PDA

View Full Version : Núi Cánh Diều



hienchanh
11-07-2010, 04:47 AM
:smile:


Ni Cnh Diều

Ở pha đng thị x Ninh Bnh, tỉnh Ninh Bnh, c một tri ni lớn với chu vi khoảng 400 trượng, c tn gọi l ni Cnh Diều. Ni c 3 ngọn, ngọn giữa cao, hai ngọn tả - hữu chĩa ra như hai cnh chim, v vậy cn c tn l Din Sỉ Sơn...

"Din" l diều hu, "Sỉ" l cnh chim v "Sơn" l ni, hay cn gọi l con chim diều hu liệng. Tn gọi đ gắn liền với truyền thuyết về sự ho thn của Cao Biền - một tướng giỏi, đồng thời l một php sư đời nh Đường (Trung Quốc) sang cai trị nước ta, thường cưỡi diều giấy đi d ph long mạch nước Nam; khi bay đến đất Hoa Lư đ bị một đạo sỹ cao tay cng nhn dn ở đy dng tn bắn, Cao Biền bị trọng thương, diều gẫy cnh rơi xuống một hn ni, từ đ mang tn ni Cnh Diều.

Ni Cnh Diều vừa giống như chiếc diều bay ln lại vừa giống như thiếu nữ đang mơ mộng giữa mnh mng trời nước. Bởi thế, cổ nhn gọi ni ny l Ngọc Mỹ, Ni Non Nước tn "chữ" l Dục Thy Sơn, tạm dịch l ni tắm trong mu biếc.

Bảng nhn L Qu Đn (1726-1784), người Thi Bnh, c đến thăm ni, cho khắc thơ vo vch đ pha Ty. Tạm dịch:

Ruộng phẳng nh đ biếc
Thế ni tựa diều bay
Cha ẩn ba đỉnh ni
Sng c cầu qua ngay
Ni vững như hổ ngồi
Suối tựa di rồng đy

Như thế trn ni c cha, vo đy như lạc vo thế giới "Bồng lai tin cảnh". Chung quanh ni c nhiều hang động u minh, kỳ ảo. Nước suối trong động chảy ra, du khch gọi l di rồng.

Năm 1821, vua Minh Mạng (1820-1840) tuần du ra Bắc c gh thăm ni v cho khắc dng chữ trn vch ni ở pha bắc, dịch l: Dựng một nh nhỏ nghỉ chn, khi ln ni xem thấy cha thp của sơn thnh, cột buồm bến sng, cảnh đẹp như vẽ, ci xuống giặt chiếc o bụi đời.

Trở về kinh đ, vua Minh Mạng quan tm đến "bụi đời", đến nng nghiệp, đề ra chnh sch khẩn hoang gồm hai hnh thức đồn điền v doanh điền. Doanh điền l di dn lập ấp mới. Nh vua cử Nguyễn Cng Trứ ( 1778 - 1858) (người huyện Nghi Xun, tỉnh H Tĩnh) ra Ninh Bnh năm kỷ sửu (1829) lm doanh điền sứ, chiu mộ dn ngho đi khai hoang vng ven biển.

Đến cuối năm 1829, Nguyễn Cng Trứ cng nhn dn khai ph được 14.620 mẫu đất. Với số người l 1.268 người, miền đất đ đ ổn định, vua Minh Mạng cho lập thnh một huyện mới với tn gọi Kim Sơn (Ni Vng).

Thời ấy, Nguyễn Cng Trứ cũng chọn một cụm dn cư đng đc trong huyện đặt tn l Pht Diễm: Nơi pht sinh ra ci đẹp ("Diễm" v "Diệm" cng m, nghĩa l đẹp, ngy nay gọi l Pht Diệm).

Tương truyền, đặt tn l Pht Diễm v Nguyễn Cng Trứ đ đi qua thị x Ninh Bnh, pht hiện thấy ni Cnh Diều cn tượng hnh một c gi kiều diễm đang nằm ngửa ngắm nhn trời my bao la trng rất đẹp, nn đặt tn cho ni l ni Ngọc Mỹ Nhn (người con gi đẹp như ngọc), đầu mỹ nhn lại quay ra biển đng thuộc đất huyện Kim Sơn, c nghĩa l pht đẹp ở đ. (ngy nay, ở thị trấn Pht Diệm huyện Kim Sơn - nơi c nh thờ đ nổi tiếng, cc c gi đều c mi tc di, người thon thả rất xinh đẹp).

C lẽ, t c dy ni no trn đất nước ta lại c một dng hnh đẹp v ci tn mỹ miều đến như thế m do Nguyễn Cng Trứ c con mắt "tinh đời" đ gọi được tn!.

Mong ai về qua đất Ninh Bnh, đến đy, nn dừng chn ngắm nhn "người đẹp như ngọc" một thong trong my, để: dng dằng đi chẳng dứt, đi th cũng dở ở khng xong

(Sưu tầm)