Thằng Tuân xin phép về nhà nó suốt ngày chủ nhật. Chị người làm đi thăm bà con mấy hôm. Minh cũng đi từ sáng sớm với mấy người bạn. Chúng nó đi pinic chiều mới về. Ở Prenn, ở Bồng lai. Hay Blao gì đó. Trâm cũng nghe không rõ khi Minh nói với nàng. Thật là Trâm không còn nghe gì nữa những điều gì Minh đã nói. Chỉ còn tiếng Minh vọng lên thành một âm thanh mơ hồ, hỗn loạn. Trâm cúi nhìn bàn taỵ Những ngón chơ vơ, nhỏ nhắn, buồn buồn. Và Trâm thấy hiện lên trên những đường chỉ tay định mệnh, lờ mờ dấu vết bàn tay nóng bỏng của Minh đêm qua…

Trâm hớp một ngụm trà nhỏ rồi đứng lên, gọi thằng bé dặn nói Thư là nàng có đến chơi, rồi xoa đầu nó đi nhanh ra đường. Nắng gió lao xao reo vui dưới những bước chân lão đảo. Trâm lang thang đi mãi dưới con đường vắng hoe vắt qua hai ngọn đồi cỏ lục. Những chiếc xe Huê- Kỳ dài thượt loang loáng chạy vụt quạ Tiếng cười nói xôn xao vọng lại, hắt vào mặt Trâm niềm vui sướng hồn nhiên những mùa xuân chim bướm mà nàng đã lỡ đánh mất đi từ năm nào xa vút thờ gian.

Mấy đứa học trò nhỏ đi ngược chiều với Trâm nhận ra cô giáo, lễ phép cất mũ, cúi đầu. Trâm mỉm cười dịu dàng đáp lại rồi tiếp tục những bước vu vợ Cái chào của bọn học trò như còn chới với đi theo ám ảnh. Mình già đến thế sao? Chúng nó chào thật lễ phép, thật kính cẩn… Tự nhiên Trâm muốn đập phá, hủy hoại một cái gì quanh đó. Nhưng chỉ còn không gian cao rộng, khoảng trống vô cùng. Trâm chua chát nghĩ thầm Đời mình chẳng còn gì nữa để đập phá thêm… Có chạy đua cũng không bao giờ theo kịp đời, đứng dừng lại thì héo mòn, cằn cỗi mất. Còn cứ lang thangmãi thế này, cho đến bao giờ, rồi đến đâu….?

Một chiếc taxi chạy chậm lại như mời khách. Trâm vẫy tay, uể oải bước lên và bảo tài xế đưa về nhà.

Trâm lấy chìa khóa mở cửa rồi đi thẳng lên lầu. Nhà vắng tanh cả tầng trên tầng dưới. Ngồi trước gương thay tháo mái tóc vấn cao, Trâm nghĩ: - - - Mỗi người đi một đường. Như quốc hội bị giải tán vì có đảo chánh. Mà đêm qua, trong nhà, trong đời, trong lòng Trâm cũng có một đảo chánh thật. Nàng không biết rõ là mình đang buồn hay vui, chỉ cảm thấy lâng lâng đau đớn và mơ hồ sung sướng, với một thoáng ăn năn bout rout. Chỉ một thoáng rồi tất cả lại nhoè đi như nụ cười lặng lẽ của Trâm trong giường. Mình chỉ hay bi kịch hóa cuộc đời, có gì đâu!

Trâm thay bộ áo quần ngắn màu tím rồi trở ra ngồi bó gối trước lò sưởi, nhìn lên khung cửa chói nắng, gục đầu trên cánh tay, mái tóc xổ tung xõa lấp xuống lưng, dáng điệu của một con mèo ốm bị lạnh.

- Sao cô không đi chơi?

Trâm giật mình quay quắt lại. Minh đứng sững từ bao giờ ở khung cửa phòng khách, lưng tựa bờ vào vách, hai chân tréo lại, điếu thuốc ngập ngừng cháy giữa hai ngón tay lơ đễnh.

Trâm vuốt mái tóc và sửa lại dáng ngồi:

- Cô Thư đi vắng, tôi về.

Trâm táy máy khều mấy mảnh củi cháy dở đêm qua trong lò sưởi, không nhìn lên, hỏi trống không:

- Sao nói đi chơi với bạn chiều về?

- Đi nửa đường tự nhiên muốn trở về.

Vô tình, cả hai đều không dùng những tiếng xưng hô và cùng nhận ra điều khác thường ấy. Trâm muốn tìm một câu gì để gọi Minh lại ngồi đó, trước mặt nàng. Còn hơn là để khoảng cách không gian như một tấm kính đồng lõa cho hai người cùng nhìn rõ dáng điệu, cử chỉ nhau và đo lường sự ngượng nghịu lúng túng của mỗi người.

Nhưng Minh đã rời khung cửa và thản nhiên ngồi xuống nệm trước lò sưởi, đối diện Trâm. Im lặng một lúc lâu, rồi Minh đột ngột hỏi:

- Cô, cô… yêu ông Lưu phải không?

Trâm chợt sững sờ, rồi trợn mắt, hỏi lại bằng một giọng tinh nghịch:

- Lưu nào? Lưu… manh ấy à? Thằng nào dạy cho em ý nghĩ đó?

Minh không cười, nét mặt thản nhiên và lạnh lùng, nhưng Trâm hiểu là cố ý và giả tạo. Minh bật diêm châm một điếu Bastoz nữa rồi nhếch mép khô khan đến hỗn xược:

- Chứ còn gì nữa? Ông ta cũng mê cô tít đi! Không thì nợ gì mà phải đến chầu luôn vậy, mỗi lần nói lảm nhảm hàng giờ…

Trâm mỉm cười và nhớ một bữa, Lưu đến vào giờ cơm trưa, ngồi nói dóc cho đến một giờ. Khi Lưu về rồi, chị người làm dọn cơm lên, Trâm cho gọi, Minh không lên ăn. Và bỏ luôn cả buổi học chiều. Hai ba ngày liên tiếp, cậu bé cứ lầm lì với Trâm ra mặt, hỏi gì cũng nói nhát gừng và chỉ ra khỏi phòng mỗi khi không có mặt Trâm. Cho nên Trâm định không tiếp Lưu nữa. Không phải vì nàng "sợ" ai, nhưng để tránh hiểu lầm của thiên hạ và những cơn lẫy hờn vô lý của Minh. Nếu như nàng thật yêu Lưu thì không có gì đáng nói. Nhưng nàng không "như thế" với Lưu, tuy rằng nàng có vẻ thân Lưu, coi Lưu như một người bạn không hơn không kém. Lưu giống nàng một vài phương diện nào đó trong phạm vi nhỏ hẹp ở học đường, không hùa theo ý kiến đám đông, thích phản đối kẻ khác, giữ vững lập trường riêng, dù có bị coi là lập dị, gàn bướng. Còn Lưu đối với Trâm ra sao, nàng không hiểu rõ. Vì cũng không cần hiểu. Nhưng có lần biết Trâm ở nhà mà không tiếp Lưu, hôm sau anh chàng có vẻ khó chịu và "làm sao ấy":

- Chị không thích nữa cứ nói thẳng, việc gì phải thế. Tôi cũng chẳng móp méo gì lắm đâu, gặp bao nhiêu cú như thế này rồi. Lần nào bị đá, rồi cũng lì ra như trái banh cao su.

Trâm căm tức nghĩ, tên này thật tự cao tự đại. Hắn phải tự nghĩ xem mình có thích hay không đã mới "nữa" hay "thôi" chứ! Tự phụ đến thế là cùng, tưởng là người hùng đi đâu cũng chinh phục được hết. Từ hôm đó Trâm thấy ghét và ngấy hắn lạ lùng. Mặt Lưu cũng có vẻ lì lợm và đểu cáng thế nào, nhưng hắn đã có lần nhe răng tuyên bố với Trâm, tôi mất một cái răng mà không muốn trồng lại, để sún thế này mỗi khi cười trông có vẻ đểu đểu hay hay phải không chị?

Rồi nghĩ ngay đến những lời đàm tiếu xuyên tạc đến cái dư luận độc địa của người đời như một tấm lưới khắt khe, Trâm đi đến đâu là chụp theo đến đó, tự nhiên Trâm chán nháng và muốn khóc, khóc thật nhiều cho những lần không khóc được từ mấy năm nay.

Thấy nét mặt Trâm bỗng nhiên buồn rũ rượi. Minh hối hận về những lời nói của mình, cúi đầu nói nhỏ:

- Cô…cô em xin lỗi, xin lỗi cô.

Hai người yên lặng nhìn nhau một thoáng rồi đôi mắt Trâm buồn rầu đăm đăm nhìn xuống ngực áo trắng noon của Minh. Nàng úp mặt vào hai bàn tay, đầu gục xuống trong một dáng điệu mệt mỏi rã rời. Qua kẻ ngón tay, Trâm trông thấy những mẫu củi cháy đỏ, những vệt tro tàn, màu đen âm u của lò sưởi. Ngọn lửa kỳ dị não nùng cháy trong đêm qua như còn bừng lên lần nữa ở đó, và Trâm thảng thốt, chới với thấy hiện hình lên hai bàn tay đặt bên nhau trong khuya bên ánh lửa gần tàn.

Trâm nhìn Minh một thoáng nhanh rồi cúi xuống:

- Minh, em có khinh tôi không…

- Cô hối hận, phải không…

- Có gì mà hối hận, chỉ cảm thấy bout rout khó chịu. Vì em có thể hiểu lầm và khinh tôi.

- Tại sao cô lại hỏi em như thế.

- Không biết nữa. Đáng lẽ tôi không hỏi, không nói gì với em cả. Nhưng tôi quí tình cảm của tôi, mỗi kỷ niệm, mỗi rung động có một vẻ đẹp. Tôi nuôi vẻ đẹp đó trong hồn và sợ người khác phá vỡ, nhưng em nói thật đi, như em nói với chính mình, em có khinh tôi không?...

Hai cái nhìn tê dại gặp nhau. Minh cười thật nhẹ và Trâm cảm thấy niềm vui như một sự ban ơn thầm lặng trôi vào lòng mình:

- Ở trường cô là giáo sư, nhưng về nhà cô vẫn là đàn bà, chỉ là đàn bà…

Trâm ngạc nhiên đến sửng sốt. Cái miệng chỉ cười vui, đôi mắt hồn nhiên thơ dại đó trong phút giây soi thấu tâm can người đối diện. Nỗi bí ẩn trong tận cùng vực thẳm thâm tâm mà chính Trâm cũng che giấu với chính mình từ lúc đó bị khám phá. Vẻ kiêu ngạo, lạnh lùng và bí mật như một thứ giáp sắt để tự vệ trước tên độc của đời, bây giờ rơi xuống. Trâm choáng váng trong cảm giác nửa nhẹ nhàng, nửa chới với của kẻ mất thăng bàng, không còn tự chủ, sắp sửa lao mình vào khoảng không giữa chiều bão tố.

Cả một trùng dương quá khứ đau buồn giây phút trôi về trong ký ức Trâm rồi lao xao tan rã như bọt biển. Biên giới giữa ngày qua và hôm nay mờ ảo hiện lên bằng khoảng không âm ụ Rồi vùng tiềm thức dần dần hé sáng cùng với bản tính đam mê thoắt quằn quại trở về. Bao nhiêu năm trôi qua rồi, Trâm nghĩ, mình là con thú dữ ngủ quên. Một tiếng gọi mơ hồ êm ái, một điệu nhạc mến quen nào kêu gọi vẳng lên. Bàn tay phục hồi cảm giác. Những ngón buốt tê máu huyết thời gian bừng bừng vươn móng sắc cấu xuống vết thương suốt đời đau đớn của người đàn bà… Trâm gục đầu trên cánh tay, qua mái tóc buồn, thoáng thấy dáng Minh chợt âm thầm rũ rượi. Sự lặng yên đồng lõa như một hẹn hò hồi tưởng nửa bâng khuâng xao xuyến, nửa hối tiếc ngỡ ngàng. Những chiếc kẹo màu tím. Ánh lửa hồng chập choạng trong lò sưởi. Ba bàn tay nắm chặt. Của Tuân, của Minh. Của Trâm. Trò chơi bé bỏng của tuổi thơ lớp nhất, lớp nhì, tiểu học. Thuở đó bằng những sợi cao su màu đỏ, vàng, những hột me màu nâu đen bóng loáng. Bé Trâm lên mười, thân hình tròn như hột mít, hai má phinh phính hồng, mái tóc bông bê láng lẩy rung rinh, lúm đồng tiền ở trên gò má. Mười lăm năm chạy dài lướt thướt như cơn gió mơ hồ thoáng qua cánh đồng thời gian bát ngát hương hoa. Mái tóc còn đen, lúm đồng tiền vẫn còn trên má, một đêm buồn cuối năm, cô giáo Trâm ngồi thu hình như con mèo nhỏ mồ côi bên lò sưởi, diễn lại trò chơi thơ dại ngày xưa với hai đứa học trò.

- Ê, Minh đừng gian, để yên tay xem nào. Tuân bào sáu, Minh chín phải không, tôi mười bạ Nào mở tay ra đi.

Ba bàn tay xòe ra một lượt. Trong tay Tuân ba cái, Trâm chín cái, Minh chỉ có một. Trâm cuỗm hết kẹo trên hai bài tay kia về phần mình rồi xỉ mặt Minh:

- Nghèo mà ham, có một cái cũng hô tới chín.

Minh cười tít mắt, hai tay đánh đốp vào nhau:

- Em nói chín là… chín cái trong tay cô ấy chứ, có phải cả bat ay đâu.

- Xạo.

- Đoán trúng những gì cô đang có là xạo sao?

- Minh gian hay tò mò?

- Em không gian, không tò mò đâu. Chỉ tham. Có gan thì làm giàu mà!

- Quỉ!

Bỗng Trâm dốc cả nắm kẹo ném xuống sàn nhà bật lên cười, nhìn Minh rồi vội vàng cúi xuống. Có một lần Trâm nghe lém chuyện của hai thằng bạn Minh dưới nhà vọng lên. Một đứa kể, thằng Minh đi đâu cũng phá người ta tơi bời. Bữa đi ăn với tao nó chọc cô bán hàng. Cô ả chửi thề: đồ quỉ, nó nói quỉ là yêu, vậy cô yêu tôi…

Quỉ! Quỉ là yêu. Vậy cô yêu tôi. Thấy Trâm tự nhiên bật cười, Tuân ngơ ngác ngẩn mặt ra mà Minh cũng không biết chuyện gì. Nhung Minh ngạc nhiên nghe tiếng quỉ đột ngột từ miệng Trâm thốt ra. Không phải trách móc, khuyên bảo, la rầy, mắng chưởi. Mà là một cái gì đó, như một nốt nhạc vội vàng gieo xuống để che lấp một khúc đàn sai lỡ. Một tiếng la lấn át mỗi luống cuống, niềm bối rối của chính người lên tiếng. Quỉ! Chính Minh cũng âm thầm tự thú như vậy. Nhưng quỉ một cách rất dễ thương. Và những trái tim nào còn thoi thóp yêu thương cũng đều phảng phất thứ quỉ đó.

- Bắt đầu lại chứ!

- Khuya rồi, cô không nghỉ sao?

- Lửa vừa cháy, đừng dập tắt.

- Củi trong lò sưởi đủ cháy suốt đêm?

- Ừ cháy một đêm. Ngày mai lửa tắt.

- Nhưng ngày mai có mặt trời.

- Nếu trời mưa?

- Mùa xuân bắt đầu không mưa đâu cô.

- Biết đâu!...

Thằng Tuân ngáp ngắn ngáp dài, đầu lắc lư lên đồng, đoán bừa không tính toán nữa. Trâm cũng thua liên miên tiếp mười mấy ván, bao nhiêu kẹo về phần Minh.

Lửa bỗng cháy bùng lên trong lò sưởi. Những bông lửa đỏ thắm lăn tăn nhảy múa như pháo bông. Tiếng củi reo vui lách tách. Giữa những đợt sáng vàng thắm, đỏ tươi, thỉnh thoảng loáng lên một thoáng mầu xanh biếc.

Hơi nóng hừng hực bốc lên hai má Trâm. Đôi mắt ngáy ngủ bị ánh lửa thôi miên vụt long lanh bừng tỉnh. Minh loay hoay gác những thanh củi chéo vào nhau ràng rịt, chất chồng. Bàn tay ngón thon ánh hồng sắc lửa. Hình ảnh bàn tay đó bỗng dìu Trâm về những vùng xa tắp thời gian. Những chắp nối. Những lỡ làng. Những buông trôi, bám vúi. Hạnh phúc kiếm tìm như đường chân trời thẳng tắp ngoài khơi, trông thấy đó mà không bao giờ đi đến đích. Cuộc săn đuổi chơi vơi mệt mỏi. Bởi điều tuyệt đối chỉ là ảo tưởng. Sự tận cùng không có những nơi hằn dấu vết thân phận con người. Bàn tay sứ mạng của giao thân, chia lìa dựng xây và tàn phá. Bàn tay măng muốt dịu dàng đơm hoa trái của tình yêu, của trìu mến, đau thương. Bàn tay trong khuya lặng thầm van xin mời mọc như một ngòi pháo bình yên chờ hơi lửa điên cuồng.

Tiếng chuông từ giáo đường vọng lên trong lắng tỉnh đêm khuya. Cành thông phơ phất nhẹ chàng trên mái cao, âm vang mơ hồ như từng bước chân lạnh lùng đi vào bóng tối.

- Mấy giờ rồi em?

- Gần nửa đêm.

- Em sửa xong cánh cửa dưới phòng chưa?

- Chưa, cô.

- Gió đêm lùa vào lạnh lắm. Hay em ngủ trong phòng thằng Tuân.

- Nó ngủ gục đây rồi.

Trâm nhìn xuống. Đầu thằng bé kê lên chồng sách cạnh lò sưởi, chân tay co quắp, cả thân hình cuộn tròn như một con tôm rim.

- Em ngủ đây với thằng tuân.

- Muỗi nhiều, em.

- Lửa sáng, không có muỗi đâu.

- Nhưng sao lửa không cháy nữa kìa?

Minh khiều những cành củi cháy đỏ lên:

- Củi thông tươi quá!

Ánh lửa mờ dần, mờ dần. Những đốm sáng đỏ hồng tung lên một lần cuối cùng rồi lả tả rụng xuống tro than. Gian phòng tối hẳn lại. Thân hình Minh chìm trong vũng sáng lờ mờ như một khối bóng. Chỉ còn khuôn mặt mơ hồ lay động. Rồi chỉ còn hai con mắt. Hai con mắt vô tội hồn nhiên, ngu ngơ tìm kiếm, như ánh đèn mong manh của một người đi trong đêm gió bão dò dẫm lối về. Hai con mắt cúi xuống. Hai con mắt nhìn lên. Hai con mắt im lìm đậu xuống bàn tay Trâm đặt hững hờ trên thanh củi. Ánh lửa cuối cùng bỗng lịm tắt. Trâm nghe tiếng mình vang lên như lời kêu cứa từ đáy hồ sâu lạnh lẽo:

- Diêm đâu rồi Minh.

- Em tìm cây nến.

- Đây này, hình như dưới đống củi.

Trâm lần tay xuống những cành củi thông. Tiếng sột soạt nhẹ nhàng của củi cọ trên sàn gỗ. Bỗng Trâm cảm thấy tay mình vương vướng trên mớ củi không. Những ngón tay cóng tê run ray, những dây thần kinh bé bỏng đầu ngón tay truyền cảm giác đi khắp thân thể Trâm như những đoàn quân nồng nhiệt đi chiếm đóng một quê hương gần hàng phục, bị trị. Trong một mấp máy của thời gian, Trâm nhu trong chiêm bao mơ hồ thấy hơi ấm dịu dàng của bàn tay người con trai ấp ủ lấy bàn tay hấp hối của mình.

Giọng Trâm rưng rưng vừa ăn năn vừa thú tội:

- Em…

Hai bàn tay bứt rứt buông nhau. Một que diêm loé lên trong bóng tối lờ mờ. Rồi ánh nắng hồng leo lét cháy, trả lại bức tường hồng hai chiếc bóng im lìm. Trâm như vừa tỉnh giấc mê lạ lùng và thể xác tiêu tan thành một vùng khói sương lãng đãng.

- Không biết mấy giờ rồi?

Minh nhìn đồng hồ tay và Trâm tưởng như mới lần đầu tiên nghe Minh nói:

- Mười hai giờ, giao thừa rồi cô.

Và giọng Trâm như trẻ con vừa biết nói:

Ừ, Giao thừa dương lịch. Bây giờ người Tây phương đang khiêu vũ, hội hè, chúc tụng nhau.

- Mình cũng bắt chước chúc nhau gì đi cô.

Mình. Nhau. Trâm mỉm cười bằng khoé môi và cảm thấy mình thất bé bỏng dại khờ, nhỏ nhẽ.

- Đừng, Minh. Để dành Tết ta rồi chúc chứ. Giờ thì đi ngủ. Thôi Minh ngủ đi.

Trâm đứng lên ra cửa. Minh nhìn theo. Trâm nói vọng vào, thật nhỏ:

- Bonne nuit.

Họ nhìn nhau một thoáng, bằng đôi mắt của hai đứa bé ăn vụng bắt quả tang nhau.

Một luồng ánh sáng rực rỡ từ khung cửa sổ mở rộng tràn vào khắp phòng. Gió phảng phất mùi thông khô và đất ẩm. Trâm như bắt gặp một mùi hương lạ nồng nàn đầm ấm từ một nơi nào thật xa trên trái đất, lãng đãng bay về vây phủ không gian. Nàng ngẩng đầu lên, vuốt nhẹ mớ tóc lòa xòa và mỉm cười vô cớ. Minh đốt điếu thuốc và lần đầu tiên từ khi về cuộc đời phẳng lặng này, Trâm nhìn thấy hương vị đàn ông phảng phất gần gũi. Luồng sáng ánh lên như trời chuyển mình ở trên cao, và hai người cùng ngồi chung trong một khoảng không vàng thắm bát ngát. Trâm bout mấy cành thông trong lò sưởi ngửa mặt nhìn lên.

[giavui]

- Lâu lắm mới thấy mặt trời.

Minh đứng lên định khép cửa cho bớt ánh nắng chói hắt lên mặt Trâm, nhưng Trâm ngăn lại vội vàng:

- Đừng, sưởi một tí, lâu ngày tôi mốc meo cả ra rồi.

Yên tĩnh của núi rừng chợt đổ ào xuống, vây kín tòa lầu cao, và Trâm nghe trong tiếng vi vu mơ hồ của im lặng nhịp đập trái tim mình nao nức. Tất cả biến trôi khuất lấp trong phút giây. Trường học trên đồi cao. Bài vở học trò. Những khuôn mặt. Những ngôn ngữ. Những công thức phiền toái. Cả đến tủi hờn quá khứ, dự định tương lai cũng không còn. Trâm choáng ngợp trong cơn sóng khổng lồ ập tới, cảm giác hụt chân chới với trôi vào mênh mông không bến bờ. Trên xa kia là bãi cát phẳng của những dấu chân đầu mùa hoang dại, dò dẫm sơ giao. Hai con mắt Minh ngu ngơ ngày mới đến. Cử chỉ lạnh nhạt của nàng trong màn trình diễn đầu tiên. Bây giờ không còn diễn viên, không còn khán giả nữa. Không còn khoảng cách. Tất cả nối liền như mười ngón tay ràng buộc vào nhau. Em là tôi. Tôi là em. Chúng mình là những cái bóng thoáng hiện phút giây, diễm ảo và mong manh, trên vòm ánh sáng đời nhỏ bé. Nắng rồi sẽ tắt. Ngày rồi tan vơi. Không ai còn lại được gì sau một lần sung sướng. Hạnh phúc cũng như tội lỗi, rồi sẽ chìm lấp cuốn hút vào cơn gió lốc thời gian. Mỗi con người tôi hay em chỉ được một phút giây hiện tại. Sau đó, hoài niệm là một lời van xin tuyệt vọng, một thái độ bi quan bất lực. Tôi xin em dừng lại. Dừng lại ở đó, trên dốc cao thẳng xuống lòng vực thẳm. Chỉ một nghiêng mình, chỉ một vẫy tay là tất cả sẽ xoay chiều, sẽ thay đổi hết. Đời em. Đời tôi. Và nhiều cuộc đời liên hệ nữa. Dừng lại nghe em. Vì hồn tôi là những nan xe gãy đổ. Vì lòng em là con ngựa chứng lạc loài.

Trâm nghe từng lời độc thoại vang vang trong cùng thẳm của tâm tư và hoảng hốt nhận ra mình chết đuối giữa một biển lửa vô cùng. Minh búng mẩu thuốc ra sàn nhà và yên lặng nhìn Trâm. Trâm thấy Minh đột ngột trưởng thành trong cử chỉ quen thuộc hàng ngày đó. Nàng cúi mặt bàng hoàng nhận ra niềm xúc động của mình cũng vừa lớn lên như búp hoa tới mùa nở cánh.

- Cô…

Tiếng Minh gọi không còn âm thanh bình yên của những ngày tháng cũ.

- Em khinh tôi đi. Như vậy thành thực hơn.

- Nếu cô cứ nói vậy, đừng ngó mặt em nữa. Không phải tại cộ Nếu cô biết vì sao em đến xin ở nhà này, cô sẽ không thắc mắc điều đó nữa…

- Sao em?

- Không, không nói được. Một ngày kia rồi cô biết.

- Dù sao đi nữa, em cũng phải khinh tôi. Tôi muốn được khinh thành thực hơn là bị tôn quí giả dối. Tôi cũng biết, tôi chỉ là đàn bà, chỉ là con người. Nhưng tôi muốn em khinh tôi. Thà như vậy, dễ sống hơn. Được người khác tôn quí, cứ phải giữ gìn, phải lo sống cho xứng đáng… tôi mệt mỏi lười biếng lắm rồi. Không muốn phấn đấu nữa, trên mọi bình diện, nhất là cho một tiếng tốt hão huyền. Không, tôi không muốn tốt để được khen. Chỉ thích xấu để bị chệ Như vậy tôi sẽ không về phe với đời. Tôi đối lập. Tôi thuộc về phe phản kháng với tất cả, tất cả. Có lúc em cũng cảm thấy thích như thế nhất là sau một hận thù, công phẫn, thất vọng nào đó, phải không Minh?

Nói xong Trâm cảm thấy tâm hồn dịu xuống, như vừa được cảm thông an ủi. Và nàng nghĩ một ngày nào, một lần nào đó, sẽ nói hết với Minh những điều bí ẩn của đời mình. Tại sao lại với Minh. Nàng không hiểu, chỉ lờ mờ cảm thấy trên con đường heo hút tương lai thoáng hiện lên một bóng dáng nhạt mờ trong khoảnh khắc rồi mất hút vào hư vô.

Nghe tiếng xe dừng trước nhà, Tuân ném vở chạy đến cửa sổ nhìn xuống đường. Trâm hỏi vọng ra:

- Ai đó?

- Chiếc Dauphine trắng cô à.

Minh búng tàn thuốc xuống sàn nhà, đẩy ghế đứng lên:

- Dauphine hay Peugeot?

- Ra mà xem.

Ba người nép mình sau cửa nhìn xuống. Trâm reo lên:

- A, chị Trúc.

Những bước chân tíu tít đổ xo xuống thang lầu. Không giày dép, Trâm chạy vụt ra cửa, băng ngang bờ cỏ non lên đường. Minh, Tuân chạy theo.

Trúc vừa xuống xe, đang kéo hành lý ở băng sau. Minh đỡ lấy chiếc valise, xách tuốt vào nhà, sau khi cười với Trúc như với một người nhà thân thuộc lâu ngày gặp lại. Trúc chào người lái xe và chiếc Dauphine lao vút vào đường rừng. Nàng vuốt lại mái tóc và ngạc nhiên nhìn cô em gái chân không, tóc xõa, áo quần ngắn gọn, nhảy tưng tưng liến thoắng như trẻ con, không một dấu vết nào tố cáo tác phong cô giáo. Trâm cũng len lén nhìn lại Trúc, không phải xem chị có gì thay đổi từ ngày xa nhau, nhưng muốn dò phản ứng của chị lần đầu tiên trông thấy người ở trọ.

Nhưng Trúc hình như không chú ý đến riêng ai. Nàng tươi cười với cả ba khuôn mặt hồn nhiên đón tiếp mình, cảm thấy nhẹ nhàng thoải mái sau nửa giờ bay trong vòm trời đầy mây, và cơn mệt kéo dài trên suốt khoảng đường Liên- Khương về Đà- Lạt. Bây giờ đã đến nơi, Trúc muốn quên, muốn gác lại tất cả mọi suy tính và công việc sau chuyến đi, nằm xuống một nơi nào êm ái lắng chìm trong không gian mát lạnh đìu hiu của buổi chiều tàn vơi. Và nghỉ ngơi cả thể xác tâm hồn băèng những săn sóc, nuông trìu, cung phụng của người khác. Bao giờ Trúc cũng mong mỏi được yên tĩnh và nghỉ ngơi. Vì thể chất nàng yếu đuối mong manh như một cành bèo, một làn mây sợ hãi cuồng lưu bão tố. Vì tâm hồn Trúc như một chiếc lá, như tơ vương, chỉ một thoáng gió mơ hồ cũng đủ gây nên bao âm vang xao xuyến. Tâm hồn biến hóa màu sắc và cường độ của tình cảm, cho một niềm vui đơn sơ hóa thành hoan lạc non cao, một gợn xót xa cũng là một khổ sầu vực thẳm. Cho nên bao giờ Trúc cũng có vẻ dịu dàng ẻo lả và thanh thoát của bông lau trắng trong gió chiều, muốn vượt lên cây cỏ mà vẫn phải tựa mình dưới đám cỏ cây.

Tiếng chân Minh và Tuân chạy rầm rập lên thang lầu Trâm thong thả đi bên chị, ngang qua cửa bếp, gọi người làm dọn cơm.

- Dinh cơ của em đây chị.

- Nhiều phòng thế này, em ở sao cho hết.

- Lúc đầu ở một mình vừa, bây giờ thêm chúng nó, đã thấy chật trội.

- Nhưng nếu chị cần, bọn này sẽ rút dù đi chỗ khác cho chị mượn cả lâu đài này… hưởng tuần trăng mật với anh Liêm.

Trúc muốn cốc vào đầu con bé, gắt "khỉ nào" như ngày còn nhỏ, nhưng nàng chỉ dừng lại ở phòng khách trên lầu, nháy mắt cho em đừng đem chuyện mình nói đùa trước mặt hai đứa học trò. Trâm nhìn theo Minh đang loay hoay sắp đặt lại mấy quyển sách trên bàn, nói nhỏ:

- Nói gì thì nói chứ, bọn nó… dưới mười tám tuổi, biết quái gì.

Câu nói dối rõ rệt quá làm Trâm thấy nóng bừng ở má và nhìn sang Minh, lo ngại vẩn vợ Hôm viết thư về nhà, Trâm nói về người khách trọ của mình: nó còn bé độ mười lăm mười sáu tuổi, bằng Đoan, con chị Trúc. Thất tình lúc ấy Trâm không dối trá vì đó là nhận xét hôm gặp Minh lần đầu. Cho đến khi khám phá ra con người thật của Minh, Trâm đột nhiên nghĩ đến một ngày nào đó người nhà lên, rồi sẽ… Cho nên suốt cả ngày hôm qua, Trâm bứt rứt khi nhận được điện tín của chị Trúc bảo se lên thăm và ở lại. Minh cũng băn khoăn như nàng, làm sao, cổ Trâm cố cười thản nhiên việc gì mà làm sao, mình dọn dẹp nhà cửa cho tử tế, rồi đi đón bà chị. Nhưng Trâm cũng không quên dặn Minh, bà chị tôi lên, bớt hút thuốc đi, nghe Minh…

Bây giờ Minh sừng sững ra đó. Không phải thằng bé. Không phải mười lăm mười sáu tuổi. Mà người con trai đã lớn ở dáng dấp, cử chỉ, giọng nói, vẻ người. Lớn và chín muồi như một trái cây giữa mùa, như con chim đủ lông cánh sẵn sàng nhào lộn vào một vòm trời mộng mơ và bão tố.

Trâm, Minh và Tuân ngồi vây quanh Trúc trên nệm trước lò sưởi.

- Sao không đi đón chị?

- Tụi em đi đón từ bốn giờ kia. Đến Air Việt- Nam người ta bảo khách về hết rồi, cả nhà tưởng chị đi xe lửa, lên ga không có, về bến xe cũng không. Tưởng là chị không lên. Chị nghỉ được mấy ngày?

- Có ba hôm thôi.

- Sao chị không xin phép lâu hơn. Một tuần hay mười ngày.

Tự nhiên Trâm cúi mặt xuống không dám nhìn chị và thấy mình dối trá một cách khốn nạn. Giá một dịp khác, một chỗ khác, chỉ hai chị em với nhau, không cần đến kẻ thứ ba, Trâm cũng cảm thấy đời mình đầy đủ, tất nhiên chỉ đầy đủ trên một phương diện nào đó. Nhưng bây giờ vướng Minh, bây giờ đời sống đang ở trong tình trạng báo động căng thẳng của tình cảm, chị Trúc như một khám phá, một ngăn cách, đến nỗi nghe chị bảo ở lại có ba hôm, Trâm nhẹ nhõm cả người. Vậy mà dám uốn lưỡi mời chị Ở lại. Giá chị tiên bố ở lại mười ngày, nửa tháng thật, Trâm sẽ méo mặt đi rồi bất tỉnh cũng nên.

Một lúc, rồi Trâm lảng sang chuyện khác:

- Lúc nãy ai đưa chị về?

- Người quen ở hãng máy bay.

- Chứ không phải tay chân anh Liêm phải đi hộ tống chị à? Sao chị không thỉnh ngày lên chơi?

- Xừ đó lúc nào cũng công việc, công việc, lên sao được.

Trâm nghe thoáng bực tức và hờn lẫy trong giọng nói của chị. Yêu thương nhau đằm thắm vô cùng, nhưng hai người chỉ khác nhau một điểm đó. Trúc bao giờ cũng muốn thư thả yên ổn, chừng mực, một đời sống hiền hòa, phẳng lặng. Nhưng Liêm lại coi sự hăng hái say mê hoạt động, lăn lộn vào những công việc khó khăn và nguy hiểm là lẽ sống. Dừng lại, yên nghỉ là hết. Sự cằn cỗi già nua tâm hồn và thể xác ngập tới tức khắc. Có một hạng đàn ông nào đó không chịu đựng sự thiếu vắng thử thách hiểm nghèo gian khổ cũng như một hạng đàn bà nào đó không chịu đựng được sự thiếu vắng tình yêu, che chở, nuông chiều. Đời sống tình cảm của đàn bà là toàn thể vũ trụ của họ, trong khi đối với người đàn ông, tình cảm chỉ chiếm một phần nào đó trong thế giới rộng lớn của họ, bên cạnh những dự định lớn lao, những khát vọng vô cùng, những lo toan sự nghiệp. Trâm giống quan điểm ấy: tình cảm là yếu tố cần thiết và duy nhất tiên liệu và chi phối đời sống của một người đàn bà. Nhưng nàng không chịu yên ổn chấp nhận chỉ một điều đó, sống cho cùng, cho tột cảm xúc và khả năng của mình, và phải cảm thấy mình đang sống cuộc đời chính mình lựa chọn và điều khiển. Gì cũng được, nhưng phải say mê một thứ gì đó, miễn là biết dứt khoát lúc cần phải nghỉ ngừng, đề sau đó, bắt đầu lại một say mê mới, một tìm kiếm khám phá mới. Tìm gì để làm gì, nàng không biết. Nhưng không thể nguôi nghỉ, buông xuôi dù biết rằng con đường nào rồi cũng dẫn về hư không và tất cả chỉ là vô ích và nhàm chán.

Trâm thấy mình giống người đàn ông yêu chị mình một điểm nào đó, và nàng là người ngoại cuộc thấy rõ hết đôi bên, nhưng lâu lâu cũng nói gàn với chị:

- Vậy là không biết hy sinh sự nghiệp cho ái tình. Em như vậy thì cóc cần công việc, đá tuốt hết, dông theo người yêu vài ngày. Sung sướng vài ngày cho một đời buồn tẻ đã sao.

- Thôi đi, cô cứ giở kiểu đó ra hoài, tưởng thiên hạ ai cũng liều như cô.

- Khối người muốn mà không dám liều. Liều mới thực là yêu.

- Nhưng yêu không phải là liều.

- Thôi, để dành chuyện đó. Giờ chị đi thăm lâu đài của em, rồi ăn cơm, ở đây lạnh, trời mau tối lắm chị.

Tuân vít cổ Minh:

- Mời cô đi Minh khánh thành phòng tụi mình, xem của ai đẹp hơn.

Trúc đi theo bộ ba vào phòng Tuân rồi xuống lầu xem "tư thất" của Minh. Tấm màn đỏ vén lên, và Minh bật đèn. Ánh sáng ấm áp hắt lên những bức tường hồng, bàn học sách vở thứ tự, giường ngủ nệm gối tươm tất. Tranh ảnh quanh phòng rực rỡ mỉm cười.

Trúc khen:

- Phòng đẹp đấy.

- Giá chị lên không báo trước sẽ thấy mỗi phòng là một hầm rác. Bừa bãi kinh khủng. Các ông tướng này thức suốt đêm qua dọn dẹp phòng để đón rước chị đó.

Minh nghiêng đầu nhìn Trúc, giọng nhõng nhẽo trẻ con:

- Phòng em đẹp nhất phải không cô?

Tuân dành:

- Phòng em đẹp hơn.

Chị Trúc xử huề:

- Phòng nào cũng đẹp, mỗi phòng một vẻ, bằng lòng cả chưa?

Trâm thoáng nhìn Minh, lòng dịu xuống trong một cảm xúc mơ hồ êm ả. Niềm bứt rứt hôm nào sau đêm giao thừa bên lò sưởi không còn nữa. Những nét băn khoăn in hình lên khuôn mặt Minh hôm đó cũng âm thầm mờ xóa. Chỉ còn vẻ hồn nhiên thơ dại trên mỗi nét mặt, và Trâm chợt cảm thấy như chưa bao giờ Minh dễ thương đến thế từ ngày đến ở đây. Cả mình cũng trẻ thơ lại bên hiện diện của một người lớn. Một mình quằn quại trong cô đơn triền miên đối thoại với tâm tư mình, đời sống bên trong trở nên mãnh liệt và trầm trọng. Một mình xa cách hết những người thân yêu, rắn rỏi chống đối với đời, tự dưng Trâm khoác cho mình một bề ngoài khô cứng và giả dối. Bây giờ Trâm hiểu ra điều đó. Chính trong cô đơn, mình đã trưởng thành quá sớm về tư tưởng, về suy nghĩ đã khám phá ra nổi ý nghĩ cùng sự phi lý của đời sống, đã tạo dựng được thế giới riêng cho mình cai trị và tồn tại theo quan niệm riêng.

Mà cũng chính cô đơn đã biến đổi bản chất hồn nhiên của mình, đã tiêu huỷ niềm tin tưởng đối với đời, với xung quanh, bao giờ cũng phải hoài nghi giữ gìn trước một thế giới đối lập, những hình ảnh thù hằn, một tai họa nào sắp tới, như một nhóm người cô lập trên hải đảo cô đơn, ngờ vực thù hằn và chống đối với những thuyền nào tới bến. Cứ thế, rồi không bao giờ thành thật với chính mình và kẻ khác. Tương quan giữa cá nhân với đời, xã hội bắt buộc con người giữ hoài tư thế của một diễn viên sân khấu. Vậy tất cả những điều gì, hoan lạc hay đau thương huy hoàng hay tăm tối xảy ra trong quá khứ của mỗi người cũng chỉ giả tạo, như màu sắc, dáng điệu, ngôn ngữ của phường tuồng thôi sao? Bao nhiêu khổ đau vực thẳm, những say đắm biển trời, Trâm đã sống, cũng là giả tạo, là ảo tưởng thôi sao? Nàng đột ngột nhìn lên khuôn mặt tươi cười và dịu dàng của chị, bỗng dưng lòng chùng xuống, dạt dào trong muôn nghìn kỷ niệm ấu thơ trong sạch trôi về như nước lũ trên sông. Và Trâm nhận ra sự thay đổi quái dị của mình khi đi Sàigòn, Nha- trang. Chỉ cách một giờ bay, là những màu sắc vay mượn, những dáng điệu giả tạo, những ý nghĩ trong sâu kín tâm hồn rơi xuống, biến trôi. Ngõ nắng vàng hoe và hàng rào nở đầy hoa tử linh tím nhạt. Phảng phất mùi thơm ngai ngái của trái keo non. Những chòm hoa giấy đỏ phơ phất cười dưới vòm trời xanh bát ngát đầy mây trắng. Bao giờ cũng thế, Trâm ném valise từ ngoài ngõ, tháo giày quẳng mỗi chiếc một nơi trên sân cát ấm, rồi cứ chân không chạy ùa vào nhà như một con điên. Mẹ bảo thế, như một con điên. Nhưng không điên, con chỉ bé bỏng lại mỗi lúc về nhà. Trâm chạy thẳng ra bể nước có thả sen dưới dàn hoa lý, cúi nghiêng mình, cười với bóng vừa trở về trong mặt nước xanh rêu. Những ngày sau đó là ngủ, ăn, tắm biển, phơi nắng, hát cười, đọc sách hay lang thang một mình trên những con đường thật vắng ngập tràn bóng cây và ánh nắng. Giản dị và nhỏ bé hơn một đứa học trò, cô giáo quên khuất hết, và ngạc nhiên vì sao có lúc mình cho dê- rô và phạt cấm túc những đứa học trò trong lớp còn có vẻ người lớn hơn mình lúc về nhà. Đứng sau lưng chị, nhìn sang Minh và Tuân, Trâm bỗng nhiên ước ao được một phút bị đồng hóa theo chúng nó, cho Minh thấy mình "thật" như thế nào. Nhưng nàng ấm ức nhận ra rằng khoảng cách giữa mình và Minh đã tạo nên do danh từ giáo sư, chủ nhà, nay chới với mở rộng thêm ra vì hiện diện của chị Trúc. Trở lại giọng của diễn viên, Trâm gọi chị Ba dọn cơm, rồi dặn dò những công việc vặt vãnh trong nhà.

Chiều ý khách, cơm dọn ngay giữa sàn nhà, trên chiếc chiếu rộng gần lò sưởi.

- Ăn thế này giống Nhật.

- Phải đó, giống nhật… trình. Hồi mới dọn đến chưa có bàn ghế, em trải báo ra giữa sàn nằm ngủ với… chuột.

Suốt bữa cơm, Trâm nói cười vui vẻ huyên thiên, kể chuyện trường, học trò, giáo sư, những ngày mới đến ở, và láng giềng xung quanh. Chị Trúc đột ngột hỏi:

- Minh đến lâu mau rồi?

- Dạ hơn một tháng.

- Sống thế này vui thật. Cho thằng Đoan lên nhập bọn chắc sập nhà đi mất. Nghỉ hè rồi thì cho chúng nó lên.

Trâm thoáng buồn:

- Biết nghỉ hè còn đông đủ thế này không.

Và nàng trao cái nhìn vào hai mắt Minh câu hỏi âm thầm, phải không em?

Vẻ biến đổi đột ngột trên mặt Trâm làm Trúc chú ý. Nàng nhìn qua Minh rồi nhìn lại Trâm kín đáo, cảm thấy một cái gì khác lạ im lìm phảng phất giữa hai người. Trúc đã nghĩ đến điều đó từ những bức thư em gửi về nhà, lần nào cũng nhắc đến đứa học trò ở trọ. Không còn giọng điệu buồn nản, chán chường, ray rứt như những bức thư Trâm gửi từ Sàigòn năm trước. Cũng không còn nỗi hoài nghi hoang mang trước những ngày tháng mới. Lúc Trâm vừa lên Đà- Lạt. Một niềm vui, một mê say nào đó nhóm lên trong những dòng thư lạc quan tin tưởng thỉnh thoảng giữa đôi hàng tâm sự, Trúc lờ mờ đoán ra em muốn khoe muốn mách mình điều gì đó. Điều ấy còn xa lạ vẩn vơ nhưng Trúc vẫn thấy loé lên thứ ánh sáng kỳ dị của một tia chớp bất ngờ giữa vòm trời yên tĩnh. Điều ấy, hình như Trâm vừa e sợ, vừa mong mỏi tỏ bày với chị, cũng như vừa sợ vừa muốn xác nhận với chính mình. Và điều ấy hôm nay Trúc thấy thấp thoáng hiện lên trong vẻ nhìn, trong cách nói, trong lối đối xử dè dặt gắng gượng giữa em gái mình và người khách trọ nhỏ tuổi.

Cơm tối xong, cả nhà quây quần trước lò sưởi. Trúc ngồi co ro giữa đống gối chăn dày cộm còn rùng mình kêu lạnh.

- Thế này đã vào đâu chị, chỉ mười hai độ, hôm Noel đặt hàn thử biểu ngoài trời lạnh đến bốn độ.

- Noel đây vui lắm không em?

Nỗi buồn sắp sửa mờ phai lại thoáng gợn lên trong lòng Trâm, nàng nhìn Minh âm thầm trách móc:

- Vui một mình.

- Tại em thích một mình chứ?

- Thích và sợ.

Trúc chạnh nghĩ đến những ngày tháng cũng dằng dặc cô đơn của mình, cảm giác trống không ghê rợn của một người đàn bà thức giấc giữa khuya, trong bóng tối chập chờn lạnh lẻo. Mà cô em gái say đời mê đắm của mình cũng chịu đựng nổi tình trạng đó trong một nhà mồ hoang vắng thế này.

- Chị sống lâu ở đây chắc không chịu nổi. Chị sợ Đà- Lạt lắm rồi. Những đêm gió mưa, những chiều lướt thướt âm ụ Phải đông đúc, đầy đủ, đầm ấm mới sống ở Đà- Lạt nổi.

- Để rồi chị xem, em có thể sung sướng một mình.

- Không bao lâu đâu em

- Chính em đã tự ý lựa chọn đời sống thế này, có ai bắt buộc, đọa đày đâu.

- Nhưng rồi sẽ có lúc em cảm thấy không chịu đựng được nữa.

Tuy nói hăng hái với chị nhưng trong thâm tâm Trâm sợ hãi nhận ra rằng những say mê dự định đầu tiên ngày mới đến Đà- Lạt không còn nồng nhiệt nữa. Cò gì chùng héo xuống trong mỗi bước thời gian, mỗi lần mặt trời mọc lên, mặt trời lặn xuống. Mỗi ngày là một móc sắt trong chuỗi dài tháng năm ràng buộc của định mệnh, của thân phận đè nén u uất và phi lý. Đều đặn. Âm thầm. Yên tĩnh. Và hoang vụ Như một con đường dài thăm thẳm không dẫn về đâu, không quanh co, chẳng lối rẽ. Cứ như thế mãi cho đến khi hai vai trĩu xuống dưới nỗi buồn héo hon, khi môi quên cười, khi mơ hồn thôi ước. Người ta sẽ gọi mình là cô giáo già. Đoan trang. Thuần hậu. Tử tế. Danh giá. Biết bao nhiêu cuộc đời đáng lẽ say đắm, tươi vui đã phải rủa mòn phai nhạt vì những tĩnh từ giả dối đó…

Lửa cháy bùng reo vui trong lò sưởi. Minh loay hoay chất củi vào lò. Khuôn mặt trong sáng của người con trai tắm trong ánh hồng lung linh. Vết tóc mềm đen lả xuống con mắt buồn buồn vô cớ. Minh ngẩng lên cười thật trẻ thơ:

- Em đi kiếm thêm củi nghe cô?

- Thôi em, khuya rồi, sau rừng lạnh lắm.

Gió thổi từng cơn chạy dài vi vút trong thung lũng. Những cành thông lắc lư quật mạnh xuống mái nhà. Cửa kính kêu lách cách như sắp bật tung đổ ào xuống.

Trúc quấn chặt áo ấm:

- Trời bảo sao Trâm?

- Không đâu, đêm nào cũng thế, vùng này ít nhà cửa, gió tha hồ tàn phá, có lúc nghe gió hú như yêu mạ Chị buồn ngủ chưa?

- Chưa, nhưng lạnh quá.

- Chị uống rượu dâu nhé?

Trâm lấy bình rượu và ly trên bệ lò sưởi. Rượu nóng trườn nhẹ nhàng vào cơ thể. Trâm lan man nghĩ đến ngày mai, khi chị Trúc về rồi, những ngày tháng vừa thắm hồng lại nối tiếp theo nhau, bất chấp những hậu quả sau đó, tìm một quãng đời thật đẹp, vâng chìu theo ý muốn của mình, rồi sau đó… Không, Trâm không muốn và không cần nghĩ đến sau đó. Hiện tại. Chỉ hiện tại. Nếu không thì suốt một đời buồn nản, vô vị. Thỉnh thoảng Trâm chợt băn khoăn về chính những ý tưởng vang dội của mình. Nhưng cơn gió bắt đầu dấy lên cuốn lấp hết ưu tư và Trâm nhắm mắt bước liều vào khoảng không chới với. Trúc bỗng nói nhỏ:

- Trâm này, thằng Minh nó có vẻ… sành sõi quá.

Trâm xoa ngón tay lên thành ly:

- Em đoán lầm về nó. Cũng không biết tính sao.

- Lôi thôi quá…

- Chị để em liệu lấy, đừng nói gì hết.

Đêm khuya, câu chuyện tàn dần theo lửa trong lò sưởi. Hai chị em nằm quay lưng vào nhau yên lặng một lúc lâu, nhưng không ai ngủ được, mỗi người theo đuổi một ý nghĩ riêng. Nằm trong bóng tối lạnh lẽo bên cạnh em, Trúc chợt nhớ ngày xưa mỗi lần có chuyện buồn, hai chị em lại tìm đến nhau, thì thầm tâm sự cho đến sáng. Hồi ấy, Trâm chưa thay đổi như bây giờ, còn dịu dàng, sâu kín, thiết tha và gần gũi với chị trong những vấn đề tình cảm. Trâm là người bạn thân của Trúc qua những giai đoạn đớn đau hay đằm thắm giữa nàng với Liêm. Đôi khi Trúc thấy em còn có vẻ trải đời sâu sắc hơn mình trong những câu chuyện về tình đời và lòng người. Một đêm nào trời lạnh buốt như đêm nay, chín năm về trước ở Huế, Trúc đã âm thầm nói sau lưng em như một lời thú tội bàng hoàng, Je commence à l'aimer… Niềm rung động vừa sung sướng lẫn đau đớn ngày xưa không còn nữa. Nhưng kỷ niệm còn hằn in từng dấu vết lờ mờ trong khoang thuyền quá khư trên dòng nước thời gian trôi về quê hương xa tăm tắp. Con nước lụt dânglên bốn cửa hoàng thành. Nhưng mái nhà thấp xuống giữa dòng nước đục ngầu cuốn trôi. Vẻ xác xơ tiều tụy của chính mình, tháng năm sầu muộn sau tang chồng. Liêm đến giữa đời Trúc phút đó như một bến bờ cho chiếc thuyền lênh đênh hãi hùng sóng nước. Người đàn bà đoan trang dịu dàng quí phái, hình ảnh cho bao nhiêu tấm lòng xôn xao tôn thờ đeo đuổi đó, bỗng khám phá ra đời mình từ đấy. Bởi tình yêu thần diệu đã làm bóng hào quang chiếu xuống một số kiếp đau buồn.

Tình yêu chín mùi sau những giằng co chọn lựa ray rứt băn khoăn. Trúc đã nói hết với em cho dịu những ưu tư phiền muộn, những lo lắng hoang mang suốt những ngày đầu của cuộc tình ngang trái. Tháng năm trôi đi, những băn khoăn phiền toái lúc đầu như dòng nước qua khỏi triền đá nhấp nhô chảy xuôi vào nhịp gì để chuyện trò cùng em. Mà cũng vì những năm sau, khi Trâm đã lao vào đời như con chim đủ lông cánh lượn vào vòm trời cao rộng, Trúc thấy em thay đổi, hoàn toàn thay đổi. Thay đổi sau cách mạng cuộc đời và nổi loạn tâm hồn. Đột ngột và dữ dội như phún xuất thạch bừng lên từ một lòng núi lửa bao nhiêu năm hiền lành im ngủ. Cơn bão táp đã tàn phá hết cánh đồng xanh phơi phới trong tâm hồn người con gái nửa đời dang dở đó, đã lay đổ hết lòng tin ảo tưởng hạnh phúc mà mỗi một người ước mơ ngày mới lớn. Lòng Trâm chỉ còn là tro than lạnh vắng của khu rừng sau đám cháy. Ở đó hắt lên những tiếng la hét vừa não ruột vừa cuồng điên. Ở đó quằn quại xiêu đổ những ảnh hình biến thay hỗn loạn. Tiếng khóc, tiếng cười luân phiên làm nhạc đệm mơ hồ cho lời ca u uất là vẻ im lìm nhận chịu. Cho nên, không bao giờ Trúc tìm thấy lại ở em, vẻ hồn nhiên thơ dại và bón dáng hiền dịu của người học trò Đồng Khánh mười năm về trước. Áo tím, nón bài thơ, mái tóc dài ong ả. Tôn Nữ Quỳnh Trâm ngày xưa như thế đó. Bây giờ thôi hết, thôi mất. Và chị tiếc em ngày cũ vô cùng. Giờ có lúc Trúc bắt gặp em đien cuồng vui đùa ầm ĩ. Có lúc sau cơn vui kỳ quái đột ngột do những duyên cớ thầm kín nào không ai biết, Trâm ngồi rũ rượi lặng im hàng giờ như con mèo ốm thu hình chờ chết trong góc phòng tăm tối lãng quên. Rồi có lúc, trong dáng điệu thẫn thờ chết điếng đó, bỗng bùng cháy lên một cơn hăng hái say xưa. Ầm ĩ, huyên thuyên vội vã nôn nao bắt đầu, bắt đầu lại, để rồi cũng đổ vỡ tan tành lần nữa, lần nữa… Nhiều khi Trúc không tin những hiện tượng đó là con người thật của em. Nàng lờ mờ cảm thấy bề ngoài đó như thứ vỏ cứng để che giấu sự thật nào cay đắng trong tận cùng tâm tư Trâm. Không ai biết đến. Như một chiếc áo sặc sỡ che lấp vẽ tiều tụy lệch lạc của thân hình hay màu phấn son phủ kín những nét thời gian khô héo. Vì đôi khi Trúc bắt gặp, trong vẻ im lìm xa vắng của em, nỗi xót xa hờn tủi của bến bờ hoang vu chờ đợi mãi một con thuyền, một con thuyền không bao giờ tới. Ngày hai mươi lăm tuổi như em bây giờ, có chồng con, Trúc có biết gì đâu. Khuôn khổ nhỏ hẹp của cuộc đời phẳng lặng, ngăn cách người đàn bà với niềm xôn xao sóng gió bên ngoài. Không ưu tư, không vương mắc, đớn đau. Lớn lên ở bờ sông đó và cuộc đời cũng trôi theo dòng sông đó. Áo vân tím, giày nhung thêu cườm, vòng ngọc trên taỵ Hình ảnh thùy mị của cô nữ sinh Đồng Khánh đài các hơn hai năm về trước. Đi học bằng xe kéo gọn gàng sáng chói. Về nhà đóng cửa, bánh trái, thêu thùa. Hình ảnh cuộc đời không lớn hơn tàn lá me xanh rũ nghiêng bên khung cửa sổ gian phòng yên tĩnh. Cho đến ngày theo chồng, đời mình đã có kẻ khác chỉ huy… Còn Trâm bây giờ lớn khôn ở phương trời khác, ở thời đại khác, ở giữa giòng đời rộn ràng mà con người muốn đứng vững phải là chong chóng, là con thoi, là những nan xe quay tít không ngừng. Người con gái không thuộc về nề nếp gia đình nữa, Trâm rơi vào đời như chiếc lá chao mình theo cơn gió. Rụng xuống. Và xác xợ Để tỉnh giấc thấy mình ngơ ngác lạc loài, không biết về đâu, đi đâu. Ngày thơ dại ua mất rồi, không thể bắt đầu lại. Còn tương lai xa xôi như không bao giờ tới, chán ngán và hoài nghi đến nỗi không còn hy vọng và đợi chờ.

Càng về khuya càng lạnh. Không còn chút hơi ấm nào trong lò sưởi. Tay chân da thịt Trâm giá buốt, như sức nóng đã dồn hết vào trong tâm tư đang thiêu đốt bừng bừng. Trong khuya, tiếng tích tắc đều đặn của đồng hồ nhỏ giọt vào yên lặng. Quanh Trâm, đêm như một vực thẳm sâu xuống vô tận vô cùng. Tiếng thở đều của thằng Tuân như từ một thế giới xa lạ nào vọng lại. Trâm cố dằn mình nằm yên, không xoay trở như mỗi một hơi thở, một cựa mình phút đó là một lời gọi kêu tội lỗi. Phía trên đầu nàng, chỉ cách hai cái gối là đầu Minh. Một lúc lâu, Trâm bỗng lặng người nghe mơ hồ tiếng bàn tay Minh chạm nhẹ lên mặt sàn gỗ như quờ quạng tìm kiếm một vật gì. Từng ngón tay Trâm đột nhiên run ray bám chặt vào chéo gối. Có tiếng quẹt diêm. Mùi thuốc thơm phảng phất. Hơi khói nồng nồng quen thuộc từ phía Minh len lén bay qua phả lên mặt nàng như một gửi trao liều lĩnh. Yên lặng một lúc, rồi Trâm nghe tiếng búng tróc nhẹ nhàng của ngón tay Minh vào tàn thuốc. Đốm lửa hồng nhỏ xúi tung lên trong vòm tối rồi rơi xuống một góc nhà. Có tiếng Minh trở mình rất nhẹ. Rồi Trâm có cảm giác rờn rợn như Minh vừa ngẩng đầu lên và thân hình người con trai như một loài rắn đêm, rướn lên trong bóng tối. Trâm nhẹ nhàng xoay mình, nhìn lại phía Trúc, se sẻ kéo cái mền đắp thêm lên mình chị. Lắng nghe tiếng thở đều đều của chị trong giấc ngủ bình yên, tự nhiên Trâm thấy ngượng về cử chỉ âu yếm của mình. Rồi nàng cũng không hiểu thật ra mình muốn tỏ vẻ săn sóc chị hay dò xem Trúc đã ngủ chưa. Nghĩ thế, Trâm vừa bứt rưct khó chịu vừa lâng lâng thú vị với mặc cảm tội lỗi của một tên trộm rình chủ nhà ngủ say để đánh cắp báu vật. Nàng xoay người lại như cũ, nằm yên được một lúc. Rồi đầu óc Trâm choáng váng nặng trĩu xuống và khắp người rần rần như bừng lên một cơn sốt nóng lạnh hỗn độn. Như kẻ chợt hoảng hốt nhận ra mình sa vào một bãi lầy dầy đặc mênh mông, Trâm muốn vùng lên, muốn cầu cứu, muốn gọi chị Trúc dậy, mong mỗi tuyệt vọng một tia sáng, một đốm lửa, một cánh tay cứu trợ nào kéo mình ra khỏi vũng đêm âm u yên lặng này. Nhưng vực sâu như mở ra dưới chân Trâm, và gió bão vừa bắt đầu chuyển mình réo sôi quằn quại. Không còn một ý niệm nào về thời gian, không gian, tốt xấu, đạo đức hay vô luân ở giây phút hoang mê đó. Nhưng Trâm vẫn còn mong mỗi được giải thoát và lẩn trốn vũng tối ghê gớm này. Sau đó, để làm gì. Tìm về ánh sáng để làm gì, Trâm không biết. Bình yên và trong sạch hay không, Trâm chẳng cần, chẳng cần. Nhưng Trâm sợ hãi thấy mình sắp sửa rời tay khỏi cái mốc bám víu cuối cùng trên một bờ vực, sẵn sàng rơi xuống dưới đáy sâu hun hút của địa ngục và không bao giờ còn ngoi mình lên mặt đất này được nữa.

Thân hình Trâm như đóng đinh xuống mặt nệm nóng ran. Thu hết cố gắng, Trâm gỡ tấm mền bỗng nặng như giáp sắt phủ trên ngực, nhoài một cánh tay ra ngoài duỗi thẳng trên sàn gỗ lạnh như một đầu hàng buông xuôi mệt mỏi. Một tiếng động nhẹ trên đầu Trâm lần nữa. Nàng muốn đứng lên, vùng chạy, đánh thức tất cả mọi người, mọi vật, cả mặt trời đã biến thành đồng lõa im lìm trong giấc ngủ. Trong mê sảng, Trâm có cảm giác như một đôi môi nóng bỏng nào choom lên mái tóc, mình xõa dài sông đêm trên mặt gối. Bàn tay Trâm chới với níu lấy tóc mình. Nhưng bàn tay Minh như vòi mực biển khổng lồ đã quấn chặt lấy tay nàng, dìm xuống, cho khuôn mặt Minh phủ lên trên như một phiến san hô nồng ấm. Những ngón tay Trâm bất động thiếp mê một phút trong tay Minh rồi trở mình xoay nhẹ, xoay nhẹ như tiếng trục đổi chiều của 1 bánh xe hốt hoảng đuổi theo cái bóng lờ mờ thoắt hiện lên một ở ngã ba đời huyền hoặc… Trục bánh xe im tiếng, chợt dừng. Và những ngón tay Trâm quật lên, xoắn lấy những ngón tay Minh siết nhẹ.

Và cuối cùng, mười ngón buông nhau. Một dòng cảm xúc không tên ào ào dâng lên ngập lụt trong lòng và Trâm nghe như lưỡi dao bén ngọt nào vừa rạch suốt chiều dài thân thể…

Úp mặt xuống gối, hàng răng muốn cắn cho nát ngướu đôi môi, Trâm nén dằn một tiếng kêu thảng thốt. Rồi nước mắt Trâm như dòng suối khuya qua bờ rêu đá chảy xuống âm thầm…

Cơn mê sảng đầu tiên kéo dài suốt đêm. Gần đến sáng, Trâm chợp mắt ngủ thiếp đi, mơ thấy mình mọc cánh biến thành con chim đêm bay chập chờn trên những đồi trùng điệp mịt mờ sương phủ.

[giavui]

Chương 6
Những binh sĩ tí hon chiêu mộ từ Trạm Hành, Trại Mát, Cầu Đất và một vài thôn ấp khuất tịch xa xôi của Đà- Lạt kéo nhau về tụ tập trước cửa trường học, dướichân đồi cỏ ngọc còn lấp lánh sương trinh. Mỗi người mang theo đầy đủ vật thực dụng cụ cho một ngày đường xa nắng gió. Bọn người vô trật tự chỉ gồm khoảng bốn năm chục đầu, dàn ra khắp đường, rùng rùng kéo tới bủa vây nhà cô giáo.

Tuân đứng trên lầu nhìn xuống quan sát tình hình rồi quay vào phòng reo ầm ĩ:

- Chúng nó đến rồi kìa cô.

Trâm tung chăn ngồi nhỏm dậy. Cơn mệt sau đêm không ngủ bải hoải cả thân hình. Nàng nhìn đồng hồ tay rồi uể oải buông mình xuống nệm, kéo mền lên tận cổ:

- Bọn nhóc con làm quái gì mà kéo đến sớm vậy. Bảo tám giờ khởi hành. Bây giờ mới bảy. Tuân ra cầm cự với chúng nó đi. Còn sớm quá, sương dầy đặc biết lối nào mà vượt qua thung lũng.

Chị Trúc choàng thêm áo, ra cửa nhìn xuống đường:

- Thôi dậy sửa soạn đi cô, chúng nó gào thét dưới kia kìa.

- Hứa lỡ với chúng nó một lần, ngày nào vào lớp cũng bị như đòi nợ, đành phải đem đi một lần cho xong. Giá trước kia mà đi với chúng nó vui biết chừng nào, hôm nay có chị lên lại không được ở nhà.

Thực ra, Trâm chán chuyện đi cắm trại với học trò, muốn ở nhà, không phải vì chị Trúc, mà vì Minh. Không còn tự dối mình mãi được, Trâm phải nhận rằng cơn bệnh tình cảm đã đến hồi trầm trọng và sự hiện diện của Minh biến thành một thói quen, một cần thiết hiển nhiên không thể thiếu vắng. Nhưng Trâm cũng thẳng thắn hiểu không bao giờ mình có thể vượt qua biên giới để chiếm đoạt vũ trụ ngăn cấm bên kia. Không phải nàng sợ hãi hay e ngại, nhưng nếu thế, con đườg sẽ dứt nẻo tức khắc và tất cả sẽ đổ xuống như một bầu trời tan vỡ. Sau đó sẽ là khoảng trống. Khoảng trống ảm đạm của một sân khấu sau khi tấn kịch chấm dứt, và màn buông xuống. Không còn gì hơn sự chán ngán và hoài nghị Ảo tưởng về cái đẹp đích thực và tuyệt đối trên đời cũng mắt. Cho nên Trâm dừng lại, để khoảng cách vừa đủ cho một khát vọng ẩm ỉ khơi nguồn, và bằng lòng với hao hụt thiếu thốn để còn nuôi dưỡng được trong lòng một rung động, một ước mơ nào đó. Nếu cả hai người—nàng và Minh—đều đồng ý nhận chịu khoảng cách đó, nếu cuộc đời cứ thế trôi đi, nếu tâm hồn vẫn mãi là một cánh đồng hoa thơm ngát, Trâm nghĩ mình có thể sống mãi mãi như thế, và nguồn tình êm ái mơ hồ đó sẽ không bao giờ cạn vơi. Không cần gì cả, ngoài sự hiện diện của một người. Có một người để âu yếm gọi tên. Một bước chân quen để chờ đợi mỗi chiều về. Một khuôn mặt làm gương soi cho cảm xúc mình phản chiếu. Thế thôi. Không giao nối. Không gởi trao, không được gì để chẳng bao giờ phải mất.

Khi Trâm ra đến cửa, bọn học trò từ trên đường đổ ào xuống hò reo như ba quân đón chào nữ tướng.

Thấy cô giáo khác hẳn mọi ngày, lũ học trò nhốn nháo vây quanh không chịu sắp hàng. Trâm vớ lấy một cái gậy dài của thằng đầu đoàn, gàng xuống chân những đứa không chịu sắp hàng hai. Một đứa tháo giày tung lên đầu rồi nhảy nhót lên đưa tay bắt:

- Thưa cô, đi chơi sắp hàng làm gì.

- Chơi trong vòng trật tự.

- Trật tự mất vui, cô!

- Ừ, nhưng đi trên đường của thiên hạ, mình phải giữ trật tự cho thiên hạ. Muốn vui thật, phải chờ đến chỗ của mình tìm ra. Sau rừng kia có thung lũng bỏ hoang. Ai biết đường, đi trước.

Hàng người ngoằn ngoèo chen lấn vượt lên trên. Trâm dẫn đầu, gõ gậy xuống đường theo nhịp đi, thỉnh thoảng quay lại xem có đứa nào đào ngũ, đánh lộn hay phản loạn gì không. Những thằng trong lớp lầm lì ngồi thộn mặt suốt giờ cũng lí lắt cười nói. Khuôn mặt nào cũng nao nức như sắp sửa tìm thấy một cái gì tuyệt diệu cuối con đường. Một đứa bỗng hứng chí cất tiếng hát. Cả đoàng thản nhiên hòa điệu hát theo. Tiếng Trâm cũng không kìm giữa nỗi, vang lên lanh lãnh, giang hồ không bờ không bến, đẹp ngạc nhiên như kiếp Bô- ê- miên… Tiếng hát của bọn học trò chợt ngạc nhiên nhỏ xuống một giây rồi vỡ ào lên, nao nức và say xưa, Trâm nghe như âm vang ca khúc ấu thời của mình mười năm trước.

Tiếng hát tươi vui rút ngắn con đường nắng. Đoàn người dừng ở một ngã ba và Trâm chỉ ngọn đồi cao nhất trước mặt cho bọn học trò đổ bộ leo lên.

Một đứa hỏi:

- Sau đồi đó có gì thế cô?

- Không biết. Biết rồi đến làm gì. Các em không thích tìm một miền xa lạ và làm chủ ở đó sao?

- Thường thường mấy thầy cho chúng em đi những chỗ biết rồi.

Trâm để chiếc gậy dài thẳng đứng trêu đầu ngón tay:

- Thế sao không đòi mấy thầy đưa đi?

- Không vui bằng đi với cộ Cứ học trò con trai thì đi với thầy, năm nào cũng vậy. Tụi em muốn lạ, muốn thay đổi.

Trâm vui vẻ chỉ cái gậy lên đỉnh đồi:

- Tiến lên đi các đồng chí!

Bọn oắt con lẹ như sóc, một thoáng đã đứng trên đỉnh đồi trông xuống. Lên đến lưng chừng đồi, Trâm dừng lại nhìn quãng đường dốc đứng vừa vượt qua, hai chân rã rời sắp quị xuống giữa vùng cỏ sắc ẩm ướt. Một đứa la lên:

- Cô chờ anh Tôn chúng mày ơi!

Tôn là thằng học trò lớn nhất trong lớp. Nhưng không phải vì Trâm chú ý nó to xác. Nó có cái gì đặc biệt lạ lùng giữa đám bạn bè lóc chóc ồn ào. Ít nói, vẻ lặng lẽ trầm tĩnh nhuốm một chút dửng dưng, hững hờ, lạnh nhạt và hoài nghi buồn rầu nữa. Ngồi trong lớp, tâm chí Tôn như lạc loài bay bổng đi đâu. Mỗi lần điểm danh, Trâm gọi hai ba lần, cả lớp nhôn nhao lên cười, nó vẫn đăm đăm tỉnh khô nhìn ra cửa sổ hay cúi mặt xuống bàn, táy máy kẻ một chữ vô hình nào đó. Suốt giờ học, Tôn ngồi thẳng, chăm chú nghe giảng bài hay cẩn thận ghi chép, nhưng những công viẹc đó hình như chỉ có một phầm mười tâm trí dự phần. Mỗi lần Trâm gọi đọc bài, nó vội vàng và rụt rè để quyển vở lên bàn, cố tránh không nhìn mặt Trâm ngay cả khi nàng hỏi. Đọc xong, Tôn đi như chạy về chỗ, cúi đầu xuống mặt bàn, mái tóc rũ che từ trán xuống mắt và cả khuôn mặt đỏ bừng như hơ lửa. Những dáng điệu đó hồn nhiên ngộ nghĩnh và có gì khác thường của thằng học trò làm Trâm nhiều lúc chợt có ý hỏi ngay nó điều nàng muốn biết. Nhưng mỗi lần gọi Tôn lên bàn, lưỡi nó như líu lại, lắp bắp không ra lời, và Trâm vừa xuống gần đến bàn nói, đã thấy mấy ngón tay Tôn run run bám chặt vào mép vở. Lũ bạn bè cũng nhận ra và trêu chọc Tôn mỗi ngày một quái ác. Một hôm Trâm đặt câu hỏi về giảng văn. Nhiều đứa đưa tay trả lời. Trâm chỉ một đứa, thằng Dư thông minh và lấu lĩnh. Nó đứng dậy, rồi giữa lúc cả lớp và cô giáo lắng nghe. Dư buông một câu lạc đề động trời:

- Thưa cô, anh Tôn đẹp trai ạ!

Cả lớp nhảy lên đấm bàn đấm ghế ầm ầm. Trâm không phạt, không mắng, không cho số khôong, chỉ yên lặng cười và để yên vụ đó, gọi đứa khác.

Tôn đi một mình, lóp ngóp bỏ lên đến gần chỗ Trâm đứng. Thấy cô giáo, nó giấu biến cái khẩu cầm vào túi quần rồi chạy lên nhập bọn với đám đông. Đứng trên cao còn nhìn xuống con đường ngoằn ngoèo phía dưới, không đứa nào chịu cắm trại, đòi đi xa hơn nữa. Đoàn người băng thung lũng, đi sâu vào vùng đồi thông trùng điệp bên kia. Đến nơi, Trâm chỉ còn bó chân ngồi nhìn bọn nó cắm trại.

Lạc loài giữa một đám trẻ con huyên náo, tự nhiên Trâm nhớ nhà, nhớ phòng khách có lò sưởi, cái thang lầu gỗ đen, những tiếng nói cười, những bước chân lên xuống quen thuộc hàng ngày. Như đã lâu lắm, Trâm không về nhà đó. Buổi đi chơi bỗng trở thành một bổn phận nặng nề chán ngán. Bỏ mặc chúng nó loay hoay đóng cọc, giăng dây, Trâm lững thững xuống đồi, đi sâu vào thung lũng, lần về phía con suối uốn quanh giữa hai bờ cỏ sắc điểm trắng màu lan dại. Nhưng học trò đã cắm trại xong, đỗ ào xuống, đòi Trâm lên xem. Chúng nó bày sân banh quanh trại, chia phe giao đấu. Ngồi yên dưới bóng cây một lúc lâu, Trâm buộc khăn quàng vào cành thông rồi đứng phắt dậy, đứng chờ. Thằng trứ cao giò gàng chân thằng Lai, thằng Năng lùn tịt chận được banh, bất ngờ đá móc về đàng sau. Trái banh lăn tròn trên cỏ, về phía cô giáo. Trâm sẵn chân không, đá hất thật mạnh về đàng trước. Trái banh lao ngược vào mặt thằng giữ gôn đang ngồi nhấp nhổm đàng kia. Cả bọn la lên ào ào đòi Trâm cùng chơi. Trâm xăn tay áo đứng vào giữa hai phe cầu thủ:

- Đá thì đá, chia phe đi.

Có tiếng đứa nào cười lớn trong đám đông:

- Coi chừng cô đá bay cả ngọn đồi này bụi bây ơi.

Trâm đá và chận banh rất hăng. Nhưng đến lúc cả bọn túm lấy nhau, gàng chân, huých tay để lừa chộp banh, Trâm đột ngột nghĩ đến khoảng cách giữa học trò và cô giáo, nhuệ khí bỗng tiêu tan, dùn chân lại. Đang dùng giằng, hai thằng oắt con đã dúi vào nhau, giành trái banh dưới chân Trâm, và chúng nó ngã vật xuống. Trâm vừa ngã sấp, chưa kịp gượng dậy, bỗng cả khối nặng của năm sáu đứa học trò đang gàng bắt, quật túi bụi ập lên trên người. Cười đến ngất đi không ngóc đầu lên nổi, nàng nghe tiếng la hoảng hốt của thằng Thiên từ phía trại:

- Buông ra, tụi bây ngã lên cô rồi.

- Chạy đi, đồ quỉ sứ, tụi bây đánh cả cô đó hả?

Trong cơn hoạn nạn, Trâm vớ được trái banh trườn mình lên, và cái khối nặng trên lưng lúc đó cũng vừa được nhất bỗng lên, giản ra, biến theo những tiếng chân chạy tán loạn. Khi cô giáo ôm trái banh đứng dậy được, bọn học trò dàn ra chung quanh thành vòng tròn im phăng phắc. Có đứa không nhịn được, cười rúc rich. Có đứa đạp chân phình phịch xuống cỏ như ngựa sắp lên đường. Một vài cặp mắt lấm lét nhìn Trâm.

Cố nín cười, Trâm gọi:

- Đội banh đâu rồi, ra đây.

Không ai dám nhúc nhích.

- Một người trên lưng, một người trên cổ, một người trên đầu tôi, và hai người chồng lên ba người ấy là năm. Mời quí vị ra đây. Mau lên. Ra ngay đây.

Một giọng rụt rè:

- Thôi cô, tụi em lỡ ra. Tại trái banh, tại thằng Trứ gàng tụi em mới nhào xuống.

Thấy cô giáo vẫn đứng yên, lừ lừ nhìn một lượt hết vòng tròn học trò xung quanh, một vài đứa cố van nài:

- Thôi cô đừng phạt tụi em đi cộ Tụi em lỡ ra…

- Tôi bảo, mấy người đó ran gay đây.

Năm đứa nhìn nhau rồi lẳng lặng ra khỏi hàng ngũ đến trước mặt Trâm đầu hàng. Cả bọn lặng yên chờ cử tội. Vòng vây xung quanh hồi hộp theo dõi từng cử chỉ của Trâm. Nhưng cô giáo đẩy năm tội phạm ra làm hai phe, từ từ đặt banh xuống chân và đột ngột tuyên bố:

- Đá nữa.

Trái banh tung lên giữa những trận cười khoái trá của bọn học trò.

Xong bữa cơm trưa tập thể đạm bạc, Trâm đang nằm nghĩ dưới bóng một gốc thông non trên chót vót đỉnh đồi thì tên canh gác hộc tốc như chạy mã tà rượt đến phi báo:

- Thưa cô, thưa cô có người lạ đến.

- Mấy người?

- Dạ, có một người.

Mấy thằng học trò đứng vây quanh săn tin tức, bàn góp:

- Chắc là một sứ giả nào đó.

- Quân do thám…

- … Trưởng ban ám sát.

Trâm nhỏm dậy, mắt không rời đám mây cao như núi tuyết đóng lại trên đỉnh trời chói nắng:

- Tên đó ra sao?

- Dạ, choai choai. Nhỏ, gầy, chạy nhanh như hươu.

- Hắn đi bằng gì lên đây?

- Dạ hình như xe gì nổ pạch pạch có khói phun đàng sau đọ Hăng cho xe phóng thẳng lên sườn đồi và đang chạy về phía trại mình.

Trâm đứng dậy vất cái áo choàng trên cỏ lững thững đi vòng sau trại nhìn xuống:

- Có ai đâu nào.

Mấy đứa học trò chỉ tay quanh quất:

- Dạ, đúng quân gian rồi, nó biến đâu nhanh quá.

Từ dưới suối, bọn lâu la vừa tắm vừa reo hò inh ỏi. Phe trên này nóng lòng muốn sát nhập với nhóm dưới kia:

- Thưa cô, cho tụi em xuống suối.

Trâm muốn ở lại để chờ tên gian ban nãy xuất đầu lộ diện, nhưng cả bọn không chờ lệnh đã kéo nhau rùng rùng chạy xuống sườn đồi dốc đứng, băng qua thung lũng, lượn vòng xuống bờ suối.

- Cô xuống xem tụi em làm xiếc đi cô.

Trâm tháo giày, nhìn những cánh tay nhỏ xíu vẫy gọi dưới kia và băng băng chạy xuống. Qua thân cây nhỏ bắc ngang dòng suối lục, Trâm tìm một gò đất cao, cỏ mướt dày như nệm nhung, duỗi chân ngồi nhìn bọn học trò nô đùa dưới suối. Chúng nó chia hai phe đứng dàn ra hai bên bờ. Một sợi dây thong lớn một đầu thả lửng lơ dưới nước, một đằng buộc vào lưng thằng học trò mập ú cởi trần đứng bên kia bờ. Bỗng một tiếng la: "nhào" thét lên và một thằng lẹ làng nhảy xuống suối. Nó lặn sâu xuống, nhả ra một mớ bọt cái, ngoi đầu lên, một tay đưa lên chào và tay kia nắm chặt lấy đầu dây thong. Bên kia bờ có tiếng hô kéo và thằng học trò bị buộc dây vào lưng giậm chân thình thịch như ngựa sắp phi nước đại. Rồi nó cất vó chạy như biến về phía trước. Dưới suối, tên học trò bắt đầu nằm ngửa, hai tay buông thõng lên trên đầu túm lấy sợi dây, mặc cho thằng bạn trên bờ chạy toát mồ hôi kéo, nó phây phây nhìn lên vòm trời sáng rực trong biển nắng. Chúng nó thay phiên nhau, lần lượt hết đứa này đến đứa khác nằm dưới suối để được kéo đi. Và mỗi lần chiếc thuyền người vào đến bờ, những tiếng hò reo cất lên, gửi niềm vui thơ dại vào hoang vu của gió lũng mây đồi.

Trâm ngồi tì tay vào má, nhìn xuống lũ trẻ con nô đùa dưới kia, lòng nao nao gợn lên những xúc cảm hồn nhiên của một thời ấu thơ huyền diệu. Khu vườn ở quê nội chập chờn ánh trăng và bóng lá những đêm mùa hạ. Tiếng chày giã gạo nhịp nhàng vang vang theo tiếng hò. Mùi mít chín phảng phất thơm lẫn với mùi nồng nồng của đuốc nhựa thông bùng cháy.

Bao nhiêu năm qua rồi, Trâm không dám đếm, sợ nhìn vào sự thực tàn nhẫn của thời gian. Nhưng những ảnh hình hồn nhiên tươi đẹp cũ lắng chìm trong tâm tư mỗi khi thèm vui tiếc đời, thương về tuổi thơ đã mất, Trâm lại bàng hoàng nghe từng loạt hình ảnh đó dào dạt trôi về ký ức, như những loạt sóng lìa bờ xô đuổi ra khơi rồi lại trở vê bờ vuốt ve xoa dịu dãi cát cô liêu dưới mặt trời nung nấu.

Hôm nay ngồi trong hoang vắng, Trâm quên đường về thành phố, quên hiện tại chán chường, quên những ưu tư não nuột trong lòng mình, nhìn lũ học trò bé bỏng nô đùa với nhau, Trâm thấy hiện lên từng khuôn mặt ngơ ngác, bé thơ của thời tuổi nhỏ. Nàng chớp mắt rất nhẹ và một giọt nước mắt cảm động nhỏ xuống vỡ tan hình ảnh bé Trâm lên sáu mũn mĩm ngày xưa. Rồi tất cả chao lượn, trôi về xa tít như những cánh chim trắng mờ dần ở chân trời sương khói hoàng hôn.

Trong một phút nhớ về quá khứ êm đềm, Trâm tiếc xót xa đời mình và lòng chợt dội lên những ước ao thầm lặng: được trẻ thơ, được trong sạch, được dịu hiền trở lại, dù chỉ trong một năm, một tháng, một ngày rồi thôi, rồi lại trở về cho mắt nhìn xuống vực sâu thăm thẳm của nỗi buồn hon héo cũ. Phút giây Trâm bỗng khám phá vì đâu, lòng mình thay đổi, nhẹ nhàng hơn, dịu dàng hơn, mong manh êm ái hơn, từ ngày có Minh đến ở trong nhà. Niềm tiếc đời và nỗi khát khao trở về với thời trong sáng cũ bắt Trâm tìm kiếm, thiết tha tìm kiếm một cái gì đó, cái gì vô tội, hồn nhiên, trẻ dại, cái gì đó, cái gì có mãnh lực thu hút Trâm vào một thới giới khác, trong sáng và huyền ảo hơn, nên thơ và vĩnh cửu hơn cái thế xô bồ, náo loạn trong xa hoa, trong giả tạo, trong những cơn lốc đam mê vội vã mà nàng đã khước từ trốn tránh để về đây. Minh hiện đến trong đời Trâm như một biểu tượng hoàn toàn cho những bước chân vu vơ tìm kiếm đó. Nàng đã gặp ở Minh không những một phần tuổi nhỏ của mình đã tàn phá theo năm tháng, mà còn một tâm trạng mênh mang khắc khoải giữa cuộc đời.

Nhưng còn cớ điều gì hơn thế nữa. Ở mỗi người đàn bà cô đơn, dù là cô đơn tình nguyện, đều có một cái gì thừa, một cái gì thiếu ở trong cùng thẩm tâm hồn u uẩn, trong cùng thẳm trái tim hoang vu như bến bờ không nguôi chờ đợi một con tàu, một ngọn sóng, một dấu chân qua hờ hững thờ ơ nào đó. Thừa tình thương và cũng thiếu tình thương. Tình thương đó không phải chỉ là tình yêu, mà tổng hợp của nhiều cảm xúc không tên, dịu dàng đằm thắm mà cũng nồng nàn say đắm nữa. Đôi tay chợt chới với giữa khoảng trống không khi chiều xuống chậm. Cái nhìn chợt buồn rầu lặng lẽ in hình ảnh giấc mơ nào không thành tựu bao giờ. Đôi môi gợn buồn cúi xuống làn da se sắt của bàn taỵ Khuôn mặt não nùng úp xuống mớ tóc dài vướng rối những đêm khó ngủ. Đó là những cơn bão loạn âm thầm đánh thức giác quan của người đàn bà. Và người đàn bà muốn nâng niu muốn ấp ủ, muốn nuông chiều một ai đó, dù chỉ là hình bóng. Thứ tình đó nhẹ nhàng, phảng phất mà sâu kín bùi ngùi như tình mẹ con, tình chị em, tình vợ chồng pha lẫn. Thứ tình đó mơ hồ vẳng lên trong lòng Trâm những chiều gió mưa Đà- Lạt, và nàng nhận ra mình còn cả một quãng đường tương lai xa tắp để ngập ngừng những bước tìm yêu, đòi yêu và được yêu, dù cuối cùng của mỗi tình yêu rồi cũng chỉ là vực sâu, biển thẳm, non mù heo hút…

Trâm thường có những phút giây giằng đặc đắm chìm vào ý nghĩ mông lung như thế. Những phút hồn đi rất xạ Thể phách chỉ còn là hương hơi tụ đọng, là hồn ma bóng lá. Ngoại giới bỗng lung linh trong suốt như một phiếu thủy tinh ngăn chia người suy tư và cuộc đời thực thế. Những phút má tất cả như rơi chìm vào hư không, chỉ còn tiếng gió vi vu cuốn theo những ảnh hình trầm trầm ẩn hiện chạy dài suốt con đường ba trạm tương lai, hiện tại, quá khứ, như chuyến tàu tốc hành băng qua đồng luau bình yên, chở nặng bao hoan lạc, đau buồn, hoài niệm. Trong cơn mơ tưởng mê hoang đó, Trâm mơ hồ cảm thấy có người đến bên mình, ngồi xuống. Như cái bóng nhẹ nhàng, hư ảo, không gợn lên trong lòng nàng một cảm xúc nào, trong dáng điệu nàng một phản ứng nào. Có thể là một đứa học trò dưới suối lên vừa mặc áo ngồi phơi nắng. Có thể một đứa vừa ở rừng lan về, đem hoa đặt bên cạnh nàng rồi lẳng lặng bỏ đi. Nghĩ đến cành hoa tím óng mượt nõn nà thơm ngát mùi cỏ dại và đất ướt, Trâm quay nhìn lại. Và một thoáng, một thoáng chớp mắt của thời gian, tâm trí chất đầy hoài niệm, hình ảnh của Trâm vỡ tung ra. Nhưng đợt sóng ào ạt dâng lên bến bờ đâu đó theo cơn nước lũ. Rồi tiếng kêu của nàng bật lên, ứ nghẹn:

- Trời ơi, Minh!

Từng chòm hoa nắng lả tả rơi xuống dòng suối biếc lấp lánh dưới kia. Trâm tưởng mình lao đao ngã xuống chìm lấp trong đáy nước. Minh gỡ một cọng cỏ khô vướng trên giày, ném xuống dòng suối trôi lặng lờ trong nắng, nhẹ nhàng hỏi Trâm:

- Em ngồi đây lâu lắm, cô không biết sao?

Miệng Trâm cười bát ngát niềm vui:

- Không, nhưng biết cũng không tin.

- Sao vậy cô?

- Làm sao em biết tôi đến thung lũng nầy?

- Ban sáng em nhìn thấy đoàn quân của cô đi về hướng này. Trưa em cứ theo dấu mà tìm.

- Dấu gì?

- Không có dấu gì cả. Nhưng khi đi về phía này, có cảm tưởng là đi trên con đường cô đã đi qua.

- Mỗi người có một lối riêng chứ. Vì mỗi người nghe theo một nhịp điệu để dấn thân tiến tới.

- Cô nói gì vậy?

- Không.

- Phải rồi, em có nghe, nhưng không phải nhịp điệu mà tiếng gọi…

- Tiếng gọi nào?

- Tiếng gọi từ thung lũng này. Cô có gọi em không? Em nghe như cô gọi em văng vẳng và em đi tìm.

Trâm vụt nhớ tới tiếng gọi thầm "Minh ơi" khi nàng bắt được con chuồn chuồn cánh đỏ ở dưới suối và khi ngồi một mình giữa rừng lan bát ngát sớm naỵ Nàng sửng sốt nhìn đăm đăm vào hai con mắt trong sáng của Minh và nhận ra mình chưa bao giờ nhìn một người nào như thế.

- Em có nghe tôi gọi sao?

- Có… hay là em tưởng tượng như vậy?

- Nếu ở xa, thật xa em tưởng tượng như vậy làm sao tìm đến?

- Em sẽ làm chim bay.

- Ừ, một ngày kia em cũng sẽ là chim. Em biết cái gì có cánh không? Tình yêu.

- Vậy tình yêu là một loài chim?

- Ừ, nhưng chim vỗ cánh còn bay về, mà tình yêu đã vỗ cánh thì bay đi, bay đi mãi…

Tự thấy mình lạc đề, Trâm đổi dĩa:

- Minh đến đây, chị tôi biết không?

- Không. Nhưng em phải về trước. Chốc nữa em trở lại.

Minh không trở lại một mình, mà với hai thằng bạn. Chúng nó đứng dưới chân đồi, Minh đi vòng xuống suối tìm Trâm. Bọn học trò đã tản mác trong rừng lan hay tìm chỗ ngủ dưới rặng thông non bên kia đồi. Tìm quanh quất không thấy Trâm đâu, Minh gọi ầm ĩ. Ngồi vắt vẻo trên một cành thông cao, cách xa chỗ bọn học trò. Trâm nhìn xuống thấy Minh, cố im hơi nín tiếng. Khi Minh đi qua ngang dưới cây, Trâm ngắt một cành thông non ném xuống đầu Minh, cười khanh khách.

Minh vít một cành thông đánh đu người, trèo lên. Trâm kêu lên cuống quit:

- Đừng, xuống đi Minh.

Minh không nghe, thoăn thoắt vít cành này sang cành khác như vượn, một thoáng đã níu vào cành cây Trâm ngồi. Vẫn cặp mắt đen, vẫn đôi môi hồng ướt, vẫn mái tóc bồng bềnh biếng chải, nhưng Trâm không thấy Minh như mọi ngày nữa. Bỗng nhiên nàng có cảm tưởng như đang chạy trốn, bị rượt bắt đến đường cùng. Nàng nhìn lại Minh và hoảng hốt buông tay, nhào xuống.

Minh cũng nhào xuống theo như một trái mít rụng. Cái ngã đau làm Trâm bừng tỉnh nhìn vế phía học trò. Một vệt khói xám bay lên từ thung lũng bên kia. Bọn học trò chạy tán loạn, lếch thếch ôm những cỏ khô, cành thông bồi thêm vào đám cháy.

- Trời ơi, chúng nó đốt rừng.

Ngọn lửa theo gió, lan dần ra phía bờ suối.

Minh đứng nhổm dậy:

- Em xuống bảo chúng nó dập tắt lửa.

Minh sắp chạy, nhưng Trâm đột ngột kéo tay áo Minh:

- Đừng. Không sao đâu. Mặc chúng. Tôi thèm đốt cả Đà- Lạt.

Thấy lửa, hai thằng bạn đi theo Minh chạy lên theo. Nhưng chỉ một thoáng, hết những cỏ khô, lá thông, đám cháy rạp dần rồi tắt hẳn.

Thằng bạn Minh giục:

- Đi, mày.

- Sớm mà.

- Hẹn rồi, chúng nó chờ.

Hẹn hò, chờ đợi. Với ai Trâm nhìn Minh dò xét.

- Cô cho em đi với tụi nó, tối về.

Trâm bẽ cành thông ném xuống đất:

- Tùy.

Thấy Trâm chợt hờn dỗi, gay gắt, Minh ngơ ngác một lúc rồi đưa chìa khóa xe cho Trâm:

- Cô không bằng lòng thì thôi, em không đi nữa.

- Chiều thứ bảy thuộc về các cậu, tội vạ gì không đi chơi.

- Em đi chơi gì đâu nào, Billard là cùng.

Trâm nghĩ đến lũ con trai ăn mặc kỳ cục lối lăng, dáng điệu lừng khừng ngổ ngáo tụ họp ở những phòng Billard chật chội vừa chơi vừa liếc ra đường, thấy bóng con gái là chéo hai ngón tay lên môi, huýt một cái. Minh cũng lủi vào đám du côn đó, thấy bất cứ một ai thoáng qua cũng huýt. (Không khéo có hôm mình xõa tóc đi ngang, nó cũng huýt luôn…)

Có cái gì sôi sục lên trong lòng Trâm. Nàng quên cả bọn học trò dưới kia nhìn lên, quên vai trò mình đang đóng, quên khuôn khổ cuộc đời đã hạn định, tiến lên một bước. Rồi bất ngờ, nàng dang tay tát mạnh lên mát Minh. Tiếng hét tắt nghẹn ở nửa chừng:

- Đi đi, tôi bảo đi ngay đi!

Minh sững sờ nhìn Trâm rồi xoay người, chạy băng xuống sườn đồi như lao mình vào một biển lửa. Từ đó, Trâm ngồi bất động im lìm như một cái xác không hồn. Lũ trẻ hết trò chơi, người chỉ huy cũng bại trận, cho nên mới bốn giờ chiều Trâm đột ngột ra lệnh hạ trại, bọn binh sĩ tí hon hưởng ứng ngay.

Một thoáng, ngọn đồi chỉ còn những vùng cỏ chơ vơ bẹp dí những dấu chân dày xéo. Nhìn bãi đất trống xác xơ như một chiếu bạc tàn, lòng Trâm chùng xuống trong một nỗi ngao ngán mênh mông. Thân thể rã rời, Trâm leo lên sườn đồi, lảo đảo chực ngã. Bọn học trò đã vượt lên trước đứng trên cao nhìn xuống, bàn tán với nhau rồi xuôi theo dốc chạy xuống. Cả bọn nhào lại tháo cuộn dây thong dài quấn chặt mấy vòng ngang lưng cô giáo, rồi sắng hàng chữ nhất, mỗi đứa níu chặt hai tay vào dây kéo lên. Trâm trơ lì như một tảng đá, mặc cho chúng nó kéo lên dọc theo sườn đồi dốc đứng. Lên đến đỉnh đồi, chờ tụi nó tháo dây xong, Trâm ngồi phịch xuống cỏ nhìn con đường về xa tắp quanh cọ Không còn dấu vết gì của Minh chưa đến một lần, như suốt cả ngày nàng không thấy Minh, tự nhiên Trâm chán ngán, buồn rầu và muốn khóc. Thấy cô giáo ngồi rũ rượi, một đứa học trò la lên, khoát tay cho cả đám nhóc con tiến lại.

- Vua bị thương rồi, tụi bây ơi.

Trâm gượng cười, đóng nốt màn kịch bất đắt dĩ.

- Trẫm đuối sức rồi, các khanh mau đưa Trẫm về cung.

Trâm cúi xuống lòng mình thầm như nhủ: ừ, mình bị thương. Đời mình thêm một vết thương. Nhưng vô lý, vô lý quá…

Sự xuất hiện bất ngờ đột ngột như khuôn mặt của định mệnh. Tuấn bàng hoàng im sững một lúc lâu rồi lùi khuất sau cánh cửa của đoàn tiếp viên phi hành, cho những hàng ghế chao trọng, những hành khách lặng lẽ lùi lại phía sau. Nhưng chàng vẫn thấy, vừa rõ ràng vừa huyền ảo, khuôn mặt đó, như một hóa kiếp kỳ diệu, phảng phất vẻ dịu dàng đằm thắm của một người đàn bà và niềm vui xao xuyến của trẻ con, trên đôi môi chợt hé một nụ cười vào khoảng không trước mặt. Tờ báo mở rộng cho hai con mắt đen muồi tỏa xuống cái nhìn mông lung. Như nàng không đọc thấy gì trên những hàng chữ đó. Nàng thấy gì đâu đâu. Và nàng mỉm cười, mỉm cười mà không một lần ngẩng đầu lên cho Tuấn gặp lại đôi mắt xưa đã làm lòng chàng xao động như cánh bay giữa vùng bão tố. Người con gái đêm Sàigòn xưa ngồi ở đây sao? Hay chàng lầm lẫn? Hay là một liên tưởng mộng mị. Bởi nàng đã khác xưa nhiều. Ở dáng ngồi. Ở mái tóc. Ở cái vẻ nghiêm trang già dặn làm cho toàn thể người con gái khoác một vẻ đằm thắm an phận. Đâu rồi những chớp mắt tươi vui, những nguẩy đầu nhí nhảnh, những tiếng nói cười ríu rít lời chim? Vậy là đời nàng đã có gì đổi thaỵ Nàng đã là một con thuyền có bến, bỏ quên những dòng sông, những dốc suối cho thời gian quá khứ. Để hiện hình lên như một đỉnh tuyết lạnh lùng kiêu sa ở đó. Và Tuấn chới với nhìn lên, hồi hộp, ngại ngùng, không dám tiến tới. Mà cũng không thể lùi lại được. Không thể lùi lại được từ khi qua hai dãy hành khách yên lặng để đến đầu máy bay, chàng đã thoáng thấy Trâm.

Cho nên để người phụ lái, chàng đẩy cửa, đi ra lầm nữa. Tờ tạp chí Pháp hờ hững trên đùi Trâm. Mắt nàng nhhìn xuống những hình ảnh rực rỡ trong đó. Và nàng lại mỉm cười. Nụ cười lặng lẽ và cô đơn như không vì một ai, không trao gửi cho ai đó, Tuấn đã ngắm thấy một lần qua đáy cốc long lanh, một chiều Saigòn ở nhà Thúy. Cuộc săn đuổi bắt đầu từ đó. Tuấn không bao giờ ngờ mình là kẻ chiến bại tuyệt vọng. Vì chàng là đỉnh núi trước những kẻ khác làm đồng bằng. Vậy mà điều có thể giản dị lại biến thành vô cùng khó khăn. Chưa quen biết hẳn, Trâm đã biến mất đi, như con chim chỉ một thoáng động cành cũng lạnh lùng vỗ cánh. Bây giờ Trâm đó. Chắc Trâm đã của ai rồi! Tuấn muốn biết, muốn thấy suốt đời Trâm trong hai năm qua bằng tình cờ gặp gỡ hôm naỵ Nên Tuấn đi xuống, đi qua, mà không thể dừng lại. Một nỗi vui xôn xao nhẹ nhõm nhuốm vào lòng chàng khi Tuấn trông thấy bàn tay trái Trâm đưa lên vuốt tóc, không ngón nào đeo nhẫn. Chưa một đính ước với đời. Em tự do và em cô đơn, bao giờ cũng vẫn thế phải không Trâm. Cho nên Tuấn lại đi trở lên. Đẩy cửa. Và chàng mỉm cười xôn xao ngồi nhìn xuống dưới. Núi Đà- Lạt nhấp nhô trong chiều xám. Những vết khói xanh biếc lờ mờ uốn éo bay lên từ những chấm nhà sàn nhỏ lí tí. Tiếng bay sè sè như mùa sương đang rụng xuống mặt kính không gian dày và phẳng. Những thảm cỏ xanh, những đồi suối lượn nghiêng mình phía dưới. Rồi một thoáng, tất cả vùn vụt dâng lên cao. Thân máy bay nhẹ nhàng rung động. Những chong chóng quay chậm lại trông rõ từng nan. Bánh cao su lăn nhẹ trên con đường nhựa dài uốn cong vào sân phi trường.

Tuấn ra đến thang máy bay thì đám hành khách đã vào đến trong kia sân. Không đợi những bạn đoàn viên phi hành đi cùng như mọi khi, chàng hấp tấp đi trước. Màu áo xanh của Trâm loáng thoáng sau rèm hoa đỏ. Tuấn bước mau, thật mau. Và chàng dừng lại ở chỗ kiềm soát vừa lúc Trâm đi vào đó. Người ghi vé nháy mắt cười với chàng như muốn bảo, phi công tán hành khách đấy à?

Trâm bỏ vé hành lý vào ví tay xong, ngẩng đầu lên. Tuấn gọi nhỏ:

- Cô Trâm.

Một giây ngỡ ngàng hồi tưởng. Và Trâm dè dặt quay lại:

- Ông Tuấn. Ông lái chuyến này, sao tôi không thấy?

- Không thấy, vì tôi lái máy bay, và cô đi trên mây.

- Tôi di chuyển hoài như con thoi giữa Đà- Lạt Sàigòn Nha- Trang, sao hai năm nay không gặp ông một lần?

- Tôi mới đổi qua đường bay này. Trước tôi đi những chuyến Bangkok và Hongkong.

- Ông phiêu lưu nhiều quá, nhưng đã gãy cánh chưa?

Tuấn đưa bàn tay trái lên trước mặt Trâm:

- Chưa. Tôi vẫn một mình.

Trâm mỉm cười thấy người đàn ông nổi tiếng nguy hiểm cho đàn bà đang đứng trước mình có vẻ ngây ngô bé bỏng thế nào. Chiếc nhẫn trên ngón tay đâu phải là bằng chứng xác thực của một cuộc đời đã mệnh chung, người đàn ông có vợ hay người đàn bà có chồng, ai khờ khạo tin ngay dấu hiệu đó. Khối đàn ông dấu nhẫn cưới vào trong túiáo khi ra khỏi cửa gia đình, và tròng xích nô lệ ngay vào ngón tay khi trở về đến cổng. Cũng như khối đàn bà hai tay trơ trụi dù đã ba bảy đời chồng đổi thaỵ Mỗi lần đi đường xa một mình, để yên thân, Trâm đeo nhẫn vào ngón tay để tạm thời đẩy lui đám con trao láo liên xuôi ngược.

- Còn Trâm?

- Đi dạy học. Ở một mình. Bình yên.

- Trâm… dạy học?

- Vâng. Có gì làm ông ngạc nhiên? Vì tôi có vẻ thiếu tác phong giáo sư, hay vì ông căn cứ vào những ngày tháng cũ?... Tôi cần sống nhiều đời khác nhau trong một đời. Sàigòn giờ là quá khứ. Hiện tại của tôi là Đà- Lạt.

- Thế… tương lai?

- Tương lại là một bí mật, ông hỏi làm gì?

Giọng Trâm bất ngờ lạnh lùng trĩu xuống và Tuấn nhận ra vẻ dửng dưng tàn nhẫn trong cách xưng hô mà nãy giờ chàng không chú ý đến. Ông, tôi. Danh từ đã đổi thay sau hai năm vắng tiếng im lời. Ngày trước Trâm gọi Tuấn bằng anh, như gọi Lam, anh nàng và là bạn Tuấn. Cô em gái trưởng thành ở một phương diện nào đó, và ngăn cách như một lưỡi dao sắc lạnh cắm xuống miền hoa cỏ giao thân. Ngăn cách hiện hình rõ rệt như một dụng ý khi Trâm đưa bóng dáng thứ ba vào câu chuyện:

- Ông vẫn thường gặp Thúy?

- Thúy? Không. Nhưng sao Trâm nhắc đến Thúy?

- Nghe Thúy nhắc đến ông.

- Chỉ vì Thúy vẫn gửi tôi mua đồ ở Hồng- Kông đấy thôi. Có gì đâu!

Trâm nhướng mày và mỉm cười tinh nghịch như bảo thầm, mặc ông chứ can cớ gì tôi mà đính chính. Tuấn xem đồng hồ tay, nhìn ra những người hành khách chờ đợi tiếp tục đi Sài- gòn rồi nhìn vào hai mắt Trâm:

- Hết giờ rồi. Nếu có người lái thế, tôi sẽ ở lại Đà- Lạt chiều naỵ Trâm cho biết địa chỉ. Tôi trở lại. Thế nào cũng trở lại.

Trâm đáp cộc lốc:

- Không.

- Cho tôi gặp Trâm lại một lần. Một lần thôi.

Trâm quắc mắt cười nhạt:

- Ông coi tôi là loại đàn bà nào? Vừa gặp một người là đưa địa chỉ. Ông quen dùng lối đó với hành khách trên máy bay?

Sửng sốt một giây, rồi Tuấn thản nhiên phân trần:

- Hình như Trâm quen buộc tội cho tất cả những người nào tìm đến Trâm. Trâm quên là mình biết nhau từ trước, Trâm em gái Lam mà Lam không bạn tôi sao. Còn Thúy. Chuyện Lam với Thúy nữa. Hồi ấy Lam ngờ tôi với Thúy, bọn này giận nhau. Lam buồn lang bang một dạo. Sau tôi đưa Lam về cho Thúy. Cả bọn xử huề. Trâm thấy, tôi không có gì với Thúy cả…

Tôi tìm em gái của bạn, tìm thăm một người quen cũ là có tội sao.

Trâm cúi mặt.

- Nhưng… tôi muốn yên và không nhắc đến Sài- gòn thuở trước.

- Tìm thăm Trâm, tôi không mang không khí Sàigòn theo đâu. Trâm không cho địa chỉ, nhưng thế nào tôi cũng trở lại.

Phi trường Liên Khương lùi lại phía dưới. Tuấn trở về Sàigòn hôm đó bằng cánh bay lảo đảo trong biển mây giăng mắc đầy trời, bằng tâm hồn xôn xao bỏng cháy dập dồn hình ảnh. Cho đến khi đèn thành phố sáng lên đón chào phía dưới, khi từng điệu nhạc réo rắc, bập bùng xoáy lên từ vực thẳm của ban đêm, Tuấn chợt thấy Sàigòn xa lạ hẳn. Tâm hồn Tuấn lịm trong một cơn mê sảng rạo rực kỳ dị. Ngọn lửa đam mê cháy bùng trong cơn gió lốc bất ngờ của kỷ niệm.

Trong khoảng một đêm, Trâm lảng vảng hiện lên cùng khắp, trước khoảng không mắt chàng mở ra ngó thấy, trong bóng đen mịt mù mắt chàng khép kín lãng quên. Và mớ tóc dài huyền hoặc của người đàn bà như con sông đêm cho thuyền hồn người đàn ông trôi về bồng bềnh chết đuối. Những mớ tóc vàng như mùa lúa chín. Những mái tóc bạch kim như tơ trời mùa đông. Từng nỗi vấn vương suốt đời chàng nở thắm hoa hương lên cánh đồng tình ái. Một thoáng chàng không còn nhớ gì được nữa. Chỉ còn màu đêm vĩnh viễn của mái tóc Trâm xõa buồn lên nền trời hoàng hôn Đà- Lạt đầy mây bay và gió cuốn. Mái tóc biến thành con rắn. Con rắn trườn mình vấn lấy cổ chàng, vấn khắp thân thể chàng và cơn sốt cảm giác rần rần cháy lên.

Cơn đam mê lặng lẽ trở thành một gọi kêu, một thúc đẩy mãnh liệt. Và trưa hôm sau, Tuấn lên máy bay, về Đà- Lạt, tìm tên người đàn bà hôm qua trong tờ danh sách hành khách chuyến đi Nha- Trang Đà- Lạt, hỏi dò ra địa chỉ ở Hàng không Việt- Nam.

[giavui]

Chương 7
Từ cửa sổ lầu cao nhìn xuống, Trâm nhận ra dáng người cao lớn của người đàn ông thấp thoáng sau bờ hoa quì. Nàng nghĩ ngay đến chuyện lẩn trốn, quay lại bảo thằng Tuân:

- Cháu ra bảo ông khách kia, cô đi vắng rồi.

Nhưng Tuấn đã ngơ ngác nhìn lên trông thấy Trâm và gật đầu mỉm cười. Đối diện nhau ở ngưỡng cửa phòng khách dưới lầu, Tuấn nhìn mái tóc xõa dài không chải gỡ của Trâm:

- Trông Trâm không giống hôm ở sân bay tí nào!

Trâm đứng nép sang một bên nhường lối cho Tuấn vào, bối rối vuốt mớ tóc lòa xòa che mặt.

- Khác sao anh còn nhìn ra?

Tiếng anh thốt ra bất ngờ không tính toán làm Trâm hoảng hốt muốn giữ lại. Nhưng nhân cơ hội, Tuấn đã bám lấy danh từ mới đó:

- Nhìn ra chứ. Như anh còn nhìn ra Trâm trên máy bay sau hai năm vắng mặt.

- Cái gì làm anh nhận ra Trâm?

- Đôi mắt.

- Mắt làm sao anh.

- Anh không diễn tả được.

Hai người thong thả lên lầu. Trâm kéo chiếc ghế nhỏ:

- Anh ngồi tạm. Nhà Trâm chẳng có cái ghế nào đáng cho anh ngồi.

Nói xong, Trâm cúi xuống mỉm cười bằng lòng câu khách sáo đó. Để Tuấn có thể nhận ra giới hạn và sự cách bức hoàn toàn giữa hai người, và nàng không tiếp Tuấn như một người thân để có thể chấp nhận những thiếu sót hay bừa bãi trong nhà. Bởi nếu thân thiết nhau, thì nhà lộn xộn, không ngăn nắp càng dễ gây "cảm hứng" cho câu chuyện. Khung cảnh bừa bãi bao giờ cũng thuận tiện cho những nhân vật đồng lõa với nhau.

Nhưng Tuấn không hiểu, chỉ tường là chủ nhà quí mình.

- Anh là gì mà ghê vậy?

- Khách. Là người khách một buổi chiều.

- Có gì lạ đâu?

- Lạ chứ! Bởi Trâm không bao giờ có khách.

Nhận thấy giọng mình xạo bà đểu thế nào, Trâm tiếp:

- Cũng có nhưng không phải khách muốn tiếp.

- Sao Trâm tiếp anh?

- Vì anh là bạn anh Lam của Trâm, Trâm tiếp người anh về thăm, vậy thôi.

Tuấn vắt cái manteau qua thành cửa sổ, nhìn quanh phòng:

- Trâm ở đây với ai?

- Một mình.

- Vô lý!

- Sao?

- Anh đi qua bao nhiêu miền cô đơn chưa bao giờ gặp một quạnh hiu tuyệt đối thế này, cả đến đời sống sa mạc.

- Sao anh biết nhà Trâm.

- Hỏi nhân viên ở hãng máy baỵ Đến đầu đường tìm quanh quẩn, người ta chỉ lại đây. Sao ai cũng biết nhà Trâm vậy.

- Dĩ nhiên. Như anh hỏi dã nhơn đâu là người ta chỉ anh lại sở thú. Ở đâu rồi Trâm cũng là quái vật cho thiên hạ tò mò.

- Không phải thế, tại Trâm khác thường đấy thôi. Ở một mình, Trâm không sợ sao?

- Sợ gì?

- Ma quỉ, cướp trộm, bao nhiêu chuyện bất ngờ.

- Trâm là ma rồi còn sợ gì ma! Ăn cướp. Chẳng có gì để lo bị cướp. Chỉ sợ một thứ: ma quỉ và đạo tặc chính ở trong lòng mình nổi loạn.

- Trâm nói cái "passion" của con người phải không?

Trâm cười nhẹ, chớp mắt, giọng myến Bắc của Tuấn trầm ấm vuốt ve như một nhạc điệu cám dỗ:

- Anh cũng thế.

Rồi Tuấn ngừng bặt yên lặng nhìn Trâm một lúc lâu khiến nàng bối rối cúi mặt. Trâm sợ một phút giây nào đó, Tuấn sẽ nói thẳng điều Tuấn muốn nói với nàng hai năm trước. Trâm lảng sang chuyện khác:

- Buổi chiếu ở đây dài quá!

Nhưng Tuấn như không nghe, thong thả nối lời:

- Hôm gặp Trâm trên máy bay, anh như bị xô đẩy vào một vùng gió lạ. Anh mang cảm giác choáng váng đó theo khi lái máy bay trở lại Sàigòn chiều hôm ấy. Suốt đêm anh nghe tiếng gọi của "passion" trong lòng mình. Sáng nay anh giao chuyến về Tuourane cho một người khác lái, anh đi tìm lại Trâm không đắn đo suy tính. Có thật Trâm còn một mình không? Chính anh cũng không thể sống được một ngày cô đơn trong nhà này. Cái gì làm cho Trâm chịu đựng được cuộc đời như thế?

- Anh làm như Trâm bị lưu đày?

- Còn hơn cả lưu đày nữa, nhất là với một đàn bà như Trâm. Trâm phải sống thế này, anh nghĩ là Thượng Đế bất công.

- Anh lạc quan thật, còn tin có Thượng Đế, và Thượng Đế xếp đặt số phận mình!

- Trâm có vẻ không vui tươi thế, bi quan sao?

- Trâm có bi quan đâu. Trái lại ấy chứ. Nhưng không tin tưởng gì hết. Hoài nghi chính mình. Con người như một hành tinh bằng cát bụi lơ lửng giữa không gian, bắt đầu bằng hư không rồi cũng chấm dứt ở đó. Sống như một di chuyển lạnh lùng. Mỗi người chỉ có thể xây dựng hay tàn phá chính mình. Không có một bàn tay cứu trợ nào khác. Trong cô đơn tự ý đó, Trâm muốn mình là Thượng Đế của chính mình, và hướng dẫn đời mình theo con đường này, lang thang và khổ ải.

- Vậy chính Trâm bất công đối với Trâm.

- Có lẽ. Nhưng trong lúc tự hành hạ mình, Trâm cảm nhận một hờn tủi và hoan lạc xa xôi. Điều đó kỳ dị lắm, anh quen sống sung sướng, anh không hiểu đâu. Điều khác thường mà anh gán ghép cho Trâm thật ra chỉ là một cố gắng mơ hồ và vô ích. Cố gắng tìm một nghĩa lý trong mỗi mấp máy của đời sống. Chấp nhận suông đời mình. Trâm không chịu được. Tìm một nghĩa lý cho những điều hoàn toàn không nghĩa lý. Thế nào cũng thất vọng, như thất vọng trong những tình yêu đã tưởng thần tiên, biết vậy mà vẫn kiếm tìm, cho đến khi gục xuống.

- Không ai can đảm tìm, Trâm ạ. Như mỗi lần bay xa mặt đất, đỉnh trời anh ngó thấy đó thật gần gũi như mình có thể với tay là chạm đến Vô Cùng. Nhưng nhận ra sự cách xa vời vợi, điều không thể đạt đến đó làm cho mình thất vọng và đau đớn vô cùng. Như trường hợp một người đàn ông tìm đến một người đàn bà…

Trâm chợt nhận ra mình vô ý khơi nguồn mạch suối từ lâu quên trôi chảy, những lời độc thoại âm thầm trong tâm hồn mình và tình cảm xa xôi vừa trở về đốt cháy trong lòng Tuấn. Bao nhiêu ý tưởng Trâm ủ kín qua thời gian không trao đổi cùng ai, hôm nay bất ngờ nàng trút vào câu chuyện với Tuấn. Mà Tuấn, sau mỗi câu, mỗi chữ đáp lời Trâm, đều cố ý chuyển xoay về một điều duy nhất: gợi những cảm xúc sôi nổi trong lòng người đàn bà và tìm cách lung lạc… Trâm biết, nhưng vẫn ru mình trong cơn hoang mê kỳ thú, nói hết những điều muốn nói một lần sau bao nhiêu lâu câm nín không có người nghe. Từ lâu, Trâm sống như mộng du trong một vũ trụ bồng bềnh mây khói. Vậy ra Trâm đã câm. Đã hoàn toàn câm trong suốt quá khứ mù mịt đó. Ngôn ngữ đích thực như một chìa khóa mở cửa vùng tâm thức huyền bí không bao giờ được dùng. Không ai trao đổi. Chiều nay là Tuấn. Nhưng Tuấn không phải là người đối thoại chờ mong. Còn ai, ở đâu Trâm không biết, không bao giờ có. Không bao giờ gặp. Như Tuấn ngó thấy mà không thể chạm đến đỉnh trời. Như Trâm làm con thuyền lênh đênh qua nhiều bến để cuối cùng lại tiếp tục xuôi dòng theo tháng năm trôi. Như những bóng hình lao xao suốt đời Trâm cũng rã xuống, tan tành theo bọt sóng… Cả đến đời sống ở đây, trong nhà này, tự chọn, cuối cùng cũng là một vảy bụi cỏn con trong dự định trùng điệp không bao giờ thành tựu. Và đời sống đó, một hương thơm, một hoa thắm sẽ có nghĩa lý gì không. Mình như một chiếc bóng nhỏ bé lẻn vào cuộc đời cô quạnh của nàng, có nghĩa gì không. Hay cũng chỉ là một đáp số vu vơ cho một bài toán đời đã sai ngay từ phần giả thuyết. Làm sao có thể nhận định dứt khoát rằng tôi không có gì, không được gì, mọi sự phi lý vô nghĩa hết và mỗi cuộc đời sẽ chẳng đi đến đâu. Còn ảo tưởng. Và những viễn tượng vô cùng. Một ngày nào đó em sẽ thuộc về tôi. Đời em nhập vào đời tôi. Tâm hồn em chảy vào tâm hồn tôi như một dòng sông xuôi về biển cả. Đời này cũng như mọi đời khác trên địa cầu mỏi mệt. Có gì khác lạ kém khay hơn không. Tôi từ chối. Tôi đuổi theo nhưng ai dừng lại tôi sẽ vội vàng từ chối. Để còn ảo tưởng rằng điều mình có thể tiếp nhận lớn gấp nghìn lần mình muốn xin. Và ở bên ấy, bên kia bờ cách ngăn không thuyền nào ghé tới đó, là cõi lạc thú hoang đường, là thần tiên diễm ảo. Bởi không có nghĩa lý ở những thực tại gần gũi.

- Anh nghĩ là Trâm hy sinh đời mình cho một thái độ sống… Hy sinh vô ích.

- Trâm khó hiểu thất! Trâm kéo dài cuộc phấn đấu phi lý này đến bao giờ?

- Không biết, một hai ba năm. Có thể suốt đời.

- Như một nữ tu?

- Không bao giờ thế, trái lại.

- Trâm thích thú nghề nghiệp hiện tại?

- Chán ngấy. Không phải chán học trò, chán vai trò mình. Mà không khí và cách thế của những người sinh hoạt trong vòng đó.

- Trâm xin đổi về Sàigòn không?

- Việc gì phải đổi. Ở lại hoặc bỏ đi, cắt đứt một quãng đời, ném cho quá khứ, không mang gì theo tương lai và cũng chẳng cần bám víu vào hiện tại nữa.

Thấy câu chuyện đẩy ra vấn đề Tuấn mở đầu lúc nãy, Trâm tưởng đã yên thân.

Nàng pha trà ra chén và mở hộp bánh mời Tuấn. Tuấn chọn một chiếc bánh chocolat nhỏ nhất cuộn trông giấy bóng đỏ thắm.

- Sao anh ăn cái nhỏ xíu vậy?

- Cái nhỏ xíu dễ thương. Trâm có thấy Trâm nhỏ xíu trong tòa lầu này không. Ban nãy thấy Trâm, anh tưởng cô bé nào. Hôm ở máy bay, Trâm mang giày cao, trông "proportionnée" lạ, vừa kiêu kỳ vừa lãnh đạm.

Rồi Tuấn lơ đãng ngắm bức tranh dở dang trên giá vẽ cạnh lò sưởi.

- Ai vẽ thế.

- Trâm vừa bắt đầu.

- Trâm cũng vẽ. Tiếc Trâm không vẽ chính mình. Nếu anh biết vẽ, chiều nay anh xin phép Trâm ở lại để pha màu đôi mắt Trâm.

- Mắt Trâm không màu.

- Có màu, một màu không tên…

- Có lẽ vì thế mà không một cái nhìn nào gọi được mắt Trâm. Chẳng ai gọi đúng nên Trâm nhìn lại đám đông, mà không thấy ai cả.

Chiều xuống thấp trên những đồi cỏ già. Hơi lạnh vì gió ấm ngất ngây tỏa xuống. Tự nhiên Trâm nhìn Tuấn và nhìn quanh. Im lặng đè nén như báo trước một tàn phá bão táp nào. Mắt người đàn ông nhìn nàng mổi lúc một chăm chú hơn, và giọng nói chàng dịu xuống như sắp sửa chỉ còn là hơi thở.

- Mấy giờ máy bay về Sàigòn?

- Anh không cần máy bay nữa. Trâm đuổi anh thật à?

- Chiều rồi, anh về thôi. Anh làm Trâm sợ. Trâm hét lên cho xem.

- Hét đi, chỉ có anh nghe thôi mà.

- Minh ơi,

- Ai vậy?

- Một người đi vắng rồi.

- Thảo nào Trâm đuổi anh.

- Không phải lý do ấy. Vả lại không đuổi, chim trời cũng lại bay.

Bàn tay Tuấn dịch lại gần cánh tay Trâm trên bàn. Nàng thu tay lại lắc đầu thật nhẹ.

- Nhưng bay lượn trong vòm trời nhỏ hẹp và quen thuộc chỉ cảm thấy thân phận lưu đày của con người. Nhiều lúc anh nhớ tiếc vô cùng, những năm đầu được huấn luyện ở gần miền sa mạc. Bọn anh thường tập dượt buổi chiều và bay về trong đêm. Vòm trời đêm sa mạc xanh vô cùng. Nhiều lúc anh bay lượn bồng bềnh giữa những mảnh vỡ các vì sao. Với những chiều chiều bay về phía mặt trời lặn. Người Á- Rập lùng thùng trong những chiếc áo trắng lê thê phủ kín đầu đến chân, nối tiếp nhau thành hàng dài như một đoàn cừa trắng lô nhô vượt qua những cồn cát bỏng cháy. Vẻ yên lặng của họ lạ lùng bí hiểm thế nào. Có một điều anh cho khó hiểu nhất là đôi mắt của người đàn bà Á- Rập. Bắt gặt đôi mắt đó, mình vừa bàng hoàng xao xuyến vừa khoắc khoải chờ mong, vừa buốt tê rung động trong lòng. Khi nhìn trong mắt Trâm, anh cũng cảm thấy thế, Trâm biết không.

Từ dạo ở Sàigòn, Trâm đã nghe Tuấn nổi tiếng là một cây tán cự phách, nên nàng không chút ngạc nhiên khi thấy chàng giở ngón tuyệt diệu ra như vậy. Nhưng Trâm muốn trút cái lốt em gái ngoan ngoãn từ đầu câu chuyện và tìm cách choảng Tuấn:

- Anh đọc nhiều St. Exupéry lắm nhỉ?

- Thằng nào lái máy bay cũng có đọc Exupérỵ Nhưng Ex. đâu có diễn tả nỗi cảm giác kỳ diệu của những chuyến bay đêm. Nếu anh bay đêm qua Đà- Lạt, anh sẽ bâng khuâng tự hỏi có phải tất cả những đốm sáng long lanh dưới kia là ánh sáng từ đôi mắt một người nhìn lên và nghĩ đến mình không.

- Anh tự tin đến tưởng có một cặp mắt nhìn lên và nghĩ đến anh trong thành phố này sao.

- Không bao giờ Trâm nhìn một máy bay trong vòm trời đêm?

- Có chứ.

- Trâm nghĩ gì lúc đó?

- Trước thì không nghĩ gì. Nhưng từ nay nhìn máy bay, Trâm nghĩ máy bay sắp đâm vào một đỉnh núi nào đó.

- Trâm làm anh nhớ một người đàn bà ở sa mạc. Chồng bà ta chết trong một chuyến baỵ Anh hỏi nhìn máy bay sẽ nghĩ gì, bà ta cũng trả lời như Trâm.

- Bà ấy muốn ai cũng phải chết như chồng mình. Còn Trâm muốn máy bay anh lái đâm vào đỉnh núi để sống cảm giác có người thân chết cách ấy ra sao!

- Nếu thật sự Trâm nhận anh là người thân, anh sẽ đền đáp bằng cách… đâm máy bay vào núi.

- Vậy để cứu những hành khách, Trâm sẽ không bao giờ nhận anh là người thân.

Tiếng cười hai người vui vẻ hòa lẫn vào nhau. Giọng Tuấn bỗng buồn buồn xao xuyến:

- Như thế, hai năm trước, và bây giờ, anh chẳng là gì đối với Trâm?

- Trâm sẽ nghĩ đến anh như người khách bất ngờ một chiều nào đó… Còn cao hơn nữa, anh là chim trời, rồi anh lại bay đi.

Tuấn rút một đóa cẩm nhung đỏ thắm trong bình đưa lên môi:

- Nhưng nếu chim trời gãy cánh ở nơi này, Trâm nghĩ sao?

Câu chuyện kéo dài lan man để cuốicùng dồn mình đến chân tường cao đó, Trâm nghĩ thế và đứng lên thong thả đến tì tay vào khung cửa sổ nhìn qua bên kia đồi. Nắng vàng đã nhạt. Vòm trời thấp xuống âm u và nàng bỗng dưng cảm thấy tất cả nỗi lạnh lùng tê dại của đời cô quạnh chụp xuống hai bờ vai yếu đuối. Nghĩ sao. Nhất là lúc này, Trâm không muốn nghĩ sao. Hiện tại êm đềm đầy đủ và Trâm không muốn vẽ thêm một đường cong nào khác trong đời. Có lẽ một ngày nào đó, ý định suốt đời cô đơn sẽ không còn quyết liệt nữa. Bao nhiêu lạnh lùng kiêu ngạo cũng mất đi. Rồi chính nàng sẽ bơ vơ tìm kiếm một bóng mát bờ cây ấp ủ đời mình. Bây giờ thì không. Như trước kia, những tháng ngày rực rỡ như dung nhan phù du của đời con gái.

Tuấn châm một điếu 555 rồi thong thả đứng dậy, đến bên Trâm. Mùi thuốc thơm gần gũi gợi nhớ một điều gì quen thuộc. Cảm giác thiếu vắng bỗng xoáy vào lòng Trâm như một vết thương. Và nàng quay lại nhìn Tuấn. Nhưng đôi mắt van nài xua đuổi đó, người đàn ông hiểu lầm như một gọi mời níu kéo. Chàng tiến lên một bước. Cánh cửa lắc nhẹ trong cơn gió bất ngờ. Cành thông quất lên đập mạnh xuống mái cao. Vòm trời chao động trong một giây biến thay đột ngột. Và giọng Tuấn trầm xuống trên mái tóc Trâm tả tơi bay

- Anh có làm Trâm buồn không?

Cánh tay Tuấn tì vào cánh cửa, mở thành vòng cung ấm áp và xa cách trên đầu Trâm. Tưởng như một vòm lá hoa nhiệt đới sắp sửa choàng xuống vai mình một vòm trời đầy mây và nắng lung linh thấp dần kết võng đan tơ cho thân thể rã rời ngã xuống ngủ thiếp mê, bằng một liều lĩnh quyết liệt và lạnh lùng, Trâm đặt bàn tay lên ngực áo Tuấn, đẩy nhẹ ra:

- Chiều rồi, anh đi đi.

Rồi nàng xoay người lùi lại cách xa Tuấn và yên lặng nhìn ra nét đồi dịu dàng sắp chìm vào hoàng hôn. Sau lưng nàng, Tuấn đứng im như một đợi chờ vô vọng. Cảm giác có một người đang ở gần mình mà rất xa xôi, ngăn cách làm bằng từ chối của người này, van xin của người kia, dấy lên trong lòng Trâm một nỗi bứt rứt khó chịu, Trâm chợt kêu gọi, cầu cứu đến một người nào, dù là hình ảnh, để nhận ra mình sắp định đoạt đời mình ra sao. Minh ơi, sao Minh chưa về. Tiếng gọi thầm lén rơi vào lòng cho khuôn mặt Trâm buồn ngơ ngác. Nàng cảm thấy bơ vơ lạc lõng trong một nỗi buồn chán mênh mông vô cớ. Trâm không biết mình muốn gì lúc đó. Cuộc đời dài ra trước mặt. Dĩ vãng vây kín sau lưng. Đi đâu Trâm không biết. Chờ đợi đòi hỏi gì thêm Trâm không biết. Sự hiện diện của một người đàn ông làm nàng mệt mỏi khó chịu lúc này. Như thêm một lần đắn đo quyết định lại tất cả. Tuấn đến. Rồi Tuấn đi. Những bước chân đàn ông vào thềm đời người đàn bà rồi chỉ là những đợt sóng khỏa lấp bờ xa, thoáng qua một lần rồi mất hút không còn dấu vết.

- Anh Tuấn, sao anh đi tìm Trâm?

- Anh theo một đam mê không kháng cự nổi.

- Tìm đam mê là tìm chán nã. Thỏa mãn hay tuyệt vọng, sau đó cũng không còn gì. Bây giờ anh nên về, anh về ngaỵ Không phải Trâm đuổi anh đau, nhưng đuổi chính mình. Cảm thấy như thế.

Đưa Tuấn xuống thang lầu, qua những gian phòng trống không lạnh lẻo, lòng Trâm chợt chùng xuống trong một niềm bồi hồi thương tủi. Tuấn đến và đi như một người khách lạ lầm đường. Trước, sau Tuân, những người đàn ông khác cũng thế đối với Trâm. Nàng lạnh người nghĩ ra rằng nếu một ngày mình yêu, thiết tha cần đến một người trong đám xôn xao đó. Rồi tất cả đều lạnh lùng đi qua, đi qua mãi mãi trong đời không bao giờ trở lại, dù chỉ là một lần thăm viếng sơ giao. Biết thế nhưng Tuấn, hay một người nào khác, nấn ná thêm, nàng sẽ lạnh lùng xua đuổi. Hay Tuấn trở về một ngày nào đó, Trâm sẽ trốn lánh ngaỵ Mặc cảm tù đầy lạc long đẩy xa Trâm tất cả những người giả dối hay chân thành tìm đến. Người ta đến một lần rồi bỏ đi, tiếp tục với những người đàn bà khác, những say đắm khác. Còn nàng chết ở đó, quằn quại giữa khoảng trống vô cung đó, cho đến ngày rêu cỏ thời gian chôn vùi nhan sắc. Và một mình nhớ đến, những co đò qua bến, những chuyến tàu rời ga, những cánh chim quen lối mây trời.

Trâm đẩy nhẹ cánh cửa. Gió lạnh vùa vào làm nàng đứng nép vào tường, hai tay choàng chéo trước ngực ôm lấy vai. Hai con mắt nhuốm buồn ngước lên phút đó, Tuấn tưởng là quyến luyến não nùng.

Trâm nhắc lại:

- Thôi anh đi đi. Đừng trở lại. Trâm không muốn nhìn thấy anh nữa.

Hai người đứng im một lúc lâu trong khung cửa lộng gió. Tuấn xốc cao cổ áo, đốt một điếu thuốc. Chàng nhìn trời, nhìn Trâm, rồi nhìn ra con đường rừng heo hút ngoài kia.

- Thôi anh đi. Cho cánh chim trời lượn bay, và trở về với Trâm một ngày nào đó.

Tự nhiên Trâm muốn khóc. Không phải vì Tuấn, mà hình ảnh một người đàn ông qua đời mình, để hồn cô đơn lại bỏ ngõ. Tuấn lách mình ra ngoài. Lên đến đường, chàng quau lại vẫy tay Trâm. Trên lối Tuân đi, mùa xuân đã qua mau như đời người con gái. Hai hàng hoa đào trơ những xương trắng gầy guộc vươn lên níu gượng chút nắng tàn đi khuất trong hoàng hôn.

Những ngày kế tiếp đó, Trâm không làm gì được, dù một việc nhỏ. Ra vào lên xuống, thẫn thờ câm lặng như một bóng mạ Ban đêm thức giấc, nàng nghe như có tiếng ai mơ hồ gọi cửa, đốt nến cầm tay lẳng lặng xuống lầu. Chỉ thấy bóng mình chập chờn yêu ma hiện lên trong khung cửa kính mờ với mớ tóc dài xổ tung rũ rượi chảy xuống bộ áo ngủ trắng xóa hắt hiu. Trâm đứng lặng người nhìn rất lâu hình ảnh đó như đang đối diện một người khách bí mật và quyến rũ. Nhiều lần như thế, rồi Trâm nhận ra mình say mê ảo ảnh đó, và nàng có ảo giác là đang hóa thân, đã hoàn toàn biến thành hai trong cùng một xác thân một số kiếp. Trong những phút giây kỳ ảo đó, Trâm nhận ra mình thích cô đơn vì chỉ yêu mình, yêu chính mình. Tình yêu đó là một huyền nhiệm không thể hiểu được. Thôi phải rồi, chỉ vì vậy mà từ trước đến giờ tôi chưa đính thực yêu ai. Vì vậy mà tôi từ chối hết, tôi đùa cợt và lãnh đạm với tất cả những cơ hội có thể làm cho tôi không là tôi nữa. Nếu bị lôi cuốn hoàn toàn, có người làm chủ đời tôi, sai khiến tình cảm tôi, tôi sẽ là một phần đời của họ, vân chịu và hòa điệu theo họ, nghĩa là tôi phải mất tôi, mất tình yêu tôi chỉ dành cho một mình tôi. Tôi tự đầy đủ cho tôi và tôi là đối tượng tuyệt đối của chín mình. Nhưng sao bây giờ với Minh. Minh như một hiện hữu thiết yếu trong đời sống. Tôi thích gì ở Minh. Người con trai đó không có gì cả. Không là gì cả. Một khuôn mặt. Một giọng nói. Một hiện diện thản nhiên và lạc lỏng, không thay đổi, không thêm bớt, không dự phần gì vào những dự định đời tôi. Thế mà tôi không thể thiếu vắng. Lúc này tôi cảm thấy thế từ những ngày về nhà nghĩ teat. Từ hôm trở về Đà- Lạt sớm hơn hạn định. Từ khi gặp lại Tuấn và nói chuyện với hắn suốt buổi chiều để nhận ra rằng không có một hiện diện nào thay thế được Minh trong tâm trí tôi. Bởi người đàn bà chỉ hoàn toàn chú ý và nhận ra mình ben sự hiện diện của một người khác phái. Hiện diện trong ngăn cách. Cho nên nó cứ là nó. Tôi cứ mãi là tôi. Rồi tôi sẽ lướt qua đời nó. Rồi nó sẽ lướt qua đời tôi. Tất cả rồi đâu lại vào đấy, phẳng lặng, trơ lì, như thuyền không để dấu trên nước sông trôi chảy mãi. Trong những ý nghĩ đó, Trâm đợi Minh về, như rẵng hoa đào bên kia rừng chờ đợi ngày nắng ấm cuối cùng rồi vĩnh biệt mùa xuân.

Từng buổi chiều yên tĩnh kéo dài vũng bóng tối hoàng hôn chập choạng cho những tiếng động mơ hồ gợn dậy trong lòng Trâm những cơn thức tỉnh bàng hoàng. Tiếng xe nào gần lại trong một thoáng, xa tắp trên đường. Tiếng vỗ cánh nhẹ nhàng và rung động của bầy chim sẻ trên mái cao, những côn trùng nhỏ bé không tên bắt đầu khóc đêm trong bờ cỏ. Những bước chân nào xào xạc ngoài xác lá ven rừng. Mỗi một mấp máy không gian đều như báo tin giây phút Minh về. Niềm mong đợi sôi nổi điên mệ Và dịu dàng lắng xuống. Như con nước thủy triều dào dạt xuống lên đều đặn ở một bờ hoang. Giác quan Trâm nhậy bén hẳn lên, và sau đó lầm lẫn xáo trộn. Một con chim quết nhẹ mỏ vào cánh cửa. Chiếc lá rơi siết mình trên thềm. Như Minh đã về. Trâm mở cửa. Bóng tối ập vào lạnh ngắt trong khoảng trống heo hút tan hoang của đời người đàn bà. Rồi lòng Trâm chín héo, tê dại, không còn trông đợi nữa.

Cho đến buổi chiều mồng bảy teat. "Chiều buồn dần xuống đời người tình tìm đến người thấy run run trong ngày phai…" Tiếng hát ru cơn sầu muộn tắt nửa vời trong tiếng gõ cửa rộn ràng. Đang nấu ăn, hai tay bám đầy bơ và than bẩn, Trâm nghe đau nhói trong lòng, từng bước từng bước một chẩm rải và hoài nghi, bâng khuâng và hồi hộp. Cửa mở. Cái dĩa thủy tinh trong tay Trâm rơi xuống đất. Nỗi mừng vui đột ngột kéo dềnh lên như một lượn sóng và Trâm lao đao cả người, đưa hai tay về phía trước cho tiếng kêu chết ngất giữa môi cười.

- Minh, trời ơi! Trời ơi!

Minh đặt hành lý xuống ngoài ngưỡng cửa, lách mình vào cùng với cơn gió lạnh. Hai người chỉ còn cách nhau khoảng không lờ mờ tối. Trâm buông thẳng hai tay và vừa ngạc nhiên vừa chăm chú nhìn Minh như nhìn một người lạ.

Ngón tay Minh phủi nhẹ một vết bụi trên má Trâm:

- Cô sao thế:

- Có thật Minh về đây không? Chiều nào hình như tôi cũng thấy Minh về như thế, vào đúng lúc này.

- Sao vậy? Cô có gì khang khác. Nghe tiếng cô hát từ ngoài đường, cô có chuyện gì vui phải không?

- Thì vui như thế này này…

- Cô nấu gì thế?

- Chiều nào cũng làm thức ăn, sợ Minh về bất ngờ…

- Để em mang đồ vào.

- Khoan…

Trâm đừng chắn ngang cánh cửa mở hé, tường như chỉ một xê dịch nhẹ nhàng, Minh cũng biến tan vào sương khói ngoài kia. Họ nhìn nhau, cười với nhau, cùng cảm thấy khuôn mặt nhau lạ lùng mới mẻ lại sau những ngày vắng mặt. Có tiếng động nhẹ ngoài phòng khách. Thằng Tuân la lên: a, a anh Minh, anh Minh về. Nó nhảy cỡn lên và nhào tới, đánh đu cả người lên cổ vai Minh. Minh gỡ ra gành lấy chân Tuân, cả hai quấn vào nhau lăn xuống đất.

[giavui]

Một lúc sau, tòa nhà huyên náo như phút giây Hoàng tử đánh thức nàng Công chúa ngủ giấc cổ tích trăm năm. Cười vui suốt bữa cơm chiều, Minh bỗng hỏi đột ngột:

- Này Tuân, có gì lạ trong nhà phải không bồ?

- Gì đâu? Aø cách đây mấy hôm có một người khách.

- Lưu chứ ai.

- Lưu thì cũ mèm rồi. Ông kia cự phách lăm. Kiá kìa, ông ta hút 555, cô còn để dành cái bao không đằng lò sưởi.

Minh trườn người xuống nhà, bên lò sưởi tìm bao thuốc. Nhưng thằng Tuân tinh quái đã chộp lấy định ném qua cửa sổ. Muốn trêu tức Minh, Trâm giằng lấy bao thuốc không trong tay Tuân:

- Đừng nào, người ta giữa làm "qui liệm".

Tuân bồi thêm:

- Ông ấy phi công, cứ nghe tiếng máy bay là cô nhìn lên trời.

Minh bỗng nhiên phá lên cười:

- Ê Tuân, bồ biết chuyện tàu thủy của cô chưa?

- Giảng bài thỉnh thoảng cô vẫn ví dụ bằng tàu thủy.

Minh cười nhạt và điếu thuốc rít chặt giữa hàng răng:

- Cô tụi mình xài sang quá phải không Tuân, đủ phương tiện tàu thủy tàu bay…

Trâm nhìn nghiêng, thản nghiên:

- Ừ, tàu thủy tàu bay tàu lửa, xe hơi xe ngựa xe bò xe kéo xe ba bánh xe xích lô…

Rồi Trâm vặn xoắn cái bao thuốc không ném vào lò sưởi:

- Còn Minh, không có xe gì cả: ngoại sổ.

Đối thoại rắc rối dần theo khí căng thẳng. Thằng Tuân lẫn vào phòng riêng. Còn lại hai người trong căn phòng thênh thang lờ mờ tối chưa lên đèn. Trâm ngồi nhìn mũi giày vàng bụi của Minh, giọng chùng xuống:

- Những ngày Tết, Minh vui chơi đâu.

- Lang bang rồi kéo bạn bè vào đồn điền cà- phê phá phách. Đêm giao thừa, cô làm gì?

- Ngồi bờ biển, nghe bọt sóng tan, cố quên thành phố và tiếng pháo.

- Sao cố quên?

- Mỗi lần đi phố đêm, thấy người ta vui chơi, tôi lại nghĩ đến Minh. Tôi tức không chịu được. Giao thừa dương lịch, Minh với tôi, giao thừa âm lịch, Minh với ai?

- Cô hỏi làm chi vậy?

- Biết, vậy thôi, nói thực là cái biết sẽ làm tôi khó chịu.

- Với… với… một con bạn cũ. Mà cô có biết tại sao phải làm thế không? Để xao lãng, để tìm quên, để thử quên người khác. Không được, vô ích. Thử vô ích. Cho nên về sớm, không mua được vé máy bay lại phải chờ mấy hôm. Thành ra cô về sớm hơn. Cô định về sớm hơn để gặp tên phi công chứ gì.

- Thôi đi, thế em không nhận được thư tôi?

- Thư nào?

- Gửi cho Minh từ trước Tết, có mấy chữ: tôi về Đà- Lạt khoảng mồng ba tết, nếu có thể, Minh về sớm…

- Thôi chết, chắc lọt vào tay ông bà "via" rồi. Các ngày đang điều tra vì bắt đầu nghị Ông già hỏi cô giáo bao nhiêu tuổi, em nói… hơn ba mươi.

- Nếu ông bà về thăm em sẽ tính sao?

- Đến đó hãy hay.

Một lúc rồi Trâm nhớ lại chuyện cũ:

- Sao không đem cô bạn về đây chơi? Nhà còn rộng…

- Sao cô không mời ông- máy- bay của cô ở lại vài hôm?

Trâm đứng phắt dậy:

- Đừng nói khùng vô lý vậy.

- Đã khùng còn có lý sao được.

- Mỗi người một khác, mỗi chuyện một khác, đừng lý luận người ăn chả kẻ ăn nem vậy. Với lại mình không liên quan nợ nần gì nhau.

- Phải, khác nhau vì chuyện cô với người khách đầu năm của cô mới quan trọng; còn em với con bạn thì không sao.

- Thôi, thôi đừng nói càn, hắn là bạn anh tôi, hắn tìm thăm, tôi nói chuyện với hắn, rồi hắn bỏ đi, thế là quan trọng? Còn Minh, Minh làm gì, trong lúc tôi ngồi bãi biển, tôi nghĩ đến những điều thật đẹp, thật hay, thật trong sạch, thật dễ thương về Minh, về tôi, về chúng mình, thì Minh lại… với một người con gái. Không sao, ừ phải, cậu quen quá những trò đùa ấy, những thói chơi ấy, nên có thấy sao đâu.

- À, bây giờ gọi bằng cậu, cô coi em là đồ trẻ con phải không? Không trẻ con đâu, không với cô, với ai hết. Em là đàn ông, đàn ông như họ, như chúng nó, như những đứa bám cô.

Chỉ có thể đến đó. Rồi Trâm mỉm cười. Thôi, im cả đi, cả em cả tôi. Tức tối gây gổ đã chứng minh mình nghĩ đến nhau quá nhiều. Tự dỗ dành, nhưng Trâm vẫn bức rức:

- Thôi, tôi nói nhảm, quên đi. Minh làm gì thì làm, có ăn thua gì đến tôi đâu.

- Cô giận em đấy à. Chuyện đó thường mà, một phút vui thoáng qua.

- Cứ việc đổ lỗi cho trời. Cái gì cũng tại trời. Cái gì cũng tại trời sinh. Như trời sinh ra thân thể đàn bà. Cũng được. Nhưng tôi không nghĩ Minh như một người đàn ông hoàn toàn. Vòng tay Minh là vòng tay học trò. Vòng tay khoác kính bao nhiêu hy vọng tương lai, bao hoài bão của một đời mê say vươn lên sự sống. Vòng tay đó không có quyền sớm mệt mỏi buông xuôi. Nếu coi Minh như một người đàn ông, tôi cũng đã điên cuồng, đã chán mứa, đã cùng cực hoài nghị Cuộc đời tàn phá tôi. Còn Minh, Minh đã sống những gì, đã làm gì đến nỗi phái chán chường bê tha đến thế.

Minh cười nhạt:

- Lại khinh thằng nầy trẻ con nữa rồi. Cô đã biết gì về đời sống em?

- Qúa khứ Minh tôi không thể biết và cũng không cần biết. Nhưng không ai xóa hết vết tích quá khứ trên hiện tại này. Minh đi chơi, hút thuốc liênmiên, bất chấp luật lệ, thách thức và chống đối tất cả. Như tôi cũng đã làm thế. Tôi đã vùng vẫy quằn quại để ngoi lên, tôi thèm ánh sáng dù vẫn linh cảm suốt đời bóng tối vây quanh. Chỉ cần có ảo tưởng bắt gặp một ánh đèn le lói trong đêm sâu hút. Ở đoạn đời này, với tôi, Minh là thứ ánh sáng mong manh và có thật đó, hay rồi Minh cũng chỉ là bóng đêm, đời là vực sâu và chúng mình sẽ cùng mù lòa rơi xuống đó. Minh đừng lầm tôi tỏ vẻ khó chịu khi nhắc đến những vui chơi của Minh. Mình vô phận sự đối với nhau, tôi cũng chẳng có quyền hờn dỗi ganh ghét gì ai. Người ta chỉ ghen với những kẻ hơn mình, đàn bà với nhau cũng thế. Tôi tự tin, tự hiểu, và tôi nghĩ là không ai hơn tôi, không có một người nào đối với Minh lại có thể hơn tôi đối với Minh. Trong hiện tại thì như thế. Tôi không nói tương lai. Tương lai mỗi người trong chúng ta sẽ thuộc về một cuộc đời khác, nếu còn sống, sẽ có những liên hệ, những ràng buộc hay tự do khác. Vì thế, người ta phải mất nhau, mất nhau từ hiện tại. Minh mất tôi khi tôi ngồi nói chuyện với Tuấn. Tôi mất Minh khi Minh tìm đến một người không phải là tôi. Mình mất nhau trong những ngày nghỉ Tết vừa rồi. Mỗi người là một hành tinh lạc lỏng, trừ khi hai người có thể trộn lẫn đời nhau bằng một tình yêu tuyệt đối. Tôi đọc thấy hàng chữ khắc trên mộ bia ngoài nghĩa điạ: si loin de nous, so prè par la pensée… Có thể, một ngày kia tôi hay Minh không còn nữa trên đời, hơn bây giờ người sống sẽ cảm thấy gần người chết. Tôi hay nói dài dòng, sao Minh không bắg tôi câm đi?

Phòng tối hẳn. Tiếng Trâm vút nhẹ, xa dần như hơi gió. Bên khung cửa sổ, hai ngôi sao đầu đêm về thắp sáng đôi mắt long lanh của người đàn bà. Khuôn mặt Minh gần gũi và xa mờ như giấc chiêm bao nghiêng dần vào má, môi Trâm. Ngực áo len người con trai nồng ấm như hơi thở gần kề. Bỗng dưng. Trâm muốn chết.

Hai mắt mở lớn, sửng sốt và căm hờn, Trâm nhìn bất động vào cánh cửa như nhìn một quái vật hiện hình. Những nét phấn trắng lờ mờ nguệch ngoạc hằn lên nền sơn xám. Nét chữ từ từ lớn lên, lớn mãi lên và bắt đầu quay cuồng nhảy múa. Trâm nghe cả tiếng reo cười, la hét văng vẳng bốn bề. Dòng chữ trở thành một lời nguyền, lời nguyền thành điệp khúc, điệp khúc kêu gào huyên náo trong đầu óc đảo lộn của Trâm. Thôi im đi, đồ khốn nạn, khốn nạn. Nhưng bốn bề yên tĩnh và tiếng thét điên cuồng cũng ngừng lại trên đôi môi mím chặt. Trâm nhìn quanh, như có hàng ngàn con mắt len lỏi sau những bụi bờ khuất tịch đó đang rình mò nhìn lại phía mình dò theo từng cử chỉ, rồi nàng rút khăn tay, dí mạnh lên khung cửa, mím môi xóa sạch những hàng phấn trắng.

Tiếng cửa quật mạnh vào vách bên ngoài đánh thức Minh dậy. Chân tay lười biếng yên nghỉ trong khoảng trũng ấm áp của nệm giường chậm chạp vươn lên rã rời ngã xuống. Giấc ngủ chạy dài trên khoảng ý thức lờ mờ dày đặc, nhận chìm Minh xuống đáy nước sâu lãng quên vi vu, không biết đã bao lâu rồi. Không bóng dáng thời khắc trong khoảng ngày rực rỡ bình yên ngoài kia. Trời vẫn mênh mang nhìn xuống dãy đồi mệt mỏi duỗi dài. Nắng như ở một thế giới chói lọi nào chiếu xuống. Không cảm thấy gì trong vùng yên lặng này, như không biết tới đâu trong đời sống nữa, Minh thả trôi những ý tưởng theo giòng nước lũ vô tư, chao lượn giữa hai bờ bồng bềnh kỷ niệm. Như tôi đã đứng hẳn ra ngoài đời sống. Không còn băn khoăn suy tính nữa. Tôi bơi thoải mái giữa một lưu vực bình yên không còn sóng gió. Thỉnh thoảng là một động chạm nhẹ nhàng. Con sóng bất ngờ trườn lên khỏa lấp thân thể. Như có nhiều ngón tay móng nhọn và dài, êm và sắc cấu nhẹ vào từng đường huyết quản tôi.

Nhắm mắt lại, nằm yên, tưởng tượng đến Trâm. Miệng Trâm cười lấp lánh màu ngà của từng chiếc răng. Những lần đauốm, nụ cười rực rỡ đó phủ xuống mặt tôi như một vùng ánh sáng đầu ngày. Hai con mắt lúc nào cũng não nùng vương vất sầu đau như chìm khuất trong mắt tôi với cái nhìn hoang mê tiền sử. Bàn tay ngón nhỏ giật mình thức giấc trong tóc tôi, rã rời ăn năn chạy trốn vào khoảng không lạnh lẻo. Hoan lạc và tội lỗi tràn đầy trong lòng tôi, hỏa diệm sơn gần đến ngày bốc lửa. Một lần nào đó, nói với Trâm một câu, trả thù những ngày câm nín đến điên cuồng. Rồi sau đó không cần gì nữa, nếu thiên đường này sụp đổ.

Minh vùng dậy, khoác thêm áo lên rồi lên lầu. Vừa đi về, để nguyên bộ quần áo, Trâm ngồi ở bàn viết, đầu gục giữa hai taỵ Áo choàng và ví tay rơi giữa sàn nhà. Từng ngón tay nàng bấu chặt trong tóc rối. Rồi những ngón tay đó lỏng ra, rã rời để xoải xuống mặt bàn, nắm chặt lại, bóp nát cái gì vô hình. Nàng hỏi không quay lại:

- Minh nghỉ chiều nay?

- Có chuyện gì vậy cô?

- Không.

Rồi Trâm đột ngột xoay lại nhìn chăm chú vào mặt Minh một lúc, trong một vẻ đau đớn sửng sờ.

- Sao vậy. Cô.

- Thật khốn nạn quá…

- Ai?

- Chúng nó. Không biết bọn nào. Viết bậy ngoài cửa.

- Nói về cô, phải không?

- Về Minh với tôi.

Minh chạy lao xuống lầu. Trâm thong thả xuống theo, đến cửa thấy Minh đang tìm tòi, nàng chán ngán:

- Tôi xóa hết rồi.

Minh vào, đóng cửa lại. Trâm đứng trong khoảng trống hai tay Minh chống vào tường, nhắm mắt, cảm giác một mũi nhọn xuyên nhanh qua đầu, chưa kịp đau đớn đã buốt tê chết điếng. Hơi thở Minh gần gũi trên trán nàng như rượu nồng xoa rửa vết thương. Tự nhiên Trâm ước ao bé bỏng lại phút đó, lệ thuộc vào một người nào, bất cứ một người nào, gục đầu vào ngực ấm, khóc cho kẻ khác dỗ dành và mặc cho ai giải quyết chuyện mình ra sao cũng được. Nhưng Trâm là vai chủ động, trong hoàn cảnh tự tạo này, phải chọn lựa và định đoạt tức khắc, không còn chậm trễ níu kéo thêm một phút giây ảo tưởng nào nữa. Nàng đẩy nhẹ Minh:

- Biết trước sẽ có lúc như thế này rồi. Tại sao tôi…

- Nhưng nó viết gì thế?

- Thôi, không nhắc lại nữa. Chỉ biết mình được xuyên tạc và phóng đại dư luận.

- Tại sao thiên hạ biết. Biết cái gì. Có gì đâu chứ. Cô đoán đứa nào, hay thằng Tuân, mấy người làm?

- Thằng Tuân? Không đâu, nhưng nó sau này thế nào ấy… Cũng có thể cô bé ở, bị đuổi thù hằn đặt điều ra nói. Phường giá áo túi cơm thì thế. Thôi không cần biết là ai. Tất cả chúng nó, đám đông, mọi người, thiên hạ, dư luận. Tôi cũng không cần, nhưng không chịu được vì ngộ nhận gớm ghiếc của chúng nó. Vậy là thiên hạ biết. Nhưng biết cái gì, biết gì về mình?

Minh ngồi xuống góc nhà. Mái tóc rũ nghiêng một vùng bóng tối lên khuôn mặt dã dượi.

- Cô tính sao?

- Tính gì, thây kệ chúng nó.

- Không, không được, em không muốn vì em cô quên hết. Còn gia đình, bè bạn, danh dự.

- Vì em? Không, Minh lầm, tôi ích kỷ và không bao giờ vì ai cả. Nếu Minh cảm thấy tôi liều cho Minh, tôi làm gì cho Minh là vì tôi cảm thấy sung sướng được làm thế. Tôi tìm niềm vui cho tôi, tôi mặc những ảo tưởng hạnh phúc cho tôi, tôi tự mang cho mình những nhãn hiệu… Tôi vì tôi, vì mình tôi. Bè bạn, tôi không có. Những người tôi phải giao du đó, đâu phải là bè bạn. Bè bạn đích thực của tôi không bao giờ có lấy một người. Tình nghĩa quái gì những mối liên lạc trá hình trên đời sống này. Vờ hùn hạp để lợi dụng xâu xé nhau. Còn gia đình. Tôi chọn đời sống bình yên khổ hạnh vì gia đình, tôi giết chết bản tính tôi, tôi muốn sống một đàng phải đi theo mỗi nẻo khác vì gia đình, chưa đủ sao? Lòng biết ơn của tôi vô ích trong một vũ trụ cứng nhắc khô đọn không ai hiểu biết gì tôi cả. Bao nhiêu đời sống tan tành vì điều công phẫn đó đối với gia đình, với xã hội, Minh không nhìn thấy bao giờ sao? Danh dự, thế nào là danh dự, có phải là miếng huy chương giả dán vào vẻ phè phỡn khốn nạn của những đứa thối nát ngầm không. Còn mình, mình đã làm gì, mình đã xúc phạm điều lệ nào của đời sống, chúng đã cướp phá gì của ai chưa. Nhưng nếu chúng nó cho rằng mình thối nát? Ít ra mình cũng dám thối nát công khai, còn chúng nó vừa đánh trống vừa ăn cướp. Tôi xấu xa, tội lỗi đó, dựng một thiên đường nhỏ riêng biệt trong đời sống bẩn thỉu giả dối này là xấu xa tội lỗi sao?

- Nhưng… không thể đứng hẳn ra bên lề đời sống. Cho nên không thể tiếp tục mãi tình trạng, còn một cách…

- Tình trạng nào? Minh đứng về phe với đời, với tôi hay tách riêng một vũ trụ thứ ba, để vừa chống đối với đời vừa tìm cách biệt lập với tôi?

- Cô nghĩ sao cũng được, không thể bàn cãi nữa, phải giải quyết ngaỵ Còn một cách, tất nhiên phải thế. Em… em đi.

Trâm cười nhạt:

- Đi, hay nhỉ?

- Thật đấy, em phải đi.

- Đi đâu, trốn đời hay trốn tôi? Dễ lắm hẳn đời người là vòng tròn, không phải đường thẳng, đừng mong tìm lối thoát ly ở những ngõ tắt lối rẽ.

- Sự vắng mặt cần thiết. Thiên hạ bàn tán mỏi miệng cũng có lúc câm chứ. Em đi chỗ khác, rồi đời sống cô lại như cũ, như những ngày chưa có em.

- Nếu con chó có tâm hồn, nó cũng không thể tìm lại được trạng thái tâm hồn cũ. Tưởng Minh bỏ đi là đâu vào đấy được sao? Minh đi mọi sự trong tôi mới bắt đầu. Bắt đầu trong đổ vỡ mất mát. Đến thế này, Minh có thể đùa với tôi sao?

Trâm đứng hẳn vào góc phòng, tựa lưng vào vách. Đôi mắt dã thú bị thương phóng cái nhìn ứa máu tới người săn đuổi, vừa oán hờn vừa thu hút. Và Minh đứng bật dậy. Hai vai Trâm như rã tan dưới bàn tay bóp chặt của người con trai. Cổ họng Trâm khô cứng lại, và nàng gần ngất ngư trong nỗi nghẹn ngào đau đớn.

- Không đùa đâu. Em phải đi. Đổi thay vắng mặt không phải là mất mát. Rồi cô sẽ bình tĩnh lại. Ngày nào mặt trời cũng mọc lên. Khoảng cách nào cũng còn ánh sáng. Không còn cách nào khác, em phải đi.

- Nếu vì dư luận, vì ngại cho tôi mà bỏ đi, tôi sẽ ngăn Minh lại. Nhưng nếu vì tự ý Minh muốn đi vì một lẽ khác, cứ đi đi, tôi đưa Minh về đời sống cũ, còn tôi, có lẽ cũng thế thôi. Tôi đã nghĩ đến điều đó rồi từ bao giờ. Bao giờ tin yêu và hy vọng bỏ đi, tôi lại lao mình vào vùng trời bão tố xưa kiap hung phá và quên sống. Sẽ không còn cảm thấy gì nữa cả. Rồi tôi lại trôi trong đời sống đó, như một cành củi mục vật vờ theo sóng nước thiên tai định mệnh. Ừ, nếu Minh muốn đi, cứ đi đi, không nói gì với tôi. Mình không cần giải thích gì với nhau cả. Có gì đâu mà giải thích kia chứ. Tôi lầm lẫn. Tôi uống và say với một cái cốc không, tưởng đầy tràn rượu trong đó. Phải , Minh cũng nên đi, thay đổi không khí, có lẽ Minh cũng lầm lẫn như vào một chợ phiên không tìm thấy trò giải trí.

Bàn tay Minh lỏng dần trên vai Trâm:

- Phải đi, không là muốn đi.

- Đằng nào cũng giống nhau, Minh sẽ vắng mặt trong nhà này. Hôm nay, ngày mai hay bao giờ Minh đi?

Tiếng chân Minh nhẹ và xa trên nền nhà. Gió từ cửa sổ vào, quấn tóc Trâm lên mặt. Một lúc lặng yên. Bàn tay nào vén nhẹ rèm đêm trên mặt Trâm, nàng bắt gặp hai con mắt lạ lùng nhìn xuống tâm hồn đau nhức của mình:

- Ví dụ như bây giờ em không nói đùa nữa, mà từ trước đến giờ, em chỉ nói đùa với cô thôi, cô để cho em đi chứ?

Hai hàng mi Trâm trĩu xuống. Minh tiếp lời trên đôi môi mấp máy của Trâm:

- Coi như em đến quấy phá cô, rồi xong là đi, cô không tin sao!

Mắt Trâm bỗng nhức buốt trước một vùng tuyết băng trắng xóa. Không còn cây cỏ xanh tươi. Không còn màu trời mờ đục thủy ngân gần gũi trên đầu. Không còn dấu vết cũ những sinh vật thoảng quạ Tôi rơi vào khoảng không. Tôi bị ném vào một vực sâu không đáy. Lạnh buốt khắp xương dao cho đến phút giây bị đập nát xuống một bờ đá âm u nào đó. Mảnh vỡ những hành tinh ngập lụt thi hài tôi. Tôi quằn quại với những vết thương, soi thấy bóng mình một lần cuối lờ mờ trong hồ nước băng giá như gương. Tiếng cười hắt lên trong thoáng rùng mình hóa kiếp:

- Việc gì phải ví dụ. Thì mọi điều thật như Minh nói, tôi chỉ đui mù đối với tôi, không đui mà mù đến không thấy ngườikhác. Tôi không chơi cái trò đổi chác bán mua, có đi có lại. Tôi ném bông hoa vào cơn gió, tôi không lấy lại được gì, dù là một thoáng hương thơm. Minh tưởng tôi mong kẻ khác đối với tôi như đối với kẻ khác, Minh cứ đùa, Minh cứ tìm đến, cứ bỏ đi, điều đó liên can gì đến ý nghĩ tôi về Minh, ảo tưởng tôi nuôi từ ngày có Minh.

- Cô cho là em đùa thật sao? Nhưng nếu em thực và đến một lúc nào đó, không thể đùa được. Nghĩa là trò đùa dẫn mình đến sự thực không trốn tránh. Em…

Mắt Minh dịu xuống trong một thoáng cười vu vơ:

- Đi một nơi nào xa trái đất. Cô đi với em không?

- Nếu nỗi chết trong đời này đưa đến sự sống ở một đời khác.

Tiếng chiều vi vu ngàn thông khơi gió. Hai người yên lặng mỗi người theo đuổi một ý nghĩ. Giọng Minh bỗng dưng lay đổ cả vòm trời yên tĩnh trong hồn Trâm cho cơn mơ mộng bàng hoàng vụt tỉnh:

- Thế nào em cũng phải đi.

- Minh muốn đi, đừng vịn vào cớ này cớ nọ.

- Sao cô không chịu hiểu.

- Tôi không muốn hiểu gì, hiểu ai nữa. Tôi nói thẳng là tôi cần có Minh hiện diện ở đó. Minh cũng biết rõ điều ấy nhưng nếu Minh muốn đi… Chính Minh chờ cơ hội bỏ đi, bây giờ được lý do rồi, còn chần chờ gì nữa? Tại sao lại phải chờ cơ hội? Minh trọ Ở nhà tôi, muốn đi lúc nào thì đi chứ, ăn thua gì đến tôi. Nhưng đã định dọn đi, cứ đi ngay, đi ngay chiều nay, cho tôi yên.

Minh vuốt mớ tóc rối và đi nhanh vào phòng. Một thoáng Minh trở ra với chiếc áo ấm khoác ngoài, điếu thuốc cháy trên môi. Nét mặt người con trai chợt cau lại trong một vẻ lạnh lùng quyết liệt. Đi ngang qua mặt Trâm. Minh nói nhanh, em đi tìm chỗ ở. Minh đẩy cánh cửa. Gió ập vào. Trâm tối tăm cả mày mặt, kêu thét lên. Minh. Rồi nàng quì gục xuống, hai tay ôm chéo qua vai. Hai mắt Trâm nhìn trừng trừng bất động mũi giày Minh dí chặt mẫu tàn thuốc. Người con trai đứng dang chân, khoanh tay nhìn xuống, chiếc áo vắt hờ trên vai. Khói thuốc lờ mờ vờn lên khuôn mặt bỏng nhiên kiêu ngạo, tàn nhẫn và đểu giả. Khoảnh khoắc, Trâm nhận ra khuôn mặt thực của Minh và lâu nay, mình thích khuôn mặt đó, tình cảm vô lý và kỳ dị đến không thể tự thú với chính mình. Khuôn mặt vẽ ra hai nét đối lập của một đời sống xao động: thiết tha và hờ hững, non trẻ và già nua, say đắm mà bất cần. Vừa chiếm cứ vừa thụ động, vừa thụ động vừa âm thầm quật khởi tàn phá. Tự nhiên, Minh nhìn xuống nhếch môi cười nhạt. Mắt nhìn và miệng cười đó bỗng xóa hết những kiêu ngạo tự tin trong lòng Trâm. Kiêu ngạo và tự tin, em tước đoạt hết hai khí giới cuối cùng của tôi, để tự vệ trong đời sống. Là tôi mất hết không còn gì nữa. Ảo tưởng cũng tan tành. Tôi tàn phá, chà đạp những khung trời rộng lớn, tôi khước từ xua đuổi làm cao, tôi tưởng mình là một đỉnh trời vươn lên giữa những cánh tay người đời níu kéo. Để bây giờ tôi chẳng là gì cả, với vết thương ngày cúi xuống bên em. Cho miệng cười em đâm suốt linh hồn âm u thầm kín. Em hiểu và em cười trong tiếng khóc tôi. Tôi không đóng trò với em dài dòng thêm nữa. Khán giả đi rồi. Mắt đời đã khép trên những hàng ghế trống chơ vợ Không ai làm nhân chứng cho chúng mình, cho vở bi hài kịch, cho riêng tôi với vai trò chiến bại từ naỵ

[giavui]

Chương 8
- - Em đi, biết đâu lại có người khác đến. Cô còn ông Lưu, còn bè bạn ở Sàigòn về tìm, còn ông Văn, còn chàng phi công có thể bất ngờ trở lại, còn…

Tiếng thét của con thú bị thương hắt lên từ môi Trâm nín chặt:

- Thôi, đủ rồi, quá lắm rồi!

Trâm choáng váng đứng tựa vào khung cửa. Bàn tay nàng run ray bám vào khuôn kính vỡ lỡm chởm. Từng mũi nhọn sắc kính vỡ siết vào lòng bàn tay, và thịt da Trâm như mềm nhũn tê điếng trong cơn đau cùng tột. Trâm nhắm nghiền mắt cho nước mắt khỏi trào lên, tiếng gió vù vù tới tấp đẩy nàng xuống một dốc cao thẳng tuột. Cả người Trâm vô tri như treo lơ lững giữa khoảng không mịt mù, cho đến khi một bàn tay bóp chặt cổ tay nàng gỡ ra khỏi mặt kính. Trăm mở mắt nhẹ nhàng như mới thức giấc bàng hoàng, choáng ngợp trong cái nhìn Minh nhẹ nhàng vây phủ. Tay nàng lạnh ngắt run ray trong tay Minh ấm dịu. Người con trai như trưởng thành trong lời khuyên dỗ một người đàn bà đau đớn vì mình:

- Như vậy là hơn. Em đi nhưng thỉnh thoảng em lại về với cộ Mình có mất nhau đâu. Tuần nào em cũng về thăm cô, ngày nào cũng về thăm cô, có gì khác đâu nào?

Trâm gỡ tay ra khỏi tay Minh:

- Rồi Minh đi đâu?

- Không biết đi đâu nữa, nhưng không thể ở lại đây được, làm thế nào. Cô tưởng đi sướng lắm sao? Giờ lại tìm một gác tối nào đó, ăn uống bất thường, bữa có bữa không, đi học về nằm vùi đầu trong giường, không một người thân bên cạnh. Trời lạnh và đêm dài. Không ánh đèn, không lò sưởi, không tiếng nói, không ai thăm viếng hỏi han. Chán cảnh đó bỏ đi bây giờ lại phải về… Giờ em phải đi ngay, không dùng giằng nữa, rồi lại không quyết định được.

Hơi thở Minh bỗng lướt nhẹ lên mặt Trâm. Rồi tiếng chân xa dần ngoài cửa.

Trâm nói một mình với lòng bàn tay rướm máu:

- Em đi thật sao. Rồi tôi cũng đi, chịu làm sao được đời sống này nữa…

Vào lúc Trâm đang rối loạn với những ý nghĩ lẫn lộn đó, Loan sang chơi mang theo len đan áo cho đứa con đầu lòng sắp ra đời.

- Lâu lắm cô không qua bên em.

- Chị cũng chẳng qua tôi. Buồn buồn tôi không muốn đi đâu.

Loan nhìn mái tóc bơ phờ của Trâm:

- Như cô có điều gì lo nghĩ?

- Không, có gì đâu, tôi vẫn thế.

Khuôn mặt Loan dịu dàng đằm thắm cúi xuống một mũi đan nhầm. Màu len xanh ánh lên gò má của người đàn bà trẻ. Nỗi buồn chao đọng vô cớ trong lòng Trâm. Trâm thấy rõ mình là kẻ đứng hẳn ra ngoài lề cuộc đời, xa lạ những hạnh phúc, đau khổ, chờ đợi và hy vọng trong sinh hoạt bình thường của thiên hạ, của những người như Loan. Giọng Loan buồn và nhỏ, âm thầm như tiếng ru ngủ một đời an phận hiền lành, kể cho Trâm những ngày mới quen Chụ Rồi chọn lựa giằng co, và đám cưới. Đời sống nên thơ giản dị như trong chuyện cổ tích. "Hồi mới cưới, ânh ấy đi chấm thi, em ở nhà một mình em sợ quá…" Loan nói và hai mắt rưng rưng. Chạnh nghĩ đến mình, Trâm vừa kiêu hãnh vừa tủi thân. Mình cũng đàn bà như Loan, đâu phải xương đồng da sắt mà chịu đựng nổi bao nhiêu lần, suốt một đời…

- Hôm trước hình như bên cô có tiệc tùng gì vui lắm?

- Tiệc tùng nào đâu, mời mấy đứa học trò trong ban biên tập báo trường…

- Nghe cô hát hay lắm.

Trâm mỉm cười nhìn qua lò sưởi trống. Ở đó, đêm ấy. Tiếng hát nàng. Khuôn mặt Minh. Ánh nến lung linh in lên bức tường tối mờ những bóng người lặng lẽ nhìn nhau. Trâm nhìn và không thấy như tất cả nhòa trong một màn mưa sương loáng thoáng. Đôi mắt vô thức bất động mở lên trên từng khuôn mặt quen thuộc phút trước bỗng chốc vô cùng xa lạ phút ấy. Dưới đáy tiềm thức chợt dềnh lên những hình ảnh nhấp nhô sóng cuộn. Âm thanh ngậm ngùi, xa hút từ những phương trời hiu quạnh lãng quên nào lắng đọng giữa lòng Trâm nao nao xót xạ Khúc ca cuộn tròn dâng lên môi, Trâm nhìn vào những khuôn mặt đó. Trâm chỉ thấy khoảng không, và Trâm hát. Khung cảnh lùi dần như đám tĩnh vật lướt qua sau một chuyến xe tốc hành mê cuồng bay bổng. Chỉ còn vầng tóc rối lòa xòa trong biến đêm vờn quanh khuôn mặt rượu hồng, hai con mắt đêm đen, đôi môi ướt hồng như nụ hôn trao gần gũi của Minh. Trâm nhìn hình ảnh đó và Trâm hát. Tôi nhìn em tôi hát. Tiếng hát ấy cho em, cho âm vang còn mãi bay về khắp vùng đời lạnh lẻo. Cho tràn đầy khoảng tối tâm hôn này hình ảnh đêm vui, giữ lại cho những tháng ngày sau tan tành rain vỡ. Tôi hát cho nỗi đau thương không một người san sẻ trong đời. Tôi hát cho những miền hoa đào suối biếc giữa mùa xuân em đến đời tôi. Tôi hát cho con tim chín muồi vết thương một lần thao thức. Tôi hát cho những ngày những tháng năm trong mai sau thiếu vắng mặt trời. Khi em đi rồi, tôi chẳng còn gì trong đời để lo âu khắc khoải nữa. Tôi gửi vào màu đêm đen mắt buồn, lời ca sầu muôn của nửa đời dang dở héo hon. Cho vết thương kỷ niệm sẽ vì em suốt đời còn đau đớn. Nên tôi nhìn em đêm đó tôi hát. Những người xung quanh là nhân chứng vô tình, là tha nhân cách trở. Cho nên tôi nhìn em tôi thản nhiên hát. Tôi nhìn nhưng chẳng thấy em đâu. Bởi mỗi lần nhìn em chỉ thấy khoảng trống vô cùng của ngày mai vắng ngắt. Một ngày em không còn đó nữa, không còn trong ý nghĩ, trong ưu tư, trong hơi thở đời tôi nữa. Mình khuất bóng nhau trên băng giá địa cầu. Cho mỗi một người hiện hình lên trên một trạng thái khác của đời sống luân lưu biến đổi. Một ngày trùng lai tình cờ không nhìn ra nhau nữa. Em qua bên tôi như thuyền qua trước bến. Tôi sẽ mất em như bến không giữ nổi thuyền. Xa lạ vô cùng như hai kẻ ở khác hành tinh. Như chưa một lần nước mắt này vì em nhỏ xuống, chưa một lần làn môi đó vì tôi bát ngát hương hoa. Thôi, đêm ấy rồi thôi, tôi câm lời không bao giờ hát cho mình em nữa. Tiếng hát cô đơn không thể của một người, như cánh gió lang thang bốn phương trời không biết về đâu. Không vì ai cả. Em. Tôi. Hay đời sống.

Vì đời vô tội và trong sạch như bản thể nguyên thủy của mọi người. Tất cả đã xảy ra như thế và đều phải nhào lộn trong một gánh xiếc đại cuộc. Không ai có quyền chạy trốn. Như tôi bây giờ không thể chạy trốn lòng tôi. Trong miền giá buốt xương da, tiếng động đã vang rền cho tâm hồn cựa mình nổi loạn.

Hai mắt nhìn và thờ ơ không muốn thấy người đối diện của Trâm cho Loan biết mình phải ra khỏi vùng không gian yên tĩnh mơ màng của bạn. Loan về rồi Trâm còn ngồi đó, còn lắng nghe tiếng hát mình vọng về từ xao xuyến mê mệt đêm nào. Trời khuya và lầu vắng sau những bước chân của đám học trò mất hút trên đường. Vòng tay Minh chắn lối đi nàng giữa cầu thang mờ tối phảng phất mùi thơm ẩm lạnh quen thuộc.

- Minh tối nay làm sao thế? Khó chịu lạ!

- Khó chịu thật. Đáng lẽ em vắng nhà để cô vui cho trọn.

- Minh muốn nói gì. Vô lý quá.

- Tất nhiên là thằng này vô lý. Bọn chúng nó mới có lý. Và càng có lý hơn nếu chúng còn ở lại suốt đêm.

… Minh. Tôi đã đuổi khéo họ về. Chỉ cái lão Tuyền lớn nhất trong bọn mà không biết tự xử lấy.

Minh hằn học:

- Không phải tại ai cả. Tại cộ Cô như vậy làm sao họ ra về được.

- Thôi đi, đừng xuyên tạc. Bọn họ không có gì đâu. Vả lại với tôi họ lễ phép lắm.

- Lễ phép gì. Thế lúc đầu đến đây em không lễ phép với cô sao. Chúng nó nhân danh văn nghệ, báo chí, báo hại ấy à. Sao cô mặc cái áo màu đỏ thẫm đó tối naỵ Cô chưa mặc áo đó lần nào, mà sao mặc tối naỵ Cô không thấy cái áo đó mỏng à. Cô đẹp. Cô biết cô đẹp. Cô muốn làm cho đẹp hơn, đẹp hơn, càng ngày đẹp hơn lên. Sao cô không chịu xấu. Sao cô không xấu đi, xấu hẳn đi!

Hai bàn tay Minh xoắn chặt vào nhau. Một lúc Trâm đang ngẩn ngơ chưa biết đối xử ra sao, Minh đã nhìn thẳng vào mặt Trâm:

- Chính cô có ác ý. Cô muốn làm vậy chọc cho em điên lên phải không. Cô còn hát cho chúng nó nghe.

- Những ngày cuối năm vẫn hát cho học trò nghe là thường, có sao?

- Thường, với cô cái gì cũng thường được. Cô quen như thế nên không còn rõ tính cách quá đáng bất thường ở những việc cô làm. Thấy cách chúng nó nhìn cô hát cũng đủ hiểu. Làm cho kẻ khác mê mệt khổ sở vì mình, cô khoái lắm phải không. Cô làm em điên đầu lên, giọng Minh bất ngờ dịu xuống, và em sợ. Lúc nào cũng sợ. Tối nay thấy rõ điều lo sợ có lý. Sao cô hát cho chúng nó nghẻ Tiếng hát của cô thuộc về em…

Vầng trăng nhạt nghiêng khuất sau rừng. Con đường bồng bềnh nổi giữa hai bờ cỏ đen thẫm. Đêm cựa mình giữa lời nàng thở nhẹ. Và nàng còn nhớ răng Minh nở đều trong tóc mình vướng rối. Nàng còn nhớ má Minh thơm và ấm mùi rượu nho ngày hội lớn nào.

Tất cả qua rồi. Qua rồi niềm vui đêm ấy. Chỉ còn nỗi buồn chiều nay, Trâm ngồi chết lặng chờ Minh trở về. Đến chín giờ tối. Mặt mày nhợt nhạt, tay chân lạnh ngắt, Minh ngã sống soài ra sàn nhà gỗ lạnh—Tôi làm gì cho tôi, tôi làm gì cho em đêm nay, ngày mai?—Trâm xát đầu vào ngực Minh, những ngón tay buồn kiếm tìm vô vọng cảm xúc bàng hoàng vô tội của lần lo âu thứ nhất. Hai mắt Minh ngơ ngác mở lên vùng ánh sáng ấm áp.

- Phải nhà mình ở đây không?

- Nhà tôi. Nhà Minh. Minh uống Whisky ở đâu?

- Không, 33 thôi.

- Mặt em đẫm mùi Johnny Walker. Uống ở đâu? Hình như cả Ballantine nữa.

- Ở café Tùng.

- Mấy ly?

- Hai ba không biết nữa. Không say, chỉ mệt và nhức đầu.

Tiếng nói đứt quãng và đầu Minh quằn quại giữa sàn nhà.

- Em mệt quá không chịu đựng được nữa. Cô làm gì cho em khoẻ ra được không?

Trâm vuốt mặt Minh với năm ngón tay gầy lạnh lẽo.

- Minh đi đâu suốt chiều nay?

- Tìm chỗ.

- Không có chứ?

Minh ngồi bật dậy, mùi Whishky phả vào mặt nàng như hơi ấm của đêm điên.

- Mai đi, trưa mai đi.

Gọng kim nào siết chặt trái tim Trâm và nàng lại giọng:

- Chỗ nào?

- Nhà thằng Hải.

- Việc gì phải uống rượu?

- Mai đi, yên làm sao được đêm nay.

Đêm naỵ Có thể nào đêm nay là đêm cuối cùng của một thời gian huyền thoại. Trăng ngà ngà khỏa thân giữa đỉnh trời màu khói xám. Bụi bờ u uất chìm sâu như vực thẳm quanh lầu. Minh theo Trâm xuống ngồi ngoài hiên gió. Khoảng cách mở rộng trong đêm sâu trũng giữa hai người. Trâam nhìn nét đồi mờ ảo dưới ánh trăng và bỗng thèm bỏ đi xạ Đi thật xạ Không một người nào còn thấy bộ mặt thực ngày mai cau có hiện hình lên nữa. Thời gian và lãng quên. Để bắt đầu lại những cuộc tình thoáng qua ngắn ngủi khác… Bao giờ niềm tin cuối cùng mất đi, mình sẽ hư hỏng, Trâm tự nhủ, nhưng nói gì với Minh? Mỗi người là một ốc đảo cô liêu, tự tạo hay tự hủy. Cho nên nàng im lìm ngồi chờ Minh tỉnh hẳn cơn say, rượu hết nồng và trưa mai Minh trở về chỗ khác.

Những tiếng động dưới phòng Minh đưa lên vang động cùng khắp tâm trí Trâm sững sờ chết điếng. Cái giường. Cái ghế. Cái bàn học. Những đồ đạc nhỏ nhặt vô nghĩa trong phòng. Chúng rũ nhau ra đi, thản nhiên và dễ dàng như ngày tìm đến. Chúng nó theo Minh về một nơi nào khác, lấp đầy một khoảng trống khác, bất đầu lại một chuỗi ngày tháng tươi vui khác. Còn Trâm ở lại. Khoảng trống tan hoang mở rộng trong nhà, trong tâm hồn, trong đời sống liên tiếp những đợi chờ vô vọng, những kỷ niệm rã tan, hình hài héo hắt chính mình. Như dưới đáy một hầm sâu không ai hay biết đến. Trên xa kia là cuộc đời và ánh sáng. Cuộc vui vẫn còn. Mùa xuân vẫn còn, bao nhiêu hoan lạc và đau thương vẫn còn tiếp diễn với những người khác. Còn tôi ở lại. Quằn quại ngày đêm trên sân khấu vắng ngắt này, dở sống dở chết, mang án tử hình xử chậm suốt đời như thế. Giờ em đi rồi. Một phần đời tôi cũng bỏ đi theo. Còn gì không trong căn phòng nhỏ bé đó? Tất cả lần lượt lách mình ra khỏi cửa đời tôi. Hoặc âm thầm lẩn trốn, hoặc vang động ồn ào. Ồn ào như em đang bỏ đi. Tiếng động chạm của ghế bàn đồ đạc. Tiếng ầm ầm của một góc địa cầu này sụp đổ lên tôi. Tiếng đá rơi và đất đổ, sóng thét và gió gào giờ nguyệt tận. Tôi biến thành dã thú bị thương, quay cuồng điên dại trong bay đời rộng lớn không còn lối thoát. Hai mắt mở to sâu hút dại khờ trừng trừng trong khoảng trống không này. Bóng tối xiêu đổ gục xuống như thân cây sét đánh. Đầu tôi chỉ còn là xương sọ rain nứt điên mệ Mái tóc hoang biến thành rừng cây chằng chịt. Mỗi cành cây biến thành con trăn lớn, trườn mình khắp mặt đất bốc cháy này quấn lấy chân em. Cho em biến thành con chim nhỏ bay bổng lên trời, ca hót tình yêu ở một thiên đường khác.

Trong cơn mê thiếp đó, tiếng Minh phả vào trí óc mù tối của Trâm hơi ấm thức tỉnh của đời sống:

- Xong cả rồi, em đi…

Yên lặng một lúc lâu, hai tay sóng soải trên mặt bàn, rồi Trâm nhẹ nhàng quay lại như trong chiêm bao nhìn lên chới với. Đứng sau thành ghế, Minh cúi xuống và trong một khoảnh khắc bất ngờ, hai tay người con trai vòng lấy đầu tóc bơ phờ rũ rượi của người đàn bà. Mắt nàng khép chặt trong một màu trắng xóa. Màu trắng đó chập choạng như một tấm màn sương phủ, chập chờn trải ra mênh mông thành tấm khăn liệm cho nàng bình yên nằm ngủ đời đời trong đó. Tấm màn bỗng cuốn lên, Trâm níu theo và hai tay hao hụt ôm choàng tới trước, và Trâm mở mắt, xoay người, úp mặt vào tay, im theo từng dợn sóng cuồn cuộn dâng lên khắp người như bão lụt. Chỉ một thoáng, rồi tất cả chìm xuống, ném Trâm vào khoảng không vi vu, và nàng lại tê điếng trong chiều sâu hun hút của lòng vực không có tận cùng.

- Cô ngồi yên đây, đừng xuống cho đến khi em đi khuất rồi nhé, cô đừng xuống, đừng nhìn thấy em đi ra…

Tiếng giày xa dần ngoài thang lầu. Dưới đường, chiếc xe chở đồ mở máy. Trâm vở diêm, đốt điếu thuốc, đi như người mộng du ra khỏi phòng.

Nghe tiếng động, Minh nhìn lên. Giữa hai song gỗ đen thang lầu lờ mờ tối, khuôn mặt Trâm nín câm nhìn xuống, Minh. Tiếng khàn đục vương mắc mấp máy trên đôi môi nhợt nhạt như một lời trăng trối cuối cùng. Minh đến dưới thang lầu, hai mắt hoe đỏ nhìn lên. Cánh tay Trâm luồn qua song gỗ buông xuống, đặt vào môi Minh điếu thuốc sắp tàn. Rồi cánh tay Trâm treo lủng lẳng bất động ở khoảng không đó, như đã mệt mỏi. Khuôn mặt Minh ngửa lên sau vầng khói thuốc lung linh. Trong khoảng cách đày đọa tự ý hai người khoắc khoải nhìn nhau. Như chân tay tôi nặng trĩu gông cùm. Như em đứng ở ngoài song cửa tù, tự do nhìn vào thăm hỏi giã từ cho tôi sắp phải lưu đày ra một ốc đảo hoang vu và suốt đời chết đó. Chỉ còn một phút này thôi. Một phút vô cùng trong một đời ngắn ngủi. Dồn tốc độ đam mê trong khoảnh khắc cho tôi sống một lần và chết một đời. Tôi phải làm gì, tôi phải nói gì với em. Tôi phải làm sao để kéo dài giây phút tận cùng này. Cái phút giây không bao giờ dừng lại, không bao giờ đến hai lần trong một đời người, cái phút thoáng qua huyền ảo trong dòng trùng trùng điệp điệp của thời gian hai hành tinh cách xa hàng triệu triệu năm mới một lần gặp gỡ. Không, tôi không còn nữa. Tôi ngày em đi không phải là tôi ngày em đến nữa. Tôi những ngày em vắng mặt không phải là tôi những ngày tháng ngày em có mặt ở đây. Sự chết im lìm nào đã chết đi một phần nào đó thể xác tâm hồn. Nên nhìn em phút này tôi buốt tê không còn cảm nhận được đớn đau hay buồn rầu nữa. Tôi kêu la vô vọng trong sa mạc cuộc đời bằng âm thanh chiêm bao tưởng tiếng mình chuyển đi khắp mặt địa cầu mà miệng vẫn câm lời khó nói. Tôi đã nói gì với em. Mình đã nói gì với nhau. Những con người câm trong một vũ trụ điếc. Những tâm hồn lưu lạc trong một ốc đảo bơ vợ Cho đời sống giữa em và tôi, giữa tôi với mọi người chỉ là thiếu sót ngộ nhận và vô cùng ngăn cách. Không làm gì được. Như tôi nhìn em ở giây phút tận cùng và không biết sống làm sao đầy đủ khoảnh khắc giới hạn này. Để khi em đi rồi, tôi ôm khoảng trống vào vòng tay cho đến ngày rã mục di hài.

Trong im lặng rộn ràng của xúc động, tay Trâm níu xuống, tay Minh vương lên, hai bàn tay đan nhau thành hình ảnh níu kéo vô vọng của hai người trên hai bến thiên đường cùng sắp đổ vỡ.

- Thôi cô quay lên đi, đừng nhìn thấy em đi. Mai em về, mai em về với cô.

Trâm ngồi xuống thang lầu, mái tóc rối vòng qua cổ. Nàng tỉnh dậy một khắc trong tiếng nói đó và nhận ra mình không là gì cả, không chủ nhà, không cô giáo, không người yêu, không đối tượng. Chỉ là đứa trẻ con. Đứa trẻ con hiện hình nguyên vẹn trong cái lốt đàn bà, như chồn hiên nguyên hình từ cái lốt hồ ly tinh. Và đứa trẻ con sắp bị bầu bạn bỏ rơi ở một thềm nhà hoang vắng, kêu khóc đòi trở về giữa cánh tay đầm ấm của một người nào thân thuộc.

- Minh!

Minh lại nhìn lên, và Trâm thấy mình đang khóc bằng nước mắt trên hai mắt Minh hoe hoe đỏ.

- Không, không có gì cả, thôi, Minh đi đi.

- Thứ bảy chủ nhật em về.

- Ừ, về "xem lễ", nhé.

Một thoáng xê dịch mơ hồ trên mười ngón tay đan nhau khăng khít. Khoảng mê muội nồng nàn vừa trôi qua trong hai bàn tay yên ngủ trong nhau. Cơn thức tỉnh bàng hoàng đến bủa vây, kéo hai bàn tay về hai ngã. Từng ngón tay Trâm còn mê thiếp níu lấy khoảng không cho đến khi tiếng chân Minh im lìm trước ngõ. Và tiếng xe mất hút trên đường. Hai hàng mi Trâm khép chặt bóng dáng Minh đi nhanh về phía cửa, chiếc áo len trễ tràng khoác lên vai, chiếc đàn kéo lê dưới đất theo đà tay rã rời mệt mỏi. Từ phút này, tôi sẽ ra sao. Đập hết những gương soi trong nhà để không còn thấy bóng mình trong đó nữa. Hai tay níu riết vào mớ tóc bơ phờ che vầng trán, đầu óc vô tận cho bay biến nỗi dày vò đau đớn. Đập phá hình hài này ra xem tôi có mê có dại có điên không. Khoảng trống nhức nhối kêu gào trong lồng ngực. Miền tri giác cuối cùng nào đó trong thể phách thừa thãi bỗng lỏng xuống làm vực sâu đay gió lạnh, bóng tối và tuyết băng. Cơn đau như thắt lại từng hồi theo từng điệp khúc ý nghĩ: Minh đi rồi, Minh đi thật rồi.

Trâm nhắm mắt kẹp chặt những hình ảnh gãy vụn vào hai hàng mị Bên ngoài, chiều len lén trôi vào tiếng gió vi vu chạy dài thung lũng. Cánh cửa nào dưới lầu quật mạnh vào vách. Và tiếng mơ hồ của những bước chân xa vọng về trên con đường heo hút chạy dài. Nàng vòng tay ôm những thanh gỗ thang lầu, mở mắt xuống những bậc thang đều đặn. Những bậc thang lầu em đã lên đã xuống, những bậc thang lầu chúng mình cùng xuống cùng lên những buổi đi về. Hai bàn chân hồng non da thịt trẻ con nước mưa loáng ướt bên bờ cỏ sau vườn. Chiếc quần jean ngổ ngáo bê bết từng vết đất bẩn và dầu xe. Áo len màu xanh viền thắm đường cổ trắng. Tiếng huýt sáo một khúc nhạc sai. Tiếng cười huyên náo ngày nghỉ học của lũ bạn bè. Những lẫy hờn vô cớ. Những trìu mến không tên. Những ước muốn không lời. Tất cả bỏng cháy, ứa trào lên theo nước mắt Trâm. Tất cả còn phảng phất đâu đây, quanh Trâm, hư ảo hiện về trong tòa lầu vắng lặng từ nay im tiếng nói cười.

Lần xuống hết thang lầu, Trâm đi như một xác không hồn từ phòng này qua phòng khác, dừng lại ở bức màn đỏ thẫm gió cuốn phập phồng. Tấm màn vén lên. Bên trong trống trơn như sân khấu sau giờ trình diễn. Nền nhà vương vãi những tàn thuốc đã đổi màu lẫn vào những que diêm cháy xém. Mẫu giấy thời khóa biể dán trên vách từ bao giờ rơi xuống, nét mực nhòe nhoẹt, lẫn giữa những mảnh giấy vụn, bụi rác mơ hồ. Chỉ còn có thế, giữa bốn bức tường nhân chứng trống trải đứng im. Trâm lảo đảo trở ra. Thang lầu như những bậc đá đen hầm mộ. Hun hút xuống. Vời vợi lên. Với những bậc tối tăm buồn nản như tuổi đời nàng. Những bậc thang lầu em đã lên đã xuống. Những bậc thang lầu chúng mình đã cùng xuống cùng lên. Từ đây là những bậc thang âm u dẫn tôi lên đêm ngày đều đặn chán chường trống không trên đó. Cuộc đời vô vị thiếu vắng mất em. Cuộc đời ấy kéo dài cho đến mòn, đến hết.

Trâm quay lại bàn khách, mở hộp kẹo mời Hải. Hải cười:

- Bây giờ cô lại co tụi này như khách.

Trâm nhún vai thật nhẹ:

- Chứ gì, từ nay Minh cũng chỉ là khách của tôi.

Minh đứng ở cửa sổ trong ánh nắng chói lòa của vầng mặt trời mới mọc. Nàng nhìn Minh. Đăm đăm. Quấn quit. Dại khờ. Một thoáng Minh cũng nhìn lại nàng như thế, và cả hai cùng cảm thấy như có con sóng lớn lượn khắp thân thể mình, Trâm nhìn và Trâm nghĩ hôm nay Minh là người lạ. Tương quan giữa hai người cũng có quyền thay đổi theo. Không còn học trò cô giáo, chủ nhà khách trọ nữa. Người con trai đó đi lạc vào đời sống tôi, tôi có thể tiếp nhận cách này cách khác, với ý nghĩ nào đi nữa cũng không can dự gì đến đời sống bên ngoài. Trường học với những danh từ gán ghép cho khuôn mặt sân khấu giả trá của tôi bên đó, phút này không còn nghĩa lý nữa. Tôi mệt mỏi gắng gượng đã quá lâu rồi, không còn suy tính ngăn ngừa nữa.

Mái tóc bồng bềnh mềm dịu. Thân hình trung mảnh dẻ. Quần jean vàng sẫm và áo sơ mi trắng toát, Minh đứng gác tay lên thành cửa sổ, điếu thuốc vương khói trên môi. Minh đứng đó nhìn lại nàng, nhìn lại hình ảnh mất hút sau một chiều một đêm xa cách. Minh nhìn lại nàng. Một thoáng. Nhưng rất lâu cho đôi môi nhếch lên gợi hình một chiếc hôn nồng nàn đằm thắm. Nàng cúi mặt, thoăn thoắt xuống than lầu, chạy vào phòng Minh cũ. Tiếng giày xuống thang lầu nhè nhẹ đuổi theo. Sau lưng Trâm, tấm màn đỏ rung động vén lên rồi buông xuống. Nàng mơ hồ cảm thấy như những lần khêu gợi từ ký ức một xao xuyến chiêm bao, vòng tay Minh làm vòng đai mây khói khép nhẹ quanh lưng nàng. Khuôn mặt thơ ngây tinh nghịch dịu dàng quen thuộc cúi xuống, như hiện lên từ ngày tháng nào xa tắp. Bàn tay Trâm quờ quạng lên khuôn mặt lờ mờ kỷ niệm đó. Cảm giác xô lùa rào rạt từ má môi Minh xuống bàn tay Trâm như những đợt sóng tới tấp mùa biển động. Thân thể nàng biến tan, nhẹ nhàng bay bổng trong một khoảng không đầm ấm mênh mông nào. Tiếng gió rì rào và tiếng trong rặng cây xanh, những cánh bèo xô dạt trên mặt ao tịch mịch. Tiếng nắng cười khúc khích trên những bờ lau trắng ngút ngàn. Đỉnh trời thấp xuống mãi trên đầu và thân thể nàng chao lượn trong một vầng mây trắng xóa. Lửa mịt trời nhảy múa rạo rực trong hồn như biến thành những tia pháo bông trong đêm trăng tân hôn, tàn rụng xuống hai hàng mi Trâm long lanh choáng ngợp…

Tiếng Minh như một thức tỉnh lạ lùng vội vã:

[giavui]

- Đêm rồi, nhớ cô quá.

Giọng nàng lạc đi:

- Tôi cũng thế. Tưởng điên lên mất. Bỗng dưng Minh bỏ đi.

- Đến thế này, cô còn nói thế được sao? Cô không chịu hiểu sao phải đi, vì sao phải xa nhau.

- Từ hôm qua, tôi bỗng thấy mình hoàn toàn tự do, không phải kịch nữa. Và vai trò cũ mất rồi. Nhưng vì thế tôi mất Minh, tôi đang mất Minh đây. Tôi không chịu được. Thèm đập phá. Đập phá hết cả đời mình còn lại.

Có tiếng động nhẹ Ở cầu thang. Trâm thức giấc từ cõi sống đam mê trở về nỗi chết cuộc đời. Nàng nói to cho người bên ngoài nghe thấy:

- Minh mang theo hết rồi, còn gì trong phòng này đâu.

Khi Minh và Hải về rồi, đã gần mười hai giờ trưa. Trâm thay áo chờ xe ra phố. Nhà hàng ăn quen thuộc ở một góc phố khuất. Những bộ mặt thường trực ăn cơm tháng ở đây. Thoáng thấy Tốn, bạn đồng nghiệp ngơ ngẩn hiền lành nhất trường ngồi một mình ở bàn trong góc, Trâm nhìn xéo đi không chào, muốn là kẻ lạ mặt hẳn giữa những người lạ mặt để được yên thân. Trâm gọi thức ăn và nhìn ra thiên hạ đi lại ngoài đường phố. Trưa chủ nhật nhà hàng đông khách. Bạn bè chồng vợ, tình nhân. Trâm bỗng nhận thấy sự khác thường kỳ dị của đời mình: Cô độc, nổi trôi và phiêu lưu không ngừng nghỉ. Cứ cả đời như thế. Đi làm, về nhà, thỉnh thoảng khóa cửa, bỏ nhà không, đi tìm một đôi giờ huyên náo ầm ĩ ở một thành phố khác, nhớ lại những vui chơi sôi nổi của quãng đời quá khứ khuất xạ Rồi lại trở về, lại tiếp tục nếp sống bềnh bồng cô độc lang thang tâm hồn. Một vài vẻ đẹp thoáng quạ Dư vị của yêu thương nồng nàn và cay đắng. Bao nhiêu đổ vỡ tan tành. Bao nhiêu gắn hàn chắp nối vô ích. Chẳng đi đến đâu. Không ngã gục cũng lết lê buồn nản… Ăn xong, buổi trưa không biết làm gì, Trâm gọi xe đến thăm một nhà bà con. Những đứa trẻ tíu tít đòi quà. Một đứa sơ sinh trong nôi im ngủ. Chiếc màn cửa cắt xén vá víu. Mấy chén nước vàng ngàu nguội lạnh. Bàn ăn còn bám những hạt cơm, ruồi bu đen đặc. Và giọng kể lể đầy nước mắt của người đàn bà, về chồng con, nợ nần bệnh hoạn, số kiếp… Nàng lạnh toát người nghĩ nếu nhận lời lấy Ngữ hay những người cầu hôn trước Ngữ, những kẻ gặp sau này, biết đâu một ngày nào đời nàng cũng như thế. Lấy chồng, chúi đầu vào gông, đẻ ra một "chùm" con nheo nhóc. Rồi gây gỗ, lẫy hờn, ghen tuông, cấu xé, dò xét nhau. Cho đến ngày kẻ này coi kẻ kia là của nợ. Sống với nhau chỉ để bổ túc những điều kiện vật chất cho nhau. Cứ thế cho đến già, đến chết.

Nỗi chán ngán bực tức lại vô cớ trào lên. Trâm muốn về nhà một mình với chiều Chủ nhật trống không, nhưng trốn những ám ảnh về mình, Trâm đến Thự Ngồi chờ bạn sấy tóc. Trâm lơ đãng nhìn ra ngoài. Nắng chiều yếu ớt rung động trên hàng rào hoa hồng trắng. Yên tĩnh lùa vào tâm hồn và Trâm tự nghĩ vì sao mình không thể chấp nhận được sự sống dễ dàng như mọi người, như Thư để suốt đời lênh đênh và cuối cùng trong vòng tay cũng chỉ còn ảo ảnh. Lại một cặp choai choai phóng xe đi qua trước đường. Một sáng một chiều nào trong mai sau, nàng sẽ tình cờ thấy Minh đi với một người nào khác, trẻ thơ nhí nhảnh như đôi lứa vừa thoáng quạ Rồi nàng sẽ ra sao lúc đó, ảo tưởng cuối cùng về một vẻ đẹp mong manh cũng tan tành rạn vỡ…

Tiếng Thư từ trong phòng bên vọng sang:

- Mình lái xe đi chơi nhé. Mấy hôm nay tự nhiên buồn quá.

Một ý tưởng mãnh liệt vụt đến: "giá moa có xe như bồ, lúc này moa chạy về phía đèo Prenn, nhấn hết ga, vèo một cái là xong". Cho xong. Cho xong những khát vọng vô biên. Những ưu tư quằn quại. Những ám ảnh hoài niệm không nguôi trong lòng mình bất di dịch giữa sắc bóng trên đời luân chuyển đổi thay.

- Trâm mệt à. Mấy tên học trò đi rồi, Trâm ăn một mình sao?

- Một mình.

- Chiều chủ nhựt một mình buồn chết, mình đưa Trâm đi ăn.

Trong tiệm ăn, Thư hỏi han săn sóc bạn thật ân cần dịu nhẹ đến nỗi Trâm tưởng như Thư đoán biết những gì trong lòng mình và tìm cách an ủi cho khuây nguôi. Bảy giờ tối, Thư đưa Trâm về nhà. Con đường vắng lạnh. Những cánh cửa im lìm đóng kín, tiếng chìa khóa lách cách trong ổ. Thang lầu gỗ đen tối mịt mù. Đèn bật sáng lên những dấu vết tan hoang. Vỏ trái cây vứt bừa bãi từ bàn ăn xuống sàn nhà. Chiều thứ ba nếu rỗi em đến, Minh bảo thế trước khi ra về. Trâm vuốt nhè nhẹ miệng ly Minh uống và nàng hỏi thầm "ly ơi, môi đâu rồi, môi đâu rồi ly ơi".

Chủ nhật, thứ hai, thứ bạ Thứ ba sáng rồi chiều. Trâm đếm thời khắc như thuộc lòng thời khóa biểu của mỗi lớp. Nhưng Minh không đến và Trâm muốn đi tìm không gian u tối lạnh lẽo của rạp hát cho quên mình trong suốt buổi chiều. Nàng xuống xe ở Vĩnh Chấn định mua Chocolat vào rạp hát gặm một mình, bỗng có tiếng gọi bên kia đường:

- Cộ Cộ Cô.

Không về thăm, để thời gian nghênh ngang ngoài phố. Trâm nghĩ và làm mặt lạnh chờ Minh đang "phấn khởi" băng ngang qua đường.

- Cô đi đâu thế?

Trâm ngổ và bướng "thành thật":

- Đảo quanh vài vòng, lâu không đi lượn phố, mai một cả tài năng. Còn Minh chắc đang chạy áp phe.

- Cô giận. Tự nhiên em thấy lo sợ thế nào và không dám đến cô.

Mắt nhìn buồn và dáng điệu mệt mỏi của Minh làm Trâm dịu xuống.

- Minh có chuyện gì đấy.

- Không. Buồn và lang bang. Cô đi đâu.

- Vào Ngọc- Lan, phim hay.

- Cô cho em đi với nhé.

Một điều giản dị và tuyệt diệu như thế mà từ lâu Trâm không nghĩ đến.

- Sao lại không. Tôi đi lấy vé. Minh mua hộ kẹo, nhanh lên, trễ rồi.

Hai người ngồi vào một lô ghế trong góc trên cùng. Rạp hát tối đặc lạnh ngắt, chỉ khoảng mười người khách rải rác.

Phim bắt đầu, hình ảnh trên màn bạc và trong trí Trâm chập chờn ráp nối vào nhau. Les chemins de la haute villẹ Khuôn mặt khoắc khoải tuyệt vọng của Simone Signoret từ khung cửa lầu cao nghiêng xuống. Ly rượu trên tay và điếu thuốc trên môi. Trâm chỉ nhìn thấy thế. Chỉ nhớ có thế. Rồi hết. Khắp nơi trong bóng tối lờ mờ tội lỗi của căn phòng lạnh lẽo mênh mông, khuôn mặt Minh chập chờn hiện lên gần và xa, và gần mãi lại trước hai mắt nàng thảng thốt mở lớn. Mùi kẹo thơm và chua gần gũi. Đầu Minh nghiêng xuống vai Trâm. Cánh tay nàng như một con trăng lớn quấn chặt trên lưng ghế Minh cho tiếng nói chỉ còn là hơi thở:

- Em biết từ ngày em đi, tôi như thế nào không. Hôm thấy tôi trên trường sao Minh quay mặt đi?

- Bọn họ săn và truy kinh khủng, em phải tránh cô.

- Chỉ vì thế thôi phải không.

Minh cúi đầu vào vai nàng:

- Ừ. Cô không tin gì em.

Trâm cười trong màu tối mê hoặc của không gian đồng lõa.

- - Nếu tin Minh, tôi sung sướng. Vì vậy tôi vẫn có tin, cố tin cho đến ngày… Thôi không thèm nói đến ngày mai. Minh này.

- Sao cô.

- Không, không có gì cả. Tôi cảm thấy sung sướng. Lẫn một chút đau đớn và sợ hãi.

Rồi Trâm ngồi im. Với đầu Minh êm ái trong cánh taỵ Với những cảm giác nao nức buồn vui bằng lòng và ray rứt lẫn lộn với những ảnh trước mắt như mờ mịt sau một lớp sương dày trắng xóa. Cho đến hết phim.

Ra đến ngoài, trời còn sáng, Trâm bỗng nghĩ đến nhà hàng vắng hôm đến ăn với Thư:

- Mấy hôm rồi mình không ăn với nhau. Đi tìm chỗ ăn nhé.

- Thiên hạ…

- Coi như không có thiên hạ. Đà- Lạt của mình.

Nhà hàng vắng sạch. Minh đẩy mạnh cánh cửa căng màn hồng bước vào, Trâm theo sau sung sướng mông lung và bang khuâng e sợ như lần thứ nhất hò hẹn với người tình đầu đời. Trâm chọn một bàn gần ngoài cửa để xem chừng những khách vào ra qua bức màn mỏng. Một thoáng ngập ngừng chờ đợi, Trâm mong Minh kéo ghế cho mình ngồi và đứng yên sau đó cho đến khi nàng chọn xong một dáng ngồi thích hợp, dễ chịu. Nhưng Minh chỉ vụng về luống cuống ngồi xuống ghế bên kia, những ngón tay loay hoay trên mặt bàn phủ khăn kẻ ô lớn nhìn ra ngoài hai mắt lơ đãng như Minh không chú ý nghĩ ngợi điều gì trong hiện tại. Dáng ngồi lạc long trong khung cảnh một nhà hàng ăn đó làm Trâm nhận ra vẻ trẻ con giấu kín của Minh thường che lấp dưới những cử chỉ thành thạo của kẻ sỏi đời. Trâm kéo ghế ngồi xuống và chăm chú kín đáo theo dõi Minh. Những lúc ở nhà, lẽ ra phải trẻ con, hồn nhiên, Minh lại xử sự như người lớn, đủ "khả năng" điều khiển Trâm, đến nỗi biên cương tuổi tác giữa hai người gần như bị xóa bỏ hẳn. Lẽ ra Minh phải kéo ghế cho nàng ngồi xuống. Hỏi nàng uống gì. Ăn gì. Lau cái muỗng. Đẩy cái cốc lại gần trước mặt nàng hơn, như thường lệ những người đàn ông "phục dịch" cho đàn bà, không phải vợ, trong nhà hàng. Minh không là đàn ông như vậy, nhưng Trâm chờ đợi những cử chỉ săn sóc nhỏ nhặt đó, để quên đi trong một lúc vai trò thực sự của mình, quên thế chủ động làm cho nàng chợt mệt mỏi, chán ngán và bực tức vô lý. Nhưng Minh ngồi lơ đãng nhìn ra ngoài, những ngón tay thừa trên mặt bàn gõ nhẹ theo một nhịp ý nghĩ mơ hồ nào đó. Bao lâu rồi Trâm nghĩ và nhìn theo những ngón tay Minh nhịp xuống mặt bàn—chính mình tự tạo vai trò chủ động trên đời sống mình, để được ảo tưởng về một sức mạnh tinh thần nào đó, can đảm, nghị lực, phấn đấu hăng hái trong cô đơn. Mình khoác cho mình những lớp vỏ cứng đó. Thật ra thì mình mệt mỏi cùng tột tận tủy xương rồi, ước ao an nghỉ nhưng không chùa gàn bướng… Mệt mỏi và an nghỉ, sự thực là thế. Nhưng mình không chấp nhận, vẫn hoài công tìm kiếm một miền xa lạ nào, một cứ điểm mơ hồ nào. Với Minh hôm nay, mình vẫn phải làm chủ tình thế, phải tự quyết, một mình chiếm đoạt vùng tự do trống rỗng này Minh hút thở vòm không khí lạnh ngắt của khoảng không suốt những chuỗi dài năm tháng. Nếu Minh có chút quyền lực gì đối với mình, cuộc diện sẽ đổi thay, và như thế mình sẽ tức khắc sống hay chết. Sống hay chết, chỉ có thế, tình yêu sự sống và sự chết. Trâm với tay, qua mặt bàn đặt lại cái khăn ăn ngay ngắn cho Minh và nhận ra mình hơn Minh không biết bao hiêu tầng thời gian vời vợi.

Bà chủ nhà quán chậm chạp đi ra. Trâm chờ bà ta lên tiếng trước, mong một danh từ xác định tình trạng. Có thể bà ta sẽ hỏi cô thầy dùng chị Có thể ông bà dùng chi nếu Minh quay khuất mặt hẳn ra phía ngoài cho bà ta chỉ thấy mái tóc, hai vai và lưng áo ấm. Nhưng bà ta như một nhân chứng câm, lặng lẽ đứng chờ Trâm gọi. Trâm đẩy cái thực đơn về phía Minh.

- Tùy cô, gì cũng được.

Trâm gấp thực đơn, gọi món ăn quen:

- Soupe vermicelli và poulaille à la galantine.

- Thưa bà, hôm nay không có gà, chỉ còn thỏ nấu rượu.

Trâm bỗng lạnh người nhận ra trong chớp mặt vẻ sững sờ của Minh quay nhìn lại bà già, nhìn nàng, nàng chợt hiểu. Nàng hiện hình sừng sững trong một tấm gương khổng lồ so lên những hình bóng chập choạng. Trâm nghiêm trang lặng lẽ qua những hành lang lớp học. Trâm trơ trọi cứng nhắc lúc gật đầu đáp lại những cái chào kính cẩn của bọn học trò trên suốt đường về. Mái tóc chải cao gọn ghẻ. Những chiếc áo dài màu thẫm vải dày. Đôi giày mũi nhọn bít kín những móng chân hồng lấp ló dưới nếp quần satin láng lẩy với những bước đi dè dặt chậm và đều như đời sống một nhà mô phạm chính cống tác phong, như chương trình học, như ngày hai buổi đi về chừng mực. Cái hình nộm lộng lẫy và khô khan, đoan trang và giả tạo đó, bây giờ ngồi trước mặt người con trai như một người đàn bà cằn cỗi. Thể xác mày là đàn bà, tâm hồn và tình yêu mày là con gái, suốt đời con gái… Trâm muốn đấm vỡ tấm gương vô hình cho bóng mình nát tan trong đó. Nàng tháo găng tay ném mạnh xuống bàn cáu kỉnh vô lý:

- Gì cũng được, thong thả chúng tôi không gấp.

Chúng tôi. Hai chữ bất ngờ bật lên trên đôi môi đè nén hậm hực, và lòng Trâm dịu xuống trong một thoáng lắt lay buồn tủi. Trâm muốn xóa, muốn quên, muốn bỏ hết trong giây phút này và nàng nhìn lên quầy rượu dịu dàng hỏi Minh:

- Chiều lạnh, uống gì không Minh? A, đây có cả Pernod. Whisky chỉ choáng váng nhưng Pernod thì tít mù…

Minh kiễng chân rút bao thuốc luồn trong tất, lấy một điếu, bậc lửa nhưng lại tắt ngaỵ Sắp sửa và dừng lại. Như Minh đè nén một cái gì đột ngột phát khởi.

- Lúc này em không muốn say.

- Chiều nay Minh có gì lạ lạ, buồn và…

- Và sao?...

- Và đứng đắn hơn mọi hôm.

Minh nhếch nụ cười mỏi mệt:

- Thằng này mà đứng đắn. Đứng đắn để làm gì? Chỉ tỉnh ra thôi. Mình uống 33 đi cô.

Trâm gọi bia. Màu vàng óng ả sáng ngời dưới lớp bọt xốp trắng ngần. Đôi môi loáng ướt hé ra và hai con mắt Minh nhìn nàng lúc đầu thờ ơ rồi dần dần buồn chăm chú:

- Em tỉnh ra từ mấy hôm naỵ Tỉnh ra và không biết xử thế nào nên không đến thăm cô.

Bia thoa hồng lên má Minh và Trâm bỗng thèm bỏ xõa tóc, chùi những vết điểm trang trên mặt mình để được bé nhỏ lại giây phút đó. Nàng nhắm mắt nốc một hơi nửa ly 33 và giọng nàng thoảng lên từ cảm giác cồn cào xót xa chuyển khắp người:

- Tỉnh ra nghĩa là chán.

- Cô…

- Cứ nói phăng ra là chán.

Đừng viện cớ, vì không lý do nào tiêu diệt nổi đam mê trừ khi chán ngán. Chán và dừng lại. Tỉnh và mê là những trạng thái thuộc về ý thức đạo đức. Nhưng đạo đức em, tôi, mọi người, đã chết từ lâu trong đời sống, chỉ còn lại vài lớp vỏ giả trên thiểu số hình hài ngụy trang khéo léo. Em chán, đừng phản đối, tôi biết là em chán sự thực và đời sống trong đó có tôi là một hiện tượng trơn lì thừa thãi. Trâm muốn nói với mình như vậy. Nhưng nàng ngồi yên, những ngón tay bán chặt dần vào thành ly long lanh nước đọng.

- Trước kia cô có thể nghĩ vậy về em, nhưng bây giờ thì khác, khác hẳn rồi.

Trâm cười nhạt:

- Đầu vá cuối một trò đùa có gì khác nhau.

- Cô coi em là trò đùa?

- Có lúc tôi muốn nghĩ thế. Tàn nhẫn sẽ cảm thấy bớt đau đớn. Nhưng tôi không nghĩ thế được, vì không phải em, mà tôi là trò đùa, của tất cả những tình cờ định mệnh. Có thể nói trắng ra, một ngày nào đó hiện tại này qua mất đi, những gì xảy đến sẽ chứng min hem coi tôi như một trò đùa, khá hơn, một cái đích chiếm cứ để thử thách thao dượt lại khả năng của mình.

Minh đột ngột đẩy ghế đứng lên:

- Em về. Cô cứ dằn vặt em đi. Cô không biết em khổ đến chừng nào sao?

Bà già bưng thức ăn lại và khuất sau cánh cửa.

- Ngồi xuống. Minh!

Nàng mỉm cười, lắc đầu thật nhẹ và múc xúp vào dĩa cho Minh. Và thèm hôn bàn tay mũm mĩm của người con trai múc những viên bánh mì chiên bơ bỏ vào dĩa xúp vàng ánh của nàng. Tiếng dĩ muỗng khua đọng lanh canh gợi nhớ cái gì trong trí chập choạng của Minh:

- Nhớ xúp khuya ở nhà quá.

Những khuya trời lạnh như tuyết đổ bốn bề, tiếng đọng dưới bếp dánh thức Minh từ giấc ngủ đằm đằm mê mệt. Đèn sáng lờ mờ phòng ngoài và tiếng dép Trâm đi nhẹ nhàng từ bếp đến cầu thang. Minh tung mền nhỏm dậy chạy ra. Trâm lễ mễ bưng sông dĩa lên lầu. Gì thế cổ Thức giấc tự nhiên thấy đói quá lấy xúp ăn. Minh cầm hộ một tay nào. Rồi hai người lúi húi hâm thức ăn ở réchaud điện cạnh lò sưởi. Dướa ánh nến hồng lay lắt, hai khuôn mặt chỉ cách nhau dĩ xúp còn bốc hơi thơm ngát. Làm biếng đến nỗi mỗi lần lấy thêm muỗng dĩa hai người phải "oắnh tù tù" xem ai bị xuống bếp. Nhiều lúc lại làm biếng kinh khủng hơn, cóc cần nhúc nhích, họ ăn chung với nhau một muỗng một dĩa. Bình trà nguội lạnh phá tan giấc ngủ và hai người ngồi yên lặng hút thuốc cho đến hết phần đêm còn lại. Minh một bao Winston. Trâm Salem. Khói thuốc quyện lẫn vào nhau cho hơi ấm lan tỏa một vùng đêm giá buốt. Không nói. Không nhìn. Nhưng mỗi người nhìn thấy trong bóng tối mịt mù ngoài khung cửa kính, hình ảnh, ý nghĩ và rung động của người kia rõ ràng như cúi xuống vực sâu lòng mình.

- Thôi đừng nhắc nữa em, hết rồi.

Nói thế nhưng Trâm còn gợi nhớ. Những đêm nào thức giấc trăng lên. Khung cửa gió mênh mông vầng sáng lạnh. Rặng đồi duỗi mình ngủ yên dưới vòm trời bàng bạc trăng sương. Bóng tối dày đặc dâng đầy lũng thấp. Tàn thông kẻ từng nét đậm và sắc lên nền ánh trăng vàng nhạt lờ mờ. Mặc phong phanh chiếc áo mỏng, Trâm đứng chới với trong khung cửa gió, mái tóc dạt dào quằn quại trong hơi thở Minh nồng ấm. Nàng nói với Minh trong khoảng cách xót xa, tôi sung sướng, chưa bao giờ sung sướng như thế, Minh à. Gió đêm ào ào tới tấp thổi bùng ngọn lửa cảm giác trườn lên quanh lưng Trâm, đốt cháy những miền đồng bằng tâm hồn lạnh lẻo. Nụ cười nàng mê đắm nằm chết trên mớ tóc Minh rồi bồng bềnh, phảng phất hương thơm không tên của những loài hoa vườn cấm.

Giờ mái tóc ấy bơ phờ.

Giờ mái tóc ấy bơ phờ gục xuống cánh tay duỗi mệt mê trong khoảng cách gần gũi mà xa vô cùng. Trâm nhìn Minh và gọi hồn đêm cũ trở về:

- Minh.

- Sao cô gọi tên em hoài vậy.

- Tôi quen gọi những lần không có em. Sao Minh ăn ít thế.

Minh ngẩng lên:

- Cô, em định nói hết với cô một lần…

- Có gì để nói đâu em. Giữa chúng mình có nhiều chuyện nói nhưng không bao giờ nên nói cho nhau.

- Không, em phải nói. Em hối hận.

- Thì Minh đã bỏ đi, còn gì.

- Không phải thế, em sợ, sợ vô cùng. Rồi em phải mất cộ Và những gì sẽ xảy ra cho cô, cho em.

Một khắc yên lặng rồi Minh bàng hoàng:

- Trâm.

Bao nhiêu băng giá trong lòng, trong đời Trâm bỗng vỡ tan cuồn cuộn chảy xiết. Nàng choáng váng trong cảm xúc ùa ngập. Xung quanh chìm hẳn xuống và Trâm không còn biết mình ở đâu, mình làm gì. Đầu Minh bỗng trĩu nặng xuống bàn tay Trâm thờ ơ đặt trên bàn. Nhưng ngón tay nàng lượn lờ di động rồi im lìm chết ngất trong hơi ấm nồng nàn của má môi Minh.

- Em tội lỗi vô cùng, phải không Trâm. Đáng lẽ em không nên như thế. Tại sao em dám yêu cô, sao em lại làm thế…

Môi Minh nóng bỏng trong bàn tay trái của nàng:

- Cô không biết, không hiểu đến thế nào đâu. Suốt đêm những ngày tháng ấy, cô nghi ngờ em. Cô nói đi, Trâm nói đi, bảo em phải làm gì cho cô hiểu.

Bàn tay phải Trâm vươn qua mặt bàn, những ngón buồn thon nhỏ luồn nhẹ trong tóc Minh, và nàng thèm cúi khóc trên rừng đêm u uất đó.

- Thôi em, đừng nói gì, đừng nói gì nữa hết.

Bàn tay Trâm vỗ về nhè nhẹ chậm và buồn xuống vai Minh như xoa vuốt dịu dàng vào khoảng trũng đau nhức của vết thương mình. Rồi bàn tay nằm an nghị bình yên ở đó. Như đầu Minh đằm thắm an nghĩ trên cánh tay Trâm buông duỗi rã rời. Gió phập phồng len qua bức màn cửa. Tiếng còi xe vẳng lên từ ngoài đường như điệu kèn lạ của một thế giới nào xa tăm tắp. Chiều đi mau theo những bước chân vội vàng trên khoảng đường phố nhỏ. Bỗng nhiên Trâm chợt mong mỏi lạ lùng một người quen nào đó đẩy cửa bước vào nhận ra Trâm, ra Minh, mang tiếng xôn xao đầu tiên về ném vào dư luận đang gầm gừ săn đuổi. Nhưng không gian đồng lõa bao dung buông màn quanh hai người, và Trâm nghe rõ tiếng mình kêu thầm vô nghĩa: tình yêu ơi, vai ơi, môi ơi, mắt ơi, Minh ơi. Và Trâm chìm dần, chìm dần trong sự biến trôi lặng lẽ của đời sống có thực bên ngoài. Chỉ còn mắt Minh như đang khóc trên bàn tay Trâm. Chỉ còn môi Minh đốt cháy dần từng bó đuốc cảm giác, thắp sáng những miền xương da cô quạnh giá tuyết từ mùa đông hiu hắt đầu đời. Khuôn mặt Minh bỗng nhẹ nhàng xê dịch trên tay nàng. Bốn mắt ôm nhau trong thoáng nhìn rã tan trời đất. Minh cười bằng tia nắng yếu sau mùa gió bão:

- Em sợ mất cô, nhiều lúc em cảm thấy mình bé bỏng hẳn đi và em sợ mất cô, Trâm ơi.

Trâm nói nhỏ cho mình:

- Em không mất tôi. Nhưng rồi tôi sẽ mất em. Mất tất cả tương lai, những điều kiện sống. Mất hết, mất hết nhưng có em và hiện tại.

Mắt nàng sáng lên nhìn ra ngoài phố và nàng tự nhiên cười. Cười những buổi họp hội đồng giáo sư hai hàng người gỗ đối đáp nhau bằng ngôn ngữ đá. Cười vẻ trịnh trọng hài hước của những hình múa rối trên một sân khấu trơ lì quen thuộc. Cười những lời cảnh cáo, khen chê, đua nịnh, mỉa mai, hiềm khích toa rập ở đời sống đó. Trâm bỗng mong mỏi một cơ hội để chống đối phản kháng, để buông rời tức khắc những cành gỗ mục, những thềm nhà hư, những cái mốc hỏng mà thiên hạ đang chen chúc nhau bám víu và tưởng nàng cũng nôn nao giành chỗ. Nhưng tôi sẽ không cho các người đủ bằng chứng lật tôi ra khỏi hàng ngũ. Tôi chống đối lầm lì và rút lui lặng yên. Cho các người thợ săn giăng hoài một cái bẫy không bao giờ bắt nổi thú. Rồi tôi sẽ chạy thoát với vết thương tự tạo. Săn đuổi rình rập tôi, các người quên rằng tất cả đều ở trong móng vuốt định mệnh cùng dãy dụa trong một tấm lưới đời rộng lớn.

- Trâm ơi.

- Gì Minh.

- Cô hiểu không.

- Thế nào.

- Em…

- Thôi đừng nói, đừng nói.

Trâm nhắm mắt nói thầm, em yêu tôi, thôi đừng nói, một triệu lần như thế tôi đối với em, nhưng đừng nói đừng nói… chúng mình câm đi, đừng nói với nhau.

Trời tối hẳn khi hai người ra khỏi nhà hàng. Sắp rời hai ngã, không ai muốn bỏ về trước cho người kia chới với trông theo. Thôi em quay mặt và đi đi, như nhìn thấy xác chết. Trâm nói với Minh giữa ngã ba đường và gọi taxi về khi bóng Minh thu nhỏ chênh vênh đầu con phố dốc. Xe qua những cửa hàng lấp loáng đèn mầu. Trâm lịm cười với tiếng hát Paul Anka: I love you so but I still know it was crazy love.

Crazy lovẹ Gió lạnh đầu đêm vuốt mặt TRâm nghiêng bên cửa kính xe. Nàng bỗng thèm đốt một điếu Salem và mớm khói lên đôi môi Minh hồng ướt não nùng.

[giavui]

Chương 9
Trong đám đông, họ nhận ra nhau và ngẩn ngơ nhìn nhau. Một thoáng. Một thoáng đủ cho những lời câm vang vọng trong mắt nhìn chỉ thấy bóng hình nhau dưới vực thẳm những đêm dài mất ngủ. Một thoáng khơi dậy trong lòng nhau những êm đềm khuất xé vào một góc đời âm u từ ngày vắng mặt, tiếng gọi nửa vời im bặt bỗng cuồng dại cất lên đâu đó trong tâm tư, xô đẩy vùng thiên hạ lô nhô xung quanh đi chỗ khác. Hành khách ra vào chen lấn phút đó như lảo đảo chìm xuống một khung cảnh một thế giới nào xa lạ khác, không chút liên lạc tham dự nào vào đời sống đang bất ngờ bùng cháy lại của hai người vừa nhận ra nhau, không phải giữa đám đông, mà trong đáy lòng mình tưởng đã rã rời vắng lạnh. Tiếng người cười nói, dặn dò ríu rít lao xao như từ một phố phường xa xôi huyên náo nào vọng về lay động giấc ngủ đang bình yên của những người dìu nhau vào mộng. Ánh sáng trắng nhạt của buổi sáng mù sương hắt lên từng khuôn cửa kính lắng đọng hơi ấm, phảng phất từng khuôn mặt não nề chán ngán của một thời gian xe dịch bồi hồi. Kim đồng hồ trên vách chỉ đúng bảy giờ sáng. Nhân viên hàng không gọi vào ghi vé và Trâm chợt tỉnh nhìn lên thấy thời khắc hiện hình trên mặt đồng hồ vô trị Lối vào phòng trong vướng đầy những hành lý và người ra kẻ vào tấp nập. Bây giờ họ vẫn nhìn thấy nhau, chỉ còn cách xa nhau bằng hai người khác đứng chờ ghi vé chắn ngang trước mặt. Nàng chen tới một bước và nhận thấy mình lần đầu tiên liều lĩnh công khai, mặc cảm tội lỗi và niềm rung động sung sướng bắt lên cùng một lúc đầu môi mấp máy:

- Minh!

Minh lách mình qua những người hành khách ngăn trở và hai người đứng sát vào nhau giữa một vùng hương hơi ấm áp. Cảm tưởng bị bao vây và liều chết làm Trâm muốn ngạt thở trong một rung động bàng hoàng quay cuồng kỳ dị. Nàng nhìn lâu vào khuôn mặt còn ngái ngủ, xanh xao trắng lạnh như ướp sương của Minh và muốn hỏi đêm qua sao em không ngủ. Nàng thoáng thấy khuôn mặt Hải lẫn trong đám đông, mỉm cười gọi Hải. Nhưng Hải đứng yên ở góc phòng lơ đãng nhìn lên bảng ghi giờ những chuyến bay, nhường không gian đồng lõa cho hai người chuyện trò bằng mắt.

Mùi thơm quen thuộc ở ngực áo len Minh phả lên mặt Trâm, tiếng nàng nhỏ như lời bông lau run trong gió lạnh:

- Không ngờ Minh đến tiễn tôi.

Minh cười cho một phần đời thơ ấu của Trâm trôi về trên đôi môi đỏ. Tự nhiên Trâm cảm thấy mình như bé bỏng và thơ dại trước mắt Minh lúc đó, lòng nhẹ nhàng trong sạch với những cảm giác ngây ngất đầu đời con gái, bao nhiêu ray rout đớn đau đẩy nàng vào chuyến đi không vui thú bỗng chốc tiêu tan, và nàng muốn trở về nhà nàng ngay lúc đó, về với khoảng trống thường xuyên của đời sống tàn tạ, và tìm cách rủ Minh cùng về với mình… Để làm gì, đi đến đâu, Trâm không biết. Nhưng nàng không chạy trốn nữa. Miền lửa cháy không ở trong ngôi nhà lạnh lẽo hoang vu đó, không ở trong những lần chờ mong gặp gỡ, mà ở ngay trong đầu óc điên cuồng nàng đang mang theo. Nàng nhìn lại Minh bằng những ý nghĩ đó và bâng khuâng chớp mắt cho những cánh hoa đêm u tối lả tả rụng xuống trong hồn trầm trầm nhạc điệu.

Trâm nhìn xuống. Minh dúi nhẹ vào tay nàng bó hoa và gói giấy nhỏ màu xanh. Một thoáng rung động nhẹ nhàng trườn khắp người và từng ngón tay nàng run ray lẫn vào những cánh hoa rực rỡ.

- Gì đấy, Minh.

- Khoan, bao giờ lên xe rồi cô mở ra xem, nhé!

- Cô…

- Hoa này ở đâu.

- Hái.

- Trộm?

- Không, xin trong vườn.

- Láo.

- Thật mà, nói gì cũng không tin, hỏi thằng Hải xem.

- Ai bảo nói dối quen đi, nói thật cũng không ai thèm tin nữa. Hải, hoa ở đâu đây.

Hải lừng khừng đến rút bao thuốc trong ngực áo Minh châm một điếu.

- Của bọn nầy hái trộm lúc năm giờ sáng.

- Chưa thấy hoa này bao giờ, hoa quí, ai mất sẽ nhận ran gay, hai người thủ phạm, tôi đồng lõa hưởng của phi nghĩa. Minh hại tôi nhé.

- Cô hại em. Vì cô em mới gian, biết đâu có ngày giết người nữa.

- Nói thử xem ai nào?

- Những người trong danh sách riêng của cô.

- Nếu tình trạng cứ kéo dài, có lúc tôi cũng tập giết người.

Trâm nhìn vào đường cổ trắng noon của Minh và nghĩ: có ngày tôi cũng sẽ giết người, giết em. Nhưng nàng chỉ lướt nhẹ môi trên những cánh hoa:

- Minh ơi.

- Sao cô.

- Làm sao cho hoa đừng tàn.

- Làm sao được, tàn nhưng còn đó, miễn cô còn giữ lại được.

- Giữ mãi để một ngày kia xem lại không tìm thấy những màu sắc này nữa. Rồi không còn sắc còn hương còn gì nữa.

- Còn kỷ niệm.

- Ừ, thì gắng sống với kỷ niệm và một ngày chết vì những vết thương kỷ niệm đó. Nếu em đừng cho tôi…

Người thư ký quen gọi Trâm lại ghe vé hành lý:

- Cô đi một mình?

- Vẫn như thường lệ.

- Còn người kia?

- Không, chỉ đi tiễn, học trò của tôi đấy.

- Người ở trọ trong nhà cô?

- Vâng sao anh biết?

- Thiên hạ nói.

Trâm thoáng cau mặt, bỏ vé vào ví trở lại chỗ Minh đứng.

- Gì vậy cô?

- Không, không có gì cả.

Nàng muốn nói thiên hạ xôn xao rồi đó Minh. Nhưng Trâm hất đầu, nhìn thoáng qua những khuôn mặt quen trong đám hành khách, thấy họ chào mình và không tỏ vẻ chào lại, nàng đẩy nhẹ vai Minh vào phòng đợi. Hành lang sạch và vắng. Hàng ghế mây bỏ trống. Trâm ngồi xuống divan cạnh Minh, cách một quãng. Hải ngồi một ghế khác lơ đãng nhìn lên những bức hình thắng cảnh thế giới mời gọi phiêu du treo trên tường. Trời lạnh buốt, hơi gió từ ngoài cửa thốc vào suốt hành lang lạnh buốt, hai người nhìn nhau rùng mình.

- Kéo tay áo xuống, trời lạnh đó Minh.

Trâm nghiêng người kéo tay áo xắn cao của Minh xuống.

- Sáng nay Minh bỏ học giờ đầu.

- Bỏ luôn cả buổi sáng.

Trâm nhìn mái tóc bơ phờ và khuôn mặt xanh xao của Minh:

- Minh cứ bỏ học luôn, tôi không muốn thế.

Có nỗi gì già cỗi chán chường trong giọng Trâm lúc đó, nàng khoác lại cái khăn san trễ xuống vai, những ngón tay chợt dừng lại ở đường viền ren lóng lánh. "Mình cố giữ lại vẻ hồn nhiên trẻ dại và bình dị trong sạch ở tâm hồn trong khi bề ngoài đã hằn đọng những chứng tích kiểu cách mệt mỏi úa tàn rồi sao". Tự nhiên nàng cảm thấy trống rỗng khô khan lạ lùng, và cơn rung động bàng hoàng phút trước chỉ ánh lên như một tàn lửa mong manh rồi vội vàng lịm tắt. Nàng nhìn qua Minh buồn buồn ngó xuống sàn gạch hoa và tự hỏi thứ tình cảm thông tên nhóm lên trong lòng mình vì Minh bao lâu nay là tự nhiên hay giả tạo, có thật hay chỉ là ảo tưởng. Hay trong những lúc chơ vơ không còn tin tưởng vào đâu, Trâm nghĩ đến tình cảm đó như một điểm tựa ngậm ngùi làm ga tạm cho một chuyến tàu phiêu lưu không biết bao giờ ngừng nghỉ. Hay cảm giác hao hụt chới với của nàng ngày Minh đi chỉ la nỗi tiếc nuốn với quãng đời hồn nhiên thơ dại đã vĩnh viễn mất đi trong đời mình. Nàng thích gì ở Minh, nếu có câu hỏi, nàng sẽ không trả lời đúng đước. Trâm có thể dửng dưng với những điều thật quan trọng lớn lao nhưng lại yêu ghét vô cùng những điều bất ngờ nhỏ nhặt. Với Minh là thế. Một thoáng nào đó nung nấu thương yêu. Rồi một thoáng nào đó tưởng như mình lầm lẫn và chán nản. Có lúc Trâm nhận ra tình cảm mình thay đổi tùy thuộc đối tượng, theo một cử chỉ, một tiếng nói, một dáng dấp nào đó. Nhưng nàng cũng tự hiểu trong sâu kín, tâm hồn mình mong mỏi một cái gì bền vững, thiết tha, và một ngày nào đó tìm ra, tình cảm bất biến đó sẽ là khổ đau dằng dặc suốt đời. Suốt đời với một cơn đam mê vô vọng.

- Đến giờ rồi, sao xe chưa đi.

Giọng Minh trách móc hờn dỗi:

- Cô gấp đi lắm sao.

Bỗng dưng Trâm thèm làm khổ một người nào:

- Ừ, ngồi mãi, chán quá. Hôm nay thứ sáu, chắc là anh chàng Tuấn lái máy bay.

Minh châm một điếu thuốc đặt lên môi và húng hắng họ Trâm lờ đi như không thấy Minh đưa tay lên nén ngực như đỡ lại một cái gì tan rã trong đó. Một lúc rồi Minh châm tiếp điếu thứ hai.

- Minh đừng hút nữa.

Tiếng Hải:

- Thôi đi mày, ho suốt cả đêm qua mà hút hết bao này đến bao khác. Cô bảo nó cũng không nghe sao. Nó bây giờ sao ấy. Em chịu.

Gió thổi tạt chéo khăn quàng của Trâm xuống vai, nàng trao bó hoa hồng lớn cho Minh cầm hộ. Sửa khăn xong, Minh trao bó hoa cho Trâm. Bàn tay hai người chạm nhẹ vào nhau và nàng cảm thấy mơ hồ như từ một ngày nào xa xôi đã mất, những ngón tay Minh vội vàng dịu nhẹ quấn lấy ngón tay mình.

Nhân viên của hãng máy bay mời hành khách lên xe.

- Bao giờ cô về?

- Thứ ba, hay thứ sau.

- Mỗi lầm đi đưa cô, tưởng như cô không về nữa. Có một ngày nào đó em ra đón mà không thấy cô trở về nữa.

- Lúc nào không ai chờ, tôi sẽ không về nữa.

- Cô bỏ nhà cho ai?

- Không ai cả, con bé ở tôi cho nghỉ những ngày đi vắng.

- Nếu ai thù hằn đốt cháy nhà?

- Xem như nhà cháy rồi Minh ạ, cháy từ ngày Minh đi, và tôi từ đó ở giữa đám tro tàn.

Mắt Trâm ôm kín khuôn mặt Minh lần cuối, rồi nàng lẳng lặng r axe. Qua cửa kính, bàn tay Minh vẫy nhẹ trong nắng Đà- Lạt vừa lên. Xe chạy và nụ cười buồn của Minh rơi vào khoảng không phía sau như cánh hoa lạc loài trong một mùa xuân quá khứ.

Xe lên đến đèo Prenn, Trâm đọc hết bức thư bốn trang dài của MInh để lẫn vào hộp kẹo nhỏ. Nàng đọc đi đọc lại không biết bao nhiêu lần đoạn cuối cùng không ngờ:

"Mai cô đi rồi để lại em những lo lắng không nguôi, đầu óc trống rỗng, ý nghĩ khô khan, chữ nghĩa thiếu hụt. Biết lấy gì viết để cô hiểu và tin em yêu cô, yêu cuồng dại, yêu tha thiết, yêu với niềm lo sợ mất cô yêu bất chấp cả mấy thằng giáo sư trù mạt, yêu say mê, yêu liều lĩnh đến cùng. Mai cô đi rồi, để lại em với bao điều hối hận dày vò, tự trách đã si mê cuồng dại, đặt tình yêu không đúng chỗ, trout đã trèo cao. Vì dù sao, dù sao cô còn trẻ đẹp quí phái biết bao người âm thầm hay bộc lộ tình cảm đối với cộ Tỉ phú, giáo sư đại học, phi công, bạn đồng nghiệp hiện tại và còn nhiều, nhiều lắm… Còn em, một học trò, mà tàn ác nhất là học trò trường cô dạy, hai bàn tay trắng không biết đếm tiền, chỉ biết đánh lộn, đánh vỡ hết những gì làm mình thất vọng khổ đau, với vòng tay học trò không bao giờ ôm giữa nổi đời cô".

Người hành khách ngồi cạnh tò mò nhìn sang. Trâm xếp thư bỏ vào ví, thẫn thờ nhìn xuống thung lũng vàng úa dưới chân đèo. Lá cây ngàn biếc lục rạng rỡ chiếu lên nền da trời xanh thoảng nhạt mơ hồ. Nỗi buồn dịu nhẹ âm thầm bỗng trào lên hai mắt Trâm, những giọt nước ấm chảy dài xuống má môi như có ai đang âm thầm cúi xuống khóc trên mặt nàng. Lũng sâu như quay tít dưới con đường xe chạy. Một khắc Trâm bỗng điên cuồng muốn lao mình xuống đó, chạy như bay biến về thành phố tìm lại Minh. Và ôm Minh trong taỵ Cho nụ cười nước mắt mái tóc hương hơi quyện lẫn vào nhau. Cho đời sống chấm dứt bình yên giây phút. Rồi sau đó, mội điều xảy ra sao, không cần nữa. Cho Minh hiểu lòng một người đàn bà cô đơn, tình yêu còn mãnh liệt gấp trăm nghìn lần tình yêu của một người con trai vừa mới lớn. Nhưng chuyến xe vượt đèo vun vút lao đi và Trâm ngồi bất động như tượng đá, trong những cảm giác dạt dào nung nấu, cho Đà- Lạt lùi dần, mất hút phía sau, lẫn vào màu xanh trùng điệp của núi đồi ký ức mê thiếp.

Máy bay rời phi trường mười lăm phút sau khi xe hãng về đến Liên- Khương. Trâm đi lướt qua những khuôn mặt quen trong đám hành khách không chào hỏi, chập choạng bước vào mau đỏ chói của vùng trời lảo đảo trong hồn. Nàng lên thang, vào máy bay, chọn chỗ khuất và riêng gần sau đuôi, ngồi xuống. Người chiêu đã viên buộc dây nịt bụng cho nàng. Hắn hỏi gì nàng không nghe, cũng không hỏi và đáp lại. Một bón người cao lớn dừng lại ở hàng ghế nàng ngồi, dừng một thoáng rồi đi thẳng về phía đầu máy. Tiếng cánh cửa nhẹ nhàng đóng lại. Động cơ nổ ầm ầm. Rồi nàng như bay bổng trong khoảng âm thanh và tốc độ, giữa cơn sốt hâm hấp bàng hoàng se sắt. Giờ này chắc Minh lang thang trên con đường nào đó, đang nghĩ đến mình. Chắc Minh đang nhớ mình như mình nhớ Minh. Ý nghĩ thoáng đến gợi lại khuôn mặt trẻ con ngớ ngẩn của Minh giữa đám hành khách. Hai con mắt hoe đỏ ngày đi, cánh tay ôm liều lĩnh buổi sáng trở về. Minh yêu mình thật sao, trời ơi trời ơi, tôi sẽ làm gì được cho em, cho tôi, cho đời sống chúng mình, không không… Một lần nàng hỏi Minh trống không: bắt đầu từ bao giờ, Minh cười: từ đêm giao thừa… Những câu đối thoại trống không đồng lõa. Trâm cũng từ hỏi mình từ bao giờ. Không biết. Tình yêu thường đến thường đi trong đời người như một chiếc bóng, xuất hiện dưới nhiều khuôn mặt khác nhau, nhưng cũng bềnh bồng bất định như nhau. Trâm không biết từ lúc nào, Minh đối với nàng và nàng đối với Minh. Những mảnh ký ức rạc rời không thể là những bằng chứng xác thực. Nhất là nàng không còn tin tưởng nữa ở tình yêu. Tình yêu đã chết theo một thời đại vàng son nào đó. Chỉ còn lại những danh từ và nhãn hiệu. Gán ghép cho nhau những ảo tưởng, bám vúi vào đó mà đòi hỏi phỉnh phờ nhau. Nhưng giữa em với tôi không phải thế. Cũng không là gì cả. Một niềm hoan lạc xa xăm hay nỗi đớn đau đằm thắm như một điệu nhạc kỳ diệu trỗi lên một thoáng trong đời người rồi lịm tắt. Cái váng nổi xao động của tâm hồn cô độc im lìm. Đám cháy tan hoang giữa một mùa đông khô khan thê thảm. Hay những níu kéo vội vàng tuyệt vọng về tuổi trẻ đã đi qua vĩnh viễn trong đời. Tôi không muốn giải thích về em. Tôi chỉ cần nhớ. Những kỷ niệm nhỏ trong ngôi nhà ốc đảo đó. Những dấu hiệu này phát khởi đam mệ Khi mắt nhìn ngại ngùng trốn tránh, cảm giác cháy sém hai bàn tay âm thầm giao nối trong khuya, tàn thuốc dính son hồng của tôi, em giữ trên bàn học… Điều cảm thấy bằng trái tim không bao giờ có thể giải thích trung thực cho nhau. Cho nên trong yên lặng bồi hồi, tâm trí tôi căng tròn kỷ niệm. Tôi sống với em hình ảnh, và ngăn cách cuộc đời như những thách đố thừa.

Máy bay đáp xuống phi trường im vắng. Nha- Trang. Khuôn mặt đời quen thuộc đã biến thành người lạ. Xuống máy bay, đi nhanh qua khoảng sân rộng, Trâm bỗng tự hỏi mình về đây làm gì. Không mục đích. Về đâu, đi đâu cũng không còn cứ điểm, nguyên dọ Thế mà hôm Minh hỏi vì sao lại phải bỏ Đà- Lạt trong mấy hôm, Trâm nói, mỗi lần cảm thấy tuyệt vọng, tôi lại bỏ đi… Tuyệt vọng điều gì, chính Trâm cũng không rõ. Nhưng nàng tuyệt vọng thật, và cường độ chán nản chới với tăng dần theo thời gian, ngập lụt tâm hồn, như một vết dầu loang thấm ướt những tháng ngày đáng lẽ phải rộn ràng tươi thắm trở lại. Nghĩ đến Minh, nàng lại cảm thấy tuyện vọng, dù Trâm không hề khát khao, mong ước hay đợi chờ một điều gì ở cuối con đường phiêu lưu tình cảm đó. Tình yêu, nếu có, của em, vẽ ra khoảng cách của trăng sao, của đất trời, giữa hai người ở hai cực muôn trùng của trái đất. Tôi khoắc khoải trong một ám ảnh tuyệt đối không thể chiếm đoạt. Điều không thể được đó lay chuyển những dự phóng tương lai đang mờ mờ giăng như sươngmưa ở chân trời ảo vọng. Tôi mỏi mệt nhìn thấy cái tuyệt đỉnh không bao giờ vượt tới, cái vô cùng cao rộng đối diện suốt đời người không một lần được ôm trọn trong taỵ Chính em gợi nên niềm tuyệt vọng ngán ngao vô lý đó. Vì thế tôi tạo dựng thiên đường tâm tưởng cho hình ảnh em về yên giấc ngủ đó. Em đánh thức đời sống tôi, từ một cơn mê thiếp rã rời, một giấc ngủ dập vùi tri giác đến những đớn đau, hờn tủi, xót xa, đến những băng khoăn, vang động trong hư vô tiềm thức. Tôi tỉnh dậy giữa niềm mất mát lớn lao, được đớn đau, theo định luật muôn đời của con người ý thức là dự phần thống khổ, dù với nguyên nhân nào, vào sóng biển mênh mông của người đời. Tôi cũng cảm thấy điều em không thể hiểu vì sao; em là người duy nhất trong suốt đời tôi, cho tôi niềm đau đớn kỳ diệu đó. Em không hiểu. Không ai hiểu. Và suốt đời tôi độc thoại dưới một vùng trời tâm thức lạnh lẽo này.

- Trâm.

Trâm nhìn lên người vừa đến bên cạnh:

- Anh Tuấn.

- Lúc nãy, Trâm cố ý lơ anh?

Nhớ ra cái bóng ban nãy là Tuấn, nhưng Trâm làm như mình có ý định quyết liệt với Tuấn:

- Vâng, Trâm không muốn gặp anh nữa, không muốn gặp một người nào, vì…

Ngần ngại một giây, rồi Trâm cúi mặt nói liều:

- Vì Trâm… fiancer rồi.

Tuấn đứng dừng lại trên thềm, giữa đám đông hành khách:

- Trâm đùa anh đấy à.

- Thật, anh Lam không nói với anh sao?

Trán Tuấn thoáng cau lại dưới viền mũ lưỡi trai láng bóng:

- Vô lý quá, ai vậy?

Trâm nói dối như thật:

- Có lý lắm chứ, vì người đó là người yêu. Thôi đừng hỏi thêm, không chức tước địa vị điều kiện gì cả, một người yêu thế là đủ, anh tránh lối cho khách đi chứ.

Cánh tay Tuấn buông thỏng xuống, lòng Trâm cũng hắt lên tiếng thở dài mỏi mệt, nhưng nàng còn cứng với Tuấn một câu cuối cùng:

- Rồi anh lại mở cuộc tuyển lựa tài tử trong đám hành khách đó, khó gì.

Rồi Trâm nhìn Tuấn một cái thật nhanh, mỉm cười lạnh nhạt, đi lướt qua mặt chàng. Ra đến sân trước, Trâm còn cảm thấy Tuấn vẫn đứng yên chỗ cũ nhìn theo. Nàng bỗng nhiên tần ngần dừng lại, "sao mình không yêu Tuấn." Quần dạ màu xanh thẫm, áo chemise trắng nuột nàn, viền mũ che khuất nửa vầng trán rộng và cái nhìn đăm đắm dịu dàng, thu hút, bây giờ Tuấn đứng dưới cánh máy bay, sắp sửa bắt đầu một chuyến đi trong trăm ngàn lần di chuyển khác. Những gặp gỡ phân ly khác. Những đam mê và từ chối khác. Những vui buồn luân phiên trên một mặt đời xa cách khác. Cho đến một ngày gặp lại tình cờ, chàng sẽ không nhìn ra Trâm nữa. Một thoáng trách móc lạnh lùng sẽ vờn lên hai cặp mắt xa lạ nhìn nhau. Rồi anh sẽ bỏ quên trong trí nhớ như một đám mây chiều qua dưới cánh bay, còn gì…

Buổi chiều nằm trên bãi biển, nghe bọt sóng tan lao xao, nhìn vòm trời mênh mông trên biển, Trâm bâng khuâng tự hỏi mình đi tìm gì trên những chuyến đổi dời, tìm gì mải mê ở những trạm nghỉ của cuộc hành trình vô vọng cho tốc độ đam mê từ đầu dốc hiện tại này tuột thẳng xuống đáy vực tương lai. Tôi tìm gì trên mắt môi em thương nhớ không lời, hình ảnh nửa đời tan rã hôm naỵ Can đảm đương đầu với những biến cố tự tạo để băng mình chạy trốn trước tiếng kêu vừa chớm của lòng mình. Tôi ngồi bờ biển này trông lên và những ý nghĩ về em hiện hình hàng hà sa số như vầng sao chiều trên vùng trời hoàng hôn yên nghỉ đó. Những băn khoăn ray rout vọng âm vào tiếng sóng vỗ bờ. Mình sẽ làm gì được cho nhau. Em đem gì che lấp khoảng trống mịt mù của đời sống tôi hay em sẽ ép, sẽ vắt khô trong tâm não tôi chút tin tưởng tôi nâng niu thầm kín. Hay em sẽ tàn phá vùng an nghỉ cuối cùng cho trái tim mỏi mệt dập vùi theo ảo tưởng bềnh bồng trôi nổi. Cho nên sau ba hôm như một tháng lưu đày, Trâm trở về Đà- Lạt. Trở về Đà- Lạt với Minh, như con thú dữ bị thương kiệt sức trở mình phủ phục trước người săn đuổi.

Trâm vừa xuống xe, con bé ở đã chạy ùa lại: cô ơi, cô ơi, anh ấy đợi cô cả buổi chiều. Ai, Trâm ngơ ngác hỏi. Con bé kéo tay nàng lôi bừa đi. Anh Minh chứ còn ai. Anh ấy ngồi trong kia. Trâm dứt tay con bé, ném cả hành lý cho nó rồi đi mau về quán cà phệ Trong khung cửa đen, Minh đứng im sửng từ bao giờ. Điếu thuốc trong tay rơi xuống đất. Trâm dừng lại. Niềm vui trào vỡ lên, hai người lao đao cùng bước tới.

- Minh mặc áo len mới đấy à.

- Mới tậu. Vì cô bảo thích áo len đen.

- Nhưng ai chọn áo cho em.

- Em.

- Không phải. Đàn bà con gái mới chọn nổi áo này.

- Chịu cộ Bà bác mua giùm.

Chỉ ba hôm vắng mặt. Minh hoàn toàn thay đổi. Từ đứa bé đến con trai. Từ con trâi đến đàn ông. Già dặn Đỏm dáng. Và thành thạo trong cách hiên diện trước mặt đàn bà.

- Có quà cho Minh.

Trâm mở ví dúi vào tay Minh chiếc hộp nhỏ màu hồng. Nụ cười căng tròn môi má người con trai.

- Minh ngồi trong đó bao lâu.

- Từ hai giờ chiều.

- Chờ ba giờ. Sao em làm như vậy.

- Đến ngồi chờ xe về. Ở nhà sốt ruột không chịu được. Cứ tưởng xô đọc thư rồi không về.

"Yêu thây kệ mấy thằng giáo sư trù mạc". Trâm nhớ hết bức thư nàng đọc thuộc trong mấy ngày đi xa và bỗng thấy Minh lớn hẳn lên trong một vẻ liều lĩnh và thản nhiên đến một thái độ quyết liệt, một dự định táo bạo nào đó. Vẻ tươi vui tinh nghịch mất dấu trên khuôn mặt buồn rầu trầm tĩnh và đắm say nồng nhiệt. Điều gì đã biến đổi Minh trong những ngày mình đi vắng. Trâm vừa sung sướng vừa sợ hãi nhận thấy mình bé bỏng hẳn đi và Minh bắt đầu có những uy quyền tinh thần đối với nàng.

- Giờ mình về nhà Hải chứ. Tôi đưa Minh về.

- Không. Về nhà cộ Ăn cơm với cô và ở lại cho đến tối lúc nào em thấy cần về đằng thằng Hải thì về.

- Nếu tôi không bằng lòng như vậy?

- Cô không bằng lòng nhưng cô cũng muốn vậy.

- Tự tin thế. Tôi không cần gì Minh mà.

- Cái gì đây.

Minh đưa cái hộp quà lên mặt Trâm rồi bỏ vào ngực áo len.

- Tặng vật không phải là bằng chứng…

Bằng chứng của cái gì, Trâm hoảng hốt tự hỏi. Trong lòng nàng, bờ đê bỗng vỡ ra và sóng nước ào xuống.

- Gọi taxi đi Minh.

Giọng Trâm chỉ còn là một tự thú buồn rầu. Cánh tay nàng yếu lả như không còn nối liền vào thân thể nữa. Thân thể người đàn bà buông xuống nệm xe như rơi vào một khoảng không đầm ấm. Trâm không muốn nói gì nữa, không nghĩ gì nữa, nhưng tiếng nàng bật lên:

- Minh ngồi sau này đi.

Trâm ngồi giữa Minh và con bé, ở ghế trước là chiếc valise, tự nhiên nàng rùng mình và tiếng Minh dịu dàng len vào cơn rung động bàng hoàng của nàng: cô lạnh sao? Nàng nhắm mắt trong mùi áo len thơm và ấm của Minh phảng phất. Không, tôi đang nghĩ mình cùng trở về nhà. Tiếng con bé ở. Sao cô đi lâu thế, con đi lang thang ngoài đường gặp anh Minh cũng đi lang thang. Cô đi lâu quá Trâm nói, mới có ba hôm. Tiếng Minh, lâu thật, thôi cô đừng đi bao giờ nữa. Trâm cười. Minh có ở với tôi nữa đâu, đi hay không cũng thế. Giọng Minh thấp xuống sau vai nàng, mỗi ngày không thấy cô nhưng cô có mặt trong thành phố này còn hơn là cứ ở một nơi nào không biết với những người nào không biết. Con bé ở luồn tay vào trong vạt áo Trâm. Những ngón tay nó xoa nhẹ lên đùi nàng. Con cũng nhớ cô quá đi, không biết tại sao vậy.

Trâm nhột nhạt hất tay nó ra, chỉ miệng mày thôi, ai nữa đâu mà cũng. Nó líu lo, mấy anh học trò lớn đó, đến hỏi thăm luôn. Ông Lưu cũng dừng xe trước nhà mấy lần không vào. Cả mấy ông thầy dòng sau tu viện cũng theo hỏi cô giáo đi rồi sao nhà bỏ trống. Con lang thang ngoài chợ chờ cô về, anh Minh cũng thế.

Qua khúc quanh xe lăn về một phía. Con bé ngã dúi vào Trâm, cả người Trâm đổ nghiêng lên cánh tay Minh, tiếng cười hinh hích của con bé nghe xa lắc. Nàng gượng dậy, Trâm choáng váng trong mùi thơm nồng ấm của ngực áo Minh va muốn khóc theo tiếng thở dài của buổi chiều cuối đời đìu hiu.

- Đừng sợ. Mình tao đây thôi có ai đâu. Ra mà ăn đi. Tối đừng sục sạo để cho tao ngủ nhé. Tao mất ngủ hoài. Bọn mày phá tao. Tạo sợ tiếng chân chúng mày trên trần nhà, sợ yên lặng, sợ bóng tối, sợ cả tao nữa. Thôi ra mà ăn đi. Tối tao để dành mấy khoanh chuối và bánh mì ở góc lò sưởi, ăn rồi chuồn đi, đừng làm ồn…

Trâm len lén đặt miếng fromage cạo thừa ra giữa sàn nhà gần chỗ con chuột nằm. Nó quay đuôi thụt lùi xa hơn, mắt dán vào miếng mồi một lúc rồi lẹ làng vụt tới gặm ngấu nghiến. Nàng ném tới một mẫu ruột bánh mì.

- Tao sắp có khách. Thôi đi đi. Bao giờ tao một mình, nhớ ra với tao.

- Cô nói với ai thế?

Trâm quay lại. Minh và Hải lên đến cầu thang từ lúc nào nàng không biết.

- Đói rồi sao đến sớm thế? Tôi nói một mình.

- Chưa đói, đến làm giùm cô.

- Giùm, phá thì có.

- Làm một mình, sao cô nấu nhiều món thế?

- Sinh nhật Minh mà. Không có sinh nhật, Minh không về ăn cơm lần nào nữa. Vào phòng đi, tôi xong việc rồi, chỉ còn rửa taỵ Minh xăn tay áo lên hột tí nào.

Hải chào Trâm rồi yên lặng rút vào phòng. Minh cúi xuống chỗ Trâm ngồi. Mùi thơm quen thuộc từ tóc và vai áo nàng phả lên. Bỗng nhiên Minh vu vơ hối hận, không hiểu vì lẽ gì, Trâm nhìn lên thật dịu dàng. Trong hai mắt nàng đằm thắm, chiều bỗng hoàng hôn. Nàng thoăn thoắt xuống lầu. Tiếng nước xối xả dưới bếp. Minh chợt nhớ buổi chiều trời mưa lất phất hai người rửa tay lẫn cho nhau wau khi giẫy cỏ ngoài vườn. Bao nhiêu năm tháng dài thăm thẳm trôi qua giữa hôm nay và ngày ấy. Cuộc biến động đã xảy đến trong tâm hồn và đời sống Minh. Những rung động ấm áp đầu tiên và cơn lửa bây giờ tàn phá. Minh tưởng bỏ đi là xong. Nhưng sự thật như Trâm nói, Minh đi mọi sự mới bắt đầu. Minh đã níu vào những lý lẽ chính đáng tốt đẹp để bỏ đi, muốn cho Trâm hiểu như vậy. Minh dối nàng, dối mình, cũng không hiểu và không cần hiểu tại sao. Con đường nào dễ đi, Minh chọn. Bỏ qua những rắn rối phiền phức. Sự trống không thừa thãi trong tâm hồn và đời sống cũng đã phiền phức rắc rối lắm rồi. Tính tình và tâm hồn Trâm, những cách thế của nàng đối với đời sống phức tạp, dày đặc và rối mù như một đám rừng dại. Minh muốn chiếm cứ vũ trụ tối bưng đó nhưng ngại khám phá những bí ẩn bên trong. Mệt mỏi chán chường và ngờ vực thường xuyên. Không làm gì thể xác cũng bần thần nặng nề bải hoải. Không lo nghĩ gì óc não cũng bưng bít tràn đầy. Chưa dựng xây gì đã thấy hết vẻ hoang tàn đổ vỡ. Cho nên không bao giờ cảm thấy thảnh thơi trong lười biếng, thoải mái trong vô tư, rảnh rỗi trong những giờ giấc buông thả. Không tra hỏi và suy luận, nhưng một lần Hải hỏi vì sao không ở nhà Trâm nữa, Minh nói ngay vì chán. Không hẳn Trâm, không hẳn sư quạnh hiu, không hẳn những ngày đều đặn chừng mực ở đó. Ít ra Minh đã sung sướng, sung sướng thật dễ dàng mà không mất mát hay băn khoăn gì cả. Nhưng sự sung sướng, dễ dãi, mãn nguyện đó, Minh cũng chán ngán. Như giữa những cuộc vui chơi mê say, giữa những hội hè huyên náo, bỗng cảm thấy rã rời ngao ngán. Rồi bỏ đi. Bỏ đi và nhớ. Nhớ và muốn trở về. Trở về lại muốn bỏ đi. Bỏ đi và trở về lần nữa, lần nữa. Cường độ chán nản dần tăng theo ngày tháng buông xuôi không cứu vãn nổi.

[giavui]

- Chân Minh làm sao thế?

Trâm trở lên nhìn vệt bẩn ở quần Minh gần đầu gối.

- Hình như chảy máu. Không sao.

- Đánh nhau nữa rồi phải không?

- Ngã xe, không tin hỏi thằng Hải xem.

- Xức thuốc cho Minh nhé?

Khi Trâm lấy thuốc và bông trở lại, Minh đã ngồi vào ghế, quần xắn cao lên đầu gối, chân duỗi dài. Trâm cúi xuống vết thương, vừa xoa nhẹ miếng bông nhúng thuốc lên đùi Minh vừa nghiêng đầu thổi nhè nhẹ. Cử chỉ dịu dàng và lòng thương âu yếm vô tư bỗng đuổi xa trong Trâm những dày vò mệt mỏi, những xao xuyến khát khao. Chỉ còn lại tình cảm dạt dào bao dung của người mẹ đón tiếp đứa con trai phung phá trở về. Và người chị ân cần săn sóc đứa em hoang đàng ngổ ngáo. Trâm buông miếng bông đẫm thuốc xuống, xoa nhẹ ngón tay buồn quanh vết thương và nhìn lên. Hai mắt Minh lúc đó như hai vệt sáng lờ mờ vừa cuồng dại vừa não nùng của tia nắng quái chiều hôm. Từng lũ sâu đen cồn cào dấy lên trong mạch máu, bện thành những dây chão mềm tẩm điện, quất suốt người Trâm và nàng lao đao nghe cơ thể của loài quỉ đói vặn mình rừng rực trong mình.

Trâm đứng vùng lên, nghe tiếng mình lạ lùng gọi hai người ngồi vào bàn ăn, và giọng Minh mang mang trong tiếng cười trầm ấm:

- Hải ơi, mày xem cô tao này, có đẹp không?

Bây giờ là thời khắc của buông trôi lãng đãng. Những vùng biên giới mất hút lính canh. Những ngón tay vặn mình ray rout quanh ly rượu luân hồi cạn vơi. Trong mắt Minh long lanh, Trâm thấy khuôn mặt mình chói lọi sáng ngời với nụ cười ngát thơm mùi rượu ấm. Bây giờ tôi đang đẹp. Quyến rủ nữa. Vẻ đẹp của ác quỉ sắp vươn mình phá phách điên cuồng để trả mối hận thù truyền kiếp. Bao nhiêu người lao xuống vuốt tôi. Bao nhiêu nước mắt trút đầy vào miệng cười ngạo nghễ và đói khát của con thú vờn mồi. Chiếc khăn choàng mỏng đen trên tóc Trâm trễ tràng rơi xuống bờ vai tròn kín. Xuống sàn nhà. Dưới chân Minh. Người con trai cúi xuống, bàn tay quờ quạng. Trâm bật một que diêm, búng nhanh qua cửa sổ, nhìn theo và cười. Chân nàng nhếch lên một tí, dậm xuống. Bàn tay em ở dưới bàn chân tôi. Trâm nghe tiếng la hét nỗi đau đớn chính mình nghiền nát giữa cơn say tràn ngập. Ánh đèn chập choạng trên cao. Những cành hoa lắc lự Bóng ba người in trên tường. Nàng chợt thấy mình bị bao vây giữa những lớp người chen lấn ùa vào dạ hội. Trâm tưởng mình xoay người rất tròn rất nhẹ rất êm quanh một cái trục thu hút vô hình, và biến thành trăm nghìn người đàn bà giống nhau, bay lên cao cho những chuỗi cười vỡ tan trút xuống. Bay xa dần những cánh tay chới với đưa lên. Mãi mãi cho đến khi đèn tắt, khi trục ngừng quay, khi nhạc đời thôi ngân tiếng, khi tôi không còn đẹp nữa, thể xác và tâm hồn.

Bữa ăn kéo dài cho đến khi đêm im vây phủ bốn bề. Hơi rượu rã mềm trong những cơ thể chín muồi dã dượi. Tâm hồn Trâm lắc lư theo một điệu nhạc jazz dồn dập xa xôi nào đang trào lên khắp miền cô đơn réo gọi. Bỗng nàng lắng nghe. Tiếng xe qua trước đường.

Xe ngừng trước nhà Chụ Tuân nhìn Trâm:

- Ông Lưu.

Hải nhìn Minh thật nhanh:

- Thế nào hắn cũng qua đây.

Trâm lắc đầu:

- Cam đoan là xừ ta không bao giờ vào nhà nầy nữa. Đến không tiép, gặp không chào, chẳng lẽ tìm gây hấn?

Minh buông đũa, châm thuốc hút.

- Cô cứ giảng hòa lại đi.

- Từ hôm tôi với cô Thư bàn kế hoạch xỉ vả hắn, thật không còn muốn nhìn mặt hắn nữa. Hắn tự tin và quá khích. Về tôi giáo, lập trường, thái độ, những hoạt động riêng nhưng đối với đàn bà cũng thế thì hỏng bét.

- Cô hiểu kỹ thế.

- Người khác cũng nói về hắn như vậy, đâu phải ý kiến riêng của tôi. Đàn ông bê tha đùa bỡn khó mà lâm nguya lúc gặp một người đàn bà, một mối tình, một cú sét. Còn như hắn, cái gì cũng cho là quan trọng hết, nhưng lại cứng va tỉnh trước đàn bà, đến lúc vướng phải một sợi dây thòng lọng nào đó. Chỉ mốt cái gút là sụp.

Hải cười thích chí:

- Cô gút đi là vừa.

- Tôi không có dây thòng lọng. Mà nếu có cũng không thể gút xù tạ Nguy hiểm lắm đó, sợi dây phản chủ đó có thể thắt cổ chính mình. Đàn bà con gái bây giờ thảm bại ở chỗ đó. Cứ tưởng quyến rủ người ta, chưa kịp khoái trá đã chết ngủm.

- Cô với cô Thư xỉ vả gì vậy?

- Mới thảo kế hoạch thôi, chưa hàng động, chuyện cũng chẳng ăn thua gì tôi, nhưng thấy Thư "xùng" quá, tôi cũng nổi máu anh hùng. Hắn tưởng đàn bà con gái nào hội ngộ hắn một phen cũng lăn đùng ra cảm mạo hết chăng. Hình như cô Thư gặp hắn hỏng xe giữa đường, thương tình cho quá giang về phố. Hôm sau hắn rao rằng Thư định quyến rủ hắn. Hắn còn tuyên bố bên Đại- học rằng các cô bên trường mê hắn chí chóe. Thế có chết người không.

Minh búng tróc tàn thuốc xuống sàn nhà:

- Trong số đó có cô.

Trâm dằn mạnh cái ly xuống bàn hét vào mặt Minh:

- Thôi đi.

Hải cười:

- Cô không tiếp, không chào, trục xuất hắn như vậy có thể bị hiểu là xoay không xong nên nỗi nổ.

- Lý luận nghe được đó, nhưng không đúng trong trường hợp này.

Minh cười gằn:

- Phải. Cô có nhiều trường hợp lắm. Tuân, qua mời ông Lưu sang giùm cô.

Trâm lầm lì bỏ bàn ăn ngồi sà xuống lò sưởi. Cả bọn kép ly chai qua theo. Minh trườn mình với chai Martini.

Trâm chặn lại:

- Thôi không uống nữa, say rồi.

Hay cặp mắt hầm hè tức tối nhìn nhau.

- Cứ ngồi tỉnh bơ nghe cô nói về họ sao. Lưu với liếc hoài.

- Ai bảo Minh, động đến là nói móc nói xéo. Sinh nhật của Minh, buổi tối vui của tôi cũng muốn phá hỏng. Đây, rượu đấy, uống say tít rồi về đằng nhà Hải mà đập phá.

Trâm đặt mạnh chai rượu xuống trước mặt Minh. Minh hất cái ly, vặn nút chai, cười trên cánh tay úp mặt:

- Hải, chốc nữa mày về một mình đi, tao ở lại, ở lại với cô tao.

Trâm ngồi im sững nhìn một lúc lâu vào chai rượu, đột nhiên thấy nhớ lạ lùng một cái gì đã mất. Chuyến xe bay vèo vào xa lộ. Những chiếc ghế chông chênh bốn cẳng lên trời của nhà hàng tàu nổi khoảng hai giờ sáng. Bờ sông đêm và sườn ghế đá ẩm sương. Những cánh hoa sứ rụng trên sân cỏ loáng thoáng vài con dế. Những đêm đi chơi khuya không về nhà trọ, ngủ luôn trong xe anh Lam. Tiếng nhạc bập bùng từ một phòng trà đóng kín. Đỉnh nhà thờ và vòm lá đêm reo baỵ Tiếng chuông chiều chủ nhật. Lối đi lát sỏi ngập lá vàng quanh sở thú. Con giả nhơn vừa thụt lùi vừa sồn sột gãi ngực trong chuồng. Vòm không gian thân mật và quen thuộc đó đã che chở nuôi dưỡng Trâm suốt dòng năm tháng một mình. Bây giờ Trâm bỗng nhớ và thèm trở về nhìn lại một lần tất cả. Cho tôi tìm thấy tôi trong mắt nhìn kẻ khác. Không ai nhìn tôi nữa nên tôi mất hút tôi rồi. Cho tôi gặp tôi trong phản ứng nồng nàn đột ngột của một người nào đó. Một người nào từ xa xôi đến, ở hẳn ngoài tiềm thức vọng động của tôi, xa ngoài cõi bờ ưu tư khép kín của tôi, không mang theo cùng những xôn xao đòi hỏi, những cám dỗ vội vàng, những lẫy hờn tủi cực. Không ai đến cả. Tôi gục xuống một mình giữa vực lửa réo sôi này. Vực lửa réo sôi dưới con dốc đời lạnh giá.

Bây giờ nó đấy. Môi nó ấp lên cánh taỵ Mũi giày nó nhọn vắt đen bóng và thon nhỏ. Thằng con trai nào cũng chỉ mang kiểu giày như nó. Nhiều thằng con trai khác cũng ngổ ngáo, lừ đừ, ngu ngơ, mệt mỏi, bê tha, liều lĩnh, phung phí và phẫn uất cái gì không biết như nó. Sao tôi thấy nó khác. Sao mũi giày nó cũng khác, như rình chực hất hung, chận lại hay đạp nát một cái gì. Cái gì tôi không biết, nhưng đau buốt với ý tưởng lờ mờ đó. Dưới ánh đèn sáng láng, qua cái nhìn bốc men, tôi thấy nó rõ ràng gần gũi vô cùng. Nó không đẹp. Không dễ thương. Không một đặc điểm nào hết. Nhưng một cái- gì- đó, cái- gì tôi không bao giờ níu giữ được dù đuổi bắt đến hết đời, cái- gì- đó mê hoặc tôi, đảo lộn tôi, biến cải tôi hoàn toàn. Hoàn toàn về ý nghĩ, suy tư, đời sống… Với nó, tôi vừa tìm gặp vừa mất tăm tôi. Nhưng điều khó hiểu và vô lý đó có thực. Có thực như tôi ngồi khoanh tay tượng đá đêm nay nhìn xuống nó.

Phòng mạch nhỏ hẹp đông đúc. Hai người chờ đến một giờ mới đến lượt Minh khám. Trâm lắng nghe những tiếng nói bên kia tấm vách mỏng. Chỉ có tiếng giày nhẹ nhàng xê dịch, và ống chích chạm xuống hộp sắt. Tiếng rì rầm thật nhỏ. Một lúc. Rồi cửa bật mở, Trâm xô ghế đứng lên.

- Thế nào Minh?

Mặt Minh đỏ hồng cúi xuống hai bàn tay lúng túng vân vê cái toa thuốc. Nụ cười lệch lạc trên nét mặt căng thẳng, Minh vò tay lên đầu tóc rối, cơn xao động mất thăng bằng đẩy dúi Minh về phía trước và Minh nói trong tiếng cười nghẹn tắc:

- Tên bác sĩ… mất dạy, hắn bảo không được thức đêm hút thuốc nữa. Sao lúc nãy hắn chào cô lịch sự thế. Quen à?

Có gì rạn nứt, ào ào đổ xuống trong hồn Trâm. Như máu chảy nhiều trên vết thương cho cơ thể yếu mòn ngã xuống, ngôn ngữ trơ tráo rút hết thăng bằng trong trí Trâm, hai tay lạnh ngắt và nàng bước lảo đảo xiêu đổ xuống con đường phố dốc. Nắng xoay vòng tròn trên những mái nhà xô giạt đổ nghiêng. Trâm đi mỗi lúc một nhanh. Dãy phố chạy lùi về phía sau và Trâm như đứng im bất động chết điếng ra đó. Tất cả lùi xa và lún sâu xuống cho mình nàng chênh vênh trên một bờ vực trong vòm trời tranh tối tranh sáng giữa bình yên và bão tố. Mù sương giăng mờ hai mắt nhìn chập choạng. Vừa đủ cho nàng trông thấy Minh thoắt xa mờ và lạc loài đi như ngã xuống một vực sâu trước mặt. Bàn tay buông xuôi. Những ngón trắng hồng rời rạc xa nhau duỗi xuống theo chiều dài thân thể. Trâm ngó xuống những ngón hồng hồng măng muốt mềm thon đó. Nhớ đến lời người thầy thuốc qua giọng cười thản nhiên của Minh. Nàng muốn soi thấy trong bàn tay ấy những ngõ ngách lù mù đời Minh giấu kín. Năm ngón đã điêu tàn phung phá. Năm ngón bàng hoàng thức tỉnh trong tay tôi, năm ngón chập chờn sóng bão tình yêu đang vào năm ngón tay tôi không lời ước hẹn.

Bằng phảng ứng cửa quái vật bị thương, nàng đi lùi lại một bước. Bọn người qua phố bỗng nhiên phá lên cười với nhau. Trâm lừ mắt vào khuôn mặt mình hiện lên một tấm kính nhà hàng lớn. Sao mày lại trân trối nhìn tao Trâm. Một mảng trời hư vỡ xuống. Nàng trôi trên một dòng sông đều đều chuyển động như nước mã chảy từ nồi gạo xuống thùng chứa. Và nàng nhìn lại Minh. Đôi môi hồng của người con trai hé cười trong một cơn say trơ tráo mê muội nào đó với mũi giày mờ bụi và những ô đá vuông hè phố. Áo Minh bỗng trắng ngát như một vầng mây nõn mùa hè giữa đỉnh trời xanh. Tại sao như thế, Minh ơi. Tại sao em như thế. Từ bao giờ. Trước ngày có tôi. Trong lúc còn tôi. Và bao giờ không còn tôi nữa. Sao em như thế. Sao tôi như thế. Sao sự sống của mỗi người lại bị thương và hài hước như thế.

Bên lề một ngã tư đường, hai người đứng song song nhau. Một người con gái áo trắng đi gần lại, mấp máy môi: cô ạ. Hai con mắt đen mở lớn trong vành nón che nghiêng. Cái nhìn xéo qua phía Minh trước khi mất hút. Trâm nhìn bốn phía. Nhiều cặp mắt đổ dồn lại nơi nàng đứng. Mái tóc xõa rối. Cái áo dài kẻ sọc nhiều màu. Và sự có mặt ngang nhiên của người con trai bên cạnh. Sao mình lại là cô giáo. Trâm gào lên bằng tiếng câm.

Nàng nhìn lên mặt Minh không hiểu vì sao mỉm cười và nỗi vui căng tròn hai gò má.

- Đi đâu cô?

- Mua thuốc cho Minh.

- Không chịu uống đâu.

- Tôi bắt Minh uống.

- Cách nào?

Trâm cười nguẩy đầu cho tóc cắt đôi khuôn mặt. Con mắt đen muồi hột nhãn còn lại nhìn lên. Mua thuốc xong, hai người còn đi quanh quẩn trên đường phố. Dần dần, rồi Trâm không còn cảm thấy gì cả. Những điều đã làm đã sống. Trâm tưởng là ghê gớm là tràn đầy khác thường liều lĩnh. Bây giờ tất cả vô nghĩa và rỗng tuếch. Cả đến ý định thách bất chấp của Trâm đi công khai với Minh ngoài phố một lần cho những người quen bắt gặp cũng không còn hứng thú nữa. Mình làm gì vậy, ích gì, thay đổi gì được bộ mặt đời sống đâu. Nàng lại nhìn sang Minh. Nụ cười trên đôi môi hồng đã chết. Vệt tóc bơ phờ vương xuống trán. Hai con mắt lơ láo nhìn ra bốn bề quanh quất vô thức kiếm tìm. Sau hình hài có thực đó là gì. Màn sương lờ mờ trắng đục. Màu đen màu đỏ màu trắng quay cuồng trong tâm thức kín đặc hư vộ Cũng đến như nàng. Như mọi người. Điều mỗi người tìm không thể có bất cứ nơi đâu trong đời sống. Minh xa lạ và riêng rẽ hoàn toàn. Trên hè phố chiều nay, Minh với nàng là hai người lạc long tầm thường, như hai phiến lá quay theo chiều gió, hai viên sỏi lăn êm xuống bờ vực sâu. Sự có mặt trơ trọi mất liên lạc với đời, với nhau hoàn toàn. Những tương quan gán ghép chỉ là nhãn hiệu, ảo tưởng. Sự nhàm nhạt thành thói quen và con mắt vô thức của thiên hạ không nhìn thấy khía cạnh méo mó của đời sống nên vẫn thản nhiên chịu đựng. Nhưng với Trâm, khuôn mặt nham nhở của thực tại đủ hiện hình. Không còn gì lý tưởng và cao xa hết. Ngủ và chiêm bao. Thức giấc và mơ tưởng. Đói là phục vụ bao tử. Làm việc để cung cấp nhu cầu vật chất. Tiếng quay đều của bánh xe rời rã không ngừng: ăn ngủ, nghỉ ngơi, yêu thương, thù ghét, chiếm cứ, chán bỏ, khổ sướng.

- Đói chưa Minh?

Tiếng Minh lơ lửng:

- Không biết. Không đói không no, không cảm thấy gì hết.

- Tôi cũng thế. Nhưng phải đi ăn. Cho xong chuyện.

Họ lừngkhừng dã dượi lên xe. Taxi lao xuống dốc phố. Ngồi trong xe với Minh, bỗng dưng Trâm cảm thấy hết nỗi chán ngán nhục nhằn, sức cố gắng thê thảm của sự sống muốn vươn lên khát khao đạt đến một hy vọng, một tin tưởng nào. Tất cả bỗng bẹp dúm méo mó xô lệch hoàn toàn trong một xẹt chớp suy nghĩ; tất cả bỗng đổ nhào như một mảng trời sụp xuống nát vụn trong hồn Trâm lúc đó.

Quán ăn cũ. Nhân vật cũ. Những tĩnh vật cũ. Và dáng điệu cũ, Minh lấy thuốc ra hút. Khói luồn vào hơi thở Trâm. Không hỏi Minh, Trâm gọi hai Martini và nói luôn:

- Minh bị cấm… nhiều thứ phải không? Nhất định là rượu nữa. Không chết nổi đâu. Dan chì chết thì còn ai phá phách đời. Cấm, uống càng ngon. Sự cấm đoán nào cũng hấp dẫn. Phần đông chỉ thích những điều cấm.

Minh bỗng nói:

- Cô đừng mặc áo này nữa, không đẹp.

Trâm cúi xuống những đường kẻ dài vàng đỏ nâu trên nền áo.

- Ừ, trông như cái cờ.

Men rượu ấm là là bốc lên miền tâm tưởng xôn xao. Một lúc, Trâm thấy mình hoàn toàn cô lập trong một vũ trụ riêng mù tối. Nàng lơ đãng nhìn ra đường. Một chiếc Anglia màu đỏ sẫm vụt quạ Xe của ông Thường, một người quen của Văn. Văn và chiếc Viat trắng nệm đen đỏ. Buổi chiều đi với Văn đến nhà trung tướng Khánh. Và giọng Văn: ngày nghỉ, sao cô không chịu đi chơi. Sau đó Trâm trở lại phố, vào Rex một mình. Phim Vérité. Brigitte kêu gào trước tòa án. Sami Frey chờ đợi trong khuya ở bậc thềm. Hai người yêu nhau, nhưng không cùng một lúc. Trâm nhớ mang máng sự thật đó như chỉ có thế. Lạc lối ngộ nhận và muộn màng. Trâm nghĩ gì lúc đó, nhớ mong gì lúc này. Trâm không biết. Đến một người. Đến nhiều người có nghĩa là không có ai cả. Sự tuyệt đối tìm kiếm, không có trong đời sống, trong lòng người, và trong chính mình. Trâm nghĩ và nhớ đến những sự thật trông gần, trần trụi và nhơm nhếch. Ảo ảnh lóng lánh đã tan theo khoảng cách. Như khuôn mặt Trâm nhìn xa và gần trong gương. Khi bóng và hình chập vào nhau, không còn gì đẹp nữa. Hàng lông mày lớn lên như một bờ cỏ hoang. Lông mi đen ướt như châu muỗi bị giập nát. Tròng mắt nhờn như một viên bi lớn, láng và mềm, trườn qua lại khó nhọc giữa một lỗ lũng thịt dạ Sống mũi bắt ngang từ vầng trán phẳng và buồn như ruộng khô xuống làm chiếc cầu treo nhăn và gãy khi cười, ướt và trơn khi khóc. Sự thật trần trụi đó là hình ảnh chung cho tất cả kể những khuôn mặt đàn bà đeẹ nhất. Vẻ đẹp của chính mình, của mỗi người, ở đâu, Trâm thường tự hỏi mỗi khi ngồi rũ tóc trong nắng nhìn lên. Những sợi tơ đen ánh lên màu đỏ hung và vàng sậm dưới ánh mặt trời. Loang loáng màu cầu vồng bảy sắc. Tóc tôi nhiều màu, như tình yêu, và tôi không biết đích thực màu sắc muốn thấy. Khuất xa ánh sáng, tóc chỉ còn màu đen. Chia lìa ảo tưởng tình yêu còn gì.

Cửa mở. Minh lừng khừng bước vào và Trâm đẩy cơn gió lạnh lại ngoài kia cánh cửa đóng kín. Yên lặng, lầm lì, Minh đi lướt qua mặt Trâm không nói một lời, không phát một cữ chỉ, lảo đảo vịn thang lầu đi lên.

Trâm ngơ ngác lo âu theo Minh qua lò sưởi. Minh ngồi duỗi chân ra sàn nhà, tựa lưng vào vách, đầu như lả xuống một bên vai, hai mắt nhìn vào khoảng không mất thần.

- Chuyện gì thế Minh?

Đôi môi người con trai vẫn lạnh lùng mím chặt không phải giận hờn, gây gỗ, Trâm linh cảm một biến cố gì xảy ra cho riêng mình, Minh cố giấu kín và nàng không có quyền biết.

- Minh có chuyện gì rắc rối lắm phải không?

Yên lặng, rất lâu. Rồi Minh nói như với khoảng không:

- Cho xin điếu thuốc.

Châm đốt thuốc, đặc lên môi Minh, kiên nhẫn ngồi xuống chờ câu trả lời. Nhưng Minh yên lặng hút thuốc, điếu này sang điếu khác. Bỗng nhiên, đầu Minh chúi về đàng trước, hai vai rung lên trong một cơn ho rũ rượi. Nàng giật lấy điếu thuốc trên tay Minh và đẩy nhẹ nó nằm xuống. Nhưng Minh bật dậy ngay và thản nhiên cười nhạt, hai mắt vẫn mở vào khoảng không nào đó.

- Trời ơi, nói đi, nói ngay đi chuyện gì xảy ra?

Minh quay ngoắt lại:

- Chuyện riêng, đủ thứ chuyện. Cô biết ích gì.

- Tôi biết. Tôi chẳng ích gì. Tôi chẳng là gì. Nhưng không lo lắng về Minh sao được. Minh đến, Minh đi, Minh giữ một phần đời tôi…

- À, ra cô nghĩ đến người khác chỉ vì cô, cho cô.

- Tôi ích kỷ, nghĩ thế cũng được. Nhưng lúc này tôi không chịu đựng được thấy Minh sống dằn vật như thế. Chuyện gì Minh không cho ở nhà biết, không cho tôi hay, Minh giải quyết lấy một mình… Có phải chúng nó lôi thôi gì với Minh?...

- Chúng nó nào?

- Tôi không biết. Tôi không biết gì đời sống và những vấn đề riêng của Minh, những tôi linh cảm thấy những điều không hay nào đó. Và cũng có thể… ừ, hay Minh tìm cách hằn học với tôi. Minh sắp làm gì?

- Thôi, chán ngán cùng tột rồi, cả mọi chuyện, mọi chuyện. Cô muốn biết. Cô dò hỏi. Để làm gì, làm gì được đâu. Những chuyện đó không liên can gì đến cô cả, hoàn toàn không. Cô không tin?

Minh vớ bao thuốc, sắp bật diêm thì cơn ho rũ rượi lại kéo đến quằn quại cả người. Trâm gỡ điếu thuốc trong hai ngón tay Minh kẹp chặt:

- Đừng hút nữa, tôi van em.

- Gì vậy, đêm qua hút hết mấy bao thì đã sao. Hút thuốc mà chế nổi à. Chết sao được. Phải chết phắt được là dàn xếp xong tuốt.

Giọng Minh bỗng dịu xuống bất ngờ:

- Mấy đêm rồi cô không ngủ sao? Cô còn xanh xao mệt mỏi hơn em nữa. Sao cô không chịu sống cho cổ Cô quên mất cô rồi.

Đầu Minh cúi gần vai Trâm. Nàng bỗng lặng người cảm thấy hàng răng Minh cắn nghiến vào mái tóc bơ phờ của mình. Giọng Minh lạ lùng hẳn:

- Sao cô lo lắng đến thế?

- Minh biết rồi mà.

- Cô vô lý lắm, cô biết không?

- Ừ, vô lý.

- Mình tội lỗi cả phải không?

- Ừ, tôi tội lỗi nhiều hơn Minh. Có thể Minh vô tội.

- Đừng giành phần, mình bằng nhau.

- Không, tôi hơn em, về mọi thứ, tuổi đời đau đớn, tội lỗi và… tình cảm nữa. Giá em không tìm đến.

- Cô vẫn thích những điều dang dở?

- Vì mê thú đau thương. Nhưng chỉ chịu đựng được đến một giới hạn nào đó. Dang dở nhưng còn đó. Nếu bây giờ bỗng dưng mình mất hút nhau, tôi không thấy Minh nữa. Rồi tôi sẽ ra sao.

Minh cười trong tóc Trâm:

- Cô sẽ tập sống lại như mọi người, lâu rồi quen đi.

- Quen rồi quên, như bọn qua đường!

- Còn cách nào nữa đâu. Mình làm gì được cho nhau, chỉ tàn phá. Em quyết định rồi. Đến gặp cô lần cuối chiều naỵ Mai đi.

- Minh.

- Đi xa hẳn không ai biết đến nữa, cả cô, bè bạn, gia đình.

Trâm giật mớ tóc trong tay Minh:

- À, ra thế. Sao không nói ngay còn quanh quẩn. Minh tưởng tôi đi tìm đầy hẳn. Việc gì phải đi đâu xạ Ở đâu thì ơ, nếu Minh đã muốn vậy thì mình coi nhau là người lạ, khó gì. Muốn tránh tôi, việc gì phải trốn cả gia đình, bạn bè. Thật tiếc đã làm Minh vướng víu bao lâu nay.

- Ai vướng víu ai? Chính em làm mất tự do của cô, mất liên lạc của cô với thiên hạ, những người khác.

Trâm hét lên:

- Thiên hạ, kẻ khác nào? Thôi đi, đừng gán ghép liều mạng như thế. Đối với tôi, chúng nó không bằng một sợi tóc của Minh. Trong đời sống này tôi như con ma chập chờn giữa những xác chết. Minh đi đi là phải.

Cườm tay Trâm chợt đau điếng trong bàn tay Minh siết chặt điên cuồng.

- Cô tưởng chỉ mình cô biết buồn biết khổ biết ray rứt. Còn em là thằng con nít ngù ngờ thôi sao, điếc đui trước những việc riêng của cô sao? Tại sao cô kể, cô kể hết ra với em như vậy. Cô khoái trá nhắc nhở lại những chiến thắng oanh liệt ấy. Cô nhắc đến từng tên, nhớ lại từng người, vẽ lại từng kỷ niệm. Họ thuộc về quá khứ, nhưng họ chiếm cứ vĩnh viễn đầu óc cộ Cô lôi em ra làm nhân chứng cho những cuộc phiêu lưu phung phá đó. Một thoáng gì của em, cô cũng dò xét, ganh tức. Còn chuyện của cô, cô bắt em chịu làm sao được. Tại sao cô đã sống như thế. Tại sao, tại sao cô nói hết với em. Sao cô không chịu giấu bớt đi. Cô khoe khoang dĩ vãng, bắt em phải so sánh thân phận mình với họ, bắt em điên khùng lên vì thấy mình không làm gì nổi, không làm gì nổi cho cộ Sao cô đối xử như vậy được. Em xéo đi chỗ khác cho cô tiếp tục đời sống đó. Còn gì. Thu xếp như vậy chỉ êm đẹp cho cô thôi. Còn em. Đi xa, xa hết, sống với cái gì, bằng cái gì. Em đã thử rồi mà. Ở lại trong nhà này, thấy cô và cảm thấy xa cách mất mát cô thường xuyên, hay đi xa, để nhớ lại hết những tháng ngày ở đây, nhớ phát điên đến bất cần học hành, thuốc men, ăn ngủ. Cô xem phải mặt này không còn giọt máu, không còn sự sống nữa phải không. Em chán ngấy, chán ngấy hết mọi thứ từ bao nhiêu năm nay rồi, em sống lết lê tự hủy, vì sao cô cũng không hiểu. Cứ coi thằng này trẻ con đi. Thằng trẻ con già cỗi không còn một chút tin tưởng nào vào đời sống. Em không cần tự tử. Chỉ chết dần chết mòn. Mỗi lần bệnh, mua thuốc về là đập vỡ hết. Đi chơi lăn chơi lóc hết chỗ này sang nơi khác. Bất chấp cả giờ giấc ăn ngủ. Hút thuốc, uống rượu, ăn mảnh chai. Đập vỡ hết mấy cái cốc thủy tinh của cô để nhai rồi, cô nhớ không? Còn uýnh lộn đâm chém. Không thù hằn gì tụi nó. Tụi nó cũng như mình. Nhưng lúc choảng vào nhau cứ tưởng như sắp giết chết được nỗi thất vọng chán nản cùng cực của mình. Người ta chửi rủa, kết án, khinh khị Người ta cũng như cô, cóc biết những nguyên nhân, những bí ẩn không thể nào giải quyết nổi. Dặn dò bọn thằng Hải xong rồi mai đi. Em xéo đi chết vùi chết dập một xó nào, em chết, đời cô lãng mạn hơn lên một tí, phải không?

Minh buông tay Trâm ra gập đôi người trong một cơn ho quằn quại. Nàng quì gối xuống sàn nhà, vuốt ngực Minh với năm ngón tay dịu dàng run raỵ Minh thì thào trong hơi thở nóng bừng của cơn sốt đang lên:

- Dùng dằng đã lâu rồi. Bây giờ phải quyết định, cô xua đuổi, cho em có can đảm bỏ đi.

- Nhưng tôi làm sao xua đuổi nổi chính mình. Không, Minh không thể bỏ đi, tôi cũng không thể nghĩ rằng một ngày nào Minh sẽ mất hút trong thành phố này, trên đời sống này không còn dấu vết.

- Đến một lúc, em cảm thấy không còn ở được trong một gia đình nào hay sống với một người nào được. Nhà thằng Hải tử tế vô cùng. Những chỗ khác cũng vậy. Nhưng còn mình, dở sống, dở chết, ở đó, vô ích thừa thải.

- Không phải Minh mà là tôi, tôi vô ích thừa thải. Cái gì cũng vô ích thừa thãi hết, tôi không còn tự tinh nữa, từ ngày Minh đi, Tôi không làm gì được cho đời tôi nữa. Tất cả đều vượt quá tầm tay với rồi. Minh cũng thế. Tôi không nói nhiều nữa, nhưng nếu Minh có thể dừng lại, chậm lại rồi Minh bỏ đi, tránh tôi, không phải bây giờ mà chữa lành bệnh, khoẻ mạnh, rồi tôi sẽ để Minh đi, an lòng và vui vẻ. Tôi hứa.

Minh nhếch môi:

- Bệnh gì mà phải chữa. Thuốc có chửa nổi một tình trạng, một hiện tượng được đâu. Mà lành bệnh, để làm gì. Sống đường hoàng tử tế phải chăng, để làm gì, để làm gì đời sống rỗng tuếch chán ngán này?

- Nghĩa là Minh nhất định bỏ đi?

- Sáng mai.

Khuôn mặt của Trâm nhợt nhạt cúi nghiêng vào mái tóc. Một lúc, rồi nàng mím môi:

- Nếu vậy, sáng mai tôi cũng nghĩ dạy. Bỏ trường, bỏ học trò, bỏ nghề nghiệp, bỏ hết, bỏ hết. Tôi cũng cần đi, cần phải đi, đi theo con đường khác hẳn của Minh, thế là xong, quyết định cả rồi. Minh đừng tưởi tôi mê đời sống này đến nỗi trơ lì gan góc ở lại với khoảng không trống lốc. Minh vô trách nhiệm với nhau. Tôi đi vì tôi muốn đi. Minh đi vì Minh muốn đi. Vậy thôi. Giờ thì Minh có thể về, thu xếp cho xong…

- Chúng mình cùng điên cả.

Nước mắt Trâm trào lên hàng mi khép kín:

- Cùng điên. Không đi đâu cả. Cùng điên trong nhà này…

- Con bé ở đâu rồi cô?

- Nó đi chợ sắp về.

- Bảo nó đến nhà thằng Hải đưa valise em về.

- Còn thiên hạ?

- Họ Ở trong đời, mình ở ngoài đời, mình tự lưu đày trong một hành tin biệt lập.

Chiều len vào khung cửa. Trâm quì gối giữa sàn nhà, trước mặt Minh ngồi yên lặng khoanh taỵ Trên mái cao là đỉnh nhà mồ lặng lẽ, tiếng thông reo vi vu như lan truyền đi khắp lũng thấp đồi cao tin lạ của một chiều gần tận thế. Vó ngựa lóc cóc rạc rời heo hút trên đường về nghĩa địa ngoài xạ Đất trời xung quanh quay cuồng tan rã. Hư không ngập tràn trên hai đôi mắt quấn quit tìm nhau. Bỗng đôi môi Minh mấp máy bật lên, nét mặt căng thẳng rướn tới trước đè nén một cơn ho, hai vai mỏng manh của người con trai như sắp gập xuống, đổ xô về phía trước. Trâm bàng hoàng mở rộng vòng taỵ Giọng người đàn bà vương vướng nước mắt:

- Đừng dọa nhau như thế nữa, nghe Minh. Thế nào rồi cũng xa nhau. Bây giờ thì chưa. Mình còn hiện tại. Còn Đà- Lạt. Hiện tại thuộc về mình. Đà- Lạt thuộc về mình.

[giavui]

Chương 10
Biết mọi người qua lại sau lưng đang tò mò dò xét nhìn về phía mình, nhưng Trâm vẫn yên lặng nhìn qua cửa kính. Bên ngoài, nắng vàng hoe nhẩy múa trên những cành thông chót vót cao. Mặt hồ phía dưới lóng lánh như một tấm gương phản chiếu những tia mặt trời chói lọi. Bên kia hồ, trên con đường vòng cung lượn quanh rặng đồi thấp, bọn học trò rũ lượt nhau về. Tiếng nói cười la thét xôn xao vang theo gió. Trâm tự nhiên náo nức trong lòng, thèm bỏ buổi họp hội đồng giáo sư sáng nay, tìm đến một nơi nào thật vắng vẻ yên tĩnh, có cỏ mượt và bóng cây chen ánh nắng, nằm xuống cho cảm thấy tiêu tan trong những ý tưởng mơ hồ. Đoàn người li ti dưới ấy thoảng qua rất mau, một lúc sau không còn bóng dáng nào trên đường. Trâm thích đứng sau khung cửa kính đó nhìn xuống con đường học trò ấy từ ngày Minh đi. Những lần đầu tiên, lòng nàng như rơi rớt vào khoảng không chơi vơi dưới đó, như chao lượn trên những tầng dấu vết và kỷ niệm chập chùng của Minh để lại. Trạng thái đau đớn mơ hồ dần dần biến thành một cảm xúc nhẹ nhàng quen thuộc, và Trâm im lìm nhận chịu như một vết thương êm, như nàng đã đành lòng nhận rằng tất cả những điều xẩy đến trong đời mình từ khi có Minh, gặp gỡ hay chia lìa, đa mang hay chán bỏ đều là những sự kiện tất hữu không thể trốn tránh hay phủ nhận. Còn hơn là giữa dòng đời buồn tẻ không còn mức ngăn chia của tháng năm, sống bình yên như cỏ cây, không đau thương không khoái lạc. Minh đi. Và Minh trở lại cho cường độ đau buồn và cảm xúc trong lòng Trâm vời vợi tăng lên. Cho khoảng thời gian giới hạn cuối cùng đốt cháy ngọn lửa đam mê trước ngày tàn lụi. Trâm nhìn thấy suốt lòng mình, hiểu thấu hiện tại và nhận định rõ ràng những đường ngạng ngõ tắt trong tương lại gần gũi. Cho nên nàng không cần gì nữa, kể cả nỗi băn khoăn của chính mình và sự hoài nghi đối với người con trai bất thường đó. Nàng thản nhiên và chừng mực hút thở vùng không khí cuối cùng còn lại trong một đường hầm định mệnh bít bùng trước khi bị lấp kín hoàn toàn, Minh trở về cho nàng thấy rõ hơn một lần nữa ngõ cụt gần kề, nỗi mất mát sắp tới. Mất mát vĩnh viễn. Cửa lồng sẽ mở, và con chim quí bị giam cầm bấy lâu sẽ vỗ cánh bay đi. Nàng ở lại, đau xót ở lại, như con dã tràng loay hoay vô ích trên bãi cát tan hoang những lớp sóng đời không ngừng tàn phá. Nàng sẽ nghĩ là Minh trưởng thành biến đổi, trong suốt những ngày tháng qua, bằng trái tim và tâm hồn nàng. Để rồi con chim sẻ cất tiếng hót ở một vòm trời xa lạ khác. Để rồi mỗi lần nàng thức giấc trong khoảng trống đời mình, cất lời gọi kêu, không một tiếng gió lời chim nào đáp lại. Nhưng đó là thân phận nàng, ý nghĩ của nàng, Trâm sẽ không bao giờ nói ra , không bao giờ truyền sang tha nhân ngăn cách hơi thở nồng nàn thầm kín đó. Lòng Trâm sẽ vĩnh viễn khép lại như một loài hoa kỳ dị, chờ mở cánh chỉ trong một mùa xuân ước mộng không bao giờ về.

Chờ cho mọi người vào phòng họp, Trâm mới quay lại cửa văn phòng đón Thư cùng đi. Nàng ngạc nhiên thấy ông Hiệu trưởng còn đứng ở phòng khách, như chờ một người nào. Bỗng nhiên ông ta đến gần Trâm, và nàng có linh tính một điều gì quan trọng sắp xảy đến cho mình, quan trọng theo cái nghĩa thông thường của thiên hạ, còn với Trâm, đất có suit xuống dưới chân hay trời sập lên trên đầu nàng phút đó cũng thế thôi, không có gì lay chuyển những ý nghĩ riêng tư của nàng. Quả nhiên, ông Hiệu trưởng nhìn Trâm một cách rất nhanh, như để đo lường, dò xét phản ứng của Trâm trước sau câu nói, rồi giọng ông ta nhỏ xuống:

- À cô Trâm, chốc nữa họp xong, mời cô lên văn phòng tôi, tôi có việc bàn với cộ Định nói với cô mấy hôm nay nhưng chưa có dịp.

Nụ cười hiền lành và khuôn mặt vui tươi của ông tự nhiên Trâm thấy nhuốm một vẻ lạnh lùng đe dọa. Cả trường, nhân vật duy nhất mà Trâm tương đối kính nể và có một thái độ điềm đạm tử tế là ông Hiệu trưởng. Không vì chức vụ của ông ta, dĩ nhiên, mà vì cách cư xử khoan hòa giản dị của ông. Trâm đã tính đã nghĩ trước có một ngày ông ta sẽ nói với Trâm tình trạng của mình mà ông ta có nhiệm vụ phải vạch rõ. Rồi sau đó nàng sẽ phải cương quyết xác định một thái độ dứt khoát, và lựa chọn một trong hai con đường. Nếu với một người khác, Trâm sẽ quyết liệt trình bày ý kiến mình, và quật lại, chống đối. Nhưng nàng không muốn làm thế với ông Hiệu trưởng này, không muốn tranh chấp một quan niệm sống với một người đàn ông. Nhưng đây là chiến trận và Trâm không có quyền nói với một người đàn ông, mà với người Hiệu trưởng, một đại diện giáo dục, một vai trò trong một guồng máy lớn. Động chạm đến cá nhân tức là phản đối tất cả. Cho nên Trâm chỉ lễ phép vâng dạ, lễ phép với tuổi tác chứ không với cấp bực, và nàng đón Thư cùng vào phòng họp.

Tiếng hô nghiêm chào cờ the thé của Khoa cất lên và những mấy mươi thân hình mô phạm vây quanh cái bàn mặt đá dài thượt cùng đứng lên một loạt thẳng tắp. Qúi vị an tọa bật lên cười tiếp tục câu chuyện vui đang truyền miệng nhau trước đó. Trâm đối viện với ông Hiệu trưởng đàng xa kia mút bàn, khoanh tay lặng lẽ ngang ngạnh nhìn lên. Ông Hiệu trưởng xoa tay vào nhau, nhìn xuống một lượt những rường cột nước nhà phía dưới rồi mỉm cười ban bố chút cảm tình và chậm rãi lật hồ sơ, đọc qua những mục cần bàn cãi trong buổi họp cuối cùng: thăng tiến và thưởng phạt học trò. Nữ giới thuộc thiểu số, và hình như trên ngọn đồi lạnh lẽo này bỗng cảm nhận sâu xa thuyết phận gái chữ tòng nên tất cả ngồi im, đưa mắt nhìn đấng nam nhi tranh hùng hăng hái xung quanh. Những nhân vật hoạt động nhất trong buổi họp bao giờ cũng quanh quẩn chừng đó: Tran, Thiệu, Chu, Khê, và thỉnh thoảng, Lưu nổi gàn góp ý kiến. Vấn để thưởng phạt được thông qua mau chóng. Các giáo sư chỉ đạo mỗi lớp chỉ việc ghi danh sách những tên đầu sổ, có thành tích, cả tốt và xấu, rồi họp tất cả lại thành một bản kê khai đầy đủ của những danh nhân trong trường, để tùy đó chọn phần thưởng hay ra hình phạt, thông thường nhất là gọi cha mẹ đến cảnh cáo, hoặc bắt ở lại lớp hoặc phải qua một kỳ thi, hay giải pháp cuối cùng quyết liệt nhất là tống khứ tên tội phạm ra khỏi trường. Tên này phải thuộc vào hạng dân chì, nghĩa là cảnh cáo, cấm túc, đuổi tuần, đuổi thẳng, làm đủ mọi cách mà vẫn trơ lì như Từ Hải chết đứng không chịu lăn đùng ra. Nhưng ngoài thủ tục còn có ngoại lệ. Những đứa không phạm lỗi, nghĩa là không thiếu điểm trung bình những kỳ thi lục cá nguyệ, không bị cấm túc, không có một thành tích phản loạn bạo động nào đối với nhà trường, vẫn được quí vị giáo sư có lòng ưu ái đối với con em, chiếu cố, xướng danh từ trong hội đồng giáo sư kiêm hội đồng kỷ luật nhà trường không có gì lạ, bởi một tư thù vẫn có thể đem thanh toán trên bãi chiến trường mà đôi bên đều có tác phong đấu tranh cho chính nghĩa. Ai biết, nhưng nếu biết thì cũng là kẻ doing lõa. Ở đâu mà chẳng có phe đảng, có hận thù, có mánh khóe trên khắp hành tinh củ giống người hai chân. Ở đây những thù vặt được ỉ lệ thuận với địa vị và phạm vị hoạt động. Bản nội qui nhà trường do bộ ấn định biến thành một chiếu chỉ quan trọng của triều đình ở xa về rơi vào tay những quan liêu thích tiền trảm hậu tấu. Vì thế đến mục truy tầm những tên học trò bị đuổi, hội đồng đã bàn cãi giằng co suốt tiếng đồng hồ, giữa thực trạng trong trường và những nguyên tắc bộ đề ra.

Trâm vờ lơ đãng nhưng thực ra nàng chăm chú theo dõi không bỏ sót một ý kiến nào của các đồng nghiệp từ đầu cuộc thảo luận, nhất là ở mục đuổi học trò. Nàng vuốt nhẹ lên tay áo len Minh xắn giùm sáng hôm nay trước khi qua trường và mỉm cười bâng quợ Minh đã nghiêng đầu ngắm Trâm thật lâu:

- Ước gì mỗi lúc qua trường, cô lại xấu đi. Sáng nay họp hội đồng giáo sư, cô mặc áo mới nữa đó à?

- Áo cũ đấy chứ, tại em chưa thấy. À này, vấn đề của em bên ấy ra sao?

- Họ đuổi mấy tháng cuối, không cho thi.

- Lý do?

- Lý do khách quan là nghỉ nhiều, chủ quan là… cô.

- Bậy nào, can dự gì tới tôi.

- Bọn nó truy và trù mạt em ghê gớm lắm, tụi bạn cũng thấy, cô không tin à?

- Nhưng sao lại thế, những ai?

- Phân nửa trường, tụi bạn nó bảo vì cô, và các ông nào không có trong danh sách… cũng bênh bạn, về hùa với nhau.

- Tôi không nghĩ thế… Vô lý, ai đối với tôi ra sao tôi biết. Ngoài đối xử bạn bè, không ai có gì với tôi đâu.

- Chẳng lẽ họ nói với cô à.

- Cần gì nói, nhưng linh tính đàn bà như máy ra- đa, đàn ông nào muốn nổ mìn là nhận ngay.

Minh vùng dậy hét lên:

- Thôi đi, cô làm bộ hoài, khối đứa mê cô.

Mấy ngón tay Trâm xoa nhẹ và dừng lại đột ngột trên lần áo len ấm. Thế cũng được, nghe Trâm, khối đứa mê mày, ở quá khứ, hiện tại, và có thể ở tương lai, nếu còn sống cho đến tương lai. Nhưng vì thế mà mầy cảm thấy chán chường và nhục nhã. Bởi không bao giờ tìm ra một yêu thương chân thành và đích thực trong những trái tim mê ngút lửa, như không bao giờ có một giọt nước ngọt ngào giữa một trùng dương mặn chát mênh mông. Đàn bà trẻ có thể sống kiêu hãnh bằng yêu mê của đàn ông. Nhưng trong buổi chiều tàn tạ của dung nhan, chỉ có tình thương thắm thiết và dịu dàng mới giúp trái tim cằn cỗi gượng lại chút hơi tàn thoi thóp. Nhiều khi Trâm đã chua chát nghĩ thầm: tốt đẹp gì, đàn ông vây quanh mình như diều quạ vỗ cánh xuống một xác chết… thèm rỉa thịt và sợ phải tha theo xương.

Phòng họp bỗng huyên náo nhiều tiếng nói vang lên cùng một lúc. Một bàn tay nổi hứng nào đó nện mạnh xuống bàn và Trâm ngơ ngác nhìn lên. Giọng điềm đạm của ông Hiệu trưởng:

- Nhưng thằng học trò ấy có đủ điểm trung bình hàng tháng không?

Một người trả lời:

- Đủ điểm, nhưng trường không thể chấp chứa một tên có thành tích hạnh kiểm như thế. Nếu không đuổi cũng bắt nó thi lại tất cả các môn.

Giọng khác phản đối:

- Theo nội qui, không thể bắt nó thi lại tất cả các môn, nếu đủ điẻm, vả lại nó không đủ số cấm túc và số ngày nghỉ, tóm lại nó không đủ điều kiện để bị đuổi.

Chu đưa tay:

- Theo tôi thì không thể hoàn toàn theo đúng nội qui, phải châm chước theo trường hợp ngoại lệ, nếu tên học trò quá đáng không thể dung túng được, có lẽ ta nên tìm cho nó một tội nào đó

Có tiếng cười nhạt phía Khê:

- Nghĩa là nó không có tội, nhưng mình tìm tội gán cho nó rồi xử tội, như vậy có thể mang tiếng là thù hằn riêng tư.

- Hay trường bằng lòng giữ lại những phần tử xấu để cho học trò ngang nhiên tiếp tục những chuyện không thể ra sao trong lớp?

Ông Hiệu trưởng chỉ Trân:

- Anh thấy tên học trò đó thế nào, có nên đuổi, hắn ra sao trong lớp?

Trân miễn cưỡng:

- Nó là một trong ba tên học trò lộn xộn nhất lớp do tôi chỉ đạo. Nhưng tôi nghĩ nó không có lỗi gì rõ rệt. Nó nghĩ nhiều nhưng không đủ lý do đuổi. Tôi đồng ý với anh Khê trước ý kiến của anh Chu vừa nêu lên.

Hai cặp mắt đối lập hầm hè nhìn nhau.

Ông Hiệu trưởng ghi vài chữ lên giấy rồi hỏi:

- Như vậy không thể đuổi hoặc thi lại tất cả các môn. Nhưng thằng đó tên gì?

Trâm nắm chặt tay vào mép bàn. Giọng Trân:

- Nguyễn Duy Minh.

- Được, tôi ghi tên nó đây, có thể xét lại sau.

Trâm nhìn thẳng lên Hiệu trưởng, cảm thấy nhiều cặp mắt lặng lẽ quay về nàng chụp hình phản ứng. Nhưng Trâm hoàn toàn thản nhiên như giữa nàng và cai tên của bị cáo không một liên lạc nào, và mọi sự khiêu khích gây chiến như những mũi tên lướt qua khuôn mặt lạnh lùng cẩm thạch. Nàng nhìn rất lâu vào từng nét mặt xung quanh, thầm đoán một chiến trận tiếp diễn ở thời gian địa điểm khác không có nàng tham dự, nghĩ đến nhiều vấn đề rắc rối gay go sẽ xảy ra, nhiều bàn cãi sôi nổi sẽ thức tỉnh bầu không khí bình lặng của đời sống Đà- Lạt, vì Minh. Trân khoan khoái mỉm cười. Nụ cười có vẻ mỉa mai và hài hước trên khuôn mặt nghênh nghênh của Trân. Vẻ hằn học bất mãn ở bàn tay nắm chặt. Dáng lặng yên nhẫn nhục của Tốn. Giọng nói sắc và êm của Khệ Những câu khôi hài tế nhị của Thiệu giải tỏa bầu không khí căng thẳng của buổi họp. Thất cả bỗng thật gần gũi và xa lạ với Trâm, như những cô bạn gái ngồi bên cạnh. Hiền mang bụng mấy tháng, ngồi lâu mỏi lưng, thỉnh thoảng nhìn đồng hồ taỵ Diên đói bụng, chốc chốc nhăn mặt. Thư thấp nhỏm lần tay vào xắc tìm gói ô- mai. Lòng Trâm tự nhiên gợn lên một bâng khuâng dìu dịu. Cuộc đời sẽ bình yên tiếp tục trên ngọn đồi măng trẻ này. Buổi họp sẽ tái nhóm giờ cuối cùng mỗi buổi sáng thứ ba hàng tuần. Những khuôn mặt này lại nhìn nhau, thông cảm hay hằn học, dò xét hay biểu đồng tình. Công việc được lập lại đều đặn như những cái nan quay tròn quanh trục bánh xe. Người này mừng sinh đứa con đầu lòng, kẻ khác vui sướng với chỉ số lương vừa tăng, kẻ nọ hân hoan được nhận dạy thêm một số giờ ở lớp khác. Hình bóng cuộc đời phảng phất thường xuyên trong những cử chỉ, những lời nói, những nét mặt đó. Còn Trâm, chơ vơ và lạc loài không bè phái, không bầu bạn, không gì cả, như người bị lưu đày trong một hành tinh riêng biệt. Cho nên xa cách ngay từ khi gần gũi. Biết bao nhiêu dặm đường thời gian biền biệt giữa Trâm với các người kia một ngày xa khuất nơi đây.

Tan buổi họp, Trâm chờ ông Hiệu trường ở cửa văn phòng. Nhưng ở phòng họp ra, ông ta nhìn đồng hồ tay lắc đầu bảo Trâm:

- Muộn rồi, thôi để sáng mai.

Trâm lễ phép vâng dạ rồi ra cửa, đi ngược lên dốc đồi vắng sau sân trường. Trâm dừng lại một phút, nhìn lên dãy lầu cao im vắng trong nắng trưa và nghĩ thầm: sao ông ấy không nói phăng ngay ra còn chờ dịp mới nạo được mình? Nàng tưởng tượng ra một mẫu đối thoại ngắn ngủi, cộc lốc và dứt khoát ở ngày mai, bởi đã đoán trước và chờ đợi từ lâu giây phút ấy. Trâm bỗng cảm thấy kiêu hãnh một cách rởm đời va ngu ngốc: trong khi mọi người đều khúm núm, sợ sệt, chiều chuộng để bám chặt lấy mảnh vỏ đời như một loài sên giữ lấy thân cây, thì nàng không cần gì cả, ngẩng đầu lên cao, khăng khăng bước theo một lối riêng của mình và sẵn sàng rời tay khỏi sự sống đang nhìn mình gầm gừ, xua đuổ. Và ngày mai, nàng sẽ vào văn phòng một mình, cánh cửa khép lại như thái độ cẩn thận của cai ngục đối với tên tù nhân. Ông Hiệu trưởng có thể sẽ hỏi dè dặt về vấn đề nội bộ của nàng, về tình trạng ăn ở bất hợp… luân lý của tên học trò trong nhà nàng. Rồi nàng sẽ gật đầu chấp nhận hết, không một lời đính chính hay chối cãi, phân trần, về tất cả những ngộ nhận, vu khống hay châm biếm chỉ trích, buộc tội của thiên hạ. Sao cũng được. Sự thật của Trâm không bao giờ những người xung quanh được biết. Vòng đai kín đặc của dư luận sẽ không gây một tác dụng nào trong đời sống nội tâm của tôi. Tôi đánh liều cả đời mình vào một canh bạc lớn. Tôi biết là cuối cùng sẽ rỗng túi, đứng lên, ra khỏi cuộc tranh chấp đó, thật dửng dưng và nhẹ nhàng. Tôi không cần, tôi đã nói và đà sống không cần như thế. Mọi trường hợp kết án, ân xá hay giảm khinh của những phiên tòa đời trở thành vô ích hoàn toàn đối với một tử tội đã âm thầm dự định tự tử. Tôi muốn chết, không phải chán đời, nhưng vì tôi yêu đời vô cùng mà cuộc đời đã phản bội không bao giờ như ý tôi. Như vậy mai kia đời sẽ lôi tôi ra đòi giao chiến. Tôi sẽ đến. Không mang khí giới. Tôi chỉ cười. Và cũng mình tôi biết đó là cái cười vắt ra nước mắt. Cũng như chỉ mình tôi hiểu thảm trạng nào đã bắt tôi có thái độ làm lì công phẫn như thế với đời. Thôi, thôi cứ giết tôi đi, đừng nhiều lời quanh quẩn.

Trâm vùng chạy xuống đồi về phía nhà mình. Nắng gió lao xao ở trên đầu đuổi theo. Những ý tưởng đó cũng điên cuồng đuổi theo. Và tất cả dừng lại, dừng hẳn lại trước mặt người con trai đứng đón trên đường. Trâm chợt nhớ ra điều gì, nhìn về phía nhà bếp lạnh ngắt rồi nhìn Minh:

- Gần một giờ rồi, chưa cơm nước gì, Minh đói lắm không?

Minh đút hay tay vào túi quần jean, hí hửng như có điều gì vui vẻ lắm:

- Ừ, đói quá đi, xuống phố ăn cô, trong nhà chẳng còn gì.

- Đồng ý, lâu rồi không xuống phố. Cùng vào thay áo đã chứ, ăn mặc như thế này.

Hai người đi song song xuống thềm. Gần đến cửa, Minh đi lùi lại, Trâm bước vào trước. Nàng buông thõng hai tay xuống kêu lên:

- Cơm nước ở đâu này?

Giữa bàn, chén dĩa sạch sẽ bóng loáng đặt ngay ngắn cạnh muỗng, đũa và khăn ăn tươm tất. Dĩa cơm đầy trắng noon còn bốc hơi thơm. Cũng xào, cũng canh cũng kho chiên đủ thứ.

- Minh chị Ba đến giúp việc lại cho mình đấy à?

- Không.

- Thế ai nấu cơm, em nhờ con bé ở bên thầy Chu?

Minh kéo ghế ngồi xuống:

- Thôi thôi ăn đã, đói mà cô tra khảo hoài.

- Kỳ dị quá, phải biết ai nấu mới ăn chứ.

Minh thản nhiên xới cơm ra hai chén, đáp gọn lỏn:

- Em.

Trâm ném ví tay sách vở lên bệ lò sưởi, chạy nhanh vào bếp. Trên lò ấm nước đang sôi. Những su đậu, cà rốt, khoai, trứng trong tủ đã biến đi, chỉ còn vỏ lẫn rác bừa bãi giữa nhà. Cái đồng hồ tay của Minh cổi ra để quên trên góc bếp. Trâm áp tay lên má, sững sờ một giây rồi cầm chiếc đồng hồ Minh trở lại phòng ăn. Tiếng nói Trâm rung động từ trên vai Minh tỏa xuống:

- Đưa tay đây bồi, mang đồng hồ vào cho.

Minh quay đầu lại, ngước lên nhìn Trâm, chuồi hai bàn tay ra. Những ngón tay dài thon trắng bám đầy những vết nhọ chảo. Trâm kêu lên trời ơi, trời ơi, nâng chéo áo lông trắng lên, cầm mấy ngón tay bẩn của Minh và lau thật nhẹ. Rồi nàng cổi phăng áo khoác đã ố hoen những vết nhơ đó, cuốn tròn, ném vụt vào góc phòng. Chiếc áo trắng nuột sổ tung, rơi xuống. Trâm ngồi xuống bàn, bên cạnh Minh. Minh trao đôi đũa cho nàng: thôi, cô ăn đi cộ Ăn được vài miếng, Trâm buông chén đũa ngồi lặng người một lúc lâu, Minh ngơ ngác nhìn vào hai con mắt ngân ngấn lệ của Trâm. Nàng nhìn lại Minh thật lâu, mỉm cười, chớp nhẹ hàng mi và giọt nước mắt rụng xuống gò má thoảng hồng giây phút:

- Tự nhiên tôi cảm thấy sung sướng vô cùng, cảm thấy… khó diễn tả được tình trạng này, nhưng một đời người nhiều lắm cũng một đôi lúc được cảm thấy như thế. Đến hôm nay tôi mới cảm thấy, mới nhận ra điều ấy. Thật muộn. Vì vậy mà tôi chợt thấy lo sợ mông lung, như có một mất mát đổi thay nào sắp đổ ào tới. Và mình cũng không còn đủ thì giờ để cảm thấy, nhờ nhau mà sung sướng nữa Minh à. Cũng không còn trở lại những ngày qua được. Điều đó thật dĩ nhiên, nhưng phút này tôi thật đang cảm thấy điều đó, như có thể chạm được bàn tay vô hình của số mệnh. Minh ăn đi chứ, tự nhiên tôi nghẹn và no, và thế nào ấy, như bữa ăn này là bữa ăn cuối cùng có em hoàn toàn…

[giavui]

Nàng nhìn vai áo len ấm áp của Minh và nghĩ nếu Minh nhỏ hơn thế hoặc lớn hẳn hơn nàng, Trâm sẽ nghiêng đầu qua, úp mặt vào đó. Trong một phút thôi. Để lắng nghe cảm giác mơ hồ đang rì rào chảy xuống khắp cơ thể, tâm hồn mình như những dòng nước ngầm chảy qua khe đá trên thác cao. Giọng Minh vẫn hồn nhiên:

- Sao thế, bữa nào mình cũng ăn cơm với nhau mà.

- Có thể vẫn còn, nhưng không vui nữa, tôi lỉnh cảm như thế.

Im một lúc, rồi Trâm đem chuyện trong buổi họp hội đồng giáo sư nói cho Minh nghe, kể cả việc ông Hiệu trưởng hẹn sẽ "ban huấn từ" cho nàng vào ngày mai. Minh nói:

- Trường làm như vậy, nếu học trò căn cứ theo nội qui Bộ ấn định mà phản đối và khiếu nại, họ sẽ bị lật tẩy. Thế nào cũng có đứa làm như thế. Nhiều chuyện vô lý đã xảy ra, bọn nó công phẫn lắm dòi. Em thì không cần, cóc thèm học trường này nữa, sẽ rút học bạ xin thôoi trước khi họ tìm cách tống khự Bọn hèn!

Trâm định nói: tôi cũng định làm như vậy. Nhưng nghĩ nên chưa cho Minh biết quyết định cuối cùng vào lúc này nên lại thôi.

- Liệu họ có làm lôi thôi gì không?

- Họ có quyền gì mà làm lôi thôi với tôi? Tôi làm đầy đủ bổn phận, chấp nhận những luật lệ qui tắc của trường. Tôi cũng không động chạm gì đến quyền lợi hay phe đảng của họ. Nhưng nếu họ kiếm cớ… họ cũng không làm gì nổi tôi. Tôi không cần xoay xở, và họ cũng không kịp trở tay trước tôi đâu. Đời của tôi, tôi sống, việc của tôi, tôi tự xửa lấy, không một người một nhóm một mưu toan nào có quyền phê phán hay định đoạt đâu. Tôi không cần nữa vì không muốn bị lệ thuộc, tôi không muốn sự sống của tôi bị tổn thương với những điều bắt bẻ đó. Tôi không cần nữa.

- Hay là… cô định bỏ trường này?

- Sao Minh nghĩ thế?

- Nghĩ chứ, vì tất cả nguyên nhân rắc rối cho cô là em.

- Và nguyên nhân rắc rối cho em là tôi. Vậy huề nhé.

Minh cười buồn:

- Huề sao được. Em thì nghĩa lý gì, nhưng còn cô…

- Làm sao biết ai nghĩa lý và giá trị hơn ai, cũng chỉ là những con cá tuyệt vọng trong tấm lưới đời khe khắt. Thôi cho qua chuyện đó, còn sống chiều nay, ngày mai… Chiều cấm không được nấu ăn, mình xuống phố.

Mười ngón tay lùa trong tóc rối, đôi mắt mở lớn trong gương, Trâm bỗng lặng người với ý nghĩ mình là cô dâu trong giờ trang điểm cuối cùng. Nàng mím môi mắng bóng mình trong gương:

- Đồ hư.

Rồi thuận tay, Trâm vớ cái gương soi ném vụt xuống giường. Tiếng giày Minh chạy lên thang lầu thoăn thoắt. Đứng ở khung cửa, nó hỏi vọng vào:

- Xong chưa cô?

- Sắp, mấy giờ rồi Minh?

- Sáu rưỡi.

- Hẹn papa mấy giờ?

- Bảy.

Minh đứng chống tay vào cửa ngắm Trâm từ đầu đến chân.

- Đẹp quá.

- Minh nói nhảm bao nhiêu lần rồi?

- Cô soi gương xem.

- Trong gương không phải tôi, chỉ bóng. Tôi không thấy được tôi. Minh cũng chỉ thấy cái bóng đó, không bao giờ biết tôi. Nghĩa lý gì cái bề ngoài của một người đàn bà.

- Vậy mà đàn ông cứ chết vì cái bề ngoài đó. Đàn bà mê đàn ông vì tiền, địa vị, đàn ông mê đàn bà vì nhan sắc, nguyên tắc thỏi đời nó thế. Nhưng cô đừng lo cho em. Em con trai không phải đàn ông.

- Minh ăn nói lạ.

- Cô cũng lạ. Nhưng mình quen cái lạ của nhau rồi.

- Này Minh, chốc nửa trước mặt papa đừng đùa với tôi đấy nhé.

- Dạ, rồi sẽ thưa bẩm đàng hoàng.

- Không phải kịch, miễn là đừng du côn. Thôi xuống nhà dưới cho tôi chải tóc, nhé.

- Em đứng đây, được không?

- Gì vậy?

- Nhìn cô chải tóc. Đàn bà ngồi trang điểm hay lạ.

Trâm nguẩy đầu cho mái tóc bung ra che kín khuôn mặt. Minh nói:

- Thôi cô đừng chải tóc, có phải đi dạy đâu.

- Nhưng gặp papa em.

- Em biết, nhưng cô trìu em một chút đi, một lần này thôi, để tóc vậy, đi với em.

Trâm mỉm cười yên lặng chải tóc bằng năm ngón tay, rồi nàng ném chìa khóa cho Minh.

- Minh khóa hết những cửa dưới lầu, trên lầu giùm.

- Khóa cô lại trong phòng này nhé?

- Tưởng chìa khóa giam được tôi sao, tùy ở người khóa ấy.

Minh đặt chìa khóa xuống bàn:

- Em không khóa nổi…

- Minh…

Minh quay lại bắt gặp hai con mắt Trâm đăm đăm nhìn mình chưa bao giờ lạ lùng thế. Trâm nhặt chìa khóa đặt vào lòng tay Minh rồi nàng ra đứng chờ Minh ở thang lầu.

Bên ngoài trời vừa tối. Tiếng giày hai người trộn lẫn vào nhau trên bậc thềm đã tối lờ mờ. Con đường như một giải lụa xám bồng bềnh nổi lên giữa hai bờ cỏ đen thẩm thoang thoảng hơi sương. Thỉnh thoảng Minh đứng lại chờ Trâm lùi lại với những bước giày cao ngập ngừng. Màu áo Trâm lẫn vào trong tối, chỉ còn lờ mờ vết trắng của bàn tay mang găng. Tiếng gót giày gõ trên mặt nhựa đường loang lỗ.

- Cô đau chân không, dừng đây chờ xe.

Giọng Trâm thoảng trong tiếng xạc xào của gió lá về đêm:

- Thôi cứ đi, lâu lắm tôi không được đau chân.

Trâm hoảng hốt nghe lời mình như một tự thú vâng chiều theo mời gọi phiêu du liều lĩnh và nao nức nào. Bóng tối chìm sâu xuống và con đường như nâng cao vẽ thành lối đi xa thẳm hoang đường. Trâm chưa bao giờ đến. Cách nhà một khoảng xa mới thấp thoáng có bóng đèn xe đầu đường. Có bóng người trên xe. Minh đứng gần Trâm cho tiếng nói phủ lên mặt nàng hơi ấm.

- Mình chờ xe tắx xi đó trở lại.

Nhưng khi xe trở lại vẫn còn bóng người trên. Trâm đã thất vọng thì xe bỗng đột ngột dừng lại, cửa bật mở và Trâm nhận ra cái đầu bao giờ cũng đi trước thân hình của Thâm giáo sư trên trường mình. Minh lùi lại một bước. Thâm hỏi bất đắc dĩ:

- Quãng này vắng xe, chị đi đâu mời chị đi cùng chúng tôi.

Vợ Thâm ngồi cạnh chồng quay ra cười gượng:

- Vâng mời cô cùng đi cho vui.

Nàng phân vân trong một thoáng suy tính. Cùng đi thì Trâm không muốn vì phải chung với vợ chồng Thâm, dù chỉ tạm bợ một quãng đường. Không đi, họ tưởng nàng ngán vì có Minh kèm theo. Để hợp thức hóa tình trạng, Trâm chọn giải pháp thứ nhất:

- Phiền anh chị quá, thôi tôi xin đi nhờ một quãng.

Trâm có ý chần chờ xem Thâm xếp vị trí trong xe ra sao. Lẽ ra thẳng thắn và giản dị, vì đã cùng đi, cứ việc chia ra hai cặp, nghĩa là vợ chồng Thâm ngồi trước, còn cặp kia đàng sau. Nhưng Thâm có lẽ lo lắng theo vấn đề thọ bất thân quá kỹ nên mời Trâm ngồi sau với vợ và tóm thằng đệ tử động trời ra ngồi đằng trước với mình. Xe chạy, Trâm mím chặt môi cho tiếng cười khỏi bật lên khi thấy thầy giáo ngồi cạnh học trò cứng ngắt, im phắt, như khúc cây, tưởng chừng một cử động, một lời nói, cả bọn người trên xe đều phá lên cười rũ rượi, hay một trong bốn người sẽ nhảy ra khỏi xe chạy trốn. Ngồi đàng sau, Trâm tưởng Minh cũng đang cố nhịn cười như mình trong buổi kỳ ngộ tay tư quái gở. Vợ Thâm lí nhí hỏi Trâm chuyện nhà cửa. Trâm cố giữ giọng mình thật thản nhiên, che lấp những tiếng cười, nhưng như dầu đổ vào lửa, vợ Thâm đột ngột chém một câu vô ý:

- Thưa… anh chị xuống đâu?

Trâm tưởng mình sẽ phá lên cười và mặt Thâm sượng cứng lại vì câu hỏi tàn khóc của vợ. Nếu kẻ khác nói, Trâm đã cho là tinh quái độc địa, có ác ý cố nói lầm. Nhưng trái với chồng, vợ Thâm hiền lành giản dị, không thể ngang nhiên chơi xỏ phá Trâm như vậy. Vì sau khi lỡ lời có lẽ vợ Thâm tưởng đang đi với cặp Chu Loan hay Khoa Yến, người đàn bà tỏ vẻ bối rối ngượng nghịu. Trâm gỡ rối cho vợ Thâm và chính mình, phớt tỉnh và ngang nhiên tuyên bố:

- Anh chị cho chúng tôi xuống gần phố.

Gã tài xế tắc xi nhấn ga cho xe vút nhanh qua con đường đồi.

Thấy vợ Thâm len lén nhìn áo quần giày ví lóng lánh sáng chói của mình rồi lại nhìn lên khuôn mặt trang điểm kỹ càng, đoán là nàng sẽ nghĩ mình đi chơi đâu đó với Minh, Trâm hỏi lớn:

- Minh này, phái bác dặn em đúng bảy giờ chứ?

- Thưa cô vâng.

- May gặp xe, không có cả nhà đàng đó lại chờ.

Lúc xuống xe, Trâm cố giữ vẻ tự nhiên và khoan thai cám ơn vợ chồng Thâm. Minh gật đầu chào nhanh giáo sư rồi nhảy xuống đường. Xe khuất, Trâm bật lên cười khanh khách. Minh tỉnh khô chìa tay:

- Cô cho hai chục đi.

Trâm đưa tiền cho Minh, chưa kịp hỏi Minh đã giải thích:

- Mai hắn dạy em giờ đầu. Thế nào hắn cũng phát thanh trong hàng ngũ mô phạm tin tức sốt dẻo tối naỵ Cả bọn lại trù mạt em tha hồ. Mai vào lớp em sẽ trả tiền xe bớt cho hắn giữa mặt cả lớp và cám ơn trọng thể cho coi.

Minh nghênh mặt đút tiền vào túi:

- Thật mà, cô không tin sao?

- Tin gấp, Minh xếp sòng làm tàng.

- Lịch sự thế chứ làm tàng gì.

- Minh kỳ quá à.

Minh đứng dừng lại nhìn Trâm. Hai người quay mặt trông nhau bỡ ngỡ. Gió đêm phơ phất mái tóc loạn của người đàn bà trẻ. Ánh đèn phố vắng hắt lên khuôn mặt lồ lộ từng nét bàng hoàng rung động và vành môi thoa son missdawn vẽ một nét cong Sài- gòn- con- gái. Trâm là sự pha lẫn giữa dịu dàng cổ kính của Huế và man dại nồng nàn của Sài- gòn, qua tiếng nói trang phục và tâm tính quay theo chiều chong chóng. Kỳ quá à. Những lúc cảm thấy thân nhau không còn biên giới, Trâm thường gắt Minh như thế.

- Cô nói nữa đi nào.

- Nói gì?

- Nói kỳ quá à đi.

- Thôi, câm rồi.

Cả hai cùng bật lên cười và niềm vui đậu mãi trên môi cho đến khi vào nhà người bác họ, nơi ông Hân ở. Tiếng nói chuyện ở bàn ăn ngừng bặt khi Trâm theo Minh bước và khung cửa sáng chói ánh đèn. Trâm cúi chào mọi người một lượt, luống cuống trong một mặc cảm lạ lùng đến nỗi không dám nhìn thẳng vào một ai, nhất là ông Hân. Ông đặt khăn và xô ghế đứng lên qua phòng khách, chỉ Trâm ngồi ghế đối diện nói bằng giọng kẻ trên với người dưới:

- Cô đã dùng cơm chưa? Nghe con tôi bảo cô không có người làm, có lẽ cô khó lắm…

Những chiến thuật Trâm sắp đặt sẵn dành đối phó với ông Hân bỗng nhiên tiêu tan hết. Nàng ngồi khép nép hai tay ngay ngắn trên tà áo, khốn khổ như con cá rơi vào lưới rộng. Lâu lắm nàng không nhớ ông Hân hỏi gì và ấp úng:

- Lẽ ra tôi phải đến thăm ngay khi ông mới về. Thế mà hôm qua ông đến thăm trước.

- Tôi đến thăm cô phải hơn. Để cám ơn cô đã săn sóc con tôi và… cho biết cô luôn thể.

Trâm cố quên mái tóc mình, quên Minh, quên đoạn đường vừa đi qua, trở lại nghiêm trang già dặn trong vai cô giáo, ở bậc phụ huynh, ngang hàng với ông Hân. Nhưng trong câu chuyện, vẻ lúng túng dè đặc của Trâm và giọng nói vừa thản nhiên dò xét của ông Hân đã vô tình phân định vai trò mỗi người.

- Nó ở trong nhà hẳn là phiền cô nhiều chuyện lắm?

- Thưa ông, có gì là phiền. Chỉ sợ em ở với ông sung sướng đã quen, nay trọ nhà tôi cách cuộc gì cũng khác, đâu có đầy đủ được cho bằng ở nhà.

- Sướng mới hư thân mất nết. Chúng tôi thật khổ theo nó nhiều quá rồi.

- Ở với tôi, Minh lo học hành, cũng ngoan lắm, có gì đâu thưa ông.

Ông Hân nhìn Trâm chăm chú và mỉm cười. Trâm chợt lặng người như ông đang cười nhạt vào mặt mình, này cô kia không qua mắt tôi nổi đâu đừng biện bác vô ích.

- Mỗi năm đi học, nó đổi chỗ hàng chục lần. Xài tiền, ham chơi, học hành gì được. Cô không thấy nó như thế sao?

- -

Trâm nhìn qua Minh đứng khuất bên kia cái cột loin rồi nhỏ giọng:

- Nhưng theo tôi nghĩ thì điều đó cũng chưa tai hại bằng tính khí bất thường. Trường hợp Minh, tôi đã cố gắng tìm hiểu mong có cách gì cứu vãn. Tôi tự biết là không có quyền, chỉ mong gặp được ông để thưa chuyện.

Lời nói chân thành và Trâm nhớ đến dự định sửa đổi Minh biến cải đời Minh ngày trước. Nhưng giờ nàng tự thấy mình không còn xứng đáng với vai trò đó và mọi điều giãi bày với ông Hân sẽ không dễ dàng được chấp nhận cảm thông như nàng tưởng.

- Vâng, nhưng đó là bổn phận chúng tôi, cô không nên quan tâm.

Nhịp cầu giao nói đến đó là gãy đổ, Trâm tự thấy không bao giờ còn can đảm và trơ tráo để nói với ông Hân một lời nào nữa về Minh. Lời ông như một hất hủi, khước từ. Trâm tự nhiên cảm thấy mình lố bịch như kẻ diễn tường sai lạc mất vai trò mình từ đầu. Nàng đứng lên:

- Minh ở lại đây tối nay, tôi xin phép về nhà.

- Không được, mời cô ở lại, cùng đi chơi với chúng tôi.

- Thôi ông để cho khi khác.

- Biết còn dịp nào nữa không, cũng trong nhà cả có ai đâu.

Trâm nhìn về phía thang lầu, Minh cũng vừa nhìn lại ra dấu cho nàng bằng lòng rồi nghiêng đầu nhìn nàng chăm chăm tinh nghịch, nàng cũng hất đầu nhẹ bảo ngầm: đừng Minh, papa kìa. Minh cũng lắc đầu như đáp lại: bất cần.

- Minh, có phim gì hay không con?

- Có, papa.

- Mời cả nhà đi, cũng vừa kịp xuất tối.

Ở rạp hát ra đã mười một giờ khuya, ông bác họ Minh đưa xe cho cả nhà đi ăn. Xuống xe, Trâm choáng váng đi vào vùng ánh sáng như người chưa tỉnh ngủ. Màu đen xanh nhạt tỏa lên khuôn mặt Minh lờ đờ mệt mỏi. Tự nhiên hai người mỉm cười yên lặng với nhau. Minh nói nhỏ khi đi lùi lại trên lối hẹp vào nhà hàng ăn.

- Thèm thuốc quá, muốn về ngay cho rồi.

- Có thuốc đấy chứ, vào phòng bên kia hút xong rồi ra, papa không biết đâu, nhanh lên, nhé.

Minh khuất vào cánh cửa tối. Chừng hai phút sau Minh ra ngồi vào chiếc ghế trống còn lại, đối diện Trâm. Dưới ánh đèn sáng, cạnh những người đang kín đáo dò xét thái độ mình, Trâm không dám nhìn lên mặt Minh. Minh ngồi loay hoay, bực tức cảm thấy bị trói buộc trong không khí nặng nề khó chịu. Cái bàn lúc đó rộng ra như một con sông lớn, mỗi người ngồi bên này bờ nhìn sang bên kia, nhìn thấy nhau và cảm thấy ngăn cách vời vợi. Chưa bao giờ như thế, Trâm lau nhẹ đôi đũa trao cho Minh. Trâm nói với Minh lúc ra xe.

- Tối nay Minh về đàng bác, nhé.

Minh nháy mắt lắc đầu. Ông Hân bảo:

- Thôi mai, con đến với bạ Giờ con phải về với cô.

Trên xe, Minh ngồi dựa hẳn đầu vào cánh tay ông Hân. Hai cha con thỉnh thoảng thì thầm với nhau Trâm không nghe rõ. Sự thân mật đó bỗng nhiên chuyển qua Trâm một cơn xao động êm ái và buồn rầu. Nàng ngồi im, tựa đầu vào kính xe vờ mệt mỏi cho không ai hỏi đến. Gió quật mớ tóc vào mặt và Trâm nhắm nghiền hai mắt.

Đến nhà, ông Hân mở cửa xe cho Minh xuống, quay lại dặn Trâm:

- Mai cô sửa soạn sớm chúng tôi đến đón đi Blao.

Trâm gật đầu như máy, chào mọi người lẳng lặng xuống xe. Ánh đèn và tiếng động mất hút sau rừng trong một thoáng. Từng cơn gió giá buốt tới tấp tạt vào mặt, vào người làm Trâm choáng váng trong một cảm giác lao đao kỳ thú. Vòm sao long lanh sáng trên đầu. Thung lũng, đồi cao, cửa nhà mất hút trong đêm sâu. Chỉ còn tiếng rì rào của lá cây chải gió. Từng bậc thềm đá lờ mờ như lối đi xuống nhà mồ hoang. Tòa lầu bỗng rờn rợn trắng lẫn giữa màu đen u uất bốn bề vây phủ. Hai người men theo lối cỏ ngập ngừng bước xuống như bóng ma bơi chập chờn trong biển đêm. Gió vẫn ào ào thổi tới, lay chuyển cả linh hồn thể phách Trâm vào hoang mệ Tiếng Minh như từ một đáy vực sâu hun hút nào vang vọng lại:

- Vào thôi cô, lạnh quá.

Lời người đàn bà run ray vu vơ:

- Sao đêm nay nhiều gió thế?

- Tối quá, cô đi được không?

- Không thấy gì hết, cứ bước xuống.

Hai bàn tay lạnh buốt tìm nhau. Một hòn sỏi lăn nhẹ xuống bậc thềm đá. Dưới cỏ, một con vật không tên nào tìm đường lẫn trốn, tiếng động nhỏ, buồn mà vang xa như một lời van xin yếu đuối tuyệt vọng. Trâm nghiêng người bước hụt bậc thềm cuối. Cánh tay nàng chạm vào ngực áo len mềm dịu ấm áp của người con trai. Nàng nhắm mắt, mặc cho Minh dẫn đường. Thôi thôi tôi sống cho đời đã quá nhiều, đã quá lâu, giờ xin một phút cho tôi. Một phút mong manh đem trải dài khắp thời gian mai sau cao rộng. Cho tôi sống một lần dù phải chết một đời. Thôi tôi không còn quá khư không còn tương lai không còn phải trái tốt xấu tội phúc. Tất cả thuộc về đời rồi. Tôi còn mình tôi dưới vực sâu này, ở xa tít một hành tinh khác, một số kiếp khác. Cuộc phấn đấu dằng dai đến đây là hết. Những tháng ngày bình yên, những tiếng tăm mua thuộc những dằn vật khoắc khoải ưu tư, đến đây là hết. Là hết.

Lời Trâm lúc đó là lời của một con đồng nhật xác vẳng lên:

- Chìa khóa đâu rồi Minh?

Tiếng lách cách ở ổ khóa đáp lời. Hai người bước vào yên lặng. Cửa khóa lại sau lưng. Trâm với tay tìm chỗ bật đèn. Ngoài kia tiếng thông reo huyên náo lan xa khắp mấy bờ trời khuya khoắt. Những vì sao rộn ràng lấp lánh như chỉ sáng một lần cho đêm nay rồi chìm khuất trong hư vộ Từng trục hành tinh quay nhè nhẹ, lặng và buồn rồi ngừng hẳn. Trái đất chừng như mềm vỡ tan biến thành hương hơi.

[giavui]

Chương kết
Lão bá ngồi xuống bậc thềm đá, ném cái mũ lác rách lên bãi cỏ rồi nhăn mũi hít những bông hồng đỏ nâng niu trong taỵ Một cái gai nhọn đâm vào da làm lão buột miệng chưởi đổng: Mẹ kiếp, nắng một tí cũng héo mất rồi. Lão đặt hoa xuống mặt cỏ và nhoài tay ra đằng sau vặn người, đấm lưng. Lão giẫy cỏ và xới đất suốt cả ngày hôm ngay, chưa một miếng cơm, một hớp rượu vào bụng. Người trưởng ấp đưa cho lão mấy chục bạc trả tiền công, nhưng lão trả lại và chỉ xin mấy bông hồng nhung, đem về biếu cô giáo. Thường thường lão chỉ biếu hoa cho Trâm ngày chủ nhật, vì Trâm muốn thế. Hôm nay thứ mấy rồi, lão không biết, nhưng không là ngày chủ nhật, vì ban sáng không có chuông nhà thờ đổ, và không có bóng người đi lễ ngoài đường. Sáng nay lão gặp Trâm đi chợ, thật sớm, mang theo nhiều xách, giỏ. Đoán là Trâm có tiệc tùng khách khương gì đó, nên lão đem hoa về, lẽ tất nhiên, không phải cho khách của Trâm, mà cho mình Trâm.

Mùi bơ cháy từ trong nhà bếp cô giáo thoang thoảng bay ra ngào ngạt. Cơn đói cồn cào xoắn lấy dạ dày của lão. Mọi hôm cứ đói là lão xách cái hộp sắt Tây tròn qua cô giáo xin cơm. Nhưng giờ có hoa trên tay, lão thấy ngần ngại. Lão không muốn cô giáo tưởng mình đem hoa nầy về để đổi lấy miếng ăn. Dù với lão, hoa chẳng nghĩa lý gì hơn một nắm đất, những cuống cỏ. Những thứ đó không giúp lão được gì. Còn miếng cơm. Lão nhớ đến những buổi chiều mưa trở về thật muộn, đói lả người trong cái lạnh xẻ thịt cắt da của Đà- Lạt đầu đêm, lão lẻn vào trong cánh cửa bếp của Trâm sáng chói ánh đèn. Buổi chiều, Trâm thường nấu món xúp đó. Cái vá sáng bóng nhúng vào nồi xúp mọng vàng những mỡ và bơ trên mặt, khoắng lên những cà- rốt, khoai, đậu cắt từng viên nhỏ hình vuông, lẫn lộn giữa cuống mì cong vàng nuột. Lão tò mò nhìn Trâm múc xúp ra cái dĩa men trắng có in hình cành trúc óng ánh. Trâm ngừng tay và cưỡi hiền từ với lão:

- Ông Bá ăn xúp La Strada không?

- Xúp gì tên kỳ vậy?

- Xúp thằng Zampano nấu cho con bé Gelzomina ăn đó mà.

- Ngon không cô?

- Ngon chứ. Cho nên về sau không ai nấu xúp cho con bé ăn nữa, nó buồn, nó chết. Nó ôm cái kèn đồng nó chết…

Lão Bá chẳng hiểu cái gì cả. Mà cô giáo cũng không cần người nghe lão hiểu mình hay không. Lời nàng như hướng tới khoảng không, như những chiếc lá, những sợi lông gieo xuống mặt biển im lìm phẳng lặng. Cô giáo thường nói những chuyện kỳ cục không đâu đó. Có lúc lão nghe tiếng cười khúc khích và tiếng nói thì thầm trong bếp. Lão gõ cửa bước vào, thấy Trâm đứng một mình trước bếp lửa hồng, đang nấu thức ăn. Trâm nói một mình. Như nói với một kẻ vô hình nào đó. Như lão vẫn lẩm bẩm một mình trên con đường vào rừng mỗi buổi sáng mặt trời chưa dậy.

Những sợi khói mong manh xám nhạt vươn lên từ mái nhà nâu thẫm gờn gợn từng vết rêu mốc lâu đời. Nắng chiều vàng thẳm trải dài mênh mông từ thung lũng lên đồi cao. Cỏ cây rực rỡ như những tấm thảm nhung dắt kim tuyến. Tiếng một con chim cu văng vẳng từ sau rừng vọng lại như từng nốt đàn mơ hồ thánh thót đệm vào ca khúc vi vu mơn trớn của gió chiều trong rừng thông.

Lão Bá đứng dậy phủi quần phành phạch, cầm hoa đi vào sau bếp nhà Trâm. Lão đặt bó hoa lên thành bể nước ngoài cửa và lẳng lặng quay ra. Nhưng cánh cửa mở và cô giáo tươi cười gọi lão lại:

- Ông Bá về đó à? Đem đồ sang tôi chia phần ăn cho nào.

- Ăn xúp, khuya đói lắm cô giáo.

- Hôm nay không nấu xúp. Nhiều thức ăn lắm. Vậy là cho ông ăn trước chúng tôi đấy nhé.

- Cô có khách à?

- Không, khách nào, cô giáo với học trò như mọi hôm thôi chứ.

Lão Bá nhìn một lượt những thức ăn la liệt quanh căn phòng nhà bếp.

- Hai người ăn mà làm nhiều thế cô giáo?

- Mấy ngày cuối, ăn thật no cho những ngày nhịn đói sau này.

- Cô định đi đâu à?

- Định vậy, nhưng chưa ai biết.

- Sao vậy?

- Không biết. Nhưng có lẽ không ở đây nữa.

- Còn học trò, còn nhà tự tay cô sửa chữa lấy… Cô bỏ đi à?

- Ừ, bỏ hết.

- Đừng đi, cô giáo. Cô không chờ đậu có trái à?

- Không có trái đâu mà chờ.

- Không mong trái, sao cô làm cỏ, cô vỡ đất?

- Lúc đầu thì thế. Tôi tin là việc gì cũng làm được, cũng có được. Nhưng bây giờ…

Đang buồn rầu, tự nhiên Trâm tươi tỉnh và tíu tít:

- Chiều rồi, mau chứ. Nào, ông Bá lấy thức ăn đi cho tôi còn dọn cơm ăn nữa. Đói rồi đây.

Lão Bá đưa bó hoa cho Trâm. Nàng ấp những nụ hoa vào má, lão Bá nhận ra cô chủ nhà hôm nay tô môi son và mặc bộ áo ngủ màu hồng mới viền ven trắng.

Nàng đưa cho lão cái sông đầy ắp thức ăn và xua tay như đuổi lão:

- Thôi ăn đi, ăn đi nguội cả bây giờ.

Trâm đẩy lão Bá ra ngoài rồi chốt cái then cửa bếp lại.

Cắm vào bình, những đóa hồng nhung thắm như tươi hẳn lên, Trâm nghiêng đầu ngắm bình hoa lộng lẫy giữa chiếc bàn tròn phủ khăn trắng. Căn phòng không còn vẻ bừa bãi và lạnh lẽo của những ngày tháng trước, Trâm đã bỏ cả ngày hôm nay để dọn dẹp, sắp đặt lại những đồ đạc, sách vở và trang hoàng lại căn phòng lò sưởi. Tất cả như sửa soạn cho một cuộc đời mới, những ngày tháng và dự định mới. Nhưng chỉ mình Trâm âm thầm biết rằng còn có một đêm nay, ngày mai nữa là hết. Trâm đã tính toán suy nghĩ đắn đo từ bao nhiêu đêm thao thức để tìm ra một lối thoát, cho mình, cho đời mình. Chỉ còn có một cách đó, không thể làm thế nào khác. Trước phút quyết định là những vò xé giằng co não nuột. Trâm muốn hỏi, Trâm muốn kêu. Muốn làm một cái gì để trở lại nhịp đời bình thường cũ, tìm lại thăng bằng trí não, gầy dựng lại những dự định dở dang. Nhưng Trâm yếu lả như một cành lan sau cơn gió. Lả xuống nhưng còn nhận ra nổi yấu đuối khốn khổ của mình, và nhìn thấy màn chót thê thảm của một bi kịch nếu mình nấn ná ở lại chờ khi vở tuồng chấm dứt. Điều Trâm nuôi dưỡng, bám víu trên đời không phải là một niềm tin, một của cải, một sức mạnh nào cả. Mà một vẻ đẹp nào đó. Tìm kiếm, bắt gặp rồi là chạy trốn. Chạy trốn tức khắc. Nếu dừng lại với một nghiêng mình xao xuyến, một vương tay nhẹ nhàng, một hơi thở phập phồng nao nức, là thôi, ảo ảnh vỡ tan. Hay thoát bay đi như một cánh bướm chập chờn. Chạy trốn bởi tự biết còn ở lại, vẻ đẹp đó một phút giây nào cũng rạn rỡ, được cũng như mất. Không ai đủ can đảm sống cô đơn với một đám tang tình ái cho đến hết đời buồn tủi. Chạy trốn như một tự thú tuyệt vọng. Một hoảng hốt cầu xin để thoát ra khỏi vùng bỏng cháy của tâm tư mình thiêu đốt. Lại đi dạy, soạn bài, chấm bài. Ăn ngủ. Đếm tiền đầu tháng để hết ba mươi ngày không còn gì trên taỵ Như làm cu li cho cuộc đời lì lợm để đổi lấy miếng cơm hằng ngày. Một cu li buồn nản giữa bao nhiêu cu li háo hức giành giựt đua tranh. Để làm gì vậy. Cơn mỏi mệt như thấm vào xương tủy, làm tê điếng cả làn da, và, Trâm rùng mình nhận ra nỗi chán nản vô lý của mình chỉ có thể chữa bằng một thứ độc dược cuối cùng là nỗi đam mê núi lửa nào đó. Để sau đó, buồn nản hơn, chán ngấy hơn, ghê tởm hơn cả mọi người, cả cuộc đời và nhất là chính mình nữa. Cho nên xin nhường chỗ lại cho các người, tôi ra đi. Đi đâu không biết, nhưng tôi ra đi. Vì không muốn ai nhìn thấy mình, một mai kia, còm cõi già nua ở cuối đời trong vai trò giả dối đó, hay trong lốt rã rời ma quỉ của con phù thủy sau phút điên mê… Một nơi nào khác đó, tôi sẽ đổi thay trong những màn thay đổi không ngừng của một sân khấu đời rộng lớn. Có thể thắm tươi hơn mà cũng có thể tàn rủa hơn. Nhưng sẽ mãn nguyện đã chiếm cứ một quãng đời rực rỡ thần tiên ở nơi này. Dồn kỷ niệm đẹp của hôm nay cho những tháng ngày mai sau thiếu vắng.

Trâm rút một bông hoa trong bình đặt lên nền drap trắng phủ nệm trước lò sưởi rồi quì gối nhìn ra khung cửa sổ. Ngoài trời nắng tắt từ bao giờ. Vòm trời cao còn lờ mờ ánh sáng. Bóng cành thông già in một nét xám mơ hồ lên vách tường và Trâm nhận ra một vùng ánh trăng non trong vắt dịu dàng tỏa khắp phòng. Đêm nay có trăng. Tự nhiên Trâm mỉm cười nhớ đến câu tán dóc ngộ nghĩnh của thằng bạn sinh viên hồi còn đi học. Mỗi lần có trăng tôi lại nghĩ đến Trâm mà đêm nay có trăng đêm mai có trăng, bao nhiêu đêm còn trăng nữa…

Có tiếng xe gần lại trước đường, Trâm lắng nghe. Tiếng xe lướt qua, xa dần mất hút. Trâm nhìn đồng hồ tay và bắt đầu sốt ruột: Sao Minh về muộn thế. Hay xem hát rồi còn đi chơi. Một thoáng nghi ngờ nhóm lên và Trâm bằnglòng đã từ chối không nhận hai giấy mời của gánh hát chiều nay Minh đem về. Minh nài nỉ Trâm đi xem cho bằng được từ chiều hôm qua, Trâm từ chối, lý do giản dị là không muốn gặp lại Thuý, không muốn gợi nhớ những ngày Sài- gòn vui chơi cũ, những khuôn mặt quen xưa, những âm thanh rộn ràng huyên náo của một đoạn đời không bao giờ Trâm trở về tham dự nữa. Giấu chỗ ở chỉ vì muốn đoạn tuyệt với những ngày tháng cũ, cho nên nàng đã căn dặn Tuấn đừng chỉ nhà nàng cho Thuý, cho những người quen ở Sài- gòn, Trâm sợ họ như người dưỡng bệnh sợ khách khứa vào thăm, mang theo bao nhiêu dấu tính, kỷ niệm ngoài đời đánh thức cơn đau của một vết thương chưa lành. Nhưng ban chiều lúc Minh đã đi và trở lại cùng với Hải để thay giày và áo khác, ngắm nghía trước gương lâu hơn, thì nàng đoán hiểu điều gì đã xảy ra, điều gì sẽ xảy đến với Minh trong chương trình xem hát đó và nàng cương quyết, thản nhiên từ chối lời mời của Minh đã bớt hăng hái.

Bây giờ Trâm không muốn suy nghĩ điều gì và không cần khám phá một sự thật nào nữa. Cái gì có xảy ra, một mất mát đổ vỡ ghê gớm thế nào, nàng cũng không cần, không cần gì nữa. Bởi nàng đã xóa bỏ tên tuổi mình trong danh sách những kẻ chạy đua, về mọi phương diện. Dù gượng gạo, dù chán chường hoài nghi bao nhiêu, Trâm cũng muốn cho thật vui tươi, thật đầy đủ rỡ ràng những phút cuối cùng trong hiện tại. Cho nên Trâm chờ đợi Minh về. Chờ đợi và chưa bao giờ nôn nao đến thế. Nàng tưởng đến lúc Minh nhảy tưng tưng xuống những bậc thềm ngoài kia, gõ gấp rút cánh cửa bếp, chạy ào vào nhà như mỗi buổi chiều đi học về, như mỗi lần đi xa hai ba hôm trở lại. Tiếng chân dồn dập ở thang lầu. Rồi tiếng cười. Tiếng huýt sáo.

Có tiếng gõ cửa gấp rút dưới lầu thật. Trâm thong thả từng bước một xuống thang lầu. Cửa mở, Minh vào, cúi đầu, đi lướt qua mặt Trâm vào phòng một thoáng rồi trở ra.

Trâm hỏi Minh, lơ đãng, giả tạo:

- Minh ăn cơm chưa?

Minh cúi mặt tránh cái nhìn xoi mói dò xét của Trâm, giọng nhỏ như không muốn nói:

- Thôi em không ăn kịp. Đi ngay bây giờ.

Trâm vẫn dịu dàng, nhẫn nại:

- Gấp lắm sao, cùng ăn đã chứ.

Minh tránh hẳn những câu chất vấn của Trâm bằng cách đi thẳng lên lầu. Một lúc sau, Trâm còn đứng im sửang tựa vào cầu thang, Minh đi xuống.

- Minh đấy à?

- Đêm nay… đi không về.

Ánh trăng xanh nhạt bỗng chảy ùa vào phòng, hắt bóng Trâm lờ mờ bất động lên bức tường trước mặt, giọng Trâm chợt u uất huyền hoặc như vọng âm từ một bức tượng đá.

- Minh đi đâu?

- Đi xạ Có lẽ đi Blao.

Mỗi một lời nói ra phút đó là mỗi một nhát cuốc đào sâu thêm đáy huyệt, nhưng Trâm không còn là Trâm nữa:

- Sao không đi từ sớm hoặc để sáng mai đỉ Có ai cùng đi với Minh chứ?

- Đi xem nhà với bác mà. Việc gấp lắm không thể chờ đến mai.

Trâm quay mặt đi, lặng lẽ cười nhạt, nhưng nàng vẫn cố "kịch" cho Minh yên chí lớn bỏ đi, làm như nàng "hết lòng" tin Minh và ủng hộ hoan nghênh cả bốn vó. Đến một độ nào đó, bi kịch đột biến thành hài kịch, vết thương đau trở nên vô nghĩa trên một làn da tê buốt vô tri sau những con đau đớn rã rời. Cho nên lòng Trâm chợt cứng lại, lạnh ngắt như một tảng băng khuất bóng mặt trời. Một thoáng, bao nhiêu hiền dịu đoan trang, bao nhiêu ý tưởng vị tha tốt đẹp như bị tước đoạt hết trong lòng Trâm. Bầu độc dược phù thủy bị khuấy động trong tâm hồn quằn quại của người đàn bà và Trâm nghĩ rằng từ phút đó về sau, nàng không còn tin có một cái gì tốt đẹp nữa trên đời này để yêu thương và hy vọng.

Minh có vẻ lúng túng bực bội muốn chạy vụt ra cửa. Nhưng Trâm muốn giữ Minh lại, xem sự dối trá còn khôi hài đến đâu. Sự im lặng đè nén xuống và cả hai như nghẹn thở.

- Thôi đi. Xe chờ.

Nhưng Trâm gọi giật lại:

- Minh này. Chờ một tí nào.

- Gì nữa cô?

- Lên đây.

Trâm thoăn thoắt lên thang lầu và Minh lê từng bước nặng nề lên theo, vào phòng lấy cái ví tay trở ra ngồi bên bàn, Trâm gọi Minh lại:

- Minh hết tiền tiêu rồi phải không?

- Nhưng… tối nay không cần tiêu gì cả.

Trâm cười nhạt:

- Đi đường xa phải mang tiền theo chứ, nhỡ ra…

Nàng mở ví lấy mấy tờ hai trăm trao cho Minh:

- Không tiêu thì sáng mai về trả lại tôi. Nhớ là phải trả lại tôi.

Rồi Trâm nghiêng đầu ngắm nghía:

- Đề nghị Minh thắt cravate và thay bộ complet đi. Đi chơi sao ăn mặc lôi thôi thế.

Minh nhìn Trâm, vẻ sửng sốt thoáng lên đôi mắt bối rối. Rồi Minh vuốt cổ áo:

- Thế này được rồi.

- Không được. Phải có tiền trong túi, và ăn mặc đẹp, nghe không, Minh.

- Đi có việc mà.

- Thì tôi có nói là em đi chơi đâu. Nhưng phải đàng hoàng tử tế.

Trâm đứng lên:

- Thôi Minh đi đi, còn cần gì nữa không?

Minh nhét tiền vào túi áo chemise, vò tóc, lắc đầu rồi quay đi.

- Cô xuống khóa giùm cửa.

- Được, để đấy.

Bước chân Minh uể oải xuống thang lầu. Đột nhiên, Trâm đứng phắt dậy chân không chạy vụt ra khỏi phòng. Minh đã xuống đến cửa bếp, nghe tiếng động quay lại. Dưới cầu thang, trong vũng ánh trăng huyền ảo, tóc xõa dài xuống mặt, cổ, vai, hai tay buông thõng, Trâm đứng đó sững sờ thảng thốt trong một nỗi câm lặng não nề.

Minh vắt cái áo len lên vai bước đến bên Trâm:

- Cô muốn em ở nhà không?

Hai con mắt Trâm mở lớn long lanh nhìn Minh như bàng hoàng ngạc nhiên nửa buồn nửa tức giận. Đầu Minh cúi gần lại và môi Minh gần chạm vào vai Trâm. Nhưng bàn tay người đàn bà đã đặt nhẹ lên ngực áo Minh và đẩy ra xa:

- Thôi đi đi.

Thấy Minh còn dùng giằng, Trâm quắc mắt:

- Đi đi mà. Tôi bảo đi ngay đi.

Tiếng giày Minh xa dần ngoài ngõ, mất hút trên đường. Gió đêm cuốn ánh trăng lạnh lẽo vào khắp tòa nhà trống trải. Trên lầu, những cánh cửa sổ quật vào vách vang lên những tiếng kót két ma quái. Mùi ẩm mốt từ một phòng bỏ trống sau thang lầu xông lên. Bất giác Trâm đưa mắt nhìn quanh và tưởng như vừa bị chôn sống trong một nhà mồ heo hút giữa những oan hồn yêu ma phảng phất.

Khóa cửa xong, Trâm trở lên lầu, nằm sấp xuống nệm, úp mặt vào cánh hoa hồng, một chiếc gainhọn đăm vào má Trâm như một mũi kim sắt. Lịm người trong cái đau nhói truyền khắp những mạch máu đường gân, đầu Trâm gục xuống, đôi môi mím chặt cuống hoa hồng lởm chởm gai. Và nước mắt nàng lặng lẽ dâng lên, ướt đầm những cánh hoa tơi tả… Viên merinax đưa người đàng bà qua một đêm đen hờn tủi.

Đến trưa, viên thuốc ngủ mới hết hiệu lực, Trâm bàng hoàng tỉnh dậy với cảm giác bơ vơ hoang vắng lạ lùng. Như một cơn bão nào đêm qua đã tàn phá miền thung lũng này và vẻ bơ phờ tiều tụy còn in lên màu nắng hắt hiu lắt lay từng bờ cây ngọn cỏ. Một khoảng cách mênh mông đã mở ra ngăn chia giây phút bừng tỉnh đó với những ngày êm điềm cũ. Trâm như vượt qua một chặng đường đua mệt mỏi cả thể xác lẫn tâm hồn và bây giờ chỉ còn sự yên nghỉ trống không. Có cái gì thật đã vỡ tan, đã đổ ào sụp xuáng trong đời, trong lòng Trâm đêm quạ Cơn bão tố xa rồi, giờ chỉ còn bãi cát hoang vu trải dài câm nín in hình những dấu chân kỷ niệm lờ mờ. Trâm như thêm một lần thoát lốt để trở thành người đàn bà kiêu ngạo dửng dưng tàn nhẫn của những tháng năm Sàigòn huyên náo.

Vào lúc hai giờ trưa, Minh trở về, áo quần xô lệch, mặt mũi bơ phờ. Trâm chỉ lạnh lùng hỏi:

- Minh về đấy à. Sớm thế.

Giọng Minh vương vướng khó khăn:

- Chiều có giờ học.

- Học à. Thế sáng nay nghỉ cả buổi, đã sao!

- Thôi đi, cô đừng nói giọng đó.

- Ơ haỵ Tôi nói gì mặc tôi. Minh làm gì mặc Minh. Mai Minh dọn đi và bổn phận tôi cũng hết rồi mà.

Minh tránh không nhìn mặt Trâm, nhăn nhó đi thẳng vào phòng. Nỗi căm tức không đâu chẹn lấy cổ, Trâm hếch mặt lên, bĩu môi rồi đóng cửa lên lầu. Nàng đứng ở cửa sổ, nhìn ra đường, thấy Minh cầm quyển vở cuốn tròn trong tay, chạy băng lên bên kia đồi. Trâm kéo mạnh cánh cửa đóng ập lại:

- Gớm, học với hành.

Rồi nàng quay vào, ngồi xuống nệm, nhìn quanh phòng và ước có thể thu dọn kịp để bỏ đi ngay chiều hôm nay, không nhìn lại mặt Minh nữa, không chào hỏi một ai trước khi rời thành phố này. Và thết là màn hạ, yên thân. Nhưng Minh còn phải trở về, thu xếp đồ đạc của nó đem đi gửi và nàng đã hứa tối nay đi chơi với Minh. Đi chơi với Minh một lần cuối cùng. Như níu kéo một kỷ niệm đẹp cho dư âm vọng vang về những bờ thời gian xa vút về sau. Để bao giờ cũng còn bâng khuân ngậm ngùi hoài niệm nhơ tiếc. Thế mà bây giờ… Châm đốt diêm châm một điếu thuốc, ngửa cổ nhả một vòng khói tròn rồi bật lên cười. Âm thanh vỡ nát của tiếng cười sắc lạnh đưa Trâm vào những tiếng cười khác. Bốn bức tường như rạn vỡ lung laỵ Và Trâm ngừng lại nhìn sững vào bóng mình lờ mờ in trên khung cửa kính:

- Thật khôi hài. Một cuộc khôi hài vĩ đại. Biến cải nó. Biến cải mình. Mày leo lên mây xanh và mày rơi tòm xuống thấy không, Trâm? Tình cảm. Tình cảm là cái thớ gì?

Một giờ sau Minh trở về, ném quyển vở xuống sàn nhà, nó kéo thùng sách ra, tung tất cả đồ đạc lặt vặt vào đó rồi quì gối trên sàn nhà, mím môi buộc một sợi dây. Vẻ lầm lì, câm nín hằn học và ngượng nghịu của Minh làm lòng người đàn bà nao nao chùng héo xuống. Nàng ném bao thuốc lá về phía Minh:

- Để đấy, tối hãy thu xếp. Giờ Minh đi ngủ một chốc cho tỉnh người ra đi. Có đói thì thức ăn dưới tủ. Xúp hay trái cây hay bánh hay trứng gà. Ăn gì thì ăn đi. Muốn rượu thì còn nửa chai Martini sau lò sưởi.

Rồi nàng xây lưng bỏ vào phòng riêng, đóng cửa lại. Một phút. Hai phút trôi qua căng thẳng như thời gian giữa một bãi chiến trường đôi bên đang hầm hè chực nhã đạn.

Trâm buộc valise thì có tiếng Minh gọi bên kia. Nàng im. Minh gọi lần thứ hai. Rồi lần thứ bạ Trâm ra. Minh nằm sắp xuống nệm, hai bàn tay nắm chặt úp xuống sàn nhà như muốn đấm vỡ một cái gì vô hình đâu đó.

- Cô ngồi xuống em nói cái nầy.

- Đừng nói. Tôi dạy học, có phải là linh- mục đâu mà đòi xưng tội.

Minh sửng sốt nhìn Trâm, cánh tay nhấc lên và để rơi xuống sàn nhà. Đầu người con trai dúi sâu vào mặt nệm, Trâm vẫn cười nhạt:

- Đùa đấy. Tôi tạm nghe cũng được. Minh nói đi, nói cho nhẹ, cho vơi bớt đi. Căng thẳng quá đứt dây thiều ngay bây giờ.

Nàng nhìn khuôn mặt đỏ hồng của Minh gối nghiêng trên cánh tay rồi đứng lên mở rộng cánh cửa sổ. Giọng Trâm hắt lên cũng lạnh lẽo và ào ạt như cơn gió đang lùa ngập căn phòng:

- Sao thế? Nóng lắm à. Sốt à. Nói đi chứ. Nói cho xong rồi còn nghỉ ngơi lấy sức. Tôi nay đi phố, đi chơi đi đâu thì đi. Tôi đã hứa thì nay đưa Minh đi chơi, hứa từ một tuần, mười ngày, từ một tháng trước rồi mà, mệt lắm sao. Liệu tối có ra phố được không? Không nấu nướng, đi chơi, ăn ngoài phố, theo thủ tục thì ngày cuối cùng của tôi phải như vậy. Có phản đối khiếu nại gì không?

- Sao cô thay đổi mau vậy?

- Tôi hay Minh thay đổi? Nào, nào, nói đi.

- Muốn nói hết với cộ Nhưng… khó nói quá. Không nói thì ray rức khó chịu lắm, mà nói ra thì sợ…

- Cái gì?

- Cô hứa đi. Nói cho cô biết, nhưng cô sẽ không thay đổi gì và tối nay vẫn đi chơi chứ?

- Tất nhiên như vậy, việc gì phải hứa hẹn lôi thôi. Hay không nói thì thôi. Tùy.

- Cô giúp em với đi.

- Kỳ chưa. Muốn tôi làm sao hơn nữa?

- Cô hỏi cho em trả lời.

- Chuyện đêm qua chớ gì?

[giavui]

Minh bật lên như lò xo:

- Cô biết rồi à?

Trâm nói liều:

- Biết và thấy nữa. Tội nghiệp Minh thức suốt cả đêm quạ Thôi giờ thì ngủ yên đi.

Minh hét lên:

- Thằng Hải khốn nạn thật, nó nói với cô phải không?

Trâm lắc đầu bình tĩnh:

- Từ chiều hôm qua đến giờ không gặp thằng Hải.

- Thế ai bảo với cô?

- Tôi biết vì tôi biết, thế thôi.

- Nghĩa là cô không biết và đoán liều.

- Nhưng tôi biết rồi và không cần Minh phải nói nữa.

- Không, để em nói, em nói. Đêm qua em không đi Blao. Em nói dối cô…

Trâm dang tay bịt miệng Minh lại:

- Thôi thôi van em, tôi biết rồi, đừng nói ra điều đó. Im đi, im đi Minh.

Nhưng sẵn đà, Minh nói tuôn ra:

- Đêm qua em đi với con Phượng, Bích Phương.

Những ngón tay Trâm bung ra, để xoải trên mặt nệm.

- Sao phải khai tên kỹ thế. Không nghe cô ta bao giờ.

- Bích Phượng ở sân khấu Anh Vũ.

- Vậy à. Nhảy hay hát?

- Cả hai.

- Vừa xài quá nhỉ, nhưng sao đêm qua em không lấy thêm tiền, chừng đó tiêu làm sao cho đủ, thật mất mặt cho em quá. Phải tỏ ra hào phóng một chút chứ.

Minh xoay người móc túi lấy tiền ném ra sàn nhà.

- Tiền còn đó, không tiêu một xụ Đi với loại đó không phải mất tiền.

Trâm đau buốt trong lòng, thôi câm đi, câm đi, đồ đĩ trai. Nhưng nàng chỉ lẳng lặng đứng lên:

- Gánh hát còn ở lại đây?

- Đi sáng nay rồi.

- Nếu còn, tối nay Minh nên đi chơi.

- Đi cả rồi. Đêm qua Thúy vừa hát vừa nhìn xuống khán giả như tìm kiếm ai. Nghe Thúy hát, nhớ cô quá. Không biết sao, mỗi lần nghe hay thấy Thúy là nghĩ đến cộ Cô có cái gì phảng phất của Thúy. Tiếng hát, vẻ buồn, và sự dịu dàng rất Huế. Em đã tính bỏ về, nhưng chúng nó kéo đi. Rồi thì…

- Đẹp lắm à?

- Phượng ấy à? Cũng không đẹp lắm, nhưng có một phút nào đó, thật quyến rủ…

Minh dúi mặt xuống nệm giọng tấm tức vẳng lên:

- Trưa hôm qua em ở lại lữ quán với thằng bạn. Nó đi qua giường em. Đi qua đi lại nhiều lần. Nó mỉm cười, nháy mắt, rồi nó ngồi xuống đó. Nó chọc điên em lên, cố biết không? Cho đến tối, thấy nó ăn mặc để hở cả bụng, uốn éo trong ánh đèn sân khấu. Xong màn vũ, nó để nguyên cả bộ áo đó, xuống ngồi cạnh em ở hàng ghế đầu. Nó lại chọc em điên lên, cô biết không?...

- Thôi quên chuyện đó đi. Không sao cả.

Minh vươn lên níu lấy bàn tay Trâm, nhưng nàng giằng ran gay.

- Em xin lỗi cô, xin lỗi cô…

- Sao lại xin lỗi tôi?

- Như vậy là em có lỗi với cô.

- Tôi chỉ buồn em đã nói dối. Còn chuyện em đi chơi không sao cả. Nhưng sao em lại nói dối tôi thế Minh. Sao thế Minh?

- Em sợ… sợ mất cô.

Trâm thẩn thờ:

- Em mất tôi à. Tôi mất em chứ. Mất còn mà làm gì. Mai em đi rồi. Mai tôi đi rồi.

- Nhưng cô trở về chứ?

Trâm xoay mặt đi:

- Ừ, trở về.

- Suốt mùa hè cô ở đây chứ? Em không về nhà, em ở đây với cộ Cô dạy em Anh văn nhé. Mùa học năm sau cô còn đi dạy ở đây, em đi học ở đây và cô còn cho em ở trong nhà chứ?

- Ừ, năm sau cũng còn như năm naỵ Không có gì thay đổi hết. Năm sau, năm sau nữa, sau nữa…

- Sao cô có vẻ lạ lùng thế. Cô nói dối em phải không?

- Thật chứ không có gì thay đổi. Đời cũng còn mãi mãi như hôm nay, như những ngày mình đã sống ở đây. Mình sẽ xóa hết những chuyện buồn, bắt đầu lại niềm vui, trồng thêm hoa trong vườn, nghe Minh… Còn một buổi chiều nay, còn một đêm naỵ Thôi em ngủ đi, ngủ đi, tối mình đi chơi. Nhưng em phải thay áo, tôi không muốn thấy em như hôm qua nữa.

… Ánh trăng thượng tuần xanh xao vẽ những bóng cây rung động xuống con đường rừng vắng ngắt. Mới tám giờ tối, những nhà cửa bên kia ấp đã im lìm ngủ sớm không còn một đốm đèn, một tiếng động. Đến một chiếc cầu nhỏ bắt ngang cái lạch con dẫn nước vào ruộng dâu, Minh đứng lại chờ Trâm:

- Cô đau chân phải không?

- Không. Đi chậm cho con đường dài thêm một chút. Sao Minh đi nhanh thế?

- Ở đây nhiều người quen. Người ta thấy, phiền cho cô.

- Tôi đang mong gặp một ai để làm chứng nhân đây. Nếu phải che giấu lẫn tránh ai thì tôi đã không đi với em. Đi thế này thì có làm sao đâu.

- Bọn nó kháo nhau, vẽ rồng vẽ rắn thêm vào.

- Mặc. Mai Minh đi rồi.

- Nhưng còn lúc trở về?

- Cứ tưởng như đi không bao giờ về. Và đêm nay là cuối cùng…

- Nhiều lúc cô liều và bướng lạ.

Trâm đứng dừng lại:

- Bây giờ vai trò thay đổi và Minh giáo huấn tôi đấy à?

- Thôi thôi xin cô giáo đi cho.

Rồi giữa hai người là một khoảng khách lặng lẽ. Trăng như một vành môi đang cười duyên với nốt ruồi đêm là ngôi sao lấp lánh. Con đường trăng nâng lên cao lượn vòng như một dòng sông ngà qua những vùng đồi thoai thoải dốc xuống ruộng vườn chìm sâu vào bóng tối. Màu trăng mỏng và nhẹ phủ một lượt tơ vàng lên bờ cỏ bắt đầu loáng ướt sương đêm. Bước chân đi gõ nhẹ hư huyền tịch mịch. Gió lạnh lùa vào trong tóc khiến Trâm ngửa mặt nhìn lên, lòng lắng dịu trong một cảm xúc êm đềm thanh thoát bất ngờ. Nàng thì thào một mình như đáp lời tiếng suối róc rách chảy qua một bụi bờ nào bên lối đi:

- Đêm đẹp quá.

Nhưng tiếng Minh như một ngọn roi quất lên cho ảo giác tan tành:

- Đêm qua trăng đẹp hơn. Trăng khuya ngoài bờ hồ…

Bỗng nhiên Minh cảm thấy có gì đang rã tan như bọt sóng bên cạnh, và biết mình lỡ lời, Minh nói thêm:

- Đêm nay trăng không đẹp, vì trăng mờ hơn một người.

Câu "bốc thối" không phải lúc như đổ dầu thêm vào lửa. Trâm quay phắt lại, vẫy chiếc xa ba bánh vừa chạy tới và từ đó ra đến phố, nàng không trả lời một câu hỏi cầu hòa của Minh, ngồi trơ như cột nhà.

Nhưng khi làn ánh sáng lờ mờ tỏa xuống bàn ăn phủ khăn trắng, khi bức tường vàng nhạt in hình Minh đầu cúi ngồi lặng yên trong qua Trâm, khi người bồi lễ phép nghiêng mình hỏi, Cô dùng gì? Trâm bàng hoàng tỉnh lại. Cái màn trắng xanh xao, trắng toát rung động những vầng sương lạnh lẽo vén lên từ từ. Như quãng đường chấp nối, những nét đời trùng điệp, những bước chân lơ đãng theo nhau, tất cả chìm hẳn vào bóng tối bên ngoài. Trong hồn Trâm lúc đó là cơn đau thức tỉnh, vết thương mở lớn và mỗi khắc nhìn nhau giữa người đàn bà, gã con trai là một nhát dao chém lún xuống lòng Trâm thì thào tuyệt vọng. Đâu đó phảng phất mùi khói thuốc. Nàng nhìn lên môi Minh tìm ánh lửa cháy đầu điếu bastos. Nhưng Minh không hút, không xoay trở, không tỏ một vẻ gì nôn nao hay vội vàng, bực tức hay khó chịu như thường lệ. Cả khuôn mặt Minh tắm đẫm màu hồng diễm ảo của ánh sáng từ chao đèn tỏa xuống. Cặp môi hé mở. Vệt tóc rũ xuống trán. Sợi dây chuyền ánh lên bên nét nổ trắng ngần. Vẫn là Minh những ngày tháng cũ. Không có gì khác. Những cái nhìn của Trâm chiếu rọi vào hình ảnh đó, là đổi thay, đã hoàn toàn thay đổi, từ dò xét lặng lẽ ban đầu gửi trao khắc khoải. Vì em không bao giờ hiểu. Không bao giờ hiểu những gì tôi nghĩ về em. Những dự định âm thầm, những ước mong vớ vẩn, những đau đớn xót xạ Em không biết như em nhìn tôi mà chẳng thấy. Em nói như người diễn tuồng học thuộc vai trò. Cô đẹp quá. Cô đẹp quá, không, không bao giờ em hiểu vẻ đẹp đích thực của con người tôi. Em không biết gì hết. Và em ngồi đó. Em nhìn tôi. Em nhìn tôi không phải như tôi nhìn em, phút trước, phút nầy, cả ngày sau xa vắng nữa.

- Hai Martini.

Trâm nói vào khoảng không và cúi nhìn bàn tay mình mới sơn móng hồng đặt trên mặt bàn. Từng ngón vuốt thon nhỏ nhắn. Mỗi ngón vẽ lên một con đường heo hút chạy dài. Không biết về đâu, không biết đi đâu từ naỵ Hình ảnh tương lai lãng đãng yêu ma vừa thoáng đến đã thoắt biến đi rồi. Mớ tóc nàng xõa dài như một dòng sông đêm. Không một chuyến đò ngang dọc trôi về. Lềnh bềnh những vết hôn kỷ niệm, những khoắc khoải chờ mong. Và bao nhiêu cơn gió lốc. Bây giờ thôi hết. Chỉ còn bọt sóng tan lao xao. Tiếng chuông reo vi vút ở phương nào khuya khoắt, linh hồn rã mục như một cánh buồm sau bão táp gục xuống và chấm dứt.

Người bồi đặt trước mặt mỗi người một cốc rượu hồng. Trâm lơ lãng gọi một món xúp thường ăn. Ngón tay dừng lại ở hai hàng chữ trên thực đơn. Và người bồi xoay lưng vào bếp. Mặt bàn rộng như một dòng sông. Bên nầy bên kia bờ nhìn nhau im sửng. Trong yên lặng đè nén đó, Trâm cảm thấy hết tất cả nỗi tê buốt nghẹn ngào của cơn đau không còn cứu chữa nổi. Nàng nhìn vào đáy cốc. Mắt môi Minh lờ đờ trôi vào đó, những khuya trăng, những sáng gió, những mư chiều. Nâng ly lên môi, và nàng nhắm mắt. Rượu luồn vào thân thể như một luồng hơi lửa hồng má môi nàng, thắp sáng cả đôi mắt, Minh buồn rầu ngơ ngác nhìn lên. Bồi mang thức ăn đến. Trâm đặt cái muỗng vào chén xúp vi cá và nhận ra từ phút đó mình là khách của người đối diện, người đối diện là khách của mình. Tương quang ngượng ngùng giả tạo như một níu kéo chơi vơi không còn những em tôi thân yêu nhẹ nhàng ngày nào. Không còn những chè chiều cháo sớm, những săn sóc nâng niu, những nuông chiều nhõng nhẽo. Người lạ hiện đến đột ngột. Khoảng cách rộng thêm từng phút giây. Họ nhìn nhau và cùng cảm thấy mất mát quá nhiều.

Minh nhìn đăm đăm chút cặn rượu thừa trong đáy cốc.

- Quên chuyện đó đi được không cô?

- Có thể quên, nhưng thật mất cả rồi.

- Chuyện đùa, đâu có đáng gì.

- Một hòn sỏi làm ngã được cỗ xe, em biết không?

- Em xin lỗi cô rồi mà.

- Em không có lỗi. Tôi không có lỗi. Không ai có lỗi gì cả. Những điều xảy ra đều ở trong vòng tròn cuộc đời. Nhưng một lần em nói dối, một lần em phản bội, ảo tưởng tôi mong mang theo suốt đời đủ tan rã từ đây. Với em, tôi kiếm tìm và nuôi dưỡng vẻ đẹp tuyệt đối. Bây giờ là hết. Không lỗi ở ai cả. Như lá trên cành, không đủ diệp lục tối nữa, úa vàng và tự rơi rớt xuống. Trong tình yêu, phấn đấu, hay bình diện nào của cuộc đời, mỗi người đều vâng chịu một định mệnh cơ đơn. Điều mình nhận được của tha nhân nhiều hay ít, tùy ở chất liệu mình dâng trao gửi gắm. Tự ý em đã lìa xa khỏi vùng hào quang ảo tượng của tôi bằng một lần dối trá, một chuyến tách rời. Từ nay tôi lạ em. Chỉ còn kỷ niệm. Kỷ niệm phảng phất sau lớp sương mù ảo vọng.

- Có cách nào hàn gắn…

Trâm mỉm cười lạnh lẻo. Qua ngấn nước mắt mơ hồ và men rượu nồng nàn đến xót xa, Trâm nhìn bàn tay Minh thon dài buông xoải trên mặt bàn, bàn tay bây giờ đã hàng vạn dặm xa xôi…

Hai người đẩy cửa kính vào phòng giải khát của phi trường. Khang hích tay Minh chỉ người con gái mặc jupe serré và áo cánh ngồi một mình nhìn xuống sân bay chói nắng. Đôi mắt sắc của người con gái liếc xéo lên:

- A, anh Minh, về Sàigòn từ bao giờ thế. Cứ tưởng mất tích.

Minh chỉ Khang nói bạn tôi và thản nhiên kéo ghế ngồi xuống.

- Phượng ngồi với ai đấy?

Minh nhìn cốc 33 vơi quá nửa và chiếc valise nhỏ dưới chân ghế.

- Sắp đi đâu?

- Đà- Lạt. Đi hụt với một tên bự. Phút chót vợ hắn cản mũi.

Phượng vòng tay ra sau gáy với một dáng điệu mệt mỏi cố ý.

- Buồn ngủ quá. Vũ suốt cả đêm qua.

- Sao không về mà ngủ?

- Về nhà sống sao nổi. Các anh uống gì?

Không đợi trả lời, Bích Phượng cầm cái chai không gõ lanh canh vào ly gọi bồi và nói luôn hai cái băm ba nữa. Phượng dốc ngược bia vào ly hai người:

- Anh đi đâu đấy?

- Đón một thằng bạn ở Đà- Lạt về, không thấy tới.

Phượng nhìn mông lung khoảng trống chiếc máy bay bỏ lại trên sân, vuốt hơi lạnh đọng trên thành ly bia sủi bọt:

- Đang ở đâu đấy?

- Tầng chót khách sạn Y.

- Phòng bao nhiêu?

- Trăm rưởi.

- Tả thế. Nóng thấy mồ.

Minh nhỏ giọng bên tai Phương. Bích Phượng phá lên cười, những ngón tay dài móng hồng nhọn vắt xòe rộng úp lên khuôn mặt nhoè nhoẹt những nét điểm trang. Nàng cụng hai cái ly vào nhau gọi bồi và xoè một tờ năm trăm mới tinh chận xuống vỏ chai.

- Về đâu cũng được. Ngủ một giấc cho quên mệt. Anh có vướng ai đấy không.

Minh nhả khói thuốc vào má Phương và yên lặng lắc đầu.

Về đến khách sạn, Phượng khoan thai đi thẳng lên lầu như vào nhà riêng. Khang bảo Minh không quay lại:

- Tao đi có việc.

- Chốc nữa mày lại đây, khoảng tám giờ.

- Thôi, tao có hẹn.

- Hẹn quái nào, đến cùng đi chơi.

Phượng chen vào:

- Anh không đến tôi lại mang tiếng phá hỏng chương trình.

- Có thể trở lại.

- Khang này, mày gọi dây nói cho thằng Lộc bảo tao kẹt không đi ăn cơm với ông bà "vía" nó được, nghen. Ờ dặn nó có thư hay điện tín từ Nha- Trang hay Đà- Lạt đưa đến cho tao ngay.

Khang đi ra đóng cửa lại. Ánh sáng bị đuổi hết ra ngoài trời, chiều tối lại trong căn phòng bưng bít. Minh nằm ngửa hai tay vòng sau gáy, mắt mở lớn lên trần nhà màu trắng đục nhờ. Chiếc quạt cũ sè sè quay tít. Hai con thằn lằn bắt kịp nhau trên vách, đuôi nhỏ xíu ngọ nguậy một lúc rồi bất động. Tiếng nước chảy rả rich một phòng bên cạnh.

Bao nhiêu thời khắc trôi qua, Minh không biết. Tiếng Phượng nói đứt quãng như hụt hơi. Chóng mặt, nhức đầu, Minh đưa tay lên vuốt mặt, châm vội vàng một điếu thuốc. Minh hít một hơi dài, thở ra và nhìn sâu vào vầng khói xám cuồn cuộn tự hỏi vì sao mình sống thế. Vì sao mình sống thế từ một tháng nay về Sài- gòn mất hút tin Trâm, từ khi cơn ám ảnh về Trâm trở nên một đam mê tuyệt vọng không thể nào khuây lãng, lẩn trốn và tìm quên chỉ thêm rõ nét ảnh hình xa cách. Khắp những miền phung phá ban đêm, phòng trà, quán rượu, vũ trường, đến đâu rồi Minh cũng nhìn thấy lãng đãng yêu ma khuôn mặt đó. Vầng tóc đó. Ngôi nhà hoang lạnh đó.

Minh vùng dậy mở cửa. Bóng tối sụp xuống bên ngoài. Minh phả nước lạnh vào mặt cho tỉnh hẳn người. Phượng đang đánh phấn bên chiếc bàn con trơ trọi. Mái tóc người con gái rối bồng hỗn loạn đổ xuống hai vai tròn lẳn bình yên. Những ngón tay mềm dịu dàng đưa nhẹ lên gò má. Con gái đàn bà lúc trang điềm trong giống nhau, hiền lành dịu dàng và tội nghiệp lạ. Minh nghĩ và lòng chùng xuống trong một xót xa hoài niệm. Buổi sáng buổi chiều bao nhiêu lần Minh đứng nhìn Trâm trang điểm như thế. Nhưng không là Trâm. Sàigòn không là Đà- Lạt. Bây giờ không phải bao giờ. Và tôi. Và tôi hôm nay cũng không còn là tôi ngày ấy nữa, Trâm ơi.

Minh đặt hai tay lên vai Phượng:

- Em chải tóc xuống đi, đừng rối bồng như thế.

Phượng nhăn mặt trong gương:

- Rối quá không chải được đâu.

- Em tẩm nước cho ướt tóc lại anh gỡ cho.

Phượng làm theo và ngồi xuống chỗ cũ. Nỗi gì dịu dàng buồn tủi từ tay Minh cầm lược chuyển vào tóc lan nhẹ vào lòng Phương. Giọng nàng nhỏ hẳn đi:

- Cám ơn anh.

- Đẹp rồi đấy. Đứng lên anh xem nào.

Bích Phượng xoay người lại. Dưới vòm ánh sáng màu hồng của ngọn đèn đầu giường hắt qua, Minh thoáng thấy trong dáng dấp người con gái hôm nay, mái tóc Trâm chiều nào lả tả bay dưới vòm trời tím lạnh.

Tiếng gõ cửa bên ngoài đập vỡ những ảo tưởng mơ hồ vừa vang vọng trong tâm tưởng Minh. Đèn bật sáng. Mặt phấn của người con gái bỗng trắng beach dưới ánh đèn nhợt nhạt. Minh mở cửa cho Khang vào. Mười giờ, cả bọn kéo đến vũ trường Tự Do.

Nhảy mấy bản twist, mồ hôi ra khắp người, chân tay lạnh giá, Minh trở về chỗ ngồi trong ghế tối nhìn ra sàn nhảy. Phượng quay cuồng với Khang ở đó. Rồi với người khác. Với những người khác. Cơn chán ngán nghẹn ngào dâng lên, Minh châm thuốc thở khói vào âm u của nỗi buồn đêm, và nhớ lại. Thế giới rộn ràng nhỏ bé của Sàigòn thu hút rất mau những ai mới bỡ ngỡ tìm đời và làm chán ngán rã rời những tâm hồn đã tìm thấy một tình yêu, một thiên đường, đã được và mất ở một nơi nào khác. Cho nên Sàigòn ăn chơi là Sàigòn hai mặt: điên cuồng háo hức bên ngoài ăn chán chường tức tủi bên trong. Đến đó để tìm sự sống. Đến đó để quên mình phải sống. Những người con gái bỏ nhà đi. Những kẻ cần có công ăn việc làm. Những người còn chút tin tưởng vào mình mong cơ hội gầy dựng tương lai. Những người chán ngấy thứ dư luận hẹp hòi nọc độc ở các tỉnh nhỏ. Những kẻ trốn vợ, trốn chồng đi tìm tình yêu khác. Những kẻ sợ hãi cô đơn lấp trống tâm hồn và cuộc đời sau một thất bại tuyệt vọng của đam mê cùng cực hoan lạc hay não nùng. Tất cả đều đổ xô về bám víu lấy những vĩa hè Sàigòn.

Tiếng ồn ào của Sàigòn vùi lấp, cơn la thét bên trong. Nhạc điệu Sàigòn xóa mờ nỗi cô đơn khoảnh khắc. Cho nên Minh bỏ Đà- lạt về đó. Về đó đợi chờ vô vọng con chim quý đã vỗ cánh về một chân trời biền biệt. "Tuần sau tôi trở về, tôi trở về với em". Trâm đã nói thế buổi cuối cùng đưa tiễn. Nhưng ngày thứ ba tuần đó, ra Air Việtnam chờ chuyến bay Nha- Trang lên Đà- Lạt, cho đến mười một giờ chuyến đưa hành khách về hãng. Đứng ở cửa hàng cà phê ngày trước, Minh nghẹn ngào hồi hộp nhìn lên. Trâm dịu dàng và sáng láng trong một màu áo quen nào đó, bước vội vàng ra khỏi xe, chạy ùa đến và niềm vui phơi phới của Minh sẽ nở thắm trên miệng Trâm cười. Đôi mắt đen buồn chớp nhẹ, Trâm sẽ hỏi dịu dàng: Minh cũng đi đón tôi ư, như những lần xa cách trước. Nhưng những người khách trên xe dần dần xuống hết. Người cuối cùng không phải là Trâm. Nắng quằn quại chuyển mình trên vòm trời Đà- Lạt chợt âm u thấp xuống. Gió lạnh từ lũng sâu cuồn cuộn dâng lên. Và mưa bay hờn tủi giữa lưng chiều thành phố. Minh lang thang từ con đường này sang đường khác. Con phố nhấp nhô heo hút quay cuồng đảo lộn lùi dần về phía sau. Hồ im thoi thóp nhớ mặt trời. Con đường ẩm ướt dưới chân như chạy dài vô tận. Điếu thuốc cháy đỏ đầu môi phảng phất hơi ấm một ngày đầu họp mặt. Cái tàn dài lả tả rung trong mưa baỵ Búng mẫu thuốc ra xa, Minh nghĩ thế là hết, là hết rồi. Nhưng còn phảng phất mơ hồ an ủi và hy vọng. Có thể vì một lý do nào đó, Trâm về muộn. Thôi chờ đến thứ sáu. Ngày đêm đi qua dài và chậm như một dòng sông lạnh lẻo. Có hôm Minh về nhà cũ, đứng trước lầu cao kín cửa nhìn lên. Tiếng hát Trâm buồn ngày xưa vọng xuống. Chante chante mon Coeur la chanson du matin dans la joie de la vie qui revient. Lời ca vui sao giọng buồn đến thế. Âm hưởng lê thê khỏa lấp những miền lũng vắng tâm hồn. Con đường trước nhà chạy dài heo hút, ngã này vào rừng vắng, nẻo kia về tha mạ Cô đâu, cô đâu rồi. Trâm ơi, Trâm đâu rồi. Gió từ đỉnh trời thủy ngân rào rào đổ xuống. Hàng thông lảo đảo nghiêng mình. Như bão tố sắp sửa bùng lên khắp mặt địa cầu đổ vỡ. Thiên đường bặt tiếng, không ai đáp lời và Minh lầm lũi trở về thành phố. Cô giận hờn em đến thế sao. Em xin lỗi cộ Xin lỗi cô một ngàn lần. Thôi cô trở về, trở về với em đi. Như người ta đang nghe, người ta sắp trở lại. Sáng thứ sáu tuần đó, Minh ra chỗ cũ, lại nghẹn ngào hồi hộp nhìn lên. Những người khách trên xe dần dần xuống hết. Người cuối cùng không phải là Trâm.

Thôi hết. Thôi xong. Thôi chẳng còn gì cho đời tôi nữa. Nằm im, nằm chết, nằm mê thiếp một tuần, hai tuần nhà thằng bạn. Minh chờ khắc khoải một dòng thư, một tiếng vọng đáp lời. Thiên đường im tiếng. Không ai đáp lời và Minh lầm lũi bỏ đi, đớn đau mỏi mệt ngã vào vòng tay niềm nở của Sàigòn.

Nằm với Lộc hai đứa ôm nhau thức trắng đêm, Minh kể hết cho bạn không dành một chi tiết nhỏ. Chuyện nhà, chuyện Trâm, chuyện mình. Và ngõ cụt hôm naỵ Bài toán đời không bao giờ tìm ra đáp số. Lần đầu tiên trong đời, Lộc thấy nước mắt của một thằng bạn trai. Minh dúi đầu trong cánh tay giọng ấm ức: nhà cấm tao gặp Trâm. Giữa Trâm và gia đình tao, tao phải chọn một. Tao đã chọn và đã mất gia đình. Nhưng mày thấy, tao làm gì được cho tao và cho Trâm, cho những ngày tháng tới. Như con chim chưa đủ lông cánh, tao bay sao nổi một mình. Tao sợ. Nhưng nghĩ đến TRâm tao có can đảm. Bây giờ Trâm cũng bỏ tao. Trâm bỏ tao và sự hy sinh của tao vô ích. Vô ích mày thấy không? Lộc dỗ bạn nói liều: mày cứ về Đà- Lạt rồi tìm cách gọi Trâm lên. Thế nào cô ấy cũng lên với mày. Tin như thế đi. Lòng Minh nung nấu, mà nó cứ lải nhãi tin như thế đi! Tin cái gì, tin vào ai khi chính mình không làm cho ai tin nữa. "Em nói dối một lần, cô giết em một đời, cô biết không?" Trong khuya, thế giới bên ngoài lấp chìm vào mù tối, nỗi buồn âm ỉ cháy mãi trong lòng. Tâm trí Minh đột nhiên trong suốt sau một khắc bàng hoàng thức tỉnh. Như có một tấm màn mỏng nhẹ lung linh ngăn cách ngày ấy và hôm nay đang từ từ cuốn lên. Minh thấy lại vòm ánh sáng trắng lờ mờ buổi mai hôm đó, như một bình minh lạnh lẽo cuối đời lay động vết thương, và Minh cảm thấy hao hụt chơ vơ giữa một vùng cao rộng không còn nơi bám víu. Như trời cao đã đổ xuống trong đêm đó. Và thật hết. Tất cả thật đã hết trong một yên lặng rơn người. Khoảng cách giữa Minh với Trâm phút đó là con đường thăm thẳm giữa hai hành tinh trong cao vút không gian. Mà như không có gì thay đổi trong gian phòng quen thuộc đó. Vẫn cái bàn tròn phủ khăn trắng. Những tranh ảnh im lỉm trên bức tường hồng trơ trọi. Khung cửa sổ cắt vuông một mảnh trời bàng bạc. Và mùi thơm phảng phất của nhiều đồ vật không tên. Trong nhà Trâm ngồi nướng bánh mì phếch bơ bên lò sưởi. Tiếng nĩa chạm vào dao lanh canh. Đồng hồ tích tắc nhỏ giọt vào yên lặng. Trâm đã mặc áo dài và trang điểm xong, vẻ im lìm lạnh lẽo và tái tê lên khuôn mặt đã biến thành tượng đá mùa đông tuyết giá bốn bề. Minh ngẩng đầu lên và gục mặt xuống gối. Chưa một phút giây yên lặng nào như thế trong nhà này. Chưa một lần nào Trâm có thể thản nhiên lạnh lùng đến thế. Vẻ lạnh lùng rờn rợn của một con dao bén lòa ánh thép. Minh muốn nói, muốn xin, muốn lay đổ bầu không khí nặng nề phút đó. Nhưng Minh sợ, như một hơi thở một với tay một thoáng lay động nào cũng làm sụp đổ hết vòm trời đã rạn vỡ. Rồi thoắt nhiên, tiếng Trâm thoảng ra như âm vang của một lời ma quái xa vời từ sau chiếc khăn đỏ của con đồng lắc lư điên đảo:

- Minh dậy mà ăn đi. Muộn rồi.

Minh nhìn sang góc phòng. Cái manteau vất bừa bãi cạnh những tàn thuốc rã rời cháy xém mặt sàn gỗ. Minh nhớ lại dáng người rũ rượi của Trâm trong đêm và khuôn mặt não nùng sau làn khói thuốc hư ảo. Suốt đêm Trâm đã ngồi đó, nhìn sang đôi mắt lặng buồn câm nín.

Mình dè dặt đến sau lưng Trâm ngồi xuống. Điều muốn nói không bao giờ nói được. Điều muốn nói bây giờ không thể nói. Muộn rồi. Minh thầm mong mỏi Trâm đột ngột quay lại, đập phá một cái gì cho tan tành rồi xỉ vả Minh, hoặc gay gắt mỉa mai hay la thét ồn ào. Gì cũng được, trừ im lặng. Em van cô, đừng im lặng. Nhưng Trâm từ từ đứng lên, không nhìn lại Minh, như người con trai đã là một phiến đá một khúc gỗ một sinh vật dị kỳ thừa thải. Rồi nàng chậm rãi, chừng mực và dịu nhẹ, nhúng khăn mặt vào nước nóng vắt khô và đưa tận tay Minh. Không một lời. Nhưng nhắc nhở bao nhiêu trong săn sóc đó, dịu dàng âu yếm như người chị đối với em. Thôi hết, vai trò chủ nhà, cô giáo người đàn bà hôm nay đã giữ lại rồi. Cơn đam mê thoáng qua khắc giây trong một đời cô quạnh của người đàn bà trẻ như làn gió ấm của đêm dài lạnh lẻo. Từ đó là hết. Hình ảnh cuối cùng Minh mang theo suốt những tháng ngày trống không dằng dặc về sau là nét môi Trâm cười lạnh nhạt và xa vời qua làn cửa kính khi xe ca chuyển bánh. Và giọng nàng làm tiếnt gió hư vô: mình không nên tìm gặp nhau thêm lần nào nữa. Không một lần nào nữa…

Nhạc dứt trong tiếng chân rào rào dồn dập đưa nhau về ghế cũ. Phương nhập bọn với đám lỏi con bàn khác. Khang cặp một đào cũ, về trước. Minh ngồi lại chín muồi ngao ngán trong cơn trống lốc tan hoang của lòng mình. Bóng Trâm xa mờ chìm khuất. Dàn nhạc bắt đầu chuyển một điệu blue não nuột. Đèn hồng, đèn xanh mà bóng tối phủ trùm trên thân xác, trên tuổi đời, trên tháng năm tôi. Minh rời năm ngón tay khỏi đầu tóc rối, bấu ly 33 lạnh ngắt, dốc cạn một hơi, ném tiền xuống bàn và lảo đảo đứng lên ra ngoài…

- Cậu uốn gì?

- Pernod.

Lam nhìn mái tóc rũ rượi của cô em gái phung phá trở về:

- Lại say sưa nữa rồi.

- Uống nhưng không say được đâu cậu.

- Bao giờ cậu về Đà- Lạt?

- Không về.

- Gần tựu trường rồi.

- Cóc thèm dạy học trò nữa.

- Sao vậy?

Trâm xoay tròn cốc rượu trong tay nhìn ra cửa kính nhà hàng. Nhiều cặp dìu nhau thoáng qua mất hút vào bóng tối. Nhạc kèn đồng trổi một điệu blue não nuột. Khuôn mặt Trâm lờ mờ dưới mái tóc rong rêu lềnh bềnh trôi vào dòng nhạc xanh cuồng cuộn. Rượu vơi dần trong cốc. Tâm trí nhẹ nhàng quay những vòng tròn hình ảnh mơ hồ kỷ niệm. Nụ hôn cuối cùng chết đuối dưới đáy cốc rượu ngà. Tiếng cười nào vỡ nát trên cao lênh đênh ảo giác. Trâm bật một que diêm nhìn lửa cháy. Trên xác diêm tàn, đời nàng bỗng gãy đôi.

- Chuyện những thằng học trò trong nhà cậu đến đâu rồi.

Trâm cười bằng đôi mắt u uẩn long lanh:

- Những! Một thôi cũng đủ vỡ nợ rồi. Sao cậu biết?

- Thằng Tuấn hậu can, tìm cách điều tra.

Cũng có một người tên Tuấn, Trâm nghĩ và không còn nhớ được khuôn mặt đó. Không còn nhớ mặt khuôn mặt nào, đàn ông và con trai… Màu đen bỗng phủ xuống bề mặt tâm hồn. Tiếng bánh xe lăn rì rào đều đặn trong khoảng trống âm u đó. Gió bão bắt đầu cuộn lên từ đáy vực sâu. Cho nàng nghe tiếng nói mình trong đó ngùi ngùi tự thú… Tôi đã bỏ đi, đã xa khuất mất mát hẳn rồi. Một năm giữa vòm trời đầy sương Đà- Lạt. Cuộc đời đó như một quê hương thoáng thấy sau bước lưu đày, không còn cơ hội trở về sống lại nữa. Tôi đã đi qua một thiên đường ảo vọng… Tôi phủ nhận, chống đối xa lạ hoàn toàn với đời sống bỗng hiện hình trong khuôn mặt thực ấy. Trước đó, sau này tôi đắm chìm trong những băn khoăn ích kỷ riêng tự Cuộc đời đích thực không ở những chân trời xa xôi nào hết. Ở trong vòng biên cương eo hẹp đó, trong bưng bít lưu đày đó, trong tương giao lẩn quẩn tầm thường đó. Tôi trở về nhưng tôi đã bỏ đi không ăn năn luyến tiếc. Buổi sơ giao, ngày gần gũi và hôm nay cách ngăn bao giờ tôi cũng chỉ là tôi, ốc đảo hoang vu trong biển đời huyên náo. Tôi trở về, không lẩn trốn khước từ giả dối nữa. Bẩn thể mỗi người như một loài rễ cây ẩn kín bướng bỉnh, không thay đổi theo lá cành tươi úa trên cao. Những mùa mưa gió ấy, những điêu tàn phung phá ấy, những tan hoang trống lốc ấy, khuôn mặt đời tôi úa bao nhiêu nước mắt, thắm bao nhiêu nụ cười, hằn bao nhiêu vết thương mà vực thẳm lòng tôi vẫn trào đầy lửa cháy. Tôi trở về với tôi. Tôi trở về thắp lửa lên đuốc mờ cho hội vui cuộc đời tiếp diễn. Tôi trở về sống bằng hoài niệm quãng đời gặp gỡ trên chuyến phiêu du, quãng đời như quán trọ tôi đã chối bỏ lìa xa cùng với hành trang, chứng tích nửa đời. Ngôi nhà trắng và buổi sáng mù sương. Thang lầu gỗ đen và những bước tình yêu quấn quit. Con đường rừng một buổi hoàng hôn nào đó. Rặng hoa đào và bóng dáng mùa xuân. Mười ngón tay em và những chiếc áo len màu. Miệng em cười và lời yêu thương muộn màng không nói. Tôi chọn em làm đối tượng một đoạn đời ngắn ngủi. Từ đêm em đi là hết. Là hết. Những đoạn đời kế tiếp của em không thuộc về tôi nữa. Tôi không chấp nhận sự biến hình phản bội đó. Em đã hủy hoại ảo tưởng trong hồn tôi nâng niu để trở thành kẻ khác. Em trở lại là em những ngày tháng cũ trước ngày em đến đời tôi. Em như cuộc đời đích thực tôi vừa thoáng thấy, hiện rõ dưới vầng ánh sáng trần trụi của khắc giây khám phá và bỗng nhiên xa lạ mất rồi. Nêntôi vẫn nhìn mà không thấy. Vẫn tìm mà không gặp nữa. Cuộc đời đó lạ tôi, khuôn mặt em từ đêm ấy lạ tôi. Mình đã quen thuộc trong đời sống nhau những ngày xanh thắm đó. Từ đêm em đi là hết, là hết. Cuộc phân ly vĩnh viễn giữa em với tôi, giữa tôi với đời, giữa tôi và bản ngã đam mê của thú rừng thức giấc.

Vòm không gian quán rượu cắt xén một góc trời trống lốc. Nhạc trầm như tiếng ru đêm. Những bóng người im lìm không thức không ngủ. Bây giờ, mình đã về rồi và bình yên. Bình yên, Trâm nghĩ và mỉm cười.

Tiếng Lam từ nơi nào xa lắm:

- Cậu sao vậy?

- Không, không sao cả.

Không sao cả. Trâm đã buông xuôi theo tiếng gọi tâm hồn như đám thủy thủ ngày xưa theo tiếng hát mê hồn của người cá. Chỉ còn vết thương cuối cùng là trí nhớ. Đau nhức mỗi lần thấy bóng mình xưa lang thang giữa điêu tàn kỷ niệm. Đau nhức như nàng về thăm Đà- Lạt một chiều tháng năm. Khung cửa đen quán cà phệ Vòm trời xám cúi xuống hàng cây phơi dành xương trắng, Trâm nhìn ngu ngơ kiếm tìm bốn phía. Minh với những lần tiễn nàng đi, đón nàng về. Những bông hoa, nụ cười và nước mắt. Lần cuối nhìn nhau trong khung cửa nắng, giữa hương hoar au trái vết tích xanh tươi của một Đà- Lạt hoang đường thần thoại. Chuông nhà thờ gióng giả lễ chiều. Gió lạnh trườn vào xương da, Trâm kéo cao cổ áo khoác cúi đầu đi xuống con đường dốc cũ. Mặt hồ buồn thiu nhớ nắng. Hàng thông soi mình đáy nước rũ tóc chế tang. Khúc hát xưa từ Hòa bình vang vọng gợi nhớ những chiều nào. T'en souviens tu les peds nus… c'était écrit pour la vie la vie si belle gondolier pour lui et moi. Em và tôi. Thôi nhắc nhở làm gì. Điều đẹp nhất chỉ mình tôi biết. Không có gì thay đổi. Đèn sáng hai bên bờ phố cũ. Con gái và con trai. Xe và tiếng ồn. Âm thanh và bóng tối. Gió lạnh và tình yêu. Về đường T. bao nhiêu. Cô cho mười lăm đồng. Thôi, đi. Trâm gọi xe mặc cả như những ngày cổ tích đó. Ngôi nhà buồn thở khói xám. Khung cửa sổ mở xuống vườn hoang. Cây hoa vàng từ ngày Minh đi gục chết. Trâm về làm người hoen ố nước mưa và rêu mốc, những chữ T ngoằn ngoèo chằng chịt nét than đen. Ai viết. Ai viết như em khắc tên tôi trong lò sưởi cho khói bụi phủ mờ ngày xưa đó. C'eteai écrit pour la vie la vie si belle lui et moi… Tất cả là âm vang là di tích là nhân chứng cho một thiên hoang đường cổ tích. Mỗi vì sao mỏi giọt sương mỗi lá cỏ mỗi bông hoa dưới vòm trời Đà- Lạt đều long lanh nhắc nhở mỗi khi về. Em đã yêu tôi. Lời chưa nói đêm nào em đã nói. Tôi nhắc một lần rồi thôi. Rồi im, rồi câm, rồi quên cho những tháng năm thừa từ đây chỉ còn là một giấc ngủ dài lạnh lẽo…

Nhạc tắt và tiếng Lam rõ hẳn:

- Đi, cậu.

Hai an hem vừa ra đến xe, Trâm quay lại:

- Một phút cậu, mua Salem.

Nàng đi ngược lại Brodard, qua phía Tự Do tìm người mù bán thuốc. Cửa vũ trường bỗng mở nhẹ nhàng. Trâm nhìn lên. Minh. Trái đất quay một vòng trong chớp mắt im sửng. Dưới ánh đèn màu khuya, muộn hắt hiu, Trâm nhận ra mái tóc bồng bềnh, hai con mắt thờ ơ, đôi môi tràn đầy của mùa tình Đà- Lạt. Trong bóng dáng tình khuya đó, Trâm thoáng thấy hình ảnh xa lạ của chính mình chập choạng lung linh. Tia nhìn bỗng lạc mất nhau. Nàng đi qua, đi qua, đi qua không một bước chân dừng lại. Con đường bỗng lún xuống phía sau, Trâm nghe tiếng rơi vỡ của một tượng đen vào quá khứ. Trâm trở về xe, Lam hỏi:

- Đi đâu?

- Xa thành phố.

Kim đồng hồ nhà bưu điện tìm nhau trên số hai. Chiếc Sport lao vút về xa lộ. Tựa đầu vào thành xe, hàng mi khép kín, Trâm thì thầm trong khoảng không, đêm ơi, đêm ơi.

Sàigòn 1964

Nguyễn Thị Hoàng