Nhan
10-29-2010, 05:58 PM
Tổng hợp của L Xun Nhuận
12 thng 9, 2010
I. CẦN LAO L G?
Từ-ngữ Cần Lao l do tay sai thực-dn Php bộ-hạ của Quốc-X Đức đặt ra.
Nguyn Thống-Chế Philippe Ptain của Php (một anh-hng trận-mạc từ thời Đệ Nhất Thế-Chiến), sau khi qun Php bị qun Quốc-X Đức đnh bại tại mặt trận vo thng 6 năm 1940, đ được quốc-hội Php bầu lm Quốc-Trưởng, để đối-ph với tnh-hnh Quốc-X Đức đang tiến chiếm thủ-đ Paris. Nhưng ng lại đầu hng Đức, tự biến chnh-quyền của mnh thnh b-nhn cho Quốc-X Đức của Adolf Hitler (Phe Ptain tự-ho l nhờ c ng đứng ra hợp-tc với Đức, thủ-đ Paris của Php mới khỏi bị phi pho tan-tnh).
Chế-độ Ptain sửa đổi khẩu-hiệu của Cộng-Ha Php-Quốc (Rpublique Franaise) nguyn l Tự Do ‒ Bnh Đẳng ‒ Bc i (Libert ‒ galit ‒ Fraternit) thnh ra Cần Lao ‒ Gia Đnh ‒ Tổ Quốc (Travail ‒ Famille ‒ Patrie).
Tiếng Php Travail (tiếng Anh l Labor) được bồi bt dịch ra tiếng Việt l Cần Lao (thay v Lao Động). Cần Lao l khẩu-hiệu số 1 trong chương-trnh Cch-Mạng Quốc-Gia (Rvolution Nationale) của Ptain.
Do đ, Cần Lao l một từ-ngữ Việt do thực-dn Php n-lệ của Quốc-X Đức đặt ra.
Tại Việt-Nam, bọn đồ-đệ văn-ha của thực-dn Php n-lệ Đức đ c sng-kiến bắt-buộc mọi người đi xem xi-n đều phải đứng nghim cho cờ, chim-ngưỡng ảnh của Thống-Chế Ptain, trong lc nhạc trỗi bi suy tn ng ta, trước khi phim được chiếu ln. Thanh-nin, sinh-vin, v học-sinh đều phải học thuộc lng mấy bi thơ phổ nhạc ca-tụng Ptain, tỉ như:
Debout, belle jeunesse! Voici l'heure d'agir
Et voici la promesse de toujours obir!
(Thanh-nin, hy đứng ln! Đy l giờ hnh-động!
V đy l lời hứa: hy lun lun vng lời !)
Sinh-vin học-sinh mỗi khi hội-họp, diễn-hnh, phải ht cc bi ht ấy. Cng-chức, dn-chng ni chung, phải học-tập cc huấn-từ (lời ni) của Ptain, cũng như phải thuộc lng bi thơ Đường-luật tiếng Việt ca-tụng Ptain như sau:
Con thuyền nguy-biến lc phong-ba
Đứng mũi chịu so rước Cụ ra
Thời-thế dở-dang trăm nỗi kh
Giang-sơn trng-cậy một ng gi
Tm tuần đầu bạc pha sương tuyết
Một tấm lng son nặng quốc-gia
Lời ni Ma San ghi chp đ
Đọc th phải hiểu, hỡi dn ta!
Lời ni Ma San (Les Paroles du Marchal) l những lời huấn-thị v hiểu-dụ của Thống-Chế Ptain (m thực-dn vong-quốc Php muốn snh với Khổng-Tử viết), v Sở Thng-Tin Php in thnh từng tập sch nhỏ phổ-biến khắp nơi, với mục-đch khuyến-dụ mọi người hy luyện đứcvng lời - chỉ vng lời của Thống-Chế Php tay sai của Quốc-X Đức m thi.
Phe nhm họ Ng đ chọn dng một từ-ngữ con đẻ của thực-dn chu chắt của đế-quốc Quốc-X Đức, để gọi giới tinh-hoa của phe nhm họ Ng l Đảng Cần Lao (Cần Lao Nhn Vị Cch Mạng Đảng), cũng như rập khun chương-trnh Rvolution Nationale của Php-gian m lập ra Phong Tro Cch Mạng Quốc Gia dưới thời Đệ-Nhất Cộng-Ha!
Họ cũng học đi suy tn lnh-tụ, từ cho cờ, chim-ngưỡng ảnh, trỗi nhạc tn-dương Php-gian Ptain, đến tuyn-truyền học-tập tun lời Thống-Chế ngụy trước kia, biến thnh lớp-lang cho cờ, chim-ngưỡng ảnh lnh-tụ, trỗi nhạc ca-tụng, đồng-ca suy-tn, v học-tập đạo-đức cch-mạng của Ng Ch-Sĩ (rồi Ng Tổng-Thống) sau ny. (Ring về bi ht Suy tn Ng Tổng Thống th c 2 bi khc nhau, một của Miền Nam, một của Miền Trung; nn khi c cc nhn-vật Miền Nam ra Huế chầu Cậu (Ng Đnh Cẩn), ht chung với cc đồng-ch Miền Trung, th cả hai phe rn ht thật to, lấn t lẫn nhau để mong được Cậu ch , tạo ra cảnh trống đnh xui, kn thổi ngược lộn-xộn v cng).
Như thế tức l bi-trừ tn-tch thực-dn m lại noi gương thực-dn.
II. GIẤY KHAI SINH CỦA ĐẢNG CẦN LAO
(ti-liệu của Chnh Đạo trong Việt Nam Nin Biểu Tập B)
Nghị định số 116-KNV/CT ngy 2-9-1954
III. ĐẢNG CẦN LAO TRƯỚC CNG LUẬN
3-1 Theo k-giả T GN
(Lữ Giang, Nguyễn Cần):
... Cc ti liệu đ được giải m gần đy cho thấy dưới thời Đệ Nhất Cộng Ha, chnh Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ đ khuyến co v hướng dẫn chnh phủ Ng Đnh Diệm truất phế Bảo Đại một cch hợp php v thnh lập một chế độc đảng như Trung Hoa Quốc Dn Đảng của Tưởng Giới Thạch ở Đi Loan để chống Cộng hữu hiệu. ng Ng Đnh Nhu đ cho lp một đảng tương tự như thế v lấy tn l Cần Lao Nhn Vị Cch Mạng Đảng. Bản dự thảo Diều Lệ của đảng ny đ được dịch ra tiếng Anh v gởi cho Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ xem trước khi đưa ra p dụng. Nhưng v hon cảnh của Việt Nam lc đ đang ở trong ci thế trn đe dưới ba v năm cha bảy mệ, nn ng Nhu khng thể tổ chức một đảng mạnh như Trung Hoa Quốc Dn Đảng của Tưởng Giới Thạch, thnh ra đầu voi đui chuột!... .
(Trch từ bi viết Lại chuyện Anh Hai của T Gn ‒ Lu Giang <lugiang2003@yahoo.com>)
... (Dược sĩ) Nguyễn Cao Thăng được giao cho đứng tn sang lại hng dược phẩm OPV của Php v lm chủ hng ny. Đy l một cơ sở kinh ti quan trọng của Đảng Cần Lao
(Trch từ email nhan đề Những B Ẩn Đằng Sau của Lữ Giang <lugiang2003@yahoo.com> phổ-biến trn diễn-dn lin-mạng ngy Thu, 13 Mar 2008 09:57:04 -0700 PDT)
... Tướng Lansdale, người cố vấn hnh thnh cc ton chiến đấu dn sự cho miền Nam, rất thắc mắc về chuyện lập ci chế độ độc đảng ny. Nhưng ng Reinhardt, Đại Sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam Cộng Ha (1955 1957), đ nhỏ nhẹ ni với Tướng Lansdale: một quyết định về chnh sch của Hoa Kỳ đ được định rồi (a U.S. policy decision had been made). Về sau, trong bản phc trnh ngy 17.1.1961, Tướng Lansdale c ghi r: Đảng Cần Lao khng phải l kiến của nh Ng; trước tin n được đề xướng bởi Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ để loại bỏ cộng sản ra khỏi đất nước (the CLP was not their idea; it was originally promoted by the U.S. State Department to rid the country of communists).
Đại Sứ Elbridge Durbrow, người thay thế Đại Sứ Reinhardt, cũng đ m tả r: Tổ chức Cần Lao đ gần như theo m thức của một đảng Cộng Sản, với cc chi bộ, cn bộ, v.v., v cũng c thể so snh với Quốc Dn Đảng của Trung Hoa.
Nhưng ng Diệm, ng Nhu v ng Cẩn khng c khả năng xy dựng tại miền Nam một đảng giống Trung Hoa Quốc Dn Đảng được. Tri lại, một số tay chn bộ hạ đ lợi dụng tổ chức ny để lộng hnh v tranh ginh nhau quyền lợi... gy xo trộn trong qun đội... .
(Trch từ bi viết Trả lại sự thật cho lịch sử ‒ Saigon Nhỏ ngy 26.10.2007)
3-2 Theo Luật-Sư HONG DUY HNG
(nh hoạt-động chnh-trị, cộng-đồng):
... Đảng Cần Lao vừa mới được thnh-lập v n vẫn cn qu non trẻ so với cc đảng quốc-gia khc như Đại Việt v Quốc-Dn Đảng. Cc đảng ấy đ c một qu-trnh di hoạt-động cch-mạng rồi, nhiều người trong họ đ hy-sinh cho chnh-nghĩa v nền độc-lập của tổ-quốc. Cc đảng ấy khng c may-mắn cầm nắm quyền-lực trong chnh-phủ; do đ, họ khng thể pht-triển hoạt-động của họ dễ-dng như Đảng Cần-Lao; v, đương-nhin, nếu cc lnh-tụ Đảng Cần-Lao khng đối-xử với họ một cch khn-ngoan v tế-nhị, th sự bất-mn sẽ nổ bng dễ-dng. Th-dụ, vo năm 1959, bc-sĩ Phan Quang Đn v ng Nguyễn Trn đ được dn bầu vo Quốc Hội với tỷ-lệ phiếu đạt được rất lớn. V một l-do no đ, Nhu v vợ ng ấy đ cố gắng loại-trừ hai nhn-vật ny ra khỏi chnh-quyền. Từ đ, khng c bao nhiu đảng-vin của cc đảng-phi quốc-gia khc muốn hợp-tc với chnh-quyền Diệm.
Diệm bổ-nhiệm bc-sĩ Trần Kim Tuyến lm Gim-Đốc Sở Nghin-Cứu Chnh-Trị v X-Hội. Trong thực-tế, sở ny l một cơ-quan tnh-bo nhắm mục-đch gip Diệm v Đảng Cần-Lao củng-cố thế-lực trong chnh-quyền. Đối với nhiều người, cơ-quan tnh-bo ny l một sở khủng-bố, v đ lạm-quyền bắt-bớ v giam-cầm người dn m khng buộc tội g cả. Nhiều lnh-tụ chnh-trị đ bị cơ-quan tnh-bo ny bắt-bớ v b-mật giam-cầm suốt nhiều năm trời, tỉ như H Thc K, l Thủ-Lnh của Đại-Việt Cch-Mạng-Đảng, Phạm Thi, l một trong cc lnh-tụ của Việt-Nam Quốc-Dn-Đảng. Cc lnh-tụ chnh-trị khc th bị b-mật thủ-tiu, như trong trường-hợp ng Nguyễn Bảo Ton. Cảnh-trạng đ cng thảm-hại hơn, khi, vo ngy 6 thng 5 năm 1959, Tổng-Thống Diệm ban-hnh một loạt cc đạo Luật gọi l Luật 10/59 cho php bắt giam bất cứ kẻ no bị nghi l cộng-sản m khng cần thủ-tục chnh-thức buộc tội. Cc đạo luật ny đ gy bất-bnh cho cc nh hoạt-động nhn-quyền khắp nơi trn thế-giới. Dựa vo cc đạo luật ny, một số đảng-vin Đảng Cần-Lao cũng đ trả th cc kẻ th của mnh bằng cch giản-dị co buộc họ l nghi-can cộng-sản. Hẳn l, trong nhiều trường-hợp, cộng-sản đ đứng đằng sau giựt dy v khch-động quần-chng, đặc-biệt l Phật-Tử, đứng ln chống-đối chnh-quyền Diệm, do tnh cứng-rắn của ng cũng như do cc hnh-động bất-lương của đm thuộc-hạ của ng.
Đảng Cần Lao l nng cốt của chnh-quyền Diệm. Đảng ny mới được thnh-lập. N chưa c đủ th-giờ để đo-tạo v thử-nghiệm đảng-vin. V đảng l đảng cầm quyền nn nhiều người xin vo đảng v quyền-lợi c-nhn hơn l v l-tưởng. Họ lun lun nịnh-ht Diệm để được Diệm tin-cậy v tn-cẩn, họ bịt mắt khng cho Diệm thấy biết tnh-chất thật-sự của nhiều sự-kiện để c quyết-định đng-đắn. V kết-quả ny, sau khi Tổng-Thống Diệm chết đi, đảng đ chấm dứt hoạt-động... .
(Trch v phỏng dịch từ A Common Quest For Vietnam's Future, a brief of Vietnam War, the First and Second Republic of Vietnam [Cng Tm Tương Lai cho Việt Nam, tm lược Chiến Tranh Việt Nam, hai nền Đệ-Nhất v Đệ-Nhị Cộng-Ha] của Hong Duy Hng)
3-3 Theo Gio-Sư CAO THẾ DUNG
(nh văn, nh hoạt-động chnh-trị):
... Về Qun đội, một sai lầm khc của chế độ Miền Nam l đ đem đảng Cần Lao vo Qun Đội... .
... Khi một cấp ủy Hạ sĩ quan Đảng ủy trong đơn vị chỉ đạo cấp T th qun đội tất bị xo trộn, mất tn thống qun giai. Hơn nữa, đảng chỉ l đảng chnh quyền nn đảng trở thnh nấc thang cng danh cho một số thnh phần cơ hội.
Từ đầu năm 1957, đ c bất mn trong qun đội, một phần lớn do sự hiện diện của đảng Cần Lao với một Qun Ủy gồm 6 người m cả 6 người đều khng c kinh nghiệm trong qun đội... .
Tuy nhin, một số sĩ quan, nhất l cấp T muốn tiến thn đ vo đảng tạo nn tnh trạng ko b ko cnh trong qun đội, kết quả lại thnh thứ gian nhn hiệp đảng dưới thời Nguyễn Văn Chu lm Gim Đốc Tm L Chiến, cấp Trung T lm Qun Ủy Trưởng (sau 1963, Chu theo Cộng Sản hoạt động trong Hội Việt Kiều yu nước ở Paris)... .
... Gia nhập đảng Cần Lao dưới chế độ như Việt Nam Cộng Ha khng c g đng trch hay l điều đng hổ thẹn hoặc l điều khng tốt song, ci cung cch v đồ của người gia nhập đảng... mới l điều đng xấu hổ.
Đảng chỉ cn l thứ đảng ln lon. Thật vậy, nhờ ở trong đảng v biết luồn ci tng bốc nn một Thi Quang Hong đầu năm 1954 l Đại y, năm 1956 đ l Thiếu tướng, năm 1958, Trung tướng. L Quang Tung xuất thn kha 4 Thủ Đức, đầu năm 1963 đ ln Đại t, 8 năm ln 6 cấp... Trần Ngọc Tm, đầu năm 1954 l Đại y, đầu năm 1958 đ l Thiếu tướng chỉ nhờ c chn trong đảng v l con tinh thần của Gim mục Ng Đnh Thục.
Trong khi Đại t Linh Quang Vin, cựu đảng vin Việt Nam Quốc Dn Đảng, gio quan trường Lục Qun Yn Bi (1945-1946), Đại t từ đầu năm 1954, Tư lệnh Đệ IV Qun Khu, đeo lon Đại t cho đến sau đảo chnh 1963. Nhiều người bạn cng kha với tc giả đeo lon Trung y 9 năm; Đại t Nguyễn văn Thnh, kha I Nam Định, Trung đon trưởng Trung đon 6 ‒ Sư đon 2 từ năm 1959, khng vo đảng Cần Lao nn đeo lon Đại y 9 năm, 7 năm lm Trung đon trưởng v kể cả thnh phần ưu t nhiệt tnh ủng hộ chế độ như Đại y Khiếu Hữu Diu, Tiểu đon trưởng Tiểu đon 3 Nhảy D... trong khi chỉ một thiểu số (rất t) thăng cấp qu nhanh d khng bao giờ đi đnh trận hoặc lại l sĩ quan thiếu khả năng.
... Tiếng sng đảo chnh 11.11.1960 vừa nổ th cột trụ của chế độ đ bỏ trốn như trường hợp Nguyễn Văn Chu, Qun ủy Trưởng Đảng Cần Lao trong Qun Đội chạy trốn vo nh dng Cha Cứu Thế đường Kỳ Đồng. Tổng Gim Đốc Cảnh St Cng An, tướng Nguyễn Văn L bỏ trốn sớm nhất đến trưa 12.11.60 mới vao Dinh trnh diện Tổng Thống... .
... Từ lc tổ chức đảng Cần Lao trong qun đội, ci lễ binh cch đ mất. Một Nguyễn Văn Chu, cấp Trung t, mt con người rất tầm thường m lm đến Qun Ủy Trưởng Qun Ủy Trung Ương trong Qun Đội th đy l nghịch thường trong khi qun đội Cộng Sản Bắc Việt, Qun Ủy Trưởng l một Đại tướng, Chủ nhiệm Tổng Cục Chnh Trị l một Thượng tướng, cả hai đều l Ủy vin Bộ Chnh Trị... .
(Trch từ cuốn sch Việt Nam Ba Mươi Năm Mu Lửa của Cao Thế Dung, xuất bản tại Hoa Kỳ năm 1991 trang 528-534)
3-4 Theo Tướng Mỹ Edward G. Lansdale
(Cố-vấn, đỡ đầu cho nhn-vật Ng Đnh Diệm):
... Cng ngy cng c nhiều người đ đến tm ti để xin can thiệp, v thn nhn của họ bị cc đảng vin Cần Lao v trang đầy mnh nửa đm tới g cửa v bắt đi. Thn nhn của những người ny l vin chức của chnh phủ, khng thch v đảng phi phục vụ c nhn, đ tử chối khng tham gia đảng Cần Lao. Cc nhn vin chnh quyền đểu bị p phải gia nhập đảng Cần Lao. Đảng Cần Lao được tổ chức mau chng trong mọi cơ quan dn sự v qun sự... .
... Nếu đảng Cần Lao được ng Nhu tổ chức như một cơ cấu chnh trị b mật khắp trong chnh phủ, dng Cng An Mật do ng Nhu kiểm sot để loại trừ đối lập, th đảng Cần Lao sẽ khiến cho cc đảng phi quốc gia khc rt vo phạm vi hoạt động b mật để khỏi bị tiu diệt... .
(Trch từ cuốn sch Ti lm qun sư cho Tổng Thống Ng Đnh Diệm, do LT dịch sang tiếng Việt, ấn hnh tại Hoa Kỳ năm 1972 trang 235-36)
3-5 Theo ng NGUYỄN VĂN MINH
(Cựu đại u biệt phi văn phng Cố Vấn Ng Đnh Cẩn):
... Đến đầu năm 1954 Đảng bắt đầu pht triển mạnh, đặc biệt l trong hng ngũ Qun Đội tại miền Trung. Cố Trung T Nguyễn Văn Chu, khi ấy l Trung y thuộc Phng Qun Nhu Qun Khu II, người được Linh Mục L Sương Huệ tiến cử lm lin lạc vin cho ng Ng Đnh Diệm, thời gian ng bị ng Hồ ch Minh quản thc tại H Nội (1946), được ng Ng Đnh Cẩn, với tư cch B Thư của Đảng, giao nhiệm vụ tổ chức đảng trong Qun Đội.
Đảng được tổ chức theo hệ thống, trn hết l Trung Ương Đảng, kế đến l:
Pha Dn Sự: Lin Khu, Khu, Tỉnh, Quận v Chi Bộ.
Pha Qun Sự: Qun Ủy, Khu, Sư, Lin Chi, Chi Bộ v Tổ.
Pha Qun Sự, một cuộc họp Đại Biểu Đảng trong ton qun được tổ chức tại Nha Trang vo hạ bn nin 1955, do Trung T Đỗ Mậu khi ấy l Chỉ Huy Trưởng Phn Khu Duyn Hải phụ trch. Tại Đại Hội ny, một Qun Ủy đ được thnh lập với tn gọi l Qun Ủy L Lợi. Đại Hội cũng bầu ra Ban Chấp Hnh đầu tin của Qun Ủy L Lợi với B Thư l Tướng L Văn Nghim, b danh Minh Sơn. ng Ng Đnh Nhu, từ Si Gn ra dự buổi họp bế mạc với tư cch Tổng B Thư, chấp nhận thnh phần Ban Chấp Hnh Qun Ủy v chứng kiến lễ huyết thệ tuyệt đối trung thnh với Lnh Tụ Ng Đnh Diệm v Đảng của tất cả cc đảng vin tham dự cuộc họp. Năm 1957, khi Tổng Thống Ng Đnh Diệm ra lệnh cấm mọi sinh hoạt chnh trị trong Qun Đội, Qun Ủy Đảng Cần Lao đ được ngụy trang dưới b số B5 (Ban 5).
THỰC TRẠNG: Trong những năm đầu (1954-1960) đảng sinh hoạt đều đặn, nội dung sinh hoạt tương đối c chất lượng về cc mặt xy dựng cn bộ, cơ sở đảng v chnh quyền. Nhưng từ năm 1961, sinh hoạt của đảng mỗi ngy mỗi lỏng lẻo, rời rạc. Sở dĩ xảy ra tnh trạng ny l v:
1. Từ khi được thnh lập đến khi nắm được chnh quyền l một thời gian qu ngắn. Hầu hết cn bộ, đảng vin chưa học hỏi kinh nghiệm sinh hoạt đảng phi, chưa từng trải những kh khăn, gian nguy trong tranh đấu.
2. Ngay sau khi Lnh Tụ Ng Đnh Diệm vừa nắm chnh quyền, cc vị lnh đạo cũng như cn bộ, đảng vin mọi cấp đ bị cng tc đối ph với những kh khăn thời cuộc cuốn ht hết thời gian. Cng tc huấn luyện, đo tạo cn bộ khng được thực hiện đng quy định v yu cầu.
3. Trong thời gian tnh hnh đất nước nổi ln qu nhiều kh khăn (1954-1956), một phần chi phối bởi nhu cầu đối ph với tnh hnh, phần khc cũng do một số cn bộ mắc bệnh chủ quan, thiếu thận trọng. Nn việc kết nạp đảng vin thường căn cứ vo cấp bậc, chức vụ hoặc tnh cảm m bỏ qua nguyn tắc điều tra lập trường, thử thch đạo đức trong một thời gian cần thiết, trước khi chnh thức kết nạp.
Tnh trạng kết nạp đảng vin lệ thuộc vo tnh hnh v phần no thiếu thận trọng trn đy đ tạo cơ hội cho một số bọn thời cơ chủ nghĩa lọt được vo đảng với mục đch bảo vệ quyền lợi c nhn hơn l l tưởng. Sau khi lọt được vo Đảng, để củng cố uy thế, mưu lợi c nhn, nhm ny thường khoa trương nhn hiệu Cần Lao v để tỏ ra l một đảng vin trung thnh, họ hay c những hnh động thiếu thức đối với cc đảng phi khc v những người c tư tưởng khng đồng nhất với chnh quyền. Hnh động của nhm người ny cộng với tc phong của ch ngựa chở sắc phong Thnh Hong về lng của một vi cn bộ được Tổng Thống Diệm tn nhiệm, đ gp phần khng nhỏ vo việc tạo ra nguyn nhn lm cho một số người bất mn với chế độ. Đồng thời lm cho người bng quan lầm tưởng rằng Tổng Thống Diệm dng Đảng Cần Lao khống chế chnh quyền. V thực ra, tuy được tn l Lnh Tụ của Đảng, nhưng ng Diệm hon ton khng biết g đến Đảng Cần Lao. Từ ngy đầu trong cuộc đời tranh đấu của ng, ng lun giữ lập trường phải đứng trn cc đảng phi để đon kết được ton lực quốc gia. ng khng dnh một đặc quyền no cho đảng vin Đảng Cần Lao. Chnh v thế m số đảng vin vo đảng v lợi v danh đ trở lại giết ng v ng khng thỏa mn sự thm kht danh v lợi của họ.
4. Thm vo những yếu tố trn đy, lệnh cấm mọi sinh hoạt chnh trị trong Qun Đội của Tổng Thống Diệm đ ảnh hưởng qu mạnh trn cc tổ chức v sinh hoạt của đảng. Do lệnh ny (1957), Phong Tro Cch Mạng Quốc Gia trong Qun Đội phải giải tn, cc cơ sở sinh hoạt Đảng Cần Lao ở mọi cấp trong Qun Đội đều phải ngụy trang. Vin vo tnh trạng ny, nhiều cơ sở đảng đ dần dần lơ l hẳn với nhiệm vụ sinh hoạt bồi dưỡng tinh thần cn bộ.
Ring về tnh trạng phn ha của Đảng Cần Lao tại miền Nam, c dư luận cho rằng ng Ng Đnh Cẩn gy ra tnh trạng ny. V muốn mở rộng ảnh hưởng vo miền Nam, ng Cẩn đ lập một Đảng Cần Lao ring chống lại Đảng Cần Lao của ng Nhu. Sở dĩ c dư luận ny l v vo khoảng năm 1958-1959, ng Cẩn c chấp thuận cho ng Phan Ngọc Cc tổ chức thu nhận đảng vin cho Đảng Cần Lao tại miền Nam. Nhưng khng phải để chống lại ng Nhu. Đ l điều ti biết chắc chắn. V khi ng Cẩn sai ti đưa ng Phan Ngọc Cc đến giới thiệu với cc ng Mai Ngọc Dược Tỉnh Trưởng Long An, Trương Hữu Diệp Tỉnh Trưởng Mỹ Tho, Lương Duy Ủy Tỉnh Trưởng Vĩnh Bnh, l những đảng vin Cần Lao được chuyển từ miền Trung vo, ng đ căn dặn ti lưu cc vị ny rằng, cc cơ sở ng Phan Ngọc Cc tổ chức được, đều phải sinh hoạt trong hệ thống Tỉnh Đảng Bộ địa phương. Khi đ được sự chấp thuận của ng Cẩn v được giới thiệu với một số địa phương rồi, ng Cc tự xưng l đại diện cho ng Cẩn tại miền Nam lm nhiều việc tai tiếng cho ng Cẩn v chế độ. Đ chỉ l hậu quả của phương php lm việc NGĂN CCH của ng Cẩn, v khng ai kiểm sot được ng Cc để ngăn chận những hnh động bất chnh của ng ta.
Trước tnh trạng trn đy của Đảng Cần Lao, đầu thng 7. 1961, ng Ng Đnh Nhu ra Huế ở lại mười ngy. Sau đ, ti được biết c kế hoạch tổng cải tổ v thnh lập một Đảng Cần Lao mới, cấp tiến v chặt chẽ hơn. Tại miền Trung v Cao Nguyn Trung Phần, đ tiến hnh ngay cuộc r sot lại tnh trạng nội bộ Đảng, để sẵn sng thực hiện kế hoạch. Nhưng rồi tnh hnh biến chuyển qu nhanh, kế hoạch ny đ khng thực hiện được... .
(Trch từ cuốn sch Dng họ Ng Đnh, Ước Mơ Chưa Đạt của Nguyễn Văn Minh)
L XUN NHUẬN
cn tiếp
12 thng 9, 2010
I. CẦN LAO L G?
Từ-ngữ Cần Lao l do tay sai thực-dn Php bộ-hạ của Quốc-X Đức đặt ra.
Nguyn Thống-Chế Philippe Ptain của Php (một anh-hng trận-mạc từ thời Đệ Nhất Thế-Chiến), sau khi qun Php bị qun Quốc-X Đức đnh bại tại mặt trận vo thng 6 năm 1940, đ được quốc-hội Php bầu lm Quốc-Trưởng, để đối-ph với tnh-hnh Quốc-X Đức đang tiến chiếm thủ-đ Paris. Nhưng ng lại đầu hng Đức, tự biến chnh-quyền của mnh thnh b-nhn cho Quốc-X Đức của Adolf Hitler (Phe Ptain tự-ho l nhờ c ng đứng ra hợp-tc với Đức, thủ-đ Paris của Php mới khỏi bị phi pho tan-tnh).
Chế-độ Ptain sửa đổi khẩu-hiệu của Cộng-Ha Php-Quốc (Rpublique Franaise) nguyn l Tự Do ‒ Bnh Đẳng ‒ Bc i (Libert ‒ galit ‒ Fraternit) thnh ra Cần Lao ‒ Gia Đnh ‒ Tổ Quốc (Travail ‒ Famille ‒ Patrie).
Tiếng Php Travail (tiếng Anh l Labor) được bồi bt dịch ra tiếng Việt l Cần Lao (thay v Lao Động). Cần Lao l khẩu-hiệu số 1 trong chương-trnh Cch-Mạng Quốc-Gia (Rvolution Nationale) của Ptain.
Do đ, Cần Lao l một từ-ngữ Việt do thực-dn Php n-lệ của Quốc-X Đức đặt ra.
Tại Việt-Nam, bọn đồ-đệ văn-ha của thực-dn Php n-lệ Đức đ c sng-kiến bắt-buộc mọi người đi xem xi-n đều phải đứng nghim cho cờ, chim-ngưỡng ảnh của Thống-Chế Ptain, trong lc nhạc trỗi bi suy tn ng ta, trước khi phim được chiếu ln. Thanh-nin, sinh-vin, v học-sinh đều phải học thuộc lng mấy bi thơ phổ nhạc ca-tụng Ptain, tỉ như:
Debout, belle jeunesse! Voici l'heure d'agir
Et voici la promesse de toujours obir!
(Thanh-nin, hy đứng ln! Đy l giờ hnh-động!
V đy l lời hứa: hy lun lun vng lời !)
Sinh-vin học-sinh mỗi khi hội-họp, diễn-hnh, phải ht cc bi ht ấy. Cng-chức, dn-chng ni chung, phải học-tập cc huấn-từ (lời ni) của Ptain, cũng như phải thuộc lng bi thơ Đường-luật tiếng Việt ca-tụng Ptain như sau:
Con thuyền nguy-biến lc phong-ba
Đứng mũi chịu so rước Cụ ra
Thời-thế dở-dang trăm nỗi kh
Giang-sơn trng-cậy một ng gi
Tm tuần đầu bạc pha sương tuyết
Một tấm lng son nặng quốc-gia
Lời ni Ma San ghi chp đ
Đọc th phải hiểu, hỡi dn ta!
Lời ni Ma San (Les Paroles du Marchal) l những lời huấn-thị v hiểu-dụ của Thống-Chế Ptain (m thực-dn vong-quốc Php muốn snh với Khổng-Tử viết), v Sở Thng-Tin Php in thnh từng tập sch nhỏ phổ-biến khắp nơi, với mục-đch khuyến-dụ mọi người hy luyện đứcvng lời - chỉ vng lời của Thống-Chế Php tay sai của Quốc-X Đức m thi.
Phe nhm họ Ng đ chọn dng một từ-ngữ con đẻ của thực-dn chu chắt của đế-quốc Quốc-X Đức, để gọi giới tinh-hoa của phe nhm họ Ng l Đảng Cần Lao (Cần Lao Nhn Vị Cch Mạng Đảng), cũng như rập khun chương-trnh Rvolution Nationale của Php-gian m lập ra Phong Tro Cch Mạng Quốc Gia dưới thời Đệ-Nhất Cộng-Ha!
Họ cũng học đi suy tn lnh-tụ, từ cho cờ, chim-ngưỡng ảnh, trỗi nhạc tn-dương Php-gian Ptain, đến tuyn-truyền học-tập tun lời Thống-Chế ngụy trước kia, biến thnh lớp-lang cho cờ, chim-ngưỡng ảnh lnh-tụ, trỗi nhạc ca-tụng, đồng-ca suy-tn, v học-tập đạo-đức cch-mạng của Ng Ch-Sĩ (rồi Ng Tổng-Thống) sau ny. (Ring về bi ht Suy tn Ng Tổng Thống th c 2 bi khc nhau, một của Miền Nam, một của Miền Trung; nn khi c cc nhn-vật Miền Nam ra Huế chầu Cậu (Ng Đnh Cẩn), ht chung với cc đồng-ch Miền Trung, th cả hai phe rn ht thật to, lấn t lẫn nhau để mong được Cậu ch , tạo ra cảnh trống đnh xui, kn thổi ngược lộn-xộn v cng).
Như thế tức l bi-trừ tn-tch thực-dn m lại noi gương thực-dn.
II. GIẤY KHAI SINH CỦA ĐẢNG CẦN LAO
(ti-liệu của Chnh Đạo trong Việt Nam Nin Biểu Tập B)
Nghị định số 116-KNV/CT ngy 2-9-1954
III. ĐẢNG CẦN LAO TRƯỚC CNG LUẬN
3-1 Theo k-giả T GN
(Lữ Giang, Nguyễn Cần):
... Cc ti liệu đ được giải m gần đy cho thấy dưới thời Đệ Nhất Cộng Ha, chnh Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ đ khuyến co v hướng dẫn chnh phủ Ng Đnh Diệm truất phế Bảo Đại một cch hợp php v thnh lập một chế độc đảng như Trung Hoa Quốc Dn Đảng của Tưởng Giới Thạch ở Đi Loan để chống Cộng hữu hiệu. ng Ng Đnh Nhu đ cho lp một đảng tương tự như thế v lấy tn l Cần Lao Nhn Vị Cch Mạng Đảng. Bản dự thảo Diều Lệ của đảng ny đ được dịch ra tiếng Anh v gởi cho Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ xem trước khi đưa ra p dụng. Nhưng v hon cảnh của Việt Nam lc đ đang ở trong ci thế trn đe dưới ba v năm cha bảy mệ, nn ng Nhu khng thể tổ chức một đảng mạnh như Trung Hoa Quốc Dn Đảng của Tưởng Giới Thạch, thnh ra đầu voi đui chuột!... .
(Trch từ bi viết Lại chuyện Anh Hai của T Gn ‒ Lu Giang <lugiang2003@yahoo.com>)
... (Dược sĩ) Nguyễn Cao Thăng được giao cho đứng tn sang lại hng dược phẩm OPV của Php v lm chủ hng ny. Đy l một cơ sở kinh ti quan trọng của Đảng Cần Lao
(Trch từ email nhan đề Những B Ẩn Đằng Sau của Lữ Giang <lugiang2003@yahoo.com> phổ-biến trn diễn-dn lin-mạng ngy Thu, 13 Mar 2008 09:57:04 -0700 PDT)
... Tướng Lansdale, người cố vấn hnh thnh cc ton chiến đấu dn sự cho miền Nam, rất thắc mắc về chuyện lập ci chế độ độc đảng ny. Nhưng ng Reinhardt, Đại Sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam Cộng Ha (1955 1957), đ nhỏ nhẹ ni với Tướng Lansdale: một quyết định về chnh sch của Hoa Kỳ đ được định rồi (a U.S. policy decision had been made). Về sau, trong bản phc trnh ngy 17.1.1961, Tướng Lansdale c ghi r: Đảng Cần Lao khng phải l kiến của nh Ng; trước tin n được đề xướng bởi Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ để loại bỏ cộng sản ra khỏi đất nước (the CLP was not their idea; it was originally promoted by the U.S. State Department to rid the country of communists).
Đại Sứ Elbridge Durbrow, người thay thế Đại Sứ Reinhardt, cũng đ m tả r: Tổ chức Cần Lao đ gần như theo m thức của một đảng Cộng Sản, với cc chi bộ, cn bộ, v.v., v cũng c thể so snh với Quốc Dn Đảng của Trung Hoa.
Nhưng ng Diệm, ng Nhu v ng Cẩn khng c khả năng xy dựng tại miền Nam một đảng giống Trung Hoa Quốc Dn Đảng được. Tri lại, một số tay chn bộ hạ đ lợi dụng tổ chức ny để lộng hnh v tranh ginh nhau quyền lợi... gy xo trộn trong qun đội... .
(Trch từ bi viết Trả lại sự thật cho lịch sử ‒ Saigon Nhỏ ngy 26.10.2007)
3-2 Theo Luật-Sư HONG DUY HNG
(nh hoạt-động chnh-trị, cộng-đồng):
... Đảng Cần Lao vừa mới được thnh-lập v n vẫn cn qu non trẻ so với cc đảng quốc-gia khc như Đại Việt v Quốc-Dn Đảng. Cc đảng ấy đ c một qu-trnh di hoạt-động cch-mạng rồi, nhiều người trong họ đ hy-sinh cho chnh-nghĩa v nền độc-lập của tổ-quốc. Cc đảng ấy khng c may-mắn cầm nắm quyền-lực trong chnh-phủ; do đ, họ khng thể pht-triển hoạt-động của họ dễ-dng như Đảng Cần-Lao; v, đương-nhin, nếu cc lnh-tụ Đảng Cần-Lao khng đối-xử với họ một cch khn-ngoan v tế-nhị, th sự bất-mn sẽ nổ bng dễ-dng. Th-dụ, vo năm 1959, bc-sĩ Phan Quang Đn v ng Nguyễn Trn đ được dn bầu vo Quốc Hội với tỷ-lệ phiếu đạt được rất lớn. V một l-do no đ, Nhu v vợ ng ấy đ cố gắng loại-trừ hai nhn-vật ny ra khỏi chnh-quyền. Từ đ, khng c bao nhiu đảng-vin của cc đảng-phi quốc-gia khc muốn hợp-tc với chnh-quyền Diệm.
Diệm bổ-nhiệm bc-sĩ Trần Kim Tuyến lm Gim-Đốc Sở Nghin-Cứu Chnh-Trị v X-Hội. Trong thực-tế, sở ny l một cơ-quan tnh-bo nhắm mục-đch gip Diệm v Đảng Cần-Lao củng-cố thế-lực trong chnh-quyền. Đối với nhiều người, cơ-quan tnh-bo ny l một sở khủng-bố, v đ lạm-quyền bắt-bớ v giam-cầm người dn m khng buộc tội g cả. Nhiều lnh-tụ chnh-trị đ bị cơ-quan tnh-bo ny bắt-bớ v b-mật giam-cầm suốt nhiều năm trời, tỉ như H Thc K, l Thủ-Lnh của Đại-Việt Cch-Mạng-Đảng, Phạm Thi, l một trong cc lnh-tụ của Việt-Nam Quốc-Dn-Đảng. Cc lnh-tụ chnh-trị khc th bị b-mật thủ-tiu, như trong trường-hợp ng Nguyễn Bảo Ton. Cảnh-trạng đ cng thảm-hại hơn, khi, vo ngy 6 thng 5 năm 1959, Tổng-Thống Diệm ban-hnh một loạt cc đạo Luật gọi l Luật 10/59 cho php bắt giam bất cứ kẻ no bị nghi l cộng-sản m khng cần thủ-tục chnh-thức buộc tội. Cc đạo luật ny đ gy bất-bnh cho cc nh hoạt-động nhn-quyền khắp nơi trn thế-giới. Dựa vo cc đạo luật ny, một số đảng-vin Đảng Cần-Lao cũng đ trả th cc kẻ th của mnh bằng cch giản-dị co buộc họ l nghi-can cộng-sản. Hẳn l, trong nhiều trường-hợp, cộng-sản đ đứng đằng sau giựt dy v khch-động quần-chng, đặc-biệt l Phật-Tử, đứng ln chống-đối chnh-quyền Diệm, do tnh cứng-rắn của ng cũng như do cc hnh-động bất-lương của đm thuộc-hạ của ng.
Đảng Cần Lao l nng cốt của chnh-quyền Diệm. Đảng ny mới được thnh-lập. N chưa c đủ th-giờ để đo-tạo v thử-nghiệm đảng-vin. V đảng l đảng cầm quyền nn nhiều người xin vo đảng v quyền-lợi c-nhn hơn l v l-tưởng. Họ lun lun nịnh-ht Diệm để được Diệm tin-cậy v tn-cẩn, họ bịt mắt khng cho Diệm thấy biết tnh-chất thật-sự của nhiều sự-kiện để c quyết-định đng-đắn. V kết-quả ny, sau khi Tổng-Thống Diệm chết đi, đảng đ chấm dứt hoạt-động... .
(Trch v phỏng dịch từ A Common Quest For Vietnam's Future, a brief of Vietnam War, the First and Second Republic of Vietnam [Cng Tm Tương Lai cho Việt Nam, tm lược Chiến Tranh Việt Nam, hai nền Đệ-Nhất v Đệ-Nhị Cộng-Ha] của Hong Duy Hng)
3-3 Theo Gio-Sư CAO THẾ DUNG
(nh văn, nh hoạt-động chnh-trị):
... Về Qun đội, một sai lầm khc của chế độ Miền Nam l đ đem đảng Cần Lao vo Qun Đội... .
... Khi một cấp ủy Hạ sĩ quan Đảng ủy trong đơn vị chỉ đạo cấp T th qun đội tất bị xo trộn, mất tn thống qun giai. Hơn nữa, đảng chỉ l đảng chnh quyền nn đảng trở thnh nấc thang cng danh cho một số thnh phần cơ hội.
Từ đầu năm 1957, đ c bất mn trong qun đội, một phần lớn do sự hiện diện của đảng Cần Lao với một Qun Ủy gồm 6 người m cả 6 người đều khng c kinh nghiệm trong qun đội... .
Tuy nhin, một số sĩ quan, nhất l cấp T muốn tiến thn đ vo đảng tạo nn tnh trạng ko b ko cnh trong qun đội, kết quả lại thnh thứ gian nhn hiệp đảng dưới thời Nguyễn Văn Chu lm Gim Đốc Tm L Chiến, cấp Trung T lm Qun Ủy Trưởng (sau 1963, Chu theo Cộng Sản hoạt động trong Hội Việt Kiều yu nước ở Paris)... .
... Gia nhập đảng Cần Lao dưới chế độ như Việt Nam Cộng Ha khng c g đng trch hay l điều đng hổ thẹn hoặc l điều khng tốt song, ci cung cch v đồ của người gia nhập đảng... mới l điều đng xấu hổ.
Đảng chỉ cn l thứ đảng ln lon. Thật vậy, nhờ ở trong đảng v biết luồn ci tng bốc nn một Thi Quang Hong đầu năm 1954 l Đại y, năm 1956 đ l Thiếu tướng, năm 1958, Trung tướng. L Quang Tung xuất thn kha 4 Thủ Đức, đầu năm 1963 đ ln Đại t, 8 năm ln 6 cấp... Trần Ngọc Tm, đầu năm 1954 l Đại y, đầu năm 1958 đ l Thiếu tướng chỉ nhờ c chn trong đảng v l con tinh thần của Gim mục Ng Đnh Thục.
Trong khi Đại t Linh Quang Vin, cựu đảng vin Việt Nam Quốc Dn Đảng, gio quan trường Lục Qun Yn Bi (1945-1946), Đại t từ đầu năm 1954, Tư lệnh Đệ IV Qun Khu, đeo lon Đại t cho đến sau đảo chnh 1963. Nhiều người bạn cng kha với tc giả đeo lon Trung y 9 năm; Đại t Nguyễn văn Thnh, kha I Nam Định, Trung đon trưởng Trung đon 6 ‒ Sư đon 2 từ năm 1959, khng vo đảng Cần Lao nn đeo lon Đại y 9 năm, 7 năm lm Trung đon trưởng v kể cả thnh phần ưu t nhiệt tnh ủng hộ chế độ như Đại y Khiếu Hữu Diu, Tiểu đon trưởng Tiểu đon 3 Nhảy D... trong khi chỉ một thiểu số (rất t) thăng cấp qu nhanh d khng bao giờ đi đnh trận hoặc lại l sĩ quan thiếu khả năng.
... Tiếng sng đảo chnh 11.11.1960 vừa nổ th cột trụ của chế độ đ bỏ trốn như trường hợp Nguyễn Văn Chu, Qun ủy Trưởng Đảng Cần Lao trong Qun Đội chạy trốn vo nh dng Cha Cứu Thế đường Kỳ Đồng. Tổng Gim Đốc Cảnh St Cng An, tướng Nguyễn Văn L bỏ trốn sớm nhất đến trưa 12.11.60 mới vao Dinh trnh diện Tổng Thống... .
... Từ lc tổ chức đảng Cần Lao trong qun đội, ci lễ binh cch đ mất. Một Nguyễn Văn Chu, cấp Trung t, mt con người rất tầm thường m lm đến Qun Ủy Trưởng Qun Ủy Trung Ương trong Qun Đội th đy l nghịch thường trong khi qun đội Cộng Sản Bắc Việt, Qun Ủy Trưởng l một Đại tướng, Chủ nhiệm Tổng Cục Chnh Trị l một Thượng tướng, cả hai đều l Ủy vin Bộ Chnh Trị... .
(Trch từ cuốn sch Việt Nam Ba Mươi Năm Mu Lửa của Cao Thế Dung, xuất bản tại Hoa Kỳ năm 1991 trang 528-534)
3-4 Theo Tướng Mỹ Edward G. Lansdale
(Cố-vấn, đỡ đầu cho nhn-vật Ng Đnh Diệm):
... Cng ngy cng c nhiều người đ đến tm ti để xin can thiệp, v thn nhn của họ bị cc đảng vin Cần Lao v trang đầy mnh nửa đm tới g cửa v bắt đi. Thn nhn của những người ny l vin chức của chnh phủ, khng thch v đảng phi phục vụ c nhn, đ tử chối khng tham gia đảng Cần Lao. Cc nhn vin chnh quyền đểu bị p phải gia nhập đảng Cần Lao. Đảng Cần Lao được tổ chức mau chng trong mọi cơ quan dn sự v qun sự... .
... Nếu đảng Cần Lao được ng Nhu tổ chức như một cơ cấu chnh trị b mật khắp trong chnh phủ, dng Cng An Mật do ng Nhu kiểm sot để loại trừ đối lập, th đảng Cần Lao sẽ khiến cho cc đảng phi quốc gia khc rt vo phạm vi hoạt động b mật để khỏi bị tiu diệt... .
(Trch từ cuốn sch Ti lm qun sư cho Tổng Thống Ng Đnh Diệm, do LT dịch sang tiếng Việt, ấn hnh tại Hoa Kỳ năm 1972 trang 235-36)
3-5 Theo ng NGUYỄN VĂN MINH
(Cựu đại u biệt phi văn phng Cố Vấn Ng Đnh Cẩn):
... Đến đầu năm 1954 Đảng bắt đầu pht triển mạnh, đặc biệt l trong hng ngũ Qun Đội tại miền Trung. Cố Trung T Nguyễn Văn Chu, khi ấy l Trung y thuộc Phng Qun Nhu Qun Khu II, người được Linh Mục L Sương Huệ tiến cử lm lin lạc vin cho ng Ng Đnh Diệm, thời gian ng bị ng Hồ ch Minh quản thc tại H Nội (1946), được ng Ng Đnh Cẩn, với tư cch B Thư của Đảng, giao nhiệm vụ tổ chức đảng trong Qun Đội.
Đảng được tổ chức theo hệ thống, trn hết l Trung Ương Đảng, kế đến l:
Pha Dn Sự: Lin Khu, Khu, Tỉnh, Quận v Chi Bộ.
Pha Qun Sự: Qun Ủy, Khu, Sư, Lin Chi, Chi Bộ v Tổ.
Pha Qun Sự, một cuộc họp Đại Biểu Đảng trong ton qun được tổ chức tại Nha Trang vo hạ bn nin 1955, do Trung T Đỗ Mậu khi ấy l Chỉ Huy Trưởng Phn Khu Duyn Hải phụ trch. Tại Đại Hội ny, một Qun Ủy đ được thnh lập với tn gọi l Qun Ủy L Lợi. Đại Hội cũng bầu ra Ban Chấp Hnh đầu tin của Qun Ủy L Lợi với B Thư l Tướng L Văn Nghim, b danh Minh Sơn. ng Ng Đnh Nhu, từ Si Gn ra dự buổi họp bế mạc với tư cch Tổng B Thư, chấp nhận thnh phần Ban Chấp Hnh Qun Ủy v chứng kiến lễ huyết thệ tuyệt đối trung thnh với Lnh Tụ Ng Đnh Diệm v Đảng của tất cả cc đảng vin tham dự cuộc họp. Năm 1957, khi Tổng Thống Ng Đnh Diệm ra lệnh cấm mọi sinh hoạt chnh trị trong Qun Đội, Qun Ủy Đảng Cần Lao đ được ngụy trang dưới b số B5 (Ban 5).
THỰC TRẠNG: Trong những năm đầu (1954-1960) đảng sinh hoạt đều đặn, nội dung sinh hoạt tương đối c chất lượng về cc mặt xy dựng cn bộ, cơ sở đảng v chnh quyền. Nhưng từ năm 1961, sinh hoạt của đảng mỗi ngy mỗi lỏng lẻo, rời rạc. Sở dĩ xảy ra tnh trạng ny l v:
1. Từ khi được thnh lập đến khi nắm được chnh quyền l một thời gian qu ngắn. Hầu hết cn bộ, đảng vin chưa học hỏi kinh nghiệm sinh hoạt đảng phi, chưa từng trải những kh khăn, gian nguy trong tranh đấu.
2. Ngay sau khi Lnh Tụ Ng Đnh Diệm vừa nắm chnh quyền, cc vị lnh đạo cũng như cn bộ, đảng vin mọi cấp đ bị cng tc đối ph với những kh khăn thời cuộc cuốn ht hết thời gian. Cng tc huấn luyện, đo tạo cn bộ khng được thực hiện đng quy định v yu cầu.
3. Trong thời gian tnh hnh đất nước nổi ln qu nhiều kh khăn (1954-1956), một phần chi phối bởi nhu cầu đối ph với tnh hnh, phần khc cũng do một số cn bộ mắc bệnh chủ quan, thiếu thận trọng. Nn việc kết nạp đảng vin thường căn cứ vo cấp bậc, chức vụ hoặc tnh cảm m bỏ qua nguyn tắc điều tra lập trường, thử thch đạo đức trong một thời gian cần thiết, trước khi chnh thức kết nạp.
Tnh trạng kết nạp đảng vin lệ thuộc vo tnh hnh v phần no thiếu thận trọng trn đy đ tạo cơ hội cho một số bọn thời cơ chủ nghĩa lọt được vo đảng với mục đch bảo vệ quyền lợi c nhn hơn l l tưởng. Sau khi lọt được vo Đảng, để củng cố uy thế, mưu lợi c nhn, nhm ny thường khoa trương nhn hiệu Cần Lao v để tỏ ra l một đảng vin trung thnh, họ hay c những hnh động thiếu thức đối với cc đảng phi khc v những người c tư tưởng khng đồng nhất với chnh quyền. Hnh động của nhm người ny cộng với tc phong của ch ngựa chở sắc phong Thnh Hong về lng của một vi cn bộ được Tổng Thống Diệm tn nhiệm, đ gp phần khng nhỏ vo việc tạo ra nguyn nhn lm cho một số người bất mn với chế độ. Đồng thời lm cho người bng quan lầm tưởng rằng Tổng Thống Diệm dng Đảng Cần Lao khống chế chnh quyền. V thực ra, tuy được tn l Lnh Tụ của Đảng, nhưng ng Diệm hon ton khng biết g đến Đảng Cần Lao. Từ ngy đầu trong cuộc đời tranh đấu của ng, ng lun giữ lập trường phải đứng trn cc đảng phi để đon kết được ton lực quốc gia. ng khng dnh một đặc quyền no cho đảng vin Đảng Cần Lao. Chnh v thế m số đảng vin vo đảng v lợi v danh đ trở lại giết ng v ng khng thỏa mn sự thm kht danh v lợi của họ.
4. Thm vo những yếu tố trn đy, lệnh cấm mọi sinh hoạt chnh trị trong Qun Đội của Tổng Thống Diệm đ ảnh hưởng qu mạnh trn cc tổ chức v sinh hoạt của đảng. Do lệnh ny (1957), Phong Tro Cch Mạng Quốc Gia trong Qun Đội phải giải tn, cc cơ sở sinh hoạt Đảng Cần Lao ở mọi cấp trong Qun Đội đều phải ngụy trang. Vin vo tnh trạng ny, nhiều cơ sở đảng đ dần dần lơ l hẳn với nhiệm vụ sinh hoạt bồi dưỡng tinh thần cn bộ.
Ring về tnh trạng phn ha của Đảng Cần Lao tại miền Nam, c dư luận cho rằng ng Ng Đnh Cẩn gy ra tnh trạng ny. V muốn mở rộng ảnh hưởng vo miền Nam, ng Cẩn đ lập một Đảng Cần Lao ring chống lại Đảng Cần Lao của ng Nhu. Sở dĩ c dư luận ny l v vo khoảng năm 1958-1959, ng Cẩn c chấp thuận cho ng Phan Ngọc Cc tổ chức thu nhận đảng vin cho Đảng Cần Lao tại miền Nam. Nhưng khng phải để chống lại ng Nhu. Đ l điều ti biết chắc chắn. V khi ng Cẩn sai ti đưa ng Phan Ngọc Cc đến giới thiệu với cc ng Mai Ngọc Dược Tỉnh Trưởng Long An, Trương Hữu Diệp Tỉnh Trưởng Mỹ Tho, Lương Duy Ủy Tỉnh Trưởng Vĩnh Bnh, l những đảng vin Cần Lao được chuyển từ miền Trung vo, ng đ căn dặn ti lưu cc vị ny rằng, cc cơ sở ng Phan Ngọc Cc tổ chức được, đều phải sinh hoạt trong hệ thống Tỉnh Đảng Bộ địa phương. Khi đ được sự chấp thuận của ng Cẩn v được giới thiệu với một số địa phương rồi, ng Cc tự xưng l đại diện cho ng Cẩn tại miền Nam lm nhiều việc tai tiếng cho ng Cẩn v chế độ. Đ chỉ l hậu quả của phương php lm việc NGĂN CCH của ng Cẩn, v khng ai kiểm sot được ng Cc để ngăn chận những hnh động bất chnh của ng ta.
Trước tnh trạng trn đy của Đảng Cần Lao, đầu thng 7. 1961, ng Ng Đnh Nhu ra Huế ở lại mười ngy. Sau đ, ti được biết c kế hoạch tổng cải tổ v thnh lập một Đảng Cần Lao mới, cấp tiến v chặt chẽ hơn. Tại miền Trung v Cao Nguyn Trung Phần, đ tiến hnh ngay cuộc r sot lại tnh trạng nội bộ Đảng, để sẵn sng thực hiện kế hoạch. Nhưng rồi tnh hnh biến chuyển qu nhanh, kế hoạch ny đ khng thực hiện được... .
(Trch từ cuốn sch Dng họ Ng Đnh, Ước Mơ Chưa Đạt của Nguyễn Văn Minh)
L XUN NHUẬN
cn tiếp