Tượng Phật Di Lặc và Tượng Ông Thần Tài

[butvang]

Tượng Phật Di Lặc v� Tượng �ng Thần T�i

Trong m�a xu�n n�y, t�i đến một số nơi v� thấy nhiều mẫu tượng Phật Di Lặc kh�c nhau. Tượng Di Lặc đứng hoặc ngồi bụng no tr�n, n�t mặt s�ng ngời, vui vẻ. Tượng Ng�i cũng như thế nhưng th�m chi tiết đứng tr�n một c�i bao lớn, lưng đeo �bầu rượu�, giữa bụng c� chữ Phước. Loại tượng Di Lặc kh�c th� c� th�m hai tay n�ng thỏi v�ng l�n cao, hoặc tay cầm x�u tiền đồng, hoặc vai g�nh tr�i đ�o, n�n đeo sau lưng, đứng tr�n bao lớn v.v� T�i hỏi th� hầu hết mọi người n�i đ� l� tượng Phật Di Lặc. Tuy nhi�n, khi t�i hỏi những người b�n đồ thờ c�ng ở quận 5 (TP.HCM) th� được cho biết đ� l� tượng �ng thần T�i. Hiện t�i rất băn khoăn để ph�n biệt đ�u l� tượng thần T�i v� đ�u l� tượng Phật Di Lặc, mong qu� B�o hoan hỷ trợ duy�n.

Theo nh� nghi�n cứu văn h�a d�n gian Huỳnh Ngọc Trảng (Nguồn gốc thờ thần T�i) th� tục thờ thần T�i c� từ l�u đời v� phổ biến trong c�c cộng đồng người Hoa. Trước hết, Thổ Địa l� một trong những vị thần T�i. Do n�ng nghiệp chiếm vai tr� quan trọng trong lịch sử n�n đất đai c�ng c�c loại n�ng phẩm từ đất sinh ra l� thứ của cải, t�i sản chủ yếu n�n thần Đất cũng l� thần T�i. Mặt kh�c, thần Đất c� c�ng năng l� thần T�i do thuyết ngũ h�nh tương sinh: Thổ sinh kim.

http://old.thuvienhoasen.org/phathocvandap-91-01.jpg
Tượng Di Lặc n�ng thoi v�ng một biến thể
kh�ng đ�ng với quy chuẩn đồ tượng học Phật gi�o

Ngo�i thần Đất được thờ tự để cầu t�i, người Hoa c�n thờ nhiều thần T�i kh�c. Phổ biến v� t�n qu� nhất l� T�i Bạch tinh qu�n. Đ�y l� vị thần thường thờ tự t�n k�nh ở c�c đền miếu, đặc biệt phổ biến l� c�c cơ sở thờ tự thuộc nh�m phương tộc Triều Ch�u. T�i Bạch tinh qu�n gồm 5 vị thần, chủ bộ T�i lộc thi�n giới, do Triệu Nguy�n so�i hay Triệu C�ng Minh đứng đầu.


Tr�n trời c� T�i Bạch tinh qu�n, dưới đất cũng c� thần T�i �m phủ. H�nh tướng vị thần T�i n�y giống một ph�n quan, đen thui, tr�n đầu đội mũ ống cao, c� d�ng chữ �Nhất kiến ph�t t�i�. Ngo�i ra c�n c� thần T�i Phạm L�i (trung thần của Việt Vương C�u Tiễn), thần T�i Lưu Hải (Tể tướng triều Lương), thần T�i H�a Hợp nhị ti�n, thần T�i Quan C�ng v.v�


Người Việt l� cư d�n �dĩ n�ng vi bản� n�n bảo thủ tập tục thờ thần Đất v� t�n l� phồn thực. Đến cuối thế kỷ XIX sang đầu thế kỷ XX, thần Đất v� thần T�i ở xứ ta vẫn chưa khu biệt r�. Trong Đại Nam quốc �m tự vị (S�i G�n, 1895), t�c giả Huỳnh Tịnh Của cắt nghĩa Thổ thần v� T�i thần đều l� �thần Đất, thần giữ tiền bạc� v� đến tận b�y giờ, thần T�i v� Thổ Địa vẫn cứ được thờ chung như một cặp đ�i bất khả ph�n ly ở khắp nơi, từ văn ph�ng c�ng ty, tiệm qu�n, tư gia... V� điều đ�ng ch� � l�, h�nh tượng vị thần T�i của người Việt, x�t về mặt đồ tượng học, l� một biến thể của Thổ Địa Phước đức ch�nh thần của người Hoa.

http://old.thuvienhoasen.org/phathocvandap-91-02.jpg



Tượng T�i Bạch tinh qu�n

Qua những cứ liệu tr�n, ch�ng ta thấy r� rằng, d� c� nhiều vị thần T�i kh�c nhau được t�n thờ trong d�n gian nhưng h�nh tượng của chư vị thần T�i ấy ho�n to�n kh�c với t�n tượng của Bồ t�t Di Lặc (Bố Đại H�a thượng) của Phật gi�o với n�t đặc trưng l� h�nh d�ng vị Tăng c� chiếc bụng lớn, miệng cười hoan hỷ, tay cầm t�i đ�y lớn, thường c� trẻ nhỏ đeo b�m xung quanh�


Như thế, tượng Ng�i Di Lặc n�ng thoi v�ng hiện nay l� một biến thể do d�n gian s�ng tạo ra, g�n gh�p cho Ng�i chứ kh�ng theo quy chuẩn đồ tượng học Phật gi�o. V� tất nhi�n, kh�ng thể gọi Ng�i Di Lặc l� thần T�i được. Ng�i l� Bồ t�t chứ kh�ng phải th�nh thần, d� rằng Ng�i được tin tưởng v� s�ng k�nh l� vị Bồ t�t lu�n ban tặng niềm vui, hỷ xả, sức khỏe v� ph�c lộc.


Theo quan niệm của thuật Phong thủy phương Đ�ng, tượng Di Lặc, thoi v�ng, b�nh v�ng bạc,... được xếp v�o T�i thần d�ng để chi�u t�i, b�y biện tại gia trạch hoặc cửa hiệu để tăng th�m ph�c lộc, h�a s�t, thu t�i. V� thế, việc g�n gh�p v�ng thỏi, tiền x�u l�n t�n tượng Di Lặc l� một sự khi�n cưỡng, khập khiễng v� v� h�nh trung �thế tục h�a� Ng�i, d� điều ấy chỉ thể hiện l�ng mong mỏi ch�n th�nh được ph�c lộc, thịnh ph�t.


(Thư viện Hoa Sen -- Phật Học Vấn Đ�p


http://www.thuvienhoasen.org/D_1-2_2-104_4-4133_5-50_6-1_17-1_14-2_15-1/

[hienchanh]

Tượng Phật Di Lặc v� Tượng �ng Thần T�i

Trong m�a xu�n n�y, t�i đến một số nơi v� thấy nhiều mẫu tượng Phật Di Lặc kh�c nhau. Tượng Di Lặc đứng hoặc ngồi bụng no tr�n, n�t mặt s�ng ngời, vui vẻ. Tượng Ng�i cũng như thế nhưng th�m chi tiết đứng tr�n một c�i bao lớn, lưng đeo �bầu rượu�, giữa bụng c� chữ Phước. Loại tượng Di Lặc kh�c th� c� th�m hai tay n�ng thỏi v�ng l�n cao, hoặc tay cầm x�u tiền đồng, hoặc vai g�nh tr�i đ�o, n�n đeo sau lưng, đứng tr�n bao lớn v.v� T�i hỏi th� hầu hết mọi người n�i đ� l� tượng Phật Di Lặc. Tuy nhi�n, khi t�i hỏi những người b�n đồ thờ c�ng ở quận 5 (TP.HCM) th� được cho biết đ� l� tượng �ng thần T�i. Hiện t�i rất băn khoăn để ph�n biệt đ�u l� tượng thần T�i v� đ�u l� tượng Phật Di Lặc, mong qu� B�o hoan hỷ trợ duy�n.

Theo nh� nghi�n cứu văn h�a d�n gian Huỳnh Ngọc Trảng (Nguồn gốc thờ thần T�i) th� tục thờ thần T�i c� từ l�u đời v� phổ biến trong c�c cộng đồng người Hoa. Trước hết, Thổ Địa l� một trong những vị thần T�i. Do n�ng nghiệp chiếm vai tr� quan trọng trong lịch sử n�n đất đai c�ng c�c loại n�ng phẩm từ đất sinh ra l� thứ của cải, t�i sản chủ yếu n�n thần Đất cũng l� thần T�i. Mặt kh�c, thần Đất c� c�ng năng l� thần T�i do thuyết ngũ h�nh tương sinh: Thổ sinh kim.

http://old.thuvienhoasen.org/phathocvandap-91-01.jpg
Tượng Di Lặc n�ng thoi v�ng một biến thể
kh�ng đ�ng với quy chuẩn đồ tượng học Phật gi�o

Ngo�i thần Đất được thờ tự để cầu t�i, người Hoa c�n thờ nhiều thần T�i kh�c. Phổ biến v� t�n qu� nhất l� T�i Bạch tinh qu�n. Đ�y l� vị thần thường thờ tự t�n k�nh ở c�c đền miếu, đặc biệt phổ biến l� c�c cơ sở thờ tự thuộc nh�m phương tộc Triều Ch�u. T�i Bạch tinh qu�n gồm 5 vị thần, chủ bộ T�i lộc thi�n giới, do Triệu Nguy�n so�i hay Triệu C�ng Minh đứng đầu.


Tr�n trời c� T�i Bạch tinh qu�n, dưới đất cũng c� thần T�i �m phủ. H�nh tướng vị thần T�i n�y giống một ph�n quan, đen thui, tr�n đầu đội mũ ống cao, c� d�ng chữ �Nhất kiến ph�t t�i�. Ngo�i ra c�n c� thần T�i Phạm L�i (trung thần của Việt Vương C�u Tiễn), thần T�i Lưu Hải (Tể tướng triều Lương), thần T�i H�a Hợp nhị ti�n, thần T�i Quan C�ng v.v�


Người Việt l� cư d�n �dĩ n�ng vi bản� n�n bảo thủ tập tục thờ thần Đất v� t�n l� phồn thực. Đến cuối thế kỷ XIX sang đầu thế kỷ XX, thần Đất v� thần T�i ở xứ ta vẫn chưa khu biệt r�. Trong Đại Nam quốc �m tự vị (S�i G�n, 1895), t�c giả Huỳnh Tịnh Của cắt nghĩa Thổ thần v� T�i thần đều l� �thần Đất, thần giữ tiền bạc� v� đến tận b�y giờ, thần T�i v� Thổ Địa vẫn cứ được thờ chung như một cặp đ�i bất khả ph�n ly ở khắp nơi, từ văn ph�ng c�ng ty, tiệm qu�n, tư gia... V� điều đ�ng ch� � l�, h�nh tượng vị thần T�i của người Việt, x�t về mặt đồ tượng học, l� một biến thể của Thổ Địa Phước đức ch�nh thần của người Hoa.

http://old.thuvienhoasen.org/phathocvandap-91-02.jpg



Tượng T�i Bạch tinh qu�n

Qua những cứ liệu tr�n, ch�ng ta thấy r� rằng, d� c� nhiều vị thần T�i kh�c nhau được t�n thờ trong d�n gian nhưng h�nh tượng của chư vị thần T�i ấy ho�n to�n kh�c với t�n tượng của Bồ t�t Di Lặc (Bố Đại H�a thượng) của Phật gi�o với n�t đặc trưng l� h�nh d�ng vị Tăng c� chiếc bụng lớn, miệng cười hoan hỷ, tay cầm t�i đ�y lớn, thường c� trẻ nhỏ đeo b�m xung quanh�


Như thế, tượng Ng�i Di Lặc n�ng thoi v�ng hiện nay l� một biến thể do d�n gian s�ng tạo ra, g�n gh�p cho Ng�i chứ kh�ng theo quy chuẩn đồ tượng học Phật gi�o. V� tất nhi�n, kh�ng thể gọi Ng�i Di Lặc l� thần T�i được. Ng�i l� Bồ t�t chứ kh�ng phải th�nh thần, d� rằng Ng�i được tin tưởng v� s�ng k�nh l� vị Bồ t�t lu�n ban tặng niềm vui, hỷ xả, sức khỏe v� ph�c lộc.


Theo quan niệm của thuật Phong thủy phương Đ�ng, tượng Di Lặc, thoi v�ng, b�nh v�ng bạc,... được xếp v�o T�i thần d�ng để chi�u t�i, b�y biện tại gia trạch hoặc cửa hiệu để tăng th�m ph�c lộc, h�a s�t, thu t�i. V� thế, việc g�n gh�p v�ng thỏi, tiền x�u l�n t�n tượng Di Lặc l� một sự khi�n cưỡng, khập khiễng v� v� h�nh trung �thế tục h�a� Ng�i, d� điều ấy chỉ thể hiện l�ng mong mỏi ch�n th�nh được ph�c lộc, thịnh ph�t.


(Thư viện Hoa Sen -- Phật Học Vấn Đ�p


http://www.thuvienhoasen.org/D_1-2_2-104_4-4133_5-50_6-1_17-1_14-2_15-1/


Hoan h� tinh thần t�ch cực của bạn ButVang. Vừa mới gia nhập l� c� qu� tặng b� con VFF ngay . :clap::clap::clap:

Nhiều khi HC t�i cũng bị confused về c�i vụ Phật Di Lặc v� Thần t�i n�y, cứ thắc mắc sao Phật g� m� lại �m một đống v�ng, c� vẻ ... c�n Tham S�n Si.. s�m hối ... s�m hối ...

Cảm ơn bạn BV,
HC

:giggle::giggle: